รายงานเชงิ วชิ าการ
เรือ่ ง แม่นาก
เสนอ
ครดู าริน ยะรังวงษ์
ผจู้ ดั ทำ
นายธนาคมิ นาคราช เลขที่ ๑๑
นายณรตุ ม์ พวงมาลยั เลขที่ ๙
นางสาวอภิชญา ทองบอ่ เลขท่ี ๒๗
นางสาวเกษศิรินทร์ บตุ รโพธิ์ เลขท่ี ๒๘
นางสาวสลิลทิพย์ ปั้นทองสุข เลขที่ ๓๒
นางสาวชีโรชา อาจสมคำ เลขท่ี ๓๖
นักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ ๔/๖
รายงานน้ีเปน็ ส่วนหนงึ่ ของวชิ าภาษาไทยพื้นฐาน
(ท๓๑๑๐๒)
ภาคเรยี นที่ ๒ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๕
โรงเรียนเตรียมอดุ มศกึ ษาพฒั นาการ ปทุมธานี
ก
คำนำ
รายงานฉบับนีเ้ ปน็ ส่วนหนง่ึ ของวิชาภาษาไทย(๓๑๑๐๒)
ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ ๔/๖ โดยมจี ดุ ประสงคเ์ พอ่ื ศกึ ษาความรู้ทไ่ี ดจ้ ากเรอื่ ง แมน่ าก ซึ่งรายงานนม้ี ีเนอ้ื หาเก่ยี วกบั
ความรู้จาก ประวัตขิ องแมน่ าก ข้อเท็จจริงในประวัตศิ าสตร์ ความเชื่อของคนไทย การแสดงและบทประพนั ธ์
และแมน่ ากพระโขนงในสอ่ื ต่างๆ
หวงั วา่ รายงานฉบับน้ีจะใหค้ วามรแู้ ละเปน็ ประโยชนแ์ ก่ผูอ้ า่ นทุกๆทา่ น
คณะผู้จดั ทำ
สารบัญ ข
หนา้ ก
ข
คำนำ ๑
สารบญั ๓
ประวตั แิ มน่ าก ๕
ข้อเท็จจรงิ ในประวตั ิศาสตร์ ๖
ความเช่ือของคนไทย ๗
การแสดงและบทประพันธ์ ๑๐
แมน่ ากพระโขนงในส่ือต่างๆ
บรรณานุกรม
๑
แมน่ าก
ประวตั ิแม่นาก
มีสามภี รรยาหนมุ่ สาวคูห่ น่งึ อาศัยอยู่ด้วยกันท่ียา่ นพระโขนง สามี ชื่อนายมาก ส่วนภรรยาช่ือนางนาก
ทงั้ สองใชช้ วี ติ คู่รว่ มกันจนนางนากตัง้ ครรภอ์ อ่ น ๆ นายมากกม็ หี มายเรียกใหไ้ ปเปน็ ทหารประจำการทีบ่ างกอก
นางนากจึงต้องอยตู่ ามลำพังเวลาผา่ นไป ท้องของนางนากกย็ ่งิ โตขน้ึ เร่อื ย ๆ จนครบกำหนดคลอด หมอตำแยก็
มาทำคลอดให้ ทว่าลกู ของนางนากไม่ยอมกลบั หัว จงึ ไม่สามารถคลอดออกมาตามธรรมชาติ ยงั ผลใหน้ างนาก
เจบ็ ปวดเปน็ ยง่ิ นัก และในทีส่ ดุ นางนากกท็ านความเจ็บปวดไว้ไม่ไหว ส้นิ ใจไปพร้อมกบั ลูกในท้อง กลายเป็นผี
ตายทัง้ กลมหลังจากนั้น ศพของนางนากไดถ้ ูกนำไปฝงั ไวย้ งั ป่าชา้ ทา้ ยวัดมหาบศุ ย์ ส่วนนายมากเม่ือปลด
ประจำการกก็ ลบั จากบางกอกมายังพระโขนงโดยท่ียังไมท่ ราบความวา่ เมียของตวั ได้หาชีวติ ไมแ่ ลว้ นายมาก
