ชุมชนจิตอาสาดีเด่น บ้านเกศกาสร หมู่ 2 ต.ช่องลม อ.ลานกระบือ จ.กำแพงเพชร

46
2.2 การพัฒนาชุมชน คือการสนับสนุน ส่งเสริมให้ประชาชนมีวิถีชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงที่เป็นรูปธรรม มีการพัฒนาหมู่บ้าน สภาพแวดล้อมภายในหมู่บ้านให้น่าอยู่ มีการบริหารจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมในหมู่บ้านอย่างเป็นระบบ สนับสนุน ส่งเสริมการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณี
ทอ้ งถ่นิ พัฒนาหมบู่ ้านใหเ้ ปน็ หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง “อยเู่ ยน็ เป็นสุข”

2.3 การพัฒนากลุ่ม/อเคว์กร โดยการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาอย่างเป็นระบบ ประสบ
ความสาเร็จ มีผลการดาเนินงานที่เป็นรูปธรรมเป็นท่ียอมรับของสมาชิกกลุ่มและประชาชนในหมู่บ้าน เช่น
กลุ่มออมทรัพยเ์ พื่อการผลิต กองทนุ หมบู่ า้ น กลุ่มทอผ้าบา้ นเกศกาสร กล่มุ แปรรูปอาหารบ้านเกศกาสร เปน็ ต้น

- ประชาชนทุกคนในชุมชนเป็นผู้ท่ีมีจิตสาธารณะในการที่จะร่วมมือกันวางแผนดารบริหาร
จัดการชุมชนให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น อยู่อย่างพอเพียง ตามรอยพ่อหลวง ยึดม่ันการเป็นจิตอาสา เราทาดีด้วย
หัวใจ มุ่งม่ันที่จะช่วยคนในชุมชนให้เป็นองค์กรที่มีฐานความเป็นอยู่ที่มั่นคง รู้จักช่วยเหลือเพ่ือนมนุษย์ ร่วมกัน
สรา้ งสรรคผ์ ลงานอนั ทาใหเ้ กดองคค์ วามรู้ทยี่ ง่ิ ใหญ่และมหาศาล

- ประชาชนร่วมกิจกรรมซ่อมแซมลานตากข้าวของชุมชน มีจิตสาธารณะที่เป็นการบาเพ็ญ
ประโยชน์ เพ่ือส่วนรวม เกิด ความรัก ความสามัคคีของคนในกลุ่ม องค์กร/ชุมชน และเครือข่ายต่างได้เข้ามา
มีบทบาทในการระดมทุน ระดมกาลัง เพื่อให้งานท่ีจัดตามแผนงานเสร็จทันเวลาและลุล่วงไปด้วยดี
ด้วยใจท่ีเข้มแข็งและจิตสานึกของคนในชุมชน บ้านเกสกาสร หมู่ที่ 2 ตาบลช่องลม อาเภอลานกระบือ จังหวัด
กาแพงเพชร

47

- ร่วมต้อนรับคณะสานักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) ประเมินศูนย์
การเรียนรู้กลุ่มทอผ้า กลุ่มจักสาน บ้านเกศกาสร หมู่ที่ 2 ตาบลช่องลม ซึ่งประชาชนมีจิตสาธารณะท่ีจะให้
ความรู้ ความเข้าใจในการทอผ้า การจักสาน ที่ทรงคุณค่าและเป็นการทอผ้าท่ีมีลวดลายเป็นลักษณ์ของชุมชน
และสืบทอดจากรุ่นสรู่ ุ่นมายาวนาน

ประชาชนบ้านเกศกาสร หมู่ที่ 2 ตาบลช่องลม เม่ือได้รับความรู้ ความเข้าใจ มีจิตสาธารณะที่พร้อม
อาสาสมัครในการบาเพ็ญประโยชน์ต่อส่วนรวม แล้วเกิดฐานการเรียนรู้ท่ีหลากหลาย เกิดจิตสาธารณะ ที่จะ
นาความรู้มาขยายโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดาริในพื้นท่ี ทาให้ประชาชนในชุมชนเกิดความรัก ความ
สามัคคี ท้ังในครอบครัว องค์กร/ชุมชน เกิดเป็นชุมชนท่ีสืบต่อโครงการตามศาสตร์พระราชา ท่ีสามารถ
ลดรายจ่าย เพ่ิมรายได้ เกิดเป็นชุมชนท่ีเข้มแข็ง สามารถอยู่อย่างพอเพียงและมีความสุข รวมทั้งประชาชน

48

ได้นาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปขยายผลในครอบครัว สร้างงาน สร้างอาชีพ ให้กับตนเอง และ
สามารถเป็นบุคคลท่ีจะเป็นแบบอย่างของชุมชนในการขยายโครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดาริในพ้ืนที่ ทาให้
ประชาชนในชุมชนเกิดความรัก ความสามัคคี ได้เป็นอย่างดี ซ่ึงมีครัวเรือนท่ีมีการนาเอาหลักปรัชญา
ของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาใช้ในการดาเนนิ ชีวิต ดงั ตอ่ ไปนี้

1. นายบุญเลิศ นาควควเควา บ้านเลขที่ 20 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม อดีตนายบุญเลิศ และภรรยา
มีอาชีพรับจ้างก่อสร้างในกรุงเทพมหานคร ต่อมาได้กลับมาประกอบอาชีพท่ีบ้านเกิด โดยนายบุญเลิศ
รับเหมาก่อสร้าง ส่วนภรรยารับจ้างทั่วไปในหมู่บ้าน ใช้ชีวิตตามปกติท่ัวไปซื้อทุกอย่าง จึงได้มีความคิดที่จะนา
หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลท่ี 9 มาใช้ในการดาเนินชีวิต
โดยการศึกษาหาความรู้ ไปศึกษาดูงานเศรษฐกิจพอเพียงจากแหล่งต่าง ๆ เพ่ือนามาปรับใช้ให้เข้ากับการดาเนิน
ชีวิตของตนเอง มีการลองผิด ลองถูก ท้อบ้าง แต่ก็ไม่ยอมแพ้ พยายามนาความรู้ที่ได้รับมาทดลองปฏิบัติ
ให้เหมาะสมกับครอบครัวของตน จนปัจจุบันมีการดาเนินชีวิตอย่างพอเพียง พออยู่พอกิน มีไร่นาสวนผสม
ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงเป็นของตนเอง ปลูกทุกอย่างท่ีกิน กินทุกอย่างที่ปลูก เหลือก็แบ่งปัน ขายเพ่ือสร้าง
รายได้ โดยในสวนเศรษฐกิจพอเพียงของนายบญุ เลศิ นาคคงคา ประกอบไปดว้ ย

- ปลกู พชื ผกั ไดแ้ ก่ ถว่ั ฝกั ยาว บวบ มะเขอื พริก กะเพรา โหระพา ชะอม ตะไคร้ มะนาว ผกั ชี
- ปลูกไม้ผล ไดแ้ ก่ กล้วย มะละกอ ขนนุ
- การเล้ียงสัตว์ ได้แก่ ไก่ เปด็ ปลา กบ
- มกี ารใช้น้าหมกั และปุยย หมักชีวภาพในการเกษตร

49

2. นายบุญโฮม โควตะนนท์ บ้านเลขท่ี 189 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายบุญโฮม ในอดีต
ทางานรับจ้างก่อสร้างในกรุงเทพมหานคร หลังจากน้ันได้กลับมาทางานบ้านเกิด เริ่มจากทานาเป็นอาชีพหลัก
ต่อมาเห็นนายบุญเลิศ นาคคงคา ทาสวนเศรษฐกิจพอเพียงแล้วมีคุณภาพชีวิตท่ีดีขึ้น อยู่อย่างพอเพียง
ไม่มีค่าใช้จ่ายฟุมเฟือย มีส่ิงของแบ่งปันเพ่ือนบ้าน มีความสุขในการดาเนินชีวิต จึงได้แบ่งพื้นที่ของตนเอง
เป็นสัดส่วน ปลูกพืชผักสวนครัว พืชไร่ ไม้ยืนต้น ไม้ผล ขุดสระ 2 สระเพื่อเลี้ยงปลา และใช้เป็นแหล่งเก็บกักน้า
ใช้ในการเกษตร ซง่ึ ในพืน้ ทขี่ องนายบุญโฮม ประกอบไปดว้ ย

- ปลูกพืชผัก ได้แก่ ถ่ัวฟักยาว ฟักทอง ชะอม แตงกวา ตะไคร้ มะนาว พริก กะเพรา โหระพา
ขงิ ขา่

- ปลกู ไมผ้ ล ไดแ้ ก่ กลว้ ย มะละกอ ขนนุ นอ้ ยหนา่
- การทานาข้าว
- ไรข่ ้าวโพด
- สวนไผ่หวาน
- เล้ยี งปลาในสระและปลกู ตะไค้รอบสระเพือ่ กนั ดนิ ทรุด

3. นาเอุทัยารรณ บุตรอินทร์ บ้านเลขท่ี 163/5 หมู่ที่ 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนางอุทัยวรรณ
เริ่มต้นดาเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียงโดยการลดต้นทุนการผลิต เนื่องจากในอดีตมีการใช้สารเคมี
ในการเกษตรเป็นจานวนมาก ทาให้มีต้นทุนการผลิตท่ีสูง รายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย จึงปรึกษากับสามีและ
หันมาใช้สารอินทรีย์ในการเกษตร คือ การใช้น้าหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี โดยมีการปรับปรุง
และทดลองสูตรน้าหมักต่าง ๆ เพ่ือปรับให้เข้ากับสภาพพื้นที่ของตนเองอยู่เสมอ ต่อมาได้เข้าร่วมเป็นแกนนา
หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ได้ฝึกอบรมการดาเนินชีวิตแบบพอเพียงไปศึกษาดูงานตามสถานท่ีต่าง ๆ
จึงได้เร่ิมวางแผนและลงมือทา ได้แก่ การเล้ียงไก่ไข่ การเล้ียงปลาทับทิม การเล้ียงกบ การปลูกพืชผักสวนครัว
ชะอม มะนาว ไม้ผล เช่น มะม่วง กล้วยบริเวณขอบสระ เป็นต้น ปัจจุบันครอบครัวนางอุทัยวรรณ มีต้นทุน
การผลิตทีลดลง เน่ืองจากการใช้น้าหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี มีไข่ไก่ มีปลา มีพืชผักสวนครัว
รวมถึงผลไม้ต่าง ๆ ไว้บริโภคในครัวเรือนโดยไม่ต้องซื้อหา เหลือแบ่งปันให้กับเพื่อนบ้าน นอกจากน้ียังมีรายได้
เสริมจากการจาหน่ายผลผลิตทางการเกษตรของตน ได้แก่ การเล้ียงไก่พันธ์ุไข่ สามารถเก็บไข่ขายได้

50
วันละ 80-90 ฟอง ในราคาแผงละ 100 บาท การเล้ียงปลาทับทิม ในราคากิโลกรัมละ 90 บาท ซึ่งสามารถ
สรา้ งรายไดเ้ สริมใหก้ บั ตนเองและครอบครวั ได้อย่างต่อเนอื่ ง

4. นายสมาน าเกอด บ้านเลขท่ี 87/3 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายสมาน และนางสงบ
วงกอด เป็นครอบครัวเกษตรกรรมรายได้หลักมาจากการเกษตร ต่อมาได้เข้าร่วมเป็นครอบครัวพัฒนาต้นแบบ
ได้มีการปรับสภาพบ้านเรือนและสวนพืชผักให้น่าอยู่มีความหลายหลายมากข้ึน โดยในพื้นที่บริเวณบ้านจะปลูก
ผักสวนครัว ได้แก่ มะเขือ พริก กะเพรา โหระพา ชะอม ตะไคร้ มะนาว ผักกาด ต้นหอม พร้อมทั้งตกแต่ง
จัดพื้นที่เป็นสัดส่วน สวยงาม ส่วนบริเวณสวนผักจะปลูก ข้าวโพด บวบ ถั่วฝักยาว แตงไทย เป็นต้น นายสมาน
และนางสงบ มีความเอ้ือเฟื้อเผ่ือแผ่ มีการแบ่งปันพืชผักผลไม้ ที่ตนเองปลูกให้กับเพื่อนบ้านเป็นประจา รายได้
หลักส่วนใหญ่มาจากการทานา สว่ นพชื ผกั สวนครัว และพืชไร่ที่ปลูกไว้ สามารถสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว
ไดเ้ ป็นอย่างดี

51

5. นายบุญมา มาตย์ชัยสิเ้์ บ้านเลขท่ี 82/2 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายบุญมา ในอดีต
มีอาชีพทานา แต่ด้วยปัญหาทางด้านสุขภาพของภรรยาประกอบกับอายุท่ีเพ่ิมขึ้น ร่างกายไม่ค่อยแข็งแรง จึงทา
ให้นายบุญมา หันมาดารงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยการร่วมเป็นครอบครัวพัฒนาต้นแบบ
มีการปลูกผักสวนครัวรั้วกินได้บริเวณพื้นท่ีว่างเปล่า และเริ่มเล้ียงกบ โดยการลองผิด ลองถูก ศึกษาจากผู้รู้จน
สามารถขยายพันธุ์กบจนประสบความสาเร็จ สามารถขยายพันธ์ุกบจากพ่อพันธุ์แม่พันธ์ุกบเพียง 1 คู่
จนถึงปัจจุบันมีลูกกบหลายรุ่นอยู่หลายร้อยตัว ครอบครัวนายบุญมา ดาเนินชีวิตอยู่อย่างพอเพียง มีความ
พึงพอใจในการได้ทาในสิ่งท่ีตนเองต้องการ ไม่ต้องด้ินรนที่จะหาเงินทองมากมายเพ่ือซ้ือส่ิงของที่ไม่จาเป็น
หรือฟมุ เฟือย ทาให้มีความสุขในการไดด้ าเนินชวี ิตอย่างพอเพยี ง

