การวางแผนการใช้จ่ายและการบันทึกรายรับรายจ่าย

ก ลุ่ ม ส า ร ะ ก า ร เ รี ย น รู้ ก า ร ง า น อ า ชี พ

เ อ ก ส า ร ป ร ะ ก อ บ ก า ร เ รี ย น
ร า ย วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ

ก า ร ว า ง แ ผ น ก า ร ใ ช้ จ่ า ย

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์

ส า ร บั ญ

การวางแผนการใชจ้ ่าย หน้า

ความหมายของการวางแผนการใชจ้ ่าย 1
ความสาํ คัญของการวางแผนการใชจ้ ่าย 1
วัตถปุ ระสงค์ของการวางแผนการใชจ้ ่าย 1
การประมาณการและการวางแผนการใชจ้ ่าย 2
การทําแผนการใชจ้ ่าย 3
ระยะเวลาในการวางแผนการใชจ้ ่าย 4
วิธกี ารประมาณการและแผนการใชจ้ ่าย
การบนั ทึกรายการรบั และรายการจ่ายเงิน 5-7
การบนั ทึกรายการในสมดุ เงินสด
การทําระเบยี การใชจ้ ่ายเงิน 8
การเปรยี บเทียบงบประมาณกับการใชจ้ ่ายจรงิ 9
10
11

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 1

การวางแผนการใช้จ่าย

ความหมายของการวางแผนการใชจ้ ่าย

การวางแผนการใชจ้ ่าย คือ การประมาณการรายจ่ายใหอ้ ยูใ่ นวงเงินของ
รายได้ โดยการกําหนดรายการใชจ้ ่ายไว้ล่วงหนา้ ก่อนทีจะมกี ารใชจ้ ่ายจรงิ
และพยายามใชจ้ ่ายตามแผนการใชจ้ ่ายมรากําหนดไว้ชว่ งหนา้ ทังนเี พอื มใิ ห้
จ่ายเงินมากกว่ารายได้ทีได้รบั มเี งินเหลือเก็บออมไว้สาํ หรบั ซอื สงิ ทีอยูใ่ น
แผนการซอื และไว้ใชใ้ นกรณเี กิดเหตจุ ําเปน

ความสาํ คัญของการวางแผนการใชจ้ ่าย

การทําแผนการใชจ้ ่ายจะทําใหผ้ บู้ รโิ ภครูจ้ ักใชจ้ ่ายเงินอยา่ งเหมาะสม มี
การพจิ ารณาสงิ ทีซอื ว่าใหป้ ระโยชนค์ ้มุ ค่าและสนองความต้องการเปนการ
สรา้ งนสิ ยั ใหเ้ ปนคนประหยดั ไมเ่ ปนคสรุ ุย่ สรุ า่ ย ไมเ่ ปนคนทีมหี นสี นิ เปนวิธี
การหนงึ ทีจะสรา้ งใหค้ รอบครวั มฐี านะการเงินทีดีขนึ

