BAB 4 EKONOMI

SMK PETALING

BATU 6, JALAN KLANG LAMA, 46000 KUALA LUMPUR

MODUL PEMBELAJARAN MURID

EKONOMI
TINGKATAN EMPAT

BAB 4 : PENGELUARAN
4.1 KONSEP PENGELUARAN, KOS DAN HASIL

4.1.1 Pengeluaran

1. Pengertian Firma Unit ekonomi yang
produktif sama ada
organisasi atau unit

pengeluaran

Untuk menghasilkan Firma Merancang dan
barang dan menggabungkan
faktor pengeluaran
perkhidmatan
yang terhad

Objektif firma awam:
- Memaksimumkan
kebajikan masyarkat

Contoh firma awam : Objektif firma swasta :
- KWSP
- Memaksimumkan keuntungan
- Permodalan Nasional Bhd. -Memaksimumkan jualan

Peranan firma : Konsep Contoh firma swasta :
- Pembekal barang dan firma - Syarikat Air Asia Bhd.
- Public Bank Berhad.
perkhidmatan
Jenis firma :
- Pengguna faktor - Swasta
pengeluaran - Awam

Saiz :
- Kecil (milikan tunggal)
- Besar (syarikat berhad)

Pengeluaran Pengeluaran Untuk
menghasilkan
Proses yang
menggabungkan barang dan
faktor pengeluaran perkhidmatan

Suatu proses Memenuhi
mengubah keperluan dan
bentuk input
kehendak
kepada output pengguna

Input Transformasi

Output

A. Input

▪ Input ialah faktor pengeluaran yang digunakan dalam proses pengeluaran untuk
menghasilkan barang dan perkhidmatan

▪ Input yang digunakan di bahagikan kepada dua jenis :

Input

Input tetap Input berubah

➢ Perbezaan Antara Input Tetap dan Input Berubah

Input Tetap Input Berubah

▪ Input yang kuantitinya tetap pada ▪ Input yang kuantitinya berubah
mengikut tingkat output
sebarang tingkat ouput
▪ Apabila input meningkat atau ▪ Apabila tingkat output bertambah,

menurun, kuantiti input tetap yang kuantiti input berubah yang digunakan

digunakan adalah tetap akan bertambah dan
▪ Pada tingkat output sifar, masih
sebaliknya
wujud input tetap ▪ Pada tingkat output sifar, tidak wujud
▪ Berlaku
dalam jangka input berubah
▪ Berlaku dalam jangka masa pendek
masa pendek
▪ Contoh : mesin dan loji, dan jangka masa panjang
▪ Contoh : bahan mentah dan buruh
bangunan kilang dan tanah

B. Output

Barang atau perkhidmatan
yang dihasilkan

Output

Terdiri daripada barang Dikenali juga
perantaraan dan barang sebagai keluaran

akhir

Barang Perantaraan Barang Akhir

▪ Digunakan dalam proses ▪ Digunakan terus oleh pengguna

pengeluaran seterusnya untuk mencapai kepuasannya.
▪ Contohnya : tepung yang ▪ Contohnya : telefon bimbit ialah

dihasilkan oleh sebuah firma barang akhir

digunakan oleh kilang biskut untuk

membuat biskut

C. Jangka Masa Pengeluaran

▪ Merujuk kepada keupayaan sesebuah firma mengubah kuantiti input tetap dalam
proses pengeluaran

▪ Jangka masa pengeluaran boleh dibahagikan kepada dua jenis:

Jangka masa Jangka masa
Pengeluaran panjang

Jangka masa
pendek

Jangka Masa Pendek Pengeluaran Jangka Masa Panjang Pengeluaran

Sekurang-kurangnya satu input tetap dalam Semua input yang digunakan dalam proses

proses pengeluaran pengeluaran adalah input berubah

Firma tidak dapat menyesuaikan tingkat Firma dapat mengubah tingkat output dan
pengeluaran atau mengubah kapasiti keupayaan pengeluaran dengan mengubah
pengeluaran semua input yang digunakan seperti mesin,
bangunan kilang dan tanah
Tingkat output hanya boleh diubah dengan
mengubah kuantiti input berubah Firma dapat menambah modal, tingkatkan
teknologi untuk meningkatkan produktiviti

