โครงสร้างรถยนต์

โครงสร้างและตวั ถงั รถยนต์

โครงสรา้ งและตัวถงั รถยนต์

รถยนต์ (Car , Automobile) หมายถึง ยานพาหนะ ทางบกที่ขับเคลอ่ื นทด่ี ว้ ยพลังงานเครอ่ื งยนต์
สง่ ผ่าน คลตั ช์ กระปกุ เกียร์ เพลากลาง เฟอื งท้าย เพลาขับ และถา่ ยทอดลงสลู่ ้อ เพ่อื พาผูข้ บั ผ้โู ดยสาร
หรอื สิ่งของ ไปยังจุดหมายปลายทาง ปัจจุบนั รถยนตโ์ ดยสว่ นมากไดร้ บั การออกแบบในทางวิศวกรรม
และหลากหลายประเภท ตามความเหมาะสมของการใชง้ าน หรือการเลือกสาหรับงานเฉพาะกิจ
เคร่ืองล่างรถยนตม์ ีสว่ นประกอบดว้ ย

1. โครงรถยนต์
2. ระบบรองรับนาหนัก
3. ระบบบังคบั เลียว
4. ระบบเบรก
5. ลอ้ และยาง

โครงสร้างและตัวถังรถยนต์

1. ลกั ษณะทวั่ ไปของโครงรถ (General description of frames)
โครงรถจะมีนาหนักเบา มีความ มั่นคงแขง็ แรง เพ่อื ใหส้ ามารถรบั นาหนักและภาระ (Loop) อน่ื ๆ ได้
ดี รวมทังยังต้องสามารถทนตอ่ แรงบิดเบียว คด งอ การเกิดความเค้น และความเครียดท่เี กิดขึนจาก
ลกั ษะการใช้งาน ของผขู้ บั ขีใ่ นสภาวะสภาพถนน
โครงเหล็กคือส่วนที่สาคัญของโครงรถ โดยเหล็กดา้ นขา้ งของโครงรถจะสรา้ งจากนาเหล็กลกั ษณะ
เป็นรูปตัวยู ผ่านกระบวนการผลิตอัดขนึ รูป และนาเหล็ก 2 ทอ่ น มาประกบ เข้าดว้ ยกนั จะมีรปู ลกั ษณะ
เปน็ รปู กล่อง (Box- shaped channel section) และเชื่อมให้ตดิ กนั โดยแตล่ ะท่อนจะมคี วามยาวเกือบ
เท่าหรอื อาจยาวเท่ากบั ตวั รถก็เปน็ ไดข้ ึนอยู่กบั การออกแบบของผู้ผลิตเพ่อื ใชท้ าโครงรถประเภทใด

โครงสรา้ งและตวั ถงั รถยนต์

1. ลักษณะทั่วไปของโครงรถ (General description of frames)

เหลก็ ดา้ นข้างของโครงรถ

โครงสร้างและตวั ถงั รถยนต์

2. ลกั ษณะรปู แบบของรถยนต์นั่งท่ใี ชใ้ นปจั จบุ ัน
2.1 รปู แบบรถยนต์นัง่ แบบซดี าน (Sedan) มลี ักษณะการออกแบบของตัวถัง ห้องโดยสาร เบาะน่ังทงั
ดา้ นหน้าและด้านหลงั ใหพ้ อเหมาะกับจานวนของผู้โดยสารตังแต่ 2 ถึง 4 คน มีทงั 2 และ 4 ประตูมีเสา
ประตูหนา้ และหลัง

รปู แบบรถยนตน์ งั่ แบบซีดาน (Sedan)

โครงสร้างและตวั ถังรถยนต์

2. ลกั ษณะรูปแบบของรถยนต์น่งั ท่ีใชใ้ นปัจจุบนั
2.2 รปู แบบรถยนต์นั่งแบบฮาร์ดทอป (Hardtop) มีลกั ษณะทแ่ี ตกต่างจากแบบซีดานกค็ อื จะไมม่ เี สา
ประตกู ลาง

รูปแบบรถยนต์น่ังแบบฮาร์ดทอป (Hardtop)

โครงสร้างและตวั ถังรถยนต์

2. ลกั ษณะรปู แบบของรถยนต์น่ังท่ใี ชใ้ นปจั จบุ นั
2.3 รปู แบบรถยนต์นง่ั แบบลฟิ ต์แบก็ (Liftback) มคี วามแตกต่างจากแบบซีดานและแบบฮาร์ดทอปคอื
ฝาทา้ ยจะตอ่ โดยตรงจากส่วนบนของห้องโดยสารซง่ึ ก็มีทัง 3 ประตูและ 5 ประตู

รูปแบบรถยนต์นงั่ แบบลิฟตแ์ บก็ (Liftback)

