งงาานนเเกกษษตตรรแแสสนนสสนุนุนุนุ ก นุ ก นุ ก หหนันันั นั งนั งนั งสืสืสื สื อสื อสื ออิอิอิ อิ เอิ เอิ เล็ล็ล็ ล็ ก ล็ ก ล็ กททรรออนินินิ นิ กนิ กนิ กส์ส์ส์ ส์ รส์ รส์ ราายยวิวิวิ วิชวิวิชาากกาารรงงาานนออาาชีชีชี ชี พชี พชี พ รระะดัดัดั ดั บดั บดั บชั้ชั้ชั้ ชั้ นชั้ นชั้ นปปรระะถถมมศึศึศึ ศึ กศึ กศึ กษษาาตตออนนต้ต้ต้ ต้ น ต้ น ต้ น โดย นนาายยศิศิศิ ศิรศิศิรวิวิวิ วิ ท วิ ท วิ ทย์ย์ย์ ย์ย์ย์เเรืรืรื รื อรื อรื องงอ่อ่อ่ อ่ อ อ่ อ อ่ อนน 66554411003333882277
เรื่อ รื่ ง บทที่ 1 งานเกษตร งานเกษตร คืออะไร? ประเภทของงานเกษตร ผลผลิตทางการเกษตร การนำ ผลผลิตจากพืชและสัตว์ใว์ช้ประโยชน์ บทที่ 2 พันธุ์พืชที่ควรรู้จัก ไม้ผล พืชไร่ ไม้ดอกและไม้ประดับ ผักสวนครัว บทที่ 3 การปลูกผักสวนครัว บทที่ 4 การเพาะเมล็ด การเพาะเมล็ดในแปลงปลูก วัสวัดุปลูก ภาชนะ และเครื่อรื่งมือ ขั้นตอนการเพาะเมล็ดในแปลงเพาะ การดูแลรักษาอุปกรณ์ บทที่ 5 การดูแลรักษาพืช การรดน้ำ การกำ จัดวัชวัพืช การพรวนดิน การใส่ปุ๋ย ปุ๋ กิจกรรมท้ายหน่วยและแบบฝึกหัด อ้างอิง สารบัญ หน้า 1 1 1 1 2 3 3 3 4 5 6 7 7 8 8 9 10 10 10 11 11 12 13
งานเกษตร คืออะไร? งานเกษตรเป็นการเพาะปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ เพื่อนำ พืชและเนื้อสัตว์มาใช้ประโยชน์ ประเภทของงานเกษตร การปลูกพืช การเลี้ยงสัตว์ การเกษตรผสมผสาน การประมง ผลผลิตทางการเกษตร บทที่1 งานเกษตร การเลี้ยงไก่ เนื้อไก่ ไข่ไก่ การปลูกผักสวนครัว ผัก
- นำ ไปประกอบอาหารรับประทานกันในครอบครัว - นำ ไปจำ หน่ายเพื่อสร้างรายได้แก่ตนเองและครอบครัว - นำ ไปแปรรูปเพื่อเป็นการถนอมอาหารให้เก็บไว้รับประทานได้นาน ขึ้นหรือจำ หน่าย เช่น มะม่วงกวน เนื้อปลาทำ เป็นลูกชิ้นปลา การนำ ผลผลิตจากพืชและสัตว์ใช้ประโยชน์
2. พืชไร่ : เป็นพืชที่เราปลูกไว้เพื่อรับประทานผล และส่วนต่างๆ ของพืช ส่วนมากเป็นพืชอายุสั้นใช้พื้นที่มาก สามารถปลูกได้ใหม่ หลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว และพืชหัวเป็นพืชที่ใช้เป็นวัตถุดิบใน การผลิตอาหารและผลิตภัณฑ์ต่างๆพืชไร่เป็นพืชที่ชอบดิน ร่วนซุย ระบายน้ำ ได้ดี ทนต่อโรคและแมลง ไม่ต้องดูแลมาก เช่น อ้อย มันสำ ปะหลัง ข้าวโพด 1. ไม้ผล : เป็นพืชที่เราปลูกไว้เพื่อรับประทานผลเป็นส่วนใหญ่ มีอายุยืนยาว ปลูกครั้งเดียวให้ผลผลิตได้ทุกปีตามฤดูกาล ชอบขึ้นในที่ ที่มีดินอุดมสมบูรณ์ มีความชื้นเพียงพอ เช่น ส้ม มะม่วง ลำ ไย ทุเรียน บทที่ 2 พันธุ์พืชที่ควรรู้จัก
