บทที่ 5 อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์

บทที่ 5

อุปกรณ์ ไฟฟ้า
และ

อิเล็กทรอนิ กส์

ครูจิตราภรณ์ ชัยเฉลิมศักดิ์

จุดประสงค์การเรียนรู้

11 . อธิบายหลักการทำงานและ

การนำอุปกรณ์ ไฟฟ้าและ
อิเล็กทรอนิ กส์ไปใช้งานในชีวิต
ประจำวันได้

22. วิเคราะห์อุปกรณ์ไฟฟ้าและ

อิเล็กทรอนิ กส์ในสิ่งของเครื่อง
ใช้ได้

33. อธิบายการทำงานของอุปกรณ์

ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิ กส์ใน
สิ่ งของเครื่องใช้ได้

อุปกรณ์ ไฟฟ้า
และ

อิเล็กทรอนิ กส์

ขั้วมอเตอร์ แกนมอเตอร์ มอเตอร์

ประเภท
ของมอเตอร์

มอเตอร์ไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้า
กระแสตรง กระแสสลับ

มอเตอร์กระแส
ไฟฟ้ากระแสตรง

ใช้กับแหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรง
ควบคุมการหมุนหรือหยุดหมุนได้ง่าย
อัตราเร็วของการหมุนขึ้นอยู่กับ
ความต่างศักย์ไฟฟ้าที่จ่ายให้กับมอเตอร์

มอเตอร์กระแส
ไฟฟ้ากระแสสลับ

ใช้กับแหล่งจ่ายไฟฟ้าที่ใช้
ในบ้านเรือน
ใช้ในเครื่องใช้ไฟฟ้าหลายชนิ ด

เครื่องซักผ้า
พัดลม
เครื่องปั่ น

มอเตอร์
ไฟฟ้ากระแสสลับ

มอเตอร์ มอเตอร์
แบบหนึ่ งเฟส แบบสามเฟส

มอเตอร์แบบ

หนึ่ งเฟส

เป็นมอเตอร์ขนาดเล็ก
ใช้กับแรงดันไฟฟ้า 220
โวลต์ มีสายไฟเข้า 2 สาย
มีกำลังต่ำกว่า 1 แรงม้า
นิ ยมใช้ตามบ้านเรือน

มอเตอร์แบบ

สามเฟส

เป็นมอเตอร์ที่ใช้ในงาน
อุตสาหกรรม
ใช้กับแรงดันไฟฟ้า 380 โวลต์
มีสายไฟเข้า 3 สาย
มีกำลังต่ำกว่า 1 แรงม้าถึงขนาด
แรงม้ามาก
นิ ยมใช้ในงานอุตสาหกรรมหนั ก

อุปกรอิเล็กทรอนิ กส์

อุปกรณ์
อิเล็กทรอนิ กส์

ตัวต้านทาน

ต้านการผ่านของกระแสไฟฟ้า
มีหน่ วยเป็นโอห์ม

ตัวต้านทานคงที่

มีค่าความต้านทานของ
การเคลื่อนที่ของ
กระแสไฟฟ้าคงที่
สามารถอ่านค่าความ
ต้านทานได้จากแถบสี
ที่คาดอยู่บนตัว
ต้านทาน

ตัวเก็บประจุ

เก็บสะสมประจุไฟฟ้า

อิเล็กโทรไลต์

ใช้ในงานที่ต้องการค่าความ
ต้านทานของฉนวนที่มีค่าสูง
มีเสถียรภาพดี
สภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง
นิ ยมใช้ในวงจรจ่ายกำลังไฟ
สูง
เครื่องปรับอากาศ เครื่องจ่าย
กระแสไฟตรง

เซรามิก

ใช้เซรามิกเป็นไดอิเล็กตริก
เก็บประจุได้ไม่เกิน 1 ไมโคร
ฟารัด
นิ ยมใช้กันทั่วไปเพราะมี
ราคาถูก
เหมาะสำหรับใช้ในวงจร
ย่านความถี่วิทยุ