Contohnya : tingkatkan jumlah bilangan Contohnya : tingkatkan jumlah bilangan buruh

buruh untuk tingkat pengeluaran pakaian dan mesin jahit untuk tingkatkan pengeluaran

dengan bilangan mesin jahit yang sama pakaian

4.1.2 Fungsi Pengeluaran Jangka Pendek

Hubungan antara
jumlah input dengan

jumlah output

Pengeluar dapat Fungsi Menunjukkan
mengenal pasti Pengeluaran hubungan antara input
kombinasi faktor
pengeluaran yang Jangka berubah dengan
Pendek output pada suatu
paling cekap tingkat input tetap

yang diberikan

Menjelaskan jumlah input yang
diperlukan untuk menghasilkan
sejumlah kuantiti output pada

suatu teknologi tertentu

▪Beberapa andaian perlu dibuat sebelum menjelaskan fungsi pengeluaran jangka
pendek:

Terdapat hanya dua input yang digunakan contohnya
buruh sebagai input berubah dan mesin sebagai input tetap

Buruh yang digunakan mempunyai tingkat kemahiran yang
sama cekap

Tingkat teknologi adalah tetap

A. Jumlah Keluaran

▪Merujuk kepada jumlah output yang dapat dihasilkan oleh sejumlah input yang dimiliki
oleh firma

▪Rumus jumlah keluaran :

Keluaran Purata x Kuantiti Input Berubah

B. Keluaran Purata
▪Keluaran purata merujuk kepada jumlah kuantiti keluaran yang dapat dihasilkan oleh
seunit input berubah ▪Rumus keluaran purata :

Jumlah Keluaran
Kuantiti Input Berubah

C. Keluaran Marginal / Sut

▪Merujuk kepada perubahan dalam jumlah keluaran kesan daripada perubahan
dalam penggunaan satu unit input berubah ▪Rumus keluaran marginal ialah :

∆ Jumlah Keluaran
∆ Input Berubah
4.1.3 Kos Pengeluaran

▪Kos pengeluaran ialah segala perbelanjaan terhadap input yang digunakan dalam
proses pengeluaran

▪Kos pengeluaran terbahagikan kepada 2 iaitu kos pengeluaran jangka masa pendek
dan kos pengeluaran jangka masa panjang

▪Dalam jangka pendek, wujud sekurang-kurangnya satu input tetap, maka kos
pengeluaran jangka pendek terdiri daripada :

Kos pengeluaran jangka
pendek

Kos tetap Kos berubah

▪Dalam jangka panjang, kesemua input yang digunakan adalah input berubah kerana
firma berupaya mengubah input tetap menjadi input berubah. Maka kos
pengeluaran jangka panjang terdiri daripada kos berubah sahaja.

Kos pengeluaran jangka
panjang

Kos berubah

A. Kos Tetap (FC)
▪ Kos yang tidak berubah / malar
▪ Pada tingkat output sifar, wujud kos tetap dan jumlah kos adalah bersamaan dengan
kos tetap
▪ Contoh : bayaran sewa untuk bangunan dan tanah serta faedah atas modal yang
dipinjam
▪ Rumus :

Kos tetap = harga input x kuantiti input tetap

B. Kos Berubah (VC)
▪ Berubah secara langsung dengan perubahan tingkat output
▪ Semakin tinggi output dihasilkan, semakin tinggi kos berubah
▪ Contoh : bayaran upah buruh, kos bahan mentah, serta bayaran bil letrik dan air
▪ Rumus :

Kos berubah = harga input berubah x kuantiti input berubah

4.1.4 Pengiraan Kos Pengeluaran

Aspek Maksud Rumus

Kos Tetap (FC) Bayaran terhadap FC = Harga Input Tetap x Kuantiti

penggunaan input tetap Input Tetap

Kos Berubah (VC) Bayaran terhadap VC = Harga Input Berubah x Kuantiti
Input Berubah
penggunaan input

berubah

Kos Berubah Kos berubah seunit AVC = Kos Berubah (VC)
Purata (AVC) output Jumlah Keluaran (TP)

