จรรยาบรรณ
พนักงานบันทึกและถอดข้อความ
พิมพร ศะริจันทร์/เขียน
บทความเลขานกุ าร 1
จรรยาบรรณพนักงานบันทกึ และถอดข้อความ
จรรยาบรรณพนักงานบนั ทึกและถอดข้อความ
เรอ่ื ง : ภาพประกอบ นางสาวพมิ พร ศะรจิ นั ทร์ (1 กุมภาพนั ธ์ 2556)
หลงั จากจบการเขยี นและเผยแพร่แสดงความคดิ เหน็ ในเรอ่ื งจรรยาบรรณของพนกั งาน
เกบ็ เอกสารไปไดไ้ มน่ าน กม็ คี าถามซง่ึ ตอ้ งการคาตอบจากกลุ่มคนทางานเกย่ี วขอ้ งกบั
การบนั ทกึ และถอดขอ้ ความขอชว่ ยเขยี นเรอ่ื งน้ดี ว้ ย เครอ่ื งบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ
หลายคนทไ่ี มค่ ุน้ เคยกบั อุปกรณ์ชน้ิ น้ีมาก่อนจะงงว่า มนั คอื อะไรใช่ mp3 mp4 ipod
เก่าแก่กวา่ น้กี เ็ ป็น เทปบนั ทกึ เสยี งใช่หรอื ไม่ คาตอบกค็ งจะเป็นหลายอยา่ งรวมกนั คอื
บนั ทกึ เสยี ง เปิดฟงั เสยี งและการยอ้ นกลบั ไป-มา เพอ่ื ถอดเสยี งทไ่ี ดย้ นิ มาจดั พมิ พห์ รอื
เขยี น บงั คบั ดว้ ยเทา้ กไ็ ดม้ อื กด็ ี ณ วนั ทเ่ี ขยี น อุปกรณ์ชน้ิ น้ียงั มใี ชอ้ ยใู่ นสานกั งาน
ศาล มจี ดั การเรยี นการสอนในวทิ ยาลยั อาชวี ศกึ ษาหรอื วทิ ยาลยั เทคนิคซง่ึ เปิดสอน
สาขางานเลขานุการหรอื รายวชิ าเลขานุการ อกี แหง่ หน่ึงน่าจะเป็นการรบั ถอดขอ้ ความ
ของกลุม่ คนพกิ ารทางสายตา
© 2019 นางสาวพิมพร ศะรจิ นั ทร์ อาชพี เลขานุการ หน้า 1
บทความเลขานุการ 2
จรรยาบรรณพนกั งานบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ
ในอนาคตอุปกรณ์น้นี ่าจะอย่ใู นสภาพเดยี วกนั กบั เครอ่ื งพมิ พด์ ดี เครอ่ื งปรเุ อกสาร
เครอ่ื งอดั สาเนาแบบมอื หมนุ เครอ่ื งคดิ เลข เครอ่ื งเล่นเทป วทิ ยตุ ดิ ตามตวั เพราะมี
อุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ นั สมยั เขา้ มาแทนทด่ี ว้ ยสะดวกในการใช้ รวดเรว็ ผลงาน
ออกมาดกี ว่า ประหยดั เวลาและค่าใชจ้ ่าย อกี สาเหตุหน่ึงกน็ ่าจะเกดิ จากตลบั เทป
บนั ทกึ เสยี งซง่ึ เป็นวสั ดุใชค้ วบคจู่ ะหาไดย้ ากขน้ึ สาหรบั การซอ่ มบารงุ เครอ่ื งไมน่ ่าจะ
เป็นอุปสรรคเพราะลกั ษณะการทางานคลา้ ยกบั เครอ่ื งบนั ทกึ เทปทวั่ ไป สาเหตุต่อมา
ช่อื วชิ าน้กี ค็ งจะมกี ารยบุ หรอื นาไปรวมกบั วชิ าทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การใชเ้ ครอ่ื งใชส้ านกั งาน
แลว้ ใชอ้ ุปกรณ์ทนั สมยั แทน แลว้ ครภุ ณั ฑช์ นิดน้กี อ็ าจจะถูกมองว่า ลา้ สมยั พกพายาก
หนาซ้าราคาแพง
อยา่ งไรกต็ าม สาหรบั ผเู้ ขยี นเป็นผอู้ ยใู่ นยคุ ชว่ งกง่ึ กลางระหวา่ งอุปกรณ์อนาลอ็ ก
อุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละอเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ ท่ี นั สมยั ตอนน้เี ชน่ สมารท์ โฟน แท็บเลต็
กเ็ กดิ อาการชอ็ กระหว่างยคุ กบั วยั เสมอว่า ตกลงจะเอน็ เอยี งไปในทศิ ทางใด จงึ ไดข้ อ้
ยตุ ิ ณ ตอนน้วี า่ อะไรทเ่ี กดิ ประโยชน์กบั งาน ไมส่ น้ิ เปลอื งเวลาในการศกึ ษาเรยี นรใู้ หม่
ๆ ประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ยและรวดเรว็ กค็ วรจะหยดุ ณ จดุ นนั้ ฟงั ดกู ย็ ากอยดู่ .ี ..
