Yéning lengkara ring ajeng kaparakang kapanggihin sakadi ring sor :
1. Mémé mabalih
Mémé = jejering lengkara
Mabalih = linging lengkara
2. Mémé mabalih drama gong di balé banjaré
Mémé = jejering lengkara
Mabalih = linging lengkara
Drama gong = panandanging lengkara
Di balé banjaré = pamidartaning lengkara
5.2 Lengkara Nganutin Tetuek
Nganutin tetuek lengkara punika kapalih dados tigang soroh inggih punika :
* Lengkara Pamidarta,
inggih punika nyaritayang punapa-punapi sané karasayang, kalaksanayang miwah
sané panggihin ring anak tiosan tur ring ungkur kadagingin tanda gecek (.)
Upami :
- Tiang mamula séla di carik.
- Makesieng bayuné mara liwat di semané ibi sanja.
- Ibi ada anak matabrakan di jalan Iman Bonjol.
* Lengkara Pitakén,
inggih punika nakénang indik punapa-punapi sané durung kauningin marep ring
anak tiosan, tur ring ungkur madaging cecirén tanda pitakén (?) Upami :
- Sira peséngan ragané?
- Ring dija ragané magenah?
- Sira sané ngaturang surat?
* Lengkara Panguduh (Pituduh),
inggih punika nunas pitulung utawi ngnikayang anak lian mangda nulungin utawi
nglaksanayang pituduh. Taler ring ungkurnyané kadagingin tanda pituduh (!).
Upami :
- Luh jemakin bapa kaca di duur mejané!
- Baang céléngé banyu!
- Eda macanda dogén gaené!
Pidabdab 6. Pituduh!
A. Saurin pitakéné ring sor!
1. Napi teges Lengkara Masusun?
2. Terangang papalihan Lengkara Masusun!
3. Tlatarang saha dagingin conto indik lengkara panguduh!
4. Indayang surat ciri-ciri lengkara pitaken miwah lengkara panguduh punika?
5. Indayang makarya contoh Lengkara Masusun miwah lengkara manut tetuwek pada asiki!
UDIANA SASTRA Tata Basa Bali 49
B. Sorohang lengkarane puniki manut ring tetueknyané!
1. Muride malajah nyurat aksara Bali ring lontar.
2. Nyen ane nyurat kakawin Dharma Suniane punika.
3. Padiné pondonga baan jarané .
4. Sampatang malu lulune apang kedas satondene mlajah.
5. Tulungin je, jemakang ting ubad .
6. Dija Ni Made martini meli sepeda jengki.
7. Tuguné plaspasina ibi sanja.
8. Tulungin méméne nunjel lulu di teba.
9. Engglang gedig kulkule apang tedun kramane ke banjar.
10. Guruné sinarengan budal saking sekolahan.
Pidabdab 7 Tugas KD 4.3
Indayang makarya conto wacana ringkes nganggén wangun kruna, wangun lengkara!
Pidabdab 8. Ringkesan
Ring sajeroning malajah basa Bali para sisiané kaaptiang pisan mangda madué kawikanan mabasa
lan nyurat. Wikan nyuratang sadaging pikayunan antuk Huruf Latin miwah aksara Bali. Kaw-
ikanan masesuratan punika wantah marupa silih sinunggil kawikanan mabasa sané patut kawas-
ayang antuk parajanané sami. Kawagedan masesuratan taler kabaos kawagedan mabasa santukan
sasuratan punika taler kaanggen mareraosan ring anak tiosan.
Ritatkala mabebaosan nganggé basa Bali, patut akéh uning ring kruna basa Bali. Yéning panggi-
hin, kruna basa Bali yukti akéh. Sané ngawinang akéh saantukan basa bali madrué soroh-sorohan
basa, wénten soroh basa Bali kasar nyantos wangun sané pinih alus. Tiosan ring kruna alus miwah
kasar wénten naler pah-pahan tiosan makadi soroh kruna dwilingga, satma miwah sané tiosan.
Sasampuné uning kruna raris mlajah makarya lengkara.
Lengkara inggih punika pupulan saking makudang-kudang kruna sané sampun maduwe
arti tur kasusun nganutin uger-uger lengkara. Manut ring wangunipun lengkara punika kaperang
dados makudang-kudang soroh sakadi: Lengkara Tunggal miwah Lengkara Masusun.