52
ราเาัลทไ่ี ด้รับ เก่ียากับกิจกรรมทสี่ ่เเสริมใ้ป้ ระชาชนได้รบั ควาามรู้ ควาามเขา้ ใจ มีจิตสาธารณะที่พรอ้ ม
อาสาสมัควรในการบาเพ็ญประโยชน์ตอ่ ส่านราม ตลอดจนมกี ารขยายโควรเการอันเนอื่ เมาจากพระราชดาริ

ในพื้นท่ี ทาใ้้ประชาชนในชุมชนเกิดควาามรกั ควาามสามัควควี

ผา้ มัดหม่ีลายขอเจา้ ฟูาสริ ิวัณณวรี ฯ
ลายผ้าพระราชทานจากสมเด็จพระเจ้าลกู เธอ เจ้าฟูาสริ ิวัณณวรี นารีรตั นราชกญั ญา

รางวัลรองชนะเลิศอนั ดับ 2 “นวตั กรรมสิ่งประดิษฐ์จากขยะ”
โครงการส่งเสริมการมสี ่วนร่วมของชมุ ชนในการคัดแยกขยะทตี่ ้นทาง

53

รางวัลชมเชย “นวตั กรรมสิง่ ประดิษฐ์จากขยะ”
โครงการสง่ เสรมิ การมสี ว่ นรว่ มของชุมชนในการคัดแยกขยะท่ีต้นทาง

รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1
หม่บู ้านเศรษฐกจิ พอเพยี ง “อย่เู ย็น เปน็ สขุ ” ประจาปี 2557

54

รางวลั รองชนะเลศิ อันดับ 1
โครงการประกวด “หมู่บา้ นเข้มแขง็ ตามแนวปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง”

รางวลั รองชนะเลิศอนั ดบั 1
หมบู่ ้านเศรษฐกิจพอเพยี ง “อย่เู ย็น เปน็ สุข” ดีเด่น ประจาปี 2562

55

รางวลั หมู่บ้านเศรษฐกจิ พอเพียงตน้ แบบของจงั หวัดกาแพงเพชร ระดับ “อยู่ดี กนิ ดี”
ประจาปี 2556

รางวัลโครงการดเี ด่น ดา้ นประมง ระดบั ปานกลาง
ภายใตโ้ ครงการ 9101 ตามรอยเท้าพอ่ ภายใต้ร่มพระบารมี เพ่ือการพัฒนาการเกษตรอย่างยงั่ ยนื

56

รางวัลรองชนะเลศิ อนั ดับ 1 หม่บู า้ นเศรษฐกจิ พอเพยี ง “อยู่เย็น เป็นสุข”
ประจาปี 2562

57

1.4 มีการนาโควรเการอนั เน่อื เมาจากพระราชดาริมาจัดกิจกรรมเพ่ือส่เเสริมใ้้ชุมชนสร้าเสัมมาชีพ
ท่ีเป็นรูปธรรมและสามารถต่อยอดได้ เชน่ ยกระดับรายได้ขอเควราั เรอื น มีกลุม่ อาชพี เพิม่ ข้นึ เปน็ ต้น

1. การสเ่ เสริมการสร้าเสมั มาชพี ชุมชน
หลังจากท่ีบ้านเกศกาสรจัดกิจกรรมการสร้างสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน มีการจัดเวทีสัมมาชีพ

ชุมชนระดับหมู่บ้าน เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจให้ครัวเรือนสัมมาชีพเกี่ยวกับอาชีพที่ต้องเรียนรู้ การถ่ายทอด
ความรู้องค์ความรู้ การศึกษาดูงาน และกิจกรรมสาธิตอาชีพเสร็จสิ้นนั้น ครัวเรือนเปูาหมายได้มีการนาความรู้
จากกิจกรรมสาธิตมาใช้ต่อยอด 3 อาชีพ ได้แก่ การทากล้วยอบเนยและแปรรูปอาหาร โดยมีการเลือกตั้ง
คณะกรรมการ สมาชกิ เพอื่ แบง่ หนา้ ทใี่ นการบรหิ ารจดั การกลุ่ม และได้รว่ มกนั จัดต้งั กฎระเบียบของกลุ่มเพ่ือการ
บรหิ ารจดั การทีด่ ี โปร่งใส มีคุณธรรมโดยยึดหลักการมีส่วนร่วมและการบริหารจัดการตามหลัก 5 ก. นอกจากน้ี
ยังมีการสนับสนุนให้ครัวเรือนสัมมาชีพได้ดาเนินกิจกรรมในการส่งเสริมอาชีพและเข้าร่วมประกวดครัวเรือน
สัมมาชีพดีเด่นระดับจงั หวัด เช่น ครอบครัวของนางอุทัยวรรณ บุตรอินทร์ และนายจิระศักด์ิ บุตรอินทร์ อาศัย
อยู่ทบ่ี ้านเลขที่ 163/5 หม่ทู ่ี 2 บ้านเกศกาสร ตาบลช่องลม อาเภอลานกระบือ จังหวัดกาแพงเพชร ที่ได้เข้าร่วม
เป็นครัวเรือนสัมมาชีพชุมชน ในปี 2560 ตามโครงการสร้างสัมมาชีพชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพยี ง โดยเขา้ ร่วมกจิ กรรมประชมุ อบรม และฝึกอาชีพรว่ มกบั ปราชญ์ชมุ ชนและครัวเรือนสัมมาชีพในหมู่บ้าน
และนาความรู้ทไี่ ด้รบั มาปรับใช้ในกิจกรรมของครัวเรอื น เกิดรายได้จากอาชีพท่ีได้รับการฝึกอบรม ส่งผลให้ได้รับ
การคัดเลือกจากหมู่บ้านให้เป็นครัวเรือนสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน ระดับตาบล ระดับอาเภอ และระดับ
จงั หวดั ตามลาดบั และได้เปน็ ตวั แทนของจงั หวดั กาแพงเพชรไปนาเสนอผลงานในระดับเขตตรวจราชการ ฯ

58

การสเ่ เสริมอาชีพและสนับสนุนใ้ม้ กี ารจดั ตั้เกลุ่มสัมมาชีพในชมุ ชน

2. ควราั เรือนมีการจดั ทาบัญชีควรัาเรือนอย่าเต่อเนอื่ เ : ควราั เรอื นมกี ารออม
- ฝากออมทรพั ย์กบั กลุม่ ออมทรัพยเ์ พ่อื การผลิตบา้ นเกศกาสร
- ฝากสหกรณอ์ อมทรัพย์กบั พนกั งานเทศบาลตาบลช่องลม
- หยอดกระปกุ ออมสนิ
- ฝากบญั ชธี นาคาร โดยมกี ารแบง่ บัญชีธนาคารออกเปน็ 2 บัญชี ได้แก่
บญั ชีที่ 1 บัญชีกลางของครัวเรือน เป็นเงินเกบ็ จากการทาเกษตรรายปี และเงนิ เดือน
บัญชีท่ี 2 บญั ชจี ากการขายผลผลิตในพ้ืนท่ีเกษตรกรรม

59
3. การส่เเสรมิ ประชาชนใ้ม้ าี ถิ ีชาี ติ ตาม้ลักปรชั ญาขอเเศรษฐกิจพอเพียเ

3.1 ดา้ นการลดรายจ่าย
- ครวั เรือนมกี ารปลูกผักสวนครัวร้ัวกนิ ได้ และปลูกพืชผักตามคันนา มีการนาวัสดุเหลือใช้ เช่น

ยางรถยนต์ ถงั น้าทช่ี ารดุ มาเป็นกระถางในการปลกู ผักสวนครวั และมีการจัดทาบัญชีครัวเรือนอยา่ งต่อเนื่อง

- ครัวเรอื นมกี ารผลติ แปรรปู อาหาร และแปรรปู ผา้ ทอ

60
3.2 ด้านการเพ่ิมรายได้

ครัวเรือนมีอาชีพเสริมเพอื่ เพ่ิมรายไดใ้ ห้แก่ครวั เรือนทหี่ ลากหลาย ดังน้ี
- เล้ียงสตั ว์ (หมู ปลา ไก)่
- ปลูกไมผ้ ลไวบ้ รโิ ภคในครวั เรือน แบ่งปนั และจาหน่ายเพอ่ื เพม่ิ รายได้
- ทอผา้ ในครวั เรือน และรวมกลมุ่ อาชพี เพ่อื สรา้ งงานสร้างรายไดใ้ ห้กบั ครวั เรอื น
- ทอเสื่อ เพื่อไวใ้ ชภ้ ายในครวั เรอื นและจาหนา่ ย
- จักสานอุปกรณ์ประกอบอาชีพ/อุปกรณ์ท่ีใช้ในครัวเรือน เพ่ือไว้ใช้ภายในครัวเรือน

และจาหน่ายเพื่อเพ่ิมรายได้ให้กับตนเองและครอบครัว

3.3 ด้านการออมและสาสั ดิการชมุ ชน
ครัวเรือนมีการออมท่ีหลากหลาย เช่น ออมเงินกับกลุ่มการเงินต่าง ๆ ในหมู่บ้าน เช่น กลุ่ม

ออมทรัพย์เพื่อการผลิต กองทุนหมู่บ้าน มีการนาดอกผลจากการกู้ยืมมาจัดสวัสดิการให้กับสมาชิกและจัดสรร
เปน็ เงนิ สาธารณประโยชน์เพอ่ื ใชใ้ นการพฒั นา สนับสนุนกิจกรรมของหมู่บ้าน นอกจากน้ียังมีการออมในรูปแบบ
ของฌาปนกจิ ออมวนั ละ 1 บาท เป็นต้น

61
3.4 ดา้ นการเรยี นรู้

บ้านเกศกาสรมีสนับสนุนให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างสม่าเสมอ ท้ังภายในและภายนอก
หม่บู ้าน มีการเรียนร้โู ดยปราชญช์ าวบ้าน การจดั ตง้ั จุดเรยี นร้ใู นหมบู่ ้าน การดารงชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง
การไปศึกษาดูงาน และได้รับความรู้จากหน่วยงานท้ังภาครัฐและเอกชน ผู้นาหมู่บ้านมีความสามารถในการ
ถ่ายทอดความรู้ และแนวคิดใหม่ ๆ สู่ชาวบ้านได้เป็นอย่างดี และท่ีสาคัญชาวบ้านมีความกระตือรือร้นพร้อม
เรียนร้รู ับความรใู้ หมอ่ ยู่เสมอ

3.5 ด้านการอนุรักษ์ส่ิเแาดล้อมและใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่าเยั่เยืน บ้านเกศกาสรมีกิจกรรม
ทีแ่ สดงถงึ การอนุรกั ษส์ ิง่ แวดล้อมและใช้ทรัพยากรธรรมชาตอิ ย่างยง่ั ยนื ได้แก่

- รณรงค์ใหใ้ ชป้ ยยุ หมักและนา้ หมักชวี ภาพแทนการใชส้ ารเคมี
- กจิ กรรมพัฒนาและทาความสะอาดหมู่บ้านอยเู่ สมอ
- รณรงคก์ ารใช้จกั รยานภายในหมูบ่ า้ นเพอื่ เป็นการลดใช้พลงั งาน
- ปลกู ตน้ ไม้เพอ่ื ให้รม่ เงาสร้างความร่มร่นื และเป็นการเพิ่มพ้นื ที่สเี ขยี วในหมบู่ า้ น
- มีการจัดตงั้ กล่มุ ผใู้ ชน้ ้า บารุงแหลง่ นา้ เพ่ือการเกษตร และมีการขดุ ลอกคลองเปน็ ประจาทุกปี

62
3.6 ด้านการเอื้ออารีต่อกนั

- หมู่บ้าน “รู้รักสามัคคี” คนในหมู่บ้านร่วมกันจัดทาแผนชุมชน โดยการแสดงความคิดเห็น
เสนอปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาจนออกมาเป็นลักษณะของโครงการ/กิจกรรม เพ่ือบรรจุในแผนชุมชน
และนาแผนไปสกู่ ารปฏบิ ัติ เปน็ การแกไ้ ขปญั หาของหมูบ่ า้ นอยา่ งยงั่ ยืน

- มีการดูแลและจัดสวัสดิการเพื่อช่วยเหลือเด็ก สตรี คนชรา ผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส ภายใน
หมู่บ้านอย่างสม่าเสมอ คนในหมู่บ้านมีความเอื้ออาทรต่อกัน มีการแลกเปล่ียน แบ่งปันส่ิงของ เช่น พืชผัก
สวนครัว อาหาร และส่ิงของอื่น ๆ ซ่ึงกันละกัน และจัดทาครัวชุมชน เพ่ือช่วยเหลือคนในหมู่บ้านสามารถ
นาพืชผักในครัวชุมชนไปบริโภคได้ตามความต้องการ โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ แต่มีข้อแม้ว่าต้องช่วยกันปลูก
และชว่ ยกันดูแลรกั ษา

63
3.7 ดา้ นการปอ้ เกันควาามมั่นควเปลอดภัยในชีาิตและทรัพยส์ นิ

- จัดเวรยามดูแลรักษาความสงบเรียบร้อยในยามค่าคืน ร่วมกับผู้นาหมู่บ้านใกล้เคียงเพื่อดูแล
ตรวจตราไม่ให้มีการก่อปัญหาในหมู่บ้าน เช่น การลักลอบเล่นการพนัน การเสพสารเสพติด การทะเลาะวิวาท
การส่งเสียงดังรบกวนผู้อ่ืน เฝูาระวังปูองกันไม่ให้ยาเสพติดผ่านเข้ามาในหมู่บ้าน เป็นการเชื่อมโยงเครือข่าย
การรกั ษาความสงบเรียบร้อยร่วมกันระหว่างหมบู่ ้านใกล้เคยี ง

- ออกเยี่ยมเยือนชาวบ้านโดยผู้นาหมู่บ้าน เพ่ือสอบถามทุกข์สุขและให้ความช่วยเหลือ
โดยกลุ่ม/องค์กรในหมู่บ้านเองและยังมีการแจ้งข่าวสาร ประสานงานหน่วยงานที่รับผิดชอบเข้ามาให้การ
ช่วยเหลอื อกี ทางหน่งึ ดว้ ย