Jumlah Kos (TC) Semua jenis kos yang TC = Jumlah Kos Tetap (TFC) +

terlibat dalam proses Jumlah Kos Berubah (TVC)

pengeluaran

Kos Purata (AC) Kos seunit output AC = Jumlah Kos (TC)

Jumlah Keluaran (TP)

Kos marginal (MC) Perubahan dalam jumlah MC = Perubahan Jumlah Kos

kos kesan daripada Perubahan Jumlah Keluaran

perubahan seunit ouput

4.1.5 Hubungan Antara Perubahan Output Dengan Jumlah Kos, Kos Purata, Kos
Marginal, Dan Kos Berubah Purata

Jumlah Jumlah Kos Pola Kos Kos Pola Kos Kos Pola Kos
Output Kos Purata Purata Berubah Berubah Marginal Marginal
(Unit) (RM) (RM) Purata Purata
(RM)
(RM)

0 20 - Menurun - Menurun - Menurun

dan dan dan

1 38 38 18 18

Minimum Minimum Minimum

2 48 24 pada 14 pada output 10 pada output

output ke-3 ke-2 ke-2

3 63 21 14.3 Meningkat 15 Meningkat

4 88 22 Meningkat 17 25

5 115 23 19 27

6 146 24.3 21 31

Titik Penutupan Operasi Firma Dalam Jangka Pendek

Situasi P > AVC P = AVC P < AVC
Berhenti operasi
Tindakan Meneruskan operasi Meneruskan operasi
yang wajar

Penerangan ▪ Jum.hasil dapat ▪ Jumlah hasil dapat ▪ Jumlah hasil tidak

menampung menampung kesemua dapat menampung

kesemua VC dan kos berubah (VC) sahaja semua VC

sebahagian TC ▪ Pada keadaan ini, firma ▪ Jika firma meneruskan

▪ Jika firma boleh memilih sama ada operasinya, kerugian

▪ meneruskan untuk meneruskan adalah lebih besar iaitu
operasinya kerana kesemua TC dan
operasinya, kerugian jumlah kerugian firma sebahagian VC
yg ditanggung hanya bagi kedua-dua situasi ▪ Untuk mengurangkan
setakat sebahagian adalah sama besar iaitu kerugian, firma akan
TC kesemua kos tetap (TC) berhenti operasinya
▪ Jika firma berhenti
dan menanggung
operasinya, jumlah
kerugian firma adalah jumlah TC sahaja

lebih besar iaitu

kesemua TC

NOTA :
1. Apabila output meningkat,

(a) Jumlah kos semakin meningkat
(b) Kos purata, kos marginal dan kos berubah purata menurun pada

peringkat permulaan, mencapai nilai minimum, kemudian meningkat

2. Hubungan antara kos purata (AC) dengan kos marginal (MC) :
(a) Apabila AC menurun, MC < AC
(b) Apabila AC minimum, MC = AC
(c) Apabila AC meningkat, MC > AC

4.1.6 Konsep Hasil dan Untung dan 4.1.7 Pengiraan Jumlah Hasil dan Untung

Aspek Maksud Rumus

Jumlah Hasil Jumlah nilai penerimaan yang TR = Harga (P) x Kuantiti Jualan
(TR) diperoleh fira daripada jualan (Q)
keluarannya.
Untung
Perbezaan antara jumlah hasil Untung = Jumlah Hasil (TR) –

dengan jumlah kos. Jumlah Kos (TC)

Untung Perbezaan antara jumlah hasil Untung Eonomi = Jumlah Hasil
Ekonomi dengan jumlah kos (kos eksplisit + (TR) – (Kos Eksplisit + Kos Implisit)
kos implisit)

Kos Eksplisit – Kos yang dibayar
dengan nyata oleh firma terhadap
penggunaan input)

Contoh : bayaran upah buruh, kos
bahan mentah, bahan api, faedah
pinjaman bank

Kos Implisit - Kos yang sepatutnya

dibayar kepada faktor

pengeluaran tetapi tidak diambil

kira dalam kos pengeluaran.