Asih ring Sakancaning Urip, Cihna Siniwi ring Hyang Kawi
50 Tata Basa Bali UDIANA SASTRA
BAB V
ARTIKEL
Kompeténsi Dasar
3.1 Memahami fungsi dan struktur
wacana informasi (proposal dan
artikel) beraksara Bali dan ber-
huruf Latin
4.1 Memproduksi satu proposal dan
artikel
Indikator
3.1.1 Ngrereh imba artikel mabasa
Bali saking media.
3.1.2 Ngepah artikel nganutin daging
ipun
3.1.3 Latian makarya artikel
4.1.1 Makarya artikel mabasa Bali
Palajahan 1. ARTIKEL
Pidabdab 1. Ngwangun Pangresep (Apersepsi)
Akéh wénten babaosan utawi sasuratan nganggén bahasa Bali. Wénten ngranjing sastra utawi
non sastra. Ring sor puniki jagi kabaosang sasuratan non sastra sané marupa artikel. Minab alit-alité
sampun sering ngwacén artikel sané wénten ring media. Napi malih kawéntenan media mangkin
nénten sawates média cétak kemanten, nanging sampun wénten media online sané ngawinang
alit-alité nénten méweh sawates ngarereh artikel mabasa bali. Sadurung nglantur maosang indik
artikel, indayang cawis dumun pitaken ring sor!
1. Naenin ké alit-alité ngwacén artikel mabasa Bali?
2. Ring dija naenin ngwacén artikel?
3. Artikel indik napi sané naenin kawacén?
Pidabdab 2. Ngwacén Téks Artikel
Nancebang Kayon Ngabut Kayu
Olih: Ni Madé Ari Dwijayanthi
Kayu mawit saking taru. Kayon mawit taler (wénten) saking kayu. Yén kénten napi suksman
kayu ring kauripané?
Kayu, taru, turus, napi ja wastané ten tios wantah pahan saking pailehan Sanghyang Wenang
ri kala ngripta sakancan tuwuh tumuwuh ring mercapada. Punyan kayu ngicénin rasa dayuh ring
sang sané ngrereh kadayuhan. Taru sakadi sampun sering kabaosang lan kasambatang, mapikenoh
pisan ring guminé. Sakancan sané idup merluang kadayuhan, nika awinan taru punyan kayu sam-
pun sapatutnyané kauratiang.
Ri kala nemonin galah Saniscara Kliwon Wariga, sameton Hindu Baliné ngrayaang rahina
Tumpek Pangatag. Makudang-kudang tradisi “Ngatagin”; “Mubuhin” kawéntenang anggén nyuks-
mayang rahinané puniki. Yukti sakadi ring silih tunggil wewengkon Bali ring Tabanan, Tumpek
Pangatag kalaksanayang antuk ngatagin sakancan sarwa tumuwuh ring pretiwiné mangdané sida
ngwetuang asil mageng ring rahinan Galunganné. Ngrastitiang karahayuan jagat malarapan antuk
ngupapira sarwa taru.
Nanging, mangkin manut gatra statistik kawéntenan alas genah taru magengé sayan nge-
dikang. Napi sané mawinan sakadi punika? Sangkaning sampun kirang manah manusané ngre-
reh genah dayuh, dayuhé mangkin sayan ngélahang ngrerehnyané. Yéning sampun madué jinah,
dayuhé wénten ring jrijin tangané, wantah celek on-off dayuhé medal saking AC-né.
Kayunné sané ngranayang kawéntenang taruné ngedikang, makejang saha kagentosin olih
sakancan sané praktis lan élah. Kautaman kayunné sakadi ten madué genah ring atiné. Manusané
yadiastun madué Tri Pramana sakadi ten maanggén, santukan pungkuran manusané ten ngawigu-
nayang wiwékané ri kala nepasin pikobet.
Yén sampun pikobeté ten katepasin antuk wiwéka pastika ten mabuat sakancan sané kakary-
anin. Kénten taler ri kala sampun ten wénten pakayunan pacang nabdabin indik kawéntenan ta-
ru-taru sané nayuhin punika. Wantah cabut kayuné tancebang kayonné, payu omongan manten.
52 Artikel UDIANA SASTRA
Pidabdab 3. Kosa basa
Indayang rereh teges kruna ring sor!
No. Kruna Arti Kruna
1. ngripta
2. tuwuh tumuwuh
3. mercapada
4. dayuh
5. ngatagin
6. ngupapira
7. ngélahang
8. pungkuran
9. wiwéka
10. nepasin
11. pikobet
12. mabuat
13. nabdabin
14. tancebang
15. kayon
Pidabdab 4. Nyawis pitakén
Indayang cawis pitakén ring sor!
