Best Practice) แปรรูปอาหารทะเล (ปลาแดดเดียว)

ข
คำนำ

ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอเมืองตราด ได้จัดทาเอกสาร
“ Best Practice กศน.ตาบลชาราก” เล่มนี้ขึ้น เพื่อเป็นประโยชน์ต่อครูและบุคลากรทางการศึกษา
ในสังกัดและผู้ที่สนใจทั่วไป ได้ศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติที่ดี (Best Practice) แปรรูปอาหาร
ทะเล (ปลาแดดเดยี ว)

พร้อมทั้งใช้เป็นแนวทางในการนาเสนอ แนวปฏิบัติที่ดี (Best Practice) ได้แก่แนวทาง
การนาเสนอแนวปฏิบัตทิ ีด่ ี (Best Practice) การดาเนินงานเพือ่ หาแนวปฏบิ ัติทีด่ ี ตามแนวทางวงจร
คุณภาพของเดมมิง่ (Deming Cycle : PDCA) ดา้ นการศกึ ษาเพื่อพฒั นาอาชพี

ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเมืองตราด ขอขอบคุณผู้มี
ส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านที่มีส่วนร่วมในการจัดทาเอกสาร วิชาการ “การปฏิบัติที่ดี (Best Practice)”
เล่มนี้ ซึ่งอาจเป็นประโยชน์ต่อหนว่ ยงาน และบุคลากร ใช้เป็นแนวทางและนาไปปรบั ใชใ้ ห้เหมาะสม
ตอ่ ไป

(นางสาวณฐั ภัสสร สินทราววิ ฒั น์)
ครู กศน.ตาบลชาราก

สำรบญั ค

หนา้ ก

คำนำ 1
9
Beast Practice กศน.ตำบลชำรำก 15
ภำคผนวก 16
บรรณำนุกรม
คณะผ้จู ัดทำ

๑

Best Practice กศน.ตำบลชำรำก

๑. ชอื่ ผลงำน : แปรรูปอำหำรทะเล (ปลำแดดเดยี ว)

๒. กศน.ตำบลชำรำก กศน.อำเภอเมืองตรำด จังหวัดตรำด
๓. ผ้เู สนอผลงำน นำงสำวณัฐภสั สร สินทรำวิวฒั น์
๔. ควำมสอดคล้อง

สอดคล้องกับยุทธศำสตรช์ ำติ
ด้านการสรา้ งความสามารถในการแขง่ ขนั ประกอบดว้ ย๕ประเด็นได้แก่

