Pendidikan Moral Tingkatan 3_clone

Modul 360°

Sesuai digu n aka n Tingkatan
u ntuk Pentaksira n
Bilik Darja h (PBD) KSSM

• DSKP
• KBAT
• PAK-21
• i-THINK

• Inaz Sofeya Aktiviti
• Shikin Rahim PAK-21

Kandungan PAK-21

Rekod Pentaksiran Murid

Unit 1 Pilihan Bermoral Pilihan Saya.........................................................................................1

Unit 2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan...................................................................................6

CONTOHUnit 3Kebestarian Diri...........................................................................................................13

Unit 4 Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita.............................................................20

Unit 5 Konflik dalam Adab Persahabatan..............................................................................26

Unit 6 Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan..............................................................35

Unit 7 Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi Pembangunan Negara....................................42

Unit 8 Bumi Hijau Bumi Kita..................................................................................................49

Unit 9 Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab Bersama.........................................................57

Unit 10 Hidup Beradab Cerminan Diri.....................................................................................62

Unit 11 Hindari Jenayah Kanak-kanak......................................................................................68

Unit 12 Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran Negara...............................................75

Unit 13 Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk..........................................................................80

Unit 14 Kemanusiaan Asas Kemoralan....................................................................................86

Jawapan

Rekod Pentaksiran Murid
Pendidikan Moral Tingkatan 3

TP Tafsiran Menguasai ()/ Tandatangan
Belum Menguasai () Guru & Tarikh

BIDANG 1 PENGENALAN MORAL

Unit 1: Pilihan Bermoral Pilihan Saya

1 Menyatakan ciri pilihan bermoral.

2 Menerangkan keperluan membuat pilihan bermoral.

CONTOH3 Menilai tindakan berlandaskan pilihan bermoral.

4 Menghubung kait tindakan berdasarkan pilihan bermoral dengan
kepentingan mempertahankan pilihan bermoral.

5 Menghayati dan mempamerkan tindakan berlandaskan pilihan
bermoral dalam kehidupan seharian dan bermasyarakat.

Menghayati dan mengamalkan tindakan berlandaskan pilihan
6 bermoral dalam kehidupan seharian dan bermasyarakat secara tekal

atau boleh dicontohi.

BIDANG 2 DIRI, KELUARGA DAN PERSAHABATAN

Unit 2: Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

1 Menyatakan contoh anugerah alam ciptaan Tuhan.

2 Menerangkan keperluan menghargai setiap anugerah alam ciptaan
Tuhan.

3 Menilai keperluan anugerah alam ciptaan Tuhan demi kesejahteraan
diri, keluarga dan masyarakat.

4 Menghubung kait kesan pengabaian anugerah alam ciptaan Tuhan
dengan cara menghargainya.

5 Menghayati dan mempamerkan cara menghargai alam ciptaan Tuhan
dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mengamalkan langkah-langkah menghargai
6 anugerah alam ciptaan Tuhan dalam kehidupan seharian secara tekal

atau boleh dicontohi.

Unit 3: Kebestarian Diri

1 Menyatakan ciri kebestarian diri.

2 Menerangkan kepentingan memiliki ciri kebestarian diri.

3 Menilai keperluan kebestarian diri dalam kehidupan seharian.

4 Menghubung kait ilmu pengetahuan dan budi pekerti mulia dengan
kebestarian diri.

5 Menghayati dan mempamerkan kebestarian diri dalam kehidupan
seharian.

6 Menghayati dan mengamalkan kebestarian diri dalam kehidupan
seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

i

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Rekod Pentaksiran Murid

Unit 4: Amalan Tradisi Kekeluargaan Khazanah Kita

1 Menyatakan amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu kaum.

2 Menerangkan kepentingan mengekalkan amalan tradisi kekeluargaan
dalam sesuatu kaum.

3 Menilai keistimewaan amalan tradisi kekeluargaan dalam sesuatu
kaum.

4 Menghubung kait pengabaian amalan tradisi kekeluargaan dengan
kesannya.

5 Menghayati dan mempamerkan amalan tradisi kekeluargaan dalam
kehidupan seharian.

6 Menghayati dan mengamalkan tradisi kekeluargaan dalam kehidupan
seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

CONTOHUnit 5: Konflik dalam Adab Persahabatan

1 Menyatakan jenis konflik dalam persahabatan.

2 Menerangkan cara menyelesaikan konflik dalam persahabatan.

3 Menilai keperluan penyelesaian konflik dalam persahabatan.

4 Menghubung kait cara penyelesaian konflik dalam persahabatan
dengan kesannya.

5 Menghayati dan mempamerkan cara menyelesaikan konflik
persahabatan dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mengamalkan cara menyelesaikan konflik
6 persahabatan dalam kehidupan seharian secara tekal atau boleh

dicontohi.

BIDANG 3 HUBUNGAN ANTARA DIRI, KOMUNITI DAN MASYARAKAT

Unit 6: Hidup Bersatu Padu Menjana Kesejahteraan

1 Menyatakan contoh amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian
agama, bangsa, budaya dan bahasa.

2 Menerangkan cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama,
bangsa, budaya dan bahasa.

3 Menilai keperluan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian
agama, bangsa, budaya dan bahasa.

4 Menghubung kait cabaran dengan cara hidup bersatu padu dalam
kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.

5 Menghayati dan mempamerkan amalan hidup bersatu padu dalam
kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.

6 Menghayati dan mengamalkan hidup bersatu padu dalam
kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.

Unit 7: Kualiti Perkhidmatan Awam Aspirasi Pembangunan Negara

1 Menyatakan idea bagi meningkatkan kualiti perkhidmatan awam
untuk kebaikan bersama.

2 Menerangkan contoh piagam pelanggan perkhidmatan awam demi
kebaikan bersama.

3 Menilai cara menyuarakan pendapat tentang mutu perkhidmatan
awam yang diterima.

4 Menghubung kait kesan pengabaian sumbangan perkhidmatan awam
dengan pembangunan negara.

ii

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Rekod Pentaksiran Murid

5 Menghayati dan mempamerkan cara menggunakan perkhidmatan
awam secara berhemah dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mengamalkan cara menggunakan perkhidmatan
6 awam secara berhemah dalam kehidupan seharian secara tekal atau

boleh dicontohi.

Unit 8: Bumi Hijau Bumi Kita

1 Menyatakan contoh amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.

2 Menerangkan kepentingan amalan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau.

3 Mengaplikasi dengan menunjuk cara amalan 5R yang inovatif bagi
pengekalan Bumi Hijau dalam kalangan masyarakat.

4 Menghubung kait amalan 5R dengan pengekalan Bumi Hijau.

5 Menghayati dan mempamerkan amalan 5R bagi pengekalan Bumi
Hijau dalam kehidupan seharian.
CONTOH
6 Menghayati dan mengamalkan 5R bagi pengekalan Bumi Hijau dalam
kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

Unit 9: Tanggungjawab Sosial Tanggungjawab Bersama

1 Menyatakan contoh tanggungjawab sosial dalam kehidupan
bermasyarakat.

2 Menerangkan kepentingan melaksanakan tanggungjawab sosial
dalam kehidupan bermasyarakat.

3 Mengaplikasi dengan menunjuk cara idea baharu untuk menggalakkan
generasi muda melaksanakan tanggungjawab sosial.

4 Menghubung kait peranan diri individu dengan tanggungjawab sosial.

5 Menghayati dan mempamerkan tanggungjawab sosial menerusi
aktiviti kemasyarakatan dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mengamalkan tanggungjawab sosial menerusi
6 penglibatan aktiviti kemasyarakatan dalam kehidupan seharian secara

tekal atau boleh dicontohi.

