รายงาน
เร่อื งความเทาเทียมของมนษุ ย
เสนอ
คณุ ครู ดารนิ ยะรงั วงษ
จดั ทำโดย
นาย อนาวนิ สายาวงศ เลขท่ี 17
นาย ธนภมู ิ ทว มไทย เลขท่ี 18
นาย วีรากร พุมเมอื ง เลขที่ 19
นางสาว อญั ชสิ า สงแสง เลขที่ 20
นางสาว อมุ าพร กอ นแกว เลขท่ี 21
นางสาว กมลชนก บำ้ สนั เทียะ เลขท่ี 27
ช้นั มัธยมศกึ ษาปท่ี 4/2
รายงานนเ้ี ลม นเ้ี ปน สวนหนงึ่ ของวิชาภาษาไทย2 รหัสวิชา ท31102
ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2565
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ ปทุมธานี
คำนำ
รายงานฉบับน้ีเปนสวนหนึ่งของวิชา ภาษาไทย๒ชั้นมัธยมศกึ ษาปท่ี ๔/๒ โดยมีจดุ ประสงคเพ่ือศึกษาความรูที่
ไดจ ากเร่อื ง ความเทา เทียมของมนุษย ซง่ึ รายงานนม้ี ีเนอ้ื หาเกย่ี วกับความรจู กั และการเขา ใจความเสมอภาคทางเพศ
ผจู ัดทำไดเลือกหัวขอในการทำรายงานเน่ืองมาจากเปนเร่ืองที่นาสนใจและตองขอขอบคุณผูที่ใหความรูและ
แนวทางการศึกษาเพ่ือนๆทุกคนท่ีใหความชวยเหลือมาโดยตลอด ผูจัดทำหวังวารายงานฉบับนี้จะใหความรูและเปน
ประโยชนแกผอู า นทกุ ๆทา น
คณะผจู ัดทำ
สารบญั หนา
เรอื่ ง ก
ข
คำนำ 1
สารบัญ
ทำความรูจักและเขา ใจความเสมอภาคทางเพศ 4
- ความหมายและความสำคญั ของความเสมอภาคทางเพศ 9
- คนจนกับคนรวย: ความเสมอภาคที่ไมเสมอภาคในสังคมไทย 12
14
การโดนเอาเปรียบของมนษุ ยใ นสมัยกอ น
รปู แบบของความหลากหลายทางเพศ 15
- กลุมคนทม่ี ีความหลากหลายทางเพศ หรอื เพศทางเลือก LGBTQ
- เพศทางเลือกเปนความผดิ ปกติหรอื ไม
- ปญ หาอตั ลักษณทางเพศสามารถแกไขไดโดยทางการแพทย
- แนวปฏบิ ัติสำหรบั ครอบครวั ท่ีมลี กู หลานเปน LGBTQ
ความคดิ และวัฒนธรรมของคนในสมัยกอ นและปจจุบัน
สถานการณความเทา เทยี มในปจ จบุ นั
- สังคม LGBT ในแวดวงการศกึ ษาในปจ จุบันไดร ับการยอมรบั มากนอ ยแคไหน
บรรณานกุ รม
1
รจู ักและเขา ใจความเสมอภาคทางเพศ
ความหมายและความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศ
ในระยะหลังคนไทยอาจไดยินแนวคิดน้ีบอยข้ึนผานสื่อตางๆ หลายคนอาจมองเปนประเด็นท่ีกลุมผูหญิงลุก
ขึน้ มาเรยี กรองสิทธสิ ตร(ี อกี แลว ) แตในความเปน จริง เรือ่ งความเสมอภาคทางเพศหรือความเทาเทยี มระหวางเพศเปน เร่ือง
ของมนษุ ยท กุ เพศ ทุกวยั ทกุ สถานะ ทม่ี ีสทิ ธใิ นความเปนมนุษยอยางเทาเทยี มกัน
ยิ่งไปกวาน้ัน คำวา “เทาเทียม” ไมไดแปลวา “เทากับ” และคำวา “เพศสภาพ” หรือ Gender เปนคำท่ีกวางกวาคำวา
เพศ หรอื Sex ท่กี ำหนดตามเพศกำเนดิ เทานั้น
สังคมไทยแตเดิม กำหนดความเสมอภาคทางเพศไมเทาเทียมกัน เมื่อวัฒนธรรมตะวันตก เขามาเผยแพร
คา นยิ มหลายอยา งของเรากไ็ ดมีการปรับปรงุ ใหส อดคลอ งกบั ความเปนสากล ซง่ึ เร่ืองความเสมอภาคทางเพศก็เปน อกี เร่ือง
หนึง่ ทีม่ ีการเรยี กรอ งใหมกี ารแกไ ข และสามารถ ด าเนินการปรบั ปรงุ แกไ ขไดในหลายประเดน็
ความเสมอภาคทางเพศ หมายถึง การท่ีเพศชายและเพศหญิงมีสทิ ธแิ ละเสรีภาพ ในการ แสดงบทบาทของตนเอง
ตอสังคมไดอยางเทาเทียมกัน แตตองอยูภายในกรอบท่ีเหมาะสมของ วัฒนธรรมที่ดีงามของสังคมไทย ในปจจุบัน
สังคมไทยใหความสำคัญกับเรื่อง ความเสมอภาค ทางเพศมากขึ้น โดยมองบทบาททางเพศของชายและหญิงวา มีระดับท่ี
เทา เทียมกนั ไมม กี ารกดี กันทางเพศ
ความสำคัญของความเสมอภาคทางเพศนั้น ขึ้นอยูกับความเขาใจในบทบาททางเพศและ การมีสัมพันธภาพที่
เหมาะสมระหวางชายหญิง โดยวัยรุนจะรูสึกออนไหวกับค าพูด ท่ีเกี่ยวของกับ บทบาททางเพศของตนเองมากขึ้น โดย
วยั รุนจะเลียนแบบพฤติกรรมซ่ึงเปนบทบาททางเพศจาก บุคคลท่ีใกลชิดกับตัวเอง กลาวคือ วัยรุนชายจะเลียนแบบจาก
พอ พชี่ าย หรอื ญาติชายที่ใกลชดิ ในขณะทวี่ ยั รุนหญิงก็จะเลียนแบบจากแมพส่ี าว หรอื ญาตสิ าวท่ีสนิท
แนวคดิ เก่ียวกบั ความเสมอภาค
หลักแหงความเสมอภาคไมไดบังคับใหองคกรตาง ๆ ของรัฐตองปฏิบัติตอบุคคลทุกคน อยางเดียวกัน ตรงกันขามกลับ
บังคับใหตองปฏิบัติตอบุคคลท่ีแตกตางกันในสาระสำคัญแตกตาง กันออกไปตามลักษณะเฉพาะของแตล ะคน เฉพาะแต
บุคคลท่ีเหมือนกันในสาระสำคัญเทาน้ันที่ องคกรของรัฐตองปฏิบัติตอเขาเหลานั้นอยางเดียวกัน ในทางปฏิบัติก็มีการ
แบงแยกบุคคล ออกเปนประเภท ๆ เชน ขาราชการ เกษตรกร เปนตน และปฏิบัติตอบุคคลประเภทเดียวกัน เหมือนกัน
และตอบุคคลตางประเภทกันแตกตางกันออกไป ในกรณีท่ีมีการแยกบุคคลออกเปน ประเภทและปฏิบัติตอบุคคลแตละ
2
ประเภทแตกตางกันออกไปโดยปราศจากเหตุผลที่ “ควรคา แกการรับฟง” (Raison objective Plausible) ถือวาเปน
“การเลือกปฏิบัติ” หรือ “เลือกท่ีรัก มักท่ีชัง” (Discrimination) ซึ่งตองหามตามรัฐธรรมนูญเชนกัน นอกจากน้ี ปรีชา
ชางขวัญยืน ก็ไดอธิบายถึงความเสมอภาคไวอีกวา 1. ความเสมอภาคท่ีเปนการบังคับใชตามกฎหมายอยางเทาเทียมกัน
โดยไมเลือกปฏิบัติ หากเปนพรรคพวกเดียวกันจะปฏิบัติอยางหน่ึงถาไมใชก ็ปฏิบัติอกี อยางหนึ่งที่เรยี กวา 2 มาตรฐาน 2.
