วัฒนธรรมซามูไร

ほほっっとと⽯⽯川川旅旅ねねっっと

คำ นำ E-bookเล่มนี้จั นี้ จั ดทำ ขึ้น ขึ้ เพื่อ พื่ เป็น ป็ ส่ว ส่ นหนึ่งของ รายวิชาภาษาญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ชั้น ชั้ มัธ มั ยมศึก ศึ ษาปีที่ ปี 6ที่ /7 เพื่อ พื่ให้ไห้ ด้ ศึก ศึ ษาหาความรู้ใรู้ นเรื่อ รื่ งวัฒนธรรมของซามูไ มู รใน ประเทศญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ และได้ศึก ศึ ษาอย่า ย่ งเข้า ข้ใจเพื่อ พื่ เป็น ป็ ประโยชน์กับการเรีย รี น ผู้จัผู้ จั ดทำ หวังว่ารายงานเล่มนี้จ นี้ ะ เป็น ป็ ประโยชน์กับผู้อ่ผู้ อ่ าน หรือ รื นักเรีย รี น นักศึก ศึ ษา ที่กำ ที่ กำ ลัง หาข้อมูลเรื่อ รื่ งนี้อ นี้ ยู่ หากมีข้ มี อ ข้ แนะนำ หรือ รื ข้อ ข้ ผิด ผิ พลาด ประการใด ผู้จัผู้ จั ดทำ ขอน้อมรับ รั ไว้ และขออภัยมา ณ ที่นี้ ที่ ด้ นี้ ด้ วย นางสาว สิริลดา หมั่นหนองทุ่ม ผู้จัดทำ ก

ส า ร บั ญ คำ นำ ส า ร บั ญ วั ฒ น ธ ร ร ม ซ า มู ไ ร ก า ร ศึ ก ษ า ป ร ะ เ พ ณี ชุ โ ด ก า ร ตั้ ง ชื่ อ ก า ร เ เ ต่ ง ง า น ป รั ช ญ า ส ต รี อ า วุ ธ ซ า มู ไ ร ใ น วั ฒ น ธ ร ร ม ส มั ย นิ ย ม ภ า พ ย น ต ร์ ว ร ร ณ ก ร ร ม ก า ร์ ตู น วิ ดี โ อ เ ก ม ต า ม ร อ ย วั ฒ น ธ ร ร ม ซ า มู ไ ร ค า น า ซ า ว ะ วั ฒ น ธ ร ร ม ซ า มู ไ ร ค า น า ซ า ว ะ โ จ ว ก ะ ม ะ จิ ค า น ะ ซ า ว ะ คำ ศั พ ท์ ย า ก คำ ถ า ม เ ฉ ล ย บ ร ร ณ า นุ ก ร ม ข กข145679111318192324262729313233343536หน้า เ รื่ อ รื่ ง

ยุคของซามูไรถือกำ เนิดนิขึ้น ขึ้ ในประเทศญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ พร้อ ร้ มกับเหตุก ตุ ารณ์ ที่พระเจ้า จ้ ริชริาร์ด ร์ ที่ 1 แห่ง ห่ ประเทศอังกฤษ (กษัตริย์ริริ ย์ ชริาร์ด ร์ ใจสิงสิห์)ห์ ตัดสินสิ ใจเปิดปิศึกสงครามครูเ รู สดครั้ง รั้ ที่ 3 ในทศวรรษที่ 1190 ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัย มั จากยุคเอโดะ (สมัย มั ที่ แคว้น ว้ คะกะและตระกูล กู มะเอะดะมีอำ มี อำ นาจเป็น ป็ อันดับ ดั 2 ของประเทศ เป็น ป็ รองเพีย พี งรัฐ รั บาลโชกุน กุ โทะคุก คุ ะวะเท่านั้น นั้ ) เข้า ข้ สู่ยุสู่ ยุ คเมจิ ตาม ด้ว ด้ ยยุคไทโช และยุคเฮเซ แม้ว่ ม้ า ว่ จัง จั หวัด วั อิชิกชิะวะจะต้องเสื่อ สื่ ม อำ นาจเพราะความสูญสู เสีย สี จากสงคราม แต่นับ นั เป็น ป็ โชคดีที่ ดี ที่ จัง จั หวัด วั อิชิกชิะวะยัง ยั คงรัก รั ษาขนบธรรมเนีย นี มประเพณีเ ณี ก่าแก่ของวิถีวิ ถี แห่ง ห่ ซามูไรหรือ รื นัก นั รบไว้ไว้ ด้จ ด้ นถึงยุคปัจจุบัน บั วัวั วั ฒ วั ฒนธรรมซามูมูมู ไ มู ไร สัญ สั ลักษณ์ที่ ณ์ ที่โดดเด่น ด่ ที่สุด สุ ของวัฒ วั นธรรมซามูไรคือ สวนปราสาทคะนะซะวะ ซึ่ง ซึ่ ตั้ง ตั้ อยู่ใยู่ จกลางเมือ มื งคะนะซะวะ ในปี 1546 เมื่อ มื่ ยุคสงครามเริ่มริ่สิ้นสิ้สุด สุ ท่าน โทะชิอิชิ อิเอะ มะเอะดะได้เ ด้ ข้า ข้ประจำ การในปราสาทแห่ง ห่ นี้ และเป็น ป็ เวลากว่า ว่ 300 ปี ที่ตระกูล กู มะเอะดะสร้า ร้ งโครงสร้า ร้ งพื้น พื้ ฐานให้กั ห้ กั บแคว้น ว้ คะกะ นอกเหนือ นื จาก ปราสาทแห่ง ห่ นี้ ภายในเมือ มื งยัง ยั มีร่ มี อ ร่ งรอยของสิ่งสิ่ก่อสร้า ร้ งมากมายที่บอกเล่า ให้ค ห้ นรุ่น รุ่ หลังได้เ ด้ ห็น ห็ วิถีวิ ถี ชีวิ ชี ตวิของซามูไรใน ระบบศักดินดิา 1

หนึ่งในร่องรอยดังกล่าวคือ ย่านที่อยู่อาศัยของซามูไร “นะกะมะจิ” สถานที่แห่งนี้เคยเป็นที่พักของบรรดาข้าราช บริพารของตระกูลมะเอะดะ คุณจะได้เห็นคฤหาสน์โนะมุระ ที่อยู่ อาศัยของซามูไรชั้นกลาง และพิพิธภัณฑ์เรื่องราวของเหล่าพล ทหารหรือ “อะชิกะรุ ชิเรียวคัง” ซึ่งจัดแสดงวิถีชีวิตที่แสนเรียบ ง่ายของนักรบระดับล่างและงานที่พวกเขาต้องรับผิดชอบ ใน บริเวณนี้ คุณจะได้สัมผัสวิถีชีวิตของซามูไรหลายระดับในระบบ ศักดินา นอกจากนี้ ภายในพิพิธภัณฑ์ฮอนดะ โซฮินคัง คุณจะได้ เห็นชุดเกราะเต็มรูปแบบ อาวุธ และสิ่งของที่เคยเป็นของตระ กูลฮอนดะ ตระกูลหัวหน้าซามูไรผู้ติดตามตระกูลมะเอะดะ 2

จังหวัดอิชิกะวะยังคงเป็นที่ตั้งของวัดเมียวริวจิ หรือที่รู้จักกันใน นามวัดนินจา ในยุคเอโดะ ตระกูลมะเอะดะมีฐานะร่ำ รวยเป็น อันดับ 2 รองจากตระกูลโทะคะกะวะ จึงถูกจับตามองเป็นพิเศษ จากคนของรัฐบาลโชกุน วัดหลายแห่งตั้งรวมกันอยู่นอกเมือง ปราสาท ถือเป็นจุดยุทธศาสตร์ในการสกัดกั้นศัตรูในกรณีที่เกิด สงครามขึ้นระหว่างตระกูลมะเอะดะและตระกูลโทะคุกะวะ วัด นินจาก็เป็นหนึ่งในวัดหลายแห่งบริเวณนี้ที่สร้างขึ้นเพื่อป้องกัน ผู้รุกราน มีการฝังกับดักอันชาญฉลาดไว้หลายจุด อาทิ หลุม พลาง และบันไดลับสำ หรับให้ผู้ครองแคว้นซ่อนตัว โครงสร้าง อาคารซับซ้อนและถูกสร้างขึ้นอย่างปราณีตบรรจง คนทั่วไปจึง นิยมเรียกวัดแห่งนี้ว่าวัดนินจา 3

ผู้ที่ผู้ ที่ เป็น ป็ ซามูไรต่างได้รั ด้ บ รั การคาดหวัง วั ว่า ว่ จะต้องเป็น ป็ คนที่สามารถอ่าน ออกเขีย ขี นได้ พร้อ ร้ มกับต้องมีค มี วามรู้ท รู้ างด้า ด้ นคณิตณิศาสตร์ด้ ร์ ว ด้ ย นอกจาก นั้น นั้ ยัง ยัได้รั ด้ บ รั ความคาดหวัง วั ว่า ว่ จะต้องเป็น ป็ ผู้ที่ผู้ ที่ มีค มี วามสนใจในศิลปะด้า ด้ นอื่น ๆ อย่า ย่ งเช่น ช่ การเต้นรำ การเล่นโกะ งานวรรณกรรม บทกวี และชา เป็น ป็ ต้น ถึงแม้ว่ ม้ า ว่ ศิลปะเหล่านี้ไนี้ ม่ไม่ ด้จำ ด้ จำเป็น ป็ ต่อพวกเขาเลยก็ตาม แต่ในประวัติ วั ติศาสตร์ ซามูไรผู้ที่ผู้ ที่ มีชื่ มี ชื่ อ ชื่ เสีย สี งหลายคนก็ไม่ไม่ ด้มี ด้ คุ มี ณ คุ สมบัติ บั ติาม วุฒิกฒิารศึกษาที่กล่าวไว้ข้ ว้ า ข้ งต้น ตัวอย่า ย่ งเช่น ช่ โทะโยะโตะมิ ฮิเดะโยะชิ ซามูไรผู้ยิ่ผู้ งยิ่ใหญ่ที่ ญ่ ที่ มีพื้ มี พื้ น พื้ เพเป็น ป็ ชาวนา ก็มีอุ มี อุ ปสรรคสำ คัญอยู่ต ยู่ รงที่เขา สามารถอ่านและเขีย ขี นได้แ ด้ ต่ภาษาญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ที่ใช้ตั ช้ ตั วอักษรฮิรางานะเท่านั้น นั้ อีก ผู้หผู้ นึ่งคือ โอดะ โดกัง บุคคลผู้ที่ผู้ ที่ปกครองเอะโดะเป็น ป็ คนแรก ก็เคยเขีย ขี น ระบายความในใจของเขาว่า ว่ เขาละอายใจเหลือเกินที่ได้พ ด้ บว่า ว่ แม้แ ม้ ต่ ประชาชนธรรมดายัง ยั มีค มี วามรู้ท รู้ างด้า ด้ นการกวีม วี ากกว่า ว่ ตัวเขาเอง ทำ ให้เ ห้ ขา รู้สึ รู้ ก สึ อัปยศจนต้องยอมสละสมบัติ บั ติและตำ แหน่ง น่ ของเขาไปในที่สุด สุ การศึศึ ศึ กศึ กษา 4

