e-Book pembelajaran bahasa jawa krama

DISKRIPSI BAHASA

Bahasa berdasarkan Kamus besar Bahasa Indonesia (KBBI) yaitu

1. sistem lambang bunyi yang arbitrer, yang digunakan oleh anggota suatu
masyarakat untuk bekerja sama, berinteraksi, dan mengidentifikasikan diri

2. Percakapan (perkataan) yang baik; tingkah laku yang baik; sopan santun

Bahasa Jawa merupakan bahasa Austronesia yang utamanya dituturkan oleh
penduduk bersuku Jawa di wilayah bagian tengah dan timur pulau Jawa.

Bahasa jawa adalah Bahasa ibu, artinya Bahasa yang digunakan dalam
berkomunikasi sehari-hari oleh masyarakat jawa bagian tengah dan jawa bagian
timur

Pengkomunikasian Bahasa ada tiga macam tingkatan yang saling terhubung.

a) Bahasa ngoko
salah satu tingkatan bahasa dalam bahasa Jawa. Bahasa ini menggunakan kata,
awalan, dan akhiran ngoko. Contoh awalan ngoko adalah dak-, ko-, di-,
sedangkan akhiran ngoko adalah -ku, -mu, -(n)é, dan -(k)aké.
Pemakaiannya dihindari untuk berbicara dengan orang yang dihormati atau orang
yang lebih tua. Tingkatan bahasa ini dipakai untuk berbicara dengan orang yang
sudah akrab atau dengan orang yang lebih muda.Bahasa ngoko biasanya
digunakan untuk berkomunikasi dengan teman sebaya

Bahasa ngoko dibagi menjadi dua: ngoko alus dan ngoko lugu.

1. Bahasa ngoko lugu adalah bahasa ngoko yang hanya menggunakan kata,
awalan, dan akhiran ngoko
Contoh 1). Koe uis nggarap PR soko bu guru?
2) Ojo turu wae mengko awakmu gampang loro.

2. Ngoko alus adalah bahasa ngoko yang menggunakan kata, awalan, dan
akhiran ngoko serta tercampur dengan kata krama inggil dan kata krama
andhap.
Contoh 1). Aku mau uis rampung mangan, sampean nik ajeng madang riyin.
2) Aku yo kepingin tuku tas, Sampeyan tumbas tas ning ndi?

b) Bahasa Krama madya adalah Bahasa yang digunakan pada tingkatan kedua
untuk berkomunikasi
Contoh : 1) Samang napa ajeng dhahar ulam menda?
2) Pakné, wanci ngèten kok empun ajeng tindak teng kantor.
Napa kathah padamelan?

c) Bahasa karma inggil kosakata bahasa Jawa yang digunakan untuk menghormati
seseorang dengan cara memuliakan orang tersebut. Arti dari kata inggil adalah
tinggi atau mulia
Contoh 1. Bapak bade tindak pundi ?
2. Simbah gerah wojo.

Bedanya bahasa karma dan bahasa karma inggil adalah sebagai berikut
1. Bahasa karma madya digunakan untuk berkomunikasi dengan orang yang
kita hormati namun jabatannya tidak lebih tinggi dari kita.
2. Bahasa karma inggil digunakan berkomunikasi dengan orang yang lebih tua
untuk menghormati seseorang adalah dengan cara merendah diri. Biasanya
digunakan untuk berkomunikasi dengan orang yang jabatannya lebih tinggi
dari kita

Langkah-langkah agar dapat berbahasa jawa dengan cepat dan lancer
1. Seringlah menyimak kata-kata yang disampaikan lawan bicaramu
2. Cari tahu arti kata-kata yang kamu dapat dari lawan bicaramu
3. Ingat-ingatlah bentuk kata dan arti kata yang telah kamu artikan
4. Catatlah pada buku khusus sebagai tabungan bahasa yang sewaktu-waktu
kamu perlu menggunakannya
5. Coba berkomunikasi dengan beberapa kata yang telah kamu kumpulkan
6. Latihan setiap hari berbahasa menggunakan bahasa karma / karma inggil

Cara menyusun kata-kata menjadi kalimat yang benar
1. Kelompokanlah kata-kata yang kamu dapat dari komunikasimu setiap hari
2. Kemudian pasangkanlah kata-kata tersebut berdasarkan SPOK
3. Susunlah kata-kata menjadi kalimat yang mempunyai arti seperti kalimat
Tanya, kalimat perintah, kalimat penjelas

BERMAIN KATA

Bermain kata di sini dimaksudkan agar pembaca bisa menyusun kata menjadi
kalimat dalam bahasa jawa
Langkah-langkah bermain kata
1. Tentukan terlebih dahulu bahasa jawa apa yang akan kita gunakan bahasa

ngoko, bahasa karma madya, atau bahasa karma inggil
2. Tentukan bentuk kalimat yang akan kamu susun, misalnya kalimat perintah,

kalimat tanya, atau kalimat penjelas
3. Jika dalam table bahasa karma madya terisi namun bahasa karma inggil tidak

terisi itu artinya bahasa karma inggil yang digunakan sama dengan bahasa
karma madya
4. Permainan bisa menggunakan table maupun menggunakan kode abjad
Contoh

 Bahasa ngoko : Saya memilih kata A K M L
Adhiku kesel mudhun gunung

 Bahasa karma madya: Saya memilih kata G K L
Ibu girah kalih lenggah

 Bahasa karma inggil : Saya memilih kata M S
Bapak mungu simbah sare

KAMUS BAHASA JAWA

Krama Inggil Awalan A

No Basa Ngoko Basa Krama Krama Inggil Bahasa Indonesia
1 Aba Dhawuh Perintah
2 Abah-abah Abrit Kambil Pelana
3 Abang Awrat Abrit Merah
4 Abot Bêthak Awrat Berat
5 Adang Ngadeg Bethak Menanak nasi
6 Adêg Asrêp Jumênêng Berdiri
7 Adhêm Ajêng Dingin
8 Adhêp Rayi Hadap
9 Adhi Têbih Tebih Adik
10 Adoh Sade Sade Jauh
11 Adol Abên Jual
12 Adon Abên Aben Sabung
13 Adu Adus Siram Menyabung
14 Adus Agami Agami Mandi
15 Agama Enggal Enggal Agama
16 Age Sawêg Cepat
17 Agek ampun Sampun Baru saja
18 Aja Ajang Ambêng Jangan
19 Ajang Aos Aos Tempat nasi
20 Aji Ajêng Nilai, Harga, Martabat
21 Aju Kathah Dhawuh Maju
22 Akeh Akên Banyak
23 Akon Suruh