สาหรบั เครอ่ื งบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ เป็นอกี หน่งึ อุปกรณ์ซง่ึ ผเู้ ขยี นมใี ชใ้ นหน้าท่ี แม้
ไมไ่ ดเ้ ปิดกระเป๋ าแกะกล่องนาขน้ึ มาใชบ้ อ่ ยนกั แต่งานสาคญั ๆ เครอ่ื งน้กี ท็ าใหอ้ ุ่นใจ
ว่า เราจะเกบ็ ขอ้ มลู ไดค้ รบถว้ นไมต่ กหลน่ เมอ่ื ใครมอบหน้าทน่ี ้หี รอื เรามอบหน้าทน่ี ้ี
ใหก้ บั ใครกม็ นั่ ใจไดใ้ นระดบั หน่งึ อุปกรณ์น้ีไดส้ รา้ งงานแลว้ งานนนั้ เกดิ ประโยชน์กบั
กล่มุ คนหลากหลาย นนั้ คอื ความภมู ใิ จซง่ึ ตวั เราเองเท่านนั้ รวู้ ่ามนั ยง่ิ ใหญ่ คนอ่นื ก็
อาจจะมองวา่ มนั จะอะไรกนั หนกั หนากะแคถ่ อดเทปใหค้ นอ่นื ไดอ้ ่านกนั เพราะก่อนท่ี
จะเกดิ สง่ิ น้ขี น้ึ นนั้ ผทู้ าหน้าทน่ี ้จี ะตอ้ งเจอและเตรยี มพรอ้ มอะไรมาบา้ ง นนั้ กค็ อื
จรรยาบรรณ ซง่ึ เป็นประมวลความประพฤตทิ ผ่ี ปู้ ระกอบอาชพี การงานแต่ละอยา่ ง
กาหนดขน้ึ เพ่อื รกั ษาและส่งเสรมิ ชอ่ื เสยี งและฐานะของสมาชกิ แมว้ ่าไมไ่ ดป้ ระกอบ
อาชพี น้โี ดยตรง แต่ดว้ ยภาระหน้าทซ่ี ง่ึ เกย่ี วขอ้ ง ประสบการณ์ในการทางานกบั ผู้
© 2019 นางสาวพิมพร ศะริจนั ทร์ อาชพี เลขานกุ าร หนา้ 2
บทความเลขานุการ 3
จรรยาบรรณพนกั งานบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ
บนั ทกึ และถอดขอ้ ความ ตลอดจนเป็นผเู้ คยสอนนกั เรยี นใชอ้ ุปกรณ์ชน้ิ น้มี าก่อน กจ็ ะ
ไดแ้ นวทางดงั น้ี
ตรงต่อเวลา เป็นเรอ่ื งสาคญั ลาดบั ตน้ ๆ เพราะจะถกู คาดหวงั สงู ใหง้ านเสรจ็ พรอ้ มสู่
การปฏบิ ตั ไิ ดท้ นั ที ตวั อยา่ งเชน่ การบนั ทกึ การประชุม จะตอ้ งสรปุ สาระสาคญั
ขอ้ เสนอแนะและมตหิ ลงั ประชมุ ใหเ้ สรจ็ อยา่ งรวดเรว็ ในทางปฏบิ ตั จิ ะคุน้ เคยและไดย้ นิ
บอ่ ย ๆ กบั ขอ้ อา้ งทว่ี า่ รายงานการประชุมยงั ไมเ่ สรจ็ ดงั นนั้ ผบู้ นั ทกึ การประชุมควร
จะเป็นคนหรอื กลุ่มเดยี วกนั กบั ผบู้ นั ทกึ และถอดขอ้ ความจะไดไ้ มต่ อ้ งเกย่ี งกนั การ
เตรยี มการก่อนบนั ทกึ ฯ จะต้องตรวจสอบอุปกรณ์และวสั ดทุ ใ่ี ชป้ ระกอบการบนั ทกึ ให้
ครบหรอื เผ่อื ไวใ้ หเ้ หมาะสม สารวจสถานทจ่ี ดั วางอุปกรณ์หรอื ปลกั๊ เสยี บกรณี
จดั เตรยี มไปเองหรอื หากตอ้ งใชเ้ ครอ่ื งบนั ทกึ เสยี งของโรงแรมหรอื สถานทจ่ี ดั ประชุม ก็