โครงสรา้ งและตัวถังรถยนต์

2. ลกั ษณะรูปแบบของรถยนต์นั่งที่ใช้ในปัจจบุ นั
2.4 รปู แบบรถยนต์นงั่ แบบสเตชันแวกอน (Station wagon) มลี ักษณะที่ถูกออกแบบใหม้ หี ลังคาที่ยาว
ตรงไปถงึ ดา้ นหลัง ทาใหม้ หี อ้ งเก็บสมั ภาระทอ่ี ยทู่ างด้านหลงั เบาะที่นงั่ ผู้โดยสารดา้ นหลงั มพี นื ทท่ี ีก่ ว้าง
ขึน

รปู แบบรถยนตน์ ั่งแบบสเตชนั แวกอน (Station wagon)

โครงสรา้ งและตวั ถังรถยนต์

3. โครงสร้างพนื ฐานของตัวถังรถยนต์แบ่งออกได้ 2 แบบ
3.1 โครงสร้างของตวั ถงั แบบโครงอิสระ (Independent frame type) โดยมีลกั ษณะ ของตัวถงั แยก
กับโครงรถและนามาประกอบเข้าด้วยกัน เพ่ือความแขง็ แรงรบั นาหนักได้ดี

ตวั ถัง

โครงรถ

โครงสรา้ งของตัวถงั แบบโครงอสิ ระ (Independent frame type)

โครงสรา้ งและตวั ถงั รถยนต์

3. โครงสร้างพืนฐานของตวั ถงั รถยนต์แบ่งออกได้ 2 แบบ

3.2 โครงสรา้ งของตวั ถงั แบบโครงในตัว (Unibody) โครงรถแบบนไี ดแ้ นวคดิ มาจากการออกแบบเพ่อื สรา้ งเคร่ืองบินหรือ
ที่เรยี กวา่ “แบบโมโนค๊อก” (Monocoque) โดยเป็นการรวมเอาชนิ สว่ นของโลหะแผ่นท่ถี ูกอดั ขนึ รปู นามาเชื่อมสปอตให้
ยึดตดิ กัน จึงทาให้โครงสรา้ งของตวั ถงั นันมีนาหนกั เบาและมคี วามแขง็ แรงสูง สามารถต้านทานแรงบดิ ไดด้ ี สวยงาม
แต่ตัวถังแบบนีจะมีขอ้ เสยี คือหากตัวถังไดร้ ับอบุ ตั เิ หตุ ก็จะทาใหเ้ สียรูปในการซอ่ มใหเ้ ขา้ รูปดังเดมิ ได้ยาก

โครงสรา้ งของตวั ถงั แบบโครงในตัว (Unibody)

โครงสร้างและตัวถงั รถยนต์

4. การแบ่งประเภทโครงรถมดี งั นี

4.1 โครงรถแบบตวั เอ็กซ์ (X-frame type)โครงรถแบบนีจะมีรูปร่างทคี่ ล้ายกับตวั อกั ษร X เพราะบรเิ วณตอนกลางของ
โครงรถจะมีทอ่ กลวงไว้สอดเพลากลาง โครงสร้างดา้ นขา้ งจะทาดว้ ยเหลก็ ส่เี หล่ยี ม (box) เหลก็ ขวางขนาดใหญ่อยู่
ดา้ นหน้าซึง่ จะทาหน้าทรี่ องรับปีกนกดา้ นบน ตวั ลา่ ง ส่วนโคง้ ของโครงเหล็กด้านขา้ งและด้านท้ายจะทาเป็นชอ่ งไว้
เพ่อื ใหแ้ หนบและชุดเพลาทา้ ยท่สี ามารถเคลื่อนท่ีขึนลงไดใ้ นขณะทางาน และมีส่วนช่วยให้ตวั ถังรถมจี ดุ ศูนยถ์ ว่ งทีต่ า่

โครงรถแบบตัวเอ็กซ์ (X-frame type)

โครงสรา้ งและตัวถังรถยนต์

4. การแบ่งประเภทโครงรถมดี งั นี

4.2 โครงรถแบบช่วงหนา้ แขง็ (Stub frame) โครงรถออกแบบมาใหบ้ ริเวณตวั โครงรถ ช่วงบรเิ วณดา้ นหน้าเพยี ง
บางส่วนทีแ่ ขง็ แรง นิยมใชก้ ับตัวถงั แบบสเตชั่นแวกอน

โครงรถแบบช่วงหน้าแข็ง (Stub frame)

โครงสร้างและตัวถงั รถยนต์

4. การแบง่ ประเภทโครงรถมีดงั นี

4.3 โครงรถแบบขนั บนั ได (Ladder frame type) โครงรถแบบนี จะไมม่ โี ครงยึดตรงกลาง แต่กจ็ ะเพ่ิมโครงเหล็กขวาง
ท่ีมลี กั ษณะคลา้ ยขันบนั ได ทังนเี พื่อที่จะทาใหเ้ กดิ ความแขง็ แรงมากขึน ส่วนโครงดา้ นขา้ ง จะทาดว้ ยเหล็กรปู กล่อง
สี่เหลยี่ ม