BIDANG 4 MORAL, PERATURAN DAN UNDANG-UNDANG

Unit 10: Hidup Beradab Cerminan Diri

1 Menyatakan contoh adab dalam majlis rasmi dan tidak rasmi.

2 Menerangkan kepentingan beradab dalam majlis rasmi dan tidak
rasmi.

3 Menilai kesan sekiranya tidak beradab dalam majlis rasmi dan tidak
rasmi.

4 Menghubung kait kesan beradab dengan tidak beradab dalam majlis
rasmi dan tidak rasmi.

5 Menghayati dan mempamerkan adab majlis rasmi dan tidak rasmi
dalam kehidupan seharian.

6 Menghayati dan mengamalkan adab majlis rasmi dan tidak rasmi
dalam kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

Unit 11: Hindari Jenayah Kanak-kanak

1 Menyatakan contoh jenayah kanak-kanak.

2 Menerangkan sebab berlakunya jenayah kanak-kanak.

iii

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Rekod Pentaksiran Murid

3 Menilai kesan jenayah kanak-kanak ke atas diri, keluarga, masyarakat
dan negara.

4 Menghubung kait kehidupan tanpa jenayah kanak-kanak dengan
kesejahteraan diri, keluarga dan masyarakat.

5 Menghayati dan mempamerkan cara hidup tanpa jenayah kanak-
kanak dalam kehidupan seharian.

6 Menghayati dan mengamalkan sikap antijenayah kanak-kanak dalam
kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

Unit 12: Kebebasan Bersuara Menjamin Kemakmuran Negara

1 Menyatakan contoh kebebasan bersuara.

2 Menerangkan keperluan kebebasan bersuara dengan batasan.

3 Menilai cara bagi menyuarakan pendapat melalui saluran yang betul.
CONTOH
4 Menghubung kait kesan penyalahgunaan hak kebebasan bersuara
dengan keharmonian hidup bermasyarakat.

5 Menghayati dan mempamerkan kebebasan bersuara mengikut
landasan undang-undang dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mengamalkan kebebasan bersuara mengikut
6 landasan undang-undang dalam kehidupan seharian secara tekal atau

boleh dicontohi.

Unit 13: Amalan Tradisi Masyarakat Majmuk

1 Menyatakan contoh tradisi dalam masyarakat majmuk.

2 Menerangkan kepentingan tradisi dalam masyarakat majmuk.

3 Menilai tanggungjawab individu bagi mengekalkan tradisi dalam
masyarakat majmuk.

4 Menghubung kait amalan tradisi masyarakat majmuk dengan
perpaduan kaum.

5 Menghayati dan mempamerkan tradisi masyarakat majmuk dalam
kehidupan seharian.

6 Menghayati dan mengamalkan tradisi masyarakat majmuk dalam
kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

Unit 14: Kemanusiaan Asas Kemoralan

1 Menyatakan contoh peraturan-peraturan asas dalam undang-undang
kemanusiaan antarabangsa.

2 Menerangkan kepentingan pengekalan undang-undang kemanusiaan
antarabangsa.

3 Menilai contoh pencabulan undang-undang kemanusiaan
antarabangsa di negara yang berkonflik.

4 Menghubung kait kesan pengabaian undang-undang kemanusiaan
antarabangsa dengan keamanan dan keharmonian sesebuah negara.

Menghayati dan mempamerkan aktiviti bagi menyuarakan pendapat
5 berkaitan konflik kemanusiaan antarabangsa melalui saluran yang

betul dalam kehidupan seharian.

Menghayati dan mempamerkan aktiviti bagi menyuarakan pendapat
6 berkaitan konflik kemanusiaan antarabangsa melalui saluran yang

betul dalam kehidupan seharian secara tekal atau boleh dicontohi.

iv

Unit 1 Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

Pilihan Bermoral Pilihan Saya

Bidang 1 Pengenalan Moral

Objektif Pembelajaran

Dalam unit ini, saya belajar tentang:
 Ciri pilihan bermoral
 Keperluan membuat pilihan bermoral
 Contoh tindakan berlandaskan pilihan bermoral
 Kepentingan mempertahankan pilihan bermoral
 Perasaan apabila membuat pilihan bermoral
 Tindakan berlandaskan pilihan bermoral dalam kehidupan bermasyarakat

CONTOH Nilai-nilai Murni

Bertanggungjawab, Kepercayaan kepada Tuhan, Kebebasan, Keberanian, Rasional

Nota Pantas

Ciri Pilihan Bermoral

Bertingkah laku baik, benar Mengikut ajaran agama dan
dan patut kepercayaan

Mematuhi peraturan dan Mendatangkan kebaikan
undang-undang kepada diri dan orang lain

Keperluan Membuat Pilihan Bermoral

Meningkatkan Memelihara harga Menjamin masa
keyakinan diri diri hadapan yang baik

Memupuk perpaduan Melahirkan Meningkatkan
dan keharmonian sikap hormat- hubungan kerjasama
menghormati

1

CONTOH Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

Kepentingan Mempertahankan Pilihan Bermoral

Dipandang tinggi oleh masyarakat

Dapat membuat keputusan yang bijak

Hidup sejahtera

Dihormati oleh rakan

Kepuasan dapat dicapai

• Apabila wujud dilema moral, pilihan bermoral akan menjadi suatu konflik
• Apabila konflik berlaku, tindakan berlandaskan pilihan bermoral menjadi sukar
• Oleh itu, pilihan bermoral perlulah dibuat dengan teliti

Contoh Dilema Moral dan Tindakan Pilihan Bermoral

Dilema moral:
Suresh berasa serba salah sama ada hendak mengikut
ayahnya melawat saudara yang sakit atau menyiapkan
tugasan yang diberikan oleh gurunya.

Tindakan pilihan bermoral:
Suresh boleh mengikut ayahnya melawat saudara
yang sakit tetapi dia perlu menyiapkan tugasan yang
diberikan oleh gurunya terlebih dahulu.

• Nilai kepercayaan kepada Tuhan membantu individu untuk mendapat pedoman dalam membuat
pilihan bermoral yang baik

• Nilai bertanggungjawab dan rasional perlu dipraktikkan untuk memastikan setiap pilihan bermoral
yang dibuat dapat memberikan kebaikan

• Nilai kebebasan dan keberanian perlu diamalkan supaya pilihan bermoral yang dibuat adalah
berlandaskan peraturan dan undang-undang

2

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

MODUL PBD Praktis DSKP

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menyatakan ciri pilihan bermoral.
1

Isi tempat kosong dengan jawapan yang tepat bagi menyatakan ciri pilihan bermoral.

diri patut kepercayaan ajaran agama undang-undang baik

CONTOH 1 Bertingkah laku baik , benar dan patut .

