แผนพัฒนาเกษตรกรรมตำบลทุ่งนางาม 2564

ค ำน ำ

ิ
่
้
ปัจจบันการทาการเกษตรของเกษตรกรสวนใหญ่ตองเผชญกับปัญหาความไม่แน่นอน และการเปลี่ยนแปลง

ุ
ั้
่
์
ี่
ู
ิ
ิ
็
ของเหตุการณต่างๆ เชน ราคาต้นทุนการผลตสง ทงปัจจัยทางการผลต สารเคมี เมลดพันธุ์ทมีราคาแพง ความไม่
ิ
่
้
แน่นอนของราคาทเกิดจากปริมาณผลผลตออกสตลาดมีลกษณะไม่สอดคลองกับปริมาณความตองการในแตละชวง
ี่
ู่
้
ั
่
็
ิ
ของเวลา รวมทงปัจจัยเกี่ยวกับความไม่สมบูรณของระบบข้อมูลสินค้าเกษตร ท าให้คาดการณราคาผดพลาด จะเหน
์
ั้
์
ั
ไดจากการทเกษตรกรสวนใหญ่วางแผนการผลตโดยอาศยข้อมูลราคาในปีทผานมาเพียงอย่างเดยว เป็นตวก าหนด
ี่
้
่
่
ิ
ี่
ั
ี
ิ
ิ
ี่
่
ี่
ี่
ู
ิ
ื
ตัดสนใจเลอกผลิตสนค้าทมีราคาสงในปีทผานมามากขึ้น ท าให้ผลผลตทออกมาในปีปัจจุบันล้นตลาด ส่งผลให้ราคา
ู
ั
่
่
้
ตกตา ปรากฏการณทหมุนเวียนในแตละปี สงผลให้ราคาสนคาเกษตรไม่มีเสถียรภาพและความผนผวนสง ดงนั้น
ั
ิ
ี่
์
่
่
้
ี่
นอกจากการแก้ไขปัญหาททุกภาคสวนตองชวยกันแล้ว เกษตรกรเองก็ต้องเพิ่มการปรับตวเพื่อรับมือกับปัญหาระยะ
ั
่
ิ
ุ
ยาว และเกษตรกรอีกจานวนมากก็ยังตองประสบกับความทกข์ยากจากปัญหาอื่นรอบดาน เชน ปัญหาหนี้สน
้
้
่

ปัญหาที่ดินท ากิน สิทธิเกษตรกร และสวัสดิการเหล่านี้เป็นอุปสรรคต่อการท าการเกษตรไม่แพ้กัน
ปัญหาต่างๆเหลานี้บางอย่างเกิดขึ้นมาแล้วเป็นเวลานานและยังคงด ารงอยู่จนถึงปัจจุบัน โดยที่หน่วยงานของ
่
ิ
รัฐไม่สามารถแก้ไขได้เพียงพอ จึงจาเปนทเกษตรกรต้องเรียนรู้ ตดตามขาวสาร และร่วมกันแก้ปัญหาโดยจดทาเปน
็

่

ั
็
ี่
แผนพัฒนาเกษตรกรรมระดับต าบลขึ้น มุ่งเน้นท าแผนพัฒนาเกษตรกรรมต าบลให้ชัดเจนใน 6 เรื่องหลักให้บังเกิดผล
่
้
แก้ปัญหาได้อย่างเป็นรูปธรรม โดยระดมความเห็น ความตองการประเด็นตางๆ จากเกษตรกรในต าบล รวมทั้งข้อมูล
้

์

้
ี่

ความตองการทไดจากการทาแผนพัฒนาตาบลครั้งก่อนมาทาการทบทวนให้สอดคลองกับสถานการณทาเป็น

้
แผนพัฒนาเกษตรกรรม จะท าให้ทุกคนเกิดความรู้สึกมีส่วนร่วมมีความเห็นพ้องและความพร้อมที่จะร่วมมือปฏิบัติตาม

ส านักงานสภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

สำรบัญ



เรื่อง หน้ำ


บทสรุปผู้บริหาร ก
บทที่ 1 โครงการจัดทาแผนพัฒนาเกษตรกรรมระดับต าบล 1

ิ่
บทที่ 2 สภาพพื้นฐานทางเศรษฐกิจ สังคม และสงแวดล้อม
2.1 ข้อมูลทางกายภาพ 3

2.2 ข้อมูลดานเศรษฐกิจ 7
้
้
2.3 ข้อมูลดานสังคม 23
บทที่ 3 สถานการณ์ของชุมชน
3.1 ปัญหาด้านการเกษตร 25

3.2 วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภาคการเกษตร (SWOT Analysis) 29
3.3 ข้อมูลจากการประชาคมของเกษตรกร 31
บทที่ 4 สังเคราะห์ข้อมูลและประมวลผลแบบจัดเก็บข้อมูล 35
บทที่ 5 แนวทางการพัฒนาชุมชน

แผนงาน/โครงการต าบลทุ่งนางาม 61
ภาคผนวก
กิจกรรมการด าเนินงานแผนพัฒนาเกษตรกรรมต าบล 74

กิจกรรมการปรับปรุงคุณภาพดินและการตรวจวิเคราะห์ดิน 82
การแก้ไขปัญหาแหล่งน้ าเพื่อการเกษตรการพัฒนาปรับปรุงแหล่งน้ าฝายอีซ่า 85

บทสรุปผู้บริหาร



สรุปสาระส าคัญของแผนพัฒนาเกษตรกรรมต าบลทุ่งนางาม

้
ั

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกรไทยก าหนดให้รัฐตองดาเนินการคมครองและรักษาประโยชน์ของ
ุ้
เกษตรกรในการผลิต การแปรรูปและการตลาด ส่งเสริมให้เกษตรกรได้รับผลตอบแทนสูงสุดรวมทั้งส่งเสริมการ
ุ่
รวมกลมของเกษตรกรในรูปของสภาเกษตรกร เพื่อวางแผนเกษตรกรรมและรักษาผลประโยชน์ร่วมกันของ
ึ
ิ
เกษตรกร จงตราพระราชบัญญัตสภาเกษตรกรแห่งชาต พ.ศ. 2553 ขึ้น ซึ่งตามมาตรา 41 ก าหนดให้สภา
ิ
ู้
่
่
ี

่
้
เกษตรกรทาแผนแม่บทเพื่อพัฒนาเกษตรกรรม โดยผานกระบวนการมีสวนร่วมของผมีสวนไดเสย จากการ
ิ
้
ระดมความคดเห็นของเกษตรกร เพื่อรวบรวมข้อมูลปัญหาความตองการและแนวทางพัฒนาแก้ไขปัญหาจาก
ล่างขึ้นบน
ั

ี่

ื่
ึ
แผนพัฒนาเกษตรกรรมตาบล จงมีเป้าหมายเพื่อให้เกษตรกรในพื้นทตาบลเป้าหมายมีความตนตว
ั
ี้
ร่วมคด ร่วมทา ร่วมรับประโยชน์ และแก้ปัญหาดวยตนเองเป็นหลก โดยสภาเกษตรกรเป็นพี่เลยงกระตน
้

ิ
ุ้
เป็นแกนกลางในการประสานหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เข้าไปแก้ไขปัญหาตามภารกิจของหน่วยงาน
่
้
้
โดยเฉพาะ องคการบริหารสวนตาบล และผน าทองท ตองเข้าใจถึงวัตถุประสงคของการจดทาแผนพัฒนา

ู้
์

ั
ี่
์
่
้
เกษตรกรรม ซึ่งจะทาให้เกิดการแก้ไขปัญหาและพัฒนาดานการเกษตรของเกษตรกร แบบการมีสวนร่วมโดย

้
แนวความคดของชมชนเอง เป็นแผนการพัฒนาดานการเกษตรให้หน่วยงานภาครัฐและเอกชน ใชเป็นแผนใน
้
ุ
ิ
การพัฒนาได้อย่างตรงตามความต้องการของเกษตรกรอย่างแท้จริง

ุ่
ั
กลมเป้าหมายการจดทาแผนพัฒนาเกษตรกรรมตาบล เป็นรูปแบบการจดทาแผนแบบมีสวนร่วม
่
ั


ประกอบดวย ผน าทองถิ่น ผน าชมชน เกษตรกร เพื่อร่วมกันแลกเปลยนเรียนรู้ เสนอความคดเห็น การแก้ไข
ู้
ิ
้
ี่
ุ
ู้
้
้

ปัญหาดานการเกษตรภายในพื้นทอย่างเป็นระบบ มีระเบียบแบบแผนในการแก้ไขปัญหา สานักงานสภา
ี่


ี่
้
เกษตรกรไดลงพื้นทเพื่อทาการประชาคม จานวน 12 หมู่บ้าน มีเกษตรกรเข้าร่วมจานวน 643 คน และได ้

จัดท าแบบสอบถามจ านวน 350 ชุด เพื่อน ามาวิเคราะห์ศักยภาพ และข้อมูลพื้นฐานภายในต าบล

วิสัยทัศน์และยุทธศาสตรแผนพัฒนาเกษตรกรรมต าบลทุ่งนางาม อ าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี
์
วิสัยทัศน์ “การท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ เกษตรนวัตกรรม พัฒนาชุมชนเข้มแข็ง ทรัพยากรการเกษตรท ี่
สมบูรณ”
์
ยุทธศาสตร์ที่ 1 การแก้ไขปัญหาหลักด้านการเกษตรในพื้นท ี่
ยุทธศาสตร์ที่ 2 การส่งเสริม การพัฒนา และแก้ไขปัญหาแหล่งน้ าและระบบชลประทานเพื่อ
เกษตรกรรม
ยุทธศาสตร์ที่ 3 การแก้ไขปัญหาหนี้สินของเกษตรกร และการเข้าถึงแหล่งทุน
้
ิ
ยุทธศาสตร์ที่ 4 การสร้างความเป็นธรรมดานราคาผลผลตทางเกษตรกรรม โดยค านึงถึงการส่งเสริม
ให้สินค้าเกษตรได้รับผลตอบแทนสูงสุด
ยุทธศาสตร์ที่ 5 ด้านสวัสดิการเกษตรกร การคุ้มครองและการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ต่างๆที่พึงมี
ุ
้
ั
ยุทธศาสตรที่ 6 ดานสงคมหรือคณภาพชวิตของเกษตรกร ให้เกิดความเทาเทยมภายในชมชนและ
์
ุ
่
ี
ี
สังคม
สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี ก

ั
ผลสรุปข้อมูลตามแบบสอบถามชดข้อมูลการวิเคราะห์ศกยภาพและข้อมูลสภาพพื้นฐานของตาบล
ุ


ตามมาตรา 41 ประกอบแผนการพัฒนาเกษตรกรรมตาบลทงนางาม เพื่อสามารถน าข้อมูลไปใชในการ
ุ่
้
วิเคราะห์และพัฒนาภายในต าบล ดังนี้

1,682
1,675 1,676 1,673
1,660 1,657
1,654
1,641 1,642
1,635
1,621


















จากข้อมูลปัญหาของเกษตรกรทั้ง 11 ด้าน จะขอสรุปล าดับความส าคัญของปัญหา 5 ล าดับดังนี้

1.การแก้ไขปัญหาหนี้สินและการเข้าถึงแหล่งทุนของเกษตรกร 1,682 คะแนน
2. การแก้ปัญหาที่ดินและส่งเสริมปรับปรุงดินเพื่อการเกษตร 1,676 คะแนน

ี่
ุ้
ิ
ิ
ี่
ิ
ิ
ุ้
3.การคมครองพื้นทเกษตรกรรม และคมครองสทธิของเกษตรกรให้มีกรรมสทธิ์หรือสทธิในทดน
1,675 คะแนน
4.การพัฒนาแหล่งน้ าและระบบชลประทานเพื่อเกษตรกรรม 1,673 คะแนน
่
้
ิ
ิ
้
้
5. การสร้างความเป็นธรรมดานราคาผลผลตทางเกษตรกรรม และสงเสริมให้สนคาเกษตรไดรับ
ผลตอบแทนสูงสุด 1,660 คะแนน

จะเห็นได้ว่าเกษตรกรมีปัญหา ด้านหนี้สินและการเข้าถึงแหล่งทุนของเกษตรกร มีล าดับความต้องการ
ในการให้แก้ไขมากทสด แตถ้าสอบถามจากข้อมูลเชงลกในการทาการประชาคมแผนพัฒนาเกษตรกรรมจาก

ี่
ิ
่
ุ
ึ
เกษตรกรภายในต าบลแล้ว พบว่าต้นเหตุส าคัญในการทาให้เกิดปัญหาหนี้สินคือ ด้านทรัพยากรต้นทุนการผลต

ิ
ของเกษตรกร โดยสามารถแก้ไขปัญหาหนี้สินได้อย่างยั่งยืน ดังนี้
1.การแก้ไขปัญหาด้านคุณภาพดิน
- จัดท าข้อเสนอเชิงนโยบายการส่งเสริมปรับปรุงคุณภาพดินและการตรวจวิเคราะห์ดิน
- จัดท าโครงการปรับปรุงคุณภาพดินและการตรวจวิเคราะห์ดิน
2.แหล่งน้ าเพื่อท าการเกษตร
- จัดท าข้อเสนอเชิงนโยบายการสร้างอ่างเก็บน้ าใต้ฝายอีซ่า




สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี ข

ู้
ุ
เพราะฉะนั้น สภาเกษตรกร องคการปกครองสวนทองถิ่น หน่วยงานภาครัฐ เอกชน ผน าชมชน และ
์
่
้
เกษตรกร ต้องมุ่งเน้นในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยเร็ว ซึ่งปัญหาดังกล่าวนั้นมีหน่วยงานทคอยสนับสนุนและ
ี่
ช่วยเหลือในการแก้ไขปัญหาอยู่แล้ว สภาเกษตรกรจังหวด จึงเป็นหน่วยงานทมีความสาคัญในการสร้างความ
ี่
ั

ุ
ี่
้
ตนรู้ให้กับเกษตรกรภายในชมชน ไดรับทราบถึงสาเหตของปัญหาทแทจริง สร้างความเข้มแข็งเกษตรกร
ื่
้
ุ
ุ
เศรษฐกิจฐานรากแบบมีสวนร่วม เพื่อให้เกิดการบูรณาการของทกภาคสวน และตอบสนองความตองการของ
่
่
้
่
ุ
ิ
เกษตรกรอย่างมีประสทธิภาพ น าความตองการแก้ไขปญหาและการพัฒนาของเกษตรกรให้ทกภาคสวนได้รับ
้
ั
ทราบ และจะสามารถแก้ไขปัญหาของเกษตรกรได้ถูกทางและตรงประเด็น เพื่อการแก้ไขปัญหาและการพัฒนา
ที่ยั่งยืน

























































สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี ค



บทที่ 1
โครงการจัดท าแผนพัฒนาเกษตรกรรมระดับต าบล


ี่
ปัจจุบันเกษตรกรทประกอบอาชีพเกษตรกรรมโดยส่วนใหญ่ยังเปนเกษตรกรรายย่อยที่มีฐานะ
็
ี่
้
้
ิ
่
ิ
ยากจนและประสบปัญหาอุปสรรคนานับประการ อาท ขาดแคลนแหลงน ้าเพื่อทาการเกษตร ไม่มีทดนทากิน
ิ
หรือท้ากินในที่ดนไม่มีเอกสารสทธิ์ หรือมีทดินทากินน้อย ไม่เพียงพอต่อการประกอบอาชพเลยงครอบครัว ดน
ี
ิ
้
ี
ี่
ิ
ื่
เสอมโทรม ขาดความอุดมสมบูรณ ขาดพันธุ์ที่มีคุณภาพ ขาดองค์ความรู้ เทคโนโลยี นวัตกรรมทางการเกษตร
์
่
ิ
ุ
ใหม่ๆรวมถึงเงินทน เพื่อการเพิ่มศกยภาพการผลต และแปรรูปผลผลตเพิ่มมูลคา มีผลผลตออกสตลาดพร้อม
ู่
ิ
ิ
ั
ุ่
ิ
้
กัน หรือใกล้เคียงกัน ทาให้ผลผลตล้นตลาด เมื่อผนวกกับการขาดการรวมกลมที่เข้มแข็งและเกษตรกรส่วนใหญ่
ิ
้
ิ
ู
ึ
ยังผลตและขายผลผลิตในรูปแบบวัตถุดบ มีการแปรรูปน้อย จงทาให้ถกการกดราคารับซื อผลผลต บางฤดูกาล
ิ
ยังประสบภัยธรรมชาติฝนแล้ง น ้าท่วม โรค แมลงศัตรูพืชระบาด ผลผลิตเสียหาย ขาดรายได้ มีหนี สินเพิ่มพูน
ั
ทงนี การแก้ปัญหาดงกลาวให้เกษตรกร นอกจากหน่วยงานในสงกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ั
ั
่
จาเป็นจะตองไดรับการสนับสนุนชวยเหลอจากหน่วยงานทเกี่ยวข้องดวย อาท กระทรวงการอุดมศกษา
้
้
ื
ิ
ี่
้
ึ
่
้
วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงมหาดไทย และกระทรวง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นต้น
่
้
นอกจากนี เพื่อให้เกิดการพัฒนาและแก้ไขปัญหาของเกษตรกรอย่างยั่งยืน จะตองสงเสริมให้เกิด
ั
กระบวนการร่วมคิด วิเคราะห์ และแสวงหาแนวทางการแก้ปญหาของเกษตรกร ด้วยตัวของเกษตรกรเอง ซึ่งจะ
เป็นผู้ที่เข้าใจปัญหาความต้องการของตัวเองมากที่สุด
ในการนี สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานีได้มีการจัดให้มีเวทีส้าหรับเกษตรกร ที่จะได้ร่วมคิด วิเคราะห์
ิ
้
้
ั
ปัญหาความตองการของตนเอง พร้อมคดหาแนวทางการพัฒนาแก้ปัญหาความตองการดงกลาว ซึ่งอาจ
่
ประกอบด้วยปัญหาความเดือดร้อนด้านหนี สิน ที่ดินท้ากิน แหล่งน ้า ราคาปัจจัยการผลิต และผลิตผลการเกษตร
้
้
้
ิ
ิ
ั
้
สวัสดการ สทธิเกษตรกร และการไม่ไดรับความเป็นธรรม เป็นตน แลวสรุปรวมจดทา เป็นแผนพัฒนา
้
เกษตรกรรมระดับต้าบล พร้อมกิจกรรม/โครงการที่จะดาเนินการเพื่อการพัฒนาแก้ปัญหาในพื นทต้าบลดงกล่าว
ี่
ั
ั
้
ั
้
และสนับสนุนให้เกษตรกรรวมกลมเพื่อดาเนินการพัฒนาแก้ปัญหาของตนดวยตวของเกษตรกรเอง รวมทง
ุ่
่
่
้
ั
ประสานงานหน่วยงานทเกี่ยวข้อง ให้การชวยเหลอในการพัฒนาแก้ปัญหาดงกลาวของเกษตรกร ซึ่งไดเริ่ม
ื
ี่
้
ดาเนินการมาตงแตปีงบประมาณ 2559 เป็นตนมา เพื่อการพัฒนาและแก้ปัญหาในการประกอบอาชพ
้
ี
่
ั
้
ั
เกษตรกรรมของเกษตรกรในต้าบล หรือเพื่อปรับเปลี่ยนรูปแบบการทาการเกษตรในลกษณะของการน้าร่องหรือ
ี่
้
้
่
ั
การทาเป็นตวอย่าง โดยผานกระบวนการมีสวนร่วมของเกษตรกรและภาคสวนทเกี่ยวข้อง ไดแก่ หน่วยงาน
่
่
้
้
่
ั
่
ราชการ องค์กรปกครองสวนทองถิ่น สถาบันการศึกษา ภาคเอกชน และภาคเครือข่ายตาง ๆ ให้ความสาคญกับ
ี
การพัฒนาและแก้ไขปัญหา อย่างน้อย ๖ ดาน ประกอบดวย 1.ด้านหนี สน 2.ด้านแหลงน ้าเพื่อการเกษตร 3.
้
้
ิ
่
ด้านทดนทากิน 4.ดานราคาสินคาเกษตร 5.ด้านสวัสดการเกษตรกร สทธิเกษตรกรและการไม่ไดรับความเปน
้
็
้
้
ิ
้
ิ
ี่
ิ
ธรรม 6.ด้านสังคมหรือคุณภาพชีวิตของเกษตรกร

แนวคิด
๑)พระราชบัญญัตสภาเกษตรกรแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๕๓ ต้องการสนับสนุนสิทธิและการมีส่วนร่วมของ
ิ
เกษตรกรในการก้าหนดนโยบาย และวางแผนพัฒนาเกษตรกรรมอย่างเปนระบบ เพิ่มศกยภาพและยกระดบ
็
ั
ั
ั
ั
ี
ุ
่
คณภาพชวิตของเกษตรกรให้ดขึ นทงในดานเศรษฐกิจ สงคม การเมืองอย่างตอเนื่อง ให้เป็นไปเพื่อเกษตรกร
้
ี
อย่างแท้จริง
ี
๒)การแก้ปัญหาทางการเกษตร ไม่มีใครรู้ปัญหาดเทากับตวเกษตรกรเอง ดงนั นจงตองมุ่งสร้าง
้
ั
ึ
่
ั
ความสามารถของเกษตรกร เพื่อให้มีความรู้บริหารจัดการด้วยตนเองในลักษณะของกลุ่มชุมชนพื นที่ต้าบล โดย
การจัดท้าแผนพัฒนาเกษตรกรรมใช้เป็นแนวทางการพัฒนาและแก้ไขปัญหา
สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 1

หลักการ
้
้
ี่
๑)เน้นอาชพสนคาเป็นตวตั ง พื นทตาบลเปนศนย์กลาง และเกษตรกรเป็นเจาของ ทาการพัฒนา
ู
็
้
ี
ิ
้
ั
้
้
หรือแก้ไขปัญหาให้เป็นไปตามความตองการของเกษตรกรในตาบล มากกว่าตอบสนองตวชวัดของหน่วยงาน
ั
ี
สนับสนุนภายนอก
่
ุ
ั
๒)รวมพลังทกภาคสวน ทั งภาครัฐ ภาคประชาสงคม พ่อค้า นักธุรกิจภาคเอกชนและภาคีการพัฒนา
อื่นๆ สนับสนุนการบริหารการพัฒนา
๓)เป็นแผนพัฒนารายสินค้า ไม่ใช่แผนรายพื นที่ เหมือนที่สภาเกษตรกรจงหวัดทาในครั งก่อน เชน
่
ั
้
ี
้
้
ี
ั
ตาบลนี จะเลยงวัว ก็ทาแผนเลยงวัวทงตาบล สร้างเครือข่าย สร้างระบบทงหมดทจะเกิดขึ นในตาบล เน้น
ั
้
้
ี่
เฉพาะเรื่องที่ก่อให้เกิดรายได้ ลดรายจ่าย แก้หนี สิน

แนวทาง
่
้
ั
ั
สานักงานสภาเกษตรกรจงหวัดอุทยธานี จดทาแผนพัฒนาเกษตรกรรมระดบตาบล โดยผาน
้
้
ั
ั
็
่
กระบวนการมีสวนร่วมของผู้มีสวนได้สวนเสีย โดยการระดมความคิดเหน ปัญหาและก้าหนดแนวทางการส่งเสริม การ
่
่
พัฒนา ดังนี
ิ
่
1. การคมครองพื นทเกษตรกรรม และการแก้ไขปัญหาคณภาพดนและทดน โดยสงเสริม และ
ุ้
ิ
ุ
ี่
ี่
คุ้มครองสิทธิเกษตรกรให้มีกรรมสิทธิ์ หรือสิทธิในที่ดินเพื่อประกอบเกษตรกรรมของตนเองอย่างทั่วถึง
2. การส่งเสริม การพัฒนา และแก้ไขปัญหาแหล่งน ้าและระบบชลประทานเพื่อเกษตรกรรม
3. การแก้ไขปัญหาหนี สินของเกษตรกร และการเข้าถึงแหล่งทุน
ิ
้
้
่
4. การสร้างความเป็นธรรมดานราคาผลผลตทางเกษตรกรรม โดยคานึงถึงการสงเสริมให้สนคา
ิ
้
เกษตรได้รับผลตอบแทนสูงสุด
ี่
ิ
ิ
้
5. ด้านสวัสดการเกษตรกร การคุ้มครองและการเขาถึงสทธิประโยชน์ต่างๆทพึงมี การปรับปรุงการ
ุ
ี่
ั
ื
บริหารจดการกองทน เกี่ยวกับการเกษตรทมีอยู่ให้สามารถรองรับการชวยเหลอเกษตรกรอย่างครบวงจร ลดการ
่
ซ ้าซ้อน รวมถึงการจัดตั งกองทุนเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว
6. ด้านสังคมหรือคุณภาพชีวิตของเกษตรกร ให้เกิดความเท่าเทียมภายในชุมชนและสังคม
วัตถุประสงค์
ั
้
ุ
1.เพื่อสนับสนุนชมชนระดบตาบลให้มีแผนพัฒนาเกษตรกรรมในการพัฒนาแก้ไขปัญหาร่วมกันใน
รูปแบบการจัดการตนเอง
ั
ี่
2.เพื่อพัฒนาเกษตรกรให้มีความรู้เท่าทันการเปลยนแปลง สามารถจดท้าแผนพัฒนาร่วมกันน้าไปส ู่
การเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างทางการเกษตร
ิ
ื่
้
3.เพื่อสร้างเครือข่ายองคกรเกษตรกร เชอมโยง และพัฒนาความร่วมมือในดานการผลตทาง
์
์
ี
เกษตรกรรม การแปรรูป การตลาด และการบริโภคเพื่อการยังชพระหว่างเครือข่ายองคกรเกษตรกรกับภาครัฐ และ
ภาคเอกชน