1. การเกษตรสรา้ งมลู ค่า
2. อตุ สาหกรรมและบริการแห่งอนาคต
3. สร้างความหลากหลายด้านการท่องเท่ียว
4. โครงสรา้ งพน้ื ฐาน เชอื่ มไทย เช่ือมโลก
5. พัฒนาเศรษฐกิจบนพืน้ ฐานผูป้ ระกอบการยุคใหม่
สอดคล้องกับจดุ เนน้ กำรขับเคลอ่ื นงำน ๒๕๖๔ (๑๒ ภำรกจิ )
ข้อ ๘ ส่งเสริมสนับสนุนการฝึกอาชีพเพื่อการมีงานทา“Re-Skill Up-Skill และออกใบรับรอง
ความร้คู วามสามารถ”
ข้อ ๙ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมกับทุกภาคเครือข่ายและภาคเอกชนในการฝึกอบรมอาชีพและ
สง่ เสรมิ การตลาดเพื่อยกระดับผลติ ภณั ฑ์/สินคา้ กศน. ขยายช่องทางการจาหนา่ ย
สอดคล้องกับแผนพฒั นำกำรศึกษำจังหวดั ตรำด
ข้อ ๔ จัดหลักสูตรเสริมทักษะด้านอาชีพเพ่ือการมีงานทาที่เป็นเอกลักษณ์ทุกสถานศึกษาใน
จังหวัดตราด
ข้อ ๕ เพ่มิ หลักสูตรพเิ ศษหรอื จัดกจิ กรรมทส่ี อดคล้องกับความต้องการของจังหวัด
สอดคลอ้ งกบั มำตรฐำนกำรประกนั คุณภำพสถำนศึกษำ
มำตรฐำนท่ี ๑ มำตรฐำนคณุ ภำพของผ้เู รียนกำรศึกษำต่อเนอื่ ง
ตัวบ่งชี่ที่ 1.1 ผู้เรียนการศึกษาต่อเน่ืองมีความรู้ มีความสามารถ และหรือทักษะ และมีคุณธรรม
เปน็ ไปตามเกณฑก์ ารจบหลกั สูตร
ตวั บ่งช้ีที1่ .2 ผู้จบหลกั สูตรการศกึ ษาต่อเนื่องสามารถนาความรู้ท่ีได้ไปใช้ หรอื ประยุกต์ใช้ บนฐาน
คา่ นยิ มรว่ มของสังคม
ตัวบง่ ช่ีที1่ .3 ผูจ้ บหลกั สูตรการศึกษาต่อเน่ืองทนี่ าความรู้ไปใชจ้ นเห็นเปน็ ประจักษ์หรือตวั อย่างทดี่ ี
มำตรฐำนที่ ๒ มำตรฐำนคณุ ภำพกำรจัดกำรศกึ ษำตอ่ เน่อื ง
ตัวบง่ ชท้ี ี่ 2.1 หลักสูตรการศึกษาต่อเนอื่ งมีคณุ ภาพ
ตัวบ่งชี้ที่ 2.2 วิทยากรการศึกษาต่อเนื่องมีความรู้ ความสามารถ หรือประสบการณ์ตรงตาม
หลักสตู รการศกึ ษาต่อเนื่อง
ตวั บง่ ช้ที ่ี 2.3ส่ือทเี่ อือ้ ตอ่ การเรียนรู้
ตัวบ่งชี้ที่ 2.4การวดั และประเมนิ ผลผูเ้ รียนการศกึ ษาตอ่ เนอ่ื ง
ตัวบ่งชี้ที่ 2.5 การจัดกระบวนการเรียนรู้การศกึ ษาต่อเนื่องทีม่ ีคณุ ภาพ
มาตรฐานท่ี ๓ มาตรฐานประสทิ ธิภาพการบรหิ ารจัดการการศึกษา
ตวั บ่งช่ีที่ 3.1 การบรหิ ารจดั การของสถานศกึ ษาทเ่ี น้นการมีส่วนร่วม
ตวั บง่ ชีท้ ่ี 3.2 ระบบการประกนั คุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา

๒

ตวั บ่งชี้ที่ 3.3 การพฒั นาครู และบคุ ลากรของสถานศกึ ษา
ตวั บง่ ชี้ท่ี 3.4 การใช้เทคโนโลยีดิจทิ ลั เพ่อื สนบั สนุนการบรหิ ารจัดการ
ตัวบ่งช้ีที่ 3.5 การกากับ นิเทศ ติดตาม ประเมนิ ผลการดาเนินงานของสถานศึกษา
ตวั บง่ ชท้ี ี่ 3.6 การปฏบิ ัติหน้าทขี่ องคณะกรรมการสถานศกึ ษาที่เปน็ ไปตามบทบาทท่ีกาหนด
ตัวบง่ ชท้ี ี่ 3.7 การส่งเสรมิ สนับสนุนภาคเี ครอื ข่ายใหม้ สี ่วนร่วมในการจัดการศึกษา
ตัวบ่งช้ีท่ี 3.8 การส่งเสริม สนับสนุนการสรา้ งสงั คมแห่งการเรยี นรู้
ตัวบ่งชท้ี ี่ 3.9 การวิจัยเพอื่ การบริการจดั การศึกษาสถานศกึ ษา

๕. ทมี่ ำและควำมสำคัญของปัญหำ
ตามยุทธศาสตร์ชาติด้านการส่งเสริมความสามารถในการแข่งขัน มีเป้าหมายการพัฒนาท่ี

มุ่งเน้นการยกระดับศักยภาพของประเทศบนพื้นฐานแนวคิดสามประการ ๑) ต่อยอดอดีต ๒) ปรับปัจจุบัน ๓)
สรา้ งคณุ คา่ ใหม่ในอนาคต โดยการเพม่ิ ศักยภาพของผู้ประกอบการ พฒั นาคนรุ่นใหม่ รวมถงึ ปรับรูปแบบธุรกิจ
เพ่ือตอบสนองต่อความต้องการของตลาด บนพื้นฐานของการต่อยอดอดีตและปรับปัจจุบัน พร้อมท้ังการ
ส่งเสรมิ และสนับสนุนจากภาครัฐให้ประเทศไทย สามารถสรา้ งฐานรายได้ และการจา้ งงานใหม่