ชุโด (ญี่ปุ่น ปุ่ : 衆道) คือ ประเพณีแห่ง ห่ สายใยรัก รั ที่เกิดขึ้น ขึ้ ระหว่า ว่ งซามูไร ผู้แผู้ ก่กล้าวิชวิากับซามูไรที่ยัง ยัไร้ปร้ ระสบการณ์ ที่เปรีย รี บได้ดัง “ดอกไม้แ ม้ ห่ง ห่ จิตจิวิญวิญาณของซามูไร” ที่ได้ก่อร่าง ร่ สร้า ร้ งพื้น พื้ ฐานที่แท้จริงริ ของลัทธิคธิวามงามของผู้ที่ผู้ ที่ เป็นซามูไรขึ้น ขึ้ มา ประเพณีนี้มีค มี วามคล้ายคลึงกับ ประเพณีของกรีก รี โบราณที่ชายวัย วั ผู้ใผู้หญ่มัก มั จะมีค มี วามสัม สั พัน พั ธ์ท ธ์ างเพศกับ เด็กผู้ชผู้ ายสำ หรับ รั สัง สั คมซามูไร นี่ถือว่าเ ว่ ป็นประเพณีที่มีเ มี กียรติ เป็นการปฏิบัติ บั ติ ที่สำ คัญ และเป็นเส้น ส้ ทางสายหลักที่จะสืบ สื ทอดความคิด คุณ คุ ค่า จิตจิวิญวิญาณ และทักษะแห่ง ห่ ประเพณีซามูไร จากรุ่น รุ่ หนึ่งไปสู่รุ่สู่ รุ่ น รุ่ ต่อ ๆ ไปได้อีกชื่อ ชื่ หนึ่งของ ประเพณีนี้คือ บิโบิด (ญี่ปุ่น ปุ่ : 美道) (วิถีวิ ถี แห่ง ห่ ความงาม) เป็นประเพณีที่เชื่อ ชื่ ว่า ว่ ความรัก รั อันหนักแน่นที่ซามูไรสองคนมีใมี ห้แ ห้ ก่กันนั้น นั้ เป็นสิ่งสิ่ที่เกือบจะยิ่งยิ่ใหญ่ เท่ากับความรัก รั แบบเดียวกันที่มีใมี ห้แ ห้ ก่ไดเมียว มี จากข้อ ข้ มูลในบทบัน บั ทึกร่ว ร่ ม สมัย มั ฉบับ บั หนึ่งได้กล่าวไว้ว่ ว้ า ว่ ทางเลือกระหว่าง ว่ ความรัก รั ที่มีต่ มี ต่ อซามูไรอีกคน กับ เจ้า จ้ นายของเขาเอง สามารถกลายมาเป็นปัญหาทางปรัช รั ญาสำ หรับ รั ซามูไรได้ ในตำ ราฮะงะกุเ กุ ระและคู่มื คู่ อ มื สำ หรับ รั ซามูไรฉบับ บั อื่น ๆ ได้ให้คำ ห้ คำ สอนที่เจาะจงไปที่ วิถีวิ ถี ของประเพณีเช่น ช่ นี้ว่า ว่ เป็นสิ่งสิ่ที่ซามูไรควรจะต้องทำ ตามและให้ค ห้ วาม เคารพหลังจากที่เกิดการปฏิรูปสมัยเ มั มจิแจิละการเข้าม ข้ าของแบบแผนการ ดำ เนินชีวิ ชี ตวิของตะวัน วั ตก การหลงใหลในความงามของผู้ชผู้ ายก็ถูก ถู แทนที่โดย ความหลงใหลในเพศหญิงตามแบบยุโรปแทน นี่จึง จึ เป็นจุดจบ ของประเพณีชุโดไปในที่สุด สุ ประเพณีณี ณีณีชุชุชุ โ ชุ โด ภาพวาดแสดงประเพณีชุโดของญี่ปุ่น ปุ่ โบราณ ที่ ผู้ชผู้ ายเกิดความสัมสัพันพัธ์รั ธ์ กรักับผู้ชผู้ ายที่อ่อนวัยวักว่า ว่ ผลงานของมิยมิะงะวะ อิสโช (พ.ศ. 2293) 5

ชื่อ ชื่ เต็มของซามูไร มัก มั จะตั้ง ตั้ ขึ้น ขึ้ มาโดยการนำ เอาชื่อ ชื่ ที่อ่านตามตัวอักษร คันจิขจิองพ่อ พ่ หรือ รืปู่ข ปู่ องเขา มารวมกับชื่อ ชื่ ใหม่อี ม่ อี กหนึ่งชื่อ ชื่ ที่อ่านตามตัว อักษรคันจิเจิหมือ มื นกัน ซึ่ง ซึ่ ตามธรรมดาแล้ว ซามูไรจะใช้ชื่ ช้ ชื่ อ ชื่ บางส่ว ส่ นจาก ชื่อ ชื่ เต็มทั้ง ทั้ หมดเท่านั้น นั้ ตัวอย่า ย่ งเช่น ช่ โอะดะ คะซุซะโนะซุเกะ ซะบุโระ โนะบุนะงะ (ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ : 織⽥上総介三郎信⻑) ก็คือชื่อ ชื่ เต็มของโอะดะ โนะบุนะงะ โดย คำ ว่า ว่ โอะดะ ก็คือชื่อ ชื่ ของตระกูล กู หรือ รื สัง สั กัด คำ ว่า ว่ คะซุซะโนซุเกะ ก็คือชื่อ ชื่ ตำ แหน่งรองข้า ข้ หลวงประจำ แคว้น ว้ คะซุซะ คำ ว่า ว่ ซะบุโระ ก็คือชื่อ ชื่ ที่มีม มี า ก่อนเข้า ข้ พิธีพิเ ธี ก็มปุกุ (พิธีพิฉ ธี ลองการเจริญริวัย วั ) และคำ ว่า ว่ โนะบุนะงะ ก็คือชื่อ ชื่ ที่ตั้ง ตั้ ขึ้น ขึ้ ใหม่ต่ ม่ ต่ อที่เป็น ป็ ผู้ใผู้หญ่ การตั้ตั้ ตั้ ง ตั้ ง ตั้ตั้ ชื่ชื่ ชื่ชื่ชื่ อชื่ อ 6

การแต่งงานของซามูไรจะถูก ถู จัด จั ขึ้น ขึ้ มาโดยผู้ที่ผู้ ที่ แต่งงานแล้วและมีย มี ศ ศักดิ์เดิ์ท่ากับหรือ รื เหนือว่า ว่ ซามูไรผู้เผู้ป็น ป็ เจ้า จ้ บ่า บ่ วเท่านั้น นั้ (นี่เ นี่ ป็น ป็ พิธีพิสำ ธี สำคัญสำ หรับ รั ซามูไรที่มีย มี ศศักดิ์ต่ำดิ์ต่ำ กว่า ว่ และเป็น ป็ สิ่งสิ่ที่ขาดไม่ไม่ ด้สำ ด้ สำหรับ รั ซามูไรที่มีย มี ศศักดิ์ สูง สู กว่า ว่ ) ซามูไรส่ว ส่ นมากมัก มั จะแต่งงานกับผู้หผู้ ญิงญิที่มาจากตระกูล กู ซามูไร เหมือ มื นกัน แต่สำ หรับ รั ซามูไรที่มีย มี ศต่ำ ลงมา การแต่งงานกับหญิงญิสามัญ มั ชน ถือเป็น ป็ เรื่อ รื่ งที่อนุโลมได้ ส่ว ส่ นเรื่อ รื่ งของสินสิสมรส (สินสิเดิมดิ ) ฝ่ายเจ้า จ้ สาวจะ เป็น ป็ ผู้ที่ผู้ ที่นำ มาให้เ ห้ อง เพื่อ พื่ ใช้เ ช้ ริ่มริ่ต้นชีวิ ชี ตวิ ใหม่ข ม่ องพวกเขาก่อนการแต่งงาน ซามูไรจะส่ง ส่ ค่าสินสิสอดหรือ รื เอกสารยกเว้น ว้ การเก็บภาษีไปให้กั ห้ กั บครอบครัว รั ของฝ่ายหญิงญิผ่า ผ่ นทางผู้ส่ผู้ ง ส่ ข่า ข่ ว เพื่อ พื่ ที่จะขออนุญนุ าตบิดบิาและมารดา แต่งงานกับฝ่ายหญิงญิซึ่ง ซึ่ บิดบิามารดาส่ว ส่ นใหญ่ก็ ญ่ ก็ ยอมรับ รั ข้อ ข้ เสนอด้ว ด้ ยความ ยินยิดี พ่อ พ่ ค้าฐานะดีห ดี ลายคนส่ง ส่ ลูก ลู สาวของพวกเขาไปแต่งงานกับซามูไร เพื่อ พื่ จะได้หั ด้ ก หั ลบหนี้สินสิของซามูไรและจะได้ทำ ด้ ทำ ให้ตำ ห้ ตำ แหน่ง น่ หน้า น้ ที่ของตน ก้าวหน้าขึ้น ขึ้ ถ้าหากว่า ว่ ภรรยาของซามูไรให้กำ ห้ กำ เนิดนิบุตรชาย บุตรชายผู้นั้ผู้ น นั้ ก็ สามารถที่จะเป็น ป็ ซามูไรได้ซ ด้ ามูไรสามารถมีภ มี รรยาน้อยได้ แต่พื้น พื้ หลังชีวิ ชี ตวิ ของผู้ที่ผู้ ที่ จะมาเป็น ป็ ภรรยาน้อยจะต้องถูก ถู ตรวจสอบอย่า ย่ งเข้ม ข้ งวดโดยซามูไร ระดับ ดั สูง สู เหมือ มื นที่ทำ ในการแต่งงานจริงริการลักพาตัวภรรยาน้อ น้ ยถือว่า ว่ เป็น ป็ การกระทำ ที่น่าละอาย ถึงแม้ว่ ม้ า ว่ การกระทำ เช่น ช่ นี้ในี้ นนิยนิายหลาย ๆ เรื่อ รื่ ง จะเป็น ป็ สิ่งสิ่ที่เกิดขึ้น ขึ้ ได้ทั่ ด้ ทั่ ว ทั่ ไปก็ตาม ซามูไรสามารถหย่า ย่ ขาดจากภรรยาของเขา ได้ด้ ด้ ว ด้ ยเหตุผ ตุ ลหลาย ๆ อย่า ย่ ง แต่จะต้องได้รั ด้ บ รั ความเห็น ห็ ชอบจากผู้มีผู้ มี ตำ แหน่งสูง สู กว่า ว่ ก่อน ซึ่ง ซึ่ในความเป็น ป็ จริงริการหย่า ย่ ของซามูไรเกิดขึ้น ขึ้ มาน้อ น้ ย มาก เหตุผ ตุ ลในการหย่า ย่ อาจจะเป็น ป็ เพราะว่า ว่ ภรรยาของเขาไม่ส ม่ ามารถให้ บุตรชายแก่เขาได้ แต่วิธีวิก ธี ารรับ รั เด็ก ด็ ชายมาเลี้ยงก็สามารถใช้เ ช้ป็น ป็ แนวทาง แทนการหย่า ย่ ได้เ ด้ ช่น ช่ กัน ซามูไรสามารถหย่า ย่ โดยใช้เ ช้ หตุผ ตุ ลส่ว ส่ นตัวที่ว่า ว่ เขาไม่ ชอบภรรยาของเขาได้ แต่โดยทั่ว ทั่ ไปเหตุผ ตุ ลนี้มั นี้ ก มั จะไม่ย ม่ กมาอ้างกัน เพราะ มัน มั จะสร้า ร้ งความอับอายให้แ ห้ ก่ซามูไรระดับ ดั สูง สู ที่จัด จั การแต่งงานให้ไห้ ด้ การเเต่ต่ ต่ ง ต่ งงาน 7

แต่แม้ว่ ม้ า ว่ โดยทั่ว ทั่ ไปผู้ที่ผู้ ที่ เป็น ป็ ฝ่ายหย่า ย่ ก่อนจะเป็น ป็ ฝ่ายของซามูไร ฝ่ายหญิงญิ ก็สามารถเป็น ป็ ฝ่ายที่เริ่มริ่การหย่า ย่ ก่อนได้เ ด้ หมือ มื นกัน หลังจากการหย่า ย่ แล้ว ฝ่ายซามูไรจะได้รั ด้ บ รั เงินค่าสินสิสอด ซึ่ง ซึ่ มีไมี ว้ป้ว้ อ ป้ งกันการหย่า ย่ กลับคืนมา ภรรยาของซามูไรที่ไม่ซื่ ม่ ซื่ อ ซื่ สัต สั ย์แ ย์ ล้วปฏิเสธในความผิดผิของเธอ จะได้รั ด้ บ รั อนุญาตให้ทำ ห้ ทำ การจิไจิง (การคว้า ว้ นท้องฆ่า ฆ่ ตัวตาย (เซ็ปซ็ ปุกุ)กุ ของผู้ชผู้ าย) 8