4. ผักสวนครัว : เป็นพืชที่เราปลูกไว้บริเวณบ้านหรือพื้นที่ชุมชนเพื่อ นำ มารับประทาน เป็นพืชที่ปลูกง่ายและเจริญเติบโตได้ดี แบ่งตามลักษณะการใช้ทำ อาหาร ดังนี้ ใบและต้น : ผักกาดหอม ผักบุ้ง คะน้า ฝัก : ถั่วพู ถั่วลันเตา ถั่วฝักยาว ดอก : ดอกโสน กะหล่ำ ดอก ดอกแค ผล : มะเขือเทศ มะนาว แตงกวา หัวหรือราก : แคร์รอต มันฝรั่ง กระเทียม ข้อมูลเพิ่มเติม :
การเพาะเมล็ดในแปลงปลูกจะนิยมเพาะเมล็ดพืชที่ต้องการต้นกล้าจำ นวนมาก การเพาะเมล็ดเป็นการขยายพันธุ์พืช โดยนำ เมล็ดพันธุ์พืชที่คัดคุณภาพแล้ว มาเพาะจนเมล็ดงอกเป็นต้นกล้า และเจริญเติบโตแข็งแรง จากนั้นจึงย้าย ต้นกล้าไปปลูกในพื้นที่ที่ต้องการ การเพาะเมล็ดในแปลงปลูก โดยบริเวณที่ทำ แปลงปลูกต้องมีการกำ จัดวัชพืชออกจากพื้นที่ให้หมด ไม่มีน้ำ ขัง มีแหล่งน้ำ ไว้ใช้อย่างเพียงพอ ระบายน้ำ ฝนได้ดี มีแสงแดดเพียงพอ ห่างจาก คอกสัตว์เลี้ยงหรือมีการทำ สิ่งป้องกันสัตว์เลี้ยงเข้ามาเหยียบแปลงหรือกินพืชที่ เราปลูกไว้ เพื่อให้เมล็ดสามารถงอกและเจริญเติบโตเป็นต้นกล้าที่สมบูรณ์ บทที่ 4 การเพาะเมล็ด
ฟางข้าวแห้ง วัสดุปลูก ภาชนะ และเครื่องมือ ขั้นตอนการเพาะเมล็ดในแปลง เพาะ ปุ้งกี๋ จอบ บัวรดน้ำ 1 วัดแปลงเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า แล้วปักไม้ไว้ 4 มุม จากนั้นกำ จัดวัชพืช 2 ใช้จอบขุดพลิกหน้าดินกลับลงไปด้านล่าง ดินด้านล่างขึ้นด้านบน ตากดินไว้ 14 วัน 3 ใช้จอบย่อยดิน แล้วใส่ปุ๋ยลงบนดิน ผสมให้เข้ากัน จากนั้นโกยดินไว้ตรงกลางให้เป็นรูปสามเหลี่ยม รดน้ำ จนครบ 7 วัน เรียกว่าการบ่มดิน
อุปกรณ์ที่ใช้ในงานเกษตร เมื่อใช้เสร็จแล้ว ควรล้างทำ ความสะอาด แล้วเช็ดให้แห้ง อุปกรณ์ใดที่เป็นโลหะ ให้ทาเคลือบด้วยน้ำ มันจักร ก่อนเก็บเข้าที่ทุกครั้ง การดูแลรักษาอุปกรณ์ 5 ทำ ร่องเป็นแถว แล้วโรยเมล็ดลงไป 6 กลบเมล็ดพืชด้วยดินบาง ๆ แล้วรดน้ำ 4 ใช้จอบโกยดินให้พูนขึ้นเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมคางหมู แล้วใช้ใบจอบ กระแทกดินด้านข้างให้แน่น 7 คลุมดินด้วยฟางข้าวแห้ง ข้อมูลเพิ่มเติม :
การกำ จัดวัชพืช วัชพืช ได้แก่ หญ้าชนิดต่าง ๆ วัชพืชจะแย่งน้ำ และอาหารจากต้นพืช ทำ ให้พืชเจริญเติบโตช้า หรือไม่เจริญเติบโต จึงควรถอนและเก็บหญ้าเป็นประจำ โดยใช้มือที่ฤนัดถอนหญ้าบริเวณโคนต้นขึ้นมาทั้งราก แล้วเก็บไปทิ้ง หรือนำ ไปทำ ปุ๋ยหมักต่อไป การดูแลรักษาพืชให้เจริญเติบโตได้ดีมีแนวปฏิบัติ ดังนี้ การรดน้ำ น้ำ มีประโยชน์ในการสร้างอาหารช่วยลำ เลียงอาหาร และทำ ให้พืชหรือผัก ที่ปลูกมีความชุ่มชื้น เทคนิค : การรดน้ำ ต้นไม้ควรทำ ทุกวัน โดยรดน้ำ ในปริมาณที่พอเหมาะกับชนิดของพืช บทที่ 5 การดูแลรักษาพืช