จากยุทธศาสตร์ชาติดังกล่าว สานักงาน กศน. ได้นามากาหนดเป็นภารกิจสาคัญเร่งด่วน
ในปีงบประมาณ ๒๕๖๔ เพื่อให้สถานศึกษานาไปดาเนินการ เพื่อมุ่งเน้นให้ประชาชน กลุ่มเป้าหมาย มีการฝึก
อาชีพเพ่ือการมีงานทา โดยสร้างการมีส่วนร่วมจากภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน เพื่อร่วมดาเนินการฝึกอบรม
อาชีพและส่งเสริมการตลาด เพ่ือยกระดับผลิตภัณฑ์ สินค้าและการบริการ รวมถึงการขยายช่องทางการ
จาหน่าย ซึ่งภารกิจดังกล่าวสอดคล้องกับประเด็นการพัฒนาการศึกษาของจังหวัดตราด ท่ีมุ่งเน้นการสร้าง
ทักษะดา้ นอาชพี เพ่ือการมีงานทา

ศูนย์การจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอเมืองตราด เปน็ หน่วยงานที่
รับผิดชอบการจัดวิชาอาชีพแก่ประชาชน ซึ่งได้ตระหนักถึงภาระหน้าท่ีในการจัดและพัฒนาการศึกษาวิชาชีพ
ให้มีประสิทธิภาพและการสร้างความเข้มแข็งเพื่อเป็นรากฐาน ในการพัฒนาชุมชน โดยเน้นกิจกรรมให้ผู้เรยี นมี
กระบวนการเรียนรู้จากสภาพจริงและการมีส่วนร่วมในการจัดกระบวนการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของ
ผเู้ รียน เพอ่ื ใหผ้ ูเ้ รยี นสามารถนาความรู้ไปใชใ้ นการประกอบอาชพี เสริมใหม้ ีประสิทธิภาพและสามารถใชช้ ีวิตอยู่
ในสังคมได้อย่างมีความสุขอันจะนาไปสูก่ ารพัฒนาท่ียง่ั ยืนของชุมชนตอ่ ไป จึงได้กาหนดโครงการศูนย์ฝึกอาชพี
ชุมชน หลกั สตู รวชิ าชีพระยะส้นั (ไมเ่ กิน ๓๐ ชวั่ โมง)

จากการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูล กศน.ตาบลชาราก ได้ทาการสารวจความต้องการ การเข้าร่วม
ประชุมประชาคมหมู่บ้าน เพ่ือสอบถามความต้องการการเรียนรู้อาชีพ พบว่า ประชาชนในท้องถ่ินมีความ
ต้องการเรียนรู้อาชีพในลักษณะช้ันเรียนวิชาชีพ เพ่ือนาความรู้ไปสร้างอาชีพให้แก่ตนเองและครอบครัว
ซ่ึงสอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๕๒ แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ ๑) พ.ศ. ๒๕๔๕
ได้กาหนดไว้ว่า การจัดการศึกษาต้องเป็นไปเพ่ือพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ท่ีสมบูรณ์ ท้ังร่างกาย จิตใจ
สติปัญญา ความรู้และคุณธรรม มีจริยธรรมและวัฒนธรรมในการดารงชีวิตที่สามารถอยู่รวมกันกับผู้อื่นอย่างมี
ความสขุ

๖. วัตถุประสงค์
1.เพื่อเผยแพร่และประชาสัมพันธ์โครงการศนู ยฝ์ ึกอาชีพชมุ ชน หลกั สูตรแปรรปู อาหารทะเล
(ปลาแดดเดียว)
2.เพอ่ื ให้ผ้เู รยี น มีความรู้ ความเขา้ ใจอาชพี แปรรูปอาหารทะเล
๓.เพ่ือให้ผู้เรยี นมีความรูแ้ ละสามารถนาความรู้ไปประกอบอาชพี สรา้ งรายได้

๓

7.เป้ำหมำย
เชิงปริมาณ
ผเู้ รียน จานวน 8 คน
เชงิ คุณภาพ
ผเู้ รียนเกดิ ความรคู้ วามเขา้ ใจ มที กั ษะในการทาปลาแดดเดยี ว สามารถนาความรู้ทไ่ี ดร้ ับไป