Contoh : Upah pemilik, sewa
pemilik tanah, faedah atas modal
sendiri.

4.1.8 Tahap Pengeluaran Paling Cekap

Tahap 1 Tahap II Tahap III
Jumlah keluaran merosot
Jumlah keluaran Jumlah keluaran bertambah
bertambah dengan kadar dengan kadar perlahan
cepat

Pulangan marginal Pulangan marginal Pulangan marginal negatif
bertambah berkurang

▪ Tahap pengeluaran berkait rapat dengan kombinasi input yang optimum dalam
proses pengeluaran. Tahap pengeluaran dapat dibahagikan kepada :

Tahap I Buruh 1 – 3 orang
▪ Bermula daripada input berubah 0 sehingga MP = AP dan AP

mencapai titik maksimum
▪ Jumlah keluaran meningkat daripada 6 kepada 24 unit apabila

buruh meningkat
▪ Keluaran purata meningkat dan mencapai maksimum pada 8 unit
▪ Keluaran marginal meningkat lebih cepat daripada keluaran purata

dan mencapai maksimum pada buruh ke-3
▪ Tahap pengeluaran ini tidak cekap kerana input berubah yang

digunakan relatif lebih kecil berbanding input tetap

Tahap II Buruh 4 – 9 orang
▪ Bermula daripada MP = AP dan berakhir apabila MP = 0
▪ Jumlah keluaran meningkat daripada 32 unit sehingga mencapai
maksimum pada 46 unit apabila bilangan buruh bertambah
▪ Pada tahap ini nilai AP > MP
▪ Pada tahap ini kedua-dua AP dan MP sedang menurun. TP tidak
menurun tetapi meningkat dengan kadar yang berkurangan
▪ Pada tahap ini, gabungan antara input berubah dan input tetap

adalah paling cekap. Tahap ini adalah tahap yang paling rasional

dan cekap bagi mengeluarkan output

Tahap III Buruh 10 orang dan seterusnya
▪ Bermula ketika MP = 0 ialah pada tahap TP maksimum
▪ Penambahan penggunaan input berubah menyebabkan TP

berkurangan iaitu merosot kepada 45 unit pada kuantiti buruh
yang ke-10
▪ Pengeluar yang rasional tidak akan mengeluarkan barangan pada

tahap ini kerana pertambahan penggunaan input berubah akan

menyebabkan jumlah keluaran menurun, berlaku pembaziran

penggunaan buruh

4.2 Produktiviti Dan Eksternaliti
4.2.1 Konsep Produktiviti

▪ Pertumbuhan ekonomi sesebuah negara dapat dicapai melalui dua cara iaitu :

Cara mencapai
pertumbuhan ekonomi

i) Meningkatkan kuantiti input yang ii) Meningkatkan kecekapan dalam
terdiri daripada buruh, modal, tanah, penggunaan input iaitu buruh,
modal, tanah dan usahawan
dan usahawan

▪ Cara kedua adalah berkaitan dengan konsep produktiviti iaitu negara mencapai
pertumbuhan dengan menggunakan sumber yang sama atau kurang tetapi mampu
menghasilkan output yang lebih tinggi

▪ Produktiviti atau daya pengeluaran ialah keupayaan untuk meningkatkan penghasilan
output daripada sejumlah input yang diberikan

Fungsi produktiviti

Mengukur kecekapan dan keberkesanan Menjelaskan perhubungan antara
dalam penggunaan input seperti tenaga output yang dihasilkan dengan input
buruh, teknologi, peralatan, system dan
yang digunakan
pengurusan

▪ Rumus pengukuran produktiviti adalah seperti berikut :

Produktiviti : Output
Input

Kepentingan produktiviti dapat dijelaskan dalam rajah yang berikut :

1.
Peningkatan
produktiviti

6. 2.
Peningkatan
tarah hidup Peningkatan
output
rakyat

5. 3.
Peningkatan Peningkatan
pendapatan keuntungan

negara atau daya

saing firma

4.
Peningkatan
upah pekerja

4.2.2 Faktor Yang Mempengaruhi Produktiviti

▪ Produktiviti sesebuah organisasi atau industri dipengaruhi oleh faktor-faktor yang
berkaitan dengan tanah, buruh, modal dan usahawan.