24 Aksama Aksami Aksami Ampun, Maaf
25 Aku Kula Kawula, Dalêm Saya
26 Aku, Ngaku Aken Mengaku
27 Ala Awon Awon Buruk, Jelek
28 Alangan Pambêngan Pambengan Halangan
29 Alas Wana Wana Hutan
30 Ali-ali Sêsupe Sesupe Cincin
31 Alih Pindhah Pindah
32 Alis Allis Imba Alis
33 Amarga Amargi Amargi Karena
34 Amba Wiyar Wiyar Lebar
35 Ambu Ambêt Ganda Bau
36 Ambung Aras Cium
37 Amek Mêndhêt Ambil
38 Amêrga Amêrgi Nuwun sewu Karena
39 Amit Pinarak Minta maaf
40 Ampir Wonten Singgah
41 Ana Anak, Lare Putra Ada
42 Anak Pitados Anak
43 Andêl Awrat Tindhak, Jêngkar Percaya
44 Angel Saugêr Agêm Sulit
45 Anggêr Bidhal Asalkan
46 Angkat Anggê Pergi
47 Anggo Angen Pakai
48 Angon Pugut Menggembala
49 Ani-ani Ênem Ani-ani (Alat penuai padi)
50 Anom Antawis Muda
51 Antara Antara

52 Anut Tumut Dherek Ikut
53 Anyar Enggal Baru
54 Apa Punapa Asma Apa
55 Apik Sae Kêrsa Baik, Bagus
56 Apura Apuntên Andhap Maaf
57 Arah Angkah Penggalih Maksud, Tujuan
58 Aran Nama Sêgu Nama
59 Arang Awis Unjuk Jrang
60 Arep Ajêng Salira Mau
61 Arti Artos Siyang Makna
62 Asor Awon Maringi Rendah
63 Asu Sêgawon Sumangga Anjing
64 Ati Manah Hati
65 Atop Tersendawa
66 Atur Badan Beri
67 Awak Siyang Badan, Tubuh
68 Awan Nyukani Siang
69 Aweh Mbok mênawi Beri
70 Ayake Mangga Barangkali
71 Ayo Marilah

Krama Inggil Awalan B

No Basa Ngoko Krama madya Krama Inggil Bahasa Indonesia
72 Bacut Lajêng Kemudian, Lantas
73 Bae Kemawon Panadhahan Hanya
74 Bakal Badhe Kondur Akan
75 Baki Tosan Nampan
76 Bako Sata Dipunbêsta Tembakau
77 Baku Bakên Wangkingan Pokok
78 Bali Wangsul Kajang Kembali
79 Balung Tulang
80 Banda Sangêt Pambayun Dibelenggu
81 Bangêt Banggi Palarapan Sangat
82 Bangga Abdi Tidak Menurut
83 Bangkekan Bêna Pinggang
84 Banjir Lajêng Banjir
85 Banjur Lalu, Setelah itu
86 Bantal Toya Bantal
87 Banyu Rama Air
88 Bapa, Bapak Sarêng Bapak
89 Barêng Pambajêng Bersama
90 Barêp Banon Sulung
91 Bata Sêrat Batu bata
92 Bathik Batik
93 Bathuk Batos Dahi
94 Batin Rencang Batin
95 Batur Kambangan Hamba, Pembantu
96 Bebek Itik

97 Beda Bêntên Kêrsanipun Beda
98 Ben, Karêben Kajêngipun Nyamping Biarlah
99 Besuk Benjing Bobotan Besuk
100 Bêbêd Jarik (untuk pria)
101 Bêbuwang Bêbucal Watangan Buang air besar
102 Bêcik Sae Kasinggihan Baik
103 Bêdhil Sênjata Senjata
104 Bêdudan Rumiyin Pipa rokok
105 Bênêr Lêrês Ibu Benar, Betul
106 Bêngi Dalu Malam
107 Bêras Wos Garwa Beras
108 Bisa Sagêd Pocong Dapat, Bisa
109 Biyen Riyin Konyoh Dulu
110 Biyung Rawis Ibu
111 Bobot Wawratipun Beratnya
112 Bocah Lare Pênggalih Anak
113 Bojo Semah Suami/Istri
114 Bokong Rêna Bokong
115 Bolah Bênang Benang
116 Boreh Bedak
117 Brengos Bibar Kumis
118 Bubar Bibrah Selesai
119 Bubrah Manah Rusak
120 Budi Bidhal Budi, Pikiran, Akal
121 Budhal Bikak Berangkat
122 Bukak Bingah Buka
123 Bungah Wingking Gembira
124 Buri Belakang

125 Buru Bujêng Rampung Buru
126 Buruh Bêrah Buruh, Pekerja
127 Buta Danawa Ngandika Raksasa
128 Butuh Bêtah Tutuk Butuh
129 Buwang Bucal Tuwung Buang
130 Buyar Rampung Ngendikan Selesai
Caosaken
Krama Inggil Awalan C Cawik Berbicara
Dipunasta Mulut
131 Calathu Wicantên Griwa Cangkir
132 Cangkêm Lesan Cerita
133 Cangkir Lukar Omongan
134 Carita Cariyos Paras Disiapkan
135 Caturan Wicantên Babi hutan
136 Cawis Cawisaken Bercebok
137 Celeng Andhapan Dekat
138 Cewok Dipegang
139 Cêdhak Cêlak Pendek, Rendah
140 Cêkêl Cêpêng Tengkuk
141 Cêndhek Andhap Cepat
142 Cêngêl Kecil
143 Cêpêt Enggal Coba
144 Cilik Alit Cerita
145 Coba Cobi Lepas baju
146 Crita Criyos Cukup
147 Cucul Bercukur
148 Cukup Cêkap
149 Cukur Pangkas

150 Cumbana Saresmi Setubuh
151 Cundhuk Sangsangan Sunting

Krama Inggil Awalan D Pijit
Jadi
152 Dadah Dados Ginda Dagang
153 Dadi Gramen Jalan
154 Dagang Radinan Margi Berhias
155 Dalan Dandos Busana Pelaksanaan tugas
156 Dandan Darmi Panjang
157 Darma Panjang Paring Taruh
158 Dawa Suka Priksa Desa
159 Deleh Dhusun Jaja Lihat
160 Desa Tingal Amal
161 Dêlêng Drêma Jêngku dada
162 Dêrma Priksa Tamu
163 Dhadha Tamu Nalika Pada waktu
164 Dhayoh Kala Senang
165 Dhêk Rêmên Arta Lutut
166 Dhêmên Luhur Tahu, Mengerti
167 Dhêngkul Sumêrêp Sendiri
168 Dhêngêr Piyambak Ketika
169 Dhewe Kala Dahulu
170 Dhek Rumiyin Turun
171 Dhisik Mandhap Uang
172 Dhun Yatra Tinggi
173 Dhuwit Inggil
174 Dhuwur