กลบั มาถงึ ในเวลาเขา้ ไตเ้ ขา้ ไฟพอดี จงึ ไมไ่ ดพ้ บชาวบา้ นเลย เน่อื งจากบริเวณบา้ นของนางนาก หลงั จากทนี่ าง
นากตายไปกไ็ ม่มใี ครกล้าเขา้ ใกลเ้ พราะกลวั ผีนางนากซึ่งต่างกเ็ ชอื่ กันวา่ วญิ ญาณของผีตายทัง้ กลมน้นั เฮ้ยี น
และมีความดุร้ายเปน็ ยงิ่ นกั คร้นั เม่อื นายมากกลบั มาอย่ทู ี่บ้าน ผนี างนากก็คอยพยายามร้ังนายมากใหอ้ ยทู่ บ่ี า้ น
ตลอดเวลา ไม่ใหอ้ อกไปพบใคร เพราะเกรงว่านายมากจะรู้ความจรงิ จากชาวบ้าน นายมากก็เชอ่ื เมีย เพราะรัก
เมยี ไม่ว่าใครที่มาพบเจอนายมากจะบอกนายมากอยา่ งไร นายมากกไ็ ม่เชอ่ื วา่ เมียตวั เองตายไปแลว้ จนวันหน่งึ
ขณะทน่ี างนากตำนำ้ พรกิ อยู่บนบา้ น นางนากทำมะนาวตกลงไปใตถ้ ุนบ้าน ด้วยความรบี รอ้ น นางจึงเออ้ื มมอื
ยาวลงมาจากรอ่ งบนพนื้ เรอื นเพอื่ เก็บมะนาวทีอ่ ยูใ่ ต้ถุนบ้าน นายมากขณะนนั้ บังเอิญผ่านมาเห็นพอดี จึงปัก
ใจเชือ่ อย่างเต็มร้อย วา่ เมยี ตวั เองเป็นผีตามทีช่ าวบ้านว่ากนั
นายมากวางแผนหลบหนผี นี างนาก โดยการแอบเจาะต่มุ ใส่นำ้ ให้ร่วั แล้วเอาดินอุดไว้ ตกกลางคนื ทำที
เป็นไปปลดทกุ ข์เบา แล้วแกะดินท่ีอดุ ตุ่มไว้ใหน้ ้ำไหลออกเหมือนคนปลดทกุ ขเ์ บา จากน้ันจึงแอบหนไี ป นาง
นากเมือ่ เหน็ ผดิ สงั เกตจึงออกมาดู ทำให้รวู้ า่ ตัวเองโดนหลอก จึงตามนายมากไปทนั ที นายมากเม่อื เหน็ ผนี าง
นากตามมาจึงหนเี ข้าไปหลบอย่ใู นดงหนาด นางนากไม่สามารถทำอะไรได้เพราะผีกลวั ใบหนาด
นายมากหนไี ปพึ่งพระทีว่ ดั นางนากไม่ลดละพยายาม ดว้ ยความท่เี จบ็ ใจชาวบ้านทค่ี อยยุแยงตะแคงร่ัวผวั
ตัวเองอกี ประการหน่งึ ทำใหน้ างนากออกอาละวาดหลอกหลอนชาวบ้านจนหวาดกลัวกันไปทง้ั บาง ซงึ่ ความ
เฮย้ี นของนางนาก สว่ นหนึง่ เกดิ จากการทถี่ กู ฝงั ไว้ระหว่างต้นตะเคยี นคู่นนั่ เอง ในทีส่ ดุ นางนากกถ็ กู หมอผีฝีมอื
ดีจบั ใสห่ มอ้ ถ่วงน้ำ จงึ สงบไปได้พกั ใหญ่
จนกระท่ังตายายคู่หน่งึ ทีไ่ ม่รเู้ รื่องเพงิ่ ย้ายมาอยู่ใหม่ เก็บหมอ้ ทถี่ ่วงนางนากไดข้ ณะทอดแหจบั ปลา นาง
นากจึงถกู ปลดปล่อยออกมาอกี ครง้ั แตส่ ดุ ท้ายก็ถกู สมเดจ็ พระพฒุ าจารย์ (โต พรหมรังส)ี สยบลงได้ กะโหลก
