? r-FE f- .iI't -r---'*I i '-t,- *'.t=.-rt q$:1l i -*t 5II i;-5 .-dQr-c- r EIIII t E il _ -' - e,.'- .' -#r' {EB---*='" ' PENGAJIAN PERNIAGAAN STPM MODUL EDISI 2023 SEMESTER I TERAPI MINDA
KANDUNGAN PERNIAGAAN & PERSEKITARANNYA r-18 PENGELUARAN r.9 - 36 PEMASARAN 37 -55 KEWANGAN 67-85 SUMBER MANUSIA 86 - 106 Koleksi Soalan STPM - Kaiian Kes LO7 - LL4i (soalan Tahun-tahun Lepas) ll
PERNIAGAAN 8. PERSEKITARANNYA
1.0 Perniagaan & Persekitarannya PERNIAGAAN & PERSEKITARANNYA Maksud Empat elemen asas dalam pe aan Perniaeaan dan Bukan Ferniagaan Perniagaan Perbandingan Organisasi Perniagaan {bermotifkan untung) dengan Organisasi Bukan Perniagaan (tidak bermotifkan untung) STPM,17 srpMt4'23 Aktiviti pengeluaran dan penjualan barang serta perkhidmatan bagi memenuhi keperluan dan kehendak keun a) Menyediakan barang dan perkhidmatan - Barang ialah produk berbentuk fizikql yang boleh dilihat atau disentuh seperti kereta , baju, komputer dan lain-lain yang dikeluarkan untuk kegunaan pengguna akhir atau untuk dijual semula. * Perkhidmatan merujuk kepada produk bukan berbentuk fizikal yang tidak boleh disentuh atau dilihat yung dapat memberi kepuasan atau nilai faedah kepada pengguna dan perniagaan lain seperti perkhidmatan pengangkutan, perbankan, perhotelan, telekomunikasi dan sebagainya. b) Wujud pertukoron nilai * Semuq oktiviti urus niaga di mqna pembeli bersefuyu memberikan seiilof{.{ yang bernilai kepada penjual sebagai pulangan kepada barang atau perkhidmstdn tlang didapatinya melibatkan pertukarsn wsng. c) Mendapatkan keuntungan perniagaan - Merupakan matlsmst bagi setiap aktiviti perniagaan dan merupakon ganiaran kepada peniaga yang menjalankan perniagaon. Diperoleh setelah semus kos pengeluaron, kos operasi, cuksi dsn kos loin ditolak daripada jumlah pendapottn atau jualan. - Keperluon merujuk kepada barangan ssss ysng diperlukan untuk kehidupan manusia seperti mskanqn, tempat tinggal, pakaian monakala kehendak merujuk kepada penggunaan barangan yang tidak ferhad unluk keselesaan hidup sepertl hiburan, peralatan rumah dan sebagainya. * Peniaga menghasilkan pelbogai ienis barangan untuk memenuhi keperluan dan kehendak mqnusia d) Memusskan keperluan dan kehendak u manusis membuat pilih a n u ntu k me ma ksi mu mka n Arganisosi yang menialankan aktiviti pengeluaron dan penjualan barang dan perkhidmotan bagi memenuhi keperluan dsn kehendak pelanggan bertujuan mendapatkan keuntungan yang maksimum. kedai kasut, roti dan kiriman t arganisasi yung menjalankan akrivifi-aktiviti bagi memenuhi keperluan dan menjago kepentingan awam dan tidak bertujuan mendapatkan keuntungon, Cantohnya, lttercy Malaysia, Persatuan Bulan Sabit Merqh dan Fcrssluan Pencinla Alam n Matlamat atau tujuan Memaksimumkan keuntungan sebagai pulangan kepada pemilik perniagaan. Menjaga kepentingan dan kebajikan sosial ahliahli yang menganggotai organisasi tersebut. Aktiviti utama Menjalankan proses pengeluaran, penghasilan atau penjualan barang dan perkhidmatan. Aktiviti utama bercorak kemasyarakatan atau aktiviti sosial seperti kempen, kursus, dan ceramah. Sumber kewangan Diperoleh daripada modal atau pelaburan pemilik perniagaan, simpanan peribadi, pinjaman kewangan dan keuntungan perniagaan. Diperoleh daripada kutipen yuran ahli, derma atau tajaan sesuatu pihak lain. sumbangan masyarakat dan geran kerajaan. Perundangan (penubuhan atau pendaitaran) Ditubuhkan di bawah Akta Syarikat 1965, Akta Perkongsian 1974, Akta Koperasi 1993. Ditubuhkan di bawah Akta Pertubuhan 1955. Pendaftaran organ isasi Didaftarkan di Pendaftar Syarikat Didaftarkan di Pendaftar Pertubuhan Percukaian Dikenakan cukai Tidak dlkenakan cukai Pengurusan Hak menguruskan organisasl bergonfrnq kepado prhak pemi/rk saham terbonyak. tlak menguruskan orgcnrsosi melalui pasukcn pengurusan yong dipilih secora demokrasi. Disediakan oleh HiZAHARI 1 Eukqn Aspek Organisari Perniagaan
Kemas Kini Xe-11,2023 Perniagaan dan UntsnA srPM '14{u),'16,',20 Keuntungan ialah jumlah hasil jualan atau pendapatan melebihi jumlah perbelanjaan atau jumlah kos perniagaan. Keuntungan terbahagi kepada : 1. Untung kasar iaitu untung yang diperaleh daripado lebihan hasif juolan berbanding dengan kas jualan. 2. Untung bersih isitu untung yang diperoleh daripoda lebihan untung kasar berbsnding dengan jumlah perbelanjaan ATAU lebihan jumlah pendapatan berbanding kas iualan dan perbelanjaan. sesebuah Peranan Perniagaan sTPM'15,'16,',18,'.Z1 . Peranan Peranan Peranan ekonomi I n 1. Sebagai ganjaran kewangan - kepada pemilik perniagaan, pengusaha, usahawan atau pelabur dalam bentuk pemberian dividen, iaitu hasil daripada keuntungan yang diperoleh. 2. Penakatan - iaitu memastikan perniagaan kekal dan terus beroperasi di pasaran. 3. Memberikan motivasi kepada pemilik perniagaan - keuntungan perniagaan memberi dorongan kepada pemilik perniagaan untuk bekerja dengan lebih kuat bagi memajukan perniagaannya. 4. Memberi gambaran ukuran ke.iayaan sesebuah perniagaan - keuntungan perniagaan boleh dijadikan sebagai kayu pengukur prestasi perniagaan dalam persaingan di pasaran. 5. Meningkatkan keyakinan pelabur - keuntungan perniagaan memberikan keyakinan kepada pelabur dan menarik Iebih ramai bakal pelabur untuk melabur dalam perniagaan seterusnya mempengaruhi nilai syer syarikat atau nilai syarikat di pasaran. 6. Meningkatkan imej syarikat - dengan keuntungan yang diperoleh, perniagaan boleh meiaksanakan tanggungjawab sosialnya kepada masyarakat bagi menon.iolkan nama baik syarikat dan memberi kesan positif dalam jangka masa panjang. 7. Sebagai sumber modal tambahan - salah satu sumber modal kepada pemilik perniagaan untuk mengembangkan perniagaan sedia ada atau membuka beberapa cawangan baharu. 8. Boleh melaksanakan tanggungjawab sosial - ini mewujudkan persepsi baik masyarakat terhadap dtt, 1. Menyediakan barang dan perkhidmatan yang dapat rnemenuhi keperluan dan kehendak pengguna di pa sa ra n. 2. Mengeiuarkan pelbagai jenis barang dan perkhidmatan supaya pengguna mempunyai peluang membuat pilihan terhadap barang dan perkhidmatan di pasaran. 3. Menyediakan perkhidmatan selepas jualan kepada pengguna seperti perkhidmatan penghantaran bara ng, 4. Menggalakkan inisiati{ keusahawanan dengan melibatkan pengguna setempat sebagai pembekal. 5. Menawarkan atau menyediakan barang dan perkhidmatan supaya sampai kepada pengguna pada harga untuk dan kos kuantiti dikehendaki dan masa 1. tVlenyediakan barang dan perkhidmatan bagi memenuhi keperluan dan kehendak masyarakat setempat. 2. Membantu meningkatkan taraf hidup masyarakat dengan menawarkan peluang pekerjaan. 3. Mewujudkan peluang pekerjaan melalui pengambiian pekerja bagi menjalankan usaha perniagaan. 4. Menjalankan tanggungjawab sosial kepada masyarakat seperti memberi sumbangan derma kepada badan keba.iikan, tajaan atau subsidi dan bantuan biasiswa dalam bidang pendidikan. 5. Penrbangunan masyarakat setempat dengan mewu.judkan peluang menceburi perniagaan seperti bekalan bahan mentah atau ba n restoran dan 1. Meningkatkan pendapatan kerajaan melalui kutipan hasil cukai keuntungan yang dibayar oleh perniagaan. 2. Mewujudkan petempatan baharu atau bandar-bandar baharu hasil daripada pertumbuhan perniagaan di sesuatu kawasan. 3. fulembantu mewujudkan industri sokongan dan sampingan dengan membangunkan perniagaan huluan dan perniagaan hiliran. 4. Mengurangkan kadar pengangguran dan meningkatkan taraf hidup penduduk kerana pertumbuhan perniagaan akan mewujudkan lebih banyak peluang pekerjaan. seterusnya meningkatkan ekonomi neSara. 5. lVeningkatkan kemudahan owom seperti pembinaan infrastruktur pengangkutan dan perhubungan Iebii bsik Disediakan oleh HiZAI{ARl ')L atau