- จัดตั้งประชาคมหมู่บ้านเพื่อคอยควบคุมพฤติกรรมของคนในชุมชน มิให้ก่อให้เกิดความ
ไม่เรียบร้อย การเอารัดเอาเปรียบซึ่งกันและกัน ในกรณีมีปัญหาความขัดแย้งในหมู่บ้าน ผู้นาจะใช้การประชาคม
หมู่บ้านในการพิจารณาหาข้อยุติ และจัดตั้งกฎระเบียบของหมู่บ้าน เพ่ือใช้เป็นแนวปฏิบัติของคนในหมู่บ้าน
เพื่อลดปัญหาความขัดแย้ง การทะเลาะวิวาท ความวุ่นวายต่าง ๆ หากผู้ใดไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบก็จะมี
บทลงโทษตามแต่การกระทาผิดนั้น ซึ่งชาวบ้านก็ยึดถือและใช้เป็นแนวปฏิบัติเพื่อสร้างความสงบสุขของหมู่บ้าน
ด้วยดี

64

3.8 ด้านการส่เเสริมเศรษฐกิจชุมชน/การออมในชมุ ชนและเปน็ สมาชิกกอเทนุ ออมแ้่เชาติ
การสง่ เสรมิ ดา้ นเศรษฐกิจชุมชน ได้แก่
1. กลุ่มอาชีพทม่ี ีใน้มูบ่ า้ น จดทะเบยี นาิสา้กิจชุมชน้รอื OTOP
กลุ่มทอผ้าบ้านเกศกาสร ชาวบ้านเกศกาสรส่วนใหญ่อพยพย้ายถิ่นมาจากหลายจังหวัด

หลายชนเผ่า ทางภาคอีสาน เช่น ภูไท ไทยอีสาน ไทยโคราช ไทยซ่ง เป็นต้น ชาวบ้านที่อพยพมาน้ันได้นาวิชา
ความรู้พ้ืนบ้านจากบรรพบุรุษติดตัวมาด้วย โดยเฉพาะการทอผ้าที่ส่วนใหญ่แล้วจะทอใช้เองภายในครัวเรือน
เม่ือปี พ.ศ. 2552 ได้มีการรวมกลุ่มกันจัดตั้งเป็นกลุ่มทอผ้าบ้านเกศกาสรข้ึน เพ่ือเป็นอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถ่ิน
และต้องการถ่ายทอดภูมิปัญญาการทอผ้าสู่ลูกหลานไม่ให้เลือนหายไปตามกาลเวลา โดยสมาชิกกลุ่มทอผ้า
บ้านเกศกาสรมีความรักความสามัคคีต่อกัน ให้ความร่วมมือในกิจกรรมของกลุ่ม และมีความซ่ือสัตย์สุจริต
ปัจจุบันกลุ่มทอผ้าบ้านเกศกาสรมีนางบุญเลี้ยง ทองคา เป็นประธาน มีคณะกรรมการ 15 คน มีสมาชิกท้ังหมด
30 คน ท่ีทาการกลุ่ม เลขท่ี 165/4 หมู่ 2 ตาบลช่องลม ผลิตภัณฑ์ของกลุ่มส่วนใหญ่ ทาจากไหมประดิษฐ์
ส่วนผลิตภัณฑ์เด่น ได้แก่ ผ้าถุงทอมือ ได้เข้ารับคัดสรรสุดยอดหน่ึงตาบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย ปี 2555 ได้ระดับ
4 ดาว นอกจากนี้ยังมีผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น ผ้าพื้นทอมือ ผ้าสไบ ผ้าข้าวม้า ผ้าพันคอ ชุดภูไท เป็นต้น
ซ่ึงมีกจิ กรรมทข่ี ับเคล่อื นอย่างต่อเนื่อง ดงั น้ี

- นาสินค้าร่วมจัดแสดงและจาหน่ายในกิจกรรมต่าง ๆ ของตาบล อาเภอ และรับผลิตสินค้าตามความ
ต้องการของลกู ค้า

- สมาชกิ มกี ารผลิตสินค้าและพัฒนาผลติ ภัณฑอ์ ยา่ งตอ่ เน่ือง
- สมาชิกมีการพัฒนาศักยภาพอยู่เสมอ โดยการเข้าร่วมประชุม/อบรมกับหน่วยงานท้ังภาครัฐ
และเอกชน พรอ้ มทั้งนาความรูท้ ีไ่ ดร้ บั มาแลกเปล่ียนเรียนรซู้ ่งึ กนั และกัน

65

2. กลมุ่ กอเทุนชมุ ชนใน้มู่บา้ น
2.1 กลมุ่ ออมทรพั ยเ์ พอื่ การผลติ
- ทที่ าการกลมุ่ ศาลาอเนกประสงคบ์ ้านเกศกาสร
- จัดตง้ั เมือ่ ปี พ.ศ. 2557
- ประธานชือ่ นายดาริ ทองคา หมายเลขโทรศัพท์ 08-1284-0239
- ปัจจุบัน มีสมาชิก 156 คน กรรมการ 14 คน
- มเี งนิ ทุน ณ วันท่ี 23 มนี าคม 2562 จานวน 886,000 บาท
- ปล่อยให้สมาชกิ กู้ 32 ราย เป็นเงิน 690,000 บาท
- คงเหลอื เงินในบญั ชี เป็นเงิน 196,000 บาท
กจิ กรรม
- การออมเงินสจั จะสะสม
- การใหส้ มาชกิ กู้เงินไปประกอบอาชพี
- การจัดสวสั ดิการ/สาธารณประโยชนใ์ ห้กับสมาชกิ และชุมชน
- มกี ารปนั ผลคนื ใหก้ ับสมาชกิ
- สมทบกองทุนกลางพัฒนาหมู่บ้านเพื่อกิจกรรมสาธารณประโยชน์ 1,000 บาท
การจัดสรร
- เงินปันผล ร้อยละ 60
- ตอบแทนคณะกรรมการ ร้อยละ 30
- กองทนุ สวัสดกิ ารชุมชน ร้อยละ 5
- ทนุ สาธารณประโยชน์ รอ้ ยละ 5
2.2 กอเทนุ ้มบู่ ้านและชมุ ชนเมอื เ
- ทที่ าการกล่มุ ศาลาอเนกประสงค์บา้ นเกศกาสร
- จดั ตัง้ เมือ่ ปี พ.ศ. 2544
- ประธานชื่อ นายวชิ ยั ชยั ราช หมายเลขโทรศัพท์ 08-7888-8217
- ปัจจุบัน มีสมาชิก 124 คน มีเงินทุน ณ วันท่ี 1 พฤษภาคม 2562 เป็นเงิน

3,373,178.46 บาท
- บัญชีที่ 1 จานวนเงินคงเหลือ 3,373,178.46 บาท ปล่อยให้สมาชิกกู้

80 ราย เปน็ เงิน 3,240,000 บาท คงเหลอื เงินในบญั ชี เปน็ เงิน 133,178.46 บาท
- บัญชีที่ 2 จานวนเงินคงเหลือ 150,000 บาท ปล่อยให้สมาชิกกู้ 1 ราย

เปน็ เงนิ 50,000 บาท คงเหลือเงนิ ในบัญชี เป็นเงิน 100,000 บาท
กิจกรรม
- การให้สมาชิกกู้ยืมเงินไปประกอบอาชีพ โดยคิดอัตราดอกเบี้ยร้อยละ

6 บาทตอ่ ปี
- การจดั สวสั ดิการ/สาธารณประโยชน์ใหก้ บั สมาชกิ และชุมชน

66

- สมทบกองทุนกลางพัฒนาหมูบ่ ้านเพื่อกิจกรรมสาธารณประโยชน์ 1,000 บาท
- สมทบกิจกรรมต่าง ๆ ของหม่บู า้ นตามมตทิ ่ปี ระชมุ เห็นสมควร
การจัดสรร
- สมทบกองทุน รอ้ ยละ 50
- คา่ ตอบแทนคณะกรรมการ ร้อยละ 15
- ประกันความเส่ียง ร้อยละ 10
- สาธารณประโยชน์ รอ้ ยละ 15
- อ่ืน ๆ (ค่าใชจ้ ่ายในการดาเนนิ งาน) ร้อยละ 10
2.3 โควรเการแกไ้ ขปญั ้าควาามยากจน(กข.ควจ.)
- ท่ีทาการกลุม่ ศาลาอเนกประสงคบ์ ้านเกศกาสร
- จัดตั้งเม่ือ ปี พ.ศ.2538
- ประธานชื่อ นายดาริ ทองคา หมายเลขโทรศัพท์ 08-1284-0239
- มีกรรมการ 9 คน ครัวเรอื นเปูาหมาย 121 คน
- จานวนเงนิ ทุน จานวน 287,403.07 บาท
กจิ กรรม
- การใหค้ รวั เรือนเปาู หมายยืมเงินไปประกอบอาชีพ
- การจัดสวัสดิการ/สาธารณประโยชน์ให้กบั สมาชิกและชมุ ชน
- สมทบกองทุน 1,000 บาท
- สมทบกองทุนกลางพัฒนาหมบู่ ้านเพ่ือกิจกรรมสาธารณประโยชน์ 1,000 บาท
2.4 กอเทุนปุ๋ยบ้านเกศกาสร กองทุนปุยยบ้านเกศกาสรเกิดจากรวมกลุ่มกันของกลุ่ม
กองทุนในหมู่บ้าน 2 กลุ่ม คือ กองทุนปยุย บ้านเกศกาสรและกองทุนเกษตรบ้านเกษตรกาสร เมื่อวันที่ 10
มถิ นุ ายน 2557 มีการคดั เลอื กคณะกรรมการบริหารจัดการกองทุนใหม่และใช้ช่ือว่า “กองทุนปุยยบ้านเกศกาสร”
ที่ทาการกลุ่มเลขที่ 139 หมู่ 2 ตาบลช่องลม มีนายดาริ ทองคา เป็นประธาน มีกรรมการ 15 คน มีสมาชิก
72 คน และมีเงนิ ทนุ หมุนเวยี นจานวน 331,400 บาท
กิจกรรม
- ให้สมาชิกกู้ยืมปยุยเพ่ือใช้เป็นปัจจัยการผลิตทางการเกษตร โดยทาสัญญา
1 ปี อตั ราดอกเบ้ียร้อยละ 6 บาท
- ระดมห้นุ ปลี ะ 100 บาท/คน เพอ่ื สมทบเข้ากองทนุ
2.5 กอเทนุ น้ามันบ้านเกศกาสร
- ทที่ าการกลุม่ เลขที่ 1 หมู่ 2 ตาบลช่องลม
- จดั ตั้งเม่ือ 16 มกราคม 2555
- ประธานชอ่ื นายวชิ ยั ชัยราช หมายเลขโทรศพั ท์ 08-7888-8217
- มีกรรมการ 9 คน มสี มาชิก 156 คน

67

- จานวนเงนิ ทนุ จานวน 248,159.20 บาท
กจิ กรรม

- ใหส้ มาชิกกู้ยมื น้ามันเพอื่ ใชเ้ ป็นปัจจัยการผลิต โดยทาสัญญา 6 เดือน อัตรา
ดอกเบี้ยรอ้ ยละ 3 บาท

3. กล่มุ อืน่ ๆ
3.1 กอเทนุ แม่ขอเแผ่นดินบ้านเกศกาสร หมู่บ้านเกศกาสรได้รับการคัดเลือกให้เป็น
หมู่บ้านต้นกล้ากองทุนแม่ของแผ่นดิน เม่ือปี พ.ศ. 2555 ได้มีการดาเนินกิจกรรมของหมู่บ้านต้นกล้ากองทุนแม่
ของแผ่นดิน 10 ขั้นตอน ตามแนวทางที่กรมการพัฒนาชุมชนกาหนด และได้รับการสนับสนุนเงินในการดาเนิน
กิจกรรมจากสานกั งานปอู งกนั และปราบปรามยาเสพติด(ปปส.) เมื่อปี พ.ศ. 2556 เป็นเงิน 10,000 บาท มีศาลา
อเนกประสงค์บ้านเกศกาสรเป็นท่ีทาการกลุ่ม ประธานช่ือ นายดาริ ทองคา มีกรรมการ 14 คน ครัวเรือน
สมาชิก 167 ครวั เรอื น มีจานวนเงนิ ทุน 49,532.21 บาท
กจิ กรรม

- ประชาสัมพนั ธใ์ ห้ความรเู้ ก่ยี วกบั ยาเสพตดิ
- ประชาคมคน้ หาผเู้ สพ ผู้คา้ ผเู้ ก่ยี วขอ้ งกับยาเสพติด
- จัดเวรยามเฝูาระวงั ยาเสพติดและรักษาความสงบเรียบร้อย
- จัดกีฬาตา้ นยาเสพตดิ
- หาเงินสมทบกองทุนแม่ของแผ่นดินโดยทอดผ้าปุา ทุกวันท่ี 12 สิงหาคม
ของทกุ ปี
3.2 กอเทุนกลาเพัฒนา้มู่บ้านเกศกาสร จดั ต้งั ข้ึนเพอื่ เป็นกองทุนในการทากิจกรรม
สาธารณประโยชน์ ช่วยเหลือคนในหมู่บ้าน โดยมีการระดมทุนจากกลุ่มกองทุนต่าง ๆ ในหมู่บ้าน หรือผู้ท่ีมี
จิตศรทั ธาบรจิ าคเพ่อื สมทบเขา้ กองทุนกลางพฒั นาหมู่บา้ น
- ท่ที าการกลุ่ม ศาลาอเนกประสงค์บา้ นเกศกาสร
- จัดต้ังเมอ่ื 27 กุมภาพนั ธ์ 2555
- ประธานชือ่ นายดาริ ทองคา หมายเลขโทรศพั ท์ 08-1284-0239
- มีกรรมการ 14 คน ครวั เรอื นสมาชกิ 121 ครวั เรือน
- จานวนเงินทุน จานวน 19,379.05 บาท
กจิ กรรม
- เพื่อใช้ในกิจกรรมการพัฒนาหมู่บ้าน เช่น การจัดกิจกรรมตามวัฒนธรรม
ประเพณีของหม่บู ้าน การสงเคราะหช์ ว่ ยเหลอื ผพู้ ิการ ผสู้ ูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสในหมบู่ า้ น รวมถึงกิจกรรมอื่น ๆ
ตามสมควร โดยต้องผา่ นความเหน็ ชอบจากการทาประชาคมหมู่บา้ นทกุ ครั้ง
3.3 กอเทุนประปาบ้านเกศกาสร
- ที่ทาการกลมุ่ เลขท่ี 165/7 หมู่ 2 ตาบลชอ่ งลม
- จัดตงั้ เมอ่ื ปี พ.ศ. 2559