สร้างรายได้เพ่ือพฒั นาคุณภาพชีวิตของครอบครัว

7.ขน้ั ตอนกำรดำเนนิ งำน
1. เข้ารว่ มประชุมหม่บู ้านเพื่อสารวจความต้องการด้านอาชพี ของประชาชน
๒. จัดทาแผนปฏบิ ตั ิงาน
3. ขอความเห็นชอบกิจกรรมและขออนุญาตเปิดกลุ่มดาเนินกิจกรรม จัดทาหลักสูตร จัดหาและ

พฒั นาสอ่ื
4.ประสานวทิ ยากรและกลุ่มเปา้ หมาย
๕. ดาเนินการจัดกิจกรรมให้กับประชาชนการแปรรปู อาหาร โดยมีวิทยากรให้ความรู้ มีการเรียนรู้

ภาคทฤษฏีและภาคปฏิบัติ โดยเน้นให้มีการผลิตสินค้าที่มีคุณภาพ สะอาด และรูปแบบสินค้าผลิตภัณฑ์ที่ตรง
กบั ความต้องการของผู้ซอื้

๖. ครูและวิทยากรจดั ใหม้ กี ารวัดผลและประเมนิ ผลโครงการแปรรูปอาหาร
๗ .ได้มกี ารตดิ ตามผลการดาเนนิ งานการนาความรไู้ ปใช้ของประชาชน
๘. สรุปผลการดาเนินโครงการที่ได้จากการติดตามประเมินผลเม่ือสิ้นสุดโครงการโดยการรวบรวม
ช้ินงานท่ีเป็นจุดเด่น และจุดท่ีควรพัฒนา รวมท้ังขอเสนอแนะจากการประเมินผลการนาไปใช้ประโยชน์ และ
การจดั ทารายงาน เพอ่ื นาเสนอแนวปฏิบัตทิ ่ีดี การศึกษาพัฒนาอาชีพ
9.เผยแพร่แนวทางการปฏิบัติท่ีดี (Best Practice) ด้านการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ โดยการ
นาเสนอผลงาน ปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะต่อที่ประชุม กศน.อาเภอเมืองตราด เพ่ือให้เป็นข้อมูลในการ
วางแผนจดั กิจกรรมคร้งั ต่อไป

8. ผลกำรดำเนินงำน
ผลทีเ่ กดิ ข้ึนตอ่ ตนเอง กศน.ตำบล
เกดิ แนวคิดในการพัฒนาอย่างตอ่ เนือ่ ง
ผลท่ีเกิดข้นึ ตอ่ ผเู้ รยี น
1.ผ้เู รียนได้แลกเปล่ียนเรียนรปู้ ระสบการณ์การแปรรูปอาหารทะเลกับวทิ ยากรทีห่ ลากหลาย
2.ผเู้ รียนได้รบั การสนับสนุนพัฒนาดา้ นศึกษาอยา่ งต่อเน่ือง
3.ผู้เรียนได้แสดงออกถึงศักยภาพ สามารถลงมือปฏิบัติ และนาความรู้ที่ได้รับไปใช้ใน

ชีวิตประจาวันเพอื่ ก่อรายได้เสริมในครอบครัว
4.ผู้เรียนได้ตระหนัก เห็นความสาคัญในคุณค่า คุณประโยชน์จากการฝึกอบรมหลักสูตรแปร

รูปอาหารทะเล (ปลาแดดเดียว) และสามารถนาความรู้ไปพัฒนาตนเอง ครอบครัวและชุมชน ส่งผลต่อความ
เช่อื มน่ั ศรัทธา นาไปปฏิบัตพิ ฒั นาตนเองอยา่ งสม่าเสมอ

ผลท่ีเกดิ กบั ประชำชน
1.ประชาชนตระหนกั เห็นความสาคญั ของพฒั นาอาชีพ หลกั สตู รแปรรูปอาหารทะเล
2.ได้เห็นและเรียนรู้กิจกรรมอาชีพที่มีอยู่ในชุมชน นาไปสู่การพัฒนาตนเอง พัฒนาชุมชน จาก
การเรยี นรซู้ ่งึ กนั และกนั ดว้ ยกจิ กรรมหลกั สตู รแปรรูปอาหารทะเลเชอื่ มโยง