ตอ้ งตดิ ต่อเจา้ หน้าทโ่ี สตทศั นูปกรณ์ของสถานทแ่ี ห่งนนั้ ๆ ก่อนเรม่ิ งาน เสรจ็ งานจะ
นดั แนะอยา่ งไรใหไ้ ดง้ านครบถว้ น หากปฏบิ ตั งิ านไดต้ ามหวั ขอ้ น้กี เ็ ท่ากบั สรา้ ง
ภาพลกั ษณ์ทด่ี ใี หท้ งั้ กบั เจา้ นายและองคก์ รพรอ้ มกนั
มสี มาธิในการทางาน ใหอ้ ยปู่ ระจาทข่ี ณะมกี ารบนั ทกึ ฯ หลายคนอาจจะมคี วาม
คดิ เหน็ แยง้ ในขอ้ น้ี เพราะเหน็ ว่ามเี ครอ่ื งบนั ทกึ อยแู่ ลว้ กเ็ พยี งแต่ไปเปิดฟงั ทหี ลงั
ขอ้ มลู เป็นอนั เดยี วกนั สาหรบั การปฏบิ ตั งิ านจรงิ ๆ ผปู้ ฏบิ ตั งิ านดา้ นน้ีสว่ นใหญ่คอื
เลขานุการ อาจจะตอ้ งวนเวยี นทาหน้าทอ่ี ่นื อยใู่ นทป่ี ระชุมแห่งนนั้ ๆ ซง่ึ คงไมไ่ ดน้ งั่
ประจาเพอ่ื จดหรอื บนั ทกึ อย่างเดยี ว ดงั นนั้ คุณสมบตั ติ งิ่ เพมิ่ ขน้ึ คอื ทางานอ่นื ไดด้ ว้ ย
หฟู งั คดิ จาและสรุปสาระสาคญั ใหไ้ ด้ หากไดน้ งั่ ทาหน้าทโ่ี ดยตรงกส็ ามารถบนั ทกึ
ประเดน็ สาคญั จดยอ่ ๆ ไวไ้ ด้ แลว้ การเรยี งเน้อื หากจ็ ะเป็นไปตามลาดบั เพราะการ
ประชมุ แต่ละครงั้ ผเู้ ขา้ รว่ มประชุมจะมลี กั ษณะแตกต่างกนั ถา้ ทป่ี ระชุมเขา้ ใจและ
เคารพกตกิ า การประชุมนนั้ จะราบรน่ื แมจ้ ะมกี ารโตแ้ ยง้ แสดงความคดิ เหน็ กจ็ ะอยใู่ น
วาระของการประชุม แต่บทสรปุ จากการประชุมหลาย ๆ ครงั้ มนั ไมไ่ ด้สาเรจ็ รปู แบบ
นนั้ มวี กไปวนมา สลบั หวั ทา้ ยใหผ้ ทู้ าหน้าทน่ี ้ไี ดป้ วดหวั อยเู่ สมอ หากตงั้ สมาธไิ มด่ พี อ
© 2019 นางสาวพิมพร ศะริจนั ทร์ อาชพี เลขานกุ าร หนา้ 3
บทความเลขานุการ 4
จรรยาบรรณพนักงานบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ
ฝึ กฝนทกั ษะด้านภาษาและการเขียน ผทู้ าหน้าทถ่ี อดขอ้ ความไดด้ นี นั้ จะตอ้ งหมนั่
ฝึกฝนหาความรใู้ นการใชภ้ าษา หลกั ไวยากรณ์ แหล่งคน้ หางา่ ยและถูกสุด ภาษาไทย
กเ็ ป็นคมู่ อื ซง่ึ ราชบณั ฑติ สถานจดั พมิ พข์ น้ึ ไดแ้ ก่ หลกั เกณฑก์ ารใชเ้ ครอ่ื งหมายวรรค
ตอนและเครอ่ื งหมายอ่นื ๆ หลกั เกณฑก์ ารเวน้ วรรค หลกั เกณฑก์ ารเขยี นคายอ่ (1
เล่ม) อ่านอยา่ งไรและเขยี นอยา่ งไร พจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑติ สถาน พ.ศ. ลา่ สุด
เป็นตน้ ตอ้ งมพี กพาไวป้ ระจาตวั ประจาโต๊ะทางาน อกี แหล่งคอื อนิ เทอรเ์ น็ตคาหลกั ท่ี