วัตถปุ ระสงค์ของการวางแผนการใชจ้ ่าย

1.เพอื ใหก้ ารใชจ้ ่ายเกิดประโยชนม์ ากทีสดุ โดยการลดรายจ่ายทีไม่

จําเปนใหเ้ หลือนอ้ ยทีสดุ เชน่ ค่าเครอื งดืมประเภทนาอัดลม สรุ า กาแฟ

นมบเคียว ค่าลกู อม เปนต้น ถ้าตัดรายจ่ายพวกนไี ด้ก็จะสามารถลดราย

จ่ายลง ทําใหม้ ที ีสามารถเก็บออมไว้ใชจ้ ่ายในอนาคตได้

2.เพอื ใหก้ ารใชจ้ ่ายเปนไปอยา่ งมวี ัตถปุ ระสงค์ ชว่ ยใหท้ ราบได้ว่าควรใช้

จ่ายเพอื ซอื อะไรบา้ ง จํานวนเท่าไหร่ และเมอื ใด

3.ฝกใหร้ ูจ้ ักคณุ ค่าของเงินและความเหนอื ยยากในการหาเงินมาใชจ้ ่าย

เปนการปองกันมใิ หใ้ ชจ้ ่ายเงินไปใสงิ ทีไมจ่ ําเปนและได้ผลไมค่ ้มุ ค่า

4.ฝกใหเ้ ปนคนมนี สิ ยั ประหยดั มธั ยสั ต์ รูจ้ ักอดออมเพอื ประโยชนใ์ น

อนาคต เชน่ ออมเงินไว้ซอื บา้ รถยนต์ เปนต้น

5.ฝกใหเ้ ปนคนมเี หตผุ ล สามารถพฒั นาและปรบั ปรุงการใชจ้ ่ายได้เหมาะ

สมกับความจําเปนและความต้องการของตนเองและครอบครวั

6.ชว่ ยใหม้ ฐี านะการเงินมนั คง ไมม่ หี นสี นิ มเี งินใชจ้ ่ายได้ตลอดเวลา

ภายในขอบเขตของรายได้

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 2

การประมาณการและการวางแผนการใชจ้ ่าย

การวางแผนการใชจ้ ่าย จะมลี ักษณะอยา่ งไรนนั ขนึ อยูก่ ับลักษณะของ
การประมาณการ เชน่ แผนการใชจ้ ่ายสว่ นตัว , ครอบครวั เปนต้น

การประมาณการ คือ การทํางบประมาณ ซงึ จะได้จากการประมาณการ
เงิรายได้ทีได้รบั และกําหนดว่าจะใชจ้ ่ายเงินทีได้รบั ซอื อะไรบา้ ง และซอื เปน
จํานวนเท่าไร

ดังนนั ก่อนทีจะทําแผนการใชจ้ ่าย ผทู้ ําแผนการใชจ้ ่ายจะต้องทราบว่า
ตนเองหรอื ครอบครวั มรี ายได้เท่าใด สาํ หรบั ผทู้ ีมรี ายได้ประจํา เชน่
ขา้ ราชการ ลกู จ้างประจํา พนกั งานทีมรี ายได้ค่าแรงเปนเงิเดือน การทํางบ
ประมาณก็จะไมย่ ุง่ ยาก เพราะมรี ายได้ทีแนน่ อน การกําหนดค่าใชจ้ ่ายก็
สามารถทําได้ง่าย แต่สาํ หรบั ผทู้ ีมรี ายได้ไมแ่ นน่ อน เชน่ ลกู จ้างรายวันทีได้
รายได้เปนรายวัน หรอื พอ่ ค้า แมค่ ้าทีขายของตามแผงลอยหรอื เรข่ าย จะเป
การยากทีจะกําหดรายได้ ทําใหก้ ารกําหนดค่าใชจ้ ่ายทําได้ยากขนึ

ในการทํางบประมาณการใชจ้ ่าย ผบู้ รโิ ภคจะต้องประมาณการรายได้ทีได้
รบั และเก็บขอ้ มลู การใชจ้ ่ายเพอื ซอื สนิ ค้าและบรกิ ารว่า มอี ะไรบา้ งทีต้อง
จ่ายเปนรายวัน ระหว่างสปั ดาห์ ระหว่างเดือน ชว่ ง 6 เดือน หรอื 1ป ฯลฯ
เพอื ทีจะได้ออมเงินไว้สาํ หรบั ใชจ้ ่ายในอนาคต

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 3

การทําแผนการใชจ้ ่าย

สาํ หรบั การประมาณการหรอื การทําแผนการใชจ้ ่ายของผทู้ ีมเี งินได้ทีอยู่

เปนครอบครวั จะมรี ายการใชจ้ ่ายประเภทต่างๆ มากขนึ เชน่ ค่าอาหารจะมี

ค่าอาหารตลอดวัน คือ อาหารเชา้ อาหารกลางวัน อาหารเยน็ มคี ่าวัสดุ

ของใชส้ ว่ นตัว มคี ่าวัสดขุ องใชภ้ ายในบา้ น ค่าเชา่ บา้ นหรอื ค่าผอ่ นสง่ บา้ น ค่า