Pemiagaan & Persektararnya r Paranan terhada Faktor Pelgqluaran srqM ".4fUl,,'79,',22 Proses Perniagaan sT?M'!6,'10,'22 2) Proses Tambah Nilai - Merupakan aktiviti tambah nilai dalam proses pengeluaran yang menukarkan input kepada output dengan menggunakan tenaga dan idea manusia, bahan, pengetahuan dan teknologi. a) J l. Meningkatkan pendapatan negara dengan cukai yang dibayar oleh perniagaan. lni membantu kerajaan dalam menyediakan kemudahan awam kepada penduduk. 2. Mengurangkan kadar pengangguran dalam negara hasil daripada peluang pekerjaan yang disediakan oleh perniagaan serta meningkatkan guna tenaga. 3. Membantu kerajaan dalam menyediakan kemudahan awam seperti pengangkutan, bekalan elektrik, hubungan komunikasi dan sebagainya. 4. Membangunkan industri baru dan industri sampingan. 5. Membangunkan modal insan dengan men.jalankan latihan dan kursus bagi meningkatkan kecekapan dan kemahiran ke da Bahan Mentah * Segala input dari sumber semula jadi yang digunakan dalam proses pengeiuaran bagi menghasilkan sesuatu produk seperti minyak, besi. kayu balak dan kelapa sawit. * lnput boleh terdiri daripada barang siap atau barang separuh siap. Modal * Sebarang bentuk pelaburan yang akan menghasilkan pulangan kepada organisasi perniagaan. - Terdiri daripada bentuk wang atau aset seperti wang tunai, peralatan, kenderaan, mesin, jentera dan bangunan yang digunakan sebagai input dalam memulakan perniagaan atau mengeluarkan barangan dan perkhidmatan. lndividu yang menyumbangkan tenaga dalam bentuk fizikal, mental dan kemahiran yang digunakan dalam proses pengeluaran atau aktiviti perniagaan iaitu usahawan, pengurus atau pekerja. Tenaga kerja atau sumber manusia yang terlibat dalam menjalankan operasi perniagaan diperlukan untuk membantu menukarkan bahan-bahan mentah kepada barang dan perkhidmatan. Kemahiran lenaga pekerja meliputi pekerja tidak mahir, pekerja separa mahir dan pekerja mahir. nsan Mere&a sfs$ hasil fierekq 'fn Teknologi * Kaedah, peralatan, mesin atau pengetahuan yang membolehkan manusia men.jalankan tugas atau kerjakerja dengan lebih baik bagi melaksanakan sesuatu aktiviti perniagaan. * Penggunaan teknologi membantu melancarkan sesuatu proses pengeluaran, meningkatkan kecekapan, Penggunaan sesuolu teknologi baharu dapat : t Mempercepatkan pengeluaran barangan seferusnyo meningkatkan produktiviti. t Mengurangkan penggunaen tenoga buruh dan kos buruh. Hal ini dapat menambahkan keuntungan perniogoan. t Meningkafkon pen6reluaran barang yang berkualiti tinggi melatui penyetidikan don pembangunan. r MeJuoskon intefiet I me n SA dan men n keberkesanan rasi Keusahawanan * Keupayaan seseorang individu atau sekumpulan individu membentuk perniagaan atau keupayaan menggabungkan faktor-faktor pengeluaran dan menjadikannya output dalam pengeluaran. - Kemahiran dan keupayaan seseorang individu atau sekumpulan individu dalam menguruskan atau membangunkan sesuatu perniagaan yang mempunyai ciri-ciri seperti kreativiti, inovatif, berpandangan jauh dan berani berhadapan dengan risiko bagi mendapatkan keuntungan. * Menggabungkan pelbagai faktcr pengeluaran secara efektif untuk mengeluarkan pelbagai jenis barang dan perkhidmatan yang dapat memenuhi cita rasa pengguna dalam pasaran. a Melibatkan aktiviti tambah nilsi dalam proses transformasi (pertukaran) terhadap input pengeluaran bagi memastikan output diagihkan ke pasaran bertujuan mendapatkan keuntungan kepada perniagdan. [t{erupakan faktor-faktor pengeluaran seperti bahan mentah, modal insan, teknologi. keusahawanan dan modal yang diperlukan dalam proses pengeluaran untuk menghasilkan sesuatu keluaran atau perkhidmatan. Contohnya, kayu getah, tenaga pekerja, mesin pelarik, pemilik kilang perabot, dan wang yang akan digunakan dalam penghasilan perabot. 1) lnput I)isecliakan oleh l{jZAHARI I
ModLr} Terapi Minda * Edisi Kenras Kini Ke-11, 2023 * Proses penakarsn input melibatkan perubahan dari segi bentuk, rupq, warna, rasq dsn saiz kepada suata bentuk produk lain iqitu autput. * Contohnya, kayu getah akon diproses qtau ditukarkan menjadi barang akhir iaitu perabot dengan menggunakan mesin dan peralatan yqng dikendqlikan oleh pekerja-pekerla. Perabot yong dihasilkan mempunyai ciri-ciri seperti carak kemasan yang digunakan, wdrnat bentuk dan sqiz yang dapat rnernenu*icifs rssa Cabaran Perniagaan 9TPM'21,'2i a masa kini dan cab'aran-caba Barang siap atau produk akhir merupakan hasil akhir daripada sesuatu proses pengeluaran barangan atau penyediaan perkhidmatan. adalah n akhir dihasilkan * Melibatkan usaha mengagihkan barang siap atau produk akhir kepada pengguna sasaran dengan mengambil kira elemen-elemen campuran pemasaran. * Pemasaran adalah urusniaga yang akan berlaku antara pengeluar dengan pelanggan. * Melibatkan aktiviti pemasaran seperti mengkaji pasaran {bakal pembeli). memilih pasaran {jenis pembeli yang berminat) dan membentuk campuran pemasaran iaitu penjenamaan dan pembungkusan produk, promosi dan penentuan harga serta pengedaran produk kepada pemborong dan peruncit. - Harga barang atau perkhidmatan yqng ditetapkan berdqsarkan nilai input semasa aktiviti tambah nilai. * Pengeluar stsa peniaga okan menjual keluqran mereka kepada pelanggan pada harga yang telah ditetapkan. - Contohnya, bagi sebuah kilang perabot, pengeluar menawarkan perabot dengan harga yang telah akan bot dikeluarkan dan lain-lain. * Output akan dijual kepada pengguna untuk mendapatkan hasii. Untung yang diperoleh adalah lebihan hasil ke atas kos pengeluaran produk. Sebaliknya, jika hasil kurang daripada kos pengeluaran produk, peniaga atau pengeluar terpaksa menanggung kerugian. - Untung merupakan ganjaran kepada peniaga atau pengeluar atas kejayaan menjual produk atau perkhidmatan. - Keuntungan yang diperoleh digunakan oleh perniagaan untuk membesarkan lagi perniagaan dengan membuka cawangan baharu, membeli stok baharu, meningkatkan penggunaan teknologi, menjalankan aktiviti penyelidikan dan pembangunan untuk meningkatkan jualan produk dan sebagainya, Kilang pengeluaran perabot dapat membesarkan operasi perniagaan atau menambahkan stok untuk meningkatkan jualan pada masa akan datang hasil daripada keuntungan yang di Contohnya, kos mengeluarkan kabinet dapur RM6 000, harga jualan RML0 000. Perniagaan memperoleh perabot peroleh. RM4000. Proses yang membolehkan sesuatu aktiviti perniagaan disebarkan atau diperluas ke peringkat antarabangsa atau ke seluruh dunia. Konsep di mana semua peniagaan bebas menjalankan aktiviti perniagaan di dalam dan luar negara tanpa sebarang sekatan. Keadaan ini aksn mewujudkan persaingan dari segi harga, kualiti barangan dan perkhidmatan, kecekapan penggunacn modal, perbezaan budaya dan kemahiran pekerja serta mabiliti pekerla d e ngan pern ia gaan asing. Perniagaan perlu bijuk bersaing dan menyesuaikan diri dengan trend pasaran global melalui pakatan sama ada secara usqha dan Perkembangan teknologi menyebabkan banyak kaedah-kaedah baharu dicipta bagi mengeluarkan produk. Sebarang perubahan terhadap produk dapat dilakukan dengan cepat hagi mengeluarkan produk dan meningkatkan pengeluaran syarikat. Perubahan praduk memerluksn kentqhiran teknolaqi dan modal yang tinggi. Perniagaan perlu bersedia untuk membuat pelaburan besar bagi memperoleh tekno{agi tersebut. aktiviti dan Perniagaan perlu memqinkan peranqn dalam menye mp u rno kan a biektif keu ntu nga n nya. meme nul-ti An alam berkhidmat melalui tanggungjawab sosiol selain Disediakan oleh HjZAllrlRI 4