ความเสมอภาคทางโอกาส หมายถึงการเปดกวาง และการเขาถึงไดสะดวก เชน การ เปดโอกาสใหเด็กนักเรียนไดรับ
การศึกษาในระดับประถมศึกษาฟรีโครงการ 30 บาทรักษาไดทุก โรค เปด โอกาสใหประชาชนเขาถงึ บริการของรฐั เปนตน
3. ความเสมอภาคแบบแนวราบหมายถึง ความสัมพันธในระดับบุคคล ระดบั องคก ารท่ีมี มติ ิในระดับแนวนอน ทก่ี อ ใหเ กิด
ความสัมพันธใ นเชงิ อำนาจ ในขณะที่ เบอรนารด วิลเล่ียมส (Bernard Williams) ก็ไดใ หความหมายของความ เสมอภาค
หรือความเทาเทียมกันไว 3 ประการดวยกัน คือ 1. มนุษยเทาเทียมกัน ในฐานะที่เปนมนุษยชาติรวมกัน (Common
Humanity) กลาวคือ มนุษยทุกคนสามารถพูดและใชภาษารวมกัน มีอิสระที่จะคิดและใชเคร่ืองมืออยูรวมกัน เปนการ
ยนื ยันขอเท็จจริงที่วามนุษยทุกคนเทาเทียมกนั ในฐานะที่เขาเปนมนุษย 2. มนุษยเ ทาเทียมกันในฐานะที่มีความสามารถ
ทางศีลธรรม (Moral Capacities) 3. ความเทาเทียมกันของโอกาส (Equality Of Opportunity) คือ การแบงปนโอกาส
ท่ีจะไดรับปจจัยใหกับทุกคนอยางเทาเทียมกัน สวน ธนาชัย สุนทรอนันตชัย ไดอธิบายวา คำวา ความเสมอภาค
(Equity) น้ัน มีนัยยะที่แตกตางกับคำวาความเทาเทียมโดยเฉพาะในมุมมองทางกฎหมายแลวจะมิไดเรียกรอง ใหปฏิบัติ
อยางเทาเทียมกันอยางสิ้นเชิง กลาวคือ มิไดหมายความวาบุคคลทุกคนจะไดรับการ ปฏิบัติอยางเทาเทียมกันโดยมิได
คำนึงถึงขอแตกตางใดๆ เลย แตเฉพาะกรณีสิง่ สองส่งิ มี สาระสำคัญเหมือนกนั จึงควรจะไดรับการปฏิบตั ิอยางเทาเทยี มกัน
และกรณีสิ่งสองสิ่งมี สาระสำคัญตางกันจะตองไดรับการปฏิบัติท่ีแตกตางกัน เพราะหากทุกคนจะตองไดรับการปฏิบัติ
อยางเทาเทียมกันโดยมิใหคำนึงถึงขอแตกตางใดๆ เชน บุคคลทุกคนจะตองเสียภาษีอยางเทา เทียมกันหมดโดยมิตอง
คำนงึ ถงึ รายไดของบุคคลนั้นหรอื วาทุกคนจะตองไดรบั สทิ ธิเรยี กรอ งใน การไดรับความสงเคราะหอยา งเทาเทยี มกันโดยไม
คำนึงถึงความจำเปนของบุคคลนั้นๆ ในท่ีสุด จะนำไปสูการปฏิบัติอยางไมเสมอภาคตอบุคคลบางกลุม ดังนั้น เร่ืองของ
ความเสมอภาคจึงตองเปนกรณีทม่ี ีการเปรียบเทียบกันระหวา ง ขอเทจ็ จริง 2 ขอเท็จจริงหรือบุคคล 2 คนหรือกลุมบุคคล
2 กลุม โดยจะตองคำนึงวาไมมี ขอเท็จจริงใดๆ หรอื บุคคลใดหรือกลุมบคุ คลใดจะเหมือนกันทุกประการกับอีกขอเท็จจริง
หน่ึง หรืออีกบุคคลหน่ึง หรืออีกกลุมบุคคลหนึ่ง นอกจากน้ันแลว การจัดสวัสดิการสังคมก็ถือเปน บริการสาธารณะที่รัฐ
ตองจดั ขน้ึ ซงึ่ ภายใตแ นวคิดของการจัดบริการสาธารณะก็เปนท่ยี อมรบั กนั วาตองคำนงึ ถงึ ความเสมอภาคดว ย (บ
คนจนกบั คนรวย: ความเสมอภาคที่ไมเสมอภาคในสังคมไทย
ธนาคารโลก (World Bank) ไดใหคำนิยามของคำวา “ความยากจน” ในแงของความไม สมบูรณของ
สิ่งจำเปนบนพื้นฐาน หรือทางจิตวิทยาวา หมายถึง “สภาวะที่อัตคัดอยางไมอาจจะ ยอมรับไดของมนุษยปุถุชน” ซึ่งเม่ือ
พิจารณาความอัตคัดทาง กายภาพ ทางจิตใจ และทางสังคม ซ่ึงเกีย่ วพันโดยตรงกบั ความไมส มบูรณของส่ิงจำเปนพืน้ ฐาน
3
ทางวัตถแุ ละทางชีววิทยา โดยทั่วไปมักหมายถึง โภชนาการ สาธารณสุข การศึกษาและที่พัก อาศัย นอกเหนือจากน้ันยัง
รวมไปถึง การขาดแคลนโอกาสและสงิ่ จำเปนพนื้ ฐานของชีวิต เชน โอกาสการศึกษาข้ันประถมศกึ ษา โอกาสการมีสขุ ภาพ
ดี สิ่งเหลา นจ้ี ะนำไปสกู ารมงี านทำและ สรางรายไดในอนาคต ดว ยเหตแุ ละปจ จยั ดังกลาวเรามักจะพบเหน็ บนหนาขาวของ
สอ่ื วา “คน จน” มักจะถกู เอารดั เอาเปรียบโดยชองโหวของกฎหมายอยูบอยครงั้ และมักจะถูกเลือกปฏิบัติ จากเจาหนาที่
ของรัฐในกรณีที่เกิดขอพิพาทระหวางคนรวยกับคนจน และคนจนมักจะติดคุกเปน บทสรุปอยูแทบจะทุกครั้ง แตในความ
เปน จริงในอกี แงม ุมจะพบวา 1. คนจนไมมีเงิน ไมมีหลักทรัพยย่ืนประกันตวั 2. คนจนติดคุกเพราะไมมเี งินจายคาปรับ คือ
กรณีท่ีศาลมีคำพิพากษาวาทำผิดจริง หากพิจารณาในสาระสำคัญของตัวบทกฎหมายจะพบวา ในคดีท่ีมีโทษปรับ แลว
จำเลย ไมม ีเงนิ เสียคา ปรบั จำเลยทเี่ ปน คนจนก็ตอ งติดคุกแทนคา ปรบั ซึ่งใน พ.ร.บ.