ซอ่ มแซมบา้ น ถ้าเปนผมู้ เี งินได้ทีอยูค่ นเดียว การทําประมาณการค่าใชจ้ ่าย

จะง่ายกว่าครอบครวั ซงึ มสี มาชกิ หลายคน

การประมาณการค่าใชจ้ ่ายของครอบครวั ต้องคํานวณจากค่าใชจ้ ่ายสาํ รบั

สมาชกิ แต่ละคน และค่าใชจ้ ่ายรวมในบา้ นสาํ หรบั ทกุ คนในครอบครวั แล้วนาํ

ทัง 2 สว่ นมารวมเปนรายจ่ายของครอบครวั และรายจ่ายของครอบครวั จะ

ต้องไมเ่ กินรายได้รวมของครอบครวั

การทํางบประมาณของครอบครวั ควรมกี ารทําหลายๆ ครงั และมกี าร

แก้ไขขอ้ บกพรอ่ งเกีวกับการจัดหรอื การประมาณการรายจ่ายแต่ละประเภท

ใหพ้ อเหมาะกับฐานะและความต้องการของทกุ ๆ คนในครอบครวั เพอื ขจัด

ปญหาเหล่านผี ทู้ ีทําประมาณการหรอื แผนการใชจ้ ่ายของครอบครวั จึงควร

จัดทําประมาณการของครอบครวั โดยคํานงึ ถึงสงิ ต่อไปนี
1.เปนประมาณการทีสมาชกิ ทกุ คนมสี ว่ นรว่ มกันทํา รว่ มกันปรกึ ษา

หารอื และกําหนดรายจ่ายแต่ละประเภท

2.เปนประมาณการทียดื หยุน่ ได้ตามความเหมาะสม สามารถ

ปรบั ปรุงแก้ไขได้ ถ้ามรี ายจ่ายทีกะทันหนั เกิดขนึ

3.เปนประมาณการทีดีทีสมาชกิ ทกุ คนใชเ้ ปนเครอื งมอื หรอื แนวทาง

ในการใชจ้ ่ายได้

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 4

ระยะเวลาในการวางแผนการใชจ้ ่าย

การวางแผนการใชจ้ ่ายสาํ หรบั ผมู้ เี งินได้ทีเปนบุคคลเดียว หรอื เปน
ครอบครวั มสี มาชกิ ใครอบครวั หลายคน ควรมกี ารกําหนดการใชจ้ ่ายอยา่ ง
นอ้ ย 3 ระยะ ได้แก่

1. แผนการใชจ้ ่ายระยะยาว ควรมกี ารวางแผนการใชจ้ ่ายสาํ หรบั จ่ายที
นานๆ เกิดขนึ ครงั หนงึ เชน่ ปละ 1 ครงั หรอื 2 ครงั ได้แก่ ค่าลงทะเบยี นเรยี น
ของครอบครวั ทีมบี ุตรหลานอยูใ่ นวัยเรยี น หรอื การตังความหวังว่าอีก 6
เดือนขา้ งหนา้ จะเก็บเงินไว้ซอื โทรทัศนส์ ี 20 นวิ แทนโทรทัศนส์ ี 14 นวิ
เครอื งเก่าทีใชง้ าได้ไมด่ ีแล้ว หรอื สาํ หรบั ค่าประกันชวี ิตทีจ่ายเปนรายป หรอื
ค่ารองเท้า เปนต้น ค่าใชจ้ ่ายเหล่านจี ะต้องมกี ารวางแผน เพอื เก็บไว้เปนเงิน
ออมทกุ เดือน เมอื ถึงกําหนดเวลาทีจะใชจ้ ่ายจะได้มเี งินเพยี งพอทีจะจ่าย ไม่
ต้องก้หู รอื ยมื เงินใหเ้ กิดหนสี นิ เพมิ ขนึ