ปรัรั รั ชรั ชญา หลักปรัช รั ญาของศาสนาพุทธนิกนิายเซน บวกกับบางส่ว ส่ นของลัทธิ ขงจื๊อ จื๊ มีอิ มี อิทธิพธิลต่อวัฒ วั นธรรมซามูไรได้ดี ด้ พ ดี อ ๆ กับลัทธิชิธินชิ โต นิกายเซนได้ก ด้ ลายเป็น ป็ หลักคำ สอนสำ คัญในเรื่อ รื่ งของวิธีวิก ธี ารที่ทำ ให้ จิตจิสงบฐานคติของพุทธในเรื่อ รื่ งการกลับชาติมาเกิด ก็นำ ซามูไรไปสู่กสู่ าร ละเลิกการทรมานและการฆ่า ฆ่ ฟัน ฟั อย่า ย่ งไร้เ ร้ หตุผ ตุ ล ฐานคตินี้มี นี้ อิ มี อิทธิพธิลมาก จนซามูไรบางคนถึงกับยอมเลิกใช้ค ช้ วามรุน รุ แรง และบวชเป็น ป็ พระสงฆ์ หลังจากที่ตระหนักว่า ว่ การฆ่า ฆ่ ฟัน ฟั ไม่ไม่ ด้ส่ ด้ ง ส่ ผลดีอ ดี ย่า ย่ งไร ขณะที่ซามูไรบาง คนตระหนักถึงเรื่อ รื่ งเช่น ช่ นี้ได้ต ด้ อนที่อยูในสมรภูมิ ภู จมิริงริจนเป็น ป็ เหตุใ ตุ ห้เ ห้ ขา ต้องถูก ถู ฆ่า ฆ่ ตาย ณ ที่นั้น นั้ ก็มีส่ มี ว ส่ นบทบาทของลัทธิขธิงจื๊อ จื๊ ที่มีผ มี ลต่อ วัฒ วั นธรรมซามูไรก็คือ การเน้นความสำ คัญในการรัก รั ษาความสัม สั พัน พั ธ์ที่ ธ์ ที่ มีต่ มี ต่ อผู้ปผู้ กครองให้ไห้ ด้ ซึ่ง ซึ่นี่คือความจงรัก รั ภักดีที่ ดี ที่ ซามูไรต้องการจะแสดง ต่อเจ้า จ้ นายของเขาบูชิโชิดคือ “ประมวลหลักการปฏิบัติ บั ติ” ที่ติดตัวซามูไร ทุก ทุ ๆ คน หลักนี้เริ่มริ่บัง บั คับใช้ใช้ นสมัย มั เอโดะ โดยรัฐ รั บาลโชกุน กุ โทกึงาวะ เพื่อ พื่ พวกเขาจะได้ค ด้ วบคุม คุ เหล่าซามูไรได้ง่ ด้ ง่ ายขึ้น ขึ้ แต่เหตุก ตุ ารณ์ข ณ์ อง “กลุ่ม ลุ่ โรนิงทั้ง ทั้ 47” ก็ทำ ให้เ ห้ กิดการโต้เถียงกันเกี่ยวกับประเด็น ด็ ความถูก ถู ต้อง ของหลักปฏิบัติ บั ติของซามูไร และประเด็น ด็ ที่ว่า ว่ หลักบูชิโชิดควรจะประยุกต์ ใช้ไช้ ด้อ ด้ ย่า ย่ งไร เนื่องจากซามูไรซึ่ง ซึ่ กลายเป็น ป็ โรนิงทั้ง ทั้ 47 คนนี้ไนี้ ม่ไม่ ด้ใด้ ห้ ความเคารพต่อโชกุน กุ ซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ ผู้ปผู้ กครองของพวกเขา แต่ที่ทำ เช่น ช่ นี้ก็ นี้ ก็ เพราะความภักดีแ ดี ละความซื่อ ซื่ สัต สั ย์ที่ ย์ ที่ มีต่ มี ต่ อนายเก่าของพวกเขาเอง ผล สุด สุ ท้าย การกระทำ ของพวกเขาถูก ถู ตัดสินสิว่า ว่ เป็น ป็ การกระทำ ที่แสดงออก ถึงความซื่อ ซื่ สัต สั ย์ แต่ไม่เ ม่ ป็น ป็ การแสดงถึงความจงรัก รั ภักดีต่ ดี ต่ อโชกุน กุ นี่จึ นี่ ง จึ เป็น ป็ เหตุใ ตุ ห้พ ห้ วกเขาทั้ง ทั้ 47 คนต้องถูก ถู ฆาตกรรม ด้ว ด้ ยการสำ นึกผิดผิและสิทสิธิใธินการคว้า ว้ นท้องฆ่า ฆ่ ตัวตาย 9

10

หน้าที่ของผู้หผู้ ญิงญิ ในฐานะภรรยาของซามูไรคือ แม่บ้ ม่ า บ้ น บทบาทนี้ สำ คัญมากในยุคศักดินดิาของญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ ช่ว ช่ งเวลาที่นัก นั รบผู้เผู้ป็น ป็ สามีมั มี ก มั จะเดินดิทางไปดินดิแดนอื่น หรือ รืไปทำ สงครามร่ว ร่ มกับสัง สั กัดของตนเอง ภรรยา หรือ รื “โอกุซั กุ ง ซั” (แปลว่า ว่ ผู้ที่ผู้ ที่ อยู่แ ยู่ ต่ในบ้า บ้ น) จะเป็น ป็ ผู้ที่ผู้ ที่ จัด จั การกิจธุระ ทุก ทุ อย่า ย่ งของครอบครัว รั ดูแ ดู ลลูก ลู ๆ และบางโอกาสยัง ยั ต้องป้อ ป้ งกันบ้า บ้ น จากการรุก รุ รานด้ว ด้ ย ภรรยาของชนชั้น ชั้ ซามูไรหลาย ๆ คนต้องฝึกฝนการ ใช้ง้ ช้ ง้ าว หรือ รื ที่เรีย รี กว่า ว่ นะงินะตะ มือ มื เดีย ดี วให้ไห้ ด้ เพื่อ พื่ จะได้ส ด้ ามารถปกป้อ ป้ ง คนในครอบครัว รั บ้า บ้ น และเกียรติยศเอาไว้ลั ว้ ลั กษณะพิเพิศษที่ไม่เ ม่ หมือ มื นใคร ของผู้ที่ผู้ ที่ เป็น ป็ ภรรยาซามูไรคือ ถ่อมตัว เชื่อ ชื่ฟัง ฟั ควบคุม คุ ตนเอง และจงรัก รั ภักดี ภรรยาในอุดมคติของซามูไรจะต้องมีทั มี ทั กษะในการจัด จั การกับ ทรัพ รั ย์สิ ย์ นสิหมั่น มั่ จดบัน บั ทึก ดูแ ดู ลการเงิน ให้ก ห้ ารศึกษาแก่ลูก ลู ๆ (และบางทีก็ ต้องให้ก ห้ ารศึกษาแก่ผู้รัผู้ บ รัใช้ด้ ช้ ว ด้ ย) และบำ รุง รุ บิดบิามารดายามแก่เฒ่า ฒ่ ทั้ง ทั้ ของตนและของสามี ซึ่ง ซึ่ อาจจะอาศัยอยู่ใยู่ ต้ชายคาเดีย ดี วกัน กฎของขงจื๊อ จื๊ ได้ช่ ด้ ว ช่ ยนิยามความสัม สั พัน พั ธ์ร ธ์ ะหว่า ว่ งบุคคลและประมวลรวมหลักจรรยา ของชนชั้น ชั้ นักรบในเรื่อ รื่ งนี้ไว้ว่ ว้ า ว่ ภรรยาจะต้องแสดงความเคารพอย่า ย่ งสูง สู แก่สามี ต้องกตัญญูและบูชาบิดบิามารดา และต้องดูแ ดู ลเอาใจใส่แ ส่ ก่ลูก ลู ๆ แต่ถ้าให้ค ห้ วามรัก รั ต่อลูก ลู มากจนเกินไป ก็จะทำ ให้ลู ห้ ก ลู เป็น ป็ ผู้ที่ผู้ ที่ เอาแต่ใจ ตนเองได้ ดัง ดั นั้น นั้ ผู้เผู้ป็น ป็ แม่จึ ม่ ง จึ ต้องฝึกให้ลู ห้ ก ลู มีวิ มี นัวิย นั ควบคู่ไ คู่ ปด้ว ด้ ยแม้ว่ ม้ า ว่ ภรรยาของตระกูล กู ซามูไรที่มั่ง มั่ คั่ง คั่ จะได้เ ด้ สวยสุข สุ จากทรัพ รั ย์สิ ย์ นสิเงินทองและ ตำ แหน่งอันเลิศหรูใ รู นสัง สั คม และยัง ยั มีสิ มี ทสิธิหธิลีกเลี่ยงการถูก ถู ใช้แ ช้ รงงาน ทางกายด้ว ด้ ยก็ตาม พวกเธอก็ยัง ยั มีส มี ถานะทางสัง สั คมที่ต่ำ กว่า ว่ เพศชายอยู่ หลายระดับ ดั ผู้หผู้ ญิงญิจะถูก ถู ห้า ห้ มไม่ใม่ ห้ข้ ห้ อ ข้ งเกี่ยวกับกิจกรรมทางการเมือ มื ง และโดยมากก็จะไม่ไม่ ด้มี ด้ ตำ มี ตำ แหน่งเป็น ป็ หัว หั หน้า น้ ของครอบครัว รั ด้ว ด้ ยเมื่อ มื่ การ ศึกษาเริ่มริ่มีคุ มี ณ คุ ค่ามากขึ้น ขึ้ ในยุคของโทะกุง กุ ะวะผู้หผู้ ญิงญิที่ได้รั ด้ บ รั การศึกษา ตั้ง ตั้ แต่เด็ก ด็ จึง จึ กลายเป็น ป็ สิ่งสิ่สำ คัญสำ หรับ รั ครอบครัว รั และสัง สั คมโดยรวม สตรี 11

หลักเกณฑ์ในการเลือกสตรีม รี าแต่งงานด้ว ด้ ยจึง จึ เริ่มริ่ถ่ายน้ำ หนัก นั ไปที่ ความฉลาดและระดับ ดั การศึกษา บวกกับความดึง ดึ ดูด ดู ใจทางกายภาพของ ผู้ที่ผู้ ที่ จะมาเป็น ป็ ภรรยามากขึ้น ขึ้ ทำ ให้น ห้ อกจากจะต้องมีทั มี ทั กษะของการเป็น ป็ ภรรยาและผู้จัผู้ ด จั การครอบครัว รั ที่ดี ผู้หผู้ ญิงญิ ในยุคนั้น นั้ ยัง ยั ต้องพบกับความ ท้าทายในการเรีย รี นการอ่านภาษาจีน จี และยัง ยั จะต้องมีค มี วามรู้ใ รู้ นวิชวิาทาง ด้า ด้ นปรัช รั ญาและอักษรศาสตร์เ ร์ บื้อ บื้ งต้นอีกด้ว ด้ ย เพราะฉะนั้น นั้ จนถึงสิ้นสิ้ สุด สุ ยุคโทะกุง กุ ะวะ ภรรยาของซามูไรเกือบทุก ทุ คนจึง จึ สามารถอ่านออก เขีย ขี นได้ห ด้ มด 12