Perniagaan & Persekitarannya s.rrn&angiori derms, menyedis&sn peri;sng pekerJasr? keprdo golongr* leurang upsyq menyediakon gwgtfi tqman rekreasi dsn lain-lain. Sislern ini telah mendapat tempat di dulam dunia perniagaan seperti perbonkon secara lslsm dan srsfem insurons lslam dslam memenuhi tuntutan pelanggan beragama lslam. rnemosfiksn aktiviti dsn mematuhi lslom. Kewujudannys memudahkan sktiviti perniagaan dijalankan dalam kalangon ahli blok atau kesstuan tersebut bertuiuan untuk menjaga kepentingan ahli. tni $alossn bukan ahli untuk turut terlibat dalam * 5esefen6roh sumber semakin berkurangan. lnavasi dan kreativiti yang tinggi diperlukan antuk meningkatkan praduktiviti melalui penciptaan kqedah baharu yong menggunakan sumber tenagu yang sedikit. * Perniagaan juga harus berusaha meningkotkan kecekopan pengeluaran supaya sumber sedia sda 6. Sumber unakqn secrra untuk Peningkatan wanito dalam sektor pekerjaan telah meningkatkan toraf ekanami keluarga. lni bermqknq isi-isi rumah mempunyai kussq beli yang tinggi. Oleh itu, perniagaan harus berusaha mencipta pelbogai jenis produk bagi memenuhi keperluan dan kehendak mereka. Selain itu, romai wqnita telah menjodi pengurus, pengusaho dan pekerja. Aleh itu, perniagaan harus memastikan persekitaran dan suasana kerjo odalah sesuai untuk mengelakkan konftik yong berlaku han dalqm diskriminasi dalonr seksual dan Pengurusan tenoga kerja secara adil dan sistematik adalsll perlu bagi mengelakkan sebarang pertelingkahan. Kemudshan dan sussanc disedialeqn unfuk Pe rniagaan perlu mempunyai rantaian sakangan dan jaringan perniagaan bogi meluaskrn pasafin perniagaan. lni boleh dilokukan membentuk lamsn web dan melalui internet. * Perniagaan perlu memastikan proses perniagaqn ydng dijalankan tidsk memberikon kesan negatif terhadap slam sekiter. * Cantohnya, memastikan pengurusan sisc-sisa buangan industri mengikut prosedur yang tidak menjeiaskan kualiti alqm sekitar, mernatuhi dan menghormati undanq-undang yang sedia ada berkaitan alam sekitar dan Cantohnyo, membangunkan perniagaan daripada perniagaan milikan tunggal dan perkongsian yang hanya dianggotai sekumpulan kecit individu kepada perniagaan syarikat yang melibatkan modal rGmdr. Merujuk kepoda keadaan sekeliling di mana sesebuah perniagaan berfungsi don merangkumi atau dan secoro atau tidok Persekitaran Umum STPM' 13,' 18,' 20,', 22,', 23 Merupakan ansu*unsur persekitqran di luar organisasi yang memberikan tekanan dan mempengaruhi secara $d*k dan sesebuoir Merujuk kepada keadaan atau sistem perdagangan sesebuah negara. lVlelibatkan penggemblengan sumber bahan mentah, modal insan, dan kewangan bagi menghasilkan produk atau perkhidmatan yang diperlukan atau diingini oleh masyarakat. Mewujudkan risiko ketidakpastian daiam perniagaan contohnya ada ketikanya perniagaan untung dan ada ketikanya perniagaan rugi. Keadaan ekonomi sesebuah negara menunjukkan kedinamikan pasaran yang boleh mempengaruhi kuasa beli penduduknya. Prestasi ekonomi - pertumbuhan ekonomi yang baik dapai merangsang penghasilan produk perniagaan manakala kemelesetan ekonomi menghalang perkembangan perniagaan. Sistem ekonomi yang diamalkan - bagi sesebuah negara yang mengamalkan sistem kapitalis, Disediaka n oleh HiZAlirlRl 5 5. Kewujudan blok-blok 1"A. Kepekaan terhadap isu alam sekilar a
Ketnas Kini Ke-l1., 2023 menggalakkan persaingan antara perniagaan. Dalam sistem ekofiomi komunis, membataskan keupayaan syarikat untuk mencapai kelebihan daya saing. Harga barang - kemelesetan ekonomi menyebabkan peningkatan kadar inflasi yang seterusnya meningkalkan harga barang, ini akan menjejaskan jualan. Kadar tukaran wang asing yang tinggi menyebabkan kenaikan kepada harga barang komponen yang maka kes akan Persaingan merujuk kepada ancaman yang diberikan oleh perniagaan lain yang mengeluarkan produk yang sama atau produk pengganti dan dipasarkan dalam pasaran yang sama. Persaingan menjadi pemangkin kepada perniagaan untuk melakukan inovasi produk, meningkatkan kualiti produk atau mengurangkan kos pengeluaran. Jaringan perniagaan merujuk kepada hubungan formal atau tidak formal, yang dibentuk oleh perniagaan dengan pembekal, pengilang, pesaing atau pengedar untuk menghasilkan produk atau memasarkannya di pasaran. .laringan dapat memastikan bekalan diterima dalam masa yang dikehendaki, memastikan pengedar memt:eri keutamaan pasaran kepada barangan yang dikeluarkan atau membolehkan pesaing membentuk k k Merupakan interaksi antara ahli-ahli dan kumpulan dalam masyarakat yang berkongsi nilai budaya atau amalan bersama. Kepercayaan, pegangan agama, adat resam atau nilai masyarakat mempengaruhi keputusan syarikat dalam menawarkan produk atau perkhidmatan. Perubahan gaya hidup boleh menggalakkan penawaran produk baharu. Perubahan cita rasa pengguna menggalakkan syarikal untuk sentiasa menghasilkan produk yang menepati keinginan pengguna semasa. Contohnya, peningkatan peratusan wanita berkerjaya meningkatkan peluang perniagaan industri bekalan makanan restoran dan kanak-kanak. Politik merujuk kepada keadaan sistem pemerintahan sesebuah kerajaan, penggubalan dasar dan undang-undang oleh kerajaan yang memerintah serta penguatkuasaan peraturan dan undang-undang. Kestabilan politik akan memberi jaminan kepada kelangsungan sesebuah perniagaan. Dasar galakan kerajaan juga dapat membantu kelancaran perniagaan. Contohnya, apabila kerajaan mengenakan cukai terhadap beberapa.ienis barangan, akan meningkatkan harga barangan tersebut. Perundangan merujuk kepada undang-undang dan peraturan yang ada dalam sesebuah negara. Undang-undang yang ketat ataupun longgar akan mempengaruhl operasi sesebuah perniagaan. Contohnya, akta-akta yang berkaitan alam sekitar diperketatkan bagi memastikan syarikat tidak membuang sisa toksik yang boleh mencemarkan alam sekitar atau membahayakan masyarakat setem lni aka;r men kas dl t. Merupakan kaedah atau peralatan yang digunakan untuk melaksanakan aktiviti perniagaan. Kaedah atau peralatan ini membolehkan organisasi melakukan sesuatu yang baharu atau lebih baik. Penemuan dan penciptaan kaedah baharu membantu organisasi meningkatkan produktiviti. Perkembangan teknologi juga menyebabkan masa pembuatan atau pengeluaran sesuatu prcduk dapat dipercepatkan. Prosedur kerja juga dapat diiaksanakan dengan lebih cepat dan berkesan di samping menjimatkan kos penggunaan buruh. Selain memudahkan dan maklumat. Kemudahan infrastruktur yang disediakan adalah untuk memudahkan aktiviti perniagaan. fuierupakan kemudahan asas yang disediakan untuk membantu aktiviti perniagaan terutamanya kemudahan pengagihan produk, iaitu pergerakan produk daripada pengeluar kepada pengguna dan kemudahan perhubungan komunil<asi dengan pihak yang terlibat. Contohnya. sistem pengangkutan yang cekap dari ladang ke kilang akan membolehkan kesegaran buahbuahan dikekalkan untuk pemprosesan. Kemudahan bekalan elektrik dan air yang konsisten juga dapat memastikan lancar kut ual. Merujuk kepada faktor-faktor yang wujud dalam perniagaan yang melibatkan dua atau Iebih buah negara yang melepasi sempadan negara. Melibatkan aktiviti dan im n atau Disediakan oleh HiZAHT\RI 6 I I a
Perniagaan & Persekitarannya Perbezaan sosiobudaya antara negara juga memerlukan perniagaan melakukan penyesuaian kepada produk atau perkhidmatannya sebelum dipasarkan kepada pengguna di negara pengimport. Mobiliti buruh asing juga akan memberi kesan kepada keupayaan syarikat mendapatkan tenaga kerja untuk mengoperasikan perniagaan. Blok-blok perdagangan atau dasar perdagangan antara negara boleh meningkatkan atau menjejaskan aktiviti import eksport antara negara-negara yang terlibat. Muslim perlukan kesahihan kehalalan sesuatu k. Persekitaran Tugas sTpM'u{a},'75,'76,'27 Merupakan unsur-unsur persekitaran bagi sesebuah organisosi perniagaan yang akon mempengaruhi secara dsn rnernieri kessn operosi serto pern Pelanggan * Pihak yang membeli produk dan perkhidmatan yang ditawarkan oleh organisasi perniagaan. - Pelanggan hanya akan membeli produk dan perkhidmatan yang dapat memenuhi keperluan dan kehendak mereka dari segi nilai atau manfaat penggunaannya berbanding dengan nilai kos, kualiti, tahap keselamatan produk dan pada harga yang berpatutan. * Pelanggan menentukan jenis produk dan perkhidmatan yang perlu ditawarkan oleh organisasi perniagaan. * Permintaan pelanggan ke atas produk dan perkhidmatan yang ditawarkan akan mempengaruhi keupayaan syarikat untuk beroperasi. * Perubahsn citqrasa pelanggan jugo akan mempengaruhi jenis keluaran, harga dan kuantiti yang d ikelua rkan oleh pernio goan. an terhada ang8an produk perkhidmatan yang dengan ha dan selamat pelanggan . barangan dengan keperluan barangan kepada langgan tepat pada tempal yang sesuai. . Pembekal - Pihakyang membekalkan bahan mentah, barang separuh siap dan barang siap kepada perniagaan untuk mengeluarkan barangan serta perkhidmatan yang diperlukan oleh pelanggan. O/efi itu, mereks qdalqll orang tengah antqro peniaga dan pelanggan. - Pemilihan pembekal yong baik dapat memostikan: 1) Bekalsn dihantar dengsn segera dqn tidak berlaku ke/ewatan penghantaron. 