2. แผนการใชจ้ ่ายระยะสนั ควรมกี ารวางแผนการใชจ้ ่ายระยะสนั เปน
รายเดือนสาํ หรบั ผมู้ รี ายได้เปนรายเดือน รายจ่ายทีจะวางแผนในระยะ 1
เดือน เชน่ ค่าขา้ วสาร อาหารแหง้ เครอื งดืม ค่าเชา่ บา้ นหรอื ค่าผอ่ นสง่ บา้
ค่านา ค่าไฟ ค่าโทรศพั ท์ ค่าวัสดขุ องใชส้ ว่ นตัวสาํ หรบั สมาชกิ ในบา้ น ค่าวัสดุ
ของใชภ้ ายในบา้ น เปนต้น เมอื ได้รบั เงินเดือนมาแล้วจะต้องหกั ค่าใชจ้ ่าย
เหล่านอี อกจากเงินเดือน รวมทังหกั เงินออมออกด้วย ราได้ทีเหลือจึงนาํ มา
จ่ายเปนค่าใชจ้ ่ายประจําวัน สาํ หรบั ผทู้ ีมสี มาชกิ ในบา้ นหลายคน ควรมกี าร
กําหนดค่าใชจ้ ่ายสว่ นตัวของสมาชกิ แต่ละคนเปนรายเดือน

3. แผนการใชจ้ ่ายประจําวัน ควรมกี ารวางแผนการใชจ้ ่ายประจําวันใน
แต่ละวันว่าใชจ้ ่ายเงินในการซอื อะไรบา้ ง จํานวนเท่าไร การกําหนดค่าใชจ้ ่าย
ใแต่ละวันควรยดื หยุน่ ได้ เพอื ทีจะสามารถปรบั ใหเ้ หมาะสมได้ เชน่ ค่าอาหาร
กลางวัน ค่าพาหะเดินทาง ค่าอาหารสด ค่าอาหารแหง้ ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ด
เปนต้น

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 5

วิธกี ารประมาณการและแผนการใชจ้ ่าย

การทําประมาณการและแผนการใชจ้ ่ายจะต้องคํานงึ ถึงการประมาณการ

รายได้ทีจะได้รบั และค่าใชจ้ ่ายทีจะเกิดขนึ การจะกําหนดหรอื ประมาณการ

ค่าใชจ้ ่ายทีจะจ่ายซอื สงิ ของแต่ละประเภทตามความจําเปนนนั ไมม่ ปี ญหา

แต่สาํ หรบั ผทู้ ีมรี ายได้ไมแ่ นน่ อน การประมาณการรายได้ทีจํานวนเงินไมค่ งที

นนั ทําใหก้ ารจัดทํางบประมาณทําได้ยาก เนอื งจากไมม่ จี ํานวนเงินทีแนน่ อน

การทําประมาณการรายได้และรายจ่ายมขี นั ตอนดังต่อไปนี
1. พจิ ารณารายการทผี า่ นมาเปนสาํ คัญ โดยการนาํ บนั ทึกรายการค่าใช้

จ่ายต่างๆ ทีเกิดขนึ ในชว่ งเวลา 1-3 เดือนทีผา่ นมา มาพจิ ารณาดวู ่ารายการ

ใดเปนรายจ่าประจําจ่ายบอ่ ยๆ หรอื เปนราจ่ายทีมคี วามจําเปน หรอื เปนราย

จ่ายทีไมแ่ นน่ อน บางครงั ต้องจ่ายมาก และบางครงั อาจจะจ่ายนอ้ ยลงได้บาง

กรณี เชน่ ค่าดกู ีฬา ค่าดภู าพยนต์ เปนต้น บางคนถือว่าเปนรายจ่ายคงทีคือ

ต้องไปดกู ีฬาหรอื ภาพยนต์ทกุ ๆ สปั ดาห์ เชน่ นกี ็ถือได้ว่าเปนรายจ่ายประจํา

ของบุคคลนนั แต่บางคนนานๆ จะไปชมภาพยนต์หรอื ดกู ีฬาสกั ครงั อยา่ งนกี ็

อาจจัดค่าใชจ่ายประเภทนเี ปนค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ด ดังนนั เพอื ใหก้ ารวางแผน