1. Napi suksman kayu ring kahuripané?
2. Napi mahawinan punyan kayu patut polih uratian?
3. Ring rahina napi rarahinan Tumpek Pengatag punika kamargiang?
4. Napi mawinan kawéntenan taru magengé mangkin sampun ngancan ngamedikang?
5. Napi tatujon kalaksanayangnyané tumpek pangatag?
Pidabdab 5 Kerta Basa
5.1 Teges miwah cacirén artikel
Panglimbak Basa Bali rahinané mangkin sampun sayan-sayan becik. Basa Bali nént-
en ja wantah dados basa komunikasi verbal kémanten, nanging mangkin sampun dados
basa sasuratan ring sajroning wawidangan jurnalistik utawi karya tulis ilmiah. Silih tunggil
wentuk karya tulis ilmiah punika marupa artikel. Ring koran, sampun akéh mangkin ar-
tikel-artikel mabasa Bali sané kawedar nyabran minggu. Kahanané puniki sané ngawinang
kawéntenan Basa Bali sayan-sayan nglimbak. Nénten ja sakadi baos para janané sané du-
mun maosang Basa Bali pacang padem ring warsa 2020. Kawéntenan artikel mabasa Bali
puniki pinaka silih tungggil cecirén Basa Bali sampun prasIda ngiring ring panglimbak aab
jagat sané kabaos gloBalisasi.
Artikel inggih punika sasuratan sané madaging pamineh (opini) sang sané nyurat in-
dik pikobet utawi wicara sané dados pabligbagan ring masyarakat. Artikel matetujon ny-
iarang, mligbagang, miwah pinaka panglila cita sang sané ngwacén (Sumandiria, 2004:1).
Artikel punika katahan maosang indik sahananing sané wénten ring sajroning pagubugan
UDIANA SASTRA Artikel 53
sang sané nyurat. Punika mawinan, napi sané kabaosang pastika sampun indik wicara uta-
wi pabligbagan sané kantun akeh kabligbagang (up to date).
Manut Mulyono (2012: 35) artikel punika wantah sasuratan sané manut kadi kahanan
miwah kawéntenan data ring masyarakat (factual). Sasuratan artikel puniki madaging tata
titi utawi pamargi sané prasIda muputang wicara utawi pikobet sané dados unteng baba-
sosan ring artikel punika. Nike mawinan, sang sané nyurat artikel sepatut nyané para jana
sané uning indik wicara utawi pikobet sané kasurat utawi katah kebaos ahli.
5.2 Artikel Manut Sané Nyurat miwah Kawigunan (fungsi)
Artikel manut sané nyurat miwah kawigunan kakaepah dados tiga, inggih punika
artikel redaksi, artikel umum, miwah artikel sponsor. Ring sor puniki pacang katlatarang
saka siki.
Artikel rédaksi punika artikel sané kasurat olih redaksi utawi pangremba rubrik,
koran, pangremba halaman blog, utawi kolom ring majalah. Ring sor puniki conto ar-
tikel sané kaambil saking halaman blog: https://imadesudiana.wordpress.com/category/
artikel-berbahasa-Bali/. Artikel puniki kasurat olih pangremba Blog punika, indik kawén-
tenan kruna Soma ring sajroning kalénder Bali.
Coma napi Soma?
In Artikel Berbahasa Bali on 17 Januari, 2011 at 3:27 pm
Warsa anyar, kalénder anyar. Wénten sesuratan “Coma”. Makumiwahg kalénder
sané uratiang titiang, nyurat sakadi punika. Meled titiang ngereh, nakénang, nunasang ring
buku-buku, internét, utawi genah siosan.
Puniki wantah paleluasan titiang ring jagat maya, internét. Yéning saihang titiang
maleluasan ring anaké sané uning (juru baos), titiang polih. Titiang polih ring situs Wikipe-
dia. Ring situs punika kaunggahang makumiwahg-kumiwahg klompok basa indik wastan
rahina.
Redité, Soma, Anggara, Buda, Wraspati, Sukra, lan Saniscara wantah rahina-rahina
sajeroning awuku. Punika taler kabaos Saptawara. Rahina kapertama wantah Redité. Sané
kaping untat, kaping pitu wantah Saniscara.