▪ Secara khususnya faktor-faktor tersebut boleh dihuraikan seperti berikut :

i) Tenaga ii) Sistem
manusia dan

prosedur

viii) Faktor - iii) Struktur
Kelengkapan faktor organisasi

modal

vii)
Teknologi

vi) Bahan - iv) Gaya
bahan kepimpinan

4.2.3 Eksternaliti v)
Persekitaran

kerja

menggambarkan
ketidakcekapan

pasaran

tidak kegagalan
dimasukkan sistem harga
dalam harga

pasaran

Eksternaliti

kesan yang kos atau faedah
berlaku kepada yang tidak
diambil kira
pihak ketiga dalam
selain pengguna pengeluaran
dan pengeluar

4.2.4 Kos Sosial Dan Faedah Sosial

▪ Kos sosial merupakan eksternaliti negatif manakala faedah sosial merupakan
eksternaliti negatif :

Kos Sosial Faedah Sosial

Kos sosial ialah kos kepada pihak ketiga Faedah sosial iaitu faedah kepada pihak
yang tidak termasuk dalam harga ketiga selain pengguna dan pengeluar
pasaran
Contoh : Barang dan perkhidmatan yang
Contoh : Aktiviti pengeluaran minyak disediakan oleh kerajaan seperti hospital
petroleum dan pembuangan sisa toksik dan alat pemadam api
kilang yang berleluasa

Kesan : Aktiviti ini menyebabkan Kesan : penggunaan alat pemadam api
pencemaran alam sekitar yang memberi faedah kepada masyarakat
merugikan nelayan dan alam sekitar sekeliling tanpa sebarang bayaran

4.2.5 Contoh Kos Sosial

Contoh Kos Sosial (Eksternaliti Negatif) dan Faedah Sosial (Eksternaliti Positif)

Contoh Kos Sosial (Eksternaliti Contoh Faedah Sosial (Eksternaliti Positif)

Negatif) ➢ Faedah Sosial = Faedah peribadi +
➢ Kos Sosial = Kos peribadi + Kos Faedah luaran

luaran ➢ Faedah peribadi :
➢ Kos peribadi : • Faedah yang diperoleh individu.
• Contoh : Menggunakan
• Kos sebenar individu, firma perkhidmatan awam dapat
dan kerajaan. menikmati kos pengangkutan
yang lebih rendah.
• Contoh : Setiap pembelian
kereta melibatkan kos insurans ➢ Faedah luaran :
dan cukai jalan. • Faedah yang diperoleh pihak

➢ Kos luaran : ketiga.
• Kesan sampingan yang • Contoh : Menggunakan

ditanggung oleh pihak ketiga. perkhidmatan awam dapat
• Contoh : Kesesakan lalu lintas
mengurangkan kadar kesesakan
tidak ditanggung oleh pemilik
lalu lintas.
kereta sahaja malah

masyarakat sekeliling.

PETA MINDA BAB 4 : PENGELUARAN
4.1 KONSEP PENGELUARAN, KOS DAN HASIL
4.1.1 Pengeluaran

Pengertian Firma Unit ekonomi yang
produktif sama ada
organisasi atau unit

pengeluaran

Untuk Firma Merancang dan
menghasilkan menggabungkan
faktor pengeluaran
barang dan
perkhidmatan yang terhad

Objektif firma awam:
- Memaksimumkan
kebajikan masyarkat

Contoh firma awam : Objektif firma swasta :
- KWSP
- Memaksimumkan keuntungan
- Permodalan Nasional Bhd. -Memaksimumkan jualan