การใชจ้ ่ายถกู ต้องและใกล้เคียงกับรายจ่ายทีจ่ายตามความเปจรงิ แล้ว จะ

ต้องมกี ารจดบนั ทึกค่าใชจ้ ่ายๆ ทีได้เคยผา่ นมาแล้วหลายๆ ครงั

2. เรยี งลําดับราการก่อน-หลัง ตามความจําเปนและความต้องการ โดย

การแบง่ เปนรายจ่ายประจํา รายจ่ายไมค่ งที และเงินออม

เมอื มกี ารพจิ ารณาราการจ่ายจากทีมกี ารจดบนั ทึกไว้หลายๆ ครงั แล้ว ผู้

ทําแผการใชจ้ ่ายหรอื ผทู้ ีจัดทําประมาณการค่าใชจ้ ่ายควรจะพจิ ารณาจัด

เรยี งลําดับรายการจ่าย โดยพจิ ารณาจากหลักความเปอยูข่ องคนเรา ซงึ จะอยู่

ได้โดยอาศยั ปจจัย 4 นคั ือ อาหาร เครอื งนงุ่ หม่ ทีอยูอ่ าศยั และยารกั ษาโรค

ด้วยเหตนุ กี ารจัดเรยี งลําดับว่ารายการค่าใชจ้ ่ายรายการใดสาํ คัญและมคี วาม

จําเปนต่อชวี ิตความเปนอยู่ และรายการใดเปนรายการเพอื การดําเนนิ ชวี ิต

หรอื เปนรายจ่ายเพอื สนองความต้องการและความสะดวกสบาย ก็จัดเรยี ง

ลําดับรองลงมา แต่มรี ายการหนงึ ซงึ ควรจะจัดเขา้ อยูใ่ นการจัดทําประมาณ

การหรอื การวางแผนการใชจ้ ่าย คือ เงินออม เพราะเปนรายการทีมสี ว่ นชว่ ย
ใหค้ นเรามิสี ยั เปนคนประหยดั เปนผทู้ ีอยูใ่ นความไมป่ ระมาท กล่าวคือ มกี าร

จัดเตรยี มเงินไว้ก้อนหนงึ เพอื สาํ หรบั ใชจ้ ่ายในวันขา้ งหนา้ เก็บไว้ใชย้ าม

ฉกุ เฉนิ หรอื เพอื ซอื สงิ ของทีมรี าคาแพง

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 6

การจัดทําประมาณการหรอื แผการใชจ้ ่ายสว่ นตัวหรอื แต่ละครอบครวั จะ

มรี ายการจ่ายไมเ่ หมอื นกันทกุ ประการ แต่โดยทัวไปควรจัดเรยี งลําดับ

รายการทีจําเปนและสาํ คัญ ดังนี

1.ค่าอาหาร (ทังในและนอกบา้ น) เชน่ อาหารสด อาหารแหง้ เครอื งดืม

ชนดิ ต่างๆ รวมทังค่าอาหารกลางวันในวัธรรมดาทีมใิ ชว่ ันหยุดประจํา
สปั ดาห์
2.ค่าทพี กั อาศยั เชน่ ค่าเชา่ บา้ น ค่าผอ่ นสง่ บา้ นหรอื ทีดิน ค่าเชา่ ทีดิน ค่า
ซอ่ มแซมบา้ น ค่าต่อเติมบา้ น เปนต้น

3.ค่าเสอื ผา้ และเครอื งนุ่งหม่ เชน่ ค่าเสอื ผา้ ค่าตัดเสอื ค่าถงุ เท้า ค่า

รองเท้า ค่าปลอกหมอน ค่าซกั ผา้ เปนต้น

4.ค่ายาและค่ารกั ษาพยาบาลทกุ ประเภท เชน่ ค่าบรกิ ารทางการแพทย์
ค่ายาสามญั ประจําบา้ น เปนต้น