2 Mengikut ajaran agama dan kepercayaan .

3 Mematuhi peraturan dan undang-undang .

4 Mendatangkan kebaikan kepada diri dan orang lain.

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menerangkan keperluan
2 membuat pilihan bermoral.

Lengkapkan jadual dengan menerangkan keperluan membuat pilihan bermoral berdasarkan situasi berikut.

Steven mempunyai minat yang mendalam terhadap dunia ketenteraan dan bercita-cita untuk menjadi
seorang tentera. Sejak kecil lagi dia sudah mula menunjukkan minat terhadap aktiviti lasak. Namun,
ibu bapa Steven inginkannya melanjutkan pelajaran dalam bidang perubatan yang dirasakan mampu
menjamin masa depan dan lebih memberikan peluang pekerjaan setelah tamat pengajian. Steven
berhadapan dengan dilema sama ada ingin mengejar cita-citanya atau memenuhi keinginan ibu bapanya.

Pilihan A: Memilih untuk mengejar cita-citanya Pilihan B: Memilih untuk memenuhi keinginan
ibu bapanya

1 Meningkatkan keyakinan diri 1 Menjamin masa hadapan yang lebih
baik
2 Memelihara harga diri

3 Memupuk semangat patriotik 2 Melahirkan sikap hormat-menghormati

3 Memelihara hubungan kekeluargaan

patriotik masa hadapan kekeluargaan
keyakinan diri hormat-menghormati harga diri

3

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menilai tindakan berlandaskan
3 pilihan bermoral.

Padankan tindakan berlandaskan pilihan bermoral dengan huraiannya yang betul.

Mengambil tindakan Menetapkan satu matlamat yang jelas dan
boleh dicapai.

Alternatif yang paling Apabila keputusan telah dipersetujui, maka
sesuai tindakan akan diambil.
CONTOH
Menetapkan matlamat Mengetahui alternatif yang paling sesuai untuk
digunakan.
Menilai semula
tindakan Membanding beza antara alternatif-alternatif
yang ada untuk membuat pilihan yang paling
Bandingkan alternatif- sesuai untuk dicapai.
alternatif dengan realiti
Mengambil kira sama ada ingin mengekalkan
sebenar atau mengubah keputusan yang telah dibuat
berdasarkan hasil yang diperoleh.

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menghubung kait tindakan berdasarkan
4 pilihan bermoral dengan kepentingan
mempertahankan pilihan bermoral.

Hubung kaitkan tindakan berdasarkan pilihan bermoral dengan kepentingan mempertahankan pilihan
bermoral berdasarkan situasi berikut.

1 Menjadi doktor 2 Menjadi tentera

Menjadi doktor (a) Menjaga hubungan ( a) Dapat membuat
atau tentera?
kekeluargaan keputusan yang bijak

( b) Menjaga perasaan (b) Dipandang tinggi oleh

anggota keluarga masyarakat
( c) Memupuk sikap saling ( c) Mencapai kepuasan diri
(d) Memberi keseimbangan
menghormati keputusan
orang lain dalam kehidupan
(d) Hidup sejahtera

4

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menghayati dan mempamerkan tindakan
5 berlandaskan pilihan bermoral dalam
kehidupan seharian dan bermasyarakat.

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
1.1 Pilihan Moral Menghayati dan mengamalkan tindakan
6 berlandaskan pilihan bermoral dalam
kehidupan seharian dan bermasyarakat secara
tekal atau boleh dicontohi.

Jawab soalan-soalan berikut berdasarkan situasi berikut.
CONTOH
Sandeep dan Vincent bersahabat baik. Suatu hari, Sandeep ternampak Vincent mencuri wang rakan
mereka semasa waktu rehat. Sebagai sorang pengawas sekolah, Sandeep bertanggungjawab melaporkan
perkara tersebut kepada guru disiplin. Walau bagaimanapun, dia bimbang tindakannya itu akan

menjejaskan persahabatannya dengan Vincent.

1 Jika anda ialah Sandeep, apakah pilihan bermoral yang akan anda ambil?
Jika saya ialah Sandeep, saya akan melaporkan perkara tersebut kepada guru disiplin. Hal ini kerana
perbuatan Vincent yang mencuri wang rakan mereka adalah salah. Jika saya tidak melaporkan perkara
tersebut kepada guru disiplin, Vincent berkemungkinan besar akan mengulangi perbuatannya itu. Hal
ini akan memberi kesan buruk kepada masa depan Vincent kelak.



2 Andaikan anda berada dalam situasi di atas, apakah perasaan anda jika berjaya membuat pilihan
bermoral? Berikan alasan anda.

Saya akan berasa gembira dan bangga apabila berjaya membuat pilihan bermoral. Hal ini kerana saya
telah membuat pilihan bermoral dengan memastikan ia berlandaskan peraturan dan undang-undang
serta memberikan kebaikan kepada diri dan orang lain.





3 Sebagai seorang murid, apakah pilihan bermoral yang akan anda aplikasikan dalam kehidupan
bermasyarakat?

Saya akan meningkatkan hubungan kerjasama dan memupuk sikap hormat-menghormati antara rakan-
rakan dan warga sekolah agar dipandang tinggi oleh masyarakat. Saya juga akan berusaha menjalankan
tanggungjawab yang diamanahkan agar kehidupan lebih sejahtera.



5

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 1

Unit 2 Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Bidang 2 Diri, Keluarga dan Persahabatan

Objektif Pembelajaran

Dalam unit ini, saya belajar tentang:
 Anugerah alam ciptaan Tuhan
 Kepentingan menghargai setiap anugerah alam ciptaan Tuhan
 Kesan pengabaian setiap anugerah alam ciptaan Tuhan
 Cara menghargai anugerah alam ciptaan Tuhan
 Perasaan apabila menghargai anugerah alam ciptaan Tuhan
 Langkah-langkah menghargai ciptaan Tuhan demi kesejahteraan diri, keluarga dan masyarakat majmuk

Nilai-nilai Murni

Kepercayaan kepada Tuhan, Rasional, Berterima kasih, Bertanggungjawab, Kasih sayang

Nota Pantas

Konsep

• Anugerah Tuhan ialah kurniaan, pemberian dan rahmat daripada Tuhan
• Alam yang kita dialami adalah kurniaan Tuhan kepada kita
• Kepelbagaian anugerah alam ciptaan Tuhan yang dikurniakan kepada kita perlulah dimanfaatkan

dengan sebaik-baik mungkin.