2) Baranqan yang dt'bekalkan adalah berkualiti. 3) Pemberian tempoh kredit yang lebih ponjong. an te bekal : * td Menyokong operasi pembekal dengan menjamin permintaan berterusan bagi bahan mentah untuk memastikan kejayaan operasi perniagaan. Membuat perjanjian yang adil dengan menyatakan syarat-syarat kontrak dengan jelas kepada pembekal. Bekerjasama dan menjalinkan hubungan yang baik dengan pembekal bagi menjamin bekalan berterusan pada harga yang berpatutan. pada masa yang telah a a Perni n niagaan rus memastikan ditetapkan untuk menjamin bekalan berterusa n. ikan maklumat te cita rasa bekal" dibuat kepada - td Pembiaya - Pihak yang menyediakan dana atau sumber kewangan dan memlrerikan pinjaman kepada perniagaan seperti pihak bank, syarikat kewangan, syarikat insurans dan syarikat kad kredit, bagi membolehkan usahawan menjalankan aktiviti perniagaa nnya. * Pembiaya mempengaruhi keupayaan organisasi untuk meneruskan operasi melalui dana yang diberikan. - Keupayaan perniagaan membayar balik pinjaman akan memberikan kesan kepada pembiaya. ta an Disediakan oleh HjZAHARI 7 t a a a t Memberi
Modul Terapi Minda * Edisi Kemas Kini Ke-LL, ?023 Pekerja - Merupakan individu atau tenaga kerja dalam sesebuah perniagaan yang menyumbangkan tenaga dan kepakaran dalam bentuk fizikal dan mental untuk menggerakkan aktiviti perniagaan agar berjalan dengan lancar. - Perniagaan perlu sensitrf kepada keperluan pekerja dan menjaga kebajikan mereka agar produktiviti kerja mereka tidak terjejas. - Faedqh yang diberi kepada pekerja adalah gaji, elaun, bonus, latihan kemahiran dan faedah sampingan yang lain. telah Pemodal atau Pelabur - Pihak yang menyumbangkan modal ke dalam perniagaan dan mengharapkan pulangan yang baik daripada hasil pelaburan modal yang dikeluarkan. - Sumbangan modsl yang tinggi dan berkekslsn memastikqn kelangsungan perniagaan dalam pasaran. * Perniagaan harus menggun6kon sumber-sumber perniagaan secsrs efektd dan efisien supaya keuntungun perniagaan dapat dimaksimumkqn dan seterusnya dapat memberi pulangan kepada pemodal atau pelabur dqlam bentuk dividen. a t t b rni terhada modal atau elabur Pesaing * Merupakan perniagaan lain dalam industri yang sama yang mengeluarkan atau menawarkan barang atau perkhldmatan yang hampir sama dalam pasaran yang sama. Ferniagaan perlu bersaing untuk mendapatkan syer pqsoran bagi produk merek6. Persaingan yang dijalankan harus adil dan tidak melongga r etika pernia ga a n. * Persaingan yang sihat akan meningkatkan kecekapan pengeluaran dan memberi manfaat kepada pengguno. Perniagaon perlu mengena! pasti slraregrisfrstegi persaingon yang digunakan aleh pihak pesaing agar dctpat menghadapi persaingan tersebut dsn melqkukan inovasi dalam pengeluaran produk. Perniagaan yang berjaya menjalankan kerjasama strategik akan menyokong keupayaan perniagaan pern ng inovasi kerana persaingan Yang diberikan oleh tiada konflik berlaku antarq pesaing untuk bersaing di pasaran. a membuat *Ta u iltd terhadap . Kerajaan - Pihak yang mentadbir sesebuah negara dan bertanggungjawab untuk melaksanakan dasar-dasar kerajaan, menggubal dan menguatkuasakan undang-undang atau peraturan untuk dlpatuhi oleh perniagaan. * Kerajaon mempengaruhi oktiviti perniagaan melalui penguatkuosaan undong-undang perniagaan untuk memastikan perniagaan beroperasi dengan adif serta menjaga kepentingan pengguno. * Antaranya mentpcmerkan lesen perniagaan pada premis perniagaan, perletokan tanda harga bagi barong kawalsn , melabelksn logo barangan buqton Malaysio poda produk tempaton, pengenaan cukai sya rikat d a n seba ga i nya, nggungjawab membayar cukai keuntungan perniagaan yang telah ditetapkan oleh kerajaan apabila keuntungan diperoleh. o Semakin besar keuntungan yang diperoleh oleh sesuatu perniagaan, semakin banyak hasil yang akan dibayar kepada pihak kerajaan melalui cukai. r Mematuhi segala undang-undang dan peraturan yang ditetapkan kerajaan dalam menjalankan segala aktiviti perniagaan. r Memosfr?q n perniagaan yang dijalankan telah didaftarkan dan mempunyai lesen perniagaon yong sah. t Menyumbong &e arah pembangundn negqra dengan meveujudkan peluang pekerjaan kepada dasar fn diri dalam oleh *T an te n I)i.r'di.rlian olch HjZAHARI B t aleh dtqu a
Tanggu Ferniagaan & Persekitarannya la terha ' lebih besar atau peluang kenaikan pangkat kepada pekerja apabila ma.iu. Menyediakan tempat kerja yang bersih. selamat dan selesa. a Menawarkan pampasan perniagaan berkembang Mengadakan men progra m latihan dan pemba nSunan kepada pe'kerja bagi meningkatkan kemahi Pembayaran gaji dan upah yang adil gikut kemahiran, kelayakan dan produktiviti. - Merupakan satu komuniti atau sekelompok orang yang terdapat di sesuatu kawasan yang mempunyai kepentingan secara langsung ke atas sesebuah perniagaan sama ada sebagai pembeli atau bukan pembeli produk perniagaan. * Mereka amat mempengaruhi kejayaan sesebuah perniagaan yang beroperasi di kawasan tersebut. ' Hql ini demikisn kerano mereka ialoh pengguna barang dan perkhidmaton yang dihasilkon oleh perniagaan. Mereka mengambil perhatian terhadap barangan dan perkhidmatsn yang dihasilkan. - Seluin itu, pandongan masyarakat terhadap perniagaan dari pelbagai aspek seperti imej perniagaon, tanggungjawab sasial yang dijatankan, hubungan komuniti dqn lain-lain arnat mempengaruhi iualan sesebush perniagaon. Menyediakan kemudahan atau menyediakan pembangunan kepada masyarakalsekeliling. Menjalankan tanggungjawab sosial kepada masyarakat dengan menderma atau memberi bantuan kewangan seperti biasiswa kepada pelajar. Mewujudkan peluang pekerjaan dan memajukan ekonomi masyarakat setempat. Peka kepada segala perubahan dalam keperluan dan kehendak masyarakat. Mengurangkan pen€ernaran alam sekitar semasa penghasilan barang di kilang dan semasa t a yang bertentangsn dan pembuangan ta an ma kat Masya rakat *Ta Pemili n STPM'14 (C&af ksn :.,,,..1::..rirtir,ii:\,rri inr\, Mudah ditubul'tkan kerana tidok terikat pada syarot-syorol yang ketat. Modal adalah terhad kepada tabungan sendiri atau pinjaman daripada ahli keluarga. Oleh itu. perniagaan sukar dikembangkan. Ke&ebossn untuk berfindak don rnernbuof kepufusan kerana fidok perJu berunding atau mendapaa persefujuon doripada orang lain. Liabiliti yang tidak terhad menyebabkan harta peribadi pemilik akan digunakan untuk membayar hutang perniagaan sekiranya perniagaan muflis atau gagal. Keuntungan yang diperoleh akan dinikmati oleh pemilik q,eL!iQgqa! tldak akan berkekalan sekiranya pemilik Perniagaan ysng ditubuhkan, dimiliki, diuruskqn dan dibiayai dari segi kewangon dan pengurusonnyo dikendalikan oleh seorang individu sahaja yong nempunyoi tanggungjawob peribadi terhadap hutang. Contohnya Kedai Jahit Sushi, Kedai Runcit Sepitmat, Sfesen Minyak Spanar )aya. Oitubuhksn di bawah Akta Pendaftaron Pernictgaan 1956 (Pindaan 1978) dan berdaftar dengan di Ciri-ciri Langkah-langkah penubuhan pemilikan tunggal : 1) Didaftarkan dengan Pendaftar Perniagaan di Suruhanjaya Syarikat Malaysio. 2) Membu*t permohanan cariqn nams dengan menggunokan Borsng PNA 42. 3) Membuat permahonqn mendaftarkan nama perniagaan dengan menggunakan Borong A. 4) Membayor yuran pendqftaran perniagaan. 5) Mendapatkon sijil perokuan pendaftaran {Borang D) dan mempamerkannya. l(elsi*an dan kel ema hsn Dimiliki oleh seorang penidga. Disumbangkan oleh pemilik sendlri dorqoada ftosil tabungan dtsu pinjaman daripada keluarga. Diuruskqn dsn dikawal oleh sendiri bcrnfuan Liabiliti tiddk sendiri aleh Disediakan oleh HjZAHARI I Memberikan Tidak I 1,3 dan Jenis Pemilikan Entiti Perniaeaan I Milikan Modal Penquruscn Liabiliti :{s i&}ii..\a:t$rir l.t*l l Cu&ci H anlra d i kena ka n c u ka i pe ndo poto n p e rse orangd n.