บางสว่ น) 68
ผู้ดูแล) ร้อยละ 70
ครัวเรือน - ประธานชือ่ นายเฉลย คงชายดง หมายเลขโทรศัพท์ 08-2932-4332
- มีกรรมการ 6 คน ครัวเรือนสมาชิก 380 ครวั เรอื น (หมู่ 2 ท้ังหมดและหมู่ 7

- จานวนเงินทนุ จานวน 13,500 บาท
กิจกรรม

- เก็บค่านา้ หน่วยละ 5 บาท เปน็ ประจาทกุ เดือน
- การจดั สวัสดกิ าร/สาธารณประโยชนใ์ ห้กับสมาชกิ และชุมชน
- สงเคราะห์ศพสมาชิก ศพละ 500 บาท
- สมทบกิจกรรมการพฒั นาหมู่บ้านเปน็ ครง้ั คราว
การจดั สรร
- ค่าตอบแทนคณะกรรมการ รอ้ ยละ 20
- สาธารณประโยชน์และสวัสดิการ ร้อยละ 10
- ค่าใช้จ่ายในการดาเนินงาน (เช่น ค่าซ่อมบารุง ค่าไฟฟูา ค่าเช่าท่ี ค่าจ้าง

3.4 กอเทนุ ฌาปนกิจสเเควราะ้์บา้ นเกศกาสร
- ท่ีทาการกลุม่ เลขที่ 139 หมู่ 2 ตาบลชอ่ งลม
- จดั ตัง้ เมอ่ื ปี พ.ศ. 2558
- ประธานชือ่ นายดาริ ทองคา หมายเลขโทรศัพท์ 08-1284-0239
- มกี รรมการ 5 คน มีครัวเรือนสมาชิก 234 ครวั เรือน

กิจกรรม
- สมาชิกส่งเงินฌาปนกิจสงเคราะห์เม่ือมีสมาชิกเสียชีวิต ศพละ 100 บาท/

3.5 ควณะกรรมการพฒั นาสตรี้มูบ่ ้านเกศกาสร(กพสม.)
- ทีท่ าการกลมุ่ เลขท่ี 139 หมู่ 2 ตาบลช่องลม
- ประธานชื่อ นางบญุ เลยี้ ง ทองคา หมายเลขโทรศพั ท์ 08-1284-0239
- มีกรรมการ 15 คน ครวั เรือนสมาชกิ 121 ครัวเรือน

กิจกรรม
- สง่ เสรมิ อาชีพใหก้ บั คนในหมบู่ า้ น
- สง่ เสรมิ ให้คนในหมบู่ า้ นปลูกผักปลอดสารพษิ

3.6 กล่มุ ผใู้ ช้นา้
- ท่ที าการกลมุ่ เลขท่ี 63 หมู่ 2 ตาบลช่องลม
- จดั ตง้ั เมอื่ ปี พ.ศ. 2555
- ประธานช่ือ นายสมเดช ศรหี าตา หมายเลขโทรศพั ท์ 08-128-40239

69

- มกี รรมการ 15 คน ครวั เรอื นสมาชกิ 121 ครวั เรอื น
กิจกรรม

- ดูแลบารงุ รักษาแหลง่ น้าเพอ่ื การเกษตร โดยการขุดลอกคลอง
- ซ่อมบารุงแหลง่ น้า
4. กลมุ่ ระดบั ตาบล
4.1 กอเทุนสาัสดิการออมาันละบาทตาบลช่อเลม ชาวบ้านเกศกาสรได้เข้าร่วม
เป็นสมาชิกกองทุนสวัสดิการออมวันละบาทของตาบลช่องลม และมีการคัดเลือกคณะกรรมการบริหารกองทุน
โดยหมู่บา้ นเกศกาสรได้เขา้ ร่วมเป็นคณะกรรมการ 2 คน คอื
- นางจรรยา เพียรวชิ า
- นางบุญเลี้ยง ทองคา
ซึ่งเป็นการจัดสวัสดิการเพ่ือช่วยเหลือซ่ึงกันและกัน สงเคราะห์สมาชิกต้ังแต่แรกเกิด เจ็บปุวยเข้ารับ
การรกั ษาจนถงึ เสยี ชีวิต ในรปู แบบของกลมุ่ กองทุนระดับตาบล
- ทท่ี าการกลุ่ม เทศบาลตาบลช่องลม
- จัดตัง้ เม่ือ 10 พฤศจกิ ายน 2553
- ประธานชอ่ื นายชด จ่นั เพชร หมายเลขโทรศพั ท์ 08-5727-9511
- มกี รรมการ 19 คน สมาชกิ 216 คน
- จานวนเงินทนุ จานวน 2,400,000 บาท
กจิ กรรม
- สมาชิกสง่ เงนิ เข้ากองทุนทุกวันท่ี 1-10 ของทุกเดอื น
- การจดั สวสั ดิการใหก้ บั สมาชกิ
สวสั ดิการผู้สูงอายุ
- ผู้สงู อายุ 70 ปี ได้รบั เงนิ 200 บาท
สวัสดกิ ารเสยี ชวี ติ
- เปน็ สมาชิกครบ 45 วนั เสยี ชวี ติ รบั 2,000 บาท
- เปน็ สมาชกิ ครบ 3 ปี เสยี ชีวติ รบั 5,000 บาท
- เป็นสมาชกิ ครบ 5 ปี เสียชวี ติ รับ 7,000 บาท
- เปน็ สมาชกิ ครบ 8 ปขี ้นึ ไป เสยี ชีวิตรบั 10,000 บาท
สวัสดกิ ารคลอดบตุ ร (สามตี ้องเปน็ สมาชกิ ด้วย)
- เปน็ สมาชิกคลอดบุตร รับ 500 บาท
- เป็นสมาชกิ ครบ 5 ปขี ึ้นไป รบั 1,000 บาท
สวสั ดกิ ารการปวุ ย มีสทิ ธไิ ด้รับเงนิ จากการเขา้ รับการรักษาพยาบาลคนไข้ใน (ต้องเป็น
สมาชกิ ครบ 45 วันและต้องมีหลักฐานการเขา้ รับการรกั ษาจากโรงพยาบาล)
- เป็นสมาชกิ ครบ 45 วนั รับ 300 บาท/คร้งั ไม่เกิน 2 คร้ัง

70

- เป็นสมาชกิ ครบ 3 ปขี ึ้นไป รับ 400 บาท/ครง้ั ไมเ่ กนิ 2 ครงั้
สวัสดิการทุนการศึกษาสมาชิก (ต้องเป็นสมาชิกครบ 1 ปี มีอายุ 7-15 ปี และต้องมี
หลักฐานการเรยี นแนบมาพรอ้ มใบสมคั ร)

- รับทนุ การศกึ ษา 250 บาททกุ ปี (หยุดเรียนหยดุ จ่าย)
- บิดารมารดาหรือผปู้ กครองเป็นสมาชกิ
4.2 กลมุ่ ผใู้ ช้น้า ประชาชนส่วนใหญ่ในตาบลช่องลมประกอบอาชีพเกษตรกรรม จึงมี
ความต้องการใช้น้า เพื่อทาการเกษตร จึงไดม้ กี ารจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้าข้ึน เพื่อให้สมาชิกช่วยกันดูแลและบารุงรักษา
แหลง่ น้า เพอ่ื การเกษตรตาบลช่องลม หลังจากนั้นคนในหมู่บ้านท่ีเป็นสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้าระดับตาบล จึงได้จัดตั้ง
กล่มุ ผใู้ ช้นา้ บ้านเกศกาสรข้ึน เพือ่ สนับสนุน ดูแลบารุงรักษาแหล่งน้าร่วมกันกบั เครือข่ายกล่มุ ผู้ใช้นา้ ตาบลช่องลม
- ทท่ี าการกลุม่ เทศบาลตาบลชอ่ งลม
- จัดตง้ั เมื่อ ปี พ.ศ. 2553
- ประธานชอื่ นายสาอาง น่ิมนวล หมายเลขโทรศพั ท์ 08-1284-0239
- มีกรรมการ 25 คน ครวั เรอื นสมาชกิ 948 ครัวเรือน
กิจกรรม
- ดแู ลบารงุ รกั ษาแหล่งเพื่อการเกษตร โดยการขุดลอกคลอง
- ซ่อมบารุงแหลง่ นา้

การออมในชุมชนและเป็นสมาชิกกองทุนออมแห่งชาติ หมู่บ้านเกศกาสรนอกจากจะมีการส่งเสริมการ
ออมเงินกับกลมุ่ ออมทรพั ย์ กองทนุ หมบู่ า้ น กองทุนออมวันละบาทแล้ว หมู่บ้านยังมีการสมัครเป็นสมาชิกกองทุน
ออมแห่งชาติ จานวน 55 คน โดยเร่ิมจากผู้นาชุมชน กรรมการหมู่บ้าน และสมาชิกกองทุนหมู่บ้านนาล่อง
และเป็นแบบอยา่ งการออมท่ีดีใหก้ ับชาวบ้านอีกด้วย

71
3.9 ดา้ นสขุ ภาพอนามยั

1. ระบบโควรเสร้าเพ้ืนฐานเพ่ือสุขภาพ จากการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน หมู่บ้านมีการ
บริหารจัดการสุขภาพชุมชน โดยแบ่งหลังคาเรือนออกเป็นคุ้ม จานวน 6 คุ้ม แต่ละคุ้มมีอาสาสมัครสาธารณสุข
ประจาหมู่บ้าน(อสม.) ให้คาปรึกษา คาแนะนาในการดูแลสุขภาพและบริการทางการพยาบาลเบื้องต้น เช่น
ตรวจคัดกรองโรคความดันโลหติ สูงและโรคเบาหวานใหก้ ับกล่มุ เสยี่ ง เย่ียมบ้านและดูแลผู้ปุวยติดเตียง ผู้มีปัญหา
สุขภาพ รวมถงึ การตดิ ตามพัฒนาการเด็กเลก็ อายุต้ังแต่ 0-5 ปี เป็นต้น

2. การจัดการเพื่อเสริมสร้าเสุขภาพ ส่งเสริมให้ชาวบ้านมีการปลูกพืชผักปลอดสารพิษ
ปลูกพืชผักสวนครัวรั้วกินได้ไว้บริโภคในครัวเรือน เหลือแบ่งปันครัวเรือนใกล้เคียง ส่งเสริมการปลูกพืชสมุนไพร
ท่ีใช้ในการรักษาโรค ส่งเสริมสุขภาพอนามัยของคนในชุมชนและส่งเสริมให้คนในชุมชนได้ออกกาลังกาย
เปน็ ประจาอย่างต่อเนือ่ ง เชน่ มีเครอื่ งออกกาลังกายในหมูบ่ า้ น ก่อตง้ั ชมรมแอโรบิคภูไท เปน็ ต้น

72

3. การป้อเกนั โรควระบาดประจาถิน่ (โรควติดต่อและไม่ติดต่อ)
- รณรงค์ปูองกันและควบคุมโรคติดต่อภายในหมู่บ้าน จัดให้มีการพัฒนาสุขาภิบาล

จัดการสิ่งแวดลอ้ ม การทาความสะอาดบา้ นเรือนให้ถกู สขุ ลกั ษณะเป็นประจาทกุ เดือน
- สนับสนุนให้มีการประชาสัมพันธ์ให้ความรู้และแจ้งข้อมูลข่าวสารในการส่งเสริม

สุขภาพให้ชาวบ้านทราบเป็นประจา ทั้งในการประชุมประจาเดือน หอกระจายข่าวประจาหมู่บ้าน เช่น
การปูองกันและควบคุมโรคไข้หวัดใหญ่ การปูองกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก การปูองกันและเฝูาระวัง
โรคตดิ ตอ่ จากเชอื้ ไวรัสโคโรน่า 2019 (Covid-19) เปน็ ต้น

- รณรงค์การรักษาความสะอาดในหมู่บ้านอย่างสม่าเสมอ การจัดบ้านเรือน
ให้ถกู สขุ ลกั ษณะ การดแู ลสขุ อนามัยของตนเองและครอบครวั การทาลายแหลง่ เพาะพนั ธล์ุ กู น้ายงุ ลาย เปน็ ตน้

3.10 ด้านาัฒนธรรมประเพณี
เนื่องจากชาวบ้านเกศกาสรส่วนใหญ่อพยพย้ายถิ่นมาจากภาคอีสาน จึงมีวัฒนธรรมประเพณี

และการแต่งกายที่สวยงามโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ ชาวบ้านส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีพระพุทธศาสนาเป็นที่
ยึดเหน่ียวจิตใจ มีการสืบสานวัฒนธรรมประเพณี และปฏิบัติตามขนบธรรมเนียมประเพณีที่มีมาแต่โบราณ
โดยได้ปลูกฝงั และส่งเสริมให้ลูกหลานแตง่ กายและรว่ มกจิ กรรมในพิธีกรรมทางศาสนาตา่ ง ๆ เพื่อเป็นการอนุรักษ์
วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิม และช่วยทาให้คนในหมู่บ้านมีจิตใจโอบอ้อมอารี เอ้ืออาทร ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
มีการจัดกจิ กรรมด้านศาสนา วฒั นธรรม ประเพณใี นชุมชน เป็นประจาทกุ เดือน ดังน้ี

- มกราคม ประเพณี บญุ ปใี หม่
- กมุ ภาพนั ธ์ ประเพณี บุญขา้ วจี่ บุญกุ้มขา้ วใหญ่
- มีนาคม ประเพณี บญุ พระเวส
- เมษายน ประเพณี สงกรานต์
- พฤษภาคม ประเพณี บญุ เบกิ บา้ น(บุญตาปูบุ ้าน) สลากภตั ร
- มิถนุ ายน ประเพณี บญุ บง้ั ไฟ
- กรกฎาคม ประเพณี เขา้ พรรษา ทอดเทยี นโฮม
- สิงหาคม ประเพณี บุญข้าวประดบั ดนิ
- กนั ยายน ประเพณี บุญข้าวกระยาสารท