Wastan rahina ring basa Bali maiketan sareng astrologi (lelintangan) Hindu miwah
basa Sanskerta lan basa turunannyané. Sajeroning lelintangan Hindu wastan rahina punika
maiketan ring Surya (Rawi), Soma (Bulan), Manggala (Mars), Budha (Merkurius), Guru
(Jupiter), Shukra (Venus), Shani (Saturnus). Wastan rahina punika nganutin wastan planét.
Saking situs Wikipedia unggahang titiang wastan rahina sané maiketan sareng wastan
rahina ring basa Bali. Kawitin titiang saking basa Sanskerta sané pinaka witnyané.Pinaka
catetan mangda nénten wénten pikobet ri kala nyurat lan ngwacén, /a/ panjang kasurat
antuk /aa/ lan /v/ patut kawacén /w/.
Ring basa Sanskerta wastan rahina inggih punika Bhaanu Vaasaram, Indu Vaas-
aram,Bhauma Vaasaram, Saumya Vaasaram, Guru Vaasaram, Bhrgu Vaasaram, lanSthira
Vaasaram. Ring basa Hindi (basa sané kaanggé ring India wewimiwahgan kalér) wastanny-
ané: Ravivaar, Somavaar, Mangalavaar, Budhavaar, Guruvaar,Shukravaar,lan Shanivaar.
Ring basa Mon (basa sané kaanggé ring Burma lan Thailand) wastan rahinannyané: Aad-
itya, Candra, Anggaara, Budhavaara, Brhaspati,Shukra, lan Sani. Ring basa Divehi (basa
sané kaanggé ring Maladéwa): Aedheettha, Homa, Anggaara, Budha, Buraasfathi, Hukuru,
lan Honihiru. Ring basa Kannada (basa sané taler kaanggén ring India): Bhanu Vaara,
Soma Vaara, Mangala Vaara, Budha Vaara, Guru Vaara, Shukra Vaara, lan Shani Vaara.
Saking seseleh punika, lugrayang titiang matetegar nuréksa wastan rahina ring basa
Baliné. Sakadi unggahang titiang ring ajeng, titiang matetegar maluasan. Ring malelua-
54 Artikel UDIANA SASTRA
san titiang polih.
Kapertama, ngawit saking Redité. Rahina kakawitin antuk Surya. Surya taler kabaos
Rawi, Raditya (Reditya). Redité ring basa Hindi, Ravivaar (maartos rahina Surya); basa
Mon, Aaditya; lan basa Divehi, Aadheettha.Kaping kalih inggih punika Soma. Indik Soma
puniki sané dados unteng bebaosan. Akéh sané nyurat “Coma”. Sakéwanten arang pisan
sané ngucapang [coma]. Yéning rerehang ring lelintangan, Soma punika bulan. Soma
ring basa Hindi, Somavaar (maartos rahina Bulan); basa Kannada, Soma Vaara.Kaping
tiga inggih punika Anggara. Anggara basa Bali pateh pisan ring basa Mon lan basa Di-
vehi, Anggaara; basa Hindi, Mangalavaar; basa Kannada, Mangala Vaara.Kaping pat
inggih punika Buda. Basa Bali ring sesuratan Latin nénten madué /dh/. Ri kala nyurat
antuk aksara Latin, /dh/ kagentosin antuk /d/. Punika mawinan /Budha/ kasurat /Buda/.
Buda ring basa Bali sajajar sareng basa Divehi, Budha; basa Hindi,Budhavaar; basa
Mon, Budhavaara; basa Kannada, Budha Vaara.
Kaping lima inggih punika Wraspati. Wraspati puniki sering kasurat Wrespati,
Warespati, lan Respati. Wraspati ring basa Mon, Brhaspati; basa Divehi, Buraasfathi.
Manut para wikan ring indik basa, /b/ lan /w/ sering saling ngentosin, sakadi /batu/ dados
/watu/, /bulan/ dados /wulan/ miwah sané lianan.
Kaping nem inggih punika Sukra. Sukra sané sajajar wantah basa Mon, Shukra; basa
Hindi, Shukravaar; basa Kannada, Shukra Vaara. Sejaroning nyurat bahasa Bali nganggé
aksara Latin, /sh/ kagentosin antuk /s/. Dadosné, /Shukra/ kasurat /Sukra/.