ศรี ษะสว่ นหน้าผากของนางนากถกู เคาะออกมาทำหวั ปั้นเหนง่ เพ่อื เปน็ การสะกดวญิ ญาณ และนำนางนากสู่
สุคติ หลังจากนนั้ ปั้นเหนง่ ช้นิ นั้นก็ตกทอดไปยงั เจา้ ของอืน่ ๆ อกี หลายมือ ตำนานรกั ของนางนาก นับเป็น
ตำนานรกั อกี เรอ่ื งหน่งึ ทป่ี ระทับใจผูฟ้ ังอยา่ งไมร่ ้จู บ กบั ความรกั ที่มัน่ คงของนางนากทม่ี ตี อ่ สามี ทแี่ ม้แต่ความ
ตายกม็ ิอาจพรากหวั ใจรักของนางไปได้
๓
ขอ้ เท็จจรงิ ในประวตั ิศาสตร์
เอนก นาวิกมูลผู้ศึกษาเรอ่ื งประวัตศิ าสตร์ไทยไดค้ ้นคว้าเอกสารรว่ มสมัยเกยี่ วกบั เรอื่ งแม่นากพระโขนง
น้ี พบว่า จากหนังสอื พมิ พส์ ยามประเภทฉบบั วันที่ 10 มนี าคม พ.ศ. 2442 ของ ก.ศ.ร. กหุ ลาบ น่าจะมาจาก
เร่ืองจรงิ ทเ่ี กดิ ขนึ้ ในปลายรชั สมัยรชั กาลที่ 3 ของ อำแดงนาก ลูกสาวกำนนั ตำบลพระโขนงชอื่ ขุนศรี ทีต่ ายลง
ขณะยงั ตงั้ ท้อง และทางฝ่ายลูก ๆ ของอำแดงนากกเ็ กรงวา่ บดิ าของตน (สามีแมน่ าก) จะไปแต่งงานมภี รรยา
ใหม่ และต้องถูกแบง่ ทรพั ย์สิน จงึ รวมตวั กนั แสรง้ ทำเปน็ ผหี ลอกผ้คู นที่ผา่ นไปมาดว้ ยการขว้างหินใส่เรือผูท้ ี่
สัญจรไปมาในเวลากลางคนื บ้าง หรอื ทำวธิ ีต่าง ๆ นานา เพื่อให้คนเชื่อวา่ ผีของมารดาตนเองเฮยี้ น และพบว่า
สามีของอำแดงนากไม่ใช่ชอ่ื มาก แต่มชี อ่ื ว่านายชุ่มทศกณั ฐ์ (เพราะเปน็ นักแสดงในบททศกณั ฐ์) และพบวา่ คำ
วา่ แม่นาก เขยี นดว้ ยตัวสะกด ก ไก่ (ไมใ่ ช่ ค ควาย) แต่การท่ีสามีแม่นากไดช้ อื่ เปน็ มาก เกิดขน้ึ คร้ังแรกจาก
บทประพันธเ์ รอ่ื ง "อนี ากพระโขนง" ซ่ึงเป็นบทละครร้อง ในปี พ.ศ. 2454 โดย พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ
นราธิปประพนั ธ์พงศ์ และกรมหลวงชุมพรเขตรอดุ มศกั ด์ิ เคยทรงครอบครองกระดกู หนา้ ผากของแม่นากนด้ี ว้ ย
เช่นกัน โดยไม่ทราบวา่ ใครเปน็ ผนู้ ำมาถวาย
๔
ความเชอื่ ของคนไทย
เรื่องราวของแม่นากพระโขนงปรากฏอยทู่ ว่ั ไปตามความเช่อื ของคนไทยรว่ มสมัยและตราบจนปัจจุบนั
เชน่ เช่อื ว่าช่ือส่แี ยกมหานาค ท่ีเขตดุสิตในปัจจุบัน มาจากการท่แี ม่นากอาละวาดขยายตวั ใหใ้ หญ่ และล้นเกล้า
รัชกาลที่ 4 กย็ งั เคยเสด็จทอดพระเนตรด้วย หรอื เชอ่ื วา่ พระรปู ที่มาปราบแมน่ ากไดน้ ้นั คอื สมเดจ็ พระพฒุ า
