Modul 360°
1
Tingkatan
NOTA PADAT
KSSM
Sains
(Dwibahasa)
PERCUMA
Bab 1 Pengenalan kepadaSains Tingkatan 1 Bab 1
Penyiasatan Saintifik
Introduction to Scientific Investigation
CONTOHSains adalah Sebahagian 4 Kerjaya dalam sains memerlukan
1.1 daripada Kehidupan Harian pengetahuan sains yang tertentu,
contohnya:
Science is Part of Daily Life
Careers in science require specific
1 Sains ialah disiplin ilmu yang scientific knowledge, for example:
melibatkan pemerhatian dan
penyiasatan saintifik terhadap (a) Jurutera ➝ Fizik dan matematik
fenomena alam semula jadi. Engineer ➝ Physics and mathematics
Science is a discipline which involves (b) Ahli farmasi ➝ Kimia dan
observations and scientific investigations
on natural phenomenon. biologi
2 Kepentingan sains dalam kehidupan Pharmacist ➝ Chemistry and biology
harian: (c) Ahli botani ➝ Biologi
The importance of science in daily life: Botanist ➝ Biology
(a) Memajukan pembangunan 5 Hasil reka cipta boleh menyelesaikan
negara
Advances the country’s developement masalah dalam kehidupan harian
(b) Inovasi dan reka cipta untuk kita.
Scientific innovations can help overcome
our problems in daily life.
mempertingkatkan kualiti Makmal Sains Anda
kehidupan kita Your Science Laboratory
Innovation and creation to enhance 1.2
the qualities of our lifestyle 1 Contoh radas dalam makmal:
(c) Mempertingkatkan tahap Th1e-e0x1ample of apparatus in the laboratory:
prestasi pelbagai bidang seperti
pertanian 1-02
Elevate the performance level of 220000mmll
various fields such as agriculture 115500
(d) Kemajuan bidang perubatan 110000
dapat mengawal kadar mortaliti 5500
Buret1/-0B4 urette
Bik1a-r/03Beaker
The advancement in medical field
can control the mortality rate
3 Pelbagai bidang dalam sains:
Various fields in science:
• Fizik/ Physics
• Biologi/ Biology KCeol1na-liac0anl5gflkasokn 1-06Silinder penyukat
• Kimia/ Chemistry
Measuring cylinder
• Geologi/ Geology
• Astronomi/ Astronomy
• Meteorologi/ Meteorology
Corong turas Piring sejat
Filter funnel Evaporating dish
1
Sains Tingkatan 1 Bab 1
2 Simbol bahan berbahaya di makmal: Kuantiti Fizik dan Unitnya
Hazard symbols in the laboratory: 1.3 Physical Quantities and Their Units
1 Unit Sistem Antarabangsa (unit
S.I) digunakan untuk memastikan
ketekalan ukuran.
The International System of Units (S.I.
units) is used to ensure consistency of
measurement.
2 Nilai imbuhan untuk unit kuantiti
fizik:
The value of prefix for physical quantity
units:
CONTOHPerengsa Radioaktif
Irritant Radioactive
Bahan menghakis Beracun/ Toksik Imbuhan Simbol Nilai
Corrosive Poison/ Toxic Prefix Symbol Value
Giga/ Giga G 1 000 000 000
Mega/ Mega M 1 000 000
Meletup Mudah terbakar Kilo/ Kilo K 1 000
Explosive Flammable Desi/ Deci D 0.1
3 Peraturan di dalam makmal: Senti/ Centi C 0.01
Rules in the laboratory: Mili/ Milli M 0.001
(a) Jangan masuk ke dalam makmal Mikro/ Micro μ 0.000 001
tanpa kebenaran
Do not enter the laboratory without Nano/ Nano m 0.000 000 001
permission
(b) Baca dan fahami arahan
eksperimen terlebih dahulu Penggunaan Alat Pengukur,
Kejituan, Kepersisan, Kepekaan
Read and understand the dan Ralat
instructions of the experiment 1.4 The Use of Measuring Instruments,
beforehand Accuracy, Consistency, Sensitivity
and Errors
(c) Dilarang minum, makan dan
bermain-main di dalam makmal
Do not eat, drink and play in the 1 Kejituan = Darjah kehampiran nilai
laboratory pengukuran kepada nilai sebenar
4 Langkah-langkah keselamatan
mesti sentiasa dipatuhi ketika Accuracy = The degree of closeness of the
menggunakan bahan kimia dan measuring unit to the actual value
radas.