อาวุธที่ซามูไรใช้มี ช้ อ มี ยู่ห ยู่ ลายชนิด แต่ดาบคะตะนะก็ไม่ไม่ ด้เ ด้ป็น ป็ อาวุธที่สำ คัญ ที่สุด สุ ของซามูไร เพราะว่า ว่ ซามูไรไม่ส ม่ ามารถนำ คะตะนะติดตัวเข้า ข้ไปในบางสถาน ที่ได้ วะกิซะชิ คือ อาวุธติดตัวซามูไรที่สำ คัญที่สุด สุ หลักบูชิโชิดได้ส ด้ อนว่า ว่ จิตจิ วิญวิญาณของซามูไรก็คือคะตะนะของพวกเขาแต่ละคน และบางครั้ง รั้ ซามูไรก็ ถูก ถู จินจิตนาการให้ต้ ห้ ต้ องพึ่ง พึ่ พาคะตะนะเพื่อ พื่ การต่อสู้ด้สู้ ว ด้ ย แนวคิดนี้เ นี้ป็น ป็ แนวคิดที่ ขัด ขั แย้ง ย้ กับหน้า น้ไม้ข ม้ องยุโรป หรือ รื ดาบของอัศวินวิที่ส่ว ส่ นใหญ่ใญ่ ช้เ ช้ป็น ป็ แค่เครื่อ รื่ ง มือ มื ในการต่อสู้เสู้ท่านั้น นั้ อย่า ย่ งไรก็ตาม ดาบคะตะนะมัก มั จะไม่ถู ม่ ก ถู นำ มาใช้เ ช้ป็น ป็ อาวุธในสมรภูมิ ภู กัมิ กั น จนกระทั่ง ทั่ ยุคคะมะกุร กุ ะ ตัวดาบคะตะนะเองก็ยัง ยัไม่ไม่ ด้เ ด้ป็น ป็ อาวุธหลักจนกระทั่ง ทั่ เกิดยุคเอโดะขึ้น ขึ้ มา อาวุธ ดาบคะตะนะ (ญี่ปุ่น ปุ่ : ⼑; โรมาจิ: katana) จิอาวุธหลักของซามูไร หลังจากที่บุตรชายของซามูไรได้ถื ด้ ถื อกำ เนิดขึ้น ขึ้ เขาจะได้รั ด้ บ รั ดาบเล่มแรก ของเขาในพิธีพิฉ ธี ลองที่เรีย รี กว่า ว่ มะโมะริ-ริคะตะนะ อย่า ย่ งไรก็ตาม ดาบที่ให้ไห้ป เป็น ป็ เพีย พี งแค่ดาบเครื่อ รื่ งรางเท่านั้น นั้ โดยจะห่อ ห่ หุ้ม หุ้ ด้ว ด้ ยไหมยกดอกเงินหรือ รื ทองเพื่อ พื่ ที่จะให้เ ห้ ด็ก ด็ อายุไม่เ ม่ กินห้า ห้ ขวบพกเอาไว้ใว้ นกระเป๋า ป๋ สตางค์ได้ เมื่อ มื่ ถึงอายุสิบสิสามปี ในพิธีพิฉ ธี ลองที่เรีย รี กว่า ว่ เก็มบุกุ (ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ : 元服; โรมาจิ:จิ Gembuku) บุตรชายจะได้รั ด้ บ รั ดาบจริงริเล่มแรกพร้อ ร้ มกับชุดเกราะ ชื่อ ชื่ ใน วัย วั ผู้ใผู้หญ่ และกลายเป็น ป็ ซามูไรในที่สุด สุ ดาบคะตะนะและวะกิซะชิเชิมื่อ มื่ ใช้ร่ ช้ ว ร่ ม กันแล้วจะเรีย รี กว่า ว่ ไดโช (แปลตามตัวอักษรว่า ว่ “ใหญ่กั ญ่ กั บเล็ก”) 13

วะกิซะชิ คือ “ดาบแห่ง ห่ เกียรติยศ” ของซามูไร ซามูไรจะไม่ย ม่ อมให้มั ห้ น มั หลุด ลุ จากข้า ข้ งกายโดยเด็ด ด็ ขาด มัน มั จะต้องติดตัวพวกเขาไปตอนที่พวกเขาเข้า ข้ บ้า บ้ น คนอื่น (แต่ต้องทิ้งอาวุธหลักเอาไว้ข้ ว้ า ข้ งนอก) ยามนอนก็ต้องมีมั มี น มั อยู่ใยู่ ต้ หมอนด้ว ด้ ย ทันโตะ คือ ดาบสั้น สั้ เล่มเล็กที่มัก มั จะใส่คู่ ส่ คู่ กั คู่ กั บวะกิซะชิใชินไดโช ทันโตะหรือ รืไม่ก็ ม่ ก็ วะ กิซะชินี่ ชิเองที่จะถูก ถู นำ มาใช้ใช้ นพิธีพิก ธี รรมการฆ่า ฆ่ ตัวตาย หรือ รื ที่เรีย รี กว่า ว่ เซ็ปซ็ ปุกุ นอกจากดาบ ซามูไรยัง ยั เน้นการฝึกทักษะในการใช้ธ ช้ นูยุ นู ยุ มิ (ธนูย นู าวญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ) เพื่อ พื่ สะท้อนศิลปะแห่ง ห่ คิวโด (แปลตามตัวอักษรว่า ว่ วิถีวิ ถี แห่ง ห่ ธนู)นู อีกด้ว ด้ ย ใน ช่ว ช่ งยุคเซงโงะกุ ธนูยัง ยั คงเป็น ป็ องค์ประกอบสำ คัญสำ หรับ รั ทหารชาวญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ถึงแม้ว่ ม้ า ว่ ในช่ว ช่ งนั้น นั้ พวกเขาจะรู้จั รู้ ก จั กับอาวุธปืนกันแล้วก็ตาม ยุมิเมิป็น ป็ ธนูที่ นู ที่ มี รูป รู ร่า ร่ งไม่รั ม่ บ รั ส่ว ส่ นกัน โดยประกอบขึ้น ขึ้ มาจากไม้ไม้ ผ่ ไม้ และหนัง นั ซึ่ง ซึ่ ถ้าเปรีย รี บ เทียบกับธนูแบบประกอบขึ้น ขึ้ เหมือ มื นกันแต่ยืด ยื หยุ่น ยุ่ กว่า ว่ ของชาวยูเรเซีย ซี แล้ว ความทรงพลังของยุมิยัมิง ยั ต่ำ กว่า ว่ ยุมิมีมิร มี ะยะการโจมตีที่แม่น ม่ ยำ และมี ประสิทสิธิภธิาพอยู่ที่ ยู่ ที่ 50 เมตรหรือ รื น้อ น้ ยกว่า ว่ นั้น นั้ (ระยะโจมตีเต็มที่คือ 100 เมตร) ยุมิมัมิก มั จะใช้กั ช้ กั นหลัง “เทะดะเทะ” (ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ : ⼿盾; โรมาจิ:จิ tedate) 14

หรือ รื กำ แพงไม้ไม้ ผ่ข ผ่ นาดใหญ่ที่ ญ่ ที่ เคลื่อนที่ได้ ส่ว ส่ นธนูที่มีข มี นาดสั้น สั้ กว่า ว่ (ฮังกิว) มัก มั จะใช้บ ช้ นหลังม้า ม้ กัน (ต่อมา การฝึกฝนการยิงยิธนูบ นู นหลังม้า ม้ได้ก ด้ ลายเป็น ป็ พิธีพิก ธี รรมชินชิ โตที่ชื่อ ชื่ ยะบุซะเมะ (ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ : 流鏑⾺; โรมาจิ:จิYabusame) ธนูยาว (ยุมิ) (ญี่ปุ่น: ⼸; โรมาจิ: Yumi) ในคริสริต์ศตวรรษที่ 15 ยะริ (หอก) ได้ก ด้ ลายเป็น ป็ อาวุธที่ได้รั ด้ บ รั ความ นิยนิมพร้อ ร้ มๆ กับนะงินะตะ (ง้าว) ยะริมัริก มั จะถูก ถู นำ มาใช้ใช้ นสมรภูมิ ภูมิที่ซึ่ง ซึ่ การบริหริาร กองทหารเดินดิเท้าราคาถูก ถู จำ นวนมากเป็น ป็ ปัจจัย จั ที่สำ คัญความกล้าหาญส่ว ส่ นบุคคล การจู่โจู่ จมของทั้ง ทั้ ทหารราบและทหารม้า ม้ จะมีปมี ระสิทสิธิภธิาพมากกว่า ว่ เมื่อ มื่ ใช้ห ช้ อกแทน ดาบคะตะนะ และเมื่อ มื่ปะทะกับซามูไรที่ใช้ด ช้ าบคะตะนะเป็น ป็ อาวุธ ผู้ที่ผู้ ที่ใช้ห ช้ อกก็มีมั มี ก มั จะได้ เปรีย รี บกว่า ว่ เสมอ ในยุทธการชิซุชิซุ งะตะเกะ ที่ซึ่ง ซึ่ฝ่ายของชิบชิะตะ คะสึอิ สึ อิเอะ แพ้ใพ้ ห้กั ห้ กั บฝ่ายฮะ ชิบชิะ ฮิเดะโยะชิ (ต่อมารู้จั รู้ ก จั กันในนามโทะโยะโตะมิ ฮิเดะโยะชิ)ชิผู้ที่ผู้ ที่ มีบ มี ทบาท สำ คัญที่ทำ ให้เ ห้ กิดชัย ชั ชนะครั้ง รั้ นั้น นั้ ก็คือมือ มื หอกทั้ง ทั้ เจ็ด จ็ แห่ง ห่ ชิซุชิซุ งะตะเกะ (ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ : 賤ヶ岳七本槍; โรมาจิ:จิShizugatake) 15

ในช่ว ช่ งครึ่ง รึ่ หลังของคริสริต์ศตวรรษที่ 16 ปืนเล็กยาวได้เ ด้ ดินดิทางเข้า ข้ มาใน ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ผ่า ผ่ นทางพ่อ พ่ ค้าชาวโปรตุเ ตุ กส อาวุธชนิดนิ ใหม่นี้ ม่ ทำ นี้ ทำ ให้ขุ ห้ ขุ นศึกหลาย ๆ คน สามารถสร้า ร้ งกองกำ ลังที่มีปมี ระสิทสิธิภธิาพขึ้น ขึ้ มาจากมวลชนชาวนาได้ แต่ตัว มัน มั ก็กลายเป็น ป็ ที่ถกเถียงกันอย่า ย่ งมากในสมัย มั นั้น นั้ คนจำ นวนมากแลเห็น ห็ ว่า ว่ การที่มัน มั เป็น ป็ อาวุธที่ใช้ไช้ ด้ง่ ด้ ง่ ายและมีปมี ระสิทสิธิภธิาพการสัง สั หารสูง สู เป็น ป็ การหมิ่นมิ่ ประเพณีบ ณี ะชิโชิดอย่า ย่ งไร้เ ร้ กียรติยศ โอะดะ โนะบุนะงะ ได้ใด้ ช้ปืช้ ปื นเล็กยาวจำ นวนมากในยุทธการนะงะชิโชินะ เมื่อ มื่ปี พ.ศ. 2118 (ค.ศ. 1575) จนนำ ไปสู่กสู่ ารสูญสู สิ้นสิ้ของตระกูล กู ทะเกะดะในที่สุด สุ หลังจากที่ชาวโปรตุเ ตุ กสและชาวฮอลันดาได้นำ ด้ นำปืนเล็กยาวแบบบรรจุดินดิ ปืน หรือ รื ที่เรีย รี กกันว่า ว่ เท็ปโปะ เข้า ข้ มาในญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ในครั้ง รั้ แรก ช่า ช่ งสร้า ร้ งปืนชาวญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ก็ได้ผ ด้ ลิตมัน มั ออกมาเองในปริมริาณมาก จนกระทั่ง ทั่ สิ้นสิ้สุด สุ ศตวรรษที่ 16 จำ นวนปืนในญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ก็เพิ่มพิ่ขึ้น ขึ้ มามากกว่า ว่ ประเทศใด ๆ ในทวีปวี ยุโรป ปืนทั้ง ทั้ หมด ถูก ถู สร้า ร้ งขึ้น ขึ้ มาอย่า ย่ งประณีต ณี และสะท้อนถึงความมีฝีมี ฝี มือ มื ของช่า ช่ งที่สร้า ร้ งได้เ ด้ป็น ป็ อย่า ย่ งดี 16