175 Dina Dintên Samparan Hari
176 Diyan Dilah Kampuh Lampu
177 Dlamakan Paring
178 Dluwang Dlancang Amêng-amêng Kertas
179 Dodod Kêrsa Dodot
180 Dokok Dekek Racikan Taruh
181 Dol Sade Jual
182 Dolan Ndahari Main-main
183 Dom Jarum Santana Jarum
184 Doyan Purun Kagungan Mau
185 Driji Jari
186 Du, Ngedu Ngaben Mengadu
187 Dudu Sanes Bukan
188 Duga Dugi Duga
189 Dulang Ndulang Menyuapi
190 Dulur Dherek Saudara
191 Durung Dereng Belum
192 Duwe Gadhah Punya

Krama Inggil Awalan E

193 Edan Ewah Gêrah ewah Gila
194 Elek Awon Jelek
Ndherek Ingat
195 Eling Emut Tapak asta Ilmu
196 Elmu Elmi Ikut
Enak
197 Elu Tumut
198 Enak Eca Hitung
199 Epek-epek
200 Etung Etang

201 Esuk Enjing Enjing Pagi
202 Ewuh Êwêd Repot
203 Êdoh Nêbih Waspa Menjauh
204 Êlih Mindah Êyang Memindah
205 Êluh Duka Airmata
206 Êmas Jene Ibu Emas
207 Êmbah Simbah Boten Kêrsa Kakek
208 Êmbuh Kilap Wuru Tidak Tahu
209 Êmbun-êmbun Sundhulan Mustaka Ubun-ubun
210 Êmbok Ibu
211 Êmoh Botên purun Agêm Tidak mau
212 Êmot Ngêwrat Memuat
213 Êndêm Rantosi Mabuk
214 Êndhas Sirah Sarib Kepala
215 Êndhêg Kendêl Pundhut Henti
216 Êndhog Tigan Telur
217 Êndi Pundi Mana
218 Enêng Mendêl Diam
219 Êner Lêrês Arah
220 Ênggo Êngge Pakai
221 Ênggon Ênggen Tempat
222 Ênom Ênem Muda
223 Êntas Nêmbe Baru saja
224 Êntek Telas Habis
225 Ênteni Entosi Tunggu
226 Êntut Kentut
227 Ênyang Awis Tawar
228 Êpêk Pêndhêt Ambil

Krama Inggil Awalan G

229 Gadhe Nggantos Ngampil Menggadaikan
230 Gadhuh Meminjam
231 Gajah Liman Asta Gajah
232 Galo Mênika lo Ngasta Itulah
233 Gaman Dêdamêl Senjata tajam
234 Gamêlan Gangsa Pêngkêran Gamelan
235 Gampang Gampil Binggêl Mudah
236 Ganêp Jangkêp Kêrsa Lengkap
237 Ganti Gantos Ukêl Ganti
238 Gati Gatos Nini Panting
239 Gawa Bekta Bawa
240 Gawe Damel Membuat
241 Geneya Kenging Mênapa Mengapa
242 Gêbug Gêbag Pukul
243 Gêdhang Pisang Pisang
244 Gêdhe Agêng Besar
245 Gêdhen Agengan Serba banyak
246 Gêgêr Punggung
247 Gêlang Purun Gelang
248 Gêlêm Mau
249 Gêlung Puyuh Gelung
250 Gêmak Gêmatos Burung puyuh
251 Gêmati Merawat dengan baik
252 Gêndhuk Jangkêp Putri
253 Gênêp Lengkap

254 Gêni Latu Susut Api
255 Gênti Gêntos Ludira Ganti
256 Gêring Kêra Griwa Kurus
257 Gêtih Rah Darah
258 Githok Gumbala Tengkuk
259 Glugu Glêga Pohon kelapa
260 Gocek Cêpêng Wungu Memegang
261 Godheg Ngestokaken Cambang
262 Godhong Ron Jangga Daun
263 Golek Pados Cari
264 Guroh Dora Ngêndika Bohong
265 Gugah Gigah Wingkisan Bangun
266 Gugat Gigat Gugat
267 Gugu Gêga Menurut
268 Gula Gêndhis Gula
269 Gulu Leher
270 Gumati Gumatos Merawat dengan baik
271 Guna Gina Guna
272 Gunêm Ginêm Berbicara
273 Gunung Rêdi Gunung
274 Gusi Gusi
275 Guyu Gujeng Tawa

Krama Inggil Awalan I

276 Icip Dipunincip Dipunkêdhapi Dicicip
277 Idêp Ibing Bulu mata
278 Idêr Ijêm Pêpara Berkeliling
279 Idu Lintu Kêcoh Ludah
280 Iga Mênika Unusan Tulang rusuk
281 Ijo Hijau
282 Ijol Niki Dhêstar Tukar
283 Ika Mênika Punika Itu
284 Ikêt Elmu Ikat kepala
285 Iki Ical Lidah Ini
286 Iku Paningalan Itu
287 Ilmu Tumut Ndherek Ilmu
288 Ilang Imbet, Ngimbet Hilang
289 Ilat Imbêtan Tanduk Lidah
290 Ilo Imbêt Cermin
291 Ilu Supêna Lolos Ikut
292 Imbuh Sipêng Peram, Memeram
293 Imbon Dherekaken peraman
294 Imbuh Ingah Tambah
295 Impi Sela Impi
296 Inêp Cêmêng Inap
297 Inggat Pergi tanpa pamit
298 Ingu Piara, Pelihara
299 Intên Intan
300 Irêng Hitam
301 Iring Diiringkan

302 Irung Saged Grana Hidung
303 Isa Lingsem Kêbêlêt, Bobotan Bisa
304 Isin Taksih Malu
305 Isih Bêbucal Masih
306 Ising Andhap Buang air besar
307 Isor Ulam Bawah
308 Iwak Ikan