Modul Terapi Minda - Edisi Kemas Kini Ke-11, 2023 sepenuhnya oleh pemilik, membayar ha*ya akan Pemilik cukai keuntungan membayar cukai kepada kebqle pengu rusan yang terha atau tiada kemah ra Dapat menialin hubungan mesra dengan petanggan don menawarkan perkhidmatan bersifot peribodi seperti kemud*hsn kredit yang fleksibel. Sukar untuk mendapat modal atau pinjaman dari bank untuk membiaya kos pembuatan dan kos membesarkan perniagaan. Kos penubuhan adalah rendah Risiko ditanggung sepenuhnya oleh pemilik. rMedsj boleh diperpleh danpado silrlpsrlon sendiri dqn tiada tqnggungan liabiliti. Beban pengurusan ditanggung oleh pemilik sahaja. 9TPM'13, '17 Dibentuk oleh dua atuu lebih individu yqng tidak melebihi 20 orang (bagi perkongsian biasa) atau dus hingga 30 orang {perkongsian yung mengamalkan sesuatu profesion) dengan tujuan untuk mendapatkan keuntungon. Contohnya Poliklinik Dr. Az{an & Rakan-rakan,lfm & Assoclates Chartered. Ditubuhkan di bqwqh Aktq 1961. Rakan kongsi harus terlebih dahulu membuat satu perjanjian antara mereka untuk menentukan syarat- :yarat an r senarai nama rakan kongsi o alamat perniagaan perkongsian r nisbah atau cara pembahagian keuntungan r tempoh atau jangka hayat perkongsian . syarat membubarkan perkongsian r jumlah modal yang dilaburkan oleh setiap rakan kongsi r kadar faedah atas modal pinjaman yang diberi oleh rakan Sekircnya perjanjian tidak dibuat, maka perkangsian akan dij*lankan berdasarkun Akta Perkongsian 1961 di rnans berikrr e keuntungdn atau kerugian dibahagikan secaro sama rlta. c rakan kongsi aktif yang menguruskan perniagaon tidak akan diboyar gaji. t modal yong disumbongkan tidak akan dibayar dividen. . perkongsian akan dibubarkan sekiranya salah seorang daripado rakan kangsi meninggal dunia atau k*luar en Ciri-ciri dikenakan cukai a cukal an Langkah-langkah penubuhan perkongsian : 1) Didaftarkan dengan Pendaftar Perniagaan di Suruhanjaya Syarikat Malaysia. 2) Membuat permohanan carion nama dengan menggunakan Barang PNA 42. 3l Membuat permahonan mendaftarkan nama perniagaan dengan menggunakan Borang A dengan berikut: r Alorno dan alamat ahli. o Nama dan jenis perniagaan dijalankan. t Tempoh perkongsian. : Sumbangan madal aleh seliop ra&on kongsi r Nrsboh pembahagian untung. a b dan kuass rakon 4) Membayar yuran pendaftaron perniagaan. . nama perkongsian r jenis perniagaan yang di.ialankan . tanggungjawab setiap rakan kongsi r kuasa rakan kongsi r jumlah ambilan rakan kongsi . gaji yang dibayar kepada rakan kongsi yang menguruskan perniagaan r faedah yang dikenakan atas ambilan Dimil oleh 2 hingga 20 orang rakan kongsi bagi perkongsian biasa dan 2 hingga 30 n Disum oleh d Rakan kongsi berhad hanya boleh memeriksa an serta memberi nda Diuruskan oleh rakan Liabiliti tidak terhad. Dikawal oieh Akta rekod dan akaun la keu n kut at I dan mempamerkannya. Diserlii:kan oleh l{ jZAHARI 10 sahaia. meninesal dunia. Segula maklumat sulit perniqgqan dopat dirohsrokon lain, I Perkongsian Milikan atau bilangan ahli Modal F.,engu:lluS!|}. Perundangan Liabiliti AEihiiii:lkeir nti.i rteii ii Cukai
Perniagaan & Persekitarannya t Langkahlangkah penubuhan syarikat : 1) Didafta rkan dengon Pe nd aftar Sya ri kat, 5u ruha njaya Sya rikat Ma laysi a. 2) Perlu membuat bayaran yuran pendaftaran perniagaan yang berasaskan jumlah modal dibenor. 3) Membuat permahonan untuk carian nama dengan menggunakan Barang 1jA. 4) Membuat t persetuiuan semuo rakan kongsi. : melaluipenguotkuasaanundang-undang. t tempoh penubuhon perkongsian dalam perjaniian tamqt. . tujuan penubuhan tercopdi dtilu foff]or sesuefu usaha nioga atau projek. a sqlah rakan hilang upaya atau muflis Sesebuoir baleh dibuborksn afss sebcb berikut baleh pemilikan tunggal, Menanggung liabiliti tidak terhad kecuafi bogi pekongsi berhad. Tanggungon meliputi harta perniagaan dan hartct persendirian. kerana yang Kewujudan perniagaan odqlqh tiduk perniagoan terpaksa dibubarkan jika salah seorang rskan kongsi meninggal dunia, muflis atau menorik diri dori di mona perkongsion. Kemungkinan timbulnya kanflik atou yang membowa kepada pemilik. dapat ditanggung bersama Semua Lumlah berhad. modo! yang terhud kongsi boleh kerja. rakan balett Semud Tidak perlu membayar Hanya pendopoton perseorangan olqs seliop mendapatkan modal kewangan rakon kongsi. dan ketemahqn . Syarikat Berhad * €ntiti perniagaan yqng dimitiki oleh individu-individu yang merlyumbangkan modal dalqm bentuk sahqm dan bersetuju berkongsi untung rugi. Pemilik saham adalah juga pemilik syarikat. * Wujud sebogot ssfu entiti berasingan daripada pemiliknya, iaitu pemilik don syarikat pemiagaan adalah terpisah. ladi, kewujudan syarikat adqlqh kekal dan tidak akan dibubarkan iika pemilik sohamnya meninggol dunia stau menqrik diri. * Contohnya, Tirsfi Travel Sdn Bhd, Tenaga Nqsional Berhsd. * Penubuhan dan aperasi syarikat harus rnematuhi Akta Sydrikst L965. - Terdapat 2 jenis syarikat iaitu: 1-) Syarikalsendirian berhad 2) Syarikat awqm berhad Milikan 2 hingga 5A orong pemegang saham. Minimum 2 arang pemegang saham dan tiada had maksimum. Modal Jualan sahsm kepada orang perseorangan. jualan saham kepada arang awafi. Ahli lemboga pengoroh ditantik dalam kalangan pemegang saham dan sekurong-kurongnyo seorong pemegang saham perlu menguruskon sya rikot. Ahli lembaga pengarah tiduk serfiestinya dilantik dalam kalangan pemegang saham dan sekurang-kurangnya dua ordng pemegang safi orn perlu menguruskan syarikof. Liabititi Liabiliti terhad. Liabiliti terhad. Agihan keuntun6ton (euntungon diagihkan dalam bentuk dividen. Keuntungan diogihkan dalam bentak dividen. Cukai Di ke na ka n cu ka i keu ntun gan sya ri kat. D i ke na ka n cu ko i keuntungd n sya rikat, Ciri-ciri Tatawujud syarikot * dokumen tentang fakta penubuhan syarikof. Iotoilrus syarikat - tentang perqturan dan prosedur pengurusan dalam syarikat. Borang 6 {Perakuan Pematuhan) Borang 4BA {Per*kuan berkanun seseorang sebelum perlantikan sebagoi pengarah atau penaja) a a a a a B0rong 48F sebelum Disediakan oleh HiZAHARI untuk 11 tidak (ebcikan Kelemahan Kemahiran dan kepakaran yang berlainan dapot dikumpulkan dan digabungkan antara rokan kongsi. Ciri Syori&a f Serdirion Berhod Svorikst Awqm 8erfiad Pengurusan