จารย์ (โต พรหมรงั ส)ี เป็นตน้ อกี ท้งั ยงั เชื่อวา่ ทา่ นเปน็ คนเจาะกะโหลกท่ีหน้าผากของแม่นากทำเป็นป้ันเหนง่
เพ่ือสะกดวิญญาณแมน่ าก และได้สร้างห้องเพือ่ เก็บปั้นเหนง่ ชน้ิ นีไ้ ว้ตา่ งหาก หรือหม่อมราชวงศ์คึกฤทธ์ิ
ปราโมช กย็ งั ได้เขยี นบันทึกเอาไว้ว่า เม่ือ พ.ศ. 2468 ซง่ึ เปน็ สมัยท่ที ่านยงั เปน็ เด็ก ท่านเคยเหน็ เรอื นของแม่
นากด้วย เป็นเรอื นลกั ษณะเหมอื นเรอื นไทยภาคกลางทั่วไปอยตู่ ดิ รมิ คลองพระโขนง มีเสาเรือนสูง มีห้องครัว
อย่ดู า้ นหลัง ซ่ึงปจั จบุ ันนไี้ ดถ้ กู รอ้ื ถอนไปแลว้ และยงั เคยขึน้ ไปบนศาลาการเปรยี ญของวดั มหาบุศยด์ ้วย
ในขณะนน้ั ศาลาการเปรยี ญหลงั ใหม่ บนฝ้าเพดานมีรอยเท้าเป้ือนโคลนคลา้ ยรอยเท้าคนเหยยี บย่ำไปมาหลาย
รอย สมภารบอกว่าเป็นรอยเท้าของแมน่ าก
ถึงอยา่ งไรก็ตาม ความเช่ือเร่ืองแมน่ ากพระโขนงยังคงปรากฏอยู่ในความเชื่อของคนไทย ณ วดั มหา
บุศย์ ภายในซอยสุขุมวทิ 77 (ถนนอ่อนนุช) เขตสวนหลวงในปัจจบุ นั มีศาลแม่นากตงั้ อยู่ ซึง่ เปน็ ทีส่ กั การบูชา
อย่างมากของบุคคลในและนอกพน้ื ท่ี โดยบุคคลเหลา่ นี้จะเรยี กแมน่ ากดว้ ยความเคารพว่า "ย่านาก" บ้างกเ็ ชื่อ
ว่ารา่ งของแม่นากถกู ฝงั อยูร่ ะหว่างต้นตะเคยี นคูภ่ ายในศาล โดยมผี ู้มาบนบานขอในสง่ิ ทตี่ นต้องการเป็นจำนวน
มาก โดยเฉพาะเรือ่ งความรกั
พที ทองเจือนกั แสดงชาวไทย อา้ งตัวว่าสบื เช้ือสายจากแม่นาก และมคี วามเช่อื ว่าในปัจจุบนั ปั้นเหน่งที่
ทำจากหนา้ ผากกะโหลกแมน่ ากถกู ครอบครองโดยนักสะสมพระเคร่ืองผหู้ น่ึง
๕
การแสดงและบทประพนั ธ์
เร่อื งราวของแม่นากพระโขนงได้กลายเปน็ บทประพันธใ์ นรปู แบบการแสดงเปน็ คร้งั แรก เป็นบทละคร
ร้องในปี พ.ศ. 2454 ในชอ่ื "อนี ากพระโขนง" โดย พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระนราธปิ ประพนั ธพ์ งศ์ แสดงที่
โรงละครปรีดาลัย(โรงเรียนตะละภัฏศกึ ษาในปจั จบุ นั ) ไดร้ ับความนยิ มอยา่ งมากจนต้องเปิดการแสดงติดตอ่ กัน
ถงึ 24 คนื ในทางบันเทงิ เรือ่ งราวของแม่นากพระโขนงไดถ้ ูกสร้างเป็นละครโทรทัศน์ ละครวทิ ยุ และ
ภาพยนตร์หลายครงั้ โดยเร่ืองราวของแม่นากพระโขนงไดน้ ำมาสร้างภาพยนตร์ครัง้ แรกในปี พ.ศ. 2470 โดย