Krama Inggil Awalan J

309 Jaba Jawi Reksa Luar
310 Jaga Jagi Jaga
311 Jago Sawung Nyuwun Jago, Calon
312 Jala Jambêt Jala, Jaring
313 Jalu Jalu, Panja Loloh, Usada Taji
314 Jaluk Nedi Kêthêkan Minta
315 Jam Jam, Pukul Titihan, Turangga Jam
316 Jambe Wohan Ngêndikanipun Pinang
317 Jambu Jambêt Nyamping Jambu
318 Jamu Jampi Jamu
319 Janggut Dagu
320 Jaran Kapal Kuda
321 Jare Cariyosipun Katanya
322 Jarit Sinjang Kain batik
323 Jarwa Jarwi Artinya
324 Jati Jatos Jati, Nyata, Betul
325 Jawa Jawi Suku Jawa
326 Jêmbar Wiyar Luas

327 Jênat Nama Suwargi Orang yang sudah mati
328 Jênêng Lêbêt Asma Nama
329 Jênggot Jêram Gumbala Janggut
330 Jero Dalam
331 Jêruk Serat Layon Jeruk
332 Jisim Pendhet Beksa Mayat
333 Joged Pethat Tari
334 Jungkat Pundhut Sisir
335 Jupuk Ambil

Krama Inggil Awalan K

336 Kabêcikan Kêsaenan Sedanten Kebaikan
337 Kabeh Sedaya Kacatingal Semua
338 Kacamata Kacamripat Usap asta Kacamata
339 Kacek Kaot Beda, Selisih
340 Kacu Kejot Sapu tangan
341 Kadhêmên Kasrêpên Kedinginan
342 Kadohan Kêtêbihên Kangmas, Raka Terlalu jauh
343 Kae Punika Itu
344 Kaget Terkejut
345 Kagetan Kêjotan Mudah terkejut
346 Kajaba Kêjawi Kecuali
347 Kajawan Kajawen Wilayahnya orang jawa
348 Kaji Ngaos Mengaji
349 Kakang Kakak laki-laki
350 Kakehan Kêkathahên Kebanyakan
351 Kaku Kaken Kaku

352 Kalah Kawon Kasoran Kalah
353 Kali Lepen Sangsangan Sungai
354 Kalumrahan Kalimrahan Kalênggahan Kebiasaan
355 Kalung Kalung
356 Kalungguhan Kalêpatan Matur Pangkat, Kedudukan
357 Kaluputan Klapa Kapang, Oneng Kesalahan
358 Kambil Kambet Kagem Kelapa
359 Kambu Kamisepuh Tercium baunya
360 Kamitua Kawrat Kersa Pimpinan desa
361 Kamot Ngrika Kêrsanipun Muat
362 Kana Rencang Sana
363 Kanca Sanjang Teman
364 Kandha Berkata
365 Kangên Kangêrtosan Rindu
366 Kangêrten Kangge Diketahui
367 Kanggo Kantos Buat
368 Kanti Kantosan Hingga, Sampai
369 Kantên Mbenjing menapa Penyabar
370 Kapan Kapinten Kapan
371 Kapiran Kawis-kawis Tidak terawat
372 Kara-kara Kawisên Halangan
373 Karangên Kajengipun Terlalu jarang
374 Karêben Kajêng Biar saja, Supaya
375 Karêp Kajêngipun Niat, Maksud
376 Karêpe Kantun Maksudnya
377 Kari Kalih Tertinggal
378 Karo Kaliyan Kedua
379 Karo Dengan

380 Kartu Kêrtos Kandhapan Kartu
381 Karuhan Kantênan Lancingan Tentu, Jelas
382 Kasoran Kawonan Lancingan Kalah
383 Kathok Sruwal Celana
384 Kathokan Sruwalan Wengkelan Bercelana
385 Katon Katingal Dapat dilihat
386 Kaya Kados Seperti
387 Kayu Kajêng Batang pohon
388 Kawanên Kêsiangan Kesiangan
389 Kawêngên Kêdalon Kêmalaman
390 Kawigaten Kawigatosan Perhatian
391 Kawruh Sêsêrêpan Pengetahuan
392 Kelangan Kecalan Kehilangan
393 Kelingan Kemutan Teringat
394 Kempol Betis
395 Kene Riki Sini
396 Keren Kantunan Sisa
397 Keri Kantun Tertinggal
398 Kesuk Sakenjing Sepanjang pagi
399 Ketok asring Kelihatan
400 Kewuhan Kewêdan Sangat segan
401 kê Kaping Kebatinan
402 Kêbacut Kelajeng Terlanjur
403 Kêbangêtên Kêsangêtên Keterlaluan
404 Kêbanyon Kêtoyan Terairi (sawah)
405 Kêbatinan Kêbatosan Kebati
406 Kêbênêr Kêlêrês Kebetulan
407 Kêbiren Kêbincihan Hewan yang dikebiri

408 Kêbiri Dipunkêbiri Kejep Dimandulkan
409 Kêbo Maesa Kerbau
410 Kêbocahên Kêlaren Kêkêmbêngan Kekanak-kanakan
411 Kêbutuhan Kabêtahan Wiyosan Kebutuhan
412 Kêcilikên Kalitên Terlalu kecil
413 Kêdadeyan Kêdadosan Kalimêngan Kejadian
414 Kêdhep Têrag Kejap
415 Kêjaba Kêjawi Kecuali
416 Kêkarêpane Kêkajênganipun Kembeng Kehendak
417 Kêkêmbangan Sêsêkaran Singêb Bunga-bungaan
418 Kêkêmon Berkumur
419 Kêlairan Wêdalan Kêsedan Kelahiran
420 Kêlakon Kêlampahan Terlaksana
421 Kêlalen Kêsupen Terlupa
422 Kêlar, Kuwat Kuwawi Kuat
423 Kêlaran Kêsakitan Kesakitan
424 Kêlalen Kêsupen Terlupa
425 Kêluron Keguguran
426 Kêmalingan Kêpandungan Kecurian
427 Kêmbang Sêkar Bunga
428 Kêmênyan Sela Kemenyan
429 Kêmu Kumur
430 Kêmul Kenging Selimut
431 Kêna Purun Boleh
432 Kêndêl Kandhapan Berani
433 Kêndhekên Kêtêlasan Sangat pendek
434 Kêntekan Kêpêjahan Kehabisan
435 Kêpaten Kematian