Modul Terapi Minda - Edisi Kemas Kini Ke-11, 2023 5) Menyerahkan semuq dakumen yang terlibat. 5) Mendapatkan dan mempamerkan sijil perakuan pemerbadanun syarikat {Barang 9) Koperasi STPM',17,'.21 * Merupakon safu arganisasi pernicgaan yang ditubuhkon sec*ra suksrela oleh sekumpulan individu untuk meniago kepentingan ohli-ahlinya berdasarkan prinsip kerjosamo atau tolong menolong dan bukan b ermotifka n ke u ntu n g a n. * Sotu pertubuhan sosioekonami yang perlu didaftarkan di bawah Akta Koperasi L993. * Contohnya, Benk Kerjasama Rakyat Molaysia {Bank Rakyot), (operasi Angkatan Tentera Malaysia Berhad. - Jenis-jenis koperasi antaranya koperasi kewangan, perumahan, penggunat pengangkutan, perlodangan dqn - Ciri-ciri - Langkah-langkah penubuhan koperasi : lTi* r\i;;,i;ii;;i;; {;i;;;tA;;;;;i;;;;f;;i;;;i;;i;;;'k;;;;;;;^4;tr;;;'iiiit,ii -- ----------l i ,l Membentuk jawatan kussa penaja yang terdiri dar{pada 10 orang. i Lr]---yslgg{g{q,.:r:9:yyte:-ss-ty.s-p-1ir:y!sytlqr-u-s:i----- -- ------i Minimum keahlian 50 maksimum. orang yang koperasi dan tiada had ahli-ahli tahunan Diuruskan dan ditadbir ole baga Koperasi yang dil Dikawal d Tiada d dalam den dan bonus cukai perniagaan melalui Aapat mengumpul modol besar untuk perkembangan tisbiliti yang terhad iaitu 2B% daripada masa akqn ken'tatiot'l atau perlu dttunjukkan kepada diaudit. Oleh itu, tidak qda mendo*lyo namonya yang tin ssi - Kebaikan dan &eleffiahsn syorikaf 50 Pemilikan Pemilikan syer terbuka kepada sekumpulan orang petseorongan somo ada ahli keluorgo, saudaro mara otou rokon sahom bursa saham di Sohom syorikot boleh disenaroikan di bursa saham. Pemindahan hak rnilik ssisnl bebas dgual kepada sesicpa sohoja perlu menda pof persefujuon da ripada soham lorn. bawah pemegang saham teru DrJefskkon di pemegdng saham qtau arong luar * Perberssn ontoro sendirian berhad dan s a*snr berlrad lliscdiakan oleh HiZAHARI 12 ,(elaiksn Kelemahan Penubuhan syarikal lebih rumit kerana tertakluk kepads syorat-syarat ketat dalam Akto Syarikat L965. Pengurusan syorikat dikawal aleh lembaga pengarah dan bukan pemilik syarikat Terdapat pengkhususan dalam pengurusan iqitu pengurusqn kewcngan, pemosoron sumber manusio untuk operosi lebih cekap dan berkesan. Ciri Syori!<at Sendiria n 8e rh a d SyorikotAwsri Eerltad Eilanqan nemilik 2 hinqqq tiada had maksimum Pemilikan syer ferbu&o kepoda arang ramci yang berminat untuk melabur Loparan kewanqqn Tidak perlu diumumkan kepada oronq {amai PerfA diumumkan kepndo orang ramai Pendaftaran nama sYilnkot Perlu dimasukkon perkataan Sendrnon Berhad Perlu dimssukkan perkataan Berhad Perlu mendcpaf persefuju*n darip*da pemegang soham loin. Pengurusan perniagaail a Milikan atau bilangan ahli Modal Diperoleh melalui penjualan saham kepada ahli koperasi dan pungutan yuran daripada ahli koperasi. Fe'iiBii:i,ilia'n Perundangan Liabiliti Liabiliti terhad. Aeihan keuntungan Cukai
Perniagaan & Persekitarannya 4) Menyerahkan dokumen koperasi seperti borang permohanon pendaftaran koperasi, minit mesyuarat agung permulqan dan undang-undong kecil kaperasi. 5) Memperoleh sgil perakuan pendaftaran kaperosi. Aktiviti perniagaan aran STPM '23 I Perkhidmatan srPM'19 kaperasi oleh segolongon individu Memupuk sikap kerjasama dan saling ahli. 'tu qntaro Op€rosi oleli Suruhanjaya Koperasi koperosi sec0r0 dengan benfuk perniagaan kerana modal yang kecil. Tidak ke u ntu nga n pern iogaa n. cukai * Kebaikan dan kelemshan koperasi, L. Ekstraktif * Melibatkan aktiviti pengeluaran sumber bahan mentah daripada proses aiam semulajadi. Contohnya, aktiviti perladangan, pembolakan, perlambongan dan perikanan. * Perniagaan ysng ter{ibat akan menghasilksn dan memprases bahan mentah dan seterusnya digunakan untuk menghasilkan barang siap atau barang separuh siap. 2. Barangan Pengguna (barangan konsumer) * Melibatkan proses pengeluaran barang-barang untuk kegunaan pengguna akhir. - Barang ini dibeli aleh pengguna untuk kegunaan sendiri, keluarga ofou kegunaon arganisasi don bukan untuk tujuan perniagaan. Cantoltnya, beras, gula, minyak. - Perniagaan yang melibatkan pengeluar barangan menjual keluarannya kepada pihak lain, yang akan memproses keluaran tersebut untuk dijual semuia atau menghasilkan produk lain untuk dijual. * Jugo melibatkan pengeluaran barang-barang keperluan industri atau kilang-kilang dalam bentuk barangan separuh siap atau barongan siap. * Barangon ini dibeli bertujuon untuk dijual semula atau diproses semula untuk menghasilkan barongan baharu atau barangan yang dibeli untuk membantu operasi perniagaan. * Contohnyo, kompanen borangan elektrik, kamponen pengeluaran kenderaan, bahan kimia, jentera, minyak masak yang dibeli untuk keguna{tn restaran, mesin jahit 5tang dibeli untuk menjahit pakaian beras dibeli untuk 3. Barangan mihun. 4. Pembuatan * Merupakan dktiviti menghasilkan praduk dengan memprcses dan menggunakan sumber*sumber orgonaasi seperti bahan mentqh, manusis, mesin dan teknologi untuk memenuhi kehendak pelanggon. ATAL) * Aktiviti memproses bahan mentah yang dtkelusrkan aleh industri ekstraktif untuk menghosilkqn barang srop ofGU barang separuh siap. - Contahnya! fiefiproses gefah bagi menghasilkan tayar, memproses kelapa sowit bagi menghosilkan minyak masak, memproses kgyu bafak bagi menjadikan papan lapis atau perabat. 5. Pemasangan - Melibqtksn qktiviti mencantumkan beberapo bahogian orou rnemqsang kamponen-kamponen sesilqlu produk bagi menghasilksn barangcn slap untuk dipasarkon. Confohnyat pemasangqn kamponen kereto dan kamputer. 1. Peruncitan * Aktiviti perniagaan yang men.iual pelbagai jenis barang dalam kuantiti yang kecil kepada pengguna akhir. * Melibatkan aktiviti pe rsgqan barang, melayan pelanggan dan memberikan khidmat selepas jualan. - Contohnya, kedai runcit, KK Super lVlart, 7-Eleven, Ceria 99, Giant, Tesco, MR DlY, Mydin, KFC, McDonald's, Bata dan lain-lain. 2. Pemborongan - Aktiviti perniagaan yang membeli barang dengan kuantiti yang banyak atau secara pukal daripada pengeluar dan menjual semula dalam kuantiti yang kecil kepada peruncit. hslelibatkan oktiviti rne mecah p!!dt, membungkus, menjenama dan *tenghantar barang kepada Disediakan oleh l'{iZAllAItl 13 Kelemahan Mengatamakan kepentingan ahli dan bukan keuntungan. Menghadopi masslah pengurusafi yang lemah disebsbkan kekurangan pengalaman berniaga dan pertukaran ahli lembago yonq kerap.