หม่อมราชวงศอ์ นุศกั ดิ์ หสั ดินทร์ แตพ่ อสร้างแล้วฉายจนฟิลม์ เปอื่ ย ฟลิ ์มก็หลน่ หายสาบสูญไปอยา่ งนา่ เสยี ดาย
อีกทั้งยังสร้างเปน็ ละครหรอื ภาพยนตร์ตลกลอ้ เลยี นกเ็ คยมาแลว้ เชน่ ละครเวทีโอเปร่าอำนวยการแสดง
โดย สมเถา สจุ ริตกลุ ในปี พ.ศ. 2545
๖
แม่นากพระโขนงในสอื่ ตา่ งๆ
ภาพยนตร์
• นางนาคพระโขนง - พ.ศ. 2479(ไมม่ ีข้อมูลนกั แสดงนำ, กำกับโดย หม่อมราชวงศอ์ นศุ ักด์ิ หสั ดนิ ทร์)
• ลูกนางนาค/ลูกนางนาคพระโขนง - พ.ศ. 2493 (ไม่มขี อ้ มูลนกั แสดงนำ)
• นางนาคพระโขนง - พ.ศ. 2495 (ไมม่ ีขอ้ มลู นักแสดงนำ)
• นางนาคพระโขนง - พ.ศ. 2498 (ไม่มีขอ้ มูลนักแสดงนำ)
• แมน่ าคพระโขนง - พ.ศ. 2502 นำแสดงโดย สุรสทิ ธิ์ สัตยวงษ์, ปรยี า รุ่งเรือง
• แมน่ าคคืนชีพ - พ.ศ. 2503 นำแสดงโดย อดุลย์ ดลุ ยรตั น์, วไิ ลวรรณ วัฒนพาณิช
• วญิ ญาณรกั แมน่ าคพระโขนง - พ.ศ. 2505 นำแสดงโดย สรุ สทิ ธ์ิ สตั ยวงษ์, ปรยี า รงุ่ เรอื ง
• แมน่ าคคนองรัก - พ.ศ. 2511 นำแสดงโดย ปรียา รุ่งเรือง, ชมุ พร เทพพทิ กั ษ์, ฤทธี นฤบาล
• แม่นาคพระนคร- พ.ศ. 2513 นำแสดงโดย มติ ร ชยั บัญชา, อรญั ญา นามวงศ์
• แมน่ าคพระโขนง - พ.ศ. 2516 นำแสดงโดย ยอดชาย เมฆสุวรรณ, สุภคั ลขิ ติ กลุ
• แม่นาคอาละวาด - พ.ศ. 2516 นำแสดงโดย ยอดชาย เมฆสวุ รรณ, สภุ ัค ลิขิตกุล
• แมน่ าคอเมรกิ า - พ.ศ. 2518 นำแสดงโดย กรุง ศรีวิไล, เปยี ทิพย์ คุ้มวงศ์
• แม่นาคบุกโตเกียว - พ.ศ. 2519 นำแสดงโดย อเุ ทน บญุ ยงค์, ภาวนา ชนะจติ , อรสา พรหมประทาน
• แม่นาคพระโขนง - พ.ศ. 2521 นำแสดงโดย สมบตั ิ เมทะนี, ปรียา รงุ่ เรอื ง, เนาวรัตน์ ยุกตะนันท์
๗
• นางนาค ภาคพสิ ดาร - พ.ศ. 2528 นำแสดงโดย โน้ต เชิญยิ้ม, สีดา พวั พมิ ล
• แม่นาค 30 - พ.ศ. 2530 นำแสดงโดย โนต้ เชิญยม้ิ , สีดา สุทธิรกั ษ์, ยอด นครนายก, ทว้ ม ทรนง
, เดอ๋ ดอกสะเดา, เหี่ยวฟา้
• แมน่ าคคนื ชีพ - พ.ศ. 2533 นำแสดงโดย ลิขิต เอกมงคล, ชดุ าภา จนั ทรเ์ ขตต์
• แมน่ าคเจอผีปอบ- พ.ศ. 2535 นำแสดงโดย ตรรี กั รักการดี, ณัฐนี สทิ ธสิ มาน
• แมน่ าคพระโขนง - พ.ศ. 2537 นำแสดงโดย ดารนิ กรสกุล, รอน บรรจงสรา้ ง