73

- ตลุ าคม ประเพณี ออกพรรษา เทศนม์ หาชาติ
- พฤศจิกายน ประเพณี กฐนิ ลอยกระทง
- ธนั วาคม ประเพณี กฐนิ
ทุกครัวเรือนจะเข้าวัดทาบุญปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาเป็นประจาทุกวันพระและวันสาคัญทางศาสนา
เช่น บุญกุ้มข้าวใหญ่ วันเข้าพรรษา ทอดเทียนโฮม เป็นต้น รวมถึงประเพณีที่จัดข้ึนในหมู่บ้าน เช่น การทาบุญ
กลางบ้าน เป็นต้น วัฒนธรรมประเพณีท่ีมีความโดดเด่นเป็นท่ีรู้จักทั่วไปของบ้านเกศกาสร คือ บุญกุ้มข้าวใหญ่
ซึ่งจะมีการจัดกิจกรรมเพื่อสืบสานและอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีถิ่นเป็นประจาทุกปี ในสัปดาห์ที่ 2 ของเดือน
กุมภาพันธ์ โดยกิจกรรมในงานก็จะประกอบไปด้วยการแสดงวิถีชีวิตของพี่น้องชาวภูไท การจัดแสดงอาหาร
พ้นื บ้าน อาหารเพื่อสขุ ภาพ การแขง่ ขันกีฬาสรา้ งความสามคั คีในตาบลชอ่ งลม เปน็ ตน้

74
ประชาชนในหมูบ่ า้ นเกศกาสร มีความเป็นอยูแ่ บบชนบท มกี ารเออ้ื อาทรต่อกัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
เหมือนญาติพี่น้อง มีการจัดกิจกรรมสาคัญ เช่น การทาบุญกลางบ้าน การให้ความช่วยเหลือผู้สูงอายุ ผู้พิการ
และผ้ดู ้อยโอกาสในหมู่บ้าน

- การให้ยมื เงนิ ทุนไปประกอบอาชีพ
- มอบทุนการศกึ ษาแก่เด็กเรยี นดแี ละเด็กยากจน
- การมอบเบย้ี ยงั ชีพแก่ คนพกิ าร ผู้สูงอายุ ผดู้ ้อยโอกาส
- การแบ่งปนั อาหาร สิ่งของกนั ไปมาหาสูพ่ บปะพูดคุย
3.11 ดา้ นการจดั การทรัพยากรธรรมชาติและส่เิ แาดลอ้ ม
บ้านเกศกาสรมีการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของคนใน
ชมุ ชน ดังนี้
1. ด้านบ้านเรือน บ้านเรือนส่วนใหญ่มีลักษณะคงทนถาวร จัดบ้านเรือนเป็นระเบียบ
ถูกสุขลกั ษณะ อยรู่ วมกันเป็นกลุ่ม มีบางครัวเรือนที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ตามพื้นที่ทางการเกษตรของตน บริเวณบ้าน
มีการปลกู พืชผักสวนครัว ไม้กินผลและไม้ดอกไมป้ ระดบั และมีการจัดพน้ื ทสี่ าหรบั ตลาดนดั ชมุ ชนอีกดว้ ย

2. ด้านถนน ถนนในหมบู่ า้ นตามซอยสว่ นใหญเ่ ปน็ ถนนคอนกรีต มีถนนเลียบคลองชลประทาน
และถนนทางเข้าพ้ืนที่การเกษตรทย่ี งั คงเป็นลูกรัง บรเิ วณสองข้างถนนผู้นาและชาวบ้านร่วมแรงร่วมใจกันพัฒนา
ภมู ิทัศน์ บริเวณหนา้ บ้านปลกู พชื ผกั สวนครัวรัน้ กนิ ได้ ไมด้ อกไม้ประดบั ให้สวยงามและสร้างความร่มร่ืนอย่เู สมอ

75
3. ดา้ นประชากร ประชากรในหมูบ่ ้านเกศกาสร มีความรู้ อ่านออกและเขยี นได้ ให้ความสาคัญ
ในเรื่องการศกึ ษาของบุตรหลาน ประชากรมีความสามัคคี ช่วยเหลือเก้ือกูลซึ่งกันและกัน ย้ิมแย้มแจ่มใส และให้
ความร่วมมอื ในการเขา้ รว่ มกจิ กรรมต่าง ๆ ในหมู่บา้ นเป็นอย่างดี

4. ด้านน้า บ้านเกศกาสรมีประปาหมู่บ้านจึงมีน้าท่ีใช้ในการอุปโภคและบริโภคที่สะอาด
และเพียงพอต่อความต้องการของประชาชน ส่วนน้าท่ีใช้ในการเกษตรในช่วงฤดูแล้งยังขาดแคลนบ้าง
มีการจดั ตง้ั กลุม่ ผใู้ ช้นา้ เพื่อเป็นการชว่ ยกันอนรุ ักษน์ า้ ดแู ลรักษาและพัฒนาแหลง่ น้าอยเู่ สมอ

76
5. ด้านดนิ ในอดีตประชากรในหมู่บ้านใช้ปุยยเคมีและสารเคมีในเพาะปลูกทาให้ดินเส่ือมสภาพ
เน่ืองจากมีความเช่ือว่าการใช้สารเคมีทาให้ได้ผลผลิตจานวนมากและรวดเร็ว ในปัจจุบันชาวบ้านหันมาใช้ปยุย
ชีวภาพมากขน้ึ เพราะได้รบั การแนะนาของผู้นาหมู่บ้านและวิทยากรภายนอกท่ีเข้ามาให้ความรู้ รวมถึงการได้ไป
ศึกษาดูงาน ทาให้ชาวบ้านตระหนักถึงอันตรายจากการใช้สารเคมี และเห็นคุณค่าของดินท่ีมีความอุดมสมบูรณ์
จะส่งผลดีต่อการเจรญิ เติบโตของผลติ ผลมากขนึ้

6. ด้านส่ิเแาดลอ้ ม ผนู้ าหมู่บ้านมีการประชาสัมพันธ์และรณรงค์ให้ชาวบ้านช่วยกันดูแลรักษา
ต้นไม้ภายในหมู่บ้าน เพื่อความร่มรื่น ความเป็นระเบียบเรียบร้อยสวยงาม มีการพัฒนาปรับปรุงภูมิทัศน์
ของหมู่บา้ น และรว่ มกนั ปลกู ต้นไม้ในวันสาคัญตา่ ง ๆ เปน็ ประจาทุกปี

77
7. ดา้ นสขุ ภาพอนามัยและโรควติดต่อ ชาวบ้านได้รับการบริการทางดา้ นสาธารณสุขอย่างท่ัวถึง
มีโรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตาบลใกลบ้ า้ น มีอาสาสมัครธารณสุขประจาหมู่บ้าน(อสม.) ให้ความรู้เร่ืองการดูแล
สุขภาพอนามัย ส่งเสริมการออกกาลังกาย รณรงค์กาจัดแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อโรคต่าง ๆ พัฒนาทาความสะอาด
บา้ น วัด โรงเรียน ให้ถกู สขุ ลักษณะไม่ให้เปน็ แหล่งเพาะพันธเุ์ ชอ้ื โรค

8. ด้านการกาจัดขยะมูลฝอย หมู่บ้านได้รับบริการรถเก็บขยะจากเทศบาลตาบลช่องลม
มาให้บริการเก็บขยะเป็นประจา ผู้นาหมู่บ้านประชาสัมพันธ์ให้ชาวบ้านทิ้งขยะลงถัง มีการแยกขยะก่อนทิ้ง
และช่วยกนั ดูแลทาความสะอาดบรเิ วณบา้ นของตนเองอย่เู สมอ

78

3.12 ดา้ นการบร้ิ ารจัดการชุมชน
มกี ารจัดทาข้อมูลของหมู่บ้าน การจัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์และสวัสดิการภายในหมู่บ้าน

มีการประชาคมจัดต้ังกฎระเบียบของหมู่บ้าน เพ่ือใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติตนร่วมกันของคนในหมู่บ้าน
ทีท่ กุ คนจะต้องยดึ ถือปฏบิ ัติโดยเคร่งครดั

1. การจัดระบบฐานข้อมูลในชุมชน หมู่บ้านมีการจัดระบบฐานข้อมูลชุมชนเพื่อการเผยแพร่
และเป็นปัจจุบัน มีการจัดทาข้อมูลที่สาคัญติดไว้ที่อาคารอเนกประสงค์ เพ่ือให้ทุกคนในหมู่บ้านได้รับทราบ
และปฏิบัติ เช่น ข้อมูลท่ัวไปของหมู่บ้าน กฎระเบียบของหมู่บ้าน คณะกรรมการต่าง ๆ แผนที่หมู่บ้าน
ปราชญ์ชาวบ้าน ข้อมูลองค์ความรู้ เป็นต้น และจัดทาข้อมูลเก็บรวบรวมไว้ในแฟูม หรือจัดทาเป็นเล่ม
แยกประเภทไวอ้ ย่างเปน็ สัดสว่ นชัดเจน

- นาข้อมูลสารสนเทศของชุมชนไปจัดทาแผน โดยนาข้อมูลความจาเป็นพื้นฐาน
(จปฐ.)/ข้อมลู พ้นื ฐานระดับหมูบ่ า้ น(กชช.2ค) และจากการจัดเวทีประชาคม มาประกอบในการจัดทาแผนพัฒนา
หมบู่ า้ นทกุ ปี และนามาพิจารณาในการบรหิ ารจัดการภายในหมบู่ า้ น

2. การจัดทาแผนชุมชน
- มีการจัดเก็บและจัดทาข้อมูลพื้นฐานของหมู่บ้านอย่างเป็นระบบ และเปิดโอกาส

ให้ประชาชนเข้าถึงข้อมลู ได้
- สนับสนุนการจัดเก็บข้อมูลความจาเป็นพ้ืนฐาน(จปฐ.) เป็นประจาทุกปี ข้อมูล

พื้นฐานระดับหมู่บ้าน(กชช.2ค) ทุกสองปี รวมทั้งข้อมูลต่าง ๆ ทั้งด้าน เศรษฐกิจ สังคม ส่ิงแวดล้อม การเกษตร
วฒั นธรรมประเพณี และนาขอ้ มลู มาใช้ประโยชน์ในการวางแผนพัฒนาหมู่บ้าน ตาบล โดยเชอ่ื มโยงกับแผนชุมชน
แผนพัฒนาสามปขี องเทศบาลตาบล (แผนชุมชนระดับตาบล)

- จัดทาปูายแสดงข้อมูลพื้นฐานในหมู่บ้าน ณ ศูนย์เรียนรู้ชุมชนบ้านเกศกาสร เพ่ือให้
ประชาชนรับทราบขอ้ มูลต่าง ๆ ของหมูบ่ ้าน

- ดาเนินการจัดเก็บข้อมูลของหมู่บ้านอย่างเป็นระบบ และมีการบันทึกข้อมูลไว้
เปน็ ลายลกั ษณ์อกั ษร เพ่อื ความสะดวกในการคน้ หาและใช้ประโยชนจ์ ากข้อมลู

- มีกระบวนการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้านตามปฏิทนิ การจัดทาแผนประจาปี โดยมีการ
ประชมุ วางแผนและสามารถแสดงความคิดเห็นไดอ้ ย่างกว้างขวาง

- ส่งเสริมสนับสนุนกระบวนการจัดทาแผนชุมชนของหมู่บ้าน โดยการจัดเวที
ประชาคมเพ่ือทบทวนและปรับปรุงแผนชุมชนเป็นประจาทุกปี เพ่ือให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาสามปี
ของเทศบาลตาบลช่องลม โดยเชิญผู้แทนครัวเรือนจากทุกครัวเรือนมาร่วมการจัดเวทีเพ่ือเสนอปัญหา
ความต้องการ และแนวทางการแก้ไขเพื่อจัดทาแผนงานโครงการบรรจุไว้ในแผนชุมชน เพ่ือเปิดโอกาส
ให้ประชาชนในหมู่บ้านได้แสดงความคิดเห็นได้อย่างอิสระ ทาให้ได้แผนงานโครงการที่สามารถแก้ปัญหาได้
ตรงความต้องการของประชาชน เกดิ ประโยชนต์ ่อสว่ นรวมอย่างแท้จรงิ

- ประสานจัดทาโครงการเก่ียวกับการพัฒนาหมู่บ้านกับคณะทางานด้านต่าง ๆ
เพอ่ื ดาเนินการหรอื เสนอขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากหน่วยงานอ่ืน

79

- ติดตาม สนับสนุน และดาเนินโครงการตามแผนงานโครงการที่บรรจุอยู่ใน
แผนชุมชน โดยหากเป็นโครงการท่ีสามารถดาเนินการได้เอง จะดาเนินการตามแผนงานท่ีกาหนดไว้โดยอาศัย
หลักการมีส่วนร่วมของกลุ่ม องค์กร ประชาชนในหมู่บ้าน และหมู่บ้านใกล้เคียง ส่วนโครงการประเภทท่ีไม่
สามารถดาเนินการได้เอง เช่น โครงการท่ีต้องขอรับการสนับสนุนงบประมาณหรือองค์ความรู้เฉพาะ (ทาร่วม)
และโครงการท่ีตอ้ งให้หนว่ ยงานดาเนินการ (ทาให้) จะประสานหน่วยงานที่เก่ียวข้อง เช่น เทศบาลตาบลช่องลม
ในดา้ นงบประมาณสาหรบั โครงการทตี่ ้องใชง้ บประมาณ ได้แก่ โครงการเก่ียวกับโครงสรา้ งพื้นฐาน การสร้างถนน
ขุดลอกคลอง เป็นต้น ประสานหน่วยงานภาครัฐ เช่น เกษตร สาธารณสุข กศน. พัฒนาชุมชน ในด้านวิชาการ
ความรทู้ ่เี กีย่ วขอ้ งกบั แต่ละหน่วยงานเพ่อื ดาเนินงานตามโครงการใหบ้ รรลตุ ามวตั ถุประสงค์ได้