Safety measures must always be 2 Kepersisan = Keupayaan untuk
complied when using chemicals and mengukur sesuatu kuantiti secara
apparatus. konsisten
5 Maklumkan kepada guru sekiranya
berlaku sebarang kemalangan. Consistency = The ability to measure a
Inform the teacher if there is any accident quantity consistenly
occurred.
3 Kepekaan = Kebolehan untuk
2 mengesan perubahan kecil sesuatu
kuantiti diukur
Sensitivity = The ability to detect small
change of a measuring quantity
Sains Tingkatan 1 Bab 1
4 Ralat paralaks ialah ralat yang 5 Ralat sistematik ialah ralat yang
berlaku akibat kedudukan mata yang malar pada alat pengukur yang
tidak betul semasa mengambil ukuran. diperoleh setiap kali pengukuran.
Parallax error is an error occurred due Systematic error is a consistent error
to the wrong positioning of the eye when obtained from a measuring tool for every
taking measurements. measurement.
CONTOH
6 Ralat rawak terjadi daripada ketidakpastian yang disebabkan oleh pemerhati
semasa membuat pengukuran.
Random error occurs from the uncertainties in measurement caused by the observer when
measuring.
7 Alat pengukur bagi pengukuran tertentu/ Measuring instrument for specific
measurements:
Kuantiti Alat pengukur/ Measuring instrument
Quantity
Biasa/ Common Lebih jitu/ Higher accuracy
Panjang Pembaris, pita pengukur Angkup vernier, tolok skru
Length Ruler, measuring tape mikrometer
Vernier calipers, micrometer screw
gauge
Jisim Necara tuas, neraca tiga alur Penimbang digital, neraca
Mass Lever balance, triple beam balance analitik
Digital balance, analytical balance
Masa Jam randik Jam randik digital
Time Stopwatch Digital stopwatch
Suhu Termometer makmal Termometer digital
Temperature Laboratory thermometer Digital thermometer
Arus elektrik Ammeter Ammeter digital
Electric current Ammeter Digital ammeter
Isi padu air Silinder penyukat Buret, pipet
Volume of water Measuring cylinder Burette, pipette
8 Semasa menjalankan penyiasatan saintifik, anggaran dibuat terlebih dahulu diikuti
dengan penggunaan alat pengukuran yang lebih tepat dan jitu.
During a scientific investigation, an estimation is made beforehand followed by the use of a
more precise and accurate measuring instrument.
1.5 Ketumpatan/ Density 2 Bahan yang kurang tumpat akan
1 Ketumpatan ialah jisim per unit isi terapung dan begitu juga sebaliknya.
padu bagi sesuatu bahan. Materials which is less dense will float
Density is the mass per unit volume of a and vice versa.
material. 3 Kaedah sesaran air boleh digunakan
untuk menyukat isi padu objek yang
Ketumpatan (g cm–3) = Jisim/ Mass (g) tidak sekata.
Density Isi padu/ Volume
(cm3) The water displacement method can be
used to measure the volume of irregular
object.