Contoh Anugerah Alam Ciptaan Tuhan
CONTOH
Banjaran gunung yang tinggi Kehijauan hutan Air sungai yang jernih

Tumbuh-tumbuhan yang unik Pantai yang bersih dan indah Keunikan gua sebagai warisan

6

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 2

Kepentingan Menghargai Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Sumber pendapatan
dan ekonomi negara

• Menarik kemasukan pelancong
• Menggunakan hasil bumi untuk keperluan negara dan

pasaran eksport

CONTOH
Sumber tenaga

• Membekalkan sumber tenaga seperti tenaga solar dan
tenaga hidroelektrik

• Memudahkan kehidupan manusia dan memajukan
sektor perindustrian

Kelangsungan
flora dan fauna

• Mengelakkan kepupusan flora dan fauna
• Generasi akan datang dapat menikmati keindahan alam

dan mengenali spesies flora dan fauna

Sumber air, makanan
dan perubatan

• Kepelbagaian flora dan fauna boleh digunakan sebagai
sumber makanan dan perubatan

• Air yang bersih untuk kegunaan harian

7

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 2

Kesan Pengabaian Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Pencemaran alam Kesan Kerosakan alam sekitar
• Menjejaskan pelbagai aktiviti Pengabaian • Bencana alam seperti banjir
Anugerah
ekonomi dan keseimbangan Alam Ciptaan kilat, tanah runtuh dan hujan
ekosistem asid boleh menjejaskan aktiviti
• Kos yang tinggi terpaksa Tuhan harian
dikeluarkan untuk menangani • Mengorbankan nyawa dan
kesan yang berlaku harta benda

Kepupusan flora dan fauna Kekurangan sumber tenaga
• Kerosakan habitat flora dan • Sumber tenaga seperti

fauna akibat pembangunan petroleum, gas asli dan arang
yang tidak terancang batu untuk menjana tenaga
• Kepupusan flora dan fauna akan berkurangan
akibat aktiviti pembalakan • Sumber tenaga ini tidak boleh
haram dan pemburuan haram diperbaharui dalam jangka
masa yang singkat
CONTOH
Cara Menghargai Anugerah Alam Ciptaan Tuhan

Diri dan • Tidak melakukan pembaziran ketika menggunakan air
keluarga • Membuang sisa buangan sampah dengan terancang
• Elakkan diri daripada melakukan kerosakan anugerah alam ciptaan Tuhan

Masyarakat • Menjalankan aktiviti gotong-royong dan menjaga kebersihan persekitaran
• Tidak menebang pokok secara berleluasa
• Membuat laporan apabila terlihat aktiviti pembalakan haram

Kerajaan/ badan • Menggiatkan kempen kesedaran cara menghargai anugerah alam ciptaan
bukan kerajaan Tuhan

(NGO) • Menguatkuasakan undang-undang alam sekitar
• Menubuhkan badan atau agensi yang bertanggungjawab menjaga alam

sekitar

• Nilai bertanggungjawab dan kasih sayang perlu diamalkan untuk menjaga dan memelihara anugerah
alam ciptaan Tuhan

• Nilai berterima kasih wajar menjadi amalan untuk menghargai tindakan pelbagai pihak dalam
mengekalkan anugerah alam ciptaan Tuhan

• Nilai rasional juga perlu diamalkan dengan bertindak berasaskan nilai kepercayaan kepada Tuhan
supaya anugerah alam dapat terus dinikmati oleh generasi akan datang

8

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 2

MODUL PBD Praktis DSKP

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
2.1 Anugerah Alam Menyatakan contoh anugerah alam ciptaan
Ciptaan Tuhan 1 Tuhan.

Tandakan ( ✓ ) bagi contoh anugerah alam ciptaan Tuhan. (c)
(a) (b)

CONTOH

(d) (e) (f)



Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
2.1 Anugerah Alam Menerangkan keperluan menghargai setiap
Ciptaan Tuhan 2 anugerah alam ciptaan Tuhan.

Terangkan keperluan menghargai setiap anugerah alam ciptaan Tuhan berdasarkan situasi berikut.

Ketika pulang dari sekolah, David terlihat beberapa orang sedang membuang tong yang berisi sisa toksik
ke dalam sungai. Tanpa berlengah, David memaklumkan perkara tersebut kepada ibu bapanya. Bapa
David dengan segera melaporkannya kepada pihak berkuasa.

1 Mengelakkan 2 Memelihara habitat 1 Bekalan 1 Sumber
Pencemaran flora dan fauna sumber air
sungai bersih pendapatan
penduduk

9

Unit 6 Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

Hidup Bersatu Padu Menjana
Kesejahteraan

Bidang 3 Hubungan Antara Diri, Komuniti dan Masyarakat

Objektif Pembelajaran

Dalam unit ini, saya belajar tentang:
 Contoh amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
 Cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
 Kepentingan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
 Cabaran hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
 Perasaan apabila hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
 Amalan budaya hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa

CONTOH Nilai-nilai Murni

Toleransi, Hemah tinggi, Rasional, Patriotisme, Berterima kasih

Nota Pantas

Konsep

• Rakyat Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum seperti Melayu, Cina, India, Kadazandusun, Iban,
Semai dan lain-lain

• Masyarakat Malaysia hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa
• Amalan toleransi merupakan kunci perpaduan rakyat negara Malaysia
• Amalan hidup bersatu padu menjadikan Malaysia sebuah negara yang unik

Contoh Amalan Hidup Bersatu Padu Bangsa
Sambutan program kebangsaan
Agama atau kepercayaan
Sambutan perayaan agama atau kepercayaan Contoh: Penyertaan pelbagai kaum dalam
sambutan Hari Kebangsaan dapat
Contoh: Sambutan rumah terbuka oleh pelbagai memupuk semangat perpaduan rakyat
kaum dapat merapatkan hubungan Malaysia.
masyarakat Malaysia.

35

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6 Bahasa
Sambutan program kebahasaan
Budaya
Sambutan program kebudayaan Contoh: Pelbagai aktiviti dalam program Bulan
Bahasa Kebangsaan dapat menarik
Contoh: Program Citrawarna yang disertai oleh penglibatan pelbagai kaum.
pelbagai kaum dapat mengeratkan
perpaduan antara masyarakat.

CONTOH
Cara Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa

Menghayati prinsip
Rukun Negara

Mengenali adat Menerima, menghormati
dan budaya dan mengurus
kaum lain
kepelbagaian agama,
bangsa, budaya dan bahasa

Menjaga Melibatkan diri
sensitiviti dalam aktiviti
pelbagai kaum kemasyarakatan

pelbagai kaum

36

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

Kepentingan Amalan Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa

Meningkatkan Mengukuhkan
imej negara ekonomi negara

• Menjadi teladan kepada negara lain • Menarik pelabur asing
• Keunikan perpaduan kaum • Mewujudkan peluang pekerjaan
• Diterima masyarakat antarabangsa • Peningkatan taraf hidup

Masyarakat hidup Menarik ramai
harmoni tanpa konflik pelancong ke Malaysia

• Saling bekerjasama, menghormati • Pelbagai budaya dan tradisi
dan bertoleransi • Pelbagai makanan tradisional dan

• Sekolah pelbagai aliran bahasa perayaan
ibunda dengan kurikulum yang • Pelbagai rumah ibadat
sama