- ประสานงานและเชิญผู้แทนหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง เช่น อบต. เกษตร กศน.
สาธารณสุข พัฒนาชุมชน ฯลฯ มาร่วมการจัดเวทีประชาคมเพ่ือทบทวนและปรับแผนชุมชนเพื่อให้ข้อมูล
ข้อเสนอแนะในการจัดทาโครงการบรรจใุ นแผนชมุ ชน เพอื่ ความถูกตอ้ ง ครบถ้วน ครอบคลุมทุกด้าน

- ประสานและบูรณาการเชื่อมโยงแผนกับองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน อาเภอ
และสว่ นราชการอ่นื ๆ ทเ่ี ก่ียวขอ้ ง

- ประสานและบูรณาการเชื่อมโยงแผนกับเทศบาลตาบลช่องลม อาเภอลานกระบือ
และสว่ นราชการอ่นื ๆ ท่ีเกี่ยวข้องในทุกข้ันตอนของการจัดทาแผนพัฒนาหมู่บ้าน โดยเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
มาร่วมการจดั เวทปี ระชาคมเพ่ือทบทวนและปรบั ปรุงแผนชมุ ชน ใช้ขอ้ มลู /เปาู หมายของอาเภอ เพ่ือให้การจัดทา
แผนพัฒนาหมู่บ้านสอดคล้องเชื่อมโยงกันในทุกระดับ และมีการจัดเวทีบูรณาการแผนชุมชนระดับตาบล
เพ่ือเช่ือมโยงแผนพัฒนาหมู่บ้านเป็นภาพรวมระดับตาบล และนาไปสู่การจัดทาแผนพัฒนาสามปี
และแผนพัฒนาอาเภอต่อไป

- ทบทวนและปรับปรุงแผนเป็นประจาทุกปีโดยการจัดเวทีประชาคมระดับหมู่บ้าน
เชิญผู้แทนครัวเรือนทุกครัวเรือนในหมู่บ้าน หน่วยงานราชการที่เก่ียวข้อง และผู้แทนจากเทศบาลตาบลช่องลม
มาร่วมเวที เพื่อทบทวนและปรับปรุงแผนพฒั นาหมบู่ ้านใหเ้ ปน็ ปัจจบุ นั

- ตดิ ตามผลการดาเนินงานตามโครงการ/กจิ กรรมในแผนพัฒนาหมูบ่ า้ น
- ผนู้ าหม่บู ้าน คณะกรรมการหมบู่ า้ น ได้รว่ มกนั ดาเนนิ กจิ กรรมตามแผนงาน/โครงการ
ทบ่ี รรจุอยู่ในแผนชุมชนชน ประเภทดาเนินการได้เอง และติดตามผลการดาเนินกิจกรรมเพื่อประเมินผล ปัญหา
อุปสรรคในการดาเนินงาน โดยนาข้อมูลมาวางแผนเพ่ือพัฒนาและแก้ไขปัญหาต่อไป รวมท้ังประชาสัมพันธ์ผล
การดาเนินโครงการในทป่ี ระชมุ ของหมบู่ า้ น
- ติดตามความก้าวหน้าในการดาเนินกิจกรรม/โครงการ โดยการเข้าร่วมประชุมกับ
เทศบาลตาบลช่องลม และหน่วยงานท่ีเกย่ี วขอ้ งอย่างต่อเน่ือง
- เป็นผู้ประสานงานระหว่างหน่วยงานราชการต่าง ๆ กับกลุ่มองค์กร ประชาชน
ในหมู่บ้าน เพ่ือเข้าเข้าร่วมกิจกรรมการพัฒนาในหมู่บ้าน ตาบล ทาให้ทราบข้อมูลการดาเนินกิจกรรมต่าง ๆ
ในหมู่บา้ น สามารถติดตามประเมนิ ผลได้ในทกุ กจิ กรรม

80

3. จัดสาัสดิการใ้้กับสมาชิกกลุ่มใดกลุ่ม้น่ึเเป็นประจาต่อเนื่อเ ได้แก่ การปันผลรายปี
การมอบทุนการศึกษา การรักษาพยาบาล การสงเคราะห์ศพ เปน็ ต้น

4. จัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์ใ้้กับ้มู่บ้าน เช่น การสมทบทุนกองทุนกลางพัฒนา
หม่บู า้ น การสงเคราะหผ์ พู้ ิการ ผูส้ ูงอายุ ผู้ดอ้ ยโอกาสในหมู่บ้าน เป็นต้น

5. มีกฎระเบียบขอเ้มู่บ้านท่ีควรอบควลุมทุกปัญ้าใน้มู่บ้าน มีบทลงโทษท่ีชัดเจน และเป็น
ลายลกั ษณ์อักษร

6. การจดั เาทแี ลกเปล่ยี นเรียนรู้ บ้านเกศกาสรมีการประชุมและแลกเปล่ียนเรียนรู้เป็นประจา
ทุกเดือน โดยยึดหลักการมีส่วนร่วม และหลักประชาธิปไตยในการประชุม เพ่ือปรึกษาหารือแนวทางการพัฒนา
หมู่บ้าน การแก้ไขปัญหาท่ีเกิดข้ึนอย่างเร่งด่วน รวมไปถึงการประชาสัมพันธ์กิจกรรมต่าง ๆ การเผยแพร่
และถ่ายทอดข้อมูลข่าวสารจากผู้นาหมู่บ้าน ทาให้ชาวบ้านได้รับรู้ข่าวสาร ทันต่อเหตุการณ์ ทราบถึงปัญหา
ของหมู่บ้านและร่วมกันคิด ร่วมกันหาแนวทางแก้ไข ซึ่งกิจกรรมดังกล่าวชาวบ้านได้ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี
ส่งผลให้หมู่บ้านเข้มแข็ง ชาวบ้านมีความรักความสามัคคี สามารถพ่ึงพาตนเองได้ นอกจากนี้ยังมีเจ้าหน้าที่
จากหน่วยงานภายนอกเข้าร่วมประชุม เพื่อช้ีแจงให้ความรู้ ประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสารให้ชาวบ้านรับทราบ
อย่างต่อเนือ่ งอีกดว้ ย

3.13 ดา้ นการพัฒนาแบบอเคว์ราม
บ้านเกศกาสรเป็นหมู่บ้านท่ีมีความเข้มแข็ง ประชาชนมีความรักความสามัคคี มีความพร้อม

ในการพัฒนาตนเอง และเสียสละต่อส่วนรวม มุ่งพัฒนาหมู่บ้านอย่างแท้จริง ในการพัฒนาหมู่บ้านมีการบูรณา
การ การทางานร่วมกนั ของหน่วยงานทงั้ ภาครัฐและเอกชน โดยมีหน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่ให้การสนับสนุน
การพัฒนาชุมชน ได้แก่

1. เทศบาลตาบลช่อเลม
- สร้างและบารงุ ซอ่ มแซมโครงสร้างพน้ื ฐานของหมู่บา้ น
- ดแู ลการจัดสวสั ดิการเบ้ยี ยงั ชพี ให้กับผพู้ ิการและผู้สูงอายุในหมู่บา้ น
- สง่ เสริมการใช้ปยยุ ชีวภาพในการเกษตร
- สง่ เสริม สนบั สนุน วัฒนธรรมประเพณที ้องถ่นิ เชน่ บุญก้มุ ขา้ วใหญ่ ทอดเทียนโฮม เปน็ ต้น
- สง่ เสรมิ การทาครัวชุมชน โดยสนับสนนุ เงินทุน จานวน 5,000 บาทในการดาเนินงาน
- สง่ เสริมการปลกู พืชผกั สวนครวั

2. โรเพยาบาลสเ่ เสรมิ สขุ ภาพตาบลบ้านเกศกาสร
- ใหค้ วามรู้เร่อื งการส่งเสรมิ สขุ ภาพและการปอู งกันโรค การรักษาพยาบาล รวมถึงการ

ฟืน้ ฟผู ูป้ ุวยโรคเรือ้ รัง
- พัฒนาให้ความรู้ เพ่ิมศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้าน(อสม.) เพ่ือให้

มีความเชยี่ วชาญ ในการให้บริการสาธารณสขุ กบั ประชาชนในหมบู่ า้ น
- รณรงคใ์ หป้ ระชาชนปลกู ผักปลอดสารพิษในครัวเรอื น
- รณรงคก์ ารกาจดั แหลง่ เพาะพันธุ์เชอ้ื โรค การจดั บ้านเรอื นให้ถูกสขุ ลกั ษณะ

81

- โครงการสานรอยเท้า เกา้ ตามพอ่ ปลกู ผักปลอดสารพิษ
3. โรเเรียนบา้ นเกศกาสร

- ให้การศกึ ษาแก่เด็กและเยาวชนในหมบู่ า้ น
- รว่ มกับหมบู่ า้ นทากิจกรรมอนุรักษ์ส่งิ แวดลอ้ ม เชน่ การปลกู ต้นไม้ เปน็ ต้น
- รว่ มกบั หมบู่ า้ นอนุรกั ษว์ ฒั นธรรมประเพณีท้องถ่ิน เช่น จัดกิจกรรมทอดผ้าปุาเข้าวัด
ทาบุญในวนั สาคญั ทางศาสนา การแสดงของนักเรียนในงานบญุ กมุ้ ขา้ วใหญ่ เป็นต้น
4. ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอลานกระบอื
- ให้การศกึ ษาแก่ผู้ขาดโอกาสทางการศึกษา
- ส่งเสริมและฝึกอาชีพต่าง ๆ ให้กับประชาชน
5. สถานีตาราจภธู รอาเภอลานกระบอื
- รว่ มกบั ผู้นาหมูบ่ ้านดแู ลรกั ษาความปลอดภยั และความสงบเรยี บรอ้ ยภายในหมูบ่ า้ น
6. สานกั เานเกษตรอาเภอลานกระบือ
- ส่งเสริมให้ประชาชนดาเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยจัดให้
ผู้นาชุมชนได้ไปศึกษาดูงาน ณ ศูนย์ศึกษาและพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเน่ืองมาจากพระราชดาริ เช่น ส่งเสริมการ
ฝึกอาชีพการเลย้ี งไกป่ ระดหู่ างดาและการเลย้ี งกบ ซง่ึ ผู้นาชุมชนได้นาความรู้ท่ีได้รับมาปรับใช้และขยายผลให้กับ
ประชาชนในหมู่บ้าน
- ส่งเสริมการนาผลผลิตทางการเกษตร และผลิตภัณฑ์ OTOP ผ้าขาวม้าทอมือ
จัดแสดงและส่งเขา้ ประกวดในงานคลนิ กิ เกษตรเคลื่อนทรี่ ะดบั ประเทศ
- ส่งเสริมการใช้สารชีวภาพในการเกษตร เพ่ือลดต้นทุนการผลิต รักษาสิ่งแวดล้อม
และไม่สง่ ผลกระทบตอ่ สขุ ภาพ
- ส่งเสริมให้มกี ารรวมกลุ่มเพ่ือยน่ื จดทะเบยี นวสิ าหกจิ ชุมชน
7. สานกั เานพฒั นาชมุ ชนอาเภอลานกระบอื
- ส่งเสริมการดาเนินชีวิตตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง เช่น ส่งเสริมการลดรายจ่าย
เพ่ิมรายได้ การจดั ทาบัญชคี รวั เรอื น การออมเงนิ การอนรุ กั ษ์สงิ่ แวดล้อม เปน็ ตน้
- ส่งเสริมการบริหารจัดการทุนชุมชน มีการติดตามการดาเนินงาน เป็นท่ีปรึกษาให้
คาแนะนากองทนุ ตา่ ง ๆ ในหม่บู า้ น
- สง่ เสริมผลิตภณั ฑช์ มุ ชน OTOP ใหม้ กี ารนาสินคา้ จดั แสดงและจาหน่ายในงานต่าง ๆ
ของตาบล อาเภอ และจังหวดั
- ส่งเสริมการนาข้อมูลความจาเป็นพ้ืนฐาน(จปฐ.) และข้อมูลพ้ืนฐานระดับหมู่บ้าน
(กชช.2ค) ไปใชใ้ นการทาแผนพฒั นาหม่บู ้าน
8. ปศุสัตาอ์ าเภอลานกระบอื
- ให้ความรูใ้ นการดูแลและการเลย้ี งสัตว์ เช่น การเลี้ยงไก่ เลีย้ งหมู เปน็ ต้น
- ส่งเสริมการทาบ่อแก๊สชีวภาพเพื่อลดปัญหาการส่งกล่ินรบกวน และใช้เป็นพลังงาน
ทดแทน

82

การบูรณาการการทางานร่วมกันของภาคีเครือข่ายซึ่งการพัฒนาดังกล่าว ส่งผลให้บ้านเกศกาสร
เป็นหมู่บ้านที่มีการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง ผู้นามีความเข้มแข็ง วิสัยทัศน์ในการพัฒนาหมู่บ้านกว้างไกล มีความ
เสียสละ และพัฒนาศักยภาพของตนเอง เพื่อเป็นแบบอย่างท่ีดีให้กับคนในหมู่บ้าน กระตุ้นให้คนในหมู่บ้าน
มีการพัฒนาตนเองและครัวเรือน โดยส่งเสริมให้ดารงชีวิตแบบพอเพียง มีการเก็บออม เอ้ือเฟื้อเผื่อแผ่ มีน้าใจ
ต่อกัน ส่งเสริมให้มีกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซ่ึงกันและกันอยู่เสมอ เศรษฐกิจชุมชนและกลุ่มอาชีพมีความ
เข้มแข็ง มีกลุ่มองค์กรชุมชนท่ีมีการบริหารจัดการท่ีดี มีการจัดสวัสดิการและกิจกรรมสาธารณประโยชน์ได้
อย่างท่ัวถึงและเท่าเทียมกัน มีการใช้ข้อมูลพ้ืนฐานในการวางแผนแก้ไขปัญหาและพัฒนาหมู่บ้าน มีการอนุรักษ์
ทรัพยากรธรรมชาติ และบารุงรักษาสิ่งแวดล้อม คนในหมู่บ้านมีคุณภาพชีวิตท่ีดีข้ึน ภายใต้แนวคิดการดาเนิน
ชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การพัฒนาที่มั่นคงและยั่งยืน โดยมีตัวอย่างครัวเรือน
ที่มกี ารนาเอาหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดาเนินชวี ติ ดงั น้ี