2 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

บทที่ 2


สภาพพื้นฐานทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
2.1 ข้อมูลทางกายภาพ
ประวัติความเป็นมาของสมาชิกชุมชน
ุ่
ตาบลทงนางามแยกออกมาจากตาบลป่าอ้อ เมื่อปี พ.ศ. 2540 โดยมีนาย ฉลวย ทองศรี เป็น
้
้
ุ่
ผู้ใหญ่บ้าน ม. 7 ต.ป่าอ้อ ในสมัยพื นที่เป็นต้าบลป่าอ้อ และปัจจบันได้แยกออกมาเป็นต้าบลทงนางามและนาย ฉลวย
ุ
ี่
้
้
ุ
้
้
ุ่
ทองศรี ก็ไดดารงตาแหน่งก้านันคนแรกของตาบลทงนางงามในปัจจบัน อยู่ทบ้านน้าวิ่ง ม.7 ต.ทุ่งนางามอยู่ห่างจาก
ที่ว่าการอ้าเภอลานสักประมาณ 20 กม.
รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน
ิ
็
ุ
การตั งถิ่นฐานบ้านเรือนของชมชนคนทงนางาม จะอยู่กันเปนกลุ่ม ๆ บ้านใกล้ๆกันในเครือญาตและ
ุ่
อยู่กันใกล้กับแหล่งที่ท้ากินของตนเองเป็นสวนใหญ่
่
เกษตรกรต้าบลทุ่งนางามส่วนใหญ่จะนับถือศาสนาพุทธคิดเป็นร้อยละ 100
การศึกษาของเกษตรกรต้าบลทุ่งนางามส่วนใหญ่จบการศึกษาดังนี
จบการศึกษาต่้าว่าประถมศึกษาปีที่ 4 คิดเป็นร้อยละ 5%
จบการศึกษาสูงกว่าประถมศึกษาปีที่ 4 คิดเป็นร้อยละ 35%
ึ
จบการศึกษาประถมศกษาปีที่ 4 คิดเป็นร้อยละ 60%
้
ั
ต้าบลทุ่งนางาม อ้าเภอลานสก จังหวัดอุทยธานี มีจ้านวน 12 หมู่บาน มีครัวเรือนทงหมด 2,280 ครัวเรือน
ั
ั
ี่
ั
ครัวเรือนเกษตรกร 1,451 ครัวเรือน (คดเป็นร้อยละของครัวเรือนทงหมด) พื นททงหมด 56,984 ไร่ พื นททา
ิ
ี่
้
ั
ั
้
ี่
ี่
การเกษตร 36327 ไร่(คิดเป็นร้อยละ 94.80 ของพื นททงหมด) โดยแบงเป็นพื นทนา 17,227 ไร่ ไม้ผลไม้ยืนตน
่
ี
ุ่
216 ไร่ กลุ่มเกษตรกรจ้านวน 1 กลม กลมส่งเสริมอาชพจ้านวน 4 กลุ่ม ศูนย์ศัตรูพืชชุมชน 1 ศูนย์ ศูนย์ข้าวชุมชน
ุ่
จ้านวน 1 กลุ่ม
ี่
ู
้
ุ
ุ่
ต้าบลมีทงนางาม สภาพดินอยู่ 4 ชดหน่วยดิน พื นททด้าทากินส่วนใหญ่ของเกษตรกรเหมาะสมกับการปลก
ี่
ข้าว รองลงมาได้แก่พืชไร่ ได้แก่ มันส้าปะหลัง และ ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ ลักษณะภูมิประเทศเป็นกลุ่ม 21,981 ไร่ และ
้
พื นทดอน 4,584 ไร่ นอกจากนั นยังมีคลองทบเสลา 1 สาย คลองชลประทานลาเหมืองสาธารณะ 3 แห่ง กระจาย
ั
ี่
ี่
ี่
อยู่ทวไป ดานคมนาคมมีถนนลาดยาง คอนกรีตและลกรัง และเข้าถึงหมู่บ้านและหมู่ท 8 เป็นทตงของสานักงาน
้
ั
ั่
้
ู
องค์การบริหารส่วนต้าบลทุ่งนางาม อยู่ห่างจากที่ว่าการอ้าเภอลานสัก ประมาณ 16 กิโลเมตร
ู
้
ี
่
้
ี
สภาพการเพาะปลกของเกษตรกรสวนใหญ่ ประกอบอาชพทานาเป็นอาชพหลก ทานาปีละ 2 – 3 ครั ง/ปี
ั
และอาชีพรองลงมาคือการท้านาปรังและปลูกข้าวโพดเลี ยงสัตว์ จัดได้ว่าข้าวเป็นพืชเศรษฐกิจที่ส้าคัญของต้าบล
สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 3

ที่ตั้งและอาณาเขต
ต้าบลทุ่งนางาม อยู่ห่างจากที่ว่าการอ้าเภอลานสัก ประมาณ 16 กิโลเมตร มีพื นที่ทั งหมดประมาณ 56,984

ไร่
ทิศเหนือ ติดต่อกับต้าบลประดู่ยืน อ้าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี
ทิศใต ้ ติดต่อกับต้าบลป่าอ้อ อ้าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี
ทิศตะวันออก ติดต่อกับต้าบลเขากวางทอง และต้าบลทองหลาง

อ้าเภอหนองฉาง จังหวัดอุทัยธานี
ทิศตะวันตก ติดต่อกับต้าบลป่าอ้อ อ้าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี

แบ่งการปกครองออกเป็น 12 หมู่บ้าน คือ
หมู่ที่ 1 บ้านดินแดง
หมู่ที่ 2 บ้านห้วยโศก

หมู่ที่ 3 บ้านชายเขา
หมู่ที่ 4 บ้านนิคมสามัคคี
หมู่ที่ 5 บ้านการอดบ่วง

หมู่ที่ 6 บ้านหนองผักบุ้ง
หมู่ที่ 7 บ้านน ้าวิ่ง
หมู่ที่ 8 บ้านทุ่งนางาม
หมู่ที่ 9 บ้านบุ่งฝาง
หมู่ที่ 10 บ้านศรีบุญเรือง

หมู่ที่ 11 บ้านประชาสุขสรรค ์
หมู่ที่ 12 บ้านทุ่งเศรษฐ ี

4 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

- สภาพภูมิประเทศ
ี่
ต้าบลทุ่งนางาม มีลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นทราบลุ่ม พื นที่ส่วนใหญ่เป็นพื นที่นา มีล้าห้วยส้าคัญ 3
้
สาย สามารถทานาได้ตลอดทั งปี เกษตรกรใชประโยชน์ในการท้าการเกษตร คือ ล้าคลองทัพเสลา คลองวังรี คลองเขา
้
ฆ้องชัย
- อุณหภูมิ
พื นที่ต้าบลทุ่งนางาม อยู่ห่างจากตัวอ้าเภอลานสักไปประมาณ 16 กิโลเมตร อุณหภูมิค่อนข้างร้อนจดอยู่
ั
ประเภทฝนเมืองร้อนเฉพาะต้าบลทุ่งนางาม มี 3 ฤดู ดังนี
1. ฤดูร้อน เริ่มตั งแต่เดือนกุมภาพันธ์ – เดือนพฤษภาคม มีอุณหภูมิสูงสุด 42 องศาเซลเซียส
ุ
2. ฤดูฝน โดยปกติเริ่มตั งแต่เดือนพฤษภาคม สิ นสุดเดือนตลาคม มีฝนตกประมาณ
่
3. ฤดูหนาว เริ่มตั งแตปลายเดือนตุลาคม สิ นสุดเดือนกุมภาพันธ์ มีอุณหภูมิต่้าสุดอยู่ที่ 18 องศาเซลเซียส

แหล่งน ้าธรรมชาต ิ

ชื่อแหล่งน ้า ที่ตั ง/ไหลผ่าน การใช้ประโยชน์ สภาพการใช้งาน
ตลอดป ี ใช้เฉพาะฤดูกาล
คลองทัพเสลา ม.4,9 ท้าการเกษตร ตลอดป ี -
คลองเขาฆ้องชัย ม.4,9,6,11,12 ท้าการเกษตร ตลอดป ี -

เขื่อนห้วยขุนแก้ว ม.7 ท้าการเกษตร ตลอดป ี -



แหล่งน ้าสร้างขึ น

ประเภทแหล่งน ้า จ้านวนแห่ง ที่ตั ง/ไหลผ่าน การใช้ประโยชน์ สภาพการใช้งาน

ี
ตลอดป ใช้เฉพาะฤดูงาน
บ่อน ้าตื น 59 ม.1 – 12 ท้าการเกษตร - /
บ่อบาดาล 37 ม.1 – 12 ท้าการเกษตร - /
บ่อขุดสาธารณะ 21 ม.1 – 12 ท้าการเกษตร / -

บ่อขุดส่วนตัว 164 ม.1 – 12 ท้าการเกษตร - /
ประปาหมู่บ้าน 15 ม.1 - 12 อุปโภค-บริโภค / -
สระน ้าสาธารณะ 15 ท้าการเกษตร / -
สระน ้าส่วนตัว 1,000 ท้าการเกษตร - /

ฝาย 11 ท้าการเกษตร / -
คลองส่งน ้า 1 ท้าการเกษตร / -
ชลประทาน


ุ่
ที่มา อบต.ทงนางงาม







สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 5

เส้นทางคมนาคมต้าบลท่งนางาม
้
ุ่
การคมนาคมของต้าบลทุ่งนางาม ส่วนใหญ่ใชทางรถยนต์ทั งหมดทางคมนาคมตดต่อระหว่างต้าบลทงนางาม
ั
กับอ้าเภอลานสักใช้เส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข3438 และหมายเลข 3282 ซึ่งถนนลาดยางสะดวกต่อการ
เดินทางใช้เวลาไม่นาน โดยมีรถโดยสารประจ้าทางสายหลัก3282 สายลานสัก – หนองฉาง เชื่อมต่อเส้นทางสายหลัก
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข3484 อุทัยธานี-หนองฉาง

ส่วนการเดินทางคมนาคมภายในต้าบลมีถนนจ้านวน 81 สาย โดยแบ่งถนนเข้าเชื่อมระหว่างหมู่บ้านและ
ต้าบลจ้านวน 6 สาย เป็นถนนคอนกรีตเริมจ้านวน 10 สาย ถนนลูกรังจ้านวน 67 สาย

- ข้อมูลสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ
ี่
ต้าบลทุ่งนางามมีหน่วยธุรกิจต่าง ๆ ยังไม่ขยายตัวเท่าทควรเนื่องจากศักยภาพในพื นที่และการพัฒนายังไม่
ครอบคลุมทั่วถึงเท่าที่ควรสามารถแยกได้ดังนี
1. ปั๊มน ้ามัน จ้านวน 12 แห่ง
2. โรงส ี จ้านวน 4 แห่ง
3. โรงงานอุตสาหกรรม จ้านวน 1 แห่ง
4. ลานตากผลผลิตทางการเกษตร จ้านวน 13 แห่ง

- ภัยธรรมชาต ิ
ต้าบลทุ่งนางาม จะเกิดภัยธรรมชาติจากฝนแล้งคอนข้างน้อย เนื่องจากท้าการเกษตรอาศัยน ้าจาก
่
ชลประทานและบ่อตอกเพื่อการเกษตร ส่วนมากจะเกิดภัยจากน ้าท่วมซ ้าซากประมาณเดือนกันยายน – พฤศจิกายน
ทกให้ผลผลิตทางการเกษตรของเกษตรกรที่มีการปลูกพืชในช่วงนี ได้รับความเสียหายเป็นบางส่วน เนื่องจากสภาพ

พื นที่เป็นที่ลุ่มมากติดกับคลองวังรีมักจะเกิดขึ นทุกปี

ข้อมลกลุ่มชุดดินต าบลทุ่งนางาม
ู
กลุ่มชุดดิน พื นที่เหมาะสม ข้อแนะน้า
ิ
29 B ดินมีความเหมาะสมในการปลูกพืช B และไม้ผล ดนมีความ -ควรมีการปลูกพืชเป็นแนวแถว
อุดมสมบูรณ ์ ขวางทางลาดเขาของน ้าและปลูกพืช
ตระกูลถั่ว

40 B ดินมีเหมาะสมในการปลูกข้าวและไม้ผล ดินอุ้มน ้าไม่ค่อยดี -ควรมีการปลูกหญ้าแฝกสลับกับพืช
อื่นขวางทางลาดเขาในพื นท ี่
-ควรมีการปรับปรุงดินด้วย

ุ
อินทรีย์วัตถ ปลูกพืชบ้ารุงดิน
-ควรน้าดินไปตรวจวิเคราะห์ธาต ุ
อาหาร
44 B ดินมีเหมาะสมในการปลูกข้าวและพืชไร่ ดินอุ้มน ้าไม่ค่อยดี -ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่้า
-ควรมีการปรับปรุงบ้ารุงดินและเพิ่ม

ปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยเคมี








6 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ั
ข้อมูลการเกษตร ต าบลทุ่งนางาม อ าเภอลานสัก จังหวดอุทัยธานี
หมู่ ชื่อหมู่บ้าน ครัวเรือน ครัวเรือน พ.ท. จ้าแนกการใช้พื นท ี่
ท ี่ ทั งหมด การเกษตร ทั งหมด พ.ท.ท้า พ.ท.ท้า พ.ท.ไม้
นา ไร่ ผล

1 บ้านดินแดง 141 80 2481 65 1735 221
2 บ้านห้วยโศก 242 146 6130 2408 1817 50
3 บ้านชายเขา 224 144 17739 615 4270 451
4 บ้านนิคมสามัคค ี 300 148 3052 1738 815 120

5 บ้านการอดบ่วง 159 105 2040 1315 429 1754
6 บ้านหนองผักบุ้ง 196 105 4061 1042 2585 3735
7 บ้านน ้าวิ่ง 255 184 7692 3424 1209 4739

8 บ้านทุ่งนางงาม 185 114 3908 1884 1428 3338
9 บ้านบุ่งฝาง 133 95 2114 199 1418 1621
10 บ้านศรีบุญเรือง 124 95 1861 811 1467 1668

11 บ้านประชาสุขสรรค ์ 160 113 3708 1816 1520 3382
12 บ้านทุ่งเศรษฐ ี 160 122 2200 1800 - 50
รวม 2,280 1,451 56,984 17,214 18,693 1,228


2.2 ข้อมูลด้านเศรษฐกิจ
์
พันธ์พืช ปศุสัตว์และการเพาะเลี้ยงสัตว
2.2.1 ข้าว พืชไร ่