แกไขเพ่ิมเติม ประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ 25) พ.ศ. 2559 ที่ไดประกาศลงราชกิจจานเบกษาแลว เม่ือวันท่ี 7 เม.ย.
2559 และมีผลบังคบั ใชในวันที่ 8 เม.ย. 2559 ที่ผานมาวากฎหมายดังกลาว สาระสำคัญ คือ มีการแกไขอัตราเงินในการ
กกั ขัง แทนคาปรับจาก 200 บาท/วัน เปน 500 บาท/วนั และหามกักขังเกินกำหนด 1 ป เวนแตใ นกรณีทีศ่ าลพิพากษาให
ปรับตง้ั แต 200,000 บาทขน้ึ ไป จะส่งั กกั ขังแทนคาปรับเกนิ กวา 1 ปได แตไมเกนิ 2 ป
4
การโดนเอาเปรยี บของมนุษยใ นสมยั กอน
1.การละเมิดสทิ ธิเดก็ เยาวชน และครอบครวั : แมวาภาพรวม สถานการณดา นเด็กและเยาวชนของประเทศ
ไทย มีแนวโนม ดีขึ้นโดยเฉพาะในดา นสุขภาพอนามัย ดานการศกึ ษาและความหวงใยของสงั คม รวมท้ังวัฒนธรรมและ
วิถชี ีวิต ของสงั คมไทย ยงั มคี วามผูกพันที่เขม แข็งของสถาบันครอบครัวและชมุ ชนอยมู าก แตท ิศทางการพฒั นาที่มผี ล
ใหเกิดการ เปล่ียนแปลงทางดานเศรษฐกจิ และสังคมที่ผา นมา สงผลใหสถาบนั ครอบครัวไทยออนแอลง ทั้งในแงของ
การพัฒนา ศักยภาพบุคคลในครอบครัวและการสรางภูมิตานทานใหแกเด็ก รวมถึงการทํารายเด็กโดยบุคคลใน
ครอบครัวอันนํามาซ่ึง ปญหาตางๆ ท่ีมีแนวโนมสูงขึ้นและรุนแรงขึ้น ไดแก เด็กและเยาวชนติดยาเสพติด ถูกลวง
ละเมดิ ทางเพศ เดก็ กําพรา เด็ก เรรอน การใชแรงงานเดก็ เดก็ ในธุรกิจบริการทางเพศ เดก็ หนีภัย เดก็ และเยาวชนใน
สถานสงเคราะหสถานพินิจและ คุมครองเด็กและเยาวชน เรือนจาํ เปนตน ดังนั้นนอกจากการปกปองคุมครองสิทธิ
เด็กแลว การสงเสริมใหทุกภาคสวนของ สังคมตระหนักถึงบทบาทหนาท่ีตอเด็กและเยาวชน ทั้งในและนอกระบบ
การศกึ ษา เพือ่ เปนการวางรากฐานของวัฒนธรรม สทิ ธมิ นษุ ยชนในประเทศไทยจึงเปนเร่อื งสําคัญอยางยงิ่
2. ปญหาความเหลื่อมล้ำ : ทิศทางการพัฒนาที่มุงเนนอุตสาหกรรมการผลิตเพื่อการตลาด โดยใชแรงงานราคา
ถูกเพื่อสง เสริมการลงทุนจากตางประเทศเปนหลัก ไดกอใหเ กดิ ชองวางของการกระจายรายไดอยางหนักหนวง ผใู ช
แรงงานถูกเอาเปรียบและไมไดรับการสงเสริมใหมีขบวนการรวมกลุมของสหภาพ แรงงานตางๆ ท่ีเขมแข็ง สภาพ
ความ ปลอดภัยในการทํางานสวนใหญยังมีความเสย่ี งสูงและไรห ลกั ประกนั สําหรบั ผูหญงิ และผดู อยโอกาสกลมุ ตางๆ
ยังมี ขอจํากัดในการเขาถึงโอกาสการพัฒนาดานการศึกษาและการพัฒนาศักยภาพ รวมทั้งการเขาถึงบริการ
สาธารณะของรฐั ในดานตางๆโดยเฉพาะกระบวนการยุติธรรม
3. ปญหาการคามนุษย: (จาก USA-Trafficking in Persons Report 2014 : TIP Report) ประเทศไทยเปน
ประเทศตนทาง ปลายทางและทางผานสาํ หรับการคา มนุษยเพ่ือการบังคับใชแรงงาน เหยอื่ จากประเทศเพือ่ นบาน 2-
3 ลานคน ตอปสวนใหญมาจากพมาจีน เวียดนาม รสั เซีย อุซเบกิสถาน อนิ เดีย และฟจิจะถูกหลอกลวงใหเขา สูธุรกิจ
ประมง ปจ จยั สนับสนุนใหเ กดิ การคามนุษยคอื พฤติกรรมทุจริตของเจาหนาท่ีท้ังสองประเทศตามแนวชายแดน ลาว
พมา และกัมพูชาซึ่งอาํ นวยความสะดวกใหกบั กระบวนการเคล่ือนยายแรงงานท่ไี มมีเอกสารประจาํ ตัว สหรฐั กลาวหา
วา รฐั บาล ไทยไมมีความพยายามอยางเพียงพอท่ีจะปฏบิ ัติตามมาตรฐานข้ันตาํ่ ในการขจัดการคามนุษย ไทยจงึ ถูกลด
ระดับลงไปอยู ในบัญชกี ลุม ที่ ๓ (Tier 3) ซ่งึ ขณะนี้ไทยกําลังอยูระหวา งการจดั ตั้งศาลคดีเกี่ยวกับการคามนุษยเพอื่ ให
มีการพจิ ารณาคดี ในดา นนี้ไดอ ยางรวดเร็ว
4. ปญหาสิทธิชมุ ชน : ปญหาการขาดแคลนทรพั ยากรในระดบั โลกทวคี วามรุนแรงข้ึนในขณะท่ีคณุ คาเชิง พาณิชย
และเชิงอุตสาหกรรมของทรัพยากรชีวภาพของประเทศไทยกลับเพ่ิมมากข้ึน ภัยคุกคามจากบรรษัทขามชาติและ
5
กลุมธุรกิจท่ีมุงแยงชิงฐานทรัพยากรธรรมชาติจึงย่ิงรุนแรงและฉกฉวยทรัพยากรของชุมชนและของชาติไปใช
ประโยชนโ ดย ตางชาติในรูปแบบตา งๆแมว า รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ จะไดรบั รองสทิ ธิ
ของบคุ คลและ ชุมชนในการดําเนินโครงการที่อาจมีผลกระทบตอคุณภาพชวี ิต ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม
แตในทางปฏิบัติยัง เกิดปญหาความขัดแยงในพื้นที่ บานปลายไปสูการคุกคาม การทํารายจนเสียชีวิต โดยยังไม