๔

3.มีส่วนร่วมกับภาคีเครือข่ายในการจัดกิจกรรม เช่น การอนุเคราะห์ให้ใช้สถานที่จัดกิจกรรม
จากกลุ่มเกษตรกรชาวประมงชาราก เพื่อสร้างสังคมแหง่ การเรยี นรู้ และสรา้ งความเขม้ แข็งใหก้ ับชมุ ชน

ผลท่ีเกดิ ตอ่ สงั คม
สังคมมแี หลง่ เรียนรู้ ทส่ี อดคล้องกบั ความต้องการของประชาชนในพ้ืนท่ี

9. กลยุทธ์หรือปัจจยั ทท่ี ำให้ประสบควำมสำเรจ็
1.ประชาชนในพ้ืนท่ีให้ความสนใจ และมีความกระตือรือร้นในการแปรรูปอาหารทะเลเป็น

อาชพี เสรมิ
2.ได้รับความร่วมมือจากประธานกลุ่มเกษตรชาวประมงชาราก อนุเคราะห์สถานท่ี เพ่ือสร้าง

สังคมแหง่ การเรยี นรแู้ ละสรา้ งความเขม้ แข็งให้กับชุมชน

10. ตัวช้ีวดั ควำมสำเร็จ
๑๐.๑ ผเู้ รียนมคี วามรู้ ความเขา้ ใจในการแปรรูปอาหารทะเล
๑๐.๒ ผเู้ รยี นมที กั ษะในการแปรรูปอาหารทะเล สามารถนาไปใชใ้ นการสร้างอาชพี เสรมิ

๑๑. บทสรปุ
โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน หลักสูตรแปรรูปอาหารทะเล ดาเนินการตามแนวทางวงจร

คณุ ภาพของเดมม่ิง ( Deming Cycle : PDCA ) ดังน้ี
ศกึ ษำวำงแผน (P)
๑. ศึกษาสภาพ ปญั หาและวเิ คราะหข์ ้อมูลฃองชุมชนอยา่ งมีสว่ นรว่ มของครู ผเู้ รียนและชุมชน โดย

การจดั เวทปี ระชาคมเพอื่ นามาวางแผนจัดกจิ กรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั สภาพบริบท ศักยภาพของชมุ ชน ปัญหา และ
ความตอ้ งการทแี่ ทจ้ รงิ ของผ้เู รยี นและคนในชมุ ชน

๒. วิเคราะห์งานตามบทบาทหน้าที่และวิเคราะห์ความสอดคล้องท่ีเก่ียวข้องเช่น ยุทธศาสตร์ชาติ
๒๐ ปี ยุทธศาสตร์และจุดเน้นการดาเนินงานของสานักงาน กศน. ประเด็นการพัฒนาศึกษาจังหวัดตราด ของ
ศึกษาธิการจังหวัดตราด ระบบประกันคุณภาพสถานศึกษา ซึ่งจากการวิเคราะห์จะได้เห็นว่า เป็นไปตาม
บทบาทหน้าที่ของครู กศน. ที่จะต้องจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมการรู้หนังสือ การศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษา
ต่อเน่ืองและการศึกษาตามอัธยาศัย ส่งเสริมการเรียนรู้ของชุมชน ภายใต้การดาเนินงาน ๔ ศูนย์การเรียนรู้ ซึ่ง
เปน็ ภารกิจหลัก

๓. ค้นหา Best Practice โดยพิจารณาประเดน็ ดงั น้ี

 เปน็ เร่ืองทเี่ กี่ยวข้องกับภารกิจโดยตรงของบทบาทหนา้ ท่ี

 สนองนโยบาย การแก้ปัญหา การพัฒนาประสิทธภิ าพของผู้เรียน

 เปน็ วิธกี ารรเิ รม่ิ สร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่ หรอื ประยกุ ต์ขึ้นใหม่