หมู่ท ี่ ข้าว (ไร่) มันส้าปะหลัง (ไร่) ข้าวโพดเลี ยงสัตว์(ไร่) อ้อยโรงงาน (ไร่)
1 16 102 182 0
2 1380 150 498 101

3 423 206 390 0
4 1708 56 318 82
5 729 179 169 215

6 1170 668 616 187
7 2570 106 692 375
8 1431 149 122 135

9 220 55 140 78
10 1228 170 257 50
11 1583 99 190 33

12 2281 14 470 237
รวม 14,739 1,954 4,044 1,493


ที่มาข้อมูล ทพศ. ปี 2561/62




สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 7

้
2.2.2 ไมผลไม้ยืนต้น
หมู่ท ี่ ไม้ผล : ส่วนผสม ไม้ยืนต้น
มะม่วง มะนาว กล้วย ขนุน ไม้ผลอื่น ๆ ยูคา สัก ยางพารา
1 55 2 2 1 4 30 5 0

2 270 1 3 0 8 50 3 0
3 611 1 1 3 1 27 4 0
4 5 3 7 0 3 6 0 0
5 2 1 3 0 2 13 4 0

6 14 1 2 0 3 10 20 0
7 5 4 10 1 1 20 10 0

8 3 2 1 0 0 5 5 25
9 10 0 1 0 2 0 0 0
10 2 2 3 0 30 4 0 0
11 5 1 1 0 3 12 5 0

12 4 2 4 1 1 3 0 0
รวม 938 20 38 6 57 167 56 25



2.2.3 การเลี้ยงสัตว์
หมู่ท ี่ จ้านวน โคเนื อ กระบือ สุกร ไก่พื นเมือง เป็ดไข่
เกษตรกร

1 17 94 0 23 95 0
2 58 101 0 77 970 191

3 23 44 0 0 686 8
4 24 38 0 0 474 41
5 37 38 16 3 1491 172
6 39 58 108 37 1265 219

7 48 205 142 2 1114 235
8 48 148 75 85 1589 267

9 29 25 0 0 671 165
10 44 27 0 0 1279 236
11 46 131 55 0 1001 136
12 69 116 21 12 1878 230

รวม 482 931 452 142 36100 1900
ข้อมูลที่มา : ปศุสัตว์อ้าเภอลานสัก







8 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

2.4.4 การเลี้ยงสัตว์น้ า ต าบลทุ่งนางาม

หมู่ท ี่ จ้านวน(บ่อ) จ้านวน(บ่อปูน) ตารางเมตร
ปลาดุก ปลานิล ปลาสวาย ปลาดุก ปลานิล ปลาสวาย
1 0 6 0 10 1 0

2 0 1 0 1 0 0
3 1 2 0 0 0 0
4 2 3 0 0 0 0
5 0 5 0 1 0 0

6 0 2 0 0 0 0
7 0 3 0 0 0 0

8 0 1 0 1 0 0
9 0 2 0 1 0 0
10 0 4 0 2 0 0
11 0 0 0 1 0 0

12 0 3 0 0 0 0
รวม 3 9 0 17 1 0
ข้อมูลที่มา : จปฐ


- ขนาดการถือครองที่ดิน
0 – 5 ไร่ จ้านวน 69 ครัวเรือน
6 – 10 ไร่ จ้านวน 134 ครัวเรือน

11 – 20 ไร่ จ้านวน 531 ครัวเรือน
21 – 30 ไร่ จ้านวน 149 ครัวเรือน
31 – 50 ไร่ จ้านวน 100 ครัวเรือน

51 ไร่ขึ นไป จ้านวน 1058 ครัวเรือน
- สิทธิในที่ดินท ากิน
เกษตรกรส่วนใหญ่มีเอกสารสิทธิที่ดินท้ากินเป็น นิคมทับเสลา 80% นส. 3 และ นส.3ก ประมาณ 10%
เกษตรกรประมาณ 5% ไม่มีที่ดินของตนเองต้องเช่าผู้อื่น
- พื้นที่ / สภาพการถือครอง

- เกษตรกรไม่มีที่ดินมีอาชีพรับจาง 2%
้
- เกษตรกรไม่มีที่ดินต้องเช่าผู้อื่น 0.55%
- เกษตรกรมีที่ดินต่้ากว่า 10 ไร่ 20%

- เกษตรกรมีที่ดิน 11 – 30 ไร่ ประมาณ 62%
- เกษตรกรมีที่ดิน 31 – 50 ไร่ ประมาณ 9.45%
- เกษตรกรมีที่ดิน 51 ไร่ขึ นไป ประมาณ 7%







สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 9

- จ านวนแรงงาน
ี่
หมู่ท 1 มี แรงงาน จ้านวน 155 คน
ี่
หมู่ท 2 มี แรงงาน จ้านวน 206 คน
ี่
หมู่ท 3 มี แรงงาน จ้านวน 165 คน
ี่
หมู่ท 4 มี แรงงาน จ้านวน 91 คน
ี่
หมู่ท 5 มี แรงงาน จ้านวน 132 คน
หมู่ท 6 มี แรงงาน จ้านวน 102 คน
ี่
หมู่ท 7 มี แรงงาน จ้านวน 290 คน
ี่
ี่
หมู่ท 8 มี แรงงาน จ้านวน 170 คน
หมู่ท 9 มี แรงงาน จ้านวน 103 คน
ี่
หมู่ท 10 มี แรงงาน จ้านวน 116 คน
ี่
ี่
หมู่ท 11 มี แรงงาน จ้านวน 130 คน
ี่
หมู่ท 12 มี แรงงาน จ้านวน 142 คน
่
้
รวมจ้านวนแรงงาน 1902 คน แรงงานโดยเฉลี่ย 2 คนตอครอบครัว ค่าจางแรงงานวันละ180 – 250 บาท/คน มี
การจ้างแรงงานภายในหมู่บ้านร้อยละ 95 นอกหมู่บ้านร้อยละ 5

- รายได้รายจ่ายของครัวเรือน

รายได้เฉลี่ย 85,000 บาท/ปี/ครอบครัว
รายจ่ายเฉลี่ย 56,550 บาท/ปี/ครอบครัว
- เป้าหมายของการท าฟาร์ม

้
ท้าเพื่อจ้าหน่ายเป็นรายได้มาใชในครอบครัว

การถือครองที่ดิน
หมู่ท ี่ จ้านวนพื นที่ (ไร่) จ้านวนถือครอง (ครัวเรือน) ครัวเรือน

่
ของตนเอง เช่า ตนเอง เชา เกษตรกร
1 4129 287 65 13 78
2 3869 471 96 9 105

3 5031 305 85 10 95
4 2520 224 105 15 120
5 1896 144 70 5 75

6 3504 151 72 11 83
7 4454 269 113 17 130
8 2944 324 88 7 95

9 1411 261 61 6 67
10 1426 173 58 5 63
11 3051 285 64 14 78
12 1680 120 78 4 82

รวม 34,489 2,790 955 116 1068



10 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ระบบการผลิตพืชที่ส าคัญของต าบลทุ่งนางาม
้
- ประเภทการทานาของต้าบลทุ่งนางาม มี 2 ระบบ คือ
1. การท้านาหว่านน ้าตม
้
2. การท้านาปักดา
1. พันธุ์ข้าวที่เป็นพันธุ์ส่งเสริมของทางราชการเปนพันธุ์ข้าวเจ้าไม่ไวแสง เช่น พันธุ์ชัยนาท 1 , สุพรรบุรี ,
็
กข31 , กข41 และพันธุ์พิษณุโลก 1-2
2. ฤดูกาลปลูกข้าว ปละ 1 – 3 ครั งหรือตลอดทงปี
ี
ั
3. เกษตรกรมีการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวในอัตราทสูง ท้าให้เกิดโรคแมลงระบาด (30 กิโลกรัมต่อไร่)
ี่
4. มีการฉีดพ่นสารเคมีมากว่า 2 ครั ง
5. เกษตรกรมีต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูง เช่นปุ๋ยเคมี สตร 16 – 20 -0 + 46 – 0 – 0 เฉลี่ยไร่ละ 50
ู
กก./ไร่
เกษตรกรส่วนใหญ่มีการท้านาปีละ 2 – 3 ครั ง การปลูกพืชเชิงเดียวเป็นส่วนใหญ่ไม่มีการปลูกแซม เช่น ปลูก
ข้าว ปลูกข้าวโพด ปลูกมันส้าปะหลัง อย่างเดียง


- เทคโนโลยีการผลิต (การใช้ปุ๋ย สารเคมี ฯลฯ)
ุ
นาหว่านน ้าตม อาย 15 – 20 วัน ใช้ยาคุม
ุ
อาย 25 – 30 วัน ใส่ปุ๋ย 16-20-0 + 46-0-0
อาย 55 – 60 วัน ใช้ปุ๋ย 16-20-0 + 46-0-0
ุ
มันส้าปะหลัง อาย 30 วัน ใช้ยาคุม + ยาก้าจัดพืช
ุ
ุ
อาย 46 – 60 วัน ใส่ปุ๋ย 15-15-15 ไร่ละ 25 กก.
ุ
อาย 60 – 75 วัน ใช้ปุ๋ย 15-15-15 อีกไร่ละ 25 กก.
ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ ใส่ปุ๋ยรองพื นพร้อมหยอดเมล็ด สูตร 16-20-0 ไร่ละ 10-15 กก.
ุ
อาย 30 – 40 วัน ใส่ปุ๋ย 16-20-0 หรือ 15-15-15 ไร่ละ 15 – 20 กก.
ุ
อาย 50 – 55 วัน ใส่ปุ๋ย 46-0-0 ไร่ละ 10-15 กก.
ปริมาณผลผลิต

นาหว่านน ้าตม ผลผลิตเฉลี่ย 750 กก./ไร่
มันส้าปะหลัง ผลผลิตเฉลี่ย 4 ตัน/ไร่(สด)
ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ ผลผลิตเฉลี่ย 850 กก./ไร่

















สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 11

เทคโนโลยีการผลิตพืช

ชนิดพืช การใช้เทคโนโลยี
การใช้พันธุ์พืช การใช้ปุ๋ยเคมี การใช้สารเคมี
ส่งเสริม อื่น ๆ ใช้ ไม่ใช ้ ใช้ ไม่ใช ้

ข้าว 100 0 95 5 95 5
ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ 100 0 100 0 100 0
มันส้าปะหลัง 100 0 100 0 100 0



ระบบการผลิตพืช
ระบบการผลิตพืช จ้านวนที่ปลูก (ไร่) หมู่ที่ปลูก

1. ข้าวนาปี 17227 ไร่ ม.1 – 12
2. ข้าวนาปีตามด้วยนาปรัง 16131 ไร่ ม.1 – 12
3. ข้าวนาปีตามด้วยพืชไร่ 460 ไร่ ม.1,2,4
4. ไม้ผลไม้ยืนต้น 1331 ไร่ ม.1 - 12


ั
ระบบการผลิตสตว์
ระบบการเลี ยงสัตว์ จ้านวนตัว พื นที่เลี ยงสัตว์

1. สุกร 227 ตัว ม.1,2,5,6,7,8
2. ไก่พื นเมือง (หลังบ้าน) 12513 ตัว ม.1 – 12
3. เป็ดไล่ทุ่ง (เป็ดไข่) 1,900 ตัว ม.1 – 12
4. ไก่เนื อ (ฟาร์มปิด) 0 ตัว ม.1 – 12

5. โค 931 ตัว ม.1 – 12
6. กระบือ 452 ตัว ม.1 - 12


ภูมิปัญญาท้องถิ่น
ี
้
ปราชญ์ / ผู้รู้ / ช่างฝมือในชุมชนและภูมิปัญญาทองถิ่น
ล้าดับ ชื่อ – สกุล ความรู้ด้าน บทบาทในชุมชน
1 นายสมเชาว์ ชโลธร -ด้านการปลูกยางพารา เป็นผู้น้าด้านการปลูกพืช


2 นายสุรินทร์ สุขเอี่ยม -ด้านการปลูกไม้ผล เป็นผู้น้าถ่ายทอดความรู้ด้านการปลูกไม้ผล
-ด้านเศรษฐกิจพอเพียง ,เศรษฐกิจพอเพียง

้
้
3 น.ส.พิมธาดา จารัส -ด้านเศรษฐกิจพอเพียง เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ใหชุมชน
-ผลตปุ๋ยน ้าหมักชีวภาพ
ิ
้
4 นายไพศาล จันทร์จินดา -ด้านไม้ผล เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ใหชุมชน
ี
5 นายรังสิต ดุษฎีพันธ์ -ด้านผสมเทยมสุกร ให้ความรู้ในการผสมเทียมสุกร
้
6 น.ส.สุดารัตน์ คงห้วยรอบ -ด้านเศรษฐกิจพอเพียง เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ใหชุมชน
-ด้านการท้าบัญชี




12 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ปริมาณการผลิตพืช

ผลผลิต
ข้าวนาปี ข้าวนาปรัง ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ มันส้าปะหลัง
หมู่ท ี่ ปี รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย

(กก./ไร่) (กก./ไร่) (กก./ไร่) (กก./ไร่)
2551 22.5 750 23 750 360 800 450 3000
1 2552 22.5 750 23 750 360 800 5540 4000

2553 22.5 750 23 750 360 800 5540 4000
2551 1654 750 1750 750 178 800 4150 3000
2 2552 1520 760 1650 750 164 820 5120 3200