สามารถนําผูกระทาํ ความผดิ มาลงโทษได แมประเทศไทยเริ่มตระหนกั ถึงแนวคิดในการพัฒนาท่ถี อื คนเปนศนู ยกลาง
แตทิศทางการพัฒนาท่ีแกปญหา อยางแยกสวน ไมมองปญหาความยากจนวา เปนผลจากทิศทางและโครงสรางการ
พัฒนาที่ไมเหมาะสม ขณะท่ีรัฐและ กลไกของรัฐยังขาดความรูและความเขาใจถึงวิถีชีวิตของชาวบานกับการดูแล
รักษาทรัพยากรธรรมชาติและยังนิยมใชรัฐ เปนศูนยกลางในการกําหนดนโยบายและการดําเนินการ ทําใหไมเห็น
ความสําคัญในการออกกฎหมายเพ่ือรับรองสิทธิ ชุมชนใหชัดเจน และยังไมตระหนักถึงความจําเปนในการสงเสริม
และเคารพสิทธิการมีสวนรวมของประชาชนตั้งแตกอน การตัดสนิ ใจในการวางแผนพัฒนาท้ังระดับชาติการวางแผน
รายสาขาและการวางแผนระดบั พื้นท่ีรวมทั้งการกาํ หนด และอนุมัติโครงการตางๆ ท่ีมีผลกระทบตอชุมชน ไมวาจะ
เปนโครงการของเอกชน หรือบรรษทั ขามชาติหรอื ภาครัฐ ทาํ ใหเกิดปญ หาความขดั แยง จากการดาํ เนนิ โครงการตา งๆ
ท้ังในชุมชนระหวางภาคธุรกิจกับชุมชน และระหวางประชาชนกับ หนวยงานของรัฐอันเปนปญหายืดเย้ือและมี
แนวโนมรุนแรงมากข้ึนในปจจบุ นั
5. ปญหาสิทธขิ องบุคคลหลากหลายทางเพศ : ถูกจาํ กัดบทบาททางสังคม ศาสนา การประกอบอาชีพ การรับ
บริการสาธารณสุขขั้นนพน้ื ฐาน บุคคลหลายเพศถูกมองเหยียดหยาม เลอื กปฏิบัตถิ กู ปด กนั้ โอกาสในการพฒั นาตนเอง
คํา นําหนานามท่ีไมตรงกับเพศ นําไปสูการลดทอนสถานะและศักดิศรีความเปนมนุษยและสิทธทางกฎหมาย คํา
เรยี กในตํารา เรียนหรือส่ือวา“เบ่ยี งเบนทางเพศ ,รักรว มเพศ ,..”ตอกย้ำใหเ กิดทัศนคติท่ีไมถูกตองหรือความไมเขาใจ
นาํ ไปสปู ญ หา ความรนุ แรงทางกายภาพดว ยเหตุแหงอคติ
6. ปญหาสิทธิและสถานะบุคคลของกลุมชาติพันธ: ยังมีการละเมิดสิทธิของกลุมชาติพันธุตางๆโดยเฉพาะท่ี
ยงั มิไดรับสัญชาติไทย ซึ่งกระทบตอการไดร ับสถานะบุคคลตามกฎหมาย การจดั ต้ังถิ่นฐานการประกอบอาชีพ การ
เขาถึง สิทธิและสวัสดิการข้ันพ้ืนฐานในการดํารงชีวิตตามมาตรฐานท่ีเหมาะสม โดยเฉพาะดานสาธารณสุขและ
การศึกษา มีการ เลือกปฏิบัติอยางไมเปนธรรมและละเมิดศักดิศรีความเปนมนุษยในดานตางๆหนวยงานรัฐยังขาด
ความรูความเขา ใจ เกย่ี วกับวถิ ชี ีวิตของกลุมชาติพันธุโ ดยเฉพาะการพ่ึงพิงธรรมชาติ
7. ปญหาการละเมิดสทิ ธิมนุษยชนในพ้ืนทจี่ ังหวัดชายแดนภาคใต: ผลกระทบดานสิทธิในชวี ิตและรา งกายของ
ประชาชนและเจา หนาที่รัฐในพ้ืนท่ีอันสบื เนื่องมาจากการใชความรุนแรงของผูกอ ความไมสงบ , การใชก ฎหมายความ
ม่ันคงและกระบวนการควบคุมตัวผูตองสงสัยขาดการหาพยานหลักฐานที่ชัดเจน บางครั้งไมมีหมายคนและหมายจับ
จับกุมแบบเหวี่ยงแห หรือซอมใหผูตองหารับสารภาพ ทําใหมีผูถูกดําเนินคดีมากจนกระบวนการทางศาลลาชาและ
6
นําไปสู การสรางเงอื่ นไขในการลดความชอบธรรมในการทําหนาท่ีของฝายรฐั ทั้งในดานความม่ันคงและกระบวนการ
ยุตธิ รรม
8. ปญหาการบังคับใหบุคคลสูญหาย (อุมหาย) : แมวาประเทศไทยจะเปนภาคีอนุสัญญาวาดวยการปองกัน
บุคคลจากการหายสาบสูญโดยถูก แตก ลับยงั พบปญหาการอุมหาย ซ่งึ ในหลายคร้ังท่ไี มส ามารถนําตัวผกู ระทําความผิด
มาลงโทษไดและมีหลายคร้งั ที่สงสยั วาอาจเก่ยี วของกบั การกระทําของเจาหนา ทข่ี องรฐั เอง เชน กรณีการหายตัวไปของ
แกนนําชาวกะเหร่ียงบานบางกลอย อําเภอแกงกระจาน จังหวัดเพชรบุรีที่หายสาบสูญไปหลังจากท่ีถูกเชิญไปพบ
เจาหนาท่ีรฐั เม่อื วันท่ี ๑๗เมษายน ๒๕๕๗ จนถงึ มิถุนายน ๒๕๖๐ นีร้ า งพ.ร.บ. ปองกันและปราบปรามการทรมานและ
การบังคับบุคคลใหสูญหาย ยังไมผานการพิจารณาจากสภานิติบัญญัติแหงชาติจึงยังไมมีกลไก หรือกฎหมาย
ลักษณะเฉพาะมาใชเ รงรดั การดําเนนิ คดีอมุ หายน้ี
9. ปญหาส่ือกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน : เมื่อสื่อนําเสนอขาว เหย่ือ ผูถูกกระทํา ผูตองสงสัย หากสื่อใชคําวา
"คนราย", "ผูกอความผิด” แมมีการสารภาพ หรืออยูในระหวางการทําแผนประกอบก็ดีถือวาเปนการละเมิดสิทธิและ
ศกั ดิ์ ศรขี องผูที่เกี่ยวของในขาวเพราะเขายังเปนเพียง"ผูตองหา/ตองสงสัย หรอื จําเลย" เทานั้น การเปดเผยขอมูลอัต
ลักษณเปดเผยใบหนา ไมวากลองจากสื่อมวลชน หรือชุดเจาหนาที่ตํารวจจัดใหมีการแถลงขาว การโคลสอัพ (close