• Bahasa Melayu sebagai medium
perpaduan kaum
CONTOH
Cabaran Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa

Agama dan kepercayaan Sosial
• Sensitiviti keagamaan dan kepercayaan • Pemisahan tempat kediaman
• Pelampau agama • Kesukaran menguasai bahasa Melayu
• Suka bergaul dalam kalangan komuniti

sendiri

Budaya dan adab resam Globalisasi
• Kurang memahami budaya lain • Ledakan teknologi maklumat
• Terpengaruh dengan budaya luar • Penyebaran maklumat palsu
• Kurang memahami pantang larang kaum • Isu konflik perkauman dihebohkan

lain

• Nilai toleransi dan rasional dapat menyelesaikan konflik yang wujud
• Nilai berterima kasih perlu diamalkan kerana perpaduan yang dicapai pada masa ini adalah hasil

usaha bersama
• Nilai patriotisme dapat mengukuhkan jati diri sebagai rakyat Malaysia
• Nilai hemah tinggi dalam kehidupan harian membantu memupuk perpaduan

37

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

MODUL PBD Praktis DSKP

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menyatakan contoh amalan hidup bersatu
dalam Kepelbagaian 1 padu dalam kepelbagaian agama, bangsa,
Agama, Bangsa, budaya dan bahasa.
Budaya dan Bahasa

Berikan contoh amalan hidup bersatu padu yang diamalkan oleh rakyat Malaysia.

CONTOH Amalan hidup bersatu padu

1 Sambutan rumah terbuka 2 Kenduri-kendara
3 Gotong-royong perdana 4 Sambutan Hari Kebangsaan
5 Program Citrawarna Malaysia 6 Program Bulan Bahasa Kebangsaan

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menerangkan cara hidup bersatu padu dalam
dalam Kepelbagaian 2 kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan
Agama, Bangsa, bahasa.
Budaya dan Bahasa

Terangkan cara hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa berdasarkan
situasi berikut.

Situasi 1 Menjaga sensitiviti pelbagai kaum
Amani, Shanti dan Vivien ditugaskan meneliti seni
bina masjid bagi melaksanakan tugasan Pendidikan

Moral yang diberikan oleh guru mereka.

Situasi 2 Mengenali adat dan
June dan Priya menghadiri majlis rumah terbuka Hari budaya kaum lain
Raya Aidilfitri rakan sekelasnya.

Situasi 3 Melibatkan diri dalam aktiviti
Murid-murid SMK Methodist diminta untuk meraikan kemasyarakatan pelbagai kaum
rakan-rakan mereka yang berbangsa India sempena
perayaan Deepavali di sekolah.

38

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menilai keperluan amalan hidup bersatu padu
dalam Kepelbagaian 3 dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya
Agama, Bangsa, dan bahasa.
Budaya dan Bahasa

Isi tempat kosong dengan jawapan yang tepat berkaitan dengan kepentingan amalan hidup bersatu padu
dalam kepelbagaian agama, bangsa, budaya dan bahasa.

perpaduan kaumCONTOH bertoleransi pelabur asing tradisi
rumah ibadat perayaan Keunikan antarabangsa
kurikulum taraf hidup peluang pekerjaan
budaya menghormati bahasa ibunda
makanan tradisional teladan

Masyarakat hidup harmoni tanpa konflik Menarik ramai pelancong

1 Saling bekerjasama, menghormati 1 Pelbagai budaya dan
dan bertoleransi tradisi dan

2 Sekolah pelbagai aliran bahasa 2 Pelbagai makanan tradisional
ibunda dengan kurikulum
perayaan
yang sama
3 Pelbagai rumah ibadat

3 Bahasa Melayu sebagai medium perpaduan
kaum

Mengukuhkan ekonomi negara Meningkatkan imej negara

1 Menarik pelabur asing 1 Menjadi teladan kepada negara
lain
2 Mewujudkan peluang pekerjaan

3 Peningkatan taraf hidup 2 Keunikan perpaduan kaum

3 Diterima masyarakat antarabangsa

39

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menghubung kait cabaran dengan cara hidup
dalam Kepelbagaian 4 bersatu padu dalam kepelbagaian agama,
Agama, Bangsa, bangsa, budaya dan bahasa.
Budaya dan Bahasa

Cari maklumat berikut berkaitan dengan cabaran hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa,
budaya dan bahasa. Kemudian, hasilkan sebuah karangan menggunakan maklumat yang anda peroleh.

keagamaan dan kebudayaan Semangat perkauman Cara pertuturan/
yang berbeza yang tinggi komunikasi yang berbeza

CONTOH
* Jawapan murid berdasarkan maklumat yang diperoleh melalui carian yang dilakukan

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menghayati dan mempamerkan amalan
dalam Kepelbagaian 5 hidup bersatu padu dalam kepelbagaian
Agama, Bangsa, agama, bangsa, budaya dan bahasa.
Budaya dan Bahasa

Hasilkan sekeping kad ucapan sempena sambutan perayaan mana-mana kaum di negara kita. Tampalkan
hasilan anda pada ruang di bawah.

Contoh jawapan:

40

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Unit 6

Standard Tahap Standard Menguasai ()/
Kandungan Penguasaan Prestasi Belum Menguasai ()
3.1 Hidup Bersatu Padu Menghayati dan mengamalkan hidup bersatu
dalam Kepelbagaian 6 padu dalam kepelbagaian agama, bangsa,
Agama, Bangsa, budaya dan bahasa.
Budaya dan Bahasa

Hasilkan sebuah poster yang bertemakan amalan hidup bersatu padu dalam kepelbagaian agama, bangsa,
budaya dan bahasa pada ruang di bawah.

Contoh jawapan:

CONTOH

41

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Jawapan

Jawapan

Unit 1 Unit 2

TP1 TP1
(a)
1 baik; patut (b) ✓
2 ajaran agama; kepercayaan (c)
3 undang-undang (d) ✓
4 diri (e)
(f) ✓
CONTOHTP2 Pilihan B
1 masa hadapan TP2
Pilihan A 2 hormat-menghormati 1 flora dan fauna
1 keyakinan diri 3 kekeluargaan 2 sumber air bersih
2 harga diri 3 pendapatan
3 patriotik
TP3
TP3 1 ekosistem
2 Kos
TP4 3 habitat
4 pembalakan haram
1 (a) Menjaga hubungan kekeluargaan 5 Bencana alam
(b) Menjaga perasaan anggota keluarga 6 harta benda
2 (a) Dapat membuat keputusan yang bijak 7 menjana tenaga
(b) Dipandang tinggi oleh masyarakat 8 tidak boleh diperbaharui

TP5 TP6 TP4
Diri dan keluarga
1 Jika saya ialah Sandeep, saya akan melaporkan 1 pembaziran ketika menggunakan air
perkara tersebut kepada guru disiplin. Hal ini 2 sisa buangan sampah
kerana perbuatan Vincent yang mencuri wang Masyarakat
rakan mereka adalah salah. Jika saya tidak 1 aktiviti gotong-royong; kebersihan persekitaran
melaporkan perkara tersebut kepada guru disiplin, 2 menebang pokok; berleluasa
Vincent berkemungkinan besar akan mengulangi Kerajaan/ badan bukan kerajaan (NGO)
perbuatannya itu. Hal ini akan memberi kesan buruk 1 badan/ agensi; menjaga alam sekitar
kepada masa depan Vincent kelak. 2 undang-undang alam sekitar

2 Saya akan berasa gembira dan bangga apabila TP5
berjaya membuat pilihan bermoral. Hal ini kerana Contoh jawapan:
saya telah membuat pilihan bermoral dengan
memastikan ia berlandaskan peraturan dan undang- Contoh jawapan:
undang serta memberikan kebaikan kepada diri dan Nama: Bunga raya (Hibiscus rosa sinensis)
orang lain.