Sané kaping untat, kaping pitu inggih punika Saniscara. Saniscara sering kasurat
utawi kaucapang antuk Caniscara. Saniscara mawit saking Shani (Saturnus). Ring basa
Mon,Shani; ring basa Hindi, Shanivaar; basa Kannada; Shani Vaara. Yéning uratiang,
wantah Saniscara puniki sané polih paweweh. Sani maweweh wara. Boya ja dadosSan-
iwara, sakéwanten Saniscara. Manut ilmu bunyi, kalih kruna utawi lintang yéning ka-
jangkepang, pantaraning kruna-kruna punika sering medal bunyi sané anyar nganutin
bunyi sané nampek. Sani kawewehin wara, medal /s/. Raris /w/ ring /wara/ magentos da-
dos /c/. Punika mawinan /Saniswara/ dados /Saniscara/.
Mawali ka Coma napi Soma?
Indayang uratiang Saniscara, Caniscara lan Soma, Coma. Saniscara dados Canis-
cara santukan /c/ ring /canis/ lan /c/ ring /cara/ sajajar. Punika mawinan miwahgan antuk
ngucapang lan punika sering kaanggé. Sakéwanten Soma lan Coma, manut titiang ma-
tiosan. Sampunang /s/ ring Soma kagentosin antuk /c/ dados Coma. Dadosne, sané anut
wantah Soma, boya ja Coma.
Artikel Umum inggih punika artikel sané kasurat olih para janané sané kasobiahang
ring rubrik, koran, utawi kolom ring majalah. Ring sor puniki conto artikel mabasa Bali
sané kaambil saking rubrik Bali Orti Koran Bali Post.
Tumpek wariga
Tumpek Wariga sané ketah kabaos tumpek bubuh, tumpek pangatag utawi tumpek
pangarah rauh ngenem bulan apisan inggih punika ring rahina Saniscara (Sabtu) Kliwon
Wuku Wariga. Ring rahina tumpek puniki kalaksanayang upakara majeng ring sakancan
taru utawi sarwa tumuwuh sané wenten ring tegal, sawah, jero, puri utawi gria soang-soang.
Makéh anaké maosang rahina tumpek wariga puniki wantah otonan sarwa tumuwuh utawi
taru. Upacara sané kalaksanayang majeng ring sakancan taru puniki suksmanyané wantah
ngaturang suksma majeng ring Dewa Sangkara sané sampun ngardi sarwa taru miwah tu-
muwuhé ring jagaté taler ngaturang sembah bhakti mapinunas mangda kawéntenan jagaté
ring Bali gemuh landuh.
UDIANA SASTRA Artikel 55
Para jana Baliné rikala tumpek wariga puniki pastika sampun mataki-taki jagi ma-
karya bebantenan ring genah soang-soang. Napi malih tumpek wariga puniki pinaka cihna
rerahinan Galungan miwah kuningan sampun jagi rauh. Nénten prasIda katepasin, samian
ajeng-ajengan sané kaajeng olih para jadmané wit saking taru miwah sarwa tumuwuhé.
Punika mawinan, ageng pisan kawéntenan sakancan taru miwah tumuwuhé ring jagaté.
Yéning para jadma Baliné sampun sayaga ngenem sasih ngaturang sembah bakti utawi
ngaturang suksma majeng ring Ida Sang Hyang Widhi nénten kabaos paripurna yening
rasa suksma miwah bhakti punika kacihnayang antuk bebantenan kémanten. Sané pinih
utama sané patut laksanayang ring aab jagaté sakadi mangkin inggih punika sapunapi an-
tuk mangda kawéntenan sakancan taru sané mabuat puniki nénten rered utawi ical.
Ring panglimbak jagaté sakadi mangkin, rasa éling ring kawéntenan taru pinaka urip
jagat utawi ketah kabaos paru-paru dunia sampun sayan magingsir ring manah soang-
soang. Yéning cingakin mangkin, para jadma Baliné sampun lali ring swadharmanné da-
dos manusa. Napi mawinan kabaos lali ring Swadharma?, Ida Sang Hyang Widhi sané
ngardi jagat miwah napi sané wénten ring jagaté ngicén manusa idep mangda para jadmané
madrebé rasa éling ngemit miwah miara napi sané wénten ring jagaté, santukan yéning
nénten kapiara pastika pacang kalebur utawi kapralina malih makasami sané wénten ring
jagaté. Yening dumun kantun akéh alas madurgama genah sakancan sato minakadi macan,
lelipi, miwah sané lianan magenah, mangkin sampun karusak, mauwah dados umah, toko,
ruko miwah wawangunan sané lianan. kawéntenan alas utawi wana sampun kagentosin
antuk wawangunan. Luhu sané makacakan ring margi miwah ring tukad pinaka saksi aki-
dik pisan manah para janané jagi miara napi sané sampun kakaardi olih Ida Sang Hyang
Parama Kawi. Kawéntenan blabar ageng, tsunami, linuh ngejerang jagat punika cihna Ida
kroda antuk parilaksana kaon sané ketah kamargiang.
