สํ า ษิ น ต ว น สุ ภ า
คํา คํ นํา นํ คนไทยเกือบทุกคนต้องใช้ภาษาไทยเป็นหลัก ทั้งภาษา พูดภาษาเขียน สุภาษิต คําพํา พํ เพย และสําวน ก็เป็นส่วนหนึ่งของ ภาษาไทย ที่เกิดขึ้นจากการใช้คําที่ให้แง่คิดกับคนไทย โดยเนื้อ หาคําสอนมักจะสะท้อนวิถีชีวิตและวัฒนธรรมไทย สุภาษิต คําพังเพย และสํานวนเป็นคําสั่งสอนอบรมของคน รุ่น รุ่ ก่อนๆที่สอดแทรกแง่คิด เป็นคําที่จดจําง่าย และมีภาษา สวยงาม ทางผู้จัดทํามองเห็นคุณค่าและประโยชน์ของคําสุภาษิต จึงได้จัดทําหนังสือชุดนี้ขึ้นมา เพื่อเป็นประโยชน์แก่ผู้ที่สนใจ
สารบัญ บั กำ แพงมีหู ประตูมีช่อง น้ำ ขึ้นให้รีบ รี ตัก จับปูใส่กระด้ง รีด รี เลือดกับปู เข็นครกขึ้นภูเขา 4 5 6 7 8 ปิดทองหลังพระ ปั้นน้ำ เป็นตัว ไก่งามเพราะขนคนงามเพราะแต่ง เห็นช้างขี้ขี้ตามช้าง ไข่ในหิน 9 10 11 12 13
กํกํ กํ า กํ าแพงมีมี มี หูมี หูหู หู ประตูตู ตู มี ตู มี มีช่มีช่ ช่ อ ช่ อง หมายความว่า การพูดหรือ รื ทำ อะไรต้องระมัดระวัง เพราะแม้ จะดูเสมือนว่าปกปิดมิดชิด คือ อยู่ในกำ แพงหรือ รื ปิดประตูแล้ว ก็ยังอาจมีคนล่วงรู้ไรู้ ด้
นํ้านํ้ ขึ้นขึ้ ให้รี ห้ บ รี ตัก ตั เมื่อมีโอกาสหรือ รื เมื่อโอกาสมาถึงก็จง รีบ รี คว้าหรือ รื รีบ รี ทำ ที่มา สมัยก่อนเราใช้น้ำ ในแม่น้ำ ลำ คลองเพื่ออุปโภคบริโริ ภค เมื่อถึง เวลาน้ำ ขึ้น น้ำ จะเต็มฝั่งใสสะอาดและ ตักได้ง่าย แต่เวลาน้ำ ลง น้ำ จะแห้ง ขอดและขุ่นเพราะโคลนตมที่ก้นท้อง น้ำ คนสมัยก่อนจึงมักรีบ รี ตักน้ำ ไว้ใช้ เมื่อน้ำ กำ ลังขึ้นนั่นเอง
จัจั จั บ จั บปูปู ปู ใ ปู ใส่ส่ ส่ ก ส่ กระด้ด้ ด้ ง ด้ ง หมายถึง การเปรีย รี บเทียบกับเด็กๆที่ซุกซนไม่ยอมอยู่นิ่งผู้ใหญ่ ต้องคอยควบคุมดูแลตลอดเวลาเพื่อให้เด็กอยู่ในระเบียบ
รีดรีเลือลืดกับ กั ปู เคี่ยวเข็ญหรือ รื บีบ บังคับเอากับผู้ที่ ไม่มีจะให้
เข็ข็ ข็ น ข็ นครกขึ้ขึ้ขึ้นขึ้ ภูภู ภู เ ภู เขา เรื่องที่กำ ลังจะทำ ให้บรรลุผลนั้นลำ บากยากเย็นเหลือเกิน มิใช่สิ่งที่จะทำ ได้อย่างสะดวก หรือ รื ง่ายดาย
ปิปิปิดปิ ทองหลัลั ลั งลั งพระ หมายความว่า ทำ ความดีแต่ไม่ ได้รับ รั การยกย่อง เพราะไม่มี ใครเห็นคุณค่า หรือ รื ไม่มีใครรู้, รู้ ทำ ความดีโดยไม่เปิดเผย.
ปั้ปั้ปั้ น ปั้ นน้ำน้ำ น้ำ น้ำ เป็ป็ป็ น ป็ นตัตั ตั ว ตั ว หมายความว่า สร้า ร้ งเรื่องเท็จให้เห็นเป็นจริง ริ เป็นจังขึ้นมา.
ไก่ ง ามเพราะขนคนงามเพราะแต่ง ต่ หมายความว่า การรู้จั รู้จั กแต่งตัว คนราจะสวย หล่อได้ ดูดีได้ ต้องรู้จั รู้จั กการปรุงแต่ง ด้วย เครื่องสำ อางค์ เสื้อผ้า เหมือน ไก่ที่ไม่ได้สวยเพราะเนื้อหนัง แต่สวยด้วยขนของมัน
เห็ห็ ห็ น ห็ นช้ช้ ช้ า ช้ างขี้ขี้ขี้ขี้ขี้ขี้ขี้ตขี้ ามช้ช้ ช้ า ช้ าง หมายความว่า ทำ เลียนแบบคนใหญ่คนโต หรือ รื คนมั่งมีโดยไม่ คิดถึงกำ ลังทรัพ รั ย์ตนเอง.
ไข่ข่ ข่ใข่ นหิหิ หิ นหิ น หมายความว่า ของที่ต้องดูแล ทะนุถนอมเป็นอย่างดี.