3 Saya akan meningkatkan hubungan kerjasama dan
memupuk sikap hormat-menghormati antara rakan-
rakan dan warga sekolah agar dipandang tinggi oleh
masyarakat. Saya juga akan berusaha menjalankan
tanggungjawab yang diamanahkan agar kehidupan
lebih sejahtera.

J1

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Jawapan

Keistimewaan: TP3
– Sejenis tumbuhan yang berbunga sepanjang tahun
– Tidak memerlukan penjagaan yang rapi Lokasi 1
– Mudah ditanam dan senang untuk hidup inovatif
– Tumbuhan yang memberi banyak manfaat kepada Lokasi 2
peraturan
kesihatan manusia seperti penawar panas badan dan
demam, merawat sembelit serta baik untuk kesihatan Lokasi 3
rambut Bertanggungjawab
Cara menghargai anugerah alam ciptaan Tuhan:
– Elakkan diri daripada melakukan kerosakan terhadap Lokasi 4
anugerah alam ciptaan Tuhan cergas; cerdas
– Menjalankan aktiviti gotong-royong dan menjaga
kebersihan persekitaran TP4 Budi pekerti mulia
– Tidak memangkas pokok sewenang-wenangnya 1 Sentiasa bersyukur
– Membuat laporan kepada guru apabila terlihat murid Ilmu pengetahuan 2 Menjaga harga diri
merosakkan atau mengotorkan anugerah alam ciptaan 1 Berkemahiran tinggi 3 Sentiasa berwaspada
Tuhan 2 Berpandangan rasional
3 Berprinsip
TP6CONTOH
TP5
1 Saya berasa sedih melihat tindakan manusia yang
sanggup memusnahkan anugerah ciptaan Tuhan. Contoh jawapan:
Aktiviti pembalakan secara tidak terkawal akan – Saya seorang yang bertanggungjawab.
menyebabkan kemusnahan habitat flora dan fauna – Saya seorang yang rajin.
yang seterusnya membawa kepada kepupusan flora – Saya seorang yang bersikap positif.
dan fauna. – Saya gemar bersukan.
– Saya seorang yang aktif.
2 Sebagai seorang murid, saya akan mengelak – Saya gemar membaca.
daripada melakukan kerosakan terhadap anugerah
alam ciptaan Tuhan. Saya akan mengurangkan TP6
penggunaan kertas supaya aktiviti pembalakan
dapat dikurangkan. Saya juga akan membuat Jawapan murid berdasarkan TP5
laporan apabila terlihat aktiviti pembalakan haram.
Tindakan saya ini secara tidak langsung dapat Unit 4 6 Kaum Cina
mengurangkan aktiviti pembalakan secara tidak 7 Kaum Bidayuh
terkawal yang dilakukan oleh manusia. TP1 8 Kaum India
9 Kaum Bidayuh
3 Nilai bertanggungjawab dan kasih sayang perlu 1 Kaum India 10 Kaum India
diamalkan bagi memupuk sifat menjaga dan 2 Kaum Bidayuh
memelihara anugerah alam ciptaan Tuhan. Selain 3 Kaum Melayu
itu, nilai berterima kasih wajar menjadi amalan bagi 4 Kaum Cina
memupuk sifat menghargai tindakan pelbagai pihak 5 Kaum Melayu
yang berusaha mengekalkan anugerah alam ciptaan
Tuhan. Nilai rasional juga perlu diamalkan dengan TP2
bertindak berasaskan nilai kepercayaan kepada
Tuhan supaya anugerah alam dapat terus dinikmati 1 tradisi kekeluargaan
oleh generasi akan datang. 2 identiti kekeluargaan
3 harmoni
Unit 3 4 anggota keluarga
5 generasi muda
6 semangat kekitaan

TP1 2 ✗ 3 ✓ 4 ✓ 5 ✗ TP3
7 ✗ 8 ✓ 9 ✓ 10 ✗
1 ✓ 1 makan besar; Tahun Baharu Cina
6 ✓ 2 hubungan kekeluargaan; makan besar
3 pakaian berwarna merah; dikekalkan
TP2 4 menghormati; datuk dan nenek

TP4

Situasi 1
Hubungan sesama anggota keluarga menjadi renggang
* Tradisi kekeluargaan yang menjadi alat penyatuan

mula dilupakan

J2

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Jawapan

CONTOHSituasi 2 3 – Sentiasa berfikiran terbuka dengan menerima
Amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum semakin kelebihan sahabat
pupus
* Generasi akan datang kehilangan identiti kaum * Bersemuka dengan hati yang terbuka untuk
Situasi 3 menjelaskan ketidakpuasan hati masing-masing
Tradisi kekeluargaan yang menjadi alat penyatuan mula
dilupakan 4 – Membuat perundingan untuk mengenal pasti
* Hubungan sesama anggota keluarga menjadi renggang punca berlakunya konflik
Situasi 4
Amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum semakin * Saling memaafkan antara satu sama lain
pupus
* Generasi akan datang kehilangan identiti kaum TP3
Situasi 5
Generasi akan datang kehilangan identiti kaum 1 – Mengelakkan perselisihan faham
* Amalan tradisi kekeluargaan sesuatu kaum semakin * Mengeratkan hubungan persahabatan
* Mengelakkan berlakunya tekanan perasaan
pupus * Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam

TP5 persahabatan
Murid-murid membuat simulasi di dalam kelas dengan 2 – Mengeratkan hubungan persahabatan
bimbingan guru * Mengelakkan berlakunya tekanan perasaan
* Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam
TP6
Contoh jawapan: persahabatan
Kad ucapan hari kelahiran 3 – Mengelakkan konflik yang lebih besar
* Mencapai kata sepakat supaya konflik dapat
Unit 5
diselesaikan
TP1 * Mengelakkan berlakunya tekanan perasaan
Situasi 1 4 – Mencapai kata sepakat supaya konflik dapat
Konflik integriti
Situasi 2 diselesaikan
Konflik personaliti * Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam
Situasi 3
Konflik bahasa persahabatan
Situasi 4 * Mengeratkan hubungan persahabatan
Konflik status 5 – Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam

TP2 persahabatan
1 – Menerima kelebihan dan kekurangan sahabat * Mengeratkan hubungan persahabatan
* Sentiasa berfikiran terbuka dengan menerima
TP4
kelebihan sahabat
2 – Bersemuka dengan hati yang terbuka untuk 1 – Mengelakkan konflik yang lebih besar
* Mengeratkan hubungan persahabatan
membuat perundingan * Mengelakkan berlakunya tekanan perasaan
* Berjumpa dengan orang yang rapat untuk * Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam

meminta nasihat tentang masalah yang dihadapi persahabatan
2 – Berterus terang bagi mengelakkan perselisihan

faham
* Bersemuka dengan hati yang terbuka untuk

membuat perundingan
3 – Mengelak perselisihan faham
* Mengeratkan hubungan persahabatan
* Mengelakkan berlakunya tekanan perasaan
* Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam

persahabatan
4 – Memaafkan kesalahan remeh yang dilakukan oleh

sahabat
* Bertolak ansur dan sabar semasa menghadapi

konflik
* Mengutamakan penyelesaian masalah berbanding

dengan emosi
5 – Membantu meningkatkan rasa sensitiviti dan

kepekaan dalam hubungan persahabatan
* Mengeratkan hubungan persahabatan
* Mewujudkan hubungan yang harmoni dalam

persahabatan

J3

Resos Guru

Peranan Guru dalam Membentuk Insan Bermoral

• Menyampaikan ilmu - menyampaikan ilmu berkaitan nilai-nilai murni
• Menjayakan proses pendidikan - berpegang teguh dan memikul tanggungjawab sepenuhnya
untuk mengajar dan mendidik serta memberi teladan kepada murid-murid
• Mengembangkan kemahiran - kemahiran dalaman dan luaran murid-murid (aspek kemahiran
sikap peribadi, kemahiran penampilan diri, kemahiran menyelesaikan masalah dan kemahiran
membuat keputusan
Resos Guru m/s 1

CONTOHBadan Kerajaan dan Badan bukan kerajaan (NGO)
Pengurusan hutan

Badan kerajaan Badan bukan kerajaan (NGO)
• Jabatan Alam Sekitar (JAS) • Sahabat Alam Malaysia (SAM)
• Institut Penyelidikan Perhutanan (FRIM) • World Wide Fund for Nature (WWF)
• Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan • The Wildlife Trade Monitoring Network

Taman Negara (PERHILITAN) (TRAFFIC)
• Malaysian Nature Society (MNS)

Resos Guru m/s 8

Kesan Aktiviti Pembalakan Secara Tidak Terkawal Terhadap Alam Semula Jadi

Kemusnahan • Pelbagai spesies flora dan fauna diancam kemusnahan dan kepupusan
habitat dan • Akibat kemusnahan habitat dan kehilangan sumber makanan
kepupusan • Menyebabkan gangguan terhadap sistem ekologi hutan

spesies flora dan

fauna

Berlaku • Peningkatan suhu sekitar disebabkan ketiadaan pelindung yang menghalang
pemanasan pancaran matahari dan lebihan gas karbon dioksida dalam atmosfera
setempat
• Udara menjadi kering dan cuaca menjadi panas akibat kekurangan kelembapan
udara

Meningkatkan • Akar-akar pokok tidak lagi mencengkam tanah
kadar hakisan • Menyebabkan struktur tanah menjadi longgar
• Aliran air hujan akan menyebabkan struktur tanah menjadi lembut dan licin
• Tanah yang lembut dan licin akan bergerak menuruni cerun-cerun bukit dan

menyebabkan tanah runtuh

Kesan terhadap • Mengurangkan kadar susupan air ke dalam tanah dan seterusnya menurunkan
sistem hidrologi paras air dalam tanah

• Menyebabkan kejadian banjir berlaku akibat larian air permukaan yang
membawa banyak kelodak dan lumpur ke dalam sungai

Resos Guru m/s 12

R1

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Resos Guru

Aktiviti PAK-21 : (Fan-N-Pick)
1 Murid-murid diminta untuk membentuk kumpulan yang terdiri daripada empat orang ahli.
2 Setiap ahli diberikan peranan masing-masing seperti berikut:
Murid 1: Menyusun kad-kad soalan seperti kipas
Murid 2: Memilih kad dan membacakan soalan
Murid 3: Menjawab soalan yang dikemukakan
Murid 4: Memberikan respons dan pujian terhadap jawapan

yang diberikan
3 Langkah 2 diulang sehingga setiap ahli memegang keempat-

empat peranan.
4 Contoh soalan pada kad:
Kad 1: Nyatakan ciri-ciri kebestarian diri.
Kad 2: Jelaskan kepentingan kebestarian diri.
Kad 3: Bezakan amalan mendisiplinkan diri dengan tidak mendisiplinkan diri.
Kad 4: Apakah amalan kebestarian diri yang anda amalkan dalam kehidupan seharian?

Resos Guru m/s 13 & 14
CONTOH
Soalan KBAT (Mengaplikasi dan Menilai) Resos Guru m/s 30 & 32

1 Berlaku pergaduhan kecil antara anda dengan rakan anda.
Bagaimanakah anda menyelesaikan konflik yang berlaku?
Panduan jawapan:
• Bersabar menghadapi konflik yang berlaku
• Mengenal pasti punca yang menyebabkan konflik
• Bersemuka dengan hati terbuka
• Sedia mendengar dan menerima perbezaan

2 Apakah kesan daripada tindakan anda menyelesaikan konflik
yang berlaku?

Panduan jawapan:
• Membina keyakinan diri
• Membentuk personaliti positif
• Mewujudkan suasana harmoni
• Mengurangkan tekanan perasaan

Aktiviti PAK-21 : (Presentations – Persembahan)

1 Guru meminta murid-murid membentuk kumpulan. Silat
2 Setiap kumpulan terdiri daripada tiga hingga empat Wusyu
orang ahli.
3 Setiap kumpulan diberikan tugasan. Silambam
(sehari sebelum persembahan)
Resos Guru m/s 36
Tugasan: Seni mempertahankan diri (pilih mana-

mana kaum di Malaysia)
4 Setiap kumpulan diberikan masa untuk menghasilkan
persembahan sama ada dalam bentuk video, powerpoint
atau lisan.
5 Setiap kumpulan akan menyampaikan persembahan di
hadapan kelas.
6 Guru akan menilai persembahan setiap kumpulan.