Peranan firma : Konsep Contoh firma swasta :
- Pembekal barang dan firma - Syarikat Air Asia Bhd.
- Public Bank Berhad.
perkhidmatan
Jenis firma :
- Pengguna faktor - Swasta
pengeluaran - Awam

Saiz :
- Kecil (milikan tunggal)
- Besar (syarikat berhad)

Pengeluaran Pengeluaran Untuk
menghasilkan
Proses yang
menggabungkan barang dan
faktor pengeluaran perkhidmatan

Suatu proses Memenuhi
mengubah keperluan dan
bentuk input
kehendak
kepada output pengguna

Input Transformasi

Output

B. Input Input
Input tetap
Input berubah

➢ Perbezaan Antara Input Tetap dan Input Berubah

Input Tetap Input Berubah

▪ Input yang kuantitinya tetap pada ▪ Input yang kuantitinya berubah
mengikut tingkat output
sebarang tingkat ouput
▪ Apabila input meningkat atau ▪ Apabila tingkat output bertambah,
kuantiti input berubah yang digunakan
menurun, kuantiti input tetap yang akan bertambah dan
sebaliknya
digunakan adalah tetap
▪ Pada tingkat output sifar, masih ▪ Pada tingkat output sifar, tidak wujud
input berubah
wujud input tetap
▪ Berlaku ▪ Berlaku dalam jangka masa pendek
dalam jangka dan jangka masa panjang

masa pendek ▪ Contoh : bahan mentah dan buruh
▪ Contoh : mesin dan loji,

bangunan kilang dan tanah

B. Output

Barang atau perkhidmatan
yang dihasilkan

Output

Terdiri daripada barang Dikenali juga
perantaraan dan barang sebagai keluaran

akhir

Barang Perantaraan Barang Akhir

▪ Digunakan dalam proses ▪ Digunakan terus oleh pengguna
untuk mencapai kepuasannya.
pengeluaran seterusnya
▪ Contohnya : telefon bimbit ialah
▪ Contohnya : tepung yang barang akhir

dihasilkan oleh sebuah firma

digunakan oleh kilang biskut untuk

membuat biskut

C. Jangka Masa Pengeluaran

Jangka masa
Pengeluaran

Jangka masa Jangka masa
pendek panjang

Jangka Masa Pendek Pengeluaran Jangka Masa Panjang Pengeluaran

Semua input yang digunakan dalam proses
pengeluaran adalah input berubah

Firma tidak dapat menyesuaikan tingkat
pengeluaran atau mengubah kapasiti
pengeluaran

Firma dapat menambah modal, tingkatkan
teknologi untuk meningkatkan produktiviti

Contohnya : tingkatkan jumlah bilangan Contohnya : tingkatkan jumlah bilangan buruh

buruh untuk tingkat pengeluaran pakaian dan mesin jahit untuk tingkatkan pengeluaran

dengan bilangan mesin jahit yang sama pakaian

4.1.2 Fungsi Pengeluaran Jangka Pendek

Hubungan antara
jumlah input dengan

jumlah output

Pengeluar dapat Fungsi Menunjukkan
mengenal pasti Pengeluaran hubungan antara input
kombinasi faktor
pengeluaran yang Jangka berubah dengan
Pendek output pada suatu
paling cekap tingkat input tetap

yang diberikan

Menjelaskan jumlah input yang
diperlukan untuk menghasilkan
sejumlah kuantiti output pada

suatu teknologi tertentu

▪Beberapa andaian perlu dibuat sebelum menjelaskan fungsi pengeluaran jangka
pendek:

Terdapat hanya dua input yang digunakan contohnya
buruh sebagai input berubah dan mesin sebagai input tetap

Buruh yang digunakan mempunyai tingkat kemahiran yang
sama cekap

Tingkat teknologi adalah tetap

4.1.3 Kos Pengeluaran Kos berubah

Kos pengeluaran jangka
pendek

Kos tetap

Kos pengeluaran jangka
panjang

Kos berubah

4.1.4 Pengiraan Kos Pengeluaran

Aspek Maksud Rumus

Kos Tetap (FC) Bayaran terhadap FC = Harga Input Tetap x Kuantiti

penggunaan input tetap Input Tetap

Kos Berubah (VC) Bayaran terhadap VC = Harga Input Berubah x Kuantiti
Input Berubah
Kos Berubah penggunaan input
Purata (AVC)
berubah
Jumlah Kos (TC)
Kos berubah seunit AVC = Kos Berubah (VC)
Kos Purata (AC) output Jumlah Keluaran (TP