3
Sains Tingkatan 1 Bab 1
1.6 Langkah-langkah dalam Penyiasatan Saintifik/ Steps in a Scientific Investigation
1 Dua belas kemahiran proses sainsz/ Twelve science process skills:
• Meramal/ Predicting • Mendefinisi secara operasi
• Memerhati/ Observing Defining operationally
• Mengelas/ Classifying • Mengawal pemboleh ubah
CONTOH • Berkomunikasi/ Communicating Controlling variables
• Membuat inferens/ Making inference • Membuat hipotesis
• Mengeksperimen/ Experimenting Making a hypothesis
• Mentafsir data/ Interpreting data
• Mengukur dan menggunakan nombor
Measuring and using numbers
• Menggunakan perhubungan ruang-masa
Using time-space relationships
2 Kaedah saintifik/ Scientific methods:
Mengenal pasti masalah Membina hipotesis Mengawal pemboleh ubah
Identify a problem Construct a hypothesis Control variables
Merancang eksperimen Menjalankan eksperimen Mengumpul data
Plan an experiment Conduct the experiment Collect data
Menganalisis dan mentafsirkan data Membuat kesimpulan Menulis laporan
Analyse and interpret data Make a conclusion Write a report
3 Laporan eksperimen yang lengkap mesti mengandungi setiap yang berikut:
A complete experiment report must contain each of the following:
(a) Pernyataan masalah (e) Bahan dan radas
Problem statement Materials and apparatus
(b) Hipotesis/ Hypothesis (f) Prosedur
(c) Tujuan/ Aim Procedure
(d) Pemboleh ubah/ Variables (g) Keputusan/ Results
(i) Dimanipulasikan (h) Perbincangan (Analisis keputusan)
Manipulated Discussion (Analysis of results)
(ii) Bergerak balas/ Responding (i) Kesimpulan/ Conclusion
(iii) Dimalarkan/ Constant
Sikap Saintifik dan Nilai Murni dalam Menjalankan Penyiasatan Saintifik
1.7 Scientific Attitudes and Values in Carrying Out Scientific Investigations
1 Sikap saintifik yang perlu diamalkan/ Scientific attitudes which should be practised:
• Minat dan bersifat ingin tahu tentang alam sekitar
Be intereseted and curious about surroundings
• Jujur dan tepat dalam merekod dan mengesahkan data
Honest and accurate in recording and validating data
• Bertanggungjawab terhadap keselamatan diri, rakan sekerja dan alam sekitar
Be responsible for your own and others’ safety and the environment
4
Sains Tingkatan 1 Bab 2
Bab Sel sebagai Unit Asas Hidupan
2 Cell as the Basic Unit of Life
CONTOHSel – Struktur, Fungsi dan Organisasi 5 Langkah-langkah penyediaan slaid
Cell – Structure, Function and sel:
2.1 Organisation
Steps to prepare slide of cells:
1 Sel merupakan unit asas bagi benda Letakkan sel di atas slaid.
hidup. Place the cells onto the slide.
Tambahkan beberapa titis larutan pewarna.
Cells are the basic units of living things. Add a few drops of coloured solution.
2 Sel menjalankan semua fungsi hidup Letakkan kaca penutup ke atas lapisan sel.
Place the cover glass onto the layer of cells.
seperti pertumbuhan, respirasi, Serapkan larutan berlebihan dengan kertas turas.
pembiakan dan perkumuhan. Absorb the excessive solution using a filter paper.
Cells carry out all functions of life such
as growth, respiration, reproduction and
excretion.
3 Sel menjalankan proses pembahagian
untuk membentuk sel baharu atau
menggantikan sel yang rosak.
Cells undergo division process to form
new cells or replace damaged cells.
Perhatikan struktur sel melalui mikroskop.
Observe the structure of cells though a microscope.
• Larutan metilena biru untuk sel
4 Kanser berlaku akibat pembahagian pipi
sel berterusan tanpa kawalan. Methylene blue solution for cheek cells
Cancer occurs due to continous cell • Larutan iodin untuk sel bawang
Iodine solution for onion cells
division without control.