2553 1880 760 1880 760 180 820 5600 3500
2551 467 760 478 770 2093 805 10028 2500
3 2552 478 760 478 770 2154 815 10025 2500

2553 478 760 478 770 212 815 10025 2500
2551 1355 780 1339 770 91 800 2100 3000
4 2552 1355 780 1355 780 93 810 2100 3000

2553 1355 780 1355 780 93 810 2100 3000
2551 1012 770 807 775 16 805 1227 3000
5 2552 1012 775 807 775 16 805 1227 3000

2553 1807 775 812 780 16.2 810 1227 3000
2551 808 780 808 776 68 810 1022.5 2500
6 2552 807 776 807 775 68 810 1022.5 2800

2553 809 775 809 776 68 810 6084 2600
2551 2663 776 2670 780 - - 3779 3000
7 2552 2663 780 2687 785 - - 3465 3000
2553 2670 785 2704 780 - - 3465 3000

2551 1404 780 1469 780 14.4 800 3975 3000
8 2552 1407 780 1407 780 - - 4125 3000

2553 1469 780 1469 780 - - 4200 3000
2551 80 800 159 800 144 800 3360 2800
9 2552 152 800 159 800 152 800 3360 2800
2553 152 800 159 800 160 800 3786 3000

2551 694 780 729 780 - - 1800 3000
10 2552 702 780 729 780 - - 1815 3000

2553 729 780 729 780 - - 2046 3000





สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 13

ผลผลิต
ข้าวนาปี ข้าวนาปรัง ข้าวโพดเลี ยงสัตว์ มันส้าปะหลัง
หมู่ท ี่ ปี รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย รวม(ตัน) เฉลี่ย

(กก./ไร่) (กก./ไร่) (กก./ไร่) (กก./ไร่)
2551 1386 770 912 770 48 800 4200 3000
11 2552 1395 775 916 770 - - 4215 3000

2553 1416 780 934 775 52 800 4365 3000
2551 1410 790 1410 790 - - - -
12 2552 1412 790 1412 790 - - - -

2553 1422 790 1422 790 - - - -


แหล่งท่องเที่ยวของต้าบลทุ่งนางงาม

แหล่งท่องเที่ยว สถานที่ตั งแหล่งท่องเที่ยว สถานที่ตดต่อ
ิ
1.เขาปลาร้า -หมู่ที่ 3 บ้านชายเขา ต.ทุ่งนางงาม -เขตห้ามล่าถ ้าประทุม
2.หุบป่าตาด ,, ,,

3.ถ ้าทอง ,, ,,
4.เศรษฐกิจพอเพียง ,, นางสุรินทร์ สุขเอี่ยม 51 ม.3
ต.ทุ่งนางงาม
ข้อมูลที่มา : ส้านักงานเกษตรอ้าเภอลานสัก
























14 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

จ้านวนประชากรและครัวเรือน แยกเป็นรายหมู่บ้านดังนี

หมู่ท ี่ ชื่อหมู่บ้าน ครัวเรือนทั งหมด ครัวเรือนเกษตรกร จ้านวนประชากร (คน)
ชาย หญิง

1 บ้านดินแดง 115 18 433 476
2 บ้านห้วยโศก 214 105 476 473
3 บ้านชายเขา 200 95 100 118
4 บ้านนิคมสามัคค ี 254 120 236 247

5 บ้านการอดบ่วง 144 75 226 214
6 บ้านหนองผักบุ้ง 171 83 253 247
7 บ้านน ้าวิ่ง 228 130 398 405

8 บ้านทุ่งนางงาม 168 95 310 301
9 บ้านบุ่งฝาง 115 67 239 228
10 บ้านศรีบุญเรือง 105 63 167 163

11 บ้านประชาสุขสรรค ์ 131 78 117 94
12 บ้านทุ่งเศรษฐ ี 141 82 215 219
รวม รวม 1986 1071 3170 3189

ข้อมูลที่มา : จปฐ

พื นที่ใช้น ้า (ไร่)
ี่
หมู่ท พ.ท.ทั งหมด ในเขต นอกเขต พื นที่ท้านา ไร่ สวน
(ไร่) ชลประทาน ชลประทาน นาปี นาปรัง
1 2481 - 2481 30 30 1835 100

2 6130 - 2473 2473 2017 1817 50
3 17739 - 5336 615 565 4270 451
4 3052 3052 - 1738 1738 815 120
5 2040 2040 - 1315 1315 429 10

6 4061 1042 - 1042 1042 2425 188
7 7692 3424 1093 3424 3424 1093 306

8 3908 1814 1418 1884 1884 1418 36
9 2114 199 1467 199 199 1467 4
10 1861 911 911 911 911 682 6
11 3706 1816 1520 1816 1206 1520 -

12 2200 1800 - 1800 1800 - -
รวม 56984 16098 16699 17227 16131 17771 1331







สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 15

เครื่องจักรกลการเกษตร

หมู่ท ี่ ประเภท
รถไถเดินตาม รถตีดิน รถเกี่ยวข้าว/ข้าวโพด เครื่องพ่นยา เครื่องตัดหญ้า เครื่องสูบน ้า

1 50 10 1 60 12 35
2 150 12 3 90 120 121
3 60 15 0 60 10 30
4 150 20 0 22 18 43

5 65 19 1 64 20 65
6 70 4 0 70 18 50
7 210 16 4 160 25 210

8 80 14 1 17 30 80
9 50 14 1 110 36 65
10 75 17 1 75 35 75

11 65 18 2 65 45 65
12 77 18 0 63 49 41
รวม 1102 177 14 880 410 880



ปฏิทินกิจกรรมในการปลูกพืชต าบลทุ่งนางาม


ชนิดพืช ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ี่
ั
ข้าวนาปี ปลูก......................ดูแลรกษา............เก็บเกยว


ข้าวนาปรัง ดูแลรกษา......เก็บเกยว ปลูก.....
ี่
ั


มันส้าปะหลัง ปลูก....................................ดูแลรักษา..................................เก็บเกยว
ี่



ข้าวโพดเลี ยงสัตว์
ั
ี่
ปลูก............................ดูแลรกษา.................เก็บเกยว









16 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ต้นทุนการผลิตการท านา (บาท / ไร่) ปี 2561
ต าบลทุ่งนางงาม อ าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี


ท ี่ กิจกรรม นาหว่านน ้าตม หมายเหต ุ
1 ค่าเตรียมดิน (ค่าไถ / คาดกลบ) 200 -
2 ค่าท้าเทือก / ปรับสภาพดิน 250 -
็
3 ค่าเมลดพันธุ์ข้าว 570 เมล็ดพันธุ์กก.ละ 19 บาท
4 ค่าหว่านข้าว 50 -
5 ค่าสารเคมีและก้าจัดวัชพืช 160 -
6 ค่าฉีดยาคุม 50 -

7 ค่าสารก้าจัดหอยเชอรี่ 50 -
8 ค่าปุ๋ยเคมีครั งที่ 1 สูตร 16-20-0 (10 บาท/กก) 720 30 กก./ไร่
9 ค่าสารเคมีก้าจดแมลงศตรูข้าว 120 1 ครั ง
ั
ั
10 ค่าปุ๋ยเคมีครั งที่ 2 สูตร 46-0-0 (12 บาท/กก.) 390 15 กก./ไร่
ั
11 ค่าสารเคมีก้าจดโรคแมลงศัตรูพืช / ฮอร์โมน 150 1 ครั ง
12 ค่ารถเกี่ยวนวด 550 -
13 ค่าบรรทุกข้าวจากทุ่งนาถึงตลาดกลางท้องถิ่น 170 -
14 อื่น ๆ (ค่าอาหาร) ดูแลตั งแต่ปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 350 -

่
15 ค่าเชานา / ไร่ 1,500 -
16 ค่าหว่านปุ๋ยเคมี 2 ครั ง ๆ ละ 50 บาท/ไร่ 100 -
- รวมค่าใช้จาย 6980 -
่
- ผลผลิตเฉลี่ย/ไร่/กก/นน.สด 800 -

- ราคาจ้าหน่าย กก./ไร่ 10 -
- รายได้เฉลี่ย / ไร่ 8,000 -
- ก้าไรสุทธิ / ไร่ 1,020


ที่มา : ส้านักงานเกษตรอ้าเภอลานสัก















สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 17

ต้นทุนการผลิตข้าวนาปรัง (บาท / ไร่) ปี 2561
ต าบลทุ่งนางงาม อ าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี


ท ี่ กิจกรรม นาหว่านน ้าตม หมายเหต ุ
1 ค่าเตรียมดิน ค่าทาเทือก 450 -
้
2 ค่าเมลดพันธุ์ข้าว 600 เมล็ดพันธุ์กก.ละ 20 บาท
็
3 ค่าหว่านข้าว 50 -

4 ค่าสารเคมีทุกชนิด 260 -
5 ค่าฉีดยาคุม 50 -
6 ค่าสารก้าจัดหอยเชอรี่ 50 -

7 ค่าปุ๋ยเคมีครั งที่ 1 สูตร 16-20-0+46-0-0 1,110 เฉลี่ย 45 กก รวม 2 สูตร
8 ค่าหว่านปุ๋ย 100 2 ครั ง
9 ค่าสารป้องกันก้าจัดโรคและแมลง+ค่าฉีดพ่น 200 -
10 ค่ารถเกี่ยวนวด 550 -
11 อื่น ๆ 350 -

12 ค่าเชานา / ไร่ 1,500 -
่
13 ค่าน ้ามันดีเซล 40 ลิตร 1200 -
14 ค่ารถบรรทุกจากแปลงนาถึงโรงส ี 200 ราคา 1 ตัน

่
15 - รวมค่าใช้จาย 6670 -
16 - รายได้เฉลี่ย / ไร่ 8,250 -
- ก้าไรสุทธิ / ไร่ 1,580 -


ที่มา : ส้านักงานเกษตรอ้าเภอลานสัก




















18 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ต้นทุนการผลิตการปลูกมันส าปะหลัง (บาท / ไร่) ปี 2561
ต าบลทุ่งนางงาม อ าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี


ท ี่ กิจกรรม ลงทุน หมายเหต ุ
(บาท)
1 ค่าไถ 150
2 ค่ายกร่อง 250

3 ค่าต้นพันธุ์ 1,000
4 ค่าตัดท่อนพันธุ์ 100
5 ค่าขนส่งท่อนพันธุ์ 100

6 ค่าแรงปลูกเหมาจ่าย 500
7 ค่ายาคุม 100
8 ค่าจ้างฉีดพ่น 50
9 ค่าไถร่องลง 150
10 ค่าไถร่องขึ น 120

11 ค่าปุ๋ยเคมี 1,300
12 ค่าตัดต้น 300
13 ค่าขุดเก็บเกี่ยว 600

14 ค่าขนส่งจ้าหน่าย 200
รวม 5,120
ผลผลิตเฉลี่ย 4 ตัน ๆ ละ 2,800 บาท 11,200
ก้าไรสุทธิ 6,080

ที่มา : ส้านักงานเกษตรอ้าเภอลานสัก




















สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 19

ต้นทุนการผลิตการปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ (บาท / ไร่) ปี 2561
ต าบลทุ่งนางงาม อ าเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี


ท ี่ กิจกรรม ลงทุน หมายเหต ุ
(บาท)
1 ค่าเตรียมดิน 450
็
2 ค่าเมลดพันธุ์ 320
3 ค่าปลูก 150
4 ค่ายาคุมหญ้าและค่าแรง 100
5 ค่าปุ๋ยเคมี 1,350

6 ค่าเก็บเกี่ยว 600
7 ค่าขนย้ายจากแปลง 60
8 ค่าสีกะเทาะเมล็ด 120
9 ค่าขนส่งไปจ้าหน่วย 120
รวม 3,270

ผลผลิตเฉลี่ย 750 กก. ๆ ละ 8 บาท 6,000
ก้าไรสุทธิ 2,730

ที่มา : ส้านักงานเกษตรอ้าเภอลานสัก

การรวมกลุ่มเกษตรกรและเงินทุนของกลุ่ม
ชื่อกลุ่ม สถานที่ตั ง จ้านวนสมาชิก ทุนเดิม ทุนปัจจุบัน ลักษณะกิจกรรม

1.ศูนย์ชุมชนต้าบลทุ่งนางงาม ม.7 20 80,000 80,000 เมล็ดพันธุ์พืช
2.กลุ่มส่งเสริมการผลิตพืชที่มี ม.10 20 60,000 70,000 เมล็ดพันธุ์ข้าว
คุณภาพด (GAP ข้าว)
ี
3.กลุ่มส่งเสริมการผลิตพืชที่มี ม.12 20 60,000 70,000 เมล็ดพันธุ์ข้าว
คุณภาพดี (GAP ข้าว)
4.กลุ่มส่งเสริมการผลิตไม้ผลเพื่อ ม.3 25 15,000 - ส่งออกมะม่วง
การส่งออก

5.กลุ่มวิสาหกิจชุมชนมะม่วง ม.3 20 - - ส่งออกมะม่วง












20 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ผลิตภัณฑ์หลักของต้าบล
ิ
ล้าดับท ี่ ชื่อผลตภัณฑ์ ปริมาณการผลิตต่อปี มูลค่า (บาท)
1 มะม่วงเพื่อการส่งออก 100 ตัน 20,000,000 บาท


สถาบันและแหล่งสินเชื่อ
ประเภท สถานที่ตั ง คิดเป็นร้อยละ

ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ (ธกส.) ม.2 ต.ลานสัก 85 %
สหกรณ์การเกษตร ม.2 ต.ลานสัก 2 %
หนี นายทุนในหมู่บ้าน ในหมู่บ้าน 3 %