)

Semua jenis kos yang TC = Jumlah Kos Tetap (TFC) +

terlibat dalam proses Jumlah Kos Berubah (TVC)

pengeluaran

Kos seunit output AC = Jumlah Kos (TC)

Jumlah Keluaran (TP)

Kos marginal (MC) Perubahan dalam jumlah MC = Perubahan Jumlah Kos

kos kesan daripada Perubahan Jumlah Keluaran

perubahan seunit ouput

4.1.5 Hubungan Antara Perubahan Output Dengan Jumlah Kos, Kos Purata, Kos
Marginal, Dan Kos Berubah Purata

Jumlah Jumlah Kos Pola Kos Kos Pola Kos Kos Pola Kos
Output Kos Purata Purata Berubah Berubah Marginal Marginal
(Unit) (RM) (RM) Purata Purata
(RM)
(RM)

0 20 - Menurun - Menurun - Menurun

dan dan dan

1 38 38 18 18

Minimum Minimum Minimum

2 48 24 pada 14 pada output 10 pada output

output ke-3 ke-2 ke-2

3 63 21 14.3 Meningkat 15 Meningkat

4 88 22 Meningkat 17 25

5 115 23 19 27

6 146 24.3 21 31

Titik Penutupan Operasi Firma Dalam Jangka Pendek

Situasi P > AVC P = AVC P < AVC
Berhenti operasi
Tindakan Meneruskan operasi Meneruskan operasi
yang wajar

Penerangan ▪ Jum.hasil dapat ▪ Jumlah hasil dapat ▪ Jumlah hasil tidak
menampung menampung kesemua dapat menampung
kesemua VC dan kos berubah (VC) semua VC
sebahagian TC sahaja
▪ Jika firma meneruskan
▪ Jika firma ▪ Pada keadaan ini, operasinya, kerugian
firma boleh memilih adalah lebih besar iaitu
▪ meneruskan sama ada untuk kesemua TC dan
operasinya, kerugian meneruskan sebahagian VC
yg ditanggung hanya operasinya kerana
setakat sebahagian jumlah kerugian firma ▪ Untuk mengurangkan
TC bagi kedua-dua situasi kerugian, firma akan
adalah sama besar berhenti operasinya
▪ Jika firma berhenti iaitu kesemua kos
operasinya, jumlah tetap (TC) dan menanggung
kerugian firma adalah
lebih besar iaitu jumlah TC sahaja
kesemua TC

4.1.6 Konsep Hasil dan Untung dan 4.1.7 Pengiraan Jumlah Hasil dan Untung

Aspek Maksud Rumus

Jumlah Hasil Jumlah nilai penerimaan yang TR = Harga (P) x Kuantiti Jualan
(TR) diperoleh fira daripada jualan (Q)
keluarannya.

Untung Perbezaan antara jumlah hasil Untung = Jumlah Hasil (TR) –

dengan jumlah kos. Jumlah Kos (TC)

Untung Perbezaan antara jumlah hasil Untung Eonomi = Jumlah Hasil
Ekonomi dengan jumlah kos (kos eksplisit + (TR) – (Kos Eksplisit + Kos Implisit)
kos implisit)

Kos Eksplisit – Kos yang dibayar
dengan nyata oleh firma terhadap
penggunaan input)

Contoh : bayaran upah buruh, kos
bahan mentah, bahan api, faedah
pinjaman bank

Kos Implisit - Kos yang sepatutnya

dibayar kepada faktor

pengeluaran tetapi tidak diambil

kira dalam kos pengeluaran.

Contoh : Upah pemilik, sewa
pemilik tanah, faedah atas modal
sendiri.