436 Kêpêntut Kados pundi Kêsarib Kentut
437 Kêpriye Kêpang Wangkkingan Bagaimana
438 Kêpung Asring Dikelilingi
439 Kêrêp Dhuwung Krawuhan Sering
440 Kêris Sayah Rewanda Keris
441 Kêsêl Kêsêsa Sêkaran lelah
442 Kêsusu Kvdangon Tergesa-gesa
443 Kêsuwen Kêtawis Agêman rasukan Terlalu lama
444 Kêtara Kêdhatêngan Kentara
445 Kêtêkan Kêpanggih Kantu Didatangi
446 Kêtêmu Panjênêngan Bertemu
447 Kêthek Kêdalon Kera
448 Kêwêngen Kemalaman
449 Kijing Kinaot Nisan
450 Kinacek Ganten Istimewa
451 Kinang Kintên Kingang
452 Kira Kintun Kira
453 Kirim Mênika Kirim
454 Kiyi Rasukan Ini
455 Klambi Gêlaran Baju
456 Klasa Klintu Tikar
457 Kleru Klêbêt Keliru
458 Klêbu Klêbêtan Termasuk
459 Klbon Kemasukan
460 Klêngêr Klêmpak Pingsan
461 Klumpuk Kabêsmi Kumpul
462 Kobong Sampeyan Kebakar
463 Kok Kau

464 Kodanan Kêjawahan Ngutus Kejawahan
465 Kongkon Kengken Panjenengan Menyuruh
466 Kono Riku Jamas Situ
467 Kowe Sampeyan Kamu
468 Kramas Riwe
469 Krasa Kraos Sarean Terasa
470 Krasan Kraosan Pasareyan Betah
471 Kringêt Kênaka Mandi jamas
472 Kubur Petak Kubur
473 Kuburan Makutha Makan
474 Kudu Kêdah Harus
475 Kuku Talingan Kuku
476 Kukuh Kêkah Kokoh
477 Kulak Kilak Membeli untuk dijual
478 Kulon Kilen Barat
479 Kuluk Mahkota
480 Kumat Kimat Kambuh
481 Kumbah Girah Cuci
482 Kumpul Kêmpal Kumpul
483 Kuna Kina Kuna
484 Kuning Jêne Kuning
485 Kuping Telinga
486 Kurang Kirang Kurang
487 Kuru Kêra Kurus
488 Kurung Sêngkêr Kurung
489 Kutha Kitha Kota
490 Kuwasa Kuwaos Kuasa
491 Kuwat/Kêlar Kiyat/Kuwawi Kuat

492 Kuwatir Kuwatos Punika Khawatir
493 Kuwi Niku Itu
494 Kumawani Kumawantun Terlalu bera

Krama Inggil Awalan L

495 Labuh Labêt Nembe Berjasa untuk
496 Ladi Lados Miyos Layan
497 Lagi Saweg Garwa, Sarêsmi Baru Saja
498 Lair Tindak Lahir
499 Laki Semah Suami
500 Laku Lampah Lathi Jalan
501 Lali Supe Lupa
502 Lama Lami, Dangu Jêjêran Lama
503 Lambe Gerah Bibir
504 Lan Kaliyan Dan
505 Lanang Jalêr Wungu Laki-laki
506 Landa Landi Belanda
507 Landheyan Tangkai tombak
508 Lara Sakit Sakit
509 Larang Awis Mahal
510 Lawang Kontên, Kori Pintu
511 Lawas Lami, Dangu Lama
512 Lawe Sêlangkung Dua puluh lima
513 Lek Terjaga
514 Leren Kendêl Istirahat
515 Lêbu Lêbêt Dalam
516 Lêlara Sêsakit Penyakit

517 Lêmah Siti Pamênthangan Tanah
518 Lêmu Lêma Pinarak Lêmbut, Halus
519 Lênga Lisah Miyos Minyak
520 Lêngên Lengan
521 Lêstari Lêstantun Cucud Lestari, Abadi
522 Lima Gangsal Waspa Lima
523 Linggih Lênggah Duduk
524 Linuwih Linangkung Tindak Lebih, Luar biasa
525 Liru Lintu Lênggah Tukar, Ganti
526 Liwat Langkung Lewat
527 Liwêt Mbênthak Menanak nasi
528 Lor Ler Utara
529 Loro Kalih Dua
530 Lorodan Lorodan Bekas
531 Lucu Lucu
532 Luh Lujêng Air mata
533 Luku Cucal Bajak
534 Lulang Limrah Kulit
535 Lumrah Kesah Biasa
536 Lunga Pergi
537 Lungguh Lepat Duduk
538 Luput Langkung Salah, Keliru
539 Luwih Lebih

Krama Inggil Awalan M

540 Maca Maos Sima Dilisankan
541 Macan Macan
542 Madu Mabên Nggilut Bertengkar
543 Maju Majeng Maju
544 Malam Lilin Dhahar Lilin
545 Maling Padung Pencuri
546 Mamah Dhangan Mengunyah
547 Mana Mantên Paningal, Soca Sekian
548 Mandhêg Kendêl Seda Berhenti
549 Maneh Malih Lagi
550 Mangan Nedha Layon Makan
551 Mangkana Makatên Dherek Demikian
552 Manuk Pêksi Nyaosi, Maringi Burung
553 Mara Dhatêng Wungu Datang
554 Mari Mantun Sembuh
555 Mata Mripat Mata
556 Mati Pejah Meninggal
557 Mau Wau Tadi
558 Mawa Mawi Bara api
559 Mayit Jisim Jenazah
560 Melu Tumut Ikut
561 Menehi Ngaturi, Nyukani Memberi
562 Mêlek Terjaga
563 Mênang Mimpang Menang
564 Mênawa Mênawi Jika kalau
565 Mêngko Mangke Nanti

566 Mênjangan Sangsam Miyos Sejenis rusa
567 Mêntas Nêmbe Nggarbini Baru saja
568 Mênyang Dhatêng Lolos Ke
569 Mêrga Margi Tindak Karena
570 Mêruhi Nyêmêrêpi Mengetahui
571 Mêtu Mêdal Kondur Keluar
572 Mêtêng Wawrat, Mbobot Puyêng Hamil
573 Milang Mical Menghitung
574 Minggat Kesah Duka Melarikan diri
575 Mlaku Mlampah Berjalan
576 Mono Mantên Demikian
577 Mor Kêmpal Kumpul
578 Mori Montên Kafan
579 Mot Wrat Muat
580 Mudhun Mandhap Turun
581 Muga-muga Mugi-mugi Mudah-mudahan
582 Mula Mila Memang
583 Mulang Mucal Mengajar
584 Mulih Mantuk Pulang
585 Mumêt Pusing
586 Mundhak Mindhak Tambah
587 Mung Namung, Naming Hanya
588 Munggah Inggah Naik
589 Mungguh Mênggah Mengenai
590 Mungsuh Mêngsah Musuh, Lawan
591 Muni Mungel Bersuara
592 Murah Mirah Murah
593 Muring Marah