up) ใบหนาของผูตองหา หรอื นําเสนอภาพท่ีมีความรุนแรง โหดราย กระทบกระเทือนจิตใจผูชม เปนละเมิดสิทธิการ
เปดเผยอัตลักษณสวนบุคคลตอผูท ี่เกี่ยวของในขาวทุกกรณีเพราะวัตถปุ ระสงคข องการรายงานขาวควรมุงเนนเฉพาะ
ขอ เท็จจริงและ ตัง้ คาํ ถามตอเง่ือนงําของคดีละเวนการเปดเผยขอมูลเชิงเราอารมณทอี่ าจเปนการปลุกปน อารมณคนดู
ใหมีความเกลียด แคน ซ่ึงจํานําไปสูการสรางอคติและภาพตัวแทนเชิงลบที่ยากเกินกวาจะแกไ ขไดใ นกรณีของบุคคลท่ี
ไดรับการพิสูจนทาง ศาลแลววาเปนผูบริสุทธ์ิ สื่อมวลชนควรตองคํานึงถึง "สิทธิในการถูกลืม" (right to be
forgotten) โดยการประกาศความ บริสุทธิ์ จากคําพิพากษา เพ่ือทําใหขาวเชิงลบท่ีเคยนําเสนอออกไปถูกลืมไปจาก
สงั คม เพอ่ื ใหผบู ริสทุ ธิ์ มีโอกาสในการ เร่ิมตน ชวี ติ ใหม
10. ปญหาแรงงานขามชาติ: เร่ิมจากการที่แรงงานตางดาวถูกมองวามผี ลกระทบตอความม่ันคงของประเทศ จึง
มมี าตรการควบคมุ แรงงานขามชาติอยางเขมงวด เชน การข้ึนทะเบียน การเดินทาง การเปลย่ี นงานที่ยุงยาก ทําให
แรงงาน สวนหนึ่งอยูนอกระบบ ไมสามารถเขาถึงบริการสุขภาพของรัฐ ไมมีหลักประกันสุขภาพ ไมไดรับสิทธิ
ประโยชนจาก กองทุนประกันสังคมและกองทุนเงินทดแทน ไมมีสิทธิจัดต้ังสหภาพแรงงานหรือนัดหยุดงาน ใน
ขณะเดียวกัน ก็ขาดความ เขาใจทางกฎหมายไทย ไมสามารถเขาถึงกระบวนการทางกฎหมายไทยไดทําใหอาจถูก
ลอลวงมาทํางาน ถูกแสวงหา ประโยชนและตกเปนเหย่ือของกระบวนการคามนุษยประมงผิดกฎหมาย มีการใช
แรงงานเดก็ ตา งชาตทิ ีอ่ ายตุ า่ํ กวา ๑๕ ปโดยอาศัยชอ งโหวท างกฎหมาย
7
11. ปญหาสิทธิของคนพิการ : แมจะมีการประกาศใชพรบ.สงเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ.
๒๕๕๐ แตพบวาคนพิการบางสวนยงั มีปญ หาในการมีสวนรวมต้งั แตขั้นตอนของการคิดและวางแผนในกิจกรรมตา งๆ
ปญหาการสรา งการยอมรับตอคนพิการ การเขาถึงสภาพแวดลอมทางกายภาพ การเดินทางและขอมูล ซึ่งทําใหเปน
อุปสรรคตอการดาํ รงชวี ติ ไดอยางอิสระ รวมถงึ การเขาไปมีสวนรวมในสงั คม “อารยะสถาปตย” การเขาถงึ กระบวนการ
ยุตธิ รรม เชน การขาดลามภาษามือ คนพิการท่ียากจนและอยตู ามลําพัง ไมส ามารถชว ยตวั เองไดมกั จะถูกทอดทิ้งและ
เสี่ยงตอการถูกทํารา ยในรูปแบบตางๆโดยหนวยงานรัฐยังไมมีมาตรการเชิงรกุ ทจ่ี ะปองกันไดปญหาการดํารงชวี ิตอยาง
อิสระและการมมี าตรฐานท่ีเพียงพอ การท่ีคนพิการสามารถเลือกดํารงชีวิตในรปู แบบท่ีตนตองการไดอ ันเปน เร่ืองศกั ด์ิ
ศรี และเสรีภาพในการตดั สินใจ ปญหาสทิ ธิดานการศึกษาตามความสามารถ ความสนใจ ความถนัดและความตองการ
จาํ เปนพเิ ศษของคนพกิ ารแตล ะประเภทและบุคคล ปญหาความพรอมในการทํางาน และมาตรการจา งงานคนพิการไม
ตอบสนองตอความตอ งการของคนพกิ ารทป่ี จจบุ ัน
12. ปญหาในการเขาถึงและชองวางการปฏิบัติในกระบวนการยุติธรรม : มีกฎหมายอีกจํานวนมากที่
ลาสมัยไม เหมาะสมกบั สถานการณสังคมและเจตนารมณของรัฐธรรมนูญ กระบวนการสอบสวน,การใหประกนั ตวั ,การ
พิจารณาคดี ในศาลตางๆที่ยังลาชาและไมทั่วถึง การเลือกปฏิบัติตอผูอยูในสถานพินิจและเรือนจําจําเปนตองมีการ
ปรับปรุงกฎหมาย และกระบวนการยุติธรรม ดวยการสราง “วัฒนธรรมองคกรดานกฎหมายและกระบวนการ
ยตุ ธิ รรม” โดยเฉพาะการ คมุ ครองสิทธผิ ตู องหา ใหคาํ นงึ ถงึ คุณคาและศกั ด์ิ ศรีความเปนมนษุ ยใหม ากขึ้น ปรับแนวคิด
และกระบวนการลงโทษโดย วิธีตางๆในเรือนจํา ตองมีกฎหมายคุมครองเด็กและเยาวชนเมื่อเปนผูตองหาใหถูกตอง
ตลอดจนผูเสียหายและพยานใน คดีอาญา ถึงแมวารัฐธรรมนูญไดกําหนดใหมีศาลรัฐธรรมนูญและศาลปกครอง เพื่อ
เปน หลักประกันการใชก ฎหมาย
13. ปญหาสิทธิในการเขาถึงกระบวนการยตุ ิธรรมของผูหญิง : เชน คดีขม ขนื มีกระบวนการในการสืบสวน
สอบสวนไมเหมาะสม และระบบวิธีพิจารณาที่ไมเอ้ือตอผูเสียหาย เปนการทํารายความรูสึกของเหย่ือ ทําใหการ
ติดตาม ผูกระทําผิดมาเขาสูกระบวนการไดนอยราย ผูเสียหายจํานวนมากตองเก็บงําความอับอาย ไมกลาเปดเผย
และปลอ ยให คนกระทําผิดยงั กระทาํ ไดตอ ไป
14 . สิทธิในชวี ิตกับการโทษประหารชีวิต : ในบริบทของโลกทุกวันน้ีเปนท่ียอมรบั กันทั่วไปแลววา การ