• นางนาก - พ.ศ. 2542 นำแสดงโดย ทราย เจริญปุระ, วินยั ไกรบตุ ร
• นาค (ภาพยนตรแ์ อนเิ มชนั ) - พ.ศ. 2551 ใหเ้ สียงโดย ศศกิ านต์ อภชิ าตวรศลิ ป์, หมำ่ จก๊ มก, นยุ้ เชญิ
ย้ิม
• แมน่ าค 3D (ภาพยนตร์ 3 มิติ) - พ.ศ. 2555 นำแสดงโดย บงกช คงมาลัย, รงั สิโรจน์ พนั ธ์เุ พง็
• พ่มี าก..พระโขนง - พ.ศ. 2556 นำแสดงโดย ดาวิกา โฮร์เน่, มาริโอ้ เมาเรอ่
• ม.6/5 ปากหมาทา้ แมน่ าค - พ.ศ. 2557 นำแสดงโดย วนดิ า เตมิ ธนาภรณ์
• แดง พระโขนง - พ.ศ. 2565 นำแสดงโดย เมลคิ เอเฟ่ย์ ไอกนู ,หมำ่ จ๊กมก และสเุ ทพ สใี ส
ละครโทรทัศน์
• แม่นาคพระโขนง – พ.ศ. 2522 ออกอากาศทาง ช่อง 7 นำแสดงโดย ปริศนา วงศศ์ ริ ิ, ชานนท์ มณี
ฉาย
• แมน่ าคพระโขนง – พ.ศ. 2532 ออกอากาศทาง ช่อง 3 นำแสดงโดย ตรรี ัก รกั การด,ี เอกพันธ์ บนั ลือ
ฤทธ์ิ, สลุ าลวี ัลย์ สวุ รรณทตั
๘
• แม่นาคพระโขนง - พ.ศ. 2537 ออกอากาศทาง ชอ่ ง 5 นำแสดงโดย ลีลาวดี วชั โรบล, วรุฒ วรธรรม
แมน่ าคพระนคร - พ.ศ. 2539 ออกอากาศทาง ชอ่ ง 7 นำแสดงโดย กญั ญารตั น์ จิรรัชชกจิ , นตุ ิ เขมะ
โยธิน
• แมน่ าค - พ.ศ. 2542 ออกอากาศทาง ช่อง 7 นำแสดงโดย พัชราภา ไชยเชอื้ , พีท ทองเจือ
• แม่นากพระโขนง - พ.ศ. 2543 ออกอากาศทาง ช่อง 3 นำแสดงโดย กลุ ณัฐ ปรียะวฒั น์, ศุภกรณ์ กจิ
สวุ รรณ
• แม่นาคพระโขนง รกั น้นี ิรนั ดร - พ.ศ. 2556 ออกอากาศทาง ชอ่ ง 9 และออกอากาศซ้ำในปี 2558
ทาง ไบรทท์ วี ีนำแสดงโดย อมราพร พรอ้ มลาภ, กวี วงศจ์ นั ทรา
• แมน่ าก - พ.ศ. 2559 ออกอากาศทางชอ่ ง ช่อง 8 นำแสดงโดย สุธวี ัน ทวสี ิน, มาร์ตนิ มิดาล
• แมน่ าคพระโขนง - พ.ศ. 2564 ออกอากาศทาง ช่อง 9 นำแสดงโดย อษุ ามณี ไวทยานนท์, ชัยพล จู
เลยี น พูพาร์ต
ละครวทิ ยุ
• นางนาคพระโขนง - โดย หมอ่ มหลวงเปล้ือง อศิ รางกรู ณ อยุธยาและคุณครลู ะม่อม อศิ รางกรู ณ
อยุธยา
• แม่นาคพระโขนง - โดย คณะเกศทพิ ย์ (จำนวน 20 ตอน)
• วิญญาณรักของแม่นาค - โดย คณะแก้วฟา้
• แมน่ าคพระโขนง - โดย คณะกนั ตนา
• นางนาก - โดย คณะ ๒๑๓ การละคร
• แม่นาคพระโขนง - โดย คณะรงั สมิ นั ต์
• แม่นาคพระโขนง - โดย คณะเสนยี ์ บษุ ปะเกศ
• แมน่ าค - โดย คณะมติ รมงคล
• แม่นาคพระโขนง - โดย คณะผาสกุ วัฒนารมย์