4.1.8 Tahap Pengeluaran Paling Cekap

Tahap 1 Tahap II Tahap III
Jumlah keluaran merosot
Jumlah keluaran Jumlah keluaran bertambah
bertambah dengan kadar dengan kadar perlahan
cepat

Pulangan marginal Pulangan marginal Pulangan marginal negatif
bertambah berkurang

4.2 Produktiviti Dan Eksternaliti
4.2.1 Konsep Produktiviti

Cara mencapai
pertumbuhan ekonomi

i) Meningkatkan kuantiti input yang ii) Meningkatkan kecekapan dalam
terdiri daripada buruh, modal, tanah, penggunaan input iaitu buruh,
modal, tanah dan usahawan
dan usahawan

Fungsi produktiviti

Mengukur kecekapan dan keberkesanan Menjelaskan perhubungan antara output
dalam penggunaan input seperti tenaga yang dihasilkan dengan input yang
buruh, teknologi, peralatan, system dan digunakan

pengurusan

Kepentingan produktiviti dapat dijelaskan dalam rajah yang berikut :

1.
Peningkatan
produktiviti

6. 2.
Peningkatan Peningkatan
tarah hidup
output
rakyat

5. 3.
Peningkatan Peningkatan
pendapatan keuntungan

negara atau daya

saing firma

4.
Peningkatan
upah pekerja

4.2.2 Faktor Yang Mempengaruhi Produktiviti

i) Tenaga ii) Sistem
manusia dan

prosedur

viii) Faktor - iii) Struktur
Kelengkapan faktor organisasi

modal

vii)
Teknologi

vi) Bahan - iv) Gaya
bahan kepimpinan

v)
Persekitaran

kerja

4.2.3 Eksternaliti

tidak menggambarkan kegagalan
dimasukkan ketidakcekapan sistem harga
dalam harga
pasaran
pasaran
Eksternaliti

kesan yang kos atau faedah
berlaku kepada yang tidak
diambil kira
pihak ketiga dalam
selain pengguna
dan pengeluar pengeluaran

4.2.4 Kos Sosial Dan Faedah Sosial

SOALAN ESEI BAB 4 : PENGELUARAN

1. (a) Jelaskan konsep pengeluaran.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
____________________________________

[4 markah]

(b) Jelaskan ciri-ciri input tetap.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
________________________________________________

[5 markah]

(c) Jelaskan ciri-ciri input berubah.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
________________________________________________

[5 markah]

(d) Terangkan perbezaan antara input tetap dan input berubah.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
____________________________________________________________

[6 markah]

2. (a) Jelaskan konsep firma.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
____________________________________

[4 markah]

(b) Jelaskan kos pengeluaran.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
________________________________________________

[5 markah]

(c) Bezakan kos pengeluaran jangka masa pendek dengan kos pengeluaran jangka
masa panjang.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________

[6 markah]

(d) Jadual 1 menunjukkan hubungan antara keluaran dengan kos tetap, kos berubah, kos

purata dan kos marginal bagi sebuah firma.

Keluaran Kos Tetap Kos Berubah Kos Purata Kos Marginal

(Unit) (RM) (RM) (RM) (RM)

0 100 0 - -

1 100 30 130 30

2 100 55 77.5 25

3 100 90 63.3 35

Jadual 1

Berdasarkan Jadual 1, jelaskan hubungan antara keluaran dengan kos purata dan kos
marginal pada tingkat output yang berikut :

(i) Output 0 – 2 unit

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_______________________

[3 markah]

(ii) Output 2 – 3 unit

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
________________

[2 markah]
3. (a)Jelaskan konsep produktiviti.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_________________________________

[4 markah]

(b) Terangkan tiga faktor yang mempengaruhi produktiviti.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________

[6 markah]

(c) Jelaskan konsep eksternaliti.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________

[4 markah]

(d) Jelaskan yang berikut :
(i) Kos sosial

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_______________________

[2 markah]

(ii) Kos peribadi

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
______________________

[2 markah]

(iii) Kos luaran

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_______________________

[2 markah]