-1Modi:l Terapi Minda - Edisi l{emas Kini Ke-'1,1, 2023 persncil. Contohnya, Perband n Aktiviti Sektor Perniagaan boro Alibaba Online, dan Pemborong Tudung Naelofar I n Berasaskan luaran De n Perkhidmatan 3. Kewangan - Aktiviti perniagaan yang menawarkan perkhidmatan kewangan seperti bidang pengumpulan modal, pelaburan ekuiti, penyediaan kemudahan kredit, urus niaga pasaran wang, aktiviti perbankan, aktiviti insurans, dan lain-lain. * Pihak yang menawarkan aktiviti fersebul ialah bank, syarikat insurans dan syarikat smanah saham serta syarikat seku riti. - Contohnya, Maybank, CIMB, Bank Simpanan Nasional, Bank lslam, Bank Rakyat, Public Bank dan MBSB. 4, Profesional - Aktiviti perniagaan yang menawarkan perkhidmatan kepakaran atau kemahiran khusus seperti perkhidmatan perakaunan, guaman dan perubatan. lndividu yang terlibat biasanya memi{iki kemah[ran dan kepakaran yang berksitqn dengan bidang yang diceburinya. * Contohnya, perkhidmatan perundangan atau guaman oleh firma-firma guaman swasta, perkhidmatan audit atau perakaunan oleh Ernst & Young, PwC, KPMG, perkhidmatan perubatan oleh HKL, KPJ dan Klinik Keluarga, perkhidmatan insurans oleh Ejen Etiqa Takaful dan AlA. 5. Perhotelan - Aktivlti perniagaan yang menawarkan kemudahan penginapan atau tempat tinggal, makanan dan minuman serta kemudahan rekreasi untuk pelancong tempatan atau asing mengikut kadar tertentu berdasarkan kemampuan pelanggan. * Contohnya, Tune Hotel, Hotel Vistana, tlotel lW Marriot, Hotel Seri Malaysia, hotel bajet, inap desa, rumah tumpangan dan lain-lain. 6. Pendidikan * Aktiviti perniagaan yang menawarkan perkhidmatan pengajian atau pendidikan dan latihan lormai kepada masyarakat bagi menyediakan sumbertenaga manusia atau modal insan. * Akfirifi ini menawsrkan pendidikan kepada arang ramai sarnq ada secsra ssmbilan qtqu sepenuh mosa. - Merangkumi peringkat pendidikan asas iaitu tadika swasta sehinggalah ke peringkat tertinggi iaitu universiti. * Contohnya, pusat tuisyen, sekolah swasta, pusat latihan teknikal, kolej swasta dan universiti swasta. P e rni a ga o n 6ercsss&sn P e r kh id m Produk Menghosilkan barang y6ng nampak dalam bentuk fizikal seperti warna dan saiz Menghasilkan barang yang tak nampak seperti memberi kepuasan kepada pengguno. Memerlukqn dua aktiviti iaitu menghasilkan b*rcngan dan oktiyiti perkhidmaton untuk memasorkon barongon kepado pengguno seperti pe rkhidmatan p eruncita n. Hanya menjalenkan okfiv,il perkhidmatan lungsung seperti aktiviti perkhidmatan pendidikan dan kewangan kepada pengguna. Aktlvifi Lebih fokus kepada kemahiran dan kepak*ran individu dalam menyampaikan perkhidmatan secara langsung kepada pengquna. Menggunakan peranan or6ng tengah dqlqm mendopot input untuk menjolankon aktiviti pengeluoran. sektor swasta srPM'16 * Perniagoart yang dimiliki aleh individu atau sekumpulan individu secara peribadi dan menjalankan aktiviti perniagaan untuk mendqpatkan keuntungan, - Meliputi bentuk perniagaan iaitu pemilikan tunggal, perkongsion, syarikat dan koperasi. - Aktiviti perniagoan yang dijolankon termosu&pelbsgai aktiviti pengeluqran dan perkhidnatan. Peranan Disediakan oleh HjZAHT\RI 1_4 Aspek Pernlaeaafi Berqsosksn Pengel*arqn lnput . Aktiviti pembelian barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan kepada pengguna akan mempengaruhi pertumbuhan ekonomi negara. r Contohnya, aktiviti pembelian makanan, pakaian, dan pelbagai perkhidmatan oieh pengguna, serta pembinaan pusat membeli belah akan menggalakkan aktiviti ekonomi negara. z Melengkapi usaha sektor awam dalam mempengaruhi ekonomi negara. r laitu dengan mengeluar dan menawarkan barangan dan perkhidmatan yang diminta oleh pengguna atau barangan dan perkhidmatan yang tidak dikeluarkan atau ditawarkan oleh sektor awam. r Contohnya, perkhidmatan telekomunikasi, perkhidmatan insurans dan perkhidmatan pengangkutan. ;; Mengeluarkan dan menawarkan barang dan pengguna.
Ferniagaan & Persekitarannya mem nd a cukai juaian oleh se keraj penda mem kawasa perlombongan kan baha ru akan ,bantu pertumbuhan dan pengangguran oan kepada pelajar lepasan universiti atau semua a meningkatkan Sela swasta tur m Kulim Malaysia. Organ[sasi yong dimiliki, dibiayai dan diuruskan aleh pihak kerojaon untuk melaksanakan dasar kerajoan dan menyediakan barangan serta perkhidmatan kepada rqkyat seperti pendidikan, rawotan perubatan, infrastruktu r da n lqi n 1 ai n. Matlamatnya adalah meniaga kebajikan rakyat serta membangunkan ekonomi negara dan bukon untuk mencsri han infra untuk n dan tempatan. Perana Sektor Badan Berkanun - Agensi kerajaan yang diperbadankan bagi meloksanakan dasar-dasar dan tanggungjawab terhadap qktiviti kerljsan secara khusus. * Perbadanan kerajaan atau agensi sepora kerajaan ini ditubutlksn di bawah Akta Parlimen atau Enakmen Negeri, contohnyq Perbadanan Pembangunan Eandsr (UDA), Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri {PKEN), Perbadsnan Kemajuon Pelancangon Malaysia, Kumpulctn Wang Simpanan Pekerio (KWSP) dan lqin-lain. * Merupakon entiti yang terpisah daripada perkhidmatan awam don mempunyai lebih kebebasan untuk menjalonkan aktiviti seperti syarikat slvcisro. Dikenqli sebagai perbadanan swam. - Mempunyai badan pengurus yang tersendiri dikenali sebagai Lembaga, Majlis don sebagainya. Disecliakan olch HiZAHi\RI 1( baharu di r Menyediakan kemudahan infrastruktur seperti pengangkutan, kemudahan telekomunikasi, pembinaan empangan hidro dan sebagainya yang tidak dapat disediakan oleh sektor swasta, r Contohnya, membina lebuhraya dari Bukit Kayu Hitam ke Johor Bahru untuk melancarkan pengagihan barang. Menyediakan kemudahan perkhidmatan awam untuk perniagaan dan masyarakat tempatan. r Menyediakan kemudahan perkhidmatan awam seperti perkhidmatan keselamatan, perkhidmatan pendidikan, perkhidmatan kesihatan dan sebagainya. . Contohnya, menyediakan perkhidmatan keselamatan untuk melindungi risiko perbuatan jenayah yang boleh menggugat keharmonian masyarakat dan keselamatan negara. Menggubal dan melaksanakan dasar-dasar liskal dan kewangan r Menentukan kaedah percukaian yang sesuai, memberi bantuan subsidi atau pinjaman dan membentuk dasar belanjawan yang fleksibel. r Contohnya, memberikan taraf perintis kepada pengilang baharu bagi memboiehkan syarikat beroperasi pada kos lebih rendah dan seterusnya mudah berkembang. Meniaga kepentingan pengguna r Mengawal dan memantau aktiviti swasta atau awam bagi menjamin kepentingan pengguna. r Contohnya, melaksanakan program pendidikan kepenggunaan dan menyediakan saluran aduan aktiviti tidak beretika oieh
I\'lodul Terapi Minda - [disi Kenras Kini Ke-1 1, 2023 l'TPM Tahap Perniagaan '14{U),'le, ',2a Merupakan aktiviti pengeluaran bahan mentah dari sumber semula jadi tanpa mengubah bentuk asalnya untuk proses pengeluaran selanjutnya. Cantoh perniagaon tahap primer ialah pembalakan, perikanan, perlombongan dan lain-lain. Cantah aktiviti perniagaan iatah mengeluarkan kayu balak dsri hutan, penangkupan ikan di laut, pelombong mengeluarkan bijih besi dari perut bumi dqn iqin-lsin. Eahqn mentah yang dihasilksn adalah seperti kayu bolok, ikan , bijih besi dsn lain-lain perlu diproses sekunder sebelum oleh skhir. Aktiviti memproses bahan mentah yang dihasilkan dari tahap primer kepada barang siap atau barang separuh siap. Juga merangkumi aktiviti pembuatan atau perkilangan. Contoh perniagaan tahap sekunder ialsh pembuatan atau perkilangan. Contoh qktiviti perniagaan ialah kayu balak diprases menjadi perabot, ikan diproses dsn ditinkan atau maksnan b*si afsu besi dan !ain-lain - Merujuk kepada perniagaan yang melibatkan penghasilan produk tidak ketara atau perkhidmatan yang tidak perlu diproses lagi. * Perniagaan tahop tertier menjadi sokongan kepada perniagaan tahap primer dan sekunder supoyo barang yang dikeluarkan dapat sampoi kepada pengguno akhlr dengan lancar. * Contoh perniogaan ialah perbankan, insurons dan pengangkutan. * Cantah aktiviti perniagaan