เมื่อ มื่ ไมาถึงสมัย มั การปกครองโดยโชกุน กุ โทะกุง กุ ะวะ และการสิ้นสิ้สุด สุ ลงของ สงครามกลางเมือ มื ง ยอดการผลิตปืนก็ลดลงอย่า ย่ งรวดเร็ว ร็ พร้อ ร้ มกับการ ออกคำ สั่ง สั่ ห้า ห้ มไม่ใม่ ห้ถื ห้ ถื อครองเป็น ป็ เจ้า จ้ ของอาวุธปืน ในสมัย มั การปกครองนี้ อาวุธที่มีพื้ มี พื้ น พื้ ฐานมาจากหอกได้ถู ด้ ก ถู เลิกใช้ไช้ปบางส่ว ส่ น เนื่อ นื่ งจากอาวุธเหล่านี้มี นี้ มี ความเหมาะสมที่จะนำ มาใช้ใช้ นการต่อสู้รสู้ ะยะประชิดชิ (ที่เกิดขึ้น ขึ้ บ่อ บ่ ยๆ ในสมัย มั เอโดะ) น้อย ส่ว ส่ นกฎข้อ ข้ ห้า ห้ มเกี่ยวกับปืนที่ได้ก ด้ ล่าวไว้แ ว้ ล้วข้า ข้ งต้น ก็มีผ มี ลให้ ไดโชเป็น ป็ อาวุธชนิดเดีย ดี วเท่านั้น นั้ ที่ซามูไรสามารถพกพาได้ ส่ว ส่ นอาวุธอื่นๆ ที่ซามูไรนำ มาใช้เ ช้ป็น ป็ อาวุธก็ได้แ ด้ ก่ ไม้พ ม้ ลอง (โจะ), กระบอง ยาว (โบะ), ระเบิดบิมือ มื , เครื่อ รื่ งยิงยิหินหิแบบจีน จี (มัก มั จะใช้ใช้ นการจู่โจู่ จมตัวบุคคล มากกว่า ว่ ใช้เ ช้ พื่อ พื่ การล้อมโจมตี) และปืนใหญ่ 17

18 ซามูมูมู ไ มู ไรในวัวั วั ฒ วั ฒนธรรมสมัมั มั ย มั ยนินิ นินิยม ละครโทรทัศน์ รูปจากโปสเตอร์ละครญี่ปุ่นแนวจิไดเงกิเรื่อง มิโตะ โคะมง (ญี่ปุ่น: ⽔戸⻩⾨; โรมาจิ: Mito Komon) ในทุก ทุ วัน วั นี้จิไจิดเงะกิ (หรือ รื ละครอิงอิประวัติ วั ศติาสตร์)ร์ ก็ยั ก็ ง ยั คงเป็น ป็ รายการหลัก ลั ที่ ฉายในโรงภาพยนตร์แ ร์ ละโทรทัศ ทั น์ของญี่ปุ่ญี่ น ปุ่ อยู่ รายการประเภทนี้มั นี้ ก มั จะมีเ มี นื้อ นื้ เรื่อ รื่ งที่เ ที่ กี่ย กี่ วข้อ ข้ งกับ กั ซามูไ มู ร รวมไปถึง ถึ เค็น ค็ จุสึ จุ สึ(วิชวิาดาบ) ที่ลุ ที่ ก ลุ ขึ้น ขึ้ มาต่อ ต่ สู้กัสู้ บ กั เหล่า ล่ พ่อ พ่ ค้า ค้ และซามูไ มู รคนอื่น อื่ ๆ ที่ชั่ ที่ ว ชั่ ร้า ร้ ย มิโมิตะ โคะมง (ญี่ปุ่ญี่ น ปุ่ : ⽔戸⻩⾨; โรมา จิ:จิMito Komon) เป็น ป็ ตัว ตั อย่า ย่ งของละครชุด ชุ ทางโทรทัศ ทั น์แนวจิไจิดเงกิ ที่โที่ ด่ง ด่ ดัง ดั เรื่อ รื่ งหนึ่ง นึ่ ของญี่ปุ่ญี่ น ปุ่ เป็น ป็ เรื่อ รื่ งราวเกี่ย กี่ วกับ กั การเดินดิทางของโทะกุง กุ ะวะ มิสึมิกึ สึ กึ นิที่ปที่ ลอมตัว ตั เป็น ป็ พ่อ พ่ ค้า ค้ เศรษฐีเ ฐี ก่า ก่ พร้อ ร้ มด้ว ด้ ยซามูไ มู รไร้อ ร้ าวุธอีก อี สองคนที่ ปลอมตัว ตั เป็น ป็ ผู้ติผู้ ดติตามของเขา เขาจะต้อ ต้ งพบกับ กั ปัญ ปั หาในทุก ทุ ๆ ที่ที่ ที่ เ ที่ ขาไป และ เขาจะต้อ ต้ งเป็น ป็ ผู้แผู้ ก้ปัก้ ญ ปั หาและรวบรวมหลัก ลั ฐานต่า ต่ งๆ หลัง ลั จากได้ห ด้ ลัก ลั ฐาน ครบถ้ว ถ้ น เขาจะให้ซ ห้ ามูไ มู รของเขาเข้า ข้ไปปราบซามูไ มู รและพ่อ พ่ ค้า ค้ ที่เ ที่ป็น ป็ คนร้า ร้ ย อย่า ย่ งเลือ ลื ดเย็น ย็ ก่อ ก่ นที่จ ที่ ะเปิดปิเผยอัต อั ลัก ลั ษณ์ที่ ณ์ แ ที่ ท้จ ท้ ริงริของเขาออกมา สิ่งสิ่ที่เ ที่ กิดกิ ขึ้น ขึ้ เป็น ป็ ประจำ ในเรื่อ รื่ งนี้คือ คื เหล่า ล่ ร้า ร้ ยที่มิ ที่ สึมิกึ สึนิ กึ สามารถเข้า ข้ไปฆ่า ฆ่ ล้า ล้ งตระกูล กู ได้ มัก มั จะออกมายอมแพ้เ พ้ สีย สี ก่อ ก่ น เพื่อ พื่ หวัง วั ว่า ว่ การลงโทษของเขาจะไม่ล ม่ ามไปถึง ถึ สมาชิกชิในครอบครัว รั คนอื่น อื่ ๆ ด้ว ด้ ย ละครชุด ชุ ทางโทรทัศ ทั น์ที่มี ที่ เ มี นื้อ นื้ หาเกี่ย กี่ วข้อ ข้ ง กับ กั ซามูไ มู รอีก อี เรื่อ รื่ งหนึ่ง นึ่ คือ คื อะบะเร็ม ร็โบะ โชงุง ละครเรื่อ รื่ งนี้ปนี้ ระกอบไปด้ว ด้ ยตัว ตั ละครที่เ ที่ป็น ป็ ซามูไ มู รทุก ทุ ระดับ ดั ชั้น ชั้ไล่ตั้ ล่ ง ตั้ แต่โต่ ชกุน กุ ลงมาถึง ถึ ซามูไ มู รระดับ ดั ล่า ล่ งที่สุ ที่ ด สุ รวม ไปถึง ถึโรนิง ที่ถื ที่ อ ถืได้ว่ ด้ า ว่ เป็น ป็ ส่ว ส่ นประกอบสำ คัญ คั ของเรื่อ รื่ งนี้ด้ว ด้ ย

19 ภาพยนตร์ งานภาพยนตร์แ ร์ นวซามูไรของผู้กำผู้ กำ กับอะกิระ คุโ คุ ระซะวะ ได้ส ด้ ร้า ร้ งความ รุ่ง รุ่ เรือ รื งให้กั ห้ กั บงานบัน บั เทิงประเภทนี้อ นี้ ย่า ย่ งมาก เทคนิคและวิธีวิก ธี ารเล่าเรื่อ รื่ งใน งานของเขาได้ส่ ด้ ง ส่ อิทธิพธิลไปสู่นัสู่ ก นั สร้า ร้ งภาพยนตร์ห ร์ ลาย ๆ คนทั่ว ทั่ โลก ผลงาน ที่สร้า ร้ งชื่อ ชื่ ของเขาได้แ ด้ ก่ เดอะ เซเว็น ว็ ซามูไร (เจ็ด จ็ เซีย ซี นซามูไร) เรื่อ รื่ งของ หมู่บ้ มู่ า บ้ นเกษตรกรรมหมู่บ้ มู่ า บ้ นหนึ่ง นึ่ ที่ได้ว่ ด้ า ว่ จ้า จ้ งซามูไรพเนจรกลุ่ม ลุ่ หนึ่ง นึ่ เพื่อ พื่ มาปกป้อ ป้ งพวกตนจากโจรป่า ป่ โยจิมจิ โบ หนังที่เล่าเรื่อ รื่ งราวของอดีต ดี ซามูไรคน หนึ่งที่เข้า ข้ไปมีส่ มี ว ส่ นเกี่ยวข้อ ข้ งกับสงครามระหว่า ว่ งกลุ่ม ลุ่ อิทธิพธิลสองกลุ่ม ลุ่ ที่อยู่ ในเมือ มื งเดีย ดี วกัน ด้ว ด้ ยการเข้า ข้ไปทำ งานรับ รัใช้ทั้ ช้ ทั้ ง ทั้ สองฝ่าย เดอะ ฮิดเด็น ด็ ฟอร์ เทรซ ภาพยนตร์ที่ ร์ ที่ เกี่ยวกับชาวนาผู้โผู้ง่เขลาสองคนที่เข้า ข้ไปช่ว ช่ ยนายพลผู้เผู้ป็น ป็ ตำ นานคนหนึ่งในการอารัก รั ขาเจ้า จ้ หญิงญิ ในช่ว ช่ งนั้น นั้ ภาพยนตร์แ ร์ นวซามูไรและ ภาพยนตร์ส ร์ ไตล์ตะวัน วั ตกต่างก็แบ่ง บ่ ปันบางสิ่งสิ่ที่คล้ายคลึงกันให้แ ห้ ก่กัน และ ยัง ยั ส่ง ส่ อิทธิพธิลต่อกันเป็น ป็ เวลาหลายปี จะเห็น ห็ ได้จ ด้ ากผลงานของผู้กำผู้ กำ กับคุโ คุ ระ ซะวะหลายเรื่อ รื่ งก็ได้รั ด้ บ รั แรงบัน บั ดาลใจมาจากงานของผู้กำผู้ กำ กับชาวอเมริกัริ กั นที่ ชื่อ ชื่ จอห์น ห์ ฟอร์ด ร์ ในทางกลับกัน ผู้กำผู้ กำ กับชาวตะวัน วั ตกหลายคนก็นำ ผลงาน ของคุโ คุ ระซะวะไปสร้า ร้ งใหม่เ ม่ ป็น ป็ ภาพยนตร์แ ร์ นวตะวัน วั ตกด้ว ด้ ย ตัวอย่า ย่ งเช่น ช่ เดอะ เซเว็น ว็ ซามูไร ก็ถูก ถู นำ ไปสร้า ร้ งเป็น ป็ ภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ ง เดอะ แม็ก ม็ นิฟินิเฟิซ็น ซ็ ท์ เซเว็น ว็ (7 สิงสิห์แ ห์ ดนเสือ สื ) ส่ว ส่ น โยจิมจิ โบ ก็ถูก ถู นำ ไปสร้า ร้ งเป็น ป็ ภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ ง อะ ฟิสฟิท์ฟูล ออฟ ดอลลารส์ เป็น ป็ ต้น ส่ว ส่ นเรื่อ รื่ ง เดอะ ฮิดเด็น ด็ ฟอร์เ ร์ ทรซ ก็ได้ก ด้ ลายเป็น ป็ แรงบัน บั ดาลใจสำ คัญให้ ผู้กำผู้ กำ กับจอร์จ ร์ ลูคั ลู คั ส นำ เนื้อเรื่อ รื่ งไปดัด ดั แปลงและสร้า ร้ งเป็น ป็ ภาพยนตร์อ ร์ วกาศ ระดับ ดั ตำ นานอย่า ย่ ง สตาร์ วอรส์ ขึ้น ขึ้ มา และนอกจากนั้น นั้ เขายัง ยัได้ห ด้ ยิบยิยืม ยื เอา ลักษณะเฉพาะที่สำ คัญหลายๆ อย่า ย่ งของซามูไรมาใช้เ ช้ป็น ป็ แรงบัน บั ดาลใจเบื้อ บื้ ง ต้นในการสร้า ร้ งตัวละครอัศวินวิเจไดด้ว ด้ ย นอกจากการนำ มาสร้า ร้ งเป็น ป็ ภาพยนตร์ต ร์ ะวัน วั ตกแล้ว ยัง ยั มีอ มี นิเนิมะที่ดัด ดั แปลงมาจาก เดอะ เซเว็น ว็ ซามูไร ด้ว ด้ ย โดยใช้ชื่ ช้ ชื่ อ ชื่ ว่า ว่ ซามูไร 7 อนิเนิมะเรื่อ รื่ งนี้ไนี้ ด้ข ด้ ยายเนื้อ นื้ เรื่อ รื่ งออกเป็น ป็ ตอน ต่างๆ หลายตอน แต่อย่า ย่ งไรก็ตาม ฐานคติเกี่ยวกับซามูไรที่สื่อ สื่ ออกมาผ่า ผ่ น ภาพยนตร์ ในฐานะที่มีค มี วามแตกต่างกับอัศวินวิของยุโรป