หนี กองทุนต่าง ๆ ในหมู่บ้าน 10 %



























































สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 21

รายได้ของเกษตรกรต้าบลทุ่งนางงาม ที่มา : แผนแม่บทชุมชน
แหล่งที่มาของรายได ้ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
รายได้ทั งหมด
1.เฉลี่ยต่อครั งเรือน/ 153,578 114,956 35,066 76,350 51,750 78,734 94,748 71,314 90,332 125,360 78,214 75,901
ปี
2.เฉลี่ยต่อคน/ปี 36,086 20,722 6,777 16,195 13,303 15,698 29,815 15,094 28,780 26,370 21,984 256,927
ที่มาของรายได ้
1.ขายผลผลิตข้าว 17,677,200 14,856,000 1,545,730 3,605,700 7,326,000 5,756,329 10,419,000 2,419,000 10,708,200 8,189,205 2,832,000 7,776,000
2.ขายผลผลิตพืชไร่ - 750,000 650,000 53,000 1,205,756 1,735,600 1,670,000 795,100 65,000 100,550 956,000 440,200
10,600
4,750
5,000
149,500
11,890
30,000
24,000
29,000
98,000
41,000
2,000
10,560
3.ขายผลผลิตผลไม้ 785,480 606,100 307,800 - 53,000 732,400 45,600 140,624 937,800 718,000 180,600 502,800
4.รับจ้าง
รายได้ทั งหมด 18,503,680 16,241,100 2,508,530 3,663,450 8,586,756 8,234,889 12,638,600 3,366,515 11,860,500 9,031,755 3,998,800 8,729,600















22 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

รายได้ของเกษตรกรต้าบลทุ่งนางงาม ที่มา : แผนแม่บทชุมชน
แหล่งที่มาของรายได ้ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
รายได้ทั งหมด
1.เฉลี่ยต่อครั งเรือน/ 153,578 114,956 35,066 76,350 51,750 78,734 94,748 71,314 90,332 125,360 78,214 75,901
ปี
2.เฉลี่ยต่อคน/ปี 36,086 20,722 6,777 16,195 13,303 15,698 29,815 15,094 28,780 26,370 21,984 256,927
ที่มาของรายได ้
1.ขายผลผลิตข้าว 17,677,200 14,856,000 1,545,730 3,605,700 7,326,000 5,756,329 10,419,000 2,419,000 10,708,200 8,189,205 2,832,000 7,776,000
2.ขายผลผลิตพืชไร่ - 750,000 650,000 53,000 1,205,756 1,735,600 1,670,000 795,100 65,000 100,550 956,000 440,200
10,600
4,750
5,000
149,500
11,890
30,000
24,000
29,000
98,000
41,000
2,000
10,560
3.ขายผลผลิตผลไม้ 785,480 606,100 307,800 - 53,000 732,400 45,600 140,624 937,800 718,000 180,600 502,800
4.รับจ้าง
รายได้ทั งหมด 18,503,680 16,241,100 2,508,530 3,663,450 8,586,756 8,234,889 12,638,600 3,366,515 11,860,500 9,031,755 3,998,800 8,729,600















22 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี



กองทุนหมู่บ้าน
หมู่ท ี่ ชื่อกองทุน จ้านวนสมาชิก (คน) จ้านวนเงิน(บาท)

1 กองทุนหมู่บ้าน 150 คน 2,000,000
กองทุน GAP ข้าว 25 คน 85,000
2 กองทุนหมู่บ้าน 85 คน 2,000,000
3 กองทุนหมู่บ้าน 45 คน 1,000,000

4 กองทุนหมู่บ้าน 62 คน 1,000,000
กองทุน GAP ข้าว 27 คน 110,000
5 กองทุนหมู่บ้าน 65 คน 1,000,000

6 กองทุนหมู่บ้าน 60 คน 1,000,000
7 กองทุนหมู่บ้าน 120 คน 2,000,000
8 กองทุนหมู่บ้าน 61 คน 1,000,000

9 กองทุนหมู่บ้าน 75 คน 1,000,000
กองทุน GAPข้าว 28 คน 115,000
10 กองทุนหมู่บ้าน 60 คน 1,000,000

กองทุน GAP ข้าว 30 คน 800,000
ศูนย์ข้าวชุมชน 30 คน 114,000
11 กองทุนหมู่บ้าน 75 คน 1,000,000
12 กองทุนหมู่บ้าน 70 คน 1,000,000

กองทุน GAP ข้าว 20 คน 70,000

2.3 ข้อมูลด้านสังคม

จ านวนประชากรและครัวเรือน
ต้าบลทุ่งนางาม มี 2,280 ครัวเรือน ประชากร 7,390 คน ชาย 3,642 คน หญิง 3,748 คน ครัวเรือน
เกษตร 1,451 ครัวเรือน
ประวัติความเป็นมาของสมาชิกชุมชน
ต้าบลทุ่งนางามแยกออกมาจากต้าบลป่าอ้อ เมื่อป พ.ศ. 2540 โดยมีนาย ฉลวย ทองศรี เป็นผู้ใหญ่บ้าน ม.
ี
7 ต.ป่าอ้อ ในสมัยพื นที่เป็นต้าบลป่าอ้อ และปัจจบันได้แยกออกมาเป็นต้าบลทุ่งนางามและนาย ฉลวย ทองศรี ก็ได ้
ุ
ด้ารงต้าแหน่งก้านันคนแรกของต้าบลทุ่งนางงามในปัจจุบัน อยู่ที่บ้านน้าวิ่ง ม.7 ต.ทุ่งนางามอยู่ห่างจากที่ว่าการอ้าเภอ
ลานสักประมาณ 20 กม.

รูปแบบการตั้งถิ่นฐาน
การตั งถิ่นฐานบ้านเรือนของชุมชนคนทุ่งนางาม จะอยู่กันเป็นกลุ่ม ๆ บ้านใกล้ๆกันในเครือญาติและอยู่กันใกล ้
กับแหล่งที่ทากินของตนเองเป็นส่วนใหญ่
้
ขนบธรรมเนียมประเพณี พิธีกรรม อิทธิพลทางความคิด

ต้าบลทุ่งนางามจะมีขนบธรรมเนียมประเพณีของคนภาคกลาง เช่น พิธีบวชนาค งานแต่งงาน สงกรานต์
ท้าบุญตักบาตรตามประเพณีต่าง ๆ โดยจุดศูนย์รวมอยู่ที่วัดและโรงเรียน




สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 23

ศาสนา สิ่งยึดเหนียว
เกษตรกรต้าบลทุ่งนางามส่วนใหญ่จะนับถือศาสนาพุทธคิดเป็นร้อยละ 100
การศึกษา / ศาสนา

การศึกษาของเกษตรกรต้าบลทุ่งนางามส่วนใหญ่จบการศึกษาดังนี
่้
ี
จบการศึกษาตาว่าประถมศึกษาปที่ 4 คิดเป็นร้อยละ 5%
จบการศึกษาสูงกว่าประถมศึกษาปีที่ 4 คิดเป็นร้อยละ 35%
ี่
จบการศึกษาประถมศึกษาปีท 4 คิดเป็นร้อยละ 60%
























































24 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

บทที่ 3

สถานการณ์ของชุมชน
************************

ุ
ั
ส ำนกงำนสภำเกษตรกรจังหวัดอุทัยธำนได้ท ำกำรจัดประชมชแจงโครงกำรฯ โดยได้เชญนำยก
ี้
ี
ิ
ิ
ื่
ั

องค์กำรบรหำรส่วนตำบล ก ำนน ผู้ใหญ่บ้ำน เกษตรกร เพอท ำควำมเข้ำใจรำยละเอียดวัตถุประสงค์ ควำม
ื้
จ ำเป็น ควำมส ำคัญ ของกำรจัดท ำแผนพัฒนำเกษตรกรรมระดับต ำบล และได้ด ำเนินกำรลงพนที่ชุมชนตำบล

ทุ่งนำงำมทุกหมู่บ้ำน จ ำนวน 12 หมู่บ้ำน มีเกษตรกรเข้ำรวมประชำคมจ ำนวน 643 คน เพอจัดท ำ
ื่
่

ุ
แผนพฒนำเกษตรกรรมโดยชมชน ให้เกษตรกรได้มีส่วนรวมในกำรนำเสนอปัญหำและแนวทำงกำรแก้ไข มี
่
ั
กำรประชมเกษตรกรเพอรวบรวมปัญหำด้ำนกำรเกษตรจ ำนวน 6 ด้ำน และข้อเสนอเป็นแนวทำงในกำร
ุ
ื่
แก้ปัญหำจำกล่ำงสู่บน ตำมพระรำชบัญญัติสภำเกษตรกรแห่งชำติ พ.ศ.๒๕๕๓ เพอให้ชมชนได้เข้ำมำมีส่วน
ื่
ุ
ร่วมในกำรแก้ไขปัญหำ และเกิดเป็นแผนพัฒนำภำคกำรเกษตรต่อเกษตรกรภำยในชุมชน
3.1ปัญหาด้านการเกษตรของชุมชน 6 ด้าน และข้อเสนอการแก้ไขปัญหาของชุมชน
ื้
1.กำรคุ้มครองพนที่เกษตรกรรม และกำรแก้ไขปัญหำคุณภำพดินและที่ดิน โดยส่งเสริม และคุ้มครอง
ื่
สิทธิเกษตรกรให้มีกรรมสิทธิ์ หรือสิทธิในที่ดินเพอประกอบเกษตรกรรมของตนเองอย่ำงทั่วถึง
ปัญหา ข้อเสนอแนวทางความต้องการจากเกษตรกร


ที่ดินท าการเกษตร
1.เกษตรกรไม่มีเอกสารสิทธิ์ในที่ดินท ากิน 1.ให้รัฐบำลจัดสรรที่ดินท ำกินแก่เกษตรกรที่ไม่มี
2.ที่ดินตกส ารวจ ที่ดินท ำกิน
3.พื้นที่ไม่เพียงพอในการท าการเกษตร
2.ให้รัฐบำลจัดสรรที่ดินให้เป็นเอกสำรสิทธิ์

ส ำหรับเกษตรกร
3.สถำบันบริหำรจัดกำรธนำคำรที่ดินให้ควำมรู้

เรื่องกำรรวมกลุ่ม เพื่อกำรจัดหำที่ดินเพื่อ

กำรเกษตร

4.ท ำกำรส ำรวจกำรครอบครองที่ดินใหม่

คุณภาพดิน
1.ขำดควำมรู้เรื่องกำรปรับปรุงดิน 1.อบรมให้ควำมรู้ในกำรปรับปรุงคุณภำพดิน

2.ดินเสื่อมคุณภำพ และกำรตรวจสอบคุณภำพดินให้มีควำม
เหมำะสมต่อกำรปลูกพืชแต่ละชนด
ิ
-ใช้สำรไดโลไมล์เพื่อปรับปรุงดิน

-ปลูกพืชท ำปุ๋ยพืชสด



สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 25

2.กำรส่งเสริม กำรพฒนำ และแก้ไขปัญหำแหล่งน้ ำและระบบชลประทำนเพื่อเกษตรกรรม
ั
ปัญหา ข้อเสนอแนวทางความต้องการจากเกษตรกร

1.น้ ำไม่เพียงพอในกำรท ำกำรเกษตร 1.ต้องกำรบ่อบำดำลเพื่อกำรเกษตร
2.ในพนที่บำงหมู่ไม่มีระบบชลประทำน 2.แก้ระเบียบในกำรขอแหล่งน้ ำบำดำลให้
ื้
3.ปัญหำกำรขยำยเส้นทำงน้ ำ ประชำชนไม่มอบ สำมำรถขอได้ในพนที่ไม่มีเอกสำรสิทธิ์ เช่น พนที่
ื้
ื้
ที่ดินในกำรสร้ำงเส้นทำงส่งน้ ำ จึงไม่สำมำรถ นิคม

สร้ำงได้ 3.กำรสร้ำงฝำยน้ ำล้นเพื่อเพิ่มปริมำณกำรกัก
4.ฝำยน้ ำล้นช ำรุด เก็บน้ ำ ฝำยอำสำ ม.7 ฝำยน้ ำล้น ม.11

ฝำยน้ ำล้นล ำคลองน้ ำวิ่ง

4.ซ่อมแซมฝำยน้ ำล้นที่ช ำรุด ม.3 ม.7 ม.8
5.ท ำเหมืองส่งน้ ำ ขยำยเขตชลประทำน

6.ขุดลอกเหมืองและสระสำธำรณะให้ลึกขน
ึ้
เพื่อที่จะสำมำรถกักเก็บน้ ำได้มำกกว่ำเดิม
7.ปรับปรุงเหมืองโดยกำรท ำเป็นคอนกรีต

เนื่องจำกเหมืองเดิมไม่สำมำรถกักเก็บน้ ำได้ และ

สำมำรถลดค่ำใช้จ่ำยในกำรขุดลอก
8.ขยำยแหล่งกักเก็บน้ ำและซ่อมแซมฝำยอีซ่ำให้

มีปริมำณเพิ่มมำกขึ้น พนที่ได้รับประโยชน์ ได้แก่
ื้
หมู่ที่ 2 3 5 6 7 8 11 12
9.เข้ำโครงกำรขุดสระน้ ำของพัฒนำที่ดิน

10.มีคณะกรรมกำรบริหำรจัดกำรน้ ำในชุมชน






















26 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ี้
3.กำรแก้ไขปัญหำหนสินของเกษตรกร และกำรเข้ำถึงแหล่งทุน
ปัญหา ข้อเสนอแนวทางความต้องการจากเกษตรกร