1. นายบุญเลิศ นาควควเควา บ้านเลขท่ี 20 หมู่ที่ 2 ตาบลช่องลม อดีตนายบุญเลิศ และภรรยา
มีอาชีพรับจ้างก่อสร้างในกรุงเทพมหานคร ต่อมาได้กลับมาประกอบอาชีพที่บ้านเกิด โดยนายบุญเลิศ
รับเหมาก่อสร้าง ส่วนภรรยารับจ้างทั่วไปในหมู่บ้าน ใช้ชีวิตตามปกติทั่วไปซื้อทุกอย่าง จึงได้มีความคิดท่ีจะนา
หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 มาใช้ในการดาเนินชีวิต
โดยการศกึ ษาหาความรู้ ไปศึกษาดูงานเศรษฐกิจพอเพียงจากแหล่งต่าง ๆ เพ่ือนามาปรับใช้ให้เข้ากับการดาเนิน
ชีวิตของตนเอง มีการลองผิด ลองถูก ท้อบ้าง แต่ก็ไม่ยอมแพ้ พยายามนาความรู้ท่ีได้รับมาทดลองปฏิบัติ
ให้เหมาะสมกับครอบครัวของตน จนปัจจุบันมีการดาเนินชีวิตอย่างพอเพียง พออยู่พอกิน มีไร่นาสวนผสม
ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงเป็นของตนเอง ปลูกทุกอย่างที่กิน กินทุกอย่างท่ีปลูก เหลือก็แบ่งปัน ขายเพ่ือสร้าง
รายได้ โดยในสวนเศรษฐกิจพอเพียงของนายบุญเลิศ นาคคงคา ประกอบไปดว้ ย

- ปลกู พชื ผัก ได้แก่ ถวั่ ฝักยาว บวบ มะเขอื พริก กะเพรา โหระพา ชะอม ตะไคร้ มะนาว ผกั ชี
- ปลูกไมผ้ ล ไดแ้ ก่ กลว้ ย มะละกอ ขนนุ
- การเลย้ี งสัตว์ ไดแ้ ก่ ไก่ เป็ด ปลา กบ
- มีการใชน้ า้ หมักและปยุย หมักชวี ภาพในการเกษตร

83

2. นายบุญโฮม โควตะนนท์ บ้านเลขท่ี 189 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายบุญโฮม ในอดีต
ทางานรับจ้างก่อสร้างในกรุงเทพมหานคร หลังจากนั้นได้กลับมาทางานบ้านเกิด เริ่มจากทานาเป็นอาชีพหลัก
ต่อมาเห็นนายบุญเลิศ นาคคงคา ทาสวนเศรษฐกิจพอเพียงแล้วมีคุณภาพชีวิตท่ีดีข้ึน อยู่อย่างพอเพียง
ไม่มีค่าใช้จ่ายฟุมเฟือย มีส่ิงของแบ่งปันเพื่อนบ้าน มีความสุขในการดาเนินชีวิต จึงได้แบ่งพื้นท่ีของตนเอง
เป็นสัดส่วน ปลูกพืชผักสวนครัว พืชไร่ ไม้ยืนต้น ไม้ผล ขุดสระ 2 สระเพื่อเลี้ยงปลา และใช้เป็นแหล่งเก็บกักน้า
ใชใ้ นการเกษตร ซึ่งในพ้นื ที่ของนายบญุ โฮม ประกอบไปดว้ ย

- ปลูกพืชผัก ได้แก่ ถั่วฟักยาว ฟักทอง ชะอม แตงกวา ตะไคร้ มะนาว พริก กะเพรา โหระพา
ขงิ ขา่

- ปลกู ไมผ้ ล ได้แก่ กลว้ ย มะละกอ ขนนุ นอ้ ยหนา่
- การทานาขา้ ว
- ไรข่ า้ วโพด
- สวนไผห่ วาน
- เลยี้ งปลาในสระและปลูกตะไค้รอบสระเพ่ือกนั ดนิ ทรดุ

3. นาเอุทัยารรณ บุตรอินทร์ บ้านเลขท่ี 163/5 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนางอุทัยวรรณ
เร่ิมต้นดาเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียงโดยการลดต้นทุนการผลิต เนื่องจากในอดีตมีการใช้สารเคมี
ในการเกษตรเป็นจานวนมาก ทาให้มีต้นทุนการผลิตที่สูง รายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย จึงปรึกษากับสามีและ
หันมาใช้สารอินทรีย์ในการเกษตร คือ การใช้น้าหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี โดยมีการปรับปรุง
และทดลองสูตรน้าหมักต่าง ๆ เพื่อปรับให้เข้ากับสภาพพ้ืนที่ของตนเองอยู่เสมอ ต่อมาได้เข้าร่วมเป็นแกนนา
หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ได้ฝึกอบรมการดาเนินชีวิตแบบพอเพียงไปศึกษาดูงานตามสถานท่ีต่าง ๆ
จึงได้เริ่มวางแผนและลงมือทา ได้แก่ การเล้ียงไก่ไข่ การเลี้ยงปลาทับทิม การเลี้ยงกบ การปลูกพืชผักสวนครัว
ชะอม มะนาว ไม้ผล เช่น มะม่วง กล้วยบริเวณขอบสระ เป็นต้น ปัจจุบันครอบครัวนางอุทัยวรรณ มีต้นทุน
การผลิตทีลดลง เน่ืองจากการใช้น้าหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี มีไข่ไก่ มีปลา มีพืชผักสวนครัว
รวมถึงผลไม้ต่าง ๆ ไว้บริโภคในครัวเรือนโดยไม่ต้องซ้ือหา เหลือแบ่งปันให้กับเพื่อนบ้าน นอกจากน้ียังมีรายได้
เสริมจากการจาหน่ายผลผลิตทางการเกษตรของตน ได้แก่ การเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่ สามารถเก็บไข่ขายได้

84
วันละ 80-90 ฟอง ในราคาแผงละ 100 บาท การเลี้ยงปลาทับทิม ในราคากิโลกรัมละ 90 บาท ซึ่งสามารถ
สรา้ งรายไดเ้ สริมใหก้ บั ตนเองและครอบครวั ได้อย่างต่อเนอื่ ง

4. นายสมาน าเกอด บ้านเลขท่ี 87/3 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายสมาน และนางสงบ
วงกอด เป็นครอบครัวเกษตรกรรมรายได้หลักมาจากการเกษตร ต่อมาได้เข้าร่วมเป็นครอบครัวพัฒนาต้นแบบ
ได้มีการปรับสภาพบ้านเรือนและสวนพืชผักให้น่าอยู่มีความหลายหลายมากขึ้น โดยในพื้นท่ีบริเวณบ้านจะปลูก
ผักสวนครัว ได้แก่ มะเขือ พริก กะเพรา โหระพา ชะอม ตะไคร้ มะนาว ผักกาด ต้นหอม พร้อมทั้งตกแต่ง
จัดพื้นที่เป็นสัดส่วน สวยงาม ส่วนบริเวณสวนผักจะปลูก ข้าวโพด บวบ ถั่วฝักยาว แตงไทย เป็นต้น นายสมาน
และนางสงบ มีความเอ้ือเฟื้อเผ่ือแผ่ มีการแบ่งปันพืชผักผลไม้ ที่ตนเองปลูกให้กับเพ่ือนบ้านเป็นประจา รายได้
หลักส่วนใหญ่มาจากการทานา สว่ นพชื ผกั สวนครัว และพืชไร่ที่ปลูกไว้ สามารถสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว
ไดเ้ ป็นอย่างดี

85

5. นายบุญมา มาตย์ชัยสิเ้์ บ้านเลขท่ี 82/2 หมู่ท่ี 2 ตาบลช่องลม ครอบครัวนายบุญมา ในอดีต
มีอาชีพทานา แต่ด้วยปัญหาทางด้านสุขภาพของภรรยาประกอบกับอายุท่ีเพ่ิมขึ้น ร่างกายไม่ค่อยแข็งแรง จึงทา
ให้นายบุญมา หันมาดารงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยการร่วมเป็นครอบครัวพัฒนาต้นแบบ
มีการปลูกผักสวนครัวรั้วกินได้บริเวณพื้นท่ีว่างเปล่า และเริ่มเล้ียงกบ โดยการลองผิด ลองถูก ศึกษาจากผู้รู้จน
สามารถขยายพันธุ์กบจนประสบความสาเร็จ สามารถขยายพันธ์ุกบจากพ่อพันธุ์แม่พันธุ์กบเพียง 1 คู่
จนถึงปัจจุบันมีลูกกบหลายรุ่นอยู่หลายร้อยตัว ครอบครัวนายบุญมา ดาเนินชีวิตอยู่อย่างพอเพียง มีความ
พึงพอใจในการได้ทาในสิ่งที่ตนเองต้องการ ไม่ต้องด้ินรนที่จะหาเงินทองมากมายเพ่ือซ้ือส่ิงของท่ีไม่จาเป็น
หรือฟมุ เฟือย ทาให้มีความสุขในการไดด้ าเนินชวี ิตอย่างพอเพยี ง

86

ราเาลั ทไี่ ด้รับ เก่ียากับการนาโควรเการอันเนอ่ื เมาจากพระราชดาริมาจดั กิจกรรม
เพอื่ ส่เเสริมใ้้ชุมชนสรา้ เสัมมาชีพท่ีเป็นรปู ธรรมและสามารถต่อยอดได้

รางวลั รองชนะเลิศอนั ดบั 1
หมูบ่ ้านเศรษฐกจิ พอเพียง “อยเู่ ยน็ เป็นสขุ ” ประจาปี 2557

รางวัลรองชนะเลศิ อันดบั 1
โครงการประกวด “หมบู่ ้านเข้มแขง็ ตามแนวปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง”

87

ราเาลั ท่ไี ด้รบั เกี่ยากับการนาโควรเการอนั เน่อื เมาจากพระราชดารมิ าจดั กจิ กรรม
เพอ่ื สเ่ เสริมใ้ช้ ุมชนสร้าเสัมมาชีพทีเ่ ป็นรปู ธรรมและสามารถต่อยอดได้

รางวลั รองชนะเลิศอันดับ 1
หมูบ่ า้ นเศรษฐกิจพอเพียง “อยูเ่ ย็น เปน็ สุข” ดเี ด่น ประจาปี 2562

กลุม่ ผ้ามัดหม่ีทอมอื ได้รับการคัดสรรเป็นผลติ ภณั ฑ์ ระดับสดี่ าว ประเภทผา้ เครื่องแต่งกาย
ตามโครงการสัดสรรสุดยอดหนง่ึ ตาบล หนงึ่ ผลิตภณั ฑไ์ ทย ปี พ.ศ. 2555

88

ราเาัลที่ได้รบั เก่ยี ากับการนาโควรเการอนั เนอ่ื เมาจากพระราชดารมิ าจดั กจิ กรรม
เพ่อื ส่เเสริมใ้ช้ ุมชนสรา้ เสัมมาชีพทเี่ ปน็ รปู ธรรมและสามารถตอ่ ยอดได้

รางวลั หม่บู า้ นเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบของจังหวัดกาแพงเพชร ระดบั “อยู่ดี กนิ ดี”
ประจาปี 2556

รางวัลชนะเลิศ ระดับอาเภอ ตามโครงการการคดั เลือกหมู่บา้ นดเี ดน่ (บา้ นสวย เมอื งสุข)
ประจาปี 2557

89
ราเาลั ทีไ่ ด้รบั เก่ยี ากับการนาโควรเการอันเน่อื เมาจากพระราชดาริมาจดั กิจกรรมเพ่ือสเ่ เสริม

ใ้ช้ มุ ชนสร้าเสัมมาชพี ท่ีเป็นรปู ธรรมและสามารถตอ่ ยอดได้

รางวลั โครงการดีเดน่ ดา้ นประมง ระดับปานกลาง
ภายใตโ้ ครงการ 9101 ตามรอยเท้าพอ่ ภายใตร้ ่มพระบารมี เพอ่ื การพฒั นาการเกษตรอยา่ งย่งั ยนื

รางวัลรองชนะเลศิ อนั ดับ 1 หมบู่ ้านเศรษฐกิจพอเพียง “อยู่เย็น เปน็ สุข”
ประจาปี 2562

90
ราเาัลท่ไี ด้รบั เกยี่ ากับการนาโควรเการอันเนือ่ เมาจากพระราชดาริมาจัดกจิ กรรมเพื่อส่เเสรมิ

ใ้ช้ มุ ชนสร้าเสัมมาชพี ทเ่ี ป็นรูปธรรมและสามารถต่อยอดได้

ลายผ้าพระราชทาน
ผา้ มดั หมล่ี ายขอเจ้าฟูาสริ ิวัณณวรี ฯ
เพอื่ ใช้เป็นตน้ แบบในการพัฒนาต่อยอดพัฒนาลายผา้ ของกลุม่ ผา้ ทอบ้านเกศกาสร



91

2.1 เปน็ ชุมชนที่ไดร้ ับการยกยอ่ งวา่ เป็นชมุ ชนท่มี ีการดาเนินงานดา้ นจิตอาสา

บา้ นเกศกาสร หมู่ 2 ตาบลช่องลม อาเภอลานกระบือ จังหวัดกาแพงเพชร เป็นชุมชนท่ีมีการขับเคล่ือน
กิจกรรมจติ อาสาอย่างตอ่ เน่ือง โดยเฉพาะ จติ อาสาพฒั นา ในแต่ละดา้ น ดงั นี้