6 Struktur sel tumbuhan dan sel haiwan: Sitoplasma
The structures of plant cell and animal cell: Cytoplasm
Vakuol Mitokondria
Vacuole Mitochondria
Kloroplas
Chloroplas Nukleus
Nucleus
Dinding sel Membran sel
Cell wall Cell membrane
Sel tumbuhan/ Plant cell Sel haiwan/ Animal cell
5
Sains Tingkatan 1 Bab 2
7 Fungsi bahagian sel:
Functions of parts of cells:
Bahagian sel Fungsi
Part of cell Function
Membran sel Mengawal pergerakan bahan ke dalam dan ke luar sel
Cell membrane Controls the flow of substances in and out of the cell
• Mengandungi kromosom yang menyimpan maklumat
Nukleus genetik
Nucleus Contains chromosomes which keep genetic information
• Mengawal semua aktiviti dalam sel
Sitoplasma Controls all activities in the cell
Cytoplasm Sebagai medium tempat tindak balas kimia berlaku
Mitokondria Act as medium where chemical reactions occur
Mitochondria Penjana kuasa bagi sel
Dinding sel Energy generator of the cell
Cell wall • Menetapkan bentuk sel/ Fixed the shape of the cell
Kloroplas • Menyokong dan melindungi sel/ Supports and protects the cell
Chloroplast Menjalankan proses fotosintesis dengan menyerap tenaga cahaya
Carries out photosynthesis process by absorbing light energy
Vakuol • Memberikan sokongan struktur dengan sap sel
Vacuole Provides structural support using cell sap
• Berfungsi sebagai penyimpanan atau pelupusan sisa
Functions as storage or waste disposal
CONTOH
8 Jenis organisma/ Types of organisms: 10 Jenis sel tumbuhan
• Organisma unisel – satu sel sahaja Types of plant cells:
Unicellular organisms – only one cell (a) Sel palisad
• Organisma multisel – lebih Palisade cell
(b) Sel pengawal
daripada satu sel Guard cell
Multicellular organisms – more than (c) Sel epidermis
Epidermal cell
one cell (d) Sel rerambut akar
9 Jenis sel haiwan/ Types of animal cells: Root hair cell
(a) Sel saraf 11 Urutan organisasi sel:
Nerve cell The sequence of cell organisation:
(b) Sel epitelium
Epithelium cell Sel Tisu Organ
(c) Sel otot Cell Tissue Organ
Muscle cell
(d) Sel pembiakan Sistem Organisma
Reproductive cell System Organism
(e) Sel darah
Blood cell
6
Sains Tingkatan 1 Bab 2
12 Sistem dalam badan manusia:
Systems in the human body:
(a) Sistem rangka (e) Sistem respirasi (i) Sistem integumen
Skeletal system Respiratory system Integumentary system
(b) Sistem saraf (f) Sistem peredaran darah (j) Sistem endokrin
Nervous system Blood circulatory system Endocrine system
CONTOH (c) Sistem otot (g) Sistem pencernaan (k) Sistem pembiakan
Muscular system Digestive system Reproductive system
(d) Sistem limfa (h) Sistem perkumuhan
Lymphatic system Excretory system
2.2 Respirasi Sel dan Fotosintesis
Cell Respiration and Photosynthesis
1 Perbezaan antara pernafasan (respirasi luar), respirasi sel (respirasi dalam) dan
fotosintesis:
Difference between breathing (external respiration), cell respiration (internal respiration)
and photosynthesis:
Pernafasan Respirasi sel Fotosintesis
Breathing Cell respiration Photosynthesis
Pertukaran gas Pengoksidaan, Penguraian Mensintesis makanan sendiri
Gaseous exchange glukosa Synthesis own food
Oxidation, Glucose breakdown
Organisma dan persekitaran Dalam sel Tumbuhan hijau (klorofil)
Organism and environment Within cell Green plants (chlorophyll)
Berlaku dalam organ respirasi Berlaku dalam mitokondria Berlaku dalam kloroplas
Occurs in respiratory organ Occurs in mitochondria Occurs in chloroplast
Berlaku pada semua Berlaku pada semua Berlaku pada tumbuhan dan
organisma multisel organisma mikroorganisma
Occurs to all multicellular
Occurs to all organisms Occurs to plants and
organisms microorganism
Sentiasa berlaku Sentiasa berlaku Berlaku ketika ada cahaya
Always occur Always occur Occurs when there is light
Respirasi sel/ Cell respiration:
Glukosa + Oksigen Karbon dioksida + Air + Tenaga
Glucose + Oxygen Carbon dioxide + Water + Energy
Fotosintesis/ Photosynthesis:
Karbon dioksida + Air Klorofil Glukosa + Oksigen
Carbon dioxide + Water Chlorophyll Glucose + Oxygen
2 Kehadiran kanji boleh diuji dengan larutan iodin dengan warna perang bertukar
menjadi biru tua.
The presence of starch can be tested with iodine solution with brown colour turning dark
blue.