594 Mutah Luntak Muntah
595 Mutawatir Bahaya
596 Muwah Mutawantos Dan juga
Miwah
Negara
Krama Inggil Awalan N Membetulkan
Meletakkan
597 Nagara Nagari Maringake Memperpanjang
598 Ndandani Ndandosi Mriksani Melihat
599 Ndelehake Nyukakake Maringakên Meletakkan
600 Ndêdawa Memanjang Jumênêng Memiliki
601 Ndêleng Ningali Marak Berdiri
602 Ndokokake Ndekekakên Menghadap
603 Nduweni Nggadahi Ngaras Menghargai
604 Ngadêk Mengaji
605 Ngadhêp Sowan Memajukan
606 Ngajeni Ngaosi Mengakui
607 Ngaji Ngaos Mengaku
608 Ngajokakên Ngajêngakên Menghalangi
609 Ngakoni Ngakêni Ke utara
610 Ngaku Ngakên Meluaskan
611 Ngalangi Mambêngi Membau
612 Ngalor Ngaler Mencium
613 Ngambakake Miyarakên Mêngadakan
614 Ngambu Ngambêt Sampai
615 Ngambung Menawar
616 Nganakake Ngawontênakên
617 Nganti Ngantos
618 Nganyang Ngawis

619 Ngapura Ngapuntên Nyêlirani Memaafkan
620 Ngarani Mastani Menyebut
621 Ngarêp Ngajêng Ngabdi Di depan
622 Ngasor Ngawon Duka Mengalah
623 Ngawaki Salit Melakukan sendiri
624 Ngelingi Ngemuti Puyêng Mengingat
625 Ngêndhêgake Ngêndêlake Mundhutake Menghentikan
626 Ngendhog Nigan Priksa Bertelur
627 Ngenger Ngampili Mengabdi
628 Nêmpuh Nêmpah Nempuh
629 Nêsu Srêngên Mungu Marah
630 Ngêboti Ngawrati Lebih
631 Ngêlak Nyare Haus
632 Ngêlu Mêndhêtake Pusing
633 Ngêpekake Ngêrtos Mengambilkan
634 Ngêrti Tahu
635 Nggadhuhi Nggantos Meminjami
636 Ngganti Bêkta Mengganti
637 Nggawa Njangkêpi Membawa
638 Nggênêpi Madosi Melengkapi
639 Nggoleki Nggigah Mencari
640 Nggugah Nggigat Membangunkan
641 Nggugat Ngginakakên Menggugat
642 Nggunakake Nggêgujêng Menggunakan
643 Nggêmuyu Ngical Menertawakan
644 Ngilang Ngganten Hilang
645 Nginang Nyipêng Menginang
646 Nginêp Menginap

647 Ngingu Ngingah Mbabarakên Memelihara
648 Nglairake Nglairakên Melahirkan
649 Nglarani Nyakiti Ngrêksa Menyakiti
650 Ngliwêt Mbêthak Menanak nasi
651 Ngudarasa Ngudaraos Timur Membatin
652 Njaba Njawi Ngasta damêl Di luar
653 Njaga Njagi Ngasta Menjaga
654 Njagokake Nyawungakên Ngampil Mencalonkan
655 Njaluk Nyuwun Ndukani Minta
656 Nom Nem Nyangsangi Muda
657 Nuli Nuntên, Lajêng Lalu, Cepat
658 Nyambut gawe Nyambut damêl Bekerja
659 Nyêkêl Nyêpêng Memegang
660 Nyilih Nyambut Pinjam
661 Nyrêngêni Memarahi
662 Nyritani Nyriyosi Menceritakan
663 Nyundhuki Menyunting

Krama Inggil Awalan O

664 Obah Ebah Usada Bergerak
665 Obat Jampi Obat
666 Obong Bêsmi Dalêm Bakar
667 Oleh Angsal Unjuk Mendapatkan
668 Omah Griya Andika Rumah
669 Ombe Minum
670 Ombo Wiyar Luas
671 Omong Ginêm Bicara

672 Ompong Dhaut Ompong
673 Opah Upah
674 Ora Epah Tidak
675 Owah Botên Berubah
Ewah

Krama Inggil Awalan P

No Basa Ngoko Krama Madya Krama Inggil Indonesia
676 Padha Sami Sama
677 Padhang Pajar Jêmparing Terang
678 Padu Pabên Dhaharan Bertengkar
679 Paido Paibên Paningalan Tidak percaya
680 Pajêng Paos Pajak
681 Pakarangan Pêkawisan Seda, Surud Halaman
682 Panah Panah
683 Panas Bênter Panas
684 Pangan Têdha Makanan
685 Panggonan Panggenan Tempat
686 Pangilon Cermin
687 Pangudakara Pangudakawis Perkiraan
688 Pangudarasa Pangudaraos Perasaan hati
689 Panguripan Pagesangan Kehidupan
690 Papat Sêkawan Empat
691 Paran Purug Rantau
692 Pari Pantun Padi
693 Pasa Siyam Puasa
694 Pasar Pêkên Pasar
695 Pati Pêjah Kematian

696 Payu Pajêng Songsong Laku
697 Payung Pundhut Payung
698 Pek Pêndhêt Ulik Ambil
699 Petan Sabêt Mencari kutu rambut
700 Pêndhapa Pêndhapi Pendapa
701 Pêdhang Mundri Pedang
702 Pêndhok Kandhêlan Pêtêk Lapisan emas pada keris
703 Pênêr Lêrês Pênggalih Tepat
704 Pênthil Putting susu
705 Piandel Kapitadosan Larik, Sigit Kepercayaan
706 Pijêt Pêngarasan Pijit
707 Pikir Manah Pikiran
708 Pikul Dipunrêmbat Ambêngan Dipikul
709 Pilara Dipunpisakiti Padangon Disakiti
710 Pilis Pilis
711 Ping Ping, Kaping Dikalikan
712 Pipi Pipi
713 Pira Pintên Berapa
714 Piranti Pirantos Alat
715 Piring Lancaran Piring
716 Pisan Pindhah Sekali
717 Pitakon Pitakên Apa yang ditanyakan
718 Pitaya Pitados Percaya
719 Pitik Ayam Ayam
720 Pituduh Pitêdah Nasihat, Petunjuk
721 Pracaya Pitados Percaya
722 Prada Praos Cat emas
723 Prakara Prêkawis Perkara