20 ได้นำ ด้ นำไปสู่ช่สู่ อ ช่ งว่า ว่ งขนาดใหญ่ร ญ่ ะหว่า ว่ งนักรบหรือ รื วีร วี บุรุษ รุ ของญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ กับของส่ว ส่ น อื่นๆ ในโลก เนื่องจากซามูไรนั้น นั้ ไม่จำ ม่ จำเป็น ป็ จะต้องสูง สู หรือ รื มีก มี ล้ามเป็น ป็ มัด มั เพื่อ พื่ ให้ดู ห้ แ ดู ข็ง ข็ แรง พวกเขาสามารถที่จะเป็น ป็ ซามูไรทั้ง ทั้ ที่มีค มี วามสูง สู เพีย พี ง 150 เซนติเมตร หรือ รื อ่อนแอหรือ รื ว่า ว่ พิกพิารก็ได้ เรื่อ รื่ งของขนาดและพลังจึง จึไม่ใม่ ช่ ปัจจัย จั ทางด้า ด้ นความงามที่ยั่ว ยั่ ยวนใจชาวญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ เท่าไรนัก ตัวอย่า ย่ งที่เห็น ห็ ได้ง่ ด้ ง่ าย ที่สุด สุ สามารถพบได้ใด้ นเรื่อ รื่ ง ซาโตอิจิ (ไอ้บอดซามูไร) ซามูไรตาบอดผู้มีผู้ ฝีมี ฝี มือ มื ซึ่ง ซึ่ ถูก ถู นำ ไปสร้า ร้ งเป็น ป็ ภาพยนตร์ชุ ร์ ชุ ดทางโทรทัศน์แ น์ ละภาพยนตร์ท ร์ างจอเงิน อยู่ห ยู่ ลายตอน ในยุคต่อมา เป็น ป็ ที่สัง สั เกตได้ว่ ด้ า ว่ ภาพยนตร์แ ร์ นวซามูไร หรือ รื ที่ เกี่ยวข้อ ข้ งกับวัฒ วั นธรรมของซามูไร เริ่มริ่ที่จะปรากฏตัวในวงการภาพยนตร์ ของฮอลีวูดมากขึ้น ขึ้ ตัวอย่า ย่ งที่เห็น ห็ ได้ชั ด้ ด ชั ได้แ ด้ ก่ โปสเตอร์ภาพยนตร์เรื่อง เดอะ ลาสท์ ซามูไร (มหาบุรุษซามูไร) เดอะ ลาสท์ ซามูไร (มหาบุรุษ รุ ซามูไร) เป็น ป็ ภาพยนตร์ที่ ร์ ที่ มีเ มี รื่อ รื่ งราวเกี่ยวกับ ช่ว ช่ งเวลาแห่ง ห่ การสิ้นสิ้สลายของชนชั้น ชั้ ซามูไรในญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ เนื้อ นื้ เรื่อ รื่ งเป็น ป็ การผสม รวมระหว่า ว่ งประวัติ วั ติศาสตร์ที่ ร์ ที่ เกิดขึ้น ขึ้ จริงริและเรื่อ รื่ งราวที่ถูก ถู แต่งขึ้น ขึ้ ออกฉาย ครั้ง รั้ แรกในปี พ.ศ. 2546 และได้รั ด้ บ รั เสีย สี งตอบรับ รั อย่า ย่ งดีจ ดี ากผู้ชผู้ มในแถบ ทวีปวี อเมริกริาเหนือ โครงเรื่อ รื่ งของภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ งนี้มี นี้ พื้ มี พื้ น พื้ ฐานที่แตะมาจาก เหตุก ตุ ารณ์ก ณ์ บฏซะสึม สึ ะ ในปี พ.ศ. 2420 โดยการนำ ของ ไซโง ทะคะโมะริ

21 และเรื่อ รื่ งราวของร้อ ร้ ยเอกจูล์ส บรูเ รู นต์ (Jules Brunet) ทหารชาวฝรั่ง รั่ เศส ที่ไปร่ว ร่ มต่อสู้เสู้คียงบ่า บ่ เคียงไหล่กับเอะโนะโมะโตะ ทะเกะอะกิ ในสงครามโบะ ชิงชิภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ งนี้ได้แ ด้ สดงให้เ ห้ ห็น ห็ ถึงวิถีวิ ถี การดำ เนินชีวิ ชี ตวิและกลยุทธ์ต่ ธ์ ต่ าง ๆ ในการทำ สงครามของซามูไร โดยมีสื่ มี สื่ อ สื่ กลางคือผู้กผู้ องนาธาน อัลเกร็น ร็ (แสดงโดยทอม ครูซ รู ) ทหารชาวอเมริกัริ กั นที่ถูก ถู กลุ่ม ลุ่ ซามูไรกลุ่ม ลุ่ สุด สุ ท้ายใน ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ จับ จั ตัวไปเป็น ป็ เชลย โกสท์ ด็อ ด็ ก: เดอะ เวย์ ออฟ เดอะ ซามูไร (โกสต์ด็อ ด็ ก ดับ ดั นรกเส้น ส้ ทาง ซามูไร) เป็น ป็ เรื่อ รื่ งราวของนัก นั ฆ่า ฆ่ ผิวผิดำ ในสัง สั คมอเมริกริาร่ว ร่ มสมัย มั ผู้ที่ผู้ ที่ได้รั ด้ บ รั แรงบัน บั ดาลใจจากตำ ราฮางากุเ กุ ระ (ตำ ราญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ว่า ว่ ด้ว ด้ ยหลักปฏิบัติ บั ติของ ซามูไร) นำ แสดงโดยฟอเรสท์ วิทวิเทคเกอร์ เพลงประกอบภาพยนตร์ใร์ น เรื่อ รื่ งนี้เป็น ป็ เพลงแนวฮิพฮ็อพที่ทันสมัย มั สร้า ร้ งอารมณ์ที่ ณ์ ที่ ขัด ขั แย้ง ย้ กับความเก่า แก่ของตำ ราฮางากุเ กุ ระซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ ส่ว ส่ นประกอบหลักของเรื่อ รื่ งนี้ไนี้ ด้อ ด้ ย่า ย่ งมาก คิลบิลบิ (นางฟ้า ฟ้ ซามูไร) ของผู้กำผู้ กำ กับเคว็น ว็ ติน ทาแรนติโน ก็เป็น ป็ ภาพยนตร์ ฮอลีวูดอีกเรื่อ รื่ งที่มีค มี วามเกี่ยวข้อ ข้ งกับซามูไร โดยเฉพาะในด้า ด้ นของอาวุธที่ ซามูไรใช้ ภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ งนี้เ นี้ รีย รี กได้ว่ ด้ า ว่ เป็น ป็ ตัวแทนที่ออกมายกย่อ ย่ ง เกียรติศักดิ์ขดิ์องดาบคะตะนะเป็น ป็ อย่า ย่ งมาก แต่อย่า ย่ งไรก็ตาม ตัวภาพยนตร์ เองก็ไม่ไม่ ด้รั ด้ บ รั แรงบัน บั ดาลใจมาจากเรื่อ รื่ งราวของซามูไรจริงริๆ มากเท่าที่ควร แรงบัน บั ดาลใจเบื้อ บื้ งต้นของภาพยนตร์เ ร์ รื่อ รื่ งนี้จ นี้ ะมาจากอนิเนิมะหรือ รื การ์ตู ร์ น ตู ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ มากกว่า ว่

22 เช่น ช่ กันกับเรื่อ รื่ ง ซามูไร แวมไพร์ ไบเกอรส์ ฟรอม เฮล ภาพยนตร์แ ร์ นวคัลท์ ต้นทุน ทุ ต่ำ ที่เนื้อ นื้ เรื่อ รื่ งมีก มี ารบิดบิเบือ บื นวัฒ วั นธรรมแท้จริงริของซามูไร ทางผู้ สร้า ร้ งได้พ ด้ ยายามทำ ให้ตั ห้ ตั วละครหลักของเรื่อ รื่ งมีภ มี าพของความเป็น ป็ ทายาทใน ตระกูล กู ซามูไรอย่า ย่ งเต็มที่ แต่อย่า ย่ งไรก็ตาม ตัวภาพยนตร์ที่ ร์ ที่ แท้จริงริกลับไป เหมือ มื นเนื้อเรื่อ รื่ งในการ์ตู ร์ น ตู ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ หรือ รืในหนัง นั สือ สื การ์ตู ร์ น ตู ช่ว ช่ งปลายยุคคริสริต์ ศตวรรษที่ 12 มากกว่า ว่

23 วรรณกรรม โชกุน กุ ถือเป็น ป็ ตัวอย่า ย่ งวรรณกรรมซามูไรที่เป็น ป็ ที่รู้จั รู้ ก จั ในระดับ ดั สากลมาก ที่สุด สุ ชิ้นชิ้หนึ่ง ผลงานชิ้นชิ้ นี้คือนวนิยนิายเรื่อ รื่ งแรกในงานชุดเอเชีย ชี น ซากา ของเจมส์ คลาเวลล์ (แปลเป็น ป็ ไทยโดย ธนิตนิธรรมสุค สุ ติ) นวนิยนิายเรื่อ รื่ งนี้มี นี้ มี ท้องเรื่อ รื่ งอยู่ใยู่ นช่ว ช่ งปี พ.ศ. 2143 ซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ เวลาที่ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ถูก ถู ปกครองด้ว ด้ ย ระบบศักดินดิา เนื้อเรื่อ รื่ งเกี่ยวข้อ ข้ งกับการรุ่ง รุ่ โรจน์ข น์ องโทะกุง กุ ะวะ อิเอะยะสึ จนสามารถตั้ง ตั้ คณะการปกครองในระบอบโชกุน กุ ของตนเองได้ เรื่อ รื่ งราว ทั้ง ทั้ หมดในเรื่อ รื่ งนี้จะถูก ถู เล่าผ่า ผ่ นสายตาของทหารชาวอังกฤษคนหนึ่ง นึ่ ซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ ตัวละครที่มีพื้ มี พื้ น พื้ ฐานอย่า ย่ งหลวมๆ มาจากวิลวิเลียม อดัม ดั ส์ ชาวตะวัน วั ตกที่ได้ รับ รั การแต่งตั้ง ตั้ ให้เ ห้ป็น ป็ ซามูไร เนื้อ นื้ หาส่ว ส่ นใหญ่ข ญ่ องนวนิยนิายชิ้นชิ้นี้ไนี้ ด้ถู ด้ ก ถู แต่ง ขึ้น ขึ้ มาใหม่โม่ ดยผู้เผู้ขีย ขี นเอง