 มีผลผลิต/ ความสาเรจ็ เพิม่ ขึ้น

 สามารถนาไปใชเ้ ปน็ มาตรฐานการทางานตอ่ ไปไดย้ ง่ั ยืน

 มกี ารพฒั นาปรับปรงุ ต่อไป
จากการพิจารณาประเด็นต่างๆ ดังกล่าว เพื่อค้นหา Best Practice ในการจัดกิจกรรมท่ี
สอดคล้องกับสภาพ ปัญหา และความต้องการของชุมชน พบว่า เป็นเร่ืองท่ีเกี่ยวข้องกับบทบาทหน้าที่โดยตรง
ของ ครู กศน. และเป็นการดาเนินงานตามโครงการการศึกษาต่อเน่ือง กจิ กรรมการศกึ ษาเพ่อื พฒั นาอาชีพ จึง
ไดด้ าเนนิ การตามบทบาทภารกจิ ดังน้ี
๑. ครู ผูเ้ รียนและชมุ ชน มีสว่ นร่วมในการวางแผนและออกแบบกจิ กรรมที่สอดคล้องกบั สภาพ

๕

ปัญหา ความต้องการของชุมชน โดยการประชุมร่วมกันเพ่ือวางแผนการดาเนินงาน ชี้แจงวัตถุประสงค์ ผลท่ีผู้
รว่ มโครงการจะได้รบั ทาใหม้ ผี ู้สนใจเข้ารว่ มโครงการฯ จานวน ๘ คน

๒. ศึกษาเอกสารข้อมูลเกี่ยวกับการส่งเสริมอาชีพการแปรรูปอาหารทะเลในชุมชน โดยครู
ผเู้ รียนและวทิ ยากร รว่ มกันวางแผนจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ พรอ้ มท้งั จดั เตรยี มส่ือ อุปกรณ์

๓. ครู ผู้เรียนและวิทยากรร่วมกันกาหนดทิศทางการดาเนินงานและทาข้อตกลง คือ มีการ
กาหนดราคาขาย กาหนดปริมาณในการจาหน่าย การรักษาความสะอาด ช่องทางการจัดจาหน่าย การปรับ
สถานท่ีให้เหมาะสมถูกสุขลักษณะเพื่อรองรับการขอมาตรฐานของสานักงานคณะกรรมการอาหารและยาใน
อนาคต

๔. นาข้อมูลจากการวิเคราะห์และพิจารณาในข้อ ๑ - ๓ มากาหนดกรอบการดาเนินงานที่
พจิ ารณาแล้วว่าเป็นแนวปฏบิ ัติที่ดี (Best Practice) โดยดาเนินการ ดังนี้

- กาหนดวตั ถปุ ระสงค์ของโครงการ
- กาหนดตวั ชวี้ ัดความสาเร็จ
- กาหนดวิธีดาเนนิ การ
- กาหนดวธิ ีการประเมินผลและเครอื่ งมือการประเมินผล
ด้ำนกำรดำเนินงำน (D)
จัดกิจกรรมส่งเสริมอาชีพตามที่ได้วางแผนและออกแบบกิจกรรมไว้ โดยการให้ความรู้และฝึก
ทกั ษะการปฏิบตั ิ ดังน้ี
๑. จัดกิจกรรมการส่งเสริมอาชพี โดยให้ความรู้ เรื่องการแปรรูปอาหารทะเล ( ปลาแดดเดียว )
โดยการสาธิตและฝึกปฏิบตั ิ โดยเนน้ การผลติ ทีม่ คี ุณภาพ สะอาด ถูกสุขลกั ษณะและสอดคล้องกับความต้องการ
ของกลมุ่ ผ้ซู ื้อ ใหม้ ีทางเลือกทห่ี ลากหลาย และสามารถจดั จาหน่ายได้หลายชอ่ งทาง
๒. ผเู้ รียนไดฝ้ กึ ปฏิบัติ โดยมีวทิ ยากรทเ่ี ป็นภูมปิ ัญญาในท้องถ่นิ เป็นผู้สอน
๓. ให้ผู้เรียนได้จัดทาบัญชีรายการสินค้า บัญชีรายรับ รายจ่ายเพ่ือให้รู้ต้นทุน กาไร และ
สามารถวางแผนการดาเนนิ งานได้
๔. ปลูกฝังจิตสานึกโดยครูเพ่ิมเติมความรู้ในการรักและเห็นคุณค่าของทรัพยากรที่มีในท้องถิ่น
และการสร้างมลู ค่าเพิม่ ให้กบั ทรัพยากรในทอ้ งถิ่น ลดรายจ่าย แบ่งปันและพง่ึ พาตนเองได้

ดำ้ นกำรตรวจสอบและประเมินผล (C)
๑. การประเมินผลตามสภาพจริง โดย กศน.ตาบล ได้ติดตามการดาเนินงานโดยการประชุม