ลงโทษดวย วธิ กี ารประหารชวี ิตน้ัน นอกจากจะเปน การละเมดิ สิทธใิ นชีวิตและรา งกายของมนษุ ยแลว ยังไมกอใหเ กิด
การลดลงของ อตั รากออาชญากรรม มีเอกสารรายงานการวิจัยหลายช้นิ ท่ีเปนเครื่องยืนยันวา การลงโทษดวยวิธกี าร
ประหารชีวิตไมใช ปจจัยหลักในการชวยลดอัตราการกออาชญากรรมแตอยางใด สําหรับประเทศไทย มีแนวคิดใน
การยกเลิกโทษประหาร ชีวิตโดยผลักดันใหอยูในแผนสิทธิมนุษยชนแหงชาติฉบับท่ี ๓ พ.ศ. ๒๕๕๗ - ๒๕๖๑ ดวย
8
การเสนอใหปรับเปล่ียนโทษ ประหารชีวิตเปน จําคุกตลอดชีวิตแทน ซง่ึ สอดคลองกับหลักการดา นสิทธิมนษุ ยชนตาม
รฐั ธรรมนญู และปฏิญญาสากลวา ดวยสิทธิมนษุ ยชนใหก ารรบั รองไวในการที่จะตอ งพึงเคารพในคณุ คาของชีวติ มนษุ ย
9
รูปแบบของความหลากหลายทางเพศ
กลุมคนท่ีมีความหลากหลายทางเพศ หรือเพศทางเลือก LGBTQ เปนกลุมคนท่มี ีอตั ลักษณทางเพศ หรือ
รสนยิ มทางเพศที่แตกตางไปจากคนสว นใหญในสงั คม โดยคำวา LGBTQ ยอ มาจาก
• L - Lesbian กลุม ผูห ญิงรกั ผูหญิง
• G - Gay กลมุ ชายรกั ชาย
• B - Bisexual หรอื กลุม ทรี่ ักไดทัง้ ผชู ายและผูห ญิง
• T - Transgender คอื กลมุ คนขา มเพศ จากเพศชายเปนเพศหญิง หรือเพศหญิงเปน เพศชาย
• Q - Queer คอื กลุม คนท่พี งึ พอใจตอ เพศใดเพศหน่งึ โดยไมไดจำกดั ในเรือ่ งเพศ และความรัก
นอกจากน้ีเพศทางเลือกยังสามารถอธบิ ายตามความหมายของเพศวถิ ี และอตั ลกั ษณท างเพศได ดังนี้
• เพศวิถี (Sexual Orientation) คือ ความรูสึก รสนิยมทางเพศ รวมถึงความพึงพอใจทางเพศท่ีมีตอบุคคล
อ่ืน โดยจะแบง ออกเปน 4 ลกั ษณะหลกั ๆ ไดแก
o รักตางเพศ คอื ผูท่ีมีรสนิยมชื่นชอบเพศตรงขา ม หรือบคุ คลตางเพศ เชน ผูช ายทชี่ อบผูหญงิ หรือผูห ญงิ ที่
ชอบผชู าย
o รักเพศเดียวกัน คือผูที่มีรสนิยมช่ืนชอบเพศเดียวกัน แบงออกเปน 2 กลุมหลัก ๆ ไดแก เลสเบ้ียน
(Lesbian) และเกย (Gay)
o ไบเซ็กชวล (Bisexual) คือผทู ี่มีรสนยิ มช่นื ชอบท้งั เพศหญงิ และเพศชาย โดยจะมีอารมณเสนหากับเพศ
ตรงขา ม หรอื เพศเดยี วกันก็ได
o ไมฝกใฝท างเพศ คือผทู ไ่ี มสนใจเร่อื งเพศสมั พนั ธ แตเพยี งรูสึกสนิทสนม ผูกพันกบั บุคคลอ่ืน
• อตั ลักษณทางเพศ (Gender Identity) คอื การรับรูวา ตนเองตองการเปนผูชาย หรือผูหญิง ซ่ึงบางคนอาจ
มีอัตลักษณทางเพศตรงกบั อวัยวะเพศ และโครงสรางทางรา งกาย แตบ างคนอาจมอี ัตลักษณท างเพศแตกตางจาก
โครงสรางทางรางกาย หรือเรียกคนกลุมนี้วา “คนขามเพศ (Transgender)” โดยคนขามเพศอาจเปนผูที่ไม
สามารถกำหนดใหต นเองเปนผูชาย หรอื ผูหญิงเพยี งเพศใดเพศหน่งึ ไดด วย
10
เพศทางเลอื กเปน ความผิดปกติหรอื ไม
ในสมัยกอนอาจมองวาการขามเพศ หรือกลุมคนที่อยูในเพศทางเลือกมีความผิดปกติที่เกี่ยวกับทางจิตใจ โดยมี
เอกสารทางราชการระบุวา ‘กะเทย’ เปนผูมีความผิดปกติทางจิตถาวร เปนโรคจิตวิกลจริต ซึ่งความคิดเหลาน้ีลวนถูก
ครอบงำดวยวัฒนธรรม หรอื บรรทัดฐานทางสังคมจนเกิดการเลือกปฏิบตั ทิ ำใหค นกลุมนีไ้ มไ ดรับสิทธทิ ค่ี วรไดเทา ท่คี วร ใน
ปจจุบันสังคมไดเรม่ิ มีการเอาอิทธิพลทางความคิด และบรรทัดฐานทางสังคมแบบตะวันตกเขามา เราจึงสามารถพบเห็น
กลุมคนที่เปนเพศทางเลอื กไดทัว่ ไป โดยสังเกตไดจากสื่อตา ง ๆ เชน หนังสือ ภาพยนตร หรือมศี ัพทท ่ีบัญญัติใชเฉพาะกับ
สื่อบนั เทงิ ทเ่ี ก่ยี วกบั ชายรักชาย หรอื ท่ีเรารจู ักกันในชือ่ วา “ซีรสี วาย” น่ันเอง
ในทางการแพทยบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศไมไดเปนโรค หรือมีความผิดปกติทางจิตใจแตอยางใด เพียงแตเปน
สว นผสมท้ังภายในและภายนอกที่หลากหลาย เชน ฮอรโมน สารเคมีในสมอง การเลี้ยงดู วฒั นธรรม และพ้ืนฐานทางสังคม
ทห่ี ลอหลอมตวั บคุ คลจึงไมใ ชค วามผิดปกตแิ ตอยางใด
ปญ หาอตั ลักษณทางเพศสามารถแกไ ขไดโดยทางการแพทย
ผูที่มีความแตกตางดานอัตลักษณทางเพศอาจมีปญหาทางรางกาย หรือเพศสรีระที่ไมตรงกับความตองการของ
ตนเอง แพทยจ ะชวยเหลือโดยการแกไขรา งกายใหส อดคลองกับภาวะจิตใจ โดยจะมีการดำเนนิ การ ดังนี้
• วนิ ิจฉัย เริ่มตนจากการปรึกษาจิตแพทยเพื่อวินิจฉัย และใหคำแนะนำในการปรับตัว และการส่ือสารกับบุคคลอ่ืน