R2

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Resos Guru

Penerapan Nilai Perpaduan di Sekolah

Aktiviti di dalam kelas seperti perbincangan dalam kumpulan
• Menyemai nilai-nilai perpaduan dalam jiwa murid-murid
• Guru-guru mesti memastikan setiap kumpulan dianggotai oleh murid-murid berbilang kaum
• Murid-murid akan belajar nilai bekerjasama, tolong-menolong, bertolak-ansur dan hormat-

menghormati dalam usaha menyiapkan tugasan yang diberi oleh guru

Program Rancangan Intergrasi Murid Untuk Perpaduan (RIMUP)
• Bertujuan untuk mengeratkan perpaduan antara murid-murid pelbagai kaum melalui aktiviti yang

dilaksanakan oleh pihak sekolah
• Program Sambutan Hari Raya di peringkat sekolah – murid-murid Cina dan India berpeluang

mempelajari dan mengalami sendiri budaya masyarakat Melayu ketika menyambut perayaan hari
raya. Contohnya, murid-murid lelaki Cina dan India mengenakan baju Melayu lengkap bersamping,
manakala yang perempuannya pula mengenakan baju kurung dan berkebaya
CONTOH
Aktiviti kokurikulum di sekolah
• Pihak sekolah mesti memastikan penglibatan murid berbilang kaum dalam aktiviti kelab, persatuan

dan badan-badan beruniform
• Mampu memupuk sikap saling bekerjasama, bertolak ansur, hormat-menghormati serta bersatu-

padu
• Contohnya, dalam aktiviti perkhemahan pengakap, ahli-ahli akan bekerjasama mendirikan khemah,

memasak makanan, melakukan aktiviti berkumpulan membina gajet dan sebagainya.
• Memupuk semangat muhibah dalam kalangan murid berbangsa Cina, Melayu dan India

Aktiviti gotong-royong
• Gotong-royong menceriakan dan membersihkan kelas atau kawasan sekolah – murid-murid akan
belajar nilai bekerjasama dalam menyiapkan sesuatu tugas
• Secara tidak langsung, aktiviti ini akan mewujudkan perpaduan dalam kalangan murid berbilang
kaum melalui aktiviti sukan
• Pembentukan rumah-rumah sukan daripada ahli yang terdiri daripada murid-murid berbilang
kaum
• Mereka berlatih bersama-sama, berusaha bersungguh-sungguh sebagai satu pasukan untuk
mencapai satu impian iaitu memastikan rumah sukan mereka menang dalam acara Sukan Tahunan
di sekolah
Resos Guru m/s 38

Cabaran Hidup Bersatu Padu dalam Kepelbagaian Agama, Bangsa, Budaya dan Bahasa

Keagamaan dan • Hidup berteraskan kebudayaan dan tradisi
kebudayaan • Semangat yang menebal untuk mempertahankan kebudayaan dan adat
yang berbeza
resam masing-masing

Semangat • Lebih mengutamakan kaum
perkauman yang • Lebih cenderung untuk berkawan dan bergaul dengan rakan-rakan daripada
tinggi
kaum yang sama
• Memudahkan pergaulan kerana agama dan kepercayaan yang sama, amalan

budaya yang sama dan menggunakan bahasa yang sama

Cara pertuturan/ • Sesetengah masyarakat tidak tahu atau tidak fasih berkomunikasi dalam
bahasa Melayu
komunikasi • Mengalami kesukaran untuk berinteraksi

yang berbeza • Memilih untuk berkomunikasi dalam bahasa ibunda dengan rakan-rakan

daripada kaum yang sama

Resos Guru m/s 40

R3

Pendidikan Moral Tingkatan 3 Resos Guru

Perkhidmatan Talian Kecemasan

Talian 991
• Talian Kecemasan 991 telah dilancarkan pada 21 Mei 1995
• Pejabat Pertahanan Awam Kuala Lumpur telah menjadi perintis kepada talian ini
• Diikuti pelancaran talian 991 yang sama di negeri Pulau Pinang, Bandar Ipoh, Johor Bahru dan

Kuching
• Skop perkhidmatan yang diberikan adalah meliputi hampir kesemua kes kecemasan yang berlaku

seperti kemalangan jalan raya, terperangkap, hilang atau sesat di hutan serta kemalangan di air
• Diberikan peranan utama dalam gerakan mencari dan menyelamat serta semasa berlakunya banjir

besar yang berlaku hampir setiap tahun

Talian 999
• Mulai 1 Oktober 2007, talian kecemasan 999 telah

diperkenalkan kepada masyarakat Malaysia
• Menggabungkan semua nombor kecemasan iaitu 991, 994

dan 999 ke dalam satu nombor kecemasan
• Melibatkan agensi Jabatan Pertahanan Awam Malaysia

(JPAM), Polis Diraja Malaysia (PDRM), Kementerian
Kesihatan Malaysia (KKM) dan Jabatan Bomba dan
Penyelamat Malaysia (JBPM)
• Penggabungan ini bagi meningkatkan tahap penyampaian
perkhidmatan kecemasan melalui satu prosedur dan
tatacara perkhidmatan yang seragam bertepatan dengan
hasrat kerajaan melalui moto “Satu Malaysia satu Nombor”
• Sistem penerimaan panggilan kecemasan 999 mampu
mengenal pasti setiap panggilan yang dibuat kerana
nombor pemanggil akan tertera untuk disimpan bagi tujuan
rekod atau rujukan
• Dapat membantu mengelakkan keciciran ketika panggilan
kecemasan dibuat di samping memantau panggilan palsu
• Setiap panggilan palsu boleh dikenakan denda RM50 000
atau penjara setahun atau kedua-duanya sekali mengikut
Seksyen 233, Akta Komunikasi dan Multimedia 1998
CONTOH • Jabatan Pertahanan Awam
Malaysia (JPAM)

• Jabatan Bomba dan Penyelamat
Malaysia (JBPM)

• Polis Diraja Malaysia (PDRM)
• Kementerian Kesihatan Malaysia

(KKM)
• Maritim Malaysia

Resos Guru m/s 48

Perkhidmatan Talian Kecemasan
1 Bertenang
2 Berhenti dalam jarak yang tidak membahayakan diri serta tidak menghalang lalu lintas
3 Hubungi talian kecemasan 999
4 Perkenalkan diri dengan memberitahu nama
5 Beritahu jenis kemalangan yang berlaku
6 Berapa mangsa yang terlibat dan bagaimana keadaan mangsa
7 Memberitahu lokasi kejadian atau tanpa pandu (landmark)
8 Memberikan nombor telefon yang boleh dihubungi Talian 999

* Elak membuat panggilan palsu atau memberi maklumat Resos Guru m/s 48
yang tidak tepat

* Maklumat yang tidak tepat menyukarkan pihak
penyelamat mengenal pasti lokasi kejadian

* Seeloknya tunggu di tempat kejadian kerana anda akan
menghubungi dari semasa ke semasa sehingga jentera

atau pasukan bantuan sampai di lokasi

R4

360° Modul 360° Integrasi

• Latihan diolah berdasarkan bidang dan unit Pendidikan Moral
dalam buku teks

• Merangkumi semua tahap penguasaan berdasarkan Dokumen
Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP)

• Nota padat pada pemulaan setiap bab
• Jawapan yang lengkap disediakan

Subjek Peralihan Tingkatan

1234 5

Bahasa Melayu Tingkatan 3
English
Bahasa Cina
Sejarah
Geografi
Matematik (Dwibahasa)
Sains (Dwibahasa)
Matematik Tambahan (Dwibahasa)
Pendidikan Moral
Sistem Bahasa
Pendidikan Seni Visual
Ekonomi

Ref: S-23205-34ISBN 978-967-252-688-9

9 789672 526889

W . M RM7.90
  E . M RM8.50