24 นอกจากวรรณกรรม ซามูไรยัง ยัได้ปด้ รากฏตัวบนหนัง นั สือ สื การ์ตู ร์ น ตู ของ ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ (มัง มั งะ) และภาพยนตร์ก ร์ าร์ตู ร์ น ตู (อนิเนิมะ) อยู่บ่ ยู่ อ บ่ ยครั้ง รั้ โดยการ์ตู ร์ น ตู เหล่านี้ส่ว ส่ นใหญ่จ ญ่ ะมีเ มีนื้อเรื่อ รื่ งอิงประวัติ วั ติศาสตร์ และตัวละครหลักก็มัก มั จะ เป็น ป็ ซามูไรหรือ รื อดีต ดี ซามูไร (หรือ รื ผู้ที่ผู้ ที่ มีลำ มี ลำ ดับ ดั ขั้น ขั้ หรือ รื ตำ แหน่ง น่ ที่ต่างไปจาก นั้น นั้ ) ที่มีทั มี ทั กษะวิชวิาทางการสู้รสู้ บสูง สู โดยตัวอย่า ย่ งของการ์ตู ร์ น ตู ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ แนวนี้ที่ นี้ ที่ ถือว่า ว่ โด่ง ด่ ดัง ดั ที่สุด สุ ก็ได้แ ด้ ก่เรื่อ รื่ ง โลน วูล์ฟ แอนด์ คับ และ รุโ รุ รนิ เค็นชิงชิ โลน วูล์ฟ แอนด์ คับ (ซามูไรพ่อ พ่ ลูก ลู อ่อน) เป็น ป็ การ์ตู ร์ น ตู ที่มีเ มี รื่อ รื่ งราวเกี่ยวกับ อดีต ดี ตัวแทนเพชฌฆาตของโชกุน กุ กับลูก ลู น้อยของเขาอีกหนึ่ง นึ่ คน ที่ต้อง กลายมาเป็น ป็ นัก นั ฆ่า ฆ่ รับ รั จ้า จ้ ง หลังจากที่ถูก ถู กลุ่ม ลุ่ ชนชั้น ชั้ สูง สู และซามูไรคนอื่น ร่ว ร่ มกันทรยศ ส่ว ส่ น รุโ รุ รนิเค็นชิงชิ (ซามูไรพเนจร) เป็น ป็ เรื่อ รื่ งราวของอดีต ดี นักฆ่า ฆ่ ผู้มีผู้ ส่ มี ว ส่ นช่ว ช่ ยให้เ ห้ กิดการสิ้นสิ้ยุคบะคุม คุ ะซึจ ซึ นนำ ไปสู่กสู่ ารเกิดขึ้น ขึ้ ของยุค เมจิ เขาต้องมาปกป้อ ป้ งเพื่อ พื่ นใหม่ห ม่ ลายๆ คน และต้องต่อสู้ขัสู้ บ ขั ไล่ศัตรูเ รู ก่า ของเขาเอง โดยที่จะต้องรัก รั ษาคำ สาบานที่เขาให้ไห้ ว้ก่ ว้ ก่ อนหน้า น้ นั้น นั้ ด้ว ด้ ยว่า ว่ เขา จะต้องไม่สั ม่ ง สั หารชีวิ ชี ตวิ ใครอีก การ์ตู ร์ น ตู เรื่อ รื่ งดัง ดั กล่าวนี้ยั นี้ ง ยัได้นำ ด้ นำเอามาสร้า ร้ งใน รูป รู แบบของอนิเมะอีกด้ว ด้ ย แต่อย่า ย่ งไรก็ตาม ยัง ยั มีก มี าร์ตู ร์ น ตู ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ อีกหลายเรื่อ รื่ งที่ตัวละครหลักมี ลักษณะต่างๆ เช่น ช่ การดำ รงชีวิ ชี ตวิการฝึกฝน และการต่อสู้คสู้ ล้ายกับ ซามูไร โดยที่ตัวเรื่อ รื่ งหลักก็ไม่ไม่ ด้ยึ ด้ ด ยึ ติดอยู่กั ยู่ กั บเรื่อ รื่ งราวในประวัติ วั ติศาสตร์ สมัย มั ซามูไรเหมือ มื นสองเรื่อ รื่ งข้า ข้ งต้น เนื้อเรื่อ รื่ งที่ประกอบไปด้ว ด้ ยตัวละคร ประเภทนี้มัก มั จะดำ เนินเรื่อ รื่ งในบริบริทเวลาปัจจุบัน บั หรือ รืไม่ก็ ม่ ก็ อนาคต ตัวอย่า ย่ งที่รู้จั รู้ ก จั กันดีน่ ดี าจะเป็น ป็ โกะเอะมง อิชิกชิะวะ รุ่น รุ่ ที่ 13 จากเรื่อ รื่ ง ลูแ ลู ปง III (การ์ตู ร์ น ตู ชุดที่สร้า ร้ งออกมาทั้ง ทั้ ในรูป รู แบบของหนัง นั สือ สื การ์ตู ร์ น ตู ภาพยนตร์ การ์ตู ร์ น ตู ทางโทรทัศน์และภาพยนตร์)ร์ และมะโกะโตะ อะโอะยะมะ จาก การ์ตู ร์ น ตู แนวโรแมนติกคอมเมดีเ ดี รื่อ รื่ ง เลิฟฮินะ (บ้า บ้ นพัก พั อลเวง) เป็น ป็ ต้น การ์ตูน

ตัวละครประเภทนี้ยัง ยั มีปมี รากฏให้เ ห้ ห็น ห็ อีกในการ์ตู ร์ น ตู เรื่อ รื่ งอื่นๆ เช่น ช่ ในเรื่อ รื่ ง เบย์เ ย์ บลด (ศึกลูก ลู ข่า ข่ งมหัศ หั จรรย์)ย์ ซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ เรื่อ รื่ งราวที่เกิดขึ้น ขึ้ ในยุคปัจจุบัน บั เกี่ยวกับการแข่ง ข่ ขัน ขั ลูก ลู ข่า ข่ งอันล้ำ สมัย มั ก็มีตั มี ตั วละครที่ชื่อ ชื่ "จินจิจ้า จ้ วพายุ" ที่มี ลักษณะผสมกันระหว่า ว่ งซามูไรและนินจาอยู่ด้ ยู่ ว ด้ ย ส่ว ส่ นอีกเรื่อ รื่ งหนึ่ง นึ่ ก็คืออนิ เมะแนวผู้ใผู้หญ่ที่ ญ่ ที่ ชื่อ ชื่ ซามูไร แชมพลู การ์ตู ร์ น ตู ญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ที่ปรากฏโฉมครั้ง รั้ แรกในปี พ.ศ. 2547 ด้ว ด้ ยเนื้อเรื่อ รื่ งในยุคเอโดะที่นำ มาผสมผสานให้เ ห้ ข้า ข้ กับวัฒ วั นธรรม ข้า ข้ งถนนสมัย มั ใหม่แ ม่ ละเพลงแนวฮิพฮ็อพ ก็มีตั มี ตั วละครที่ชื่อ ชื่ จินจิซึ่ง ซึ่ เป็น ป็ อดีต ดี ซามูไรฝีมือ มื ฉมัง มั ที่ต้องกลายมาเป็น ป็ โรนิงหลังจากที่เขาได้สั ด้ ง สั หารเจ้า จ้ นายของ เขาเอง ขณะที่ซามูไรกำ ลังมีชี มี วิ ชี ตวิ โลดแล่นอยู่ใยู่ นการ์ตู ร์ น ตู เรื่อ รื่ งต่างๆ ของญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ หนังสือ สื การ์ตู ร์ น ตู สัญ สั ชาติอเมริกัริ กั นหลายๆ เรื่อ รื่ งก็ได้ห ด้ ยิบยิเอาลักษณะเฉพาะ ของซามูไรไปปรับ รั แต่งใหม่ใม่ ห้เ ห้ ข้า ข้ กับตัวละครของพวกเขาเองเช่น ช่ เดีย ดี วกัน ที่ เห็น ห็ ได้ชั ด้ ด ชั ก็คือ วูล์ฟเวอรีน รี หนึ่งในยอดมนุษ นุ ย์แ ย์ ห่ง ห่ มาร์เ ร์ วล ยูนิเนิวอร์ส ร์ ที่ ปรากฏตัวครั้ง รั้ แรกในช่ว ช่ งทศวรรษที่ 80 ก็มีค มี วามพยายามที่จะใช้ อุดมการณ์แ ณ์ ละฐานคติของซามูไรเกี่ยวกับวิธีวิก ธี ารในการควบคุม คุ ความ อารมณ์รุ ณ์ น รุ แรงที่เกิดขึ้น ขึ้ ในของเขา นอกจากนั้น นั้ ลักษณะของโรนิงนิหรือ รื ซามูไรที่ไร้เ ร้ จ้า จ้ นาย ก็ยัง ยั ถูก ถู นำ ไปใช้เ ช้ป็น ป็ ตัวละครของการ์ตู ร์ น ตู อเมริกริาบางเรื่อ รื่ ง ด้ว ด้ ย เช่น ช่ เรื่อ รื่ ง โรนิน ของแฟรงค์ มิลมิเลอร์ และ อุซะงิ โยจิมจิ โบ ของสแตน ซาไก 25

ในวิดีวิ โดี อเกม ตัวละครที่เป็น ป็ ซามูไรมัก มั จะเป็น ป็ ตัวผู้เผู้ล่นที่เป็น ป็ พระเอกหรือ รืไม่ ก็ศัตรูที่ รู ที่ เป็น ป็ คอมพิวพิเตอร์ โดยที่ตัวละครประเภทนี้จ นี้ ะปรากฏตัวบนเกมหลาย แนวด้ว ด้ ยกัน ไม่ว่ ม่ า ว่ จะเป็น ป็ อาร์พี ร์ จี พี จี วางแผนกลยุทธ์ แอ็คชัน ชั ผจญภัย หรือ รื ต่อสู้แสู้ บบสองคน ตัวอย่า ย่ งเช่น ช่ เอจ ออฟ เอ็มไพรส์ เกมแนววางแผน กลยุทธ์ชื่ ธ์ ชื่ อ ชื่ ดัง ดั ของอเมริกริา, อัลทิมา ออนไลน์: น์ ซามูไร เอ็มไพร์ เกมแนวเอ็ม เอ็มโออาร์พี ร์ จี พี , จี และ โชกุน กุ โททัล วอร์ เกมวางแผนกลยุทธ์ข ธ์ องอังกฤษ ที่ให้ ผู้เผู้ล่นได้สั ด้ ม สั ผัส ผั กับปรัช รั ญาสงครามของซุนวู และภาพการรบในสมรภูมิ ภู ที่มิ ที่ เหมือ มื นจริงริส่ว ส่ นของญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ ก็มีเ มี กมที่ซามูไรเป็น ป็ ส่ว ส่ นประกอบหลักอยู่ห ยู่ ลายๆ เกม อย่า ย่ งเช่น ช่ เกมแนวไซไฟธิลธิเลอร์ที่ ร์ ที่ ชื่อ ชื่ Xenosaga Episode II: Jenseits von Gut und Böse ก็มีตั มี ตั วละครตัวหนึ่งชื่อ ชื่ ว่า ว่ จินจิอูซูกิ (พี่ช พี่ าย ของชิอชิง อูซูกิ) ที่ผู้สผู้ ร้า ร้ งได้นำ ด้ นำเอาภาพของซามูไรมาใส่ไส่ ว้ด้ ว้ ว ด้ ย โดยจินจิจะเป็น ป็ ตัวละครที่มีค มี วามทะยานอยากที่จะเป็น ป็ ซามูไร เวลาต่อสู้เสู้ขาก็จะใช้ด ช้ าบเพีย พี ง เล่มเดีย ดี วเป็น ป็ อาวุธ นอกจากนั้น นั้ เกมแนวต่อสู้แสู้ บบสองคนของญี่ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ บาง เกมก็มีตั มี ตั วละครที่เป็น ป็ ซามูไรให้ผู้ ห้ เผู้ล่นได้เ ด้ ลือกใช้ด้ ช้ ว ด้ ยเช่น ช่ กัน ตัวอย่า ย่ งเช่น ช่ บิ ชามง จากเกม ดาร์ค ร์ สตอล์เกอรส์ โซดอม จาก สตรีท รี ไฟเตอร์ อัลฟา และ ตัวละครแทบทุก ทุ ตัวจากเกมชุด ซามูไร โชวดาวน์ (ในเกมนี้ ฮาโอมารุ และ เก็นจูโร่ เป็น ป็ ตัวละครที่มีค มี วามคล้ายคลึงกับซามูไรแบบดั้ง ดั้ เดิมดิมากที่สุด สุ ) นอกจากเกมต่าง ๆ ข้า ข้ งต้นแล้ว ก็ยัง ยั มีเ มี กมอย่า ย่ ง ทากาดะ ชิงชิเง็ง, เซ็ง ซ็โงกุ มูโซว, เบรฟว์ เฟ็น ฟ็ เซอร์ มูซาชิ,ชิ โอนิมูนิมู ชา, เวย์ ออฟ เดอะ ซามูไร, เก็นจิ และ เซเว็น ว็ ซามูไร 20XX HAKUOUKIที่มีซ มี ามูไรเป็น ป็ ตัวเอกเช่น ช่ กัน 26 วิดีโอเกม