เพอ่ื ใหทราบถึงวิธีการดูแลทีเ่ หมาะสม
• การแปลงเพศ ผูทต่ี ดั สินใจจะรับการผา ตัดแปลงเพศจะตองไดรับการประเมินความพรอมในการผาตดั จากจติ แพทย
และควรเขารับการผาตัดจากศัลยแพทยท่ีมีความเช่ียวชาญ และควรทำการผาตัดในสถานพยาบาลท่ีไดมาตรฐาน
เพ่อื ความปลอดภัย
แนวปฏบิ ตั ิสำหรับครอบครัวท่ีมลี กู หลานเปน LGBTQ
ปญหากลุม LGBTQ ตองเผชิญที่สำคัญท่ีสุดไมไดมีแคเพียงบรรทัดฐานทางสังคม แตยังมีปญหาในเรื่องการยอมรับ
จากคนในครอบครัว เนือ่ งจากคนกลุมนี้อาจตองทำตามความหวงั ของพอแม หรือตองรกั ษาช่อื เสียงของวงศตระกลู ซง่ึ เปน
เรอ่ื งสวนทางกับผทู ่ีอยใู นกลมุ ความหลากหลายทางเพศ ครอบครัว หรือคนรอบขางอาจยังขาดความรูความเขา ใจในตัวตน
หรือวิถที างเพศของคนกลุมนี้ จึงควรเรยี นรูแนวปฏิบัติเมอ่ื พบวา ลกู หลานเปน LGBTQ ดังน้ี
• ไมเปรียบเทียบ ควรสงเสริมการรูคุณคาในตนเอง ไมควรเปรียบเทียบลูกหลานกับใคร เพราะจะเปนการสราง
ความกดดันสงผลใหไ มอ ยากเปด ใจกบั เรามากย่งิ ข้นึ
11
• สอื่ สารในเชิงบวก มีการส่ือสารระหวา งกัน เนนการมองผลดมี ากกวาผลเสีย หมั่นพูดคุย เปด โอกาสใหอีกฝายได
บอกเลา เรือ่ งราว และรบั ฟงความคดิ เหน็ ดว ยความเขา ใจ
• ใหค วามสำคัญ ใสใ จ และชน่ื ชมในส่ิงทีท่ ำได แตไ มควรเยินยอเกินจริง
• ใหโอกาสไดเ รยี นรู โดยอาจดูแลอยหู า ง ๆ หรอื คอยใหความชวยเหลือเมื่อจำเปน
• สังเกตพฤติกรรม วัยรุนท่ีเปนเพศท่ีสามอาจตองเผชิญกับความเปล่ียนแปลงตาง ๆ คนในครอบครัวจึงตองคอย
สงั เกตพฤติกรรมที่อาจเปนสัญญาณวาตนเองรูส ึกแปลกแยกจากสังคม หรือมีพฤติกรรมการแสดงออกทางเพศที่
ไมเ หมาะสม ใชความรนุ แรง มอี าการซึมเศรา
12
ความคดิ และวัฒธรรมของคนในสมัยกอ นและปจจุบนั
ในสมัยกอ น
ในสมัยกอนน้ันความเทา เทียมมีนอยมาก คนท่ีมีความแตกตางหรือออนแอกวา ก็จะถูกเอาเปรียบตางๆนาๆ และ
ถูกกดขจ่ี ากคนสว นมาก เชนการมีรสนิยมทางเพศแตกตางจากคนสว นใหญ ผูหญงิ ท่ีโดนเอาเปรยี บจากผูชาย คนผิวขาวที่
เหยยี ดคนสีผวิ อื่นๆ การเอาเปรียบคนท่พี ิการ ในสมัยกอนนั้นถาพบเห็นผคู นที่ผดิ แปลกจากคนสวนใหญ ผูคนเหลานน้ั กจ็ ะ
โดนเอาเปรยี บ โดนเหยียด โดนลอ ซ่ึงมันไมยุติธรรมเอาซะเลย ยกตวั อยางหัวขอใหญๆ ที่ยังเปนปญหามาจนถึงปจจบุ ัน
เลยก็คือปญหาของความไมเทาเทียมระหวาง “ผิวขาว” กับ “ผิวสี” ตอไปนี้คือตัวเลขทางสถิติ 5 ดานท่ีจะชวยบอกเลา
เรื่องราว
1.) มีคนผิวดำเพยี งแค 2 คนเทานัน้ ทีเ่ ปนอภิมหาเศรษฐี (black billionaires)
คือ Oprah Winfrey และอดีตดารานักบาสเก็ตบอล Michael Jordan น้ีเปนการเปรียบเทียบกับอภิมหาเศรษฐีอีก 500
คนในอเมริกา
2.) มคี นผิวดำเพียง 9.8% เทา นั้นท่ีเรียนจบปริญญาตรี
ในระดบั ไฮสคูลน้ันนักเรียนผิวดำมผี ลการเรยี นดี แตมีเพยี งแค 30% เทานัน้ ท่ีเรยี นจบจนไดรบั ใบประกาศณียบตั ร ในขณะ
ที่มีนักเรียนที่เปนคนผิวขาวเพียง 27% เทานั้นท่ีเรียนจบ แตคนผิวดำมีจำนวนนอยกวา 10% ท่ีเรียนจบปริญญาตรี
ในขณะทีค่ นผวิ ขาวมจี ำนวนถึง 14.4% ทไี่ ดรับปริญญา
3.) 75% ของคนอเมริกันผิวขาวคบแตคนผวิ ขาวดว ยกันเปน เพอ่ื นเทาน้นั
การสำรวจนี้จัดข้ึนโดยสถาบันวิจยั ทางศาสนาเพ่ือสาธารณะ(Public Religion Research Institute) ในป 2013 เมื่อมีการ
ถามคำถามตางๆ เพื่อประเมินถึงความหลากหลายทางมิตรภาพของผูคน พบวา คนอเมริกกันผิวดำ 65% คบคนผิวดำเปน
เพอ่ื น และคนอเมรกิ ันผวิ ขาว 75% ก็จะคบเฉพาะคนผวิ ขาวดว ยกันเทานน้ั เปนเพ่ือนในวงสังคมของพวกเขา
4.) 10.9% ของชาวอเมรกิ ันผิวดำตกงาน (black unemployment) ตัวเลขอัตราการวางงานในระหวา งประชาชนผิว
ดำยังคงสูงมากเกินไปกวาคนผิวขาว ปจจุบันนี้มีคนอเมริกันผิวขาวเพียง 4.8% เทาน้ันท่ีไมมีงานทำ เม่ือเปรียบเทียบกับ
อัตราเฉลีย่ โดยรวมจาก 5.8%
5.) ผูชายที่ติดคกุ เปนคนผิวดำถึง 37% ตัวเลขไดมาจาก "ประชากรในคุก ณ สิ้นเดือนธันวาคม 2013" แสดงใหเห็น
วาชาวอเมริกนั ผิวดำมีสัดสวนของผตู องขงั ที่ไมเหมาะสม ในขณะท่ีมคี นผิวขาวเพียง 37% และเปนชาวสเปนและโปรตุเกส
เพียง 22% เทาน้ัน
13
ในปจ จุบนั