ไดโอด

ทำจากสารกึ่งตัวนำ
ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่าน
ได้ทางเดียว
ควบคุมทิศทางการ
เคลื่อนที่ของกระแสไฟฟ้า
ป้องกันกระแสไฟฟ้า
เคลื่อนที่ย้อนกลับ

ไดโอดธรรมดา

ยอมให้กระแสไฟฟ้าผ่าน
ทางเดียว
มีขั้วบวกและขั้วลบ
ป้องกันอุปกรณ์
อิเล็กทรอนิ กส์ไม่ให้ถูก
ทำลายจากการเคลื่อนที่
ของกระแสไฟฟ้าผิดทาง

ไดโอดเปล่งแสง

เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้า
เป็นแสง
เปล่งแสงออกมาได้เมื่อ
ได้รับกระแสและแรงดัน
ไฟฟ้าที่เหมาะสม
มีหลายสี ขึ้นกับประเภท
ของสารกึ่งตัวนำผลิต
ใช้ในเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ

อุปกรณ์
อิเล็กทรอนิ กส์

เซ็นเซอร์

เปลี่ยนปริมาณทางกายภาพให้
เป็นสั ญญาณไฟฟ้า

สวิตซ์กลไก

ตัด ต่อ วงจรไฟฟ้าเมื่อ
ได้รับแรงกด
นำไปใช้ในงาน
อุตสาหกรรม
นำไปใช้ในเครื่องจักร
ที่เป็นระบบอัตโนมัติ

รีดสวิตซ์

ควบคุมการเปิด-ปิดจาก
การตรวจจับความเข้ม
ของสนามแม่เหล็ก
ประยุกต์ใช้ในวงจร
สั ญญาณกันขโมย
เพื่อตรวจจับการเปิด-ปิด

ประตู

แอลดีอาร์ : LDR

ตัวต้านทานแปรค่าตาม
แสง
ใช้ตรวจจับแสง
ใช้ในวงจรเปิดปิดแสง
สว่างอัตโนมัติ

โฟโตไดโอด

ทำหน้ าที่เปลี่ยนแสงให้
เป็นพลังงานไฟฟ้า
ค่าการนำกระแสไฟฟ้า
มากขึ้นกับความเข้มของ
แสงมาก
การเปิด-ปิดไฟถนน

อาทีดี : RTD

ค่าความต้านทานมีการ
เปลี่ยนแปลงขึ้นอยู่กับค่า
อุณหภูมิ
ใช้ในงานอุตสาหกรรม
มีราคาแพง

เทอร์โมคัปเปิล

เปลี่ยนพลังงานความร้อน
เป็นพลังงานไฟฟ้า
ใช้ตรวจจับอุณหภูมิในตู้เย็น
ใช้ตรวจจับวัดอุณหภูมิใน
เครื่องปรับอากาศในรถยนต์

คอนเดนเซอร์

ไมโครโฟน

เปลี่ยนเสี ยงเป็นพลังงาน
ไฟฟ้า
นำไปใช้ในโทรศัพท์ไร้สาย
วงจรตรวจจับเสี ยง

อัลตร้าโซนิ ก

เซ็นเซอร์

เปลี่ยนเสี ยงเป็นพลังงาน
ไฟฟ้า
รับเฉพาะช่วงความถี่
ประมาณ 38-40 Khz
นำไปใช้ในการวัดระยะทาง

สรุป

บทเรียน

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับอุปกรณ์ ไฟฟ้าและ
อิเล็กทรอนิ กส์ มีความสำคัญต่อการพัฒนา
หรือสร้างสรรค์เทคโนโลยี เนื่ องจากเป็น
ส่ วนประกอบสำคัญที่จะทำให้เทคโนโลยีต่างๆ
ทำงานได้อย่างมีประสิ ทธิภาพ

Thank you
for listening!

Do you have any
questions for me?