ตามรอยวัวั วั ฒ วั ฒนธรรม ซามูมูมู ไ มู ไร คานาซาวะ คานาซาวะตั้งอยู่ใกล้ๆใจกลางเกาะฮอนซูในญี่ปุ่น เป็น เมืองที่มีมรดกทางวัฒนธรรม หมู่บ้านโจวกะ มาจิ ที่ได้รับการ ออกแบบและสร้างโดยซามูไร, มีงานฝืมือโบราณ ซึ่งถือว่า เป็นสัญลักษณ์องงานฝืมือและศิลปะของญี่ปุ่นก็ว่าได้, วัฒนธรรมด้านอาหารที่โดดเด่น,และเป็นเมืองที่เต็มไปด้วย สเน่ห์หลากหลายเลยทีเดียว อะไรคือเอกลักษณ์ของคานาซาวะ？ เป็นเมืองประวัติศาสตร์ที่มีรากฐานมาจากสมัยซามุไร ประเทศญี่ปุ่นในช่วงสมัยก่อนศตวรรษที่16 จนถึงต้น ศตวรรษที่17 นั้น นิยมสร้างเมืองรอบๆปราสาท ซึ่งใน คานาซาวะก็เช่นเดียวกัน โดยเจ้าเมืองคานาซาวะขณะ นั้นคือ ตระกูลมาเอดะ ได้ออกแบบและสร้างเมืองรอบๆ ปราสาท โดยใช้ปราสาทคานาซาวะเป็นศูนย์กลาง มีความเจริญรุ่งเรืองมามากกว่า290ปี 27

ประเทศญี่ปุ่นในสมัยนั้นวัดความกว้างของอาณาเขตจาก ผลผลิตข้าว ซึ่งคางะฮัน มีผลผลิตข้าวถึง 1ล้านโคคุ มาก เป็นอันดับ 1 ในญี่ปุ่น. และคานาซาวะก็ยังมี สวน ซามูไร(เคนโรคุเอ็น), หมูบ้านศิลปะ(ฮิงาชิชายาไง) เป็นต้น. มรดกหลายอย่างในสมัยซามูไรยังคงอยู่ในสภาพ เดิมถึงปัจจุบันนี้, ซากุระในฤดูใบไม้ผลิ, ความร่มรื่นของพืช พรรณในฤดูร้อน, ใบไม้เปลี่ยนสีในฤดูใบไม้ร่วงและภูมิทัศน์ ที่เต็มไปด้วยหิมะของฤดูหนาว ธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์ ทั้งสี่ฤดูยังช่วยเพิ่มสีสันให้กับประวัติศาสตร์อีกด้วย **คางะฮัน (ชื่อเก่าจังหวัดอิชิกาวะ) **โคคุ (หนวยวัดจำ นวนข้าวสมัยโบราณของญี่ปุ่น) ถ้าจะกล่าวถึงเมืองประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมเก่าแก่ที่ สวยงาม เราก็จะนึกถึงเกียวโต , ในขณะเดียวกันคานาซา วะก็ถือว่าเป็นเมืองวัฒนธรรมซามูไรที่มีเสน่ห์ที่น่าหลงไหล ไม่แพ้กัน 28

งานฝีมือโบราณที่ขึ้นชื่อเช่น ชาโนะยุ, โนวระคุ ในช่วงสมัยตระกูลมาเอดะ. มีการสนับสนุนวัฒนธรรมโดยผ่าน ชาโนะ ยุ, ซึ่งเป็นต้นกำ เนิดของงานหัตถกรรมและศิลปต่างๆ ที่เจริญริรุ่ง รุ่ เรือ รื ง จนถึงปัจจุบันนี้สัญลักษณ์ที่แสดงไว้จะเห็นได้จากศูนย์ผลิตงาน ศิลป[ไซคุโจว] ที่ตั้งอยู่ภายในปราสาทคานาซาวะ เป็นสถานที่รวบรวม งานศิลปหายากในญี่ปุ่นก็ว่าได้ มีช่างฝีมือชั้น ชั้ สูงที่ผลิตงานศิลปหัตถกรรม รวมถึงอุปกรณ์ชงชาด้วย ไม่ว่าระยะเวลาจะผ่านไปแค่ไหน ศิลปและจิตรวิญญาณของไซคุโจวก็ ยังคงสืบทอดอย่างต่อเนื่อง ในปี 2009 คานาซาวะได้รับ รั เกียรติจากองค์กรยูเนสโก้ จดทะเบียนเป็นเมืองส่งเสริมริงานศิลปสาขาหัตถกรรม เช่น เครื่อ รื่ งเขิน เครื่อ รื่ งปั้นดินเผา แผ่นทอง เป็นต้น มีการเผยแพร่วั ร่ วั ฒนธรรม คุณค่า ของงานหัตถกรรมท้องถิ่น ไปทั่วโลก. ภายในคานาซาวะ ก็มี พิพิธภัณฑ์, แกลเลอรี่, รี่ ร้า ร้ นหัตถกรรมเฉพาะด้านอยู่มากมาย,สามารถ ชื่นชมกับผลงานศิลปหัตถกรรม และเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ชื่นชอบได้ และนี่ก็เป็นเหตุผล ที่อยากให้คุณมาทดลองและสัมผัส วัฒนธรรม ดั้งเดิมต่างๆ ของคานาซาวะ. ＊ชาโนะยุ (พิธีการชงชาญีปุ่นที่มีวัฒนธรรมสืบทอดมาอย่างยาวนาน) ＊โนวระคุ (ศิลปการแสดงNOHที่มีประวัติยาวนานอีกเช่นกัน วัวั วั ฒ วั ฒนธรรมซามูมูมู ไ มู ไร ของคานาซาวะ 29

30

โจวกะมาจิจิ จิจิคานาซาวะ, มีมี มี ลัมี ลั ลั ก ลั กษณะเด่ด่ ด่ น ด่ นอย่ย่ ย่ า ย่ างไร *โจวกะมาจิจิ จิจิ(หมู่มู่มู่บ้มู่บ้ บ้ า บ้ านที่ที่ ที่ ส ที่ สร้ร้ ร้ า ร้ างขึ้ขึ้ ขึ้ นขึ้ น ขึ้ขึ้ มารอบๆปราสาท) เป็นเมือ มื งที่ได้รับ รั การออกแบบและถูก ถู สร้าง ร้ โดยยึด ยึ ธรรมชาติของภูมิ ภู ปมิระเทศ เป็นหลักโจวกะมาจิ,จิคานาซาวะ มีปมี ราสาทคานาซาวะเป็นศูนย์ก ย์ ลาง,มีเ มี นิน ที่ราบสูง สู 3 แห่ง ห่ , มีแ มี ม่น้ำ ม่ น้ำ ไซคาวะและแม่น้ำ ม่ น้ำ อาซาโนะ ไหลผ่า ผ่ นกลาง,เป็นการนำ ธรรมชาติของภูมิ ภู ปมิระเทศมาสร้าง ร้ ผัง ผั เมือ มื งได้อย่าง ย่ ดีเยี่ย ยี่ มไม่ว่ ม่ า ว่ จะเป็นภัย ธรรมชาติ,ภัยจากสงครามที่เกิดในคานาซาวะ, โครงสร้า ร้ งเมือ มื งของโจวกะมาจิ ก็ยัง ยั สามารถใช้ไช้ ด้จนถึงปัจจุบัน บั .สถาปัตยกรรมในประวัติ วั ติศาตร์ไร์ ม่ไม่ ด้รับ รั การ อนุรัก รั ษ์ไว้เ ว้ พีย พี งบางส่ว ส่ น,แต่ได้ดูแ ดู ลทัศนียภาพของเมือ มื งทั้ง ทั้ หมด,ภาพโดยรวม ของเมือ มื งถือเป็นไฮไลต์ก็ว่าไว่ ด้ความกว้าง ว้ ขวางที่สามารถมองเห็น ห็ ของคานาซา วะโจวโควเอ็น(สวนปราสาทคานาซาวะ),เคนโลคุเ คุ อ็น(สวนซามุไร), เสีย สี งน้ำ ไหล ที่ได้ยินยิติดหูข หู องบ่อ บ่ น้ำ โบราณรอบๆ บุเกยาชิกิชิ กิอะโตะ(หมู่บ้ มู่ า บ้ นซามูไรโบราณ), เมื่อ มื่ ได้เดินเที่ยวตามถนนในเมือ มื ง ชายะมาจิ(จิหมู่บ้ มู่ าน บ้ โรงน้ำ ชา)เทระมาจิอิจิ อิน กุน กุ (เขตเทระมาจิ)จิที่เปรีย รี บเสมือ มื นเขาวงกต, ท่านจะได้พบกับทัศนียภาพในสมัย มั โบราณของโจวกะมาจิอีจิ อี กด้วย 31

3 2 คำคำคำคำ ศัศัศัพศั ท์ท์ท์ ยท์ า ก

33 คำ ถาม 1. ยุคของซามูไรถือกำ เนิดขึ้นในประเทศญี่ปุ่นพร้อมกับ เหตุการณ์ที่พระเจ้าริชาร์ดที่ 1 แห่งประเทศอะไร • ฟิลิปปินส์ • เวียดนาม • อังกฤษ 2. ย่านที่อยู่อาศัยของซามูไรสถานที่แห่งนี้เคยเป็นที่พักของ บันดาลข้าราชการตระกูลมะเอดะ คือ • อิชิการุ • นะกะมะจิ • คามิวะอิรุ 3. ภาพวาดแสดงประเพณีชุโดของญี่ปุ่นโบราณที่ผู้ชายเกิด ความสัมพันธ์รักกับเพศใด • เพศหญิง • เพศชาย • เพศชายที่อ่อนวัยกว่า 4. หลักปรัชญาของศาสนาพุทธนิกายเซน บวกกับบางส่วน ของลัทธิอะไร • ลัทธิขงจื๊อ • ลัทธิเต๋า • ลัทธิกาวด่าย

5. ดาบแห่งเกียรติยศของซามูไรคือ 34 • ดาบวะกิซะชิ • ทันโตะ • เซ็ปปุกุ 6. ดาบอะไรที่จะถูกนำ มาใช้ในพิธีกรรมการฆ่าตัวตาย • ดาบคะจะนะ • ดาบวะกิซะชิ • ทันโตะ 7. โอะดะ โนบุนะงะได้ใช้ปืนยาวจำ นวนมากในยุทธการ นะงะชิโนะเมื่อปี พ.ศอะไร • พ.ศ.1990 • พ.ศ. 2117 • พ.ศ. 2118 8. หลังจากที่ชาวโปรตุเกสและชาวฮอลันดาได้นำ ปืนเล็ก ยาวแบบบรรจุดินปืนหรือที่เรียกกันว่าอะไร 9. ประสานคานาซาวะเป็นศูนย์กลางมีความเจริญรุ่งเรือง มามากกว่ากี่ปี 10. ประเทศญี่ปุ่นในสมัยนั้น นั้ วัดความกว้างของอาณาเขต จากอะไร • เท็ปโป • เท็ปเเล็ต • ไม่ถูกสักข้อ • 288 ปี • 280 ปี • 290 ปี • ผลผลิตเนื้อสัตว์ • ผลผลิตข้าว • ที่ดิน

3 5 เ ฉ ล ย 1. อั ง ก ฤ ษ 2. น ะ ก ะ ม ะ จิ 3. เ พ ศ ช า ย ที่ อ่ อ น วั ย ก ว่ า 4. ลั ท ธิ ข ง จื๊ อ 5. ด า บ ว ะ กิ ซ ะ ชิ 6. ทั นโ ต ะ 7. พ.ศ. 2 1 1 8 8. เ ท็ ป โ ป 9. 2 9 0 ปี 1 0. ผ ล ผ ลิ ต ข้ า ว

36 บรรณานุกรม https://www.hot-ishikawa.jp/thai/topics/samurai.html https://th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B2% E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B9%84%E0%B8%A3 https://visitkanazawa.jp/th/kanazawa-101/detail_267.html