724 Prayoga Prayogi Pamidangan Patut, Layak
725 Prau Baita Perahu
726 Prihatin Prihatos Dhaut Prihatin, Berprihatin
727 Pring Dêling, Bambu Wêntis Bambu
728 Priyayi Priyantun Tasik Bangsawan
729 Puluh Dasa Dhautan Puluh
730 Pundhak Pundak, Bahu
731 Pungkur Pêngkêr Wayah Bagian / sisi belakang
732 Pupak Ganti gigi, Ompong
733 Pupu Pusêr Paha
734 Pupur Pêthak Bedak
735 Puput Putus tali pusar
736 Pusêr Pusar
737 Putih Putih
738 Putu Cucu

Krama Inggil Awalan R

No Basa Ngoko Krama Madya Krama Inggil Bahasa Indonesia
739 Rabi Krama, Pikrama Nikah, Kawin
740 Rada Radi Agak
741 Rahayu Rahajêng Pasuryan Selamat
742 Rai Rikma Muka, wajah
743 Rambut Mrika, Mriku Rambut
744 Rana Raos Suryan Ke sana
745 Rasa Radin Rasa, Perasaan
746 Rata Rata, Merata
747 Raup Cici muka

748 Rene Mriki Abdi Ke sini
749 Rewang Rencang Candra Pembantu
750 Rêbut Rêbat Jagra Rebut, Rampas
751 Rêdatin Rêdatos Sedih, Susah
752 Rêga Rêgi Pidangêt Harga
753 Rêkasa Rêkaos Sulit, Parah
754 Rêmbug Rêmbag Runding
755 Rêmbulan Bulan
756 Ribut Ribêt Repot
757 Rina Rintên Siang
758 Riyak Lendir, Dahak
759 Riyaya Riyadi Hari raya
760 Robah Rêbah Ubah, Berubah
761 Rokok Sês Rokok
762 Rombak Rêbah, Rombak Rombak
763 Rubêd Ribêd Repot
764 Rubuh Rêbah Roboh
765 Rumat Rimat Simpan, Pelihara
766 Rungu Pirêng Dengar
767 Runtuh Rêntah Runtuh
768 Rupa Rupi Rupa
769 Rupak Ripak Sempit pandangannya
770 Rusak Risak Rusak
771 Rusuh Rêsah Rusuh

Krama Inggil Awalan S

No Ngoko Krama Madya Krama Inggil Bahasa Indonesia
772 Sabuk Paningsêt Sabuk
773 Saguh Sagah Caosan Sanggup
774 Saiki Sakmênika Dipunsaosaken Sekarang
775 Sajen Sajian
776 Saji Saking Dipunpêgêng Diberikan saja
777 Saka Lêpat Asalnya
778 Salah Santun, Gantos Paringaken Salah
779 Salin Sambêt Lantaran Ganti pakaian
780 Sambung Samukawis Sambung
781 Samubarang Sanggi Segala sesuatu
782 Sangga Sintên Ditopang, Ditanggung
783 Sapa Lêmbu Siapa
784 Sapi Lembu
785 Sapih Sarwi Disapih, Disarak
786 Sarwa Wulan Serba
787 Sasi Sabin Bulan
788 Sawah Sowan Sawah
789 Seba Sanes Menghadap
790 Seje Sukakakên Berbeda
791 Seleh Ditaruh, Diletakkan
792 Sendok Benjing Sendok
793 Sesuk Satunggal Besuk
794 Sê- Dhawah Satu
795 Sêbar Sêbatan Sebar (benih)
796 Sêbut Nama

797 Sêbut Sêbat Estu Mengatakan, Sebut
798 Sêdhela Sakedhap Sebentar
799 Sêdhêng Cêkap Sampeyan Cukup
800 Sêdhêngan Cêkapan Siku Kecukupan
801 Sêga Sêkul Pundhut, Ampil Nasi
802 Sêgara Sêgantên Ampilan Laut
803 Sêka Saking Dari
804 Sêlawe Sêlangkung Dua puluh lima
805 Sêmana Sêmantên Sekian itu
806 Sêmaya Sêmagos Menangguhkan
807 Sêmbêlih Pragat Menyembelih
808 Sêmono Sêmantên Sebesar itu
809 Sênêng Rêmen Senang, Suka
810 Sêparo Sêpalih Separo
811 Sêpi Sêpên Sunyi, Sepi
812 Sêprana Sêprika Sejak dulu
813 Sêprene Sêpriki Sampai sekarang
814 Sêpuluh Sêdasa Sepuluh
815 Sêru Sora Keras (suara)
816 Sêtali Sêtangsul Dua puluh sen
817 Sêthithik Sêkêdhik Sedikit
818 Si Pun Si
819 Sida Siyos Jadi
820 Siji Sêtunggal Satu
821 Sikil Suku Kaki
822 Sikut Siku
823 Silih Sambut Pinjam
824 Silihan Sambutan Pinjaman

825 Sing Ingkang Sêmprit Yang
826 Sisi Sugeng Membuang ingus
827 Slamet Wilujeng Sugengan Selamat
828 Slametan Wilujengan Selamatan
829 Sok Asring Dipunsrêngêni Sering
830 Sore Sontên Dipunsugata Sore
831 Sranta Srantos Tarab Sabar menanti
832 Srêngenge Surya Priksa, Uninga Matahari
833 Srêngên Têtês Dimarahi
834 Suguh Dipunsêgah Disuguh
835 Sukêr Sêngkêl Bulanan
836 Sukêt Rumput Pêmbayun Rumput
837 Sumurup Sumêrêp Mengerti, Melihat
838 Sunat Khitan
839 Sungu Singat Tandut
840 Supaya Supados Supaya
841 Surasa Suraos Arti, Maksud
842 Suruh Dipunsêdhahi Diundang
843 Surup Sêrap Petang
844 Susah Sisah Susah
845 Suson Sêsêpan Masih menyusu
846 Susu Susu, Payudara
847 Susur Susur Sugi, Susur
848 Suwara Suwanten Suara
849 Suwarga Suwargi Surga, Almarhum
850 Suwe Dangu Lama
851 Suwêng Sêngkang Sunbang
852 Suwung Suwêng (rumah) Kosong

Krama Inggil Awalan T

No Ngoko Krama Madya Krama Inggil Indonesia
853 Tai Tinja Dalem-, Kawula- Tahi, Tinja
854 Tak- Kula- Mundhut priksa Saya
855 Takon Taken Usada Bertanya
856 Tali Tangsul Tapak Asta Tali
857 Tamba Jampi Asta Obat
858 Tampa Tampi Memperoleh
859 Tanda Tangan Wungu Tanda tangan
860 Tandur Tanêm Pamuwun Tanam
861 Tangan Rakêtan Tangan
862 Tangga Tanggi Nyamping Tetangga
863 Tanggon Tanggên Labêt Tangguh
864 Tanggung Tangêl Tanggung-tanggung
865 Tangi Rawuh Bangun
866 Tangis Sinjang Tangis
867 Tapêl Dipuntantun Bedak perut
868 Tapih Kain batik (perempuan)
869 Tari, Ditari Nate Ditanya mau atau tidak
870 Tatu Tawi Luka
871 Tau Rosan Pernah
872 Tawa Têgil Menawari dagangan
873 Têbu Dhatêng Tebu
874 Têgal Dumugi Ladang
875 Têka Datang
876 Têkan Tiba, Sampai