โครงรถแบบขันบันได (Ladder frame type)

โครงสร้างและตัวถังรถยนต์

4. การแบ่งประเภทโครงรถมีดังนี

4.4 โครงรถแบบเปดิ ทา้ ย (Perimeter frame type)โครงรถจะมลี กั ษณะของโครงบรเิ วณสว่ นกลางเชอื่ มตอ่ ขวางค่อน
มาทางโครงสว่ นหนา้ ดังแสดงในรปู ที่ ส่วนด้านท้ายของโครงรถจะมเี หลก็ ขวางเช่ือมปิดไว้ ซงึ่ กจ็ ะมีผลทาใหร้ ะดับของ
พนื ของห้องโดยสารถูกลดระดับให้ต่าลงและดว้ ยเหตุนีจึงสามารถทีจ่ ะเพม่ิ ความกว้างให้ได้มากขนึ และมีจุดศนู ย์ถว่ งอยู่ใน
ระดบั ต่ากว่าตวั ถงั และเม่ือเกิดการชนขนึ บรเิ วณดา้ นหนา้ จะเปน็ ตวั ชว่ ยในการดดู ซับแรงกระแทกเพ่อื ช่วยลดการชนได้

โครงรถแบบเปดิ ท้าย (Perimeter frame type)

โครงสรา้ งและตัวถังรถยนต์

5. ขอ้ มูลพกิ ดั ขนาดรถยนต์

โครงรถแบบเปดิ ท้าย (Perimeter frame type)

โครงสร้างและตัวถงั รถยนต์

5. ขอ้ มูลพกิ ดั ขนาดรถยนต์

โครงรถแบบเปิดทา้ ย (Perimeter frame type)

โครงสรา้ งและตัวถังรถยนต์

5. ขอ้ มูลพกิ ดั ขนาดรถยนต์

โครงรถแบบเปดิ ท้าย (Perimeter frame type)

โครงสรา้ งและตัวถงั รถยนต์

6. จดุ ทร่ี องรบั รถยนต์ เพือ่ ใช้การบรกิ ารงานเครอ่ื งลา่ งรถยนต์

เพ่ือปอ้ งกันตัวถังยุบตัว จะต้องเลอื กจดุ รองรบั ทม่ี คี วามแข็งแรง ตามที่กาหนดของคมู่ อื ซอ่ ม การขนึ แม่แรง ที่จดุ รองรับ
การนาสามขามารองรบั หรอื จดุ รองรับการใชล้ ฟิ ท์ ตอ้ งคานึงถงึ เร่ืองความปลอดภยั สาคญั ถา้ ประมาทจะเกิดอุบัตเิ หตทุ ี่
รา้ ยแรงทัง่ ร่างกายและทรพั ย์สิน

โครงสรา้ งและตวั ถังรถยนต์

6. จดุ ทร่ี องรบั รถยนต์ เพอ่ื ใช้การบรกิ ารงานเคร่อื งล่างรถยนต์

6.1 จดุ รองรบั รถยนตก์ ระบะ เพือ่ ความปลอดภยั ต่อการบรกิ ารงานเคร่ืองลา่ ง

แสดงจุดรองรบั รถยนตก์ ระบะเพื่อความปลอดภัย

โครงสร้างและตัวถังรถยนต์

6. จดุ ทร่ี องรบั รถยนต์ เพือ่ ใชก้ ารบริการงานเคร่อื งล่างรถยนต์

6.1 จุดรองรับ รถยนตก์ ระบะ เพ่อื ความปลอดภยั ต่อการบริการงานเครอ่ื งล่าง

หมายเลขจดุ รองรับต่อไปนี
หมายเลข 1. จุดขึนแมแ่ รงตรงคานด้านหนา้ รถยนต์
หมายเลข 2. จดุ ขนึ แม่แรงตรงเฟอื งทา้ ยด้านหลงั รถยนต์
หมายเลข 3. จุดรองรบั สามขา และจุดรองรับแปน้ ยก

ของลฟิ ต์

แสดงจดุ รองรบั รถยนตก์ ระบะเพ่อื ความปลอดภัย

โครงสรา้ งและตัวถงั รถยนต์

6. จดุ ท่ีรองรับรถยนต์ เพ่อื ใช้การบริการงานเครอื่ งลา่ งรถยนต์

6.2 การยกรถยนต์นง่ั โดยใชล้ ฟิ ต์ ตรงจุดรองรบั ตามคาแนะนาของคมู่ ือซ่อม จะเป็นจุดรองรับ ทมี่ คี วามแขง็ แรง ตวั ถงั
รถยนตจ์ ะไม่ยุบตวั และ ความปลอดภยั ในการบรกิ ารงานเครอ่ื งล่าง

แสดงจดุ รองรบั รถยนต์นัง่ เพอื่ ความปลอดภัย