Punika mawinan ring galahé sané becik puniki. Rikala sakancan taru miwah sarwa
tumuwuhé kaotonin, tincapang malih rasa éling, antuk nandur malih sakancan taru sané
mawiguna, sakancan tumuwuh sané prasIda ngawinang jagaté landuh. Sampunang tum-
pek wariga punika wantah kaanggén galah ngotonin taru sané sampun wénten utawi mau-
rip kémanten sakéwanten sané pinih utama nandur sakancan taru miwah sarwa tumuwuh
mangda prasIda ngurip jagat.
Olih :Déwa Ayu Carma Citrawati
Artikel Sponsor inggih punika artikel sané kasurat pinaka jalaran nyobiahang napi
sané jagi kaadol utawi katah kabaos artikel promosi. Artikel puniki katahan nénten ja pan-
jang pisan, nanging napi sané jagi kawedar (promosiang) prasIda karesepang olih anak
sané jagi matumbasan.
Ring sajeroning makarya artikel patut pisan nguratiang tata basa sané jagi kaanggén.
Yening jagi makarya artikel sané dagingnyané indik penelitian sapatut nyané nganggén
basa ilmiah. yéning jagi nyurat artikel sané daging nyané nénten ilmiah, patut taler ngang-
gén basa sané katah kauningin para krama Baliné, utawi nénten nganggén basa-basa sané
ilmiah. Artikel ilmiah punika mapaiketan ring penelitian.
5.3 Tata cara makarya artikel
Ring sajroning nyurat artikel, patut nganutin uger-uger indik nyurat artikel.
Santukan artikel sané becik nénten medal saking pamargi sané miwahgan, patut katelebang
napi sané dados uger-uger ring nyurat artikel. Wénten makumiwahg-kumiwahg pamargi
sané patut titénin sadurungé nyurat artikel, inggih punika:
56 Artikel UDIANA SASTRA
1. Sané patut uratiang kapartama wantah ngrereh unteng babaosan (topik) sané jagi
kasurat. Inggian unteng babaosan punika sapatutné mangda nganutin aab jagat utawi
kahanan pabligbagan sané kantun akéh kabaos ring kramané.
2. Risampuné ngamolihang unteng babaosan (topik) madué jagi kasurat, rarisang
kaepah unteng babaosané punika dados pahan sané alitan (subtopik). Tatujoné mang-
gda prasida ngamolihang sasuratan sané jakti-jakti nincap ring sajroning unteng
babaosan.
3. Rikala makarya artikel patut nganggén basa sané sampun katah kauningin utawi
basa sané miwahgan antuk ngresepang (komunikatif).
Pidabdab 6 Pituduh !
Indayang cawis pitakén saha karyanin pituduh ring sor
1. Napi punika artikel?
2. Indayang surat cecirén artikel!
3. Indayang alit-alité ngarereh siki artikel mabasa Bali ring media, raris :
(a) Wacén dumun artikel punika
(b) Minayang artikel punika nganutin Sané Nyurat miwah Kawigunan (fungsi)
(c) Indayang surat napi unteng babaosan ring artikel punika
Pidabdab 7. Tugas KD 4.5.1
Indayang makarya siki artikel mabasa Bali!
Pidabdab 8. Ringkesan
Artikel inggih punika sasuratan sané madaging pamineh (opini) sang sané nyurat indik
pikobet utawi wicara sané dados pabligbagan ring masyarakat. Artikel matetujon nyiarang, mlig-
bagang, miwah pinaka panglila cita sang sané ngwacén (Sumandiria, 2004:1). Artikel punika ka-
tahan maosang indik sahananing sané wénten ring sajroning pagubugan sang sané nyurat. Punika
mawinan, napi sané kabaosang pastika sampun indik wicara utawi pabligbagan sané kantun akeh
kabligbagang (up to date).
Artikel manut sané nyurat miwah kawigunan kakaepah dados tiga, inggih punika artikel
redaksi, artikel umum, miwah artikel sponsor.
Ngaé Baju Sikutang ka Raga
UDIANA SASTRA Artikel 57