ใชค้ อื พจนานุกรมออนไลน์ การอ่านและการเขยี นบ่อย ๆ กช็ ่วยทาใหก้ ารทางาน
ดา้ นน้พี ฒั นาเชน่ กนั ซง่ึ การอ่านนัน้ ควรใหห้ ลากหลายไมเ่ จาะจงเกย่ี วขอ้ งเพยี งงาน
หน้าทเ่ี ท่านนั้ ตวั อยา่ งเช่น คาศพั ทใ์ หม่ ๆ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ในปจั จบุ นั หลายคานาไปใชไ้ ดก้ บั
ทุกกลุ่มงาน
ฝึ กฝนทกั ษะการจดั รปู แบบ งานถอดขอ้ ความทส่ี มบรู ณ์ แต่รปู แบบของเน้อื หาไม่
ชวนอ่าน ตวั อกั ษรตดิ กนั เป็นแพ การเคาะวรรคตอนผดิ พลาด ไมจ่ ดั ยอ่ หน้าท่ี
เหมาะสมงานกจ็ ะดอ้ ยคณุ ค่าลงทนั ที ดงั นนั้ ทกั ษะน้กี ค็ วรหมนั่ ฝึกฝนและศกึ ษา
รปู แบบ ต่าง ๆ มานาเสนอ และคอยสงั เกตผลงานว่าเป็นทช่ี ่นื ชอบหรอื ไดร้ บั การตติ งิ
การถอดขอ้ ความการบรรยาย อาจจะจดั ทาเป็นรปู เล่มขนาดต่าง ๆ มรี ปู ประกอบ
จดั ทาอารท์ เวริ ค์ สวยงามทงั้ น้ตี อ้ งคานงึ ถงึ งบประมาณสนบั สนุนและคุม้ ค่ากบั เน้อื หา
หรอื ไม่ เพ่อื ประโยชน์สาหรบั การคน้ ควา้ อา้ งองิ ใหก้ บั องคก์ รหรอื ผสู้ นใจ บางเน้อื หา
เจา้ นายอาจตอ้ งการเพยี งสรปุ สาระสาคญั รายละเอยี ดไมต่ อ้ ง สามารถนารปู แบบของ
แผนภาพหรอื กรอบมโนทศั น์ สรปุ เพยี งแผ่นเดยี ว ซง่ึ มลี กั ษณะหลากหลายไดแ้ ก่
mind mapping, tree structure, flowchart diagram, pyramid structure เป็นตน้
เรยี นร้แู ละแสวงหาอปุ กรณ์ท่ีเหมาะสมกบั การใช้งาน อยา่ งทไ่ี ดเ้ กรน่ิ ไปแลว้ ว่า
ทา้ ยทส่ี ดุ เครอ่ื งบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ อาจจะเป็นของหายาก เน่อื งจากบรษิ ทั แมล่ ด
การผลติ สนิ คา้ ซง่ึ ไมเ่ ป็นทน่ี ิยมของตลาด แต่งานถอดขอ้ ความมนั ไมไ่ ดห้ มดไปจาก
ชวี ติ ของการทางานในสานกั งาน ดงั นนั้ จะตอ้ งเลอื กอยกู่ บั ชวี ติ ในปจั จบุ นั ใหไ้ ด้
อุปกรณ์ใดจะทดแทนหรอื ใชไ้ ดบ้ างส่วน กน็ ามาปรบั ใหเ้ ขา้ กบั งาน หรอื ของทม่ี อี ยู่ใช้
© 2019 นางสาวพิมพร ศะรจิ ันทร์ อาชีพเลขานุการ หน้า 4
บทความเลขานุการ 5
จรรยาบรรณพนักงานบนั ทึกและถอดขอ้ ความ
งานไดก้ ต็ อ้ งหมนั่ ซ่อมบารงุ ใหพ้ รอ้ มใชง้ าน หรอื เสาะหาอุปกรณ์อ่นื ทท่ี างานทดแทน
กนั ได้