5.ค่าพาหนะใการเดินทาง รวมทังค่าซอ่ มและบาํ รุงรกั ษารถ ค่านามนั รถ
ค่ารถแท็กซี ค่ารถประจําทางและอืนๆ เปนต้น

6.ค่าใชจ้ ่ายใครอบครวั เชน่ ค่านาประปา ค่าไฟฟา ค่าโทรศพั ท์ ค่าสบู่ ค่า

ผงซกั ฟอก ค่าซอ่ มแซมเครอื งมอื เครอื งใชภ้ ายในบา้ น เปนต้น

7.ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ด เปนรายการทีไมไ่ ด้เกิดขนึ เปนประจําและเปน

จํานวนเงินไมม่ ากมกั

8.ค่าใชจ้ ่ายเพอื การศกึ ษา ได้แก่ เงินค่าหนว่ ยกิต ค่าเรยี นคอมพวิ เตอร์ ค่า

สมดุ ค่าหนงั สอื ค่านติ ยสาร ค่าอุปกรณใ์ นการเรยี น เปนต้น

9.ค่านันทาการ เชน่ ดภู าพยนต์หรอื การแสดงต่างๆ ค่าดกู ีฬา ค่าใชจ้ ่าใน
การไปพกั ผอ่ นใวันสดุ สปั ดาห์ เปนต้น

10.ค่าทําบุญการกศุ ล บรจิ าค และค่าของขวัญต่างๆ เชน่ ค่าของขวัญใงา
แต่งงานหรอื งานวันเกิด ค่าอาหารกลางวันสาํ หรบั เด็กด้อยโอกาส ค่า

ทําบุญทอดผา้ ปา ค่าทําบุญทอดกฐนิ เปนต้น

11.เงินออม เชน่ เงินฝากธนาคาร เงิซอื สลากออมสนิ เงิค่าเบยี ประกันชวี ิต
เงินค่าหนุ้ บรษิ ัทต่างๆ พนั ธบตั รออมสนิ พนั ธบตั รรฐั บาล เปนต้น

12.ค่าภาษีเงินได้ ซงึ หนา้ ทีของประชาชนทกุ คนทีมรี ายได้จะต้องเสยี ภาษี
เงินได้ใหก้ ับรฐั บาล เพอื นาํ ไปใชจ้ ่ายใการบรหิ ารประเทศและใหบ้ รกิ าร

ประชาชน

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 7

เมอื ได้กําหนดค่าใชจ้ ่ายแต่ละประเภทว่าจะจ่ายจํานวนเท่าไรแล้ว

แผนการใชจ้ ่ายจึงเปรยี บเสมอื นแวทางการใชจ้ ่ายเงิน แต่ก็มรี ายจ่ายบาง

รายการทีอาจเกิดขนึ ได้โดยไมม่ แี ผนการใชจ้ ่ายก็ได้ ดังได้กล่าวแล้วว่า

แผนการใชจ้ ่ายทีดีควรมกี ารแก้ไขขอ้ บกพรอ่ งทกุ ครงั หลังจากทีได้มกี ารใช้

จ่ายจรงิ ตามทีประมาณไว้ สงิ ทีจะชว่ ยใหผ้ ทู้ ําประมาณการค่าใชจ้ ่ายหรอื

แผนการใชจ้ ่ายได้ก็คือการจดบนั ทึกรายการใชจ้ ่ายทกุ ๆครงั ทีเกิดขนึ ถ้า

รายการใดทีมรี ายจ่ายสงู กว่าทีได้ประมาณการไว้ก็จะต้องหาทางตัดรายการที

ไมจ่ ําเปนใหล้ ดลง แต่ถ้ารายการใดทีได้ตังงบประมาณการไว้ตากว่าทีจะใช้

จ่ายจรงิ และมคี วามจําเปนต้องจ่าย จะได้เพมิ ประมาณการในครงั ต่อไปให้

เพยี งพอ

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 8

การบนั ทึกรายการรบั และรายการจ่ายเงิน
การบนั ทึกรายการรบั และรายจ่ายเงินทีเปนระบบ จะทําใหม้ หี ลักฐานการ
ใชจ้ ่ายทีจะเปนขอ้ มลู ในการปรบั ปรุงการใชจ้ ่ายได้อยา่ งมเี หตมุ ผี ลและ
สามารถปฏิบตั ิได้ การจัดการการเงินใหค้ ่าใชจ้ ่ายอยูใ่ นวงเงินของรายได้ ควร
มกี ารดําเนนิ การเปนขตั อน ดังต่อไปนี

