นาฏศิลป์ไทย ละคร

นาฏศิลป์ไทย

ละคร

สื่อการเรียนการสอน

ประเภทที่ 1
ละครรำแบบดั้งเดิม

1. ละครชาตรี 2. ละครนอก 3. ละครใน

“การแสดงละครชาตรี
“ ละครนอก เป็นการแสดง
“ ละครในการแสดงที่ดำเนินเป็น

เป็นการแสดงละครแบบ
ละครที่คนธรรมดาสามัญเล่นกัน
เรื่องราว โดยใช้ศิลปะการร่ายรำ

ดั้งเดิมตัวละครมี 3 ตัว คือ
ประกอบการขับร้อง และมีวงปี่

ตัวพระ ตัวนาง และตัวตลก
นอก พระราชฐานผู้แสดงเป็น
พาทย์บรรเลงประกอบการแสดง

ผู้แสดงเป็นชาย การแสดง
ชายล้วน การดำเนินเรื่องรวดเร็ว

ดำเนินเรื่องรวบรัดมี ละครใน เป็นละครผู้หญิงที่มี

ผู้บอกบท และนิยมแสดง
มีบทตลกแทรก ไว้ตลอดเวลา
กำเนิดในราชสำนัก มีประวัติความ

เรื่อง พระสุธนมโนราห์” โดยไม่ยึดขนบธรรมเนียม
เป็นมาที่ยาวนาน ตั้งแต่สมัยกรุง

ศรีอยุธยา เรื่องที่ใช้แสดงมีเพียง

ประเพณีนิยมแสดงเรื่องสังข์

ทอง พระอภัยมณี คาวี ไชย
3 เรื่องเท่านั้นคือ อิเหนา
เชษฐ์ มณีพิไชย สุวรรณหงส์
รามเกียรติ์ และอุณรุท ”
แก้วหน้าม้า สังข์ศิลป์ ไชย


เป็นต้น ”

ประเภทที่ 2 ละครรำที่
ปรับปรุงขึ้นใหม

1. ละครดึกดำบรรพ์

“ ละครดึกดำบรรพ์เป็นละครรำอีกแบบหนึ่งที่

เจ้าพระยาเทเวศร์วงศ์ วิวัฒน์ (หม่อมราชวงศ์หลาน

กุญชร) ได้ดัดแปลงมาจากโอเปร่าของฝรั่ง โดยใช้

เรื่องจักร ๆ วงศ์ ๆ ของไทย ทำเป็นแบบละครรำซึ่ง

ผู้แสดงใช้ผู้หญิง ล้วน และจะต้องร้องเอง และรำ

เอง สาเหตุที่เรียกว่าละครดึกดำบรรพ์เป็น เพราะว่า

เรียกตามชื่อโรงละครที่แสดงเป็นครั้งแรกคือ โรง
ละครดึกดำ บรรพ์”

2. ละครพันทาง

“ ละครที่มีลักษณะผสมละครรำและการใช้

ท่าทางอย่างสามัญชน เกิดใน รัชสมัยพระบาท

สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ละครพันทาง

เป็นละคร ที่เกิดขึ้นจากแนวคิดของเจ้าพระยา

มหินทรศักดิ์ธำรงได้นำ เอาเรื่อง พงศาวดาร

ของชาติต่างๆ มาแสดงละครโดยใช้ท่ารำของชา

ตินั้นๆ มาผสม กับท่ารำของไทยซึ่งลักษณะการ

แสดงจะมีหลากหลายเชื้อชาติ”

3. ละครเสภา

“ ละครเสภา มีต้นกำเนิดจากการเล่านิทาน

เมื่อมีผู้นิยมเล่านิทานมากขึ้น จึงมีการปรับปรุง

ให้เกิดการแข่งขัน บางคนจึงใส่ทำนอง มีเครื่อง

ประกอบ จังหวะที่นิยม คือ กรับ จึงกลาย

เป็นการขับเสภาขึ้น ผู้แสดงจะแสดงบน เวที มี

การเปลี่ยนฉากตาม ท้องเรื่อง แต่งกายตาม

เนื้อเรื่อง เรื่องที่นิยม แสดงคือ เรื่องขุนช้าง

ขุนแผน ”

ประเภทที่ 3 ละครที่
ประยุกต์ขึ้นใหม

1. ละครร้อง

“ ละครร้องเป็นละครอีกชนิดหนึ่งมี

ลักษณะการดำเนินเรื่องโดยการร้อง

เพลง และมีการเจรจาเล็กน้อย ตัว

ละครจะร้องเพลงเพื่อกล่าวถึงคำพูด

ของ ตนเอง ในส่วนของบทบรรยาย

ความรู้สึกนึกคิดของตัวละครจะมีลูกคู่

เป็นผู้ ร้องให้ท่าทางที่ใช้ประกอบการ

แสดงจะใช้กิริยาท่าทางที่เป็นธรรมชาติ

หรือ ที่เรียกว่า กำกำ แบแบ ”

2. ละครพูด

“ ละครพูดเป็นละครแบบหนึ่ง

รับอิทธิพลจากละครแบบยุโรป ตัว

ละครพูด บทของตนในการดำเนิน

เรื่อง อาจพูดเป็นถ้อยคำธรรมดา

คำกลอน คำ ฉันท์ มีการจัดฉาก

และแต่งกายตามสมัยที่ปรากฏใน

เรื่อง ”

3. ละครสังคีต

“ ละครสังคีตเป็นละครอีกแบบ

หนึ่งโดยมีวิวัฒนาการมาจากละคร

พูดสลับ ลำ ต่างกันที่ละครสังคีต

มีบทสำหรับพูด และบทสำหรับตัว

ละครร้องในการดำเนินเรื่องเท่า ๆ

กัน ”