การพรวนดิน การพรวนดินทำ ให้ดินโปร่ง ร่วนซุย ช่วยทำ ให้รากพืชมีอากาศหายใจ น้ำ และปุ๋ยจึงถูกลำ เลียงไปถึงพืชหรือต้นไม้ได้สะดวก และช่วยกำ จัดวัชพืช เทคนิค : การพรวนดินทำ ได้โดยใช้มือที่ถนัดเพียงมือเดียวจับด้ามส้อมพรวน แล้ว พรวนดินรอบกระถางหรือแปลงปลูก ส่วนเสียมที่มีด้ามยาวต้องใช้สองมือช่วยกันจับ ด้ามเสียม ทั้งด้านบนและด้านล่างพร้อมกัน แล้วใช้ปลายเสียมทิ่มลงดินเพื่อพรวนดิน การใส่ปุ๋ย การใส่ปุ๋ยเป็นการให้อาหารแก่ต้นพืชโดยใช้ช้อนปลูกตักปุ๋ยโรยให้ทั่วดินในกระถาง หรือแปลงปลูกในปริมาณที่พอเหมาะกับชนิดของพืช แล้วใช้ส้อมพรวนพรวนดิน กลบปุ๋ยอีกครั้ง 11
กิจกรรมท้ายหน่วย ให้นักเรียนเลือกผักสวนครัวที่ชอบมา 1 ชนิด แล้วให้เขียนอธิบายเกี่ยวกับผัก สวนครัวที่นักเรียนเลือก ใส่รูปภาพและรายละเอียดดังนี้ 1.ชื่อ 2.ขั้นตอนการปลูก 3.การดูแลรักษา 4.ประโยชน์ 5.อาหารที่ปรุงจากผัก แบบฝึกหัด จงจับคู่ผักสวนครัวให้ถูกต้อง พริก ตะไคร้ แตงกวา มะเขือเทศ ผักกาดขาว 12
อ้างอิง 13 ธิติยา จันทรพลาบูรณ์, สุวัฎ สอนจันทร์, ภิญโญใจดำ รงค์. (2563).หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานการงานอาชีพชั้นประถมศึกษาปีที่1(พิมพ์ครั้งที่1). https://anyflip.com/tteoe/lmpb/basic#google_vignette อรัญญา ฤกษ์งาม, วราภรณ์ กันทาแก้ว, ไพโรจน์กระโจมทอง, มนตรี สมไร่ขิง. (ม.ป.ป.). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานการงานอาชีพ ชั้นประถมศึกษาปีที่2. https://anyflip.com/brxip/yzkt น้ำ เงิน สำ อางค์ยอด. (2562). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานการงานอาชีพ ชั้นประถม ศึกษาปีที่3(พิมพ์ครั้งที่1). https://online.fliphtml5.com/ftfho/dqyw/#p=4 วิวัฒน์ สุขเกื้อ. (2574, 15 มิถุนายน ). 12 ไม้ดอกไม้ประดับ ที่นิยมปลูกติดบ้าน. https://home.kapook.com/view54749.html Admin baanlaesuan. (2565, 6 มิถุนายน). 30 ต้นไม้ยอดฮิตที่มาแรงและเป็นที่ นิยมปลูกมากที่สุดในปี2022. https://www.baanlaesuan.com/216906/plant-scoop/30-hit-plant
ความสำ คัญ หนังสือเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาการงานอาชีพ ระดับชั้นประถมศึกษาตอนต้น มีเนื้อหาเกี่ยวกับงานเกษตร ซึ่งประกอบด้วยเนื้อหา 5 บท ได้แก่ งานเกษตร พันธุ์พืชที่ควรรู้จัก การปลูกผักสวนครัว การเพาะเมล็ด และการดูแลรักษาพืช ผู้จัดทำ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้อ่านจะได้รับความรู้เกี่ยวกับงานเกษตร และสามารถนำ ไปปรับใช้ในชีวิตวิตประจำ วันได้