1. ทําแผนการใชจ้ ่ายหรอื งบประมาณ
2.บนั ทึกรายการใสมดุ เงินสด เปนการบทั ึกรายการรบั และจ่ายเงินทีเกิด

ขนึ จรงิ เพอื ทราบรายการรบั รายการจ่าย และเงินทีคงเหลืออยู่
ทังหมด
3.ทําระเบยี นแยกประเภทการใชจ้ ่ายจรงิ เพอื หาค่าใชจ้ ่ายจรงิ องแต่ละ
ประเภทการใชจ้ ่าย ในชว่ งระยะเวลาหนงึ หรอื ตามทีกําหนดว่ามคี ่า
ใชจ้ ่ายประเภทใดบา้ ง แต่ละประเภทเปนจําวนเงินเท่าใด
4.เปรยี บเทียบรายรบั และรายจ่ายจรงิ กับแผนการใชจ้ ่ายหรอื งบ
ประมาณ เพอื ตรวจดวู ่ารายการใดควรปรบั ปรุงหรอื ไม่ อยา่ งไร

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 9

การบนั ทึกรายการในสมดุ เงินสด
การบนั ทึกรายการในสมดุ เงินสด เปนการบทั ึกรายได้และค่าใชจ้ ่ายทกุ วัน
ทีมรี ายได้และค่าใชจ้ ่ายเกิดขนึ เพอื ทีจะได้ทราบจํานวนเงินทีได้รบั และใช้
จ่าย รวมทังจํานวนเงินทีมเี หลืออยูใ่ นแต่ละวัน ใชแ้ บบฟอรม์ สมดุ เงินสด ซงึ
รายละเอียดดังนี

การบนั ทึกบญั ชรี ายการในสมดุ เงินสดจะต้องตีเสน้ ปดบญั ชที กุ เดือน และ
หายอดเงินรวมของชอ่ งรายรบั และรายจ่ายตลอดทังเดือน แล้วตรวจสอบ
ยอดเงินคงเหลือของรายการสดุ ท้าย โดยการาํ รายจ่ายหกั ออกจากการรบั
และรวมกับเงินทีคงเหลือมาเมอื ต้นเดือน เท่ากันกับคงเหลือรายการสดุ ท้าย
แสดงว่ายอดเงินคงเหลือถกู ต้อง

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 1 0

การทําระเบยี การใชจ้ ่ายเงินแยกตามประเภทค่าใชจ้ ่าย
การบนั ทึกรายการในสมดุ เงินสด ไมไ่ ด้แยกประเภทค่าใชจ้ ่ายทําใหไ้ ม่

สามารถทราบว่าค่าใชจ้ ่ายต่างๆ ทีเกิดขนึ ในชว่ งระยะเวลาหนงึ เปนจํานวน
เท่าไร เพอื ใหท้ ราบการใชจ้ ่ายเงินว่าได้จ่ายเปนค่าอะไร จํานวนเท่าไร จึงควร
ทําระเบยี นการใชจ้ ่ายเงินแยกตามประเภทค่าใชจ้ ่ายเพอื ใชป้ ระกอบกับสมดุ
เงินสด ระเบยี นการใชจ้ ่ายเงินนจี ะชว่ ยในการเก็บขอ้ มลู การเงินใหเ้ ปนหมวด
หมู่ ใหร้ ายละเอียดเกียวกับการใชจ้ ่ายโดยแยกประเภทค่าใชจ้ ่ายใระเบยี น
การใชจ้ ่ายเงินจะต้องตรงกับทีได้แยกไว้ในแผนการใชจ้ ่ายหรอื งบประมาณ
เพอื ใชเ้ ปนขอ้ มลู ในการตรวจสอบการใชจ้ ่ายตามแผนการใชจ้ ่ายหรอื งบ
ประมาณว่าเปนไปตามแผนหรอื ไม่ และเพอื ใชเ้ ปนขอ้ มลู ในการปรบั ปรุง
แผนการใชจ้ ่ายหรอื งบประมาณฉบบั ใหมต่ ่อไป