ติดตามการดาเนินงานของกลุ่ม เพื่อให้ทราบผลความก้าวหน้าในการดาเนินงาน ปัญหา อุปสรรค และร่วมกัน
หาแนวทางแก้ไข ประเมินผลการทาปลาแดดเดียว โดยใช้แบบประเมินผลการฝึกปฏิบัติ และจากบันทึกของ
ผ้เู รียนเก่ียวกบั รสชาติผลิตภณั ฑ์ปลาแดดเดียว โดยใช้แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน

๒. สรุปผลการดาเนินงานรายงานเดือน และรายปี รวมถึงประเมินผลการซ้ือ-ขาย (ยอด

๖

จาหนา่ ยผลติ ภัณฑ์)
๓. สรุปผลการดาเนนิ โครงการท่ีได้จากการตดิ ตามประเมินผลเมื่อส้ินสดุ โครงการ โดยการรวม

รวมผลงานท่ีเป็นจุดเด่น และจุดที่ควรพัฒนา รวมท้ังข้อเสนอแนะจากการประเมินผลการนาไปใช้ประโยชน์
และจัดทารายงาน เพ่ือนาเสนอแนวทางปฏบิ ัตทิ ี่ดี (Best Practice) ด้านการศกึ ษาเพ่ือพัฒนาอาชพี

๔. เผยแพร่ผลงานแนวทางปฏิบัติท่ีดี (Best Practice) ด้านการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ โดย
การนาเสนอผลงาน ปญั หา อปุ สรรค ข้อเสนอแนะต่อท่ีประชุม กศน.อาเภอ เพื่อใช้เป็นขอ้ มูลในการวางแผนจัด
กิจกรรมคร้ังต่อไป รวมทั้งนาเสนอผลงานในรูปแบบต่างๆ เช่น นาเสนอข้อมูลใน กศน.ตาบล จัดกิจกรรม
แลกเปล่ียนเรยี นรขู้ องผู้เรยี น จัดกจิ กรรมส่งเสรมิ วัฒนธรรมชุมชน ฯลฯ

ดำ้ นกำรปรับปรงุ และพัฒนำผลกำรปฏบิ ัติงำน (A)
นาผลการจัดกิจกรรมและข้อเสนอแนะของผู้เรียน ชุมชน และผู้เก่ียวข้อง มาปรับปรุงแก้ไข

พัฒนารูปแบบและวิธีการดาเนินงานการส่งเสริมอาชีพ เพื่อเผยแพร่ให้ชุมชนอื่นที่มีสภาพบริบทเหมือนหรือ
ใกลเ้ คียงกัน ไดน้ าไปปรับใชใ้ นการจัดกจิ กรรมส่งเสริมอาชพี ต่อไป

๗

การดาเนนิ การโครงการแปรรปู อาหารทะเล (ปลาแดดเดยี ว) ตามแนวทางวงจรคุณภาพของเดมมงิ่
( Deming Cycle : PDCA ) ดังกล่าว สามารถแสดงได้ดังผังงานแนวปฏิบัติที่ดีด้านการส่งเสริม
อาชพี ดงั นี้

ศึกษาสภาพ ปญั หาและวเิ คราะห์
ขอ้ มลู ฃองชมุ ชน

วเิ คราะห์งานตามบทบาทหน้าทแ่ี ละ
วเิ คราะหค์ วามสอดคล้องทเ่ี กี่ยวข้อง

จัดกลุ่มสง่ เสรมิ อาชีพ

ไมบ่ รรลุ ปรบั ปรุง
การจดั
บรรลตุ ถุประสงค์ กิจกรรม
หรือไม่

ประเมนิ ผลรวม

สรุปรำยงำนผลปฏบิ ตั ิงำน
เผยแพร่

๘

๑๒. กลยุทธห์ รือปัจจยั ท่ที ำใหป้ ระสบควำมสำเร็จ
๑๒.๑ การมีส่วนรว่ มของครู ผ้เู รยี น และชมุ ชนในการวเิ คราะห์ข้อมลู พ้นื ฐานของชุมชน ทาใหร้ ู้

สภาพปญั หาและความต้องการพฒั นาชุมชนของตนเองใหไ้ ปส่เู ป้าหมายทต่ี ้องการได้
๑๒.๒ การนาเอาวัฒนธรรม ภมู ิปัญญาท้องถิ่น ตลอดจนทรัพยากรในชุมชน เปน็ องค์ความรู้