877 Têkên Tiga Lantaran Tongkat
878 Têlu Têmbagi Tiga
879 Têmbaga Sêkar Tinjo, Sowan Tembaga
880 Têmbang Estu, Yêktos Priksa Lagu, Nyanyian
881 Têmên Pêpanggihan Paring priksa Sungguh, Benar
882 Têmon Panggih Mundhut Pertemuan
883 Têmu Estu, Yêktos Itik Temu
884 Tênan Têpang Watangan Senyatanya
885 Têpung Lajêng Kenal, Bertemu
886 Têrus Supit Terus
887 Têtak Têtêpangan Khitan
888 Têtêpungan Sêsêpuh Berkenalan
889 Têtuwa Dhawah Sesepuh, Tetua
890 Tilik Tuwi Jatuh
891 Tilik Tilar Berkunjung, Menjenguk
892 Tinggal Tlatos Meninggalkan
893 Tlaten Tingal Tekun
894 Tonton Têtingalan Lihat
895 Tontonan Traos Pertunjukan
896 Trasi Têdah Terasi
897 Tuduh Tumbas Memberitahukan
898 Tuku Sêrat Beli
899 Tulis Sêratan Tulis
900 Tulisan Tulisan
901 Tuma Waos Kutu
902 Tumbak Tuni Tombak
903 Tuna Tungil Rugi, Tidak sampai
904 Tunggal Satu, Tunggal

905 Tunggang Tumpak Nitih Naik (kendaraan)
906 Tunggangan Tumpakan Titihan Kendaraan
907 Tunggu Têngga Tunggu
908 Turah Tirah Sareyan Lebih
909 Turon Tilêman Sare Tiduran
910 Turu Tilem Tidur
911 Turun Têdhak Paring priksa Keturunan
912 Turunan Têdhakan Yuswa Asal usul keturunan
913 Tutu Dipungêntang Ditumbuk
914 Tutur Sanjang, Criyos Berkata
915 Tuwa Sêpuh Tua
916 Tuwuh Tewah Tumbuh

Krama Inggil Awalan U Bahasa Inggil
Kira-kira
No Ngoko Krama Inggil Lukar Hujan
917 Udakara Udakawis Lepas kain batik
918 Udan Jawah Pagêlangan Turun
919 Udhar Mandhap Punagi Juga
920 Udhun Ugi Pergelangan tangan
921 Uga Pasuryan Janji, Sumpah
922 Ugêl-ugêl Sawêr Atur Ular
923 Ujar Kondur Raut muka
924 Ula Mantuk Gadhing Undangan
925 Ulat Pulang
926 Ulêm Ingus
927 Ulih
928 Umbêl

929 Umur Timbal Yuswa Umur
930 Undang Mindhak Atur Panggil
931 Undhak Inggah Meningkat
932 Unggah Pêngkêr Waja Naik
933 Ungkur Ungêl Sugeng Belakang
934 Uni Waos Ngampil Bunyi, Suara
935 Untu Upakawis Jaringan Gigi
936 Upakara Upami Pelihara
937 Upama Gesang Upama
938 Urip Utami Hidup
939 Utama Sambut Utama
940 Utang Utawi Pinjam
941 Utawa Atau
942 Usus Sarêm Usus
943 Uyah Toyan Garam
944 Uyuh Kencing

Krama Inggil Awalan W

No Ngoko Krama Madya Krama Inggil Bahasa Indonesia
945 Waca Waos Waos Baca
946 Wacan Waosan Waosan Bacaan
947 Wadi Wados Wados Rahasia
948 Wadon Êstri Putri, Wanita Putri, Perempuan
949 Wae Kemawon Kemawon Saja
950 Wahing Wahing Sigra Bersin
951 Waja Waos waos Baja
952 Walanda Walandi Walandi Belanda

953 Wani Wantun Wantun Berani
954 Wanti-wanti Wantos-wantos Waluya Nasehat keras
955 Warangka Sarungan Pusaka Sarung keris
956 Waras Saras Sembuh
957 Warêg Tuwuk Cêkoh Kenyang
958 Warisan Tilaran Unjukan Warisan
959 Warna Warni Warna/Jenis
960 Warung Wande Uninga, Priksa Kedai, Warung
961 Waspada Wasapaos Kêwiyos Wasapada
962 Watara Watawis Ngêndika Antara, Kira-kira
963 Watu Sela Batu
964 Watuk Batuk
965 Wayah Wanci Waktu
966 Wayang Ringgit Wayang
967 Wedang Bênteran Minuman
968 Weneh Dipunsukani Diberi
969 Wêdêl Cêlêp Cat kain
970 Wêdhus Menda Kambing
971 Wêktu Wêkdal Waktu
972 Wêngi Dalu Malam
973 Wêrta Wêrtos, Wartos Berita, Kabar
974 Wêruh Sumêrêp Tahu, Melihat
975 Wêsi Tosan Besi
976 Wêteng Padharan Perut
977 Wêtu Kêwêdal Terungkap
978 Wêton Wêdalan Hari kelahiran
979 Wicara Wicantên Bicara
980 Wigati Wigatos Perlu sekali, Penting

981 Wilang Wical Lingsem Hitung
982 Wilangan Wicalan Hitungan, Bilangan
983 Wirang Isin Wijik Malu
984 Wis Sampun Priyantun Sudah
985 Wisuh Lukar Mencuci tangan/kaki
986 Wong Tiyang Nabi Orang
987 Wuda Untar Lepas pakaian
988 Wudêl Wucalan Pusar
989 Wudun Wêlah Waruju Bisul
990 Wulangan Pelajaran
991 Wuluh Sande Buluh, Bambu
992 Wuragil Wêtah Bungsu
993 Wurung Wêtah Tidak jadi
994 Wutuh Wêwahan Utuh
995 Wuwuh Bertambah
996 Wuwuhan Tambahan

Krama Inggil Awalan Y Bahasa Indonesia
Ya
No Basa Ngoko Krama Inggil Betul
997 Ya, Iya Inggih Jikalau
998 Yêkti Yêktos
999 Yen Bilih