การทําระเบยี นการใชจ้ ่ายเงินโดยแยกตามประเภทของค่าใชจ้ ่าย แบบ
ฟอรม์ ของระเบยี นประกอบด้วยชอ่ ง วัน เดือน ป ทีมรี ายละเอียดเกียวกับค่า
ใชจ้ ่ายต่างๆเกิดขนึ ชอ่ ง ประเภทของค่าใชจ้ ่าย แยกตามประเภทของค่าใช้
จ่าย และชอ่ ง รวมเงิน ใแต่ละวัน รายละเอียดของแบบฟอรม์ ระเบยี นการใช้
จ่ายเงินแยกตามประเภทของค่าใชจ้ ่าย มดี ังนี

การทําระเบยี นการใชจ้ ่ายเงินโดยแยกตามประเภทของค่าใชจ้ ่ายต้อง
ตีเสน้ ปดระเบยี นและหายอดเงินรวมของรายจ่ายแต่ละชว่ งทกุ เดือน

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

| วิ ช า ง า น ธุ ร กิ จ ห น้ า | 1 1

การเปรยี บเทยี บงบประมาณกับการใชจ้ ่ายจรงิ
เมอื ได้ทําระเบยี นการใชจ้ ่ายเงินแยกตามประเภทแล้ว จะทําใหท้ ราบยอด
เงินค่าใชจ้ ่ายแต่ละประเภท ขนั ต่อไปใหน้ าํ ยอดเงิค่าใชจ้ ่ายจรงิ เปรยี บเทียบ
กับจํานวนเงินทีได้วางแผนการใชจ้ ่ายไว้ เพอื หาขอ้ แตกต่างสาํ หรบั ใชใ้ นการ
ปรบั ปรุงแผนการใชจ้ ่ายหรอื งบประมาณฉบบั ใหมต่ ่อไป
การเปรยี บเทียบงบประมาณกับการใชจ้ ่ายจรงิ ควรทําลงในแบบฟอรม์ ซงึ
มชี อ่ งสาํ หรบั เขยี นรายการใชจ้ ่าย จําวนเงินทีได้วางแผนการใชจ้ ่ายไว้ จํานวน
เงินทีได้ใชจ้ ่ายจรงิ และจํานวนเงินทีแตกต่างกันระหว่างการประมาณการ
และการใชจ้ ่ายจรงิ รายละเอียดแบบฟอรม์ การเปรยี บเทียบงบประมาณกับ
การใชจ้ ่ายจรงิ มดี ังนี

เมอื ลงรายการต่างๆ ตามทีกําหนดไว้ครบแล้ว ใหต้ ีเสน้ ปดบญั ชี และรวม

เงินทกุ ชอ่ ง แล้วนาํ ผลองการเปรยี บเทียบทีได้ไปใชใ้ นการปรบั ปรุงและ

วางแผนการทํางบประมาณฉบบั ใหมต่ ่อไป ถ้าเปงบประมาณทีทําเปนป ก็จะ

นาํ ยอดความแตกต่างของการใชจ้ ่ายจรงิ กับงบประมาณมาศกึ ษาทกุ เดือน

เพอื ทีจะได้กําหนดวงเงินค่าใชจ้ ่ายแต่ละประเภทใหไ้ ด้ใกล้เคียงและตรงกับ

ความเปนจรงิ

ค รู ศ รั ณ ย์ กั ณ ท า ท รั พ ย์ |

เอกสารประกอบการเรียน
รายวิชา งานธุรกิจ