พ้ืนฐานในการต่อยอดความรู้ใหเ้ กดิ การพัฒนาอย่างย่ังยนื
๑๒.๓ โครงการฝกี อาชพี ระยะสัน้ โครงการแปรรปู อาหารทะเล (ปลาแดดเดียว) คร้งั น้ี ดาเนนิ การ

ตามแนวทางวงจรคุณภาพของเดมม่งิ (Demming Cycle : PDCA) ซ่ึงเปน็ การดาเนนิ การอยา่ งเปน็ ระบบ
สามารถตรวจสอบไดใ้ นทุกขัน้ ตอน โดยเริ่มตั้งแต่การวเิ คราะหส์ ภาพ ปัญหา ความต้องการของชมุ ชนอยา่ งมี
สว่ นรว่ มของครู ผเู้ รียน ชมุ ชน รวมทัง้ การมสี ่วนร่วมในการวางแผนและออกแบบกิจกรรมของครู ผู้เรยี น ชุมชน
ตลอดจนมีการติดตามประเมินผลทกุ ขั้นตอนจงึ ทาให้สามารถพฒั นาผู้เรียนทง้ั สองกลุ่มได้บรรลตุ ามตวั ชวี้ ดั
ความสาเร็จของโครงการ

๑๓.ขอ้ เสนอแนะ
๑๓.๑ ควรสง่ เสรมิ ใหม้ กี ารพัฒนาผลิตภัณฑจ์ ากปลา (อาหารทะเล) อย่างต่อเน่ือง เช่น การแปรรูป

ปลาแดดเดียวเป็นผลติ ภณั ฑ์อื่น เพอ่ื เพมิ่ มลู ค่าให้กับผลติ ภัณฑ์
๑๓.๒ ควรเผยแพร่และขยายความร้กู ารแปรรูปผลติ ภัณฑ์จากปลาแดดเดียวสู่ชุมชนอ่ืนๆ
๑๓.๓ ควรประชาสัมพนั ธ์ให้ผู้ที่สนใจสามารถศึกษาข้อมูลรปู แบบของผลิตภัณฑ์จากปลาแดดเดียว

ที่ได้จากคลังความรู้ท่ีศูนย์การเรียนฯ ได้รวบรวมจัดเก็บไว้ได้อย่างหลากหลายช่องทาง เช่น เว็บไซต์จาก
สถานศกึ ษา/หนว่ ยงานต้นสังกัด สอ่ื ออนไลน์ ได้แก่ Facebook, Youtube, E-Book ฯลฯ

๑๓.๔ ควรพฒั นาผู้เรยี นในเรอ่ื งช่องทางการจาหน่ายสินคา้ ผ่านส่อื ออนไลน์ โดยเรียนร้จู ากศูนย์
ดิจทิ ัลชุมชน เพอ่ื เพม่ิ ช่องทางในการจาหนา่ ยผลติ ภัณฑ์อื่นๆ ของชมุ ชน

๙

ภำคผนวก

๑๐

ภำพกจิ กรรม

๑๑

กำรเผยแพร่ ผลงำน ไลนก์ ลุ่มหมู่บ้ำน เฟสบุ๊ค

๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

บรรณำนุกรม

ปฏบิ ตั ิทีด่ ี (Best Practice). (พิมพ์ครั้งที่ 1). ลำปำง: บอยกำรพิมพ์.
สำนักงำนบรหิ ำรและพัฒนำองคค์ วำมรู้ (องคก์ ำรมหำชน). (ม.ป.ป.). รจู้ ัก OKMD วนั ทสี่ บื ค้นขอ้ มลู : 24
กุมภำพนั ธ์ 2564, จำก http://www.okmd.or.th/

๑๖

คณะผ้จู ดั ทำ

ทป่ี รกึ ษำ ผูอ้ านวยการ กศน.อาเภอเมืองตราด
ครูผู้ช่วย
นายเฉลมิ พล พวงทอง ครู อาสาสมัครฯ
นางสาวหงษฟ์ า้ ปัสบาล ครู กศน.ตาบลชาราก
นางสาวปวณี า กอ้ งสนั่น
ผ้จู ดั ทำ นางสาวณัฐภสั สร สินทราวิวัฒน์

๑๗