ี้
ี้
1.ปัญหำหนสินมำก เนื่องจำกผลผลิตทำงกำร 1.ลดดอกเบี้ย พักหน ให้กับลูกค้ำชั้นดี
เกษตรไม่ได้ผลผลิตเท่ำที่ควรสภำพแวดล้อมไม่ 2.ผ่อนผันให้เกษตรกรสำมำรถส่งแต่ดอกเบี้ย
เอื้ออ ำนวย ต้นทุนกำรผลิตสูง ค่ำครองชีพที่ ก่อนได้

สูงขึ้น 3.ส่งเสริมกำรรวมกลุ่มเพื่อสร้ำงอำชีพเสริม

4.ขยำยตลำดขำยสินค้ำบริเวณหุบป่ำตำด
ื
เพื่อให้เกษตรกรสำมำรถน ำพชผลทำงกำร
เกษตรขำยตรงให้กับนักท่องเที่ยวได ้

5.เงินทุนดอกเบี้ยต่ ำส ำหรับท ำกำรเกษตร
6.ช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบภัยพิบัต ิ

่
่
2.ค่ำเช่ำที่ดินเพื่อท ำกำรเกษตรเพื่อท ำ ๑. ให้ออกมาตรการก าหนดราคาคาเชาให้เป็น
กำรเกษตรมีรำคำสูง มาตรฐานในแต่ละพื้นท ี่

2. ให้ภาครัฐลงตรวจสอบในการให้เชาที่ดินของ
่
นายทุนว่าเป็นไปตามที่รัฐก าหนดหรือไม่


ิ
4.กำรสร้ำงควำมเป็นธรรมด้ำนรำคำผลผลิตทำงเกษตรกรรม โดยค ำนึงถึงกำรส่งเสริมให้สนค้ำเกษตร
ได้รับผลตอบแทนสูงสุด

ปัญหา ข้อเสนอแนวทางความต้องการจากเกษตรกร
1.รำคำสินค้ำตกต่ ำ ไม่สำมำรถก ำหนดรำคำ 1.ส่งเสริมกำรรวมกลุ่มแปรรูป

เองได ้ 2.ขำยสินค้ำออนไลน ์

2.ผลผลิตออกมำพร้อมกัน ท ำให้ขำยได้ในรำคำ 3.สร้ำงมำตรฐำนสินค้ำ และผลิตให้ตรงตำม
ถูก และไม่มีผู้รับซื้อ ควำมต้องกำรของตลำด

3.ขำดตลำดในกำรขำยสินค้ำ 4.เกษตรกรสำมำรถเข้ำถึงนวัตกรรมด้ำน

4.แมลงและศัตรพืชรบกวน กำรเกษตร เพื่อช่วยอ ำนวยควำมสะดวก สร้ำง
ู
มำตรฐำนสินค้ำ ลดปัญหำกำรใช้แรงงำน
ประหยัดเวลำ และลดต้นทุนในกำรผลิต

5.แต่งตั้งตัวแทนเกษตรกรในกำรตรวจสอบตรำ

ชั่งสินค้ำเกษตร
ั
6.กำรช่วยเหลือโครงกำรของทำงรฐบำลให้มี
ครอบคลุมทุกระยะกำรปลูกพืช เนื่องจำกบำง






สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 27

ื้
พนที่มีกำรปลูกพชไม่พร้อมกันขึ้นอยู่กับควำม
ื
พร้อมและสภำพแวดล้อมของพนที่
ื้
7.สนับสนุนกำรปลูกพืชใช้น้ ำน้อย และตลำดเพื่อ

ขำยผลผลิต

ั
8.มีกองทุนให้เกษตรกรยืมเมล็ดพนธุ์พืช หรือ
จ ำหน่ำยในรำคำถูก
9.มีกำรค้นคว้ำและวิจัยพันธุ์พืชให้สำมำรถปลูก

ี
ต่อได้หลำยๆรุ่น ซึ่งปัจจุบันสำมำรถปลูกได้เพยง
รุ่นเดียว ไม่สำมำรถน ำมำขยำยพันธุ์ต่อได ้


์
5.ด้ำนสวัสดิกำรเกษตรกร กำรคุ้มครองและกำรเข้ำถึงสิทธิประโยชนต่ำงๆที่พึงมี กำรปรับปรุงกำร
บริหำรจัดกำรกองทุน เกี่ยวกับกำรเกษตรที่มีอยู่ให้สำมำรถรองรับกำรช่วยเหลือเกษตรกรอย่ำงครบวงจร ลด
กำรซ้ ำซ้อน รวมถึงกำรจัดตั้งกองทุนเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่ำว



ปัญหา ข้อเสนอแนวทางความต้องการจากเกษตรกร

1.เกษตรกรขำดสวัสดิกำร กำรคุ้มครองและ 1.บุตรหลำนเกษตรกรมีโควต้ำและทุนในกำรเข้ำ
สิทธิประโยชนต่ำงๆ ที่พึงมี เรียนมหำวิทยำลัย
์
2.มีสวัสดิกำรให้สำมำรถเข้ำรับกำรรักษำใน

โรงพยำบำลเอกชน ในกรณีฉุกเฉิน หรือกำร
รักษำบำงประเภท

3.เบี้ยบ ำนำญเกษตรกรหลังอำยุ 60 ปี

4.ตรวจสุขภำพเกษตรกรที่มีควำมเสี่ยงในกำรใช ้

สำรเคมี
5.เกษตรกรที่เคยท ำประกันสังคม มำตรำ 33

ื่
แต่ขำดส่ง เนองจำกสภำวะเศรษฐกิจจึงกลับมำ
ท ำกำรเกษตรให้สำมำรถมำขึ้นทะเบียนในมำตรำ
39 ได้ใหม่

6.ประกันรำคำผลผลิตทำงกำรเกษตร ให้

ครอบคลุมผลผลิตด้ำนพืชสวน








28 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

6.ด้ำนสังคมหรือคุณภำพชีวิตของเกษตรกร ให้เกิดควำมเท่ำเทียมภำยในชุมชนและสังคม

ปัญหำ ข้อเสนอแนวทำงควำมต้องกำรจำกเกษตรกร

1.ขำดบุตรหลำนสืบทอดกำรท ำกำรเกษตร 1.ให้มีกำรควบคุมประชำกรลิงโดยกำรท ำหมัน
2.ลิงเข้ำมำกินผลไม้ของเกษตรกร





3.2วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภาคการเกษตร (SWOT Analysis)
SWOT Analysis เป็นกำรวิเครำะห์สภำพพนที่เป้ำหมำย เพื่อค้นหำ จุดแข็ง จุดเด่น จุดด้อย หรือสิ่งที่อำจ
ื้
ู่
้
เป็นปัญหำส ำคัญในกำรดำเนินงำนสสภำพที่ตองกำรในอนำคต ซึ่งสำมำรถท ำกำรวิเครำะห์ตำมสภำพของ
ชุมชนได้ ดังน ี้
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายใน

(1) จุดแข็ง (Strengths)
1.1 มีสถำนที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชำติบริเวณหุบป่ำตำด และเขำปลำร้ำ

ื้
ั
1.2 พนที่ส่วนใหญ่เป็นพนที่เหมำะสมกับกำรปลูกพืชและเลี้ยงสตว์
ื้
1.3 มีจุดรับซื้อผลผลิตทำงกำรเกษตรอยู่ภำยในต ำบล
1.4 ผู้น ำชุมชนเข้มแข็ง เกษตรกร ให้ควำมร่วมมือในกำรพัฒนำและแก้ไขปัญหำภำยในต ำบล

1.5 มีสิ่งแวดล้อมที่ดี มีป่ำชุมชน

1.6 มีกองทุนสุขภำพ อบต.ทุ่งนำงำม

1.8 มีงำนเทศกำลผลไม้ประจ ำปี
(2) จุดอ่อน (Weakness)

2.1 เกษตรกรยังคงใชสำรเคมี ปุ๋ยเคมี ท ำให้มีต้นทุนกำรผลตสูง และก่อให้เกิดผลเสีย ต่อสุขภำพ
้
ิ
และกระทบต่อคุณภำพสิ่งแวดล้อม
2.2 เกษตรกรขาดองค์ความรู้เพื่อการพัฒนาการผลิตพืชเศรษฐกิจ การท าปศสัตว์ และการประมงในการสร้าง
ุ
มูลค่าเพิ่ม และน าไปสู่การแข่งขันและการพึ่งพาตนเอง
2.3 เกษตรกรไม่มีเอกสำรสิทธิ์ในที่ดินท ำกิน (พนที่ส่วนใหญ่เป็นพนที่นิคม)
ื้
ื้
2.4 น้ ำไม่เพียงพอต่อควำมต้องกำรทำงด้ำนกำรเกษตร บำงหมู่บ้ำนไม่มีเส้นทำงน้ ำเพื่อท ำกำรเกษตร
2.5 เกษตรกรขาดการรวมกลุ่มซึ่งท าให้ไม่มีความเข้มแข็งทางการผลิต การตลาด และการบริหารจัดการ

2.6 ขำดตลำดรับซื้อเมื่อผลผลิตทำงกำรเกษตรเมื่อผลผลิตออกมำพร้อมกันเป็นจ ำนวนมำก

ี้
2.7 เกษตรกรมีภำวะหนสิน ขำดอำชีพเสริมหลังฤดูกำลเก็บเกี่ยว
2.8 เกษตรกรขำดกำรท ำบัญชีครัวเรือน ไม่สำมำรถบริหำรจัดกำรเรื่องกำรเงิน

2.9 กำรประชำสัมพันธ์ กำรติดต่อสื่อสำรภำยในต ำบลยังไม่ทั่วถึง






สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 29

การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอก
(1) โอกาส (Opportunities)

1.1 คณะกรรมกำรขับเคลื่อนและแผนพัฒนำเกษตรกรรมต ำบล เข้ำมำท ำแผนกำรพัฒนำเกษตรกรรม
ต ำบลโดยชุมชน เพื่อเข้ำมำรับฟังปัญหำและควำมต้องกำรของเกษตรกร ท ำให้มีแนวทำงกำรพัฒนำด้ำน

กำรเกษตรในพนที่ และให้หน่วยงำนที่เกี่ยวข้องน ำแนวทำงกำรแก้ไขปัญหำบรรจุในแผนกำรพัฒนำต่อไป
ื้
1.2 รัฐบำลมีนโยบำยกำรช่วยเหลือกำรเกษตรด้ำนรำคำอย่ำงต่อเนื่อง ท ำให้บรรเทำปัญหำและควำม
เดือดร้อนได้บำงส่วน

1.3 แผนพัฒนำเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติฉบับที่ 12 เน้นกำรพัฒนำเศรษฐกิจตำมหลักเศรษฐกิจ

่
พอเพียง พัฒนำด้ำนนวัตกรรม กำรพัฒนำศักยภำพคน และการสร้างมูลคาเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร
1.4 มีหน่วยงำนในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่ครอบคลุมกำรแก้ปัญหำภำคกำรเกษตรในทุก

ด้ำน

1.5 มีนโยบายในการผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัยและได้มาตรฐาน GAP ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อดูแลคุณภาพและ
ความปลอดภัยอาหารในห่วงโซ่อาหาร
1.6 ผู้บริโภคมีความต้องการในการอุปโภคบริโภคสินค้าเกษตรที่มีคุณภาพและปลอดภัย

(2) อุปสรรค (Threats)
2.1 รำคำผลผลิตทำงกำรเกษตรไม่มีควำมเสถียร ไม่สำมำรถก ำหนดรำคำเองได ้
2.2 งบประมำณในกำรพัฒนำท้องถิ่นน้อยเกินไป เมื่อเทียบกับปัญหำและควำมต้องกำรของเกษตรกร

้
2.3 ต้นทุน/ปัจจัยการผลิตสินค้าดานการเกษตรสูง และค่ำครองชีพสูงขึ้น
2.4 ผลผลิตทำงกำรเกษตรไม่ได้มำตรฐำนเนองจำกสภำพแวดล้อมไม่เอื้ออ ำนวย
ื่
2.5 ปัญหำจำกภัยธรรมชำติ อุทกภัย และภัยแล้งก่อให้เกิดควำมเสียหำยต่อผลผลิตทำงกำรเกษตร
และเศรษฐกิจส่วนรวม

2.6 ความไม่มั่นคงทางการเมืองของประเทศท าให้นโยบายต่างๆ ทั้งการผลตและการก าหนดราคาผลผลิตทาง
ิ
การเกษตรไม่มั่นคงไม่สามารถวางแผนล่วงหน้าได ้
ื่
2.7 สิ่งแวดล้อมด้านทรัพยากรป่าไม้ ดิน และน้ า เริ่มมีสภาพเสอมโทรม ตลอดจนขาด การฟื้นฟูและพัฒนา
แหล่งน้ าตามธรรมชาตินอกเขตชลประทาน

















30 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ข้อมูลจากการประชาคมของเกษตรกรต าบลทุ่งนางาม























































































สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 31

32 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 33

34 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

บทที่ 4

สังเคราะห์ข้อมูล และประมวลผลแบบจัดเก็บข้อมูล
การวิเคราะห์ข้อมูล ส่วนที่ 1 สภาพเศรษฐกิจของครัวเรือนและปัญหาความต้องการของเกษตรกร


ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป

จ านวนผู้จัดท าแบบสอบถาม 345 ชุด
ู้
1.1 อายุเฉลี่ยของผท าแบบสอบถาม
ุ
อาย 55 ปี






















ั
1.2 เพศผู้จดท าแบบสอบถาม
เพศชาย 161 คน
เพศหญิง 184 คน





























1.3 สมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย
จ านวน 4 คน/ครัวเรือน





สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 35

ตารางที่ 1 แสดงการผลิตพืชที่ส าคัญของชุมชน

พื้นที่ ผลผลิต ผลผลิต
ชนิดพืช รายได ้ รายจ่าย ก าไร (สุทธิ)
ิ
้
ปลูก (ไร่) เก็บไวบรโภค เพื่อจ าหน่าย
ข้าว 2,906.00 144,700.00 1,982,970.00 13,566,700.00 8,022,750.00 5,543,950
ข้าวโพด 954.00 - 555,590.00 5,031,750.00 2,836,550.00 2,195,200
มัน 1,703.00 - 2,155,000.00 8,932,600.00 4,621,700.00 4,310,900
ส าปะหลัง

อ้อย 539.00 - 3,142,312.00 2,939,500.00 1,862,150.00 1,077,350
มะม่วง 284.50 - 183,500.00 2,953,000.00 1,102,900.00 1,850,100
พืชสวนอื่น 118.25 - 45,400.00 1,137,300.00 372,800.00 764,500

ถั่ว 32.00 - 1,000.00 24,000.00 40,050.00 -16,050
รวม 6,536.75 144,700.00 8,065,772.00 34,584,850.00 18,858,900.00 15,725,950

ตารางที่ 2 ประสิทธิภาพการผลิตพืชของชุมชน
่
่
่
ชนิดพืช ผลผลิตเฉลี่ยต่อไร รายได้เฉลี่ยต่อไร รายจ่ายเฉลี่ยต่อไร ก าไรเฉลี่ยต่อไร ่
ข้าว 732.17 4,668.52 2,760.76 1,907.76
ข้าวโพด 582.38 5,274.38 2,973.33 2,301.05

มันส าปะหลัง 1,265.42 5,245.22 2,713.86 2,531.36
อ้อย 5,829.90 5,453.62 3,454.83 1,816.78
พืชสวน 383.94 9,617.76 3,152.65 6,465.12
ถั่ว 31.25 750 1,251.57 -501.57

รวม 8,825.06 31,009.50 16,307.00 14,520.50

ตารางที่ 3 จ านวนผู้ปลูกพืชแต่ละชนิด
ชนิดพืช จ านวนผู้ปลูก (ครัวเรือน)

ข้าว 208
มันส าปะหลัง 124
อ้อย 26

ข้าวโพด 58
มะม่วง 20
พืชสวนอื่น 17

ถั่ว 4
รวม 457
(หนึ่งครัวเรือนปลูกพืชหลายชนิด)










36 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ตารางที่ 4 ประสิทธิภาพการเลี้ยงสัตวของชุมชน
์


จ านวน ผลผลิต เฉลี่ยรายได ้
ชนิดปศุ ครัวเรือน จ านวนที่ ที่ ผลผลิตที่ รายได้ รายจ่าย ก าไรสุทธิ สุทธิ/
จ าหน่าย
เลี้ยง
สัตว ์ ที่เลี้ยง จ าหน่าย (บาท/ปี) (บาท/ปี) (บาท/ปี) ครัวเรือน
(ตัว) ไข่(ฟอง)
(ตัว)
ไก่ 28 1,548 233 37,908 334,740 68,900 265,840 9,494.29
เป็ด 5 135 39 13,430 38,930 23,600 15,330 3,066.00
โค 1 12 - - 41,000 11,000 30,000 30,000.00

กระบือ 9 104 4 - 574,000 408,500 165,500 18,388.89
สุกร 3 354 338 - 1,500,000 1,350,000 150,000 50,000.00
ปลา 8 15,300 2,000 - 49,000 55,000 -6,000 -750.00

รวม 54 17,453 2,614 51,338 2,537,670 1,917,000 620,670 11,493.89


ข้อ 2.4 รายได้ – รายจ่ายจากหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ
วิเคราะห์ข้อมูล ( ไม่มีผู้มีรายได้จากการท าหัตกรรม )
1) จ านวนครัวเรือนที่ท าหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ = ........-.........ครัวเรือน
2) รวมรายได้สุทธิ (หลังหักต้นทุน) จากการท าหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ = ..........-..........บาท
ุ
3) รายได้สุทธิ (หลังหักต้นทน) จากการท าหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ เฉลี่ยต่อครัวเรือน
= รวมรายได้จากหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ

จ านวนครัวเรือนที่ท าหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ

ข้อ 2.5 รายได้ – รายจ่ายจากการค้าขาย

วิเคราะห์ข้อมูล
1) รวมจ านวนเกษตรกรที่ค้าขาย = ……………22……....ครัวเรือน
2) รวมรายได้สุทธิ (หลังหักต้นทุน) จากการค้าขาย = …1,920,620..บาท

3) รายได้สุทธิ (หลังหักต้นทุน) จากการค้าขายเฉลี่ยต่อครัวเรือน = 87,300

ข้อ 2.6 รายได้จากอาหารธรรมชาติในแต่ละฤดูกาล

ี
วิเคราะห์ข้อมูล ( ไม่มผู้มีรายได้จากการหาอาหารธรรมชาติ )
1) จ านวนครัวเรือนเกษตรกรที่มีรายได้จากอาหารธรรมชาติแต่ละฤดูกาล = .........-...........ครัวเรือน
2) รวมรายได้สุทธิ (หลังหักต้นทุน) จากอาหารธรรมชาติ = …………-…………….บาท
3) รายได้สุทธิ (หลังหักต้นทุน) จากอาหารธรรมชาติแต่ละฤดูกาลเฉลี่ยต่อครัวเรือน

= รวมรายได้จากอาหารธรรมชาติฯ
จ านวนครัวเรือนที่ได้อาหารธรรมชาต ิ









สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 37

ตารางที่ 5 รายได้อื่นของสมาชิกในครัวเรือน
แหล่งรายได้อื่น จ านวนเงิน (บาท/ปี) คิดเป็นร้อยละ
1) ดอกเบี้ยที่ได้รับจากการให้กู้ 868,000 10.85
2) เก็บค่าเช่า 374,500 4.68
3) ดอกเบี้ยเงินฝาก 21,700 0.27

4) เงินที่บุตรหลาน ญาติพี่น้องส่งให้ 1,041,900 13.02
5) รายได้จากการรับจ้างในพื้นท ี่ 2,823,700 35.28
6) รายได้จากการรับจ้างนอกพื้นท ี่ 253,000 3.16

7) รายได้อื่นๆ 2,620,200 32.74
รวม 8,003,000 100.00
ค่าเฉลี่ยรายได้อื่นต่อครัวเรือน 23,197.11


สรุป รวมรายได้นอกการเกษตร (สุทธิหลังหักต้นทุน)


รวมรายได้นอกการเกษตร จ านวนเงิน (บาท/ปี) คิดเป็นร้อยละ
1) รวมรายได้สุทธิจากหัตถกรรมจักสาน/งานฝีมือ - -
้
2) รวมรายได้สุทธิจากการคาขาย 1,920,620 100.00
่
3) รวมรายได้สุทธิจากอาหารธรรมชาติแตละฤดูกาล - -
รวม 1,920,620 100.00
ค่าเฉลี่ยรายได้นอกการเกษตรต่อครัวเรือน 5,567.02


ตารางที่ 6 รายจ่ายในครัวเรือน
รายการ รายจ่าย (บาท/ปี) เฉลี่ยต่อครัวเรือน

1) ค่าอาหาร 10,284,620 29,810.50
2) ค่ารักษาพยาบาล 1,006,530 2,917.48
3) ค่าใช้จ่ายในการศึกษา 3,306,150 9,583.05
4) ค่าเสื้อผ้า เครื่องแต่งกาย 898,200 2,603.48

5) ค่าช่วยงานตามประเพณี งานสังคม 1,475,500 4,276.82
6) ค่าซื้ออุปกรณ์และสิ่งของเครื่องใช้ในครัวเรือน 2,906,860 8,425.69
7) ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด (ค่าน้ า ค่าไฟ โทรศัพท์ ฯลฯ) 4,145,714 12,016.57

8) อื่นๆ 123,940 359.25
รวม 24,147,514 69,992.80











38 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี

ตารางที่ 7 เงินออมของเกษตรกรในปัจจุบัน
ประเภทเงินออม จ านวนเงิน (บาท/ปี) คิดเป็นร้อยละ
1) เงินฝากธนาคาร 3,045,400 58.26
2) เงินฝากสหกรณ ์ 341,400 6.53
3) ซื้อประกัน 641,120 12.27

4) ซื้อหุ้นจากกลุ่ม/กองทุน 205,675 3.93
5) เก็บไว้ที่บ้าน 102,000 1.95
6) แชร์ที่ยังไม่เปีย 1,500 0.03

7) พันธบัตร/สลากออมทรัพย์ 868,700 16.62
8) อื่นๆ 21,320 0.41
รวม 5,227,115 100.00

เฉลี่ยต่อครัวเรือน 15,151.06


ตารางที่ 8 แหล่งเงินช่วยเหลือเกษตรกร
แหล่งเงินช่วยเหลือ จ านวนเงิน (บาท/ปี) คิดเป็นร้อยละ
ู้
1) เบี้ยยังชีพผสูงอายุ 1,439,500 50.26
2) เบี้ยยังชีพผู้พิการ 266,800 9.32
3) เงินบริจาค - -

4) บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 1,080,900 37.74
5) อื่นๆ 76,800 2.68

รวม 2,864,000 100.00
เฉลี่ยเงินช่วยเหลือต่อครัวเรือน 8,301.45


ตารางที่ 8 แหล่งเงินกู้และจ านวนเงินกู้ของเกษตรกร
แหล่งเงินก ู้ จ านวนเงินกู้ (บาท) คิดเป็นร้อยละ

1) ญาติ/เพื่อน/แชร์ที่เปียแล้ว 360,000 0.45
2) นายจ้าง/นายทุน 230,000 0.29

3) ร้านค้า/บริษัทขายสินค้า 632,000 0.80
2) กองทุนหมู่บ้าน/กองทุนเงินล้าน/กองทุนอื่น 8,519,800 10.72
3) โครงการแก้ไขปัญหาความยากจน (กขคจ.) 1,331,500 1.68

4) กองทุนกู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) 2,140,800 2.69
5) องค์การบริหารส่วนต าบล (อบต.) 39,000 0.05
6) ธ.ก.ส./ธนาคาร/สถาบันการเงิน 51,775,000 65.14

7) สหกรณ ์ 10,832,000 13.63
8) สถาบันการเงินเอกชน เช่น ไฟแนนซ์, นิ่มซีเส็ง, AEON ฯลฯ 3,626,300 4.56
รวม 79,486,400 100.00
เฉลี่ยเงินกู้ต่อครัวเรือน 230,395.36






สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี 39

ั
ตารางที่ 9 แสดงวตถุประสงค์การน าเงินกู้ไปใช้ประโยชน์จากแหล่งเงินก ู้
วัตถุประสงค์การใช้เงินก ู้
ใช้ประกอบอาชีพนอก
แหล่งเงินก ู้ ใช้เพื่อการเกษตร ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน เกษตร (ค้าขาย) ซื้อทรัพย์สินถาวร สร้างที่อยู่อาศัย/ซ่อมบ้าน อื่นๆ
จ านวนเงิน ร้อยละ จ านวนเงิน ร้อยละ จ านวนเงิน ร้อยละ จ านวนเงิน ร้อยละ จ านวนเงิน ร้อยละ จ านวนเงิน ร้อยละ
(บาท) (บาท) (บาท) (บาท) (บาท) (บาท)
1) ญาติ/เพื่อน/แชร์ที่เปีย 30,000 0.07 200,000 2.12 - - - - - - 130,000 0.45
แล้ว
2) นายทุน/นายจ้าง 140,000 0.34 40,000 0.42 - - - - - - 90,000 0.31

3) ร้านค้า/บริษัทขายสินค้า 630,000 1.51 2,000 0.02 - - - - - - - -
4) กองทุนหมู่บ้าน/กองทุน 5,480,800 13.18 1,014,000 10.76 13.87 - - - - 3,310,000 11.35

เงินล้าน/กองทุนอื่น 161,000
5) โครงการแก้ไขปัญหา 217,500 0.52 153,500 1.63 20,000 1.72 - - - - 1,061,000 3.64
ความยากจน (กขคจ.)
6) กองทุนกู้ยืมเพื่อ - - - - - - - - - 2,140,800 7.34
การศึกษา -
(กยศ.)
7) องค์การบริหารส่วน 27,000 0.06 - - - - - - - - 12,000 0.04
ต าบล (อบต.)
8) ธ.ก.ส./ธนาคาร/สถาบัน 29,280,000 70.38 6,050,000 64.20 930,000 80.10 5,615,000 77.18 1,250,000 100.00 15,760,000 54.04
การเงิน

9) สหกรณ ์ 5,075,000 12.20 1,534,000 16.28 - - - - - - 5,547,000 19.02
10) สถาบันการเงินเอกชน 725,000 1.74 430,000 4.57 50,000 4.31 1,660,000 22.82 - - 1,111,300 3.81
(เช่น ไฟแนนซ์, AEON ฯ)

รวม 41,605,300 100.00 9,423,500 100.00 1,161,000 100.00 7,275,000 100.00 1,250,000 100.00 29,162,100 100.00




40 สนง.สภาเกษตรกรจังหวัดอุทัยธานี