• แม่นาคพระโขนง - โดย คณะนลี กิ านนท์
๙
ละครเวที
• อนี ากพระโขนง - ละครรอ้ งของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร กรมพระนราธปิ
ประพันธพ์ งศ์ จดั แสดงเมื่อปี พ.ศ. 2455 ทโ่ี รงละครปรีดาลยั
• แม่นาคพระโขนง เดอะมิวสิคัล - จดั แสดงเมอ่ื วนั ท่ี 20 พฤษภาคม -26 กรกฎาคม พ.ศ.
2552 ที่ เมืองไทยรชั ดาลัย เธยี เตอร์ นำแสดงโดย นัท มีเรีย, อาณตั พล ศริ ิชมุ แสง
• นางนาก เดอะมวิ เซยี ม - จัดแสดงเมอ่ื วันท่ี 3 มิถนุ ายน - 30 มถิ นุ ายน พ.ศ. 2552 ที่มะขามป้อม
สตดู โิ อ
• แมน่ าค เดอะมวิ สคิ ลั - จดั แสดงเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม - 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2552 ท่ี เอม็ เธีย
เตอร์ นำแสดงโดย ธรี นยั น์ ณ หนองคาย, วรฤทธิ์ เฟื่องอารมย์
หนงั สือ
• สยามประเภท – พ.ศ. 2442 โดย ก.ศ.ร. กหุ ลาบ
• นากพระโขนงทีส่ อง – พ.ศ. 2467 โดย พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยู่หัว (หนึง่ ในตอนของ
นิทานทองอิน)
• ดาม นางนากฉบับบางกอกการเมอื ง – พ.ศ. 2470 โดย ขนุ ชาญคดี
• กลอนแปดแม่นาคพระโขนง - หนังสอื พมิ พส์ ยามราษฎร์ ปี พ.ศ. 2475 โดย ประภาศรี
• ผอี นี ากพระโขนง - นิยาย ปี พ.ศ. 2481
• นางนาคพระโขนง - นิยายตลกชดุ สามเกลอ ปี พ.ศ. 2495 โดย ป. อนิ ทรปาลติ
• แมน่ ากพระโขนง - นยิ ายภาพ พ.ศ. 2503 โดย ประพฒั น์ ตรณี รงค์
• นิยายเร่ืองแมน่ าคพระโขนง – (ไม่มขี ้อมูลผแู้ ตง่ และปพี มิ พ)์
• การต์ ูน แมน่ าคพระโขนง – (ไม่มขี ้อมูลผูแ้ ต่งและปีพมิ พ์)
• เปิดตำนานแม่นากพระโขนง – พ.ศ. 2543 โดย อเนก นาวกิ มลู
๑๐
บรรณานุกรม
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%B
2%E0%B8%81%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%82%E0%B8%99
%E0%B8%87#%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%82
%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B9%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%B7
%E0%B9%88%E0%B8%99
https://sites.google.com/site/kannikakhu2522/khx-thec-cring-ni-prawatisastr