1. ด้านจิตอาสาฝุายแพทย์และสาธารณสุข
2. ดา้ นจติ อาสาพัฒนาชุมชนเข้มแข็ง ประชามีสขุ
ส่งผลให้ได้รับการยกย่องว่าเป็นชุมชนที่มีการดาเนินงานด้านจิตอาสาที่สามารถเป็นต้นแบบในการ
บริหารจัดการจิตอาสาชุมชนเพ่ือพ่ึงตนเองได้ โดยคนในชุมชนมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ
ซง่ึ กิจกรรมโครงการทดี่ าเนินการอย่างตอ่ เนื่อง ไดแ้ ก่
1. โครงการด้านจิตอาสาฝ่ายแพทย์และสาธารณสุขเยี่ยมผู้ป่วยติดเตียง ผู้สูงอายุและผู้พิการตาบล
ชอ่ งลม เป็นกลมุ่ งานจติ อาสาท่ีปฏิบัติงานสนับสนุนและช่วยอานวยความสะดวกแก่แพทย์ พยาบาล รวมถึงช่วย
อานวย ความสะดวกด้านการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ตลอดจนส่งเสริมให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจในการ
ดูแลสุขภาพ ซ่ึงผลจากการดาเนินงานอย่างต่อเนื่องส่งผลให้นายดาริ ทองคา ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 2 บ้านเกศกาสร
อาเภอลานกระบือ จังหวัดกาแพงเพชร ได้รับมอบเกียรติบัตรเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้านดีเด่น
ระดับอาเภอ (อาเภอลานกระบือ) ประจาปี 2562 สาขาการจัดการสุขภาพชุมชน จากสาธารณสุขอาเภอ
ลานกระบือ และชุมชนบ้านเกศกาสร ได้รับเกียรติบัตรเป็นชุมชนคุณธรรม ตามโครงการส่งเสริมชุมชนองค์กร
อาเภอ และจังหวัดคุณธรรม ปีงบประมาณ 2562 ภายใต้แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ 1
(พ.ศ. 2559-2564) จากผู้ว่าราชการจังหวัดกาแพงเพชร ผลอันเนื่องมาจากการเย่ียมบ้านผู้ปุวยติดเตียง
เปน็ ประจาทกุ เดือนซึ่งการออกเยี่ยมผู้ปุวยแต่ละคร้ังจะมีมติจากที่ประชุมประจาเดือนของหมู่บ้าน ซึ่งจะประชุม
กันทุกเดือนในวันที่ 7 ของเดือนเพื่อวางแผนและกาหนดการลงพื้นที่เยี่ยมผู้ปุวยติดเตียง ในการเยี่ยมบ้านผู้ปุวย
ติดเตียงในแต่ละคร้ังได้รับความร่วมมือจากหลายฝุาย เช่น เจ้าหน้าที่จากอาเภอลานกระบือ เจ้าหน้าท่ี
จากเทศบาลตาบลช่องลม เจ้าหน้าท่ีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลเกศกาสร พระสงฆ์จากวัดเกศกาสร
อาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้าน ผู้นาท้องถ่ินและท้องที่ประจาหมู่บ้าน เป็นต้น ซ่ึงการออกพ้ืนที่ดังกล่าว
จะนาเครื่องอุปโภคบริโภคที่จาเป็นไปมอบแก่ผู้ปุวยติดเตียงทุกคน มีการตรวจสุขภาพเพ่ือเป็นการช่วยดูแล
สุขภาพเบื้องต้นให้กับผู้ปุวยติดเตียง การเฝูาระวังและให้ความรู้เรื่องแผลกดทับกรณีผู้สูงอายุปุวยติดเตียง
หรือความรู้เกี่ยวกับการออกกาลังกายขณะที่ผู้ปุวยนอนอยู่บนเตียง การดูแลเรื่องความสะอาด การอาบน้า
เช็ดตัว และเปลี่ยนเส้ือผ้าให้ผู้ปุวยอย่างถูกวิธี สาหรับผู้ดูแล ซึ่งการเยี่ยมบ้านของจิตอาสา ยังมีการการพูดให้
กาลงั ใจผู้ปุวย ทาให้มีสุขภาพจิตท่ดี ี และมชี ีวติ ท่ียืนยาว โดยทไ่ี มค่ ิดวา่ ตวั เองเปน็ ภาระของลกู หลานหรอื ผู้ดแู ล
การเยี่ยมบ้านผู้สูงอายุปุวยติดเตียง ถือได้ว่าเป็นสิ่งท่ีช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิต สังคมผู้สูงวัยได้เช่นกัน
เพราะบางครั้งลกู หลานท่คี อยดูแลคนสูงวัยกลุ่มนี้จาเป็นต้องออกไปประกอบอาชีพ จึงทาให้ผู้สูงอายุต้องอยู่บ้าน

92

เพียงลาพัง นอกจากการเย่ียมบา้ นแล้ว จิตอาสาจะลงไปช่วยให้กาลังใจผู้ปุวยติดเตียง และช่วยคัดกรองโรค เช่น
ภาวะแผลกดทับ หรือกรณีที่มีโรคแทรกซ้อนอื่น เช่น มีแผลติดเช้ือที่ต้องไปพบแพทย์โดยด่วน การเย่ียมบ้านจึง
เปน็ เรอ่ื งท่สี าคญั มาก โดยเฉพาะในพนื้ ท่หี รือชมุ ชนทม่ี กี ารเปิดรบั อาสาสมัครเย่ียมบา้ น ก็จะทาให้ชุมชนน้ันน่าอยู่
มากยิ่งข้ึน เพราะน่ันสะท้อนให้เห็นว่า สังคมคือส่วนสาคัญในการดูแลคุณภาพชีวิตผู้อายุท่ีมีภาวะปุวยติดเตียง
ติดบ้าน ในระยะเวลาอันใกล้น้ี สังคมไทยกาลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ซ่ึงประชากรวัยแรงงานคนวัยหนุ่มสาว
จะมีจานวนที่ลดลง ดังน้ันการดูแลผู้สูงอายุจึงมีความจาเป็นมากยิ่งขึ้น ซึ่งผู้ดูแลผู้สูงอายุและผู้ปุวยติดเตียง
เพ่ือฟน้ื ฟจู ะไดร้ ับความรจู้ ากเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลเกศกาสรอยา่ งถูกวธิ ี ดังน้ี

แผลกดทับ สาเหตุของแผลกดทับมักจะมาจากการที่ผู้ปุวยนอนนาน ๆ ทาให้บริเวณท่ีเป็นปุมกระดูก
ตา่ ง ๆ ขาดเลือดมาเลี้ยงท่ีบริเวณผิวหนัง จึงทาให้เกิดแผลที่ผิว ในระยะแรกอาจมีแค่อาการลอกที่ผิวอย่างเดียว
แต่หากปล่อยไว้ก็อาจลอกไปถึงช้ันกล้ามเนื้อและกระดูกได้ และเม่ือไม่มีผิวปกคลุมแล้วโอกาสเกิดการติดเช้ือ
ก็จะมากขน้ึ ไปด้วย โดยการหลกี เล่ียงหรอื ปูองกนั แผลกดทับน้ันก็สามารถทาได้ง่าย ๆ โดยผู้ดูแลต้องหมั่นพลิกตัว
ผู้ปวุ ยทกุ ๆ 2 ชั่วโมง และเปลยี่ นทา่ นอนของผปู้ ุวยด้วย เชน่ นอนหงาย นอนตะแคงสลับกันไปมา นอกจากนี้อาจ
ซอ้ื เตยี งสาหรบั ผูป้ ุวยตดิ เตียงโดยเฉพาะมาใชร้ ่วมด้วยก็ได้เช่นกัน

ความสะอาด การรักษาความสะอาดเป็นสิ่งท่ีไม่อาจละเลยได้สาหรับการดูแลผู้ปุวยติดเตียง โดยเฉพาะ
ในผู้ปุวยท่ีมีการใส่สายสวนปัสสาวะเข้าไปในร่ายกาย เพราะเป็นการเพิ่มโอกาสติดเช้ือได้ง่ายข้ึน ผู้แลจึงควร
เปลี่ยนสายสวนปัสสาวะเป็นประจาอย่างน้อยทุก 2-4 สัปดาห์ และทาความสะอาดด้วยน้าสบู่อ่อน ๆ ทุกคร้ัง
เพ่ือให้ม่ันใจในความสะอาดและหากพบว่าผู้ปุวยมีปัสสาวะสีขุ่น หรือมีอาการปัสสาวะไม่ออก ควรรีบพาไปส่ง
โรงพยาบาลใกล้บ้านทันทีในกรณีผู้ปุวยท่ีสวมใส่กางเกงผ้าอ้อม ผู้ดูแลก็ต้องหม่ันตรวจเช็คและเปลี่ยนกางเกง
ผ้าอ้อมให้ผู้ปุวยอยู่เสมอ เพราะหากปล่อยให้ผู้ปุวยนอนจมกองอุจจาระหรือปัสสาวะไปเรื่อย ๆ จะทาให้ผู้ปุวย
ได้รบั เช้ือเขา้ สู่ร่างกาย นอกจากน้ี การดูแลสุขภาพช่องปากให้ดีอยู่เสมอก็เป็นส่ิงที่ไม่ควรมองข้าม เพราะจะช่วย
ลดการสะสมของแบคทีเรียในช่องปาก ชว่ ยลดความเสย่ี งของการเกิดปอดอักเสบจากการสาลักได้อีกดว้ ย

การรับประทานอาหาร อาหารการกินของผู้ปุวยติดเตียงน้ันต้องให้ความสาคัญมากเช่นกัน เพราะส่ิงท่ี
พบบ่อยก็คือ “ภาวะกลืนลาบาก” ท่ีเสี่ยงต่อการสาลักในขณะรับประทานอาหาร ซึ่งอาจทาให้ปอดเกิดการ
อักเสบหรือติดเชื้อเนื่องจากมีเศษอาหารหลุดเข้าไปที่หลอดลมที่อาจอันตรายถึงชีวิตได้เลย ดังนั้น จึงไม่ควรให้
ผู้ปุวยทานอาหารในท่านอน ผู้ดูแลควรจัดให้ผู้ปุวยนั่งตัวตรงระหว่างรับประทานอาหาร และเม่ือทานเสร็จแล้ว
ก็ควรปล่อยให้น่ังตรงต่อไปก่อนสักพักเพ่ือรออาหารย่อยจึงค่อยพาผู้ปุวยนอน นอกจากการปรับท่าทางการทาน
อาหารแลว้ ก็ควรปรับประเภทของอาหารใหเ้ หมาะกบั อาการของผู้ปุวยด้วย

สุขภาพจิตของผู้ป่วย นอกจากปัญหาด้านร่างกายแล้ว ด้านสภาพจิตใจของผู้ปุวยน้ันก็เป็นอีกเร่ือง
ที่ผู้ดูแลห้ามละเลยโดยเด็ดขาด และแม้ว่าสาเหตุของการเป็นผู้ปุวยติดเตียงอาจต่างกันไปตามแต่ละคน แต่สิ่งที่
ผ้ปู ุวยตดิ เตียงมักมเี หมือนกันก็คือ “ความเบ่ือหน่ายและความทุกข์ใจ” ท่ีไม่สามารถช่วยเหลือหรือทาอะไรเองได้
เหมือนเดิม ดังน้ัน ผู้ดูแลจึงควรหากิจกรรมต่าง ๆ มาทาร่วมกับผู้ปุวย เพ่ือช่วยลดความเครี ยดและความ
เบอ่ื หน่ายของผปู้ วุ ย

93
สภาพแวดลอ้ ม สภาพแวดล้อมเองสาคัญต่อการฟ้ืนตัวของผู้ปุวย จึงควรจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม
ต่อการใช้งานโดยต้องหม่ันทาความสะอาดอยู่เสมอและควรเปิดหน้าต่างให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก นอกจากน้ี
ควรจัดสถานทีใ่ ห้งา่ ยตอ่ การเคล่ือนย้ายผู้ปุวยหากเกดิ เหตฉุ กุ เฉนิ ข้ึนด้วย
ผลงาน/รางวลั ทไ่ี ดร้ ับ

- รางวัลอาสาสมัครสาธารสุขประจาหมู่บ้านดีเด่น ระดับอาเภอ (อาเภอลานกระบือ) ปี2561
สาขา การจัดการสขุ ภาพชมุ ชน

- รางวัลชุมชนคุณธรรม ตามโครงการส่งเสริมชุมชน องค์กร อาเภอ และจังหวัดคุณธรรม
ปีงบประมาณ 2562 ภายใตแ้ ผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 1 (พ.ศ. 2559-2564)

- การเข้ารับการฝึกอบรม หลักสูตรเสริมสร้างศักยภาพผู้นาชุมชนท้องถิ่น ด้านการจัดการ
สขุ ภาวะชุมชน

ภาพกจิ กรรมโครงการเยย่ี มผู้ปว่ ยติดเตียง ผู้สูงอายุและผู้พิการตาบลช่องลม

การเย่ียมบ้านผู้ปุวยติดเตียงในแต่ละคร้ังได้รับความร่วมมือจากหลายฝุาย เช่น เจ้าหน้าที่จากอาเภอ
ลานกระบือ เจ้าหน้าที่จากเทศบาลตาบลช่องลม เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลเกศกาสร
อาสาสมัครสาธารณสุขประจาหมู่บ้าน ผู้นาท้องถ่ินและท้องท่ีประจาหมู่บ้าน ครู กศน. เป็นต้น ซึ่งการออกพ้ืนท่ี
ดังกล่าวจะนาเคร่อื งอปุ โภคบริโภคท่ีจาเปน็ ไปมอบแกผ่ ูป้ วุ ยติดเตียงทุกคน และจะการพูดให้กาลังใจผู้ปุวย ทาให้
มชี วี ิตท่ยี นื ยาว และมสี ขุ ภาพจิตทดี่ ี โดยท่ีไม่คิดวา่ ตวั เองเป็นภาระของลูกหลานและผู้ดแู ล

94

รางวัลทีไ่ ด้รบั จากผลการดาเนนิ งานดา้ นจติ อาสา

รางวัลอาสาสมคั รสาธารสขุ ประจาหมูบ่ า้ นดีเดน่ ระดับอาเภอ (อาเภอลานกระบอื ) ปี 2561
สาขา การจัดการสุขภาพชุมชน

รางวลั ชุมชนคุณธรรม ตามโครงการส่งเสรมิ ชุมชน องคก์ ร อาเภอ และจงั หวดั คุณธรรม ปีงบประมาณ 2562
ภายใตแ้ ผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2559-2564)