tahap tertier ialah perkhidmatan perbankon, perkhidmatsn insurans dan perkhidmatan penghantarafi barlngan yang membontu melicinkan penguruson serta perjalanan aktiviti Tertier Perniagaan yang terlibat dalam mengeluarkan bahan mentah atau barang separuh siap yang menjadi input kepada perniagaan hiliran atau perniagaan lain bagi menghasilkan barangan siap. Aktiviti tahap huluan merujuk kepada aktiviti perniagaan yang berlaku dahulu sebelum perniagaan lain dapat dijalankan. Perniagaan pada peringkqt huluan ini merupakan aktiviti teras yang wujud dalam sesebuah organisasi. Contohnya, ladang kelapa sawit menjadi aktiviti huluan kerana ia menghasilkan kelapa sawit yang digunakan selragai input oleh pengeluar minyak masak. Contoh lain, kilang kayu bolak membekalkan Aktiviti tahap hiliran merujuk kepada aktiviti perniagaan yang berlaku bagi memproses input yang diperoleh daripada perniagaan huluan atau perniagaan lain untuk menjadi barang siap atau barang separuh siap yangdijual kepada pembeli samaada pembeli industri atau pengguna akhir. Perniagaan yang wujud disebabkan aktiviti perniagaan yang berlaku selepas aktiviti perniagaan huluan. Contohnya, aktiviti membuat perabot merupakan perniagaan tahap hiliran yang memproses kayu balak yang diperoleh daripada kilang papan {perniagaan tahap huluan). Contoh lain, pengusaha restoran ialah perniagaan tahap hiliran kerana pengusaha restoran memtreii m masak ki mi masak hiliran - Perniagaan yang beroperasi di dalam sesebuah negara don menggunokon mot{r wsng tempstan sahaja. Pradukyang dihasilkan adqlah untuk pasaran tempaton sahaja. * Tiada culcai asing dikenakan kerana perniagaan menjual keluaran kepado penduduk tempotan dan cita 1650 fidak berbeza. Peranan: L Memberi pendopatan kepada negora melalui cuksi keuntungan yang dibayar oleh syarikat. 2. Mewujudkan peluang pekerjaan dan ini dapat mengurangkan kadar pengangguran. 3. Menjimatkan pertukaran mat6 wsng asrng melslui penggundqn sumber tempatan dan mengurangkan pengoliran keluar mata wong nego{d. 4. Membangunkan madal insan dengan memberi kemahiran osas kepada tenaga kerja dalam negaro. 5. Membangunkan industri sokongan dengan mewujudkon perusahaan lain yang menyokong perusohoon asos. Disediakan oleh HjZAHARI _lu piha k tidak berto nggun gjawob. I
' Antarabangsa * Merujuk kepada perniagaan yang sebahagian aktiviti atau kegiatan perniagaannya merenta$i sempadan sesebuah negara iaitu melibatkan negara luar. * Melibatkan kegiatan eksport dan import antara dua atau lebih buah negara. Perniogaan antarabangsa melibutkan pertukaran mats wqng asing. * Pelbagai strategi digunakan oleh pernicgaon untuk memssarkan produknya ke pasaran luor negara kerana perniagaan turut menghadapi persoingan daripada perniagaan tempatan di negara tersebut. - Selain itu, perniagaan juga menghadapi cqbarsn dari segi perundangan, ekanami, sasia budaya dan sekotsn-sekatan lain dqlam urus niaganya. Peranan : 1. Meningkatkan pendapatan negara melalui pengenaon cukqi terhodap barangan import. 2. Memperbaiki imbangan pembayaran negara. 3. Perniogaan dapat meluoskan pasoron produk yang sudah tepu dalam pqsaran tempatsn. 4. Sesebuoh negara itu dapat menggunokan teknologi dan kepakaran yong bqharu dsri luar. 5. Sesebuah negara juga dapat meningkatkqn pelaburan dan modal asing. 1. Budaya - 1. tamadun, peradaban 2. kemajuan fikiran, akal budi {caro berfikir, berkelskuan, dan sebagainya) 3. bersifot budaya, yang mengenai kebudayaan, (yang) sudah nsju {CIkol budi). 2. Dinqmik - bertenaga dun berkekuatan serta mqmpu membuat penyesuaian sefta menerbitkan pembaharuon 3. Kuasa beli - kemampuan pengguna untuk memperolehi barangan dan perkhidmatan dengan pendapaton boleh gunanya. la iugo meruiuk kepoda nilai wang dan jumlah barangan atau perkhidmqtan yang dapat dibeli dengan satu unit mota wang. 4. Pdssrsn bermenapoli - keadaan pqsarsn di mana terdapat banyak pengeluar atau penjual yang menghasilkan atau menjual safu;'enis produk yang sama tetapi berbeza dari segi kualiti, bentuk dqn ukuran. 5. Pssqrdn oligopoti - keadsan pasaran yang bilangan penjualnya begitu kecil sehinggakan tindakon salqll seorang daripada mereka baleh mempengaruhi harga dan dengan itu mempunyol keson yg ketora ke afqs pesa ing. 6. Sasiabudaya - hubungan masyorakat dengan budaya (seperti cara hidup, adat istiadat, dan lain-lain). ATAL) safu set gabungan kepercayaan, nilai, adat, amclan, idea dan sikap yang serups yang terdapat dolam sesuatu kumpulan msnusia qtau masyorskat yang diwarisi dari satu generosi ke satu generasi lain. SOALAN STPM TAHUN.TAHUN LEPAS 1 Berikan takrif borongon dan perkhidmatan berserta contoh. t4l S1(a), 2017 2. Terangkan perbezaan antara organisasi perniagaan dengan organisasi bukan perniagaan. t6l 51{a), 2014 t4l l6l S1{o),20u{U) 3. sL 2423 4. Takrifkan *eu*tungan dan berikan tiga kepenti*gannya kepada perniagaan. 5. Huraikan tiga kepentingan keuntungan kepada sesebuah perniagaan. t6l sL 2A2A 6. Huraikan satu kepentingan untung kepada pemilik perniagaan dan satu kepentingan untung kepada negara, l4l S1{a), 201"6 7 Nyatakan empat peranan peruncit kepada pengguna di kawasan yang berhampiran. I4l sl"{q},2a$ 8. Nyatakan tiga kebaikan perniagaan kepada masyarakat dan tiga kebaikan perniagaan kepada negara. I6l S1{a), 20L5 9. Huraikan peranan perniagaan terhadap : (a) Pengguna (bi Masyarakat (c) Ekonomi I6l sL 2421 10. Huraikan tiga faktor pengeluaran yang terlibat dalam proses pembuatan perabot. 161 sL(b),2a14{U) a 1- Jelaskan lima faktor pengeluaran yang terlibat dalam sebuah kilang roti l20l s12, 2019 Bahan mentah P Faktor pengeluaran i l(eusa hawinin Disediakan oleh HjZAIIAI{l Rajah 1 : Faktor pengeluaran I/ Huraikan perbezaan antara organisasi perniagaan dengan organisasi bukan perniagaan dari aspek tuiuan. sumber kewangan, dan aktiviti utama.
Minda Modul * Edisi Kini 12. Berdasarka* Rajah 1 di atas, huraikan P, Q dan I l6l v,2422 13. Berdasarkan Rajah 1 di bawah. huraikan prosesX, YdanZ. l6l s2, 2420 Proses Tambah Nilai \ ) A-,/ I Pemasaran V Rajah 1 : Proses Perniagaan x v 14. Jelaskan dua langkah terakhir mengikut urutan dalam proses perniagaan bagi sebuah kilang pembuatan basikal. l6l sl{b),20}.6 lelaskan lima langkah yang terlibat dalam proses perniagaan kedai kek. [20] sfi,2422 16. l4l s2,2023 L. Bezakan empat jenis pasaran dari aspek kebolehan kemasukan pesaing ke dalam pasaran, l4l S1{a), 2a13 2. Huraikan tiga faktor persekitaran umum yang mempengaruhi perniagaan t6l sL{b},2018 J. 4' ielaskan lima faktor persekitaran umum yang mempengaruhi perniagaan di Malaysia. lelaskan lima faktor persekitaran umum terhadap perniagaan. Ilsl [20] s12,2020 s72,2023 Nyatakan enam plhak yang mempunyai hubungan langsu*g dengan cperasi perniagaan dan huraikan tanggungjawab perniagaan kepada pihak-pihak tersebut. [13] s2(b), 2a14{u) 6. Huraikan persekitaran tugas yang berikutl i. Pembiaya ii. Pelanggan I4l sL{b}, 2a15 7 ielaskan enam persekitaran tugas yang terlibat dalam perniagaan pembuatan roti. l18l S3{q), 2a16 o- ielaskan tanggungjawab perniagaan kepada lima pihak berkepentingan. l20l s12, 2421" 1. Nyatakan lima kekurangan perniagaan pemilikan tunggal tsl sL{b), 201"4 2. Nyatakan lep*n butiran k*ndungan surat ikatan perjanjian perkongsian. t4l s1"{b), 201"3 3. Nyatakan tiga ciri koperasi dan tiga ciri syarikat perkongsian. [bl sL{b), 2017 4. Nyatakan empat ciri koperasi l4l s2,2021 5. Jelaskan dua alctiviti perniagaan berasaskan perkhidmatan. t6l s7, 2A19 6. Terangk*n dua peranan sektor swasta kepada ekonomi di Malaysia t6l S1{c}, 2a16 7 Huraikan dua peranan sektor awam dalam perkembangan perniagaan I4l 52, 2022 8. Huraikan tahap huluan dan tahap hil.iran bagi pengeluaran sesuatu produk pengguna. I4l s1(c),Zua{U) 9. Huraikan tahap perniagaan dari perspektif yang berikut : {a) Huluan dan hiliran (b} Domestik dan antarabangsa i4l s2, 2419 l)tsr'rli,rk.rtr olcir H jIAHAR I 1B r:+ 1q Nyatakan empat cabaran perniagaan pada masa ini.