ยอมรบั การตาหนิ งานถอดขอ้ ความฯ เป็นเรอ่ื งตอ้ งใชท้ กั ษะทางดา้ นภาษาและการ
เขยี นสงู มาก การถอดขอ้ ความตอ้ งไมเ่ พม่ิ เตมิ เน้อื หาหรอื ตดั ทอนสาระสาคญั แลว้ การ
เลอื กใชค้ าแทนสาหรบั บางคาพดู หรอื ขอ้ ความ ผมู้ ปี ระสบการณ์น้อยกต็ อ้ งยอมใหก้ บั ผู้
คลุกคลดี า้ นภาษามาชว่ ยขดั เกลาเพ่อื ใหง้ านดขี น้ึ แต่การทางานซง่ึ ต้องพง่ึ พาคนอ่นื
ตลอดไปนนั้ ไมข่ อแนะนาในการทางานเรอ่ื งน้ี คาตาหนิครงั้ แรกอาจจะหนกั หนากว่า
ครงั้ ต่อ ๆ ใหค้ ดิ เสยี วา่ ตเิ พอ่ื ก่อ แลว้ ตอ้ งคอยสงั เกตดว้ ยว่า มอี คตสิ ่วนตวั มาเกย่ี วโยง
มากน้อยเพยี งใด
ประมวลความประพฤตขิ องผทู้ าหน้าทบ่ี นั ทกึ และถอดขอ้ ความ กจ็ ะไดป้ ระมาณน้ี
อยา่ งทเ่ี คยบอกไปก่อนหน้าน้วี ่า จรรยาบรรณนนั้ ควรจะมาจากกลุ่มเจา้ ของอาชพี
ช่วยกนั คดิ และเขยี นขน้ึ มา ดงั ทร่ี กู้ นั วา่ เจา้ ของอาชพี แบบน้ีน่าจะมอี ยจู่ ากดั รวมเป็น
กลุ่มกอ้ นเพ่อื จดั ทาหรอื ผคู้ ยุ มคี วามเป็นไปไดน้ ้อย เอาเป็นว่า หากมกี ล่มุ อาชพี น้อี ยู่
จรงิ กต็ อ้ งขออภยั เจา้ ของอาชพี ตวั จรงิ เสยี งจรงิ ซง่ึ ไมไ่ ดเ้ จตนาหรอื กลา้ สรา้ ง
จรรยาบรรณมาประชนั แต่อยา่ งใด ทงั้ หมดเป็นแค่เพยี งเสนอขน้ึ มาเน่อื งจากเคยผ่าน
ประสบการณ์ในการทางานและไดส้ อนเน้อื หาวชิ าน้ีมาบา้ ง ผดิ พลาดประการใดก็
ขอรบั ไวเ้ พยี งผเู้ ดยี ว แต่หากเกดิ ประโยชน์กข็ อมอบใหก้ บั เจา้ ของอาชพี เตม็ ๆ ....
© 2019 นางสาวพิมพร ศะรจิ นั ทร์ อาชพี เลขานกุ าร หนา้ 5
บทความเลขานกุ าร 6
จรรยาบรรณพนกั งานบนั ทกึ และถอดขอ้ ความ
อา้ งองิ :
nishimaru katsumi, คิดด้วยภาพ Think in Picture, กรงุ เทพฯ : สานกั พมิ พ์ ส.ส.ท. 2555.
พจนานกุ รม ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. 2542.
นางสาวพมิ พร ศะริจันทร์ เขยี นวันที่ 22 มกราคม 2556
จากสมดุ บนั ทกึ เลม่ แรกของปี 2013
การนาข้อความไปตีพิมพต์ อ้ งได้รับอนญุ าตเป็นลายลักษณอ์ กั ษรจากผ้เู ขยี นเท่านน้ั
อเี มล [email protected] ผลงานและสง่ิ พมิ พข์ องผ้เู ขยี น http://pimporn.nsdv.go.th/secretary2019/
ปรบั เป็นอบี ุ๊ก กรกฎาคม 2019
© 2019 นางสาวพิมพร ศะริจันทร์ อาชีพเลขานุการ หน้า 6
พิมพร ศะริจันทร์/เขียน