วันที่ 8 มีนาคมของทุกปถือเปนวันสตรีสากลซึ่งเปนวันสำคัญท่ีท่ัวโลกจะไดเฉลิมฉลองความสำคัญของสิทธิของ
ผหู ญิงและความเทา เทียมทางเพศโดยในป 2021 น้ีธีมของวันสตรีสากลคอื Choose to Challenge หรือการเลอื กท่จี ะยืน
หยัดทาทายอำนาจและความอยุติธรรมแอมเนสต้ี อินเตอรเนชนั แนล ประเทศไทยในฐานะองคกรหลักดานสิทธิมนุษยชน
จึงจัดโครงการหองเรียนสิทธิมนุษยชนหัวขอ “วันสตรีสากล: หลากหลายความเหลื่อมล้ำเธอยังตองเจออะไรอีกบางในป
2021” โดยมุงเนนประเดน็ เกี่ยวกับความทาทายท่ีนักเคลื่อนไหวดานความเทาเทียมทางเพศตอ งเผชิญในยคุ ปจจบุ ันแมว า
การตอสเู กี่ยวกบั สทิ ธสิ ตรีจะดำเนนิ มาอยา งตอ เนอื่ งและยาวนานก็ตาม
จากการแตง ตั้ง"วันสตรสี ากล"จะเห็นไดชัดวา ในปจ จุบนั โลกของเรานั้นใหความสำคญั กบั ความเทา เทียมมากขน้ึ
14
สถานการณความเทา เทียมในปจจบุ นั
เทคโนโลยีในโลกปจ จบุ ันพัฒนาไปไกลมาก สวนทางกับความไมเสมอภาคทางเพศในสังคมไทยยงั คงมีอยู แมด ู
เหมือนจะเปดกวางมากข้ึน แตยังคงพบความเหลื่อมล้ำระหวางเพศชาย เพศหญิง และกลุมความหลากหลายทางเพศ
(LGBT) หรือ “เพศที่สาม” เน่ืองมาจากสังคมไทยถูกบมเพาะจากการเล้ียงดูในครอบครัวมานานจากรุนสูรุน ดวยระบบ
ชายเปนใหญ ทำใหเ กิดชองวา งความไมเ ทาเทียมไมเปนธรรมเกิดขน้ึ ในหลายดา นปจ จุบันจะบอกวาความเหลอื่ มล้ำทางเพศ
ลดลงคงพูดยาก แตที่ผานมาไดรับความสนใจและแกไขจากสังคม ท้ังในเชิงนโยบายมากขึ้น รวมถึงไดมีกลไกตางๆ ในเชิง
กฎหมายออกมา อยา งพ.ร.บ.ความเทา เทียมระหวา งเพศ พ.ศ. 2565 ซ่ึงไมใชเ พียงการแกไ ขเฉพาะความเทาเทยี มระหวาง
หญิงและชายเทานน้ั ยังรวมถึงกลมุ ความหลากหลายทางเพศ ในกลมุ ชายรักชาย หญงิ รักหญิง และคนขา มเพศ นอกจากนี้
ยังมีนโยบายและแผนพฒั นาระดบั ชาตสิ ำหรับผหู ญงิ
สงั คม LGBT ในแวดวงการศึกษาในปจ จุบนั ไดรับการยอมรบั มากนอยแคไ หน
พอมันเปน แวดวงวิชาชีพ คนก็จะยดึ ติดอยูก บั การแบงแยกเพศแบบชัดเจน เพราะมันทำใหคนเขาไปอยูในระบบ
ระเบียบ อยูในความตกลงขององคกรไดงาย เชนองคกรมีชุดยูนิฟอรมแบบผูชาย ผูหญิง คนท่ีมีหลากหลายทางเพศก็
อาจจะรูสึกวาอาจจะไมไดอยากใสฟอรมตามเพศ ปญหาแบบนี้มันจะเกิดขึ้น คนก็จะมองวา LGBT ไมไดอยใู นกลองของ
เพศที่กำหนดไว ส่ิงท่ีเกิดข้ึนคือ องคกรก็ไมพอใจ คนท่ีไปทำงานในองคกรก็จะไมพอใจท่ีตองไปทำ ย่ิงเฉพาะคนขามเพศ
ปญหาเร่ืองการแตงกายและความคาดหวงั จะเกดิ ข้นึ เวลาทำบัตรพนกั งาน มนี ายรึเปลา? รูปละตอ งเปนผหู ญิงหรือผูชาย?
มันกลายเปนความขดั แยง ท่ีเกิดขน้ึ ในองคกร องคกรก็ตอ งทำตามระเบียบยง่ิ เราพูดถึงวงการศึกษา ยิ่งมคี วามตองการทส่ี ูง
มาก ความตองการแรกของหนวยงานคือใหคนอยูในระเบียบสามารถควบคุมได และไมไดอนุญาตใหคนเปนอะไรก็ไดที่
อยากเปน เพราะวิชาชีพมันตองมีความนาเชื่อถอื ดังน้ันการเปน LGBT ในงานวิชาชีพมักจะถูกพูด และเขา ใจเสมอวา คน
พวกนีไ้ มม ีความนา เชื่อถือหรอก เพราะมบี ุคลิกภาพทีไ่ มโ อเค อาจจะไมม สี ภาวะทางจิตใจทีด่ ี เพราะมอี ารมณส วงิ
วธิ ีคิดเร่ืองการทำความเขาใจคนมันไมเหมือนกัน อยา งตางประเทศมนั มีระบบกฎหมาย ระบบนโยบายท่ีสนับสนุน
คน ใหพื้นท่ีคน และมีแนวคิดสิทธิมนุษยชนเปนท่ีตั้ง ถาประเทศเหลานั้นเคยมีการเลือกปฏิบัติมายาวนาน และพยายาม
แกไข รวมถงึ มตี อสูของคนในประเทศนั้นดวย แตบ านเราไมไดเ ปนอยา งนน้ั เลย มนั ปลอ ยสะเปะสะปะ ซึ่งคนก็อาจจะมอง
วาขอดีของมนั คือถาอยากใสชุดเปนผูหญิง ก็เดินตามถนนได กะเทยก็เยอะแยะ น้ันหมายความวาประเทศน้กี เ็ ปนประเทศ
เสรสี ำหรบั LGBT แลว
15
อางอิง
ไทยรัฐออนไลน. 2563. เหลื่อมล้ำทางเพศฝงลึกเปนหญิงแสนลำบากเพศที่สามถูกเหยียดสังคมไทยยังเลือกปฏิบัติ
(ออนไลน) . https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1915547, 3 ธนั วาคม 2565.
โรงพยาบาล. 2563. LGBTQ ความหลากหลายทต่ี องเขา ใจ (ออนไลน)
https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/LGBTQ, 3 ธนั วาคม 2565.
อาจารย ดร.รชั ดา ไชยคุปต. 2562. รูจกั และเขาใจความเสมอภาคทางเพศ (ออนไลน) .
https://www.chula.ac.th/cuinside/23302/, 3 ธนั วาคม 2565.