7
Bab 3 Koordinasi dan Gerak Balas
Coordination and Response
DilaraskanCONTOH3.1Homeostasis dalam Benda Hidup
ReadjustedHomeostasis in Living Things
1 Homeostasis ialah kebolehan untuk mengekalkan keadaan persekitaran dalam
badan organisma dalam keadaan seimbang dan stabil.
Homeostasis is the ablity to maintain the internal environment in the body of an organism
in a balanced and stable condition.
2 Proses kawalan homeostasis: 4 Kawal atur suhu badan:
Homeostasis control process: Regulation of body temperature:
• Meningkat/ Increases
Keadaan normal – Salur darah mengembang
Normal condition Blood vessels dilate
– Bulu roma condong
Rangsangan luar Hairs lie flat
External stimulation – Berpeluh/ Sweats
Keadaan normal berubah – Aktiviti otot rangka dan
Normal condition changed
perembesan hormon berkurang
Pusat kawalan (otak) Skeletal muscle activity and
Control centre (brain)
secretion of hormones decrease
Mekanisme pembetulan – Penghasilan air kencing
Corrective mechanism
berkurang
3 Kawal atur kandungan air: Production of urine decreases
Regulation of water content: • Menurun/ Decreases
• Meningkat/ Increases – Salur darah mengecut
Ginjal mengesan hormon untuk Blood vessels constrict
– Bulu roma menegak
menambahkan penghasilan air Hairs stand erect
kencing – Otot rangka mengecut dan
Kidney detects hormone to increase
the production of urine mengendur secara aktif
• Menurun/ Decreases Skeletal muscles contracts and
Ginjal mengesan hormon untuk
mengurangkan penghasilan air relax actively
kencing dan individu berasa – Menggigil untuk meningkatkan
dahaga
Kidney detects hormone to reduce the suhu badan
production of urine and the invidual Shivers to increase body
feels thirsty
temperature
5 Udara yang diperangkap oleh bulu
roma bertindak sebagai penebat
haba.
The air trapped by the hairs act as a heat
insulator.
8
Sains Tingkatan 1 Bab 3
6 Haiwan juga melakukan homeostasis untuk mengekalkan keadaan persekitaran
dalam badannya.
Animals also undergo homeostasis to maintain the internal environment of their bodies.
Haiwan Tindakan
Animal Action
CONTOH
Kucing Menjilat bulu apabila panas dan menegakkan bulu apabila sejuk
Cat Licks its fur when hot and erects its fur when cold
Anjing Menjelirkan lidah apabila panas dan menegakkan bulu apabila sejuk
Dog Hangs its tongue out when hot and erects its fur when cold
Cicak • Jantung berdegup dengan cepat dan pergerakan menjadi cepat Apabila
Lizard The heart beats faster and its movements become faster panas
Siput • Kadar metabolisme meningkat When hot
Snail Metabolism rate increases Apabila
• Aktiviti badan dan pergerakan menjadi perlahan sejuk
The body activities and its movements become slower When cold
• Kadar metabolisme menurun
Metabolism rate decreases
Menghasilkan bendalir dan mencari tempat lembap untuk mengurangkan
penyejatan air
Produces fluid and looks for humid place to reduce water loss through evaporation
7 Tumbuhan menjalankan 9 Sel-sel pengawal: Pintu stoma untuk
homeostasis melalui transpirasi. mengawal kadar penyejatan air
Plants perform homeostasis through
transpiration. The guard cells: The door of stoma which
control the rate of evaporation of water
8 Transpirasi mengawal atur Hari panas Hari sejuk
kandungan air dalam tumbuhan Hot day Cool day
melalui stoma.
Transpiration regulates the water
content in a plant through stoma.
Air tersejat melalui Kurang air tersejat Lebihan air tersejat
stoma pada daun Less water evaporates Excess water evaporates
Water evaporates through
the stoma on the leaves 10 Kepentingan homeostasis:
Air diangkat ke The importance of homeostasis:
bahagian atas tumbuhan (a) Mengekalkan keadaan optimum
akibat transpirasi badan untuk sel-sel berfungsi
Water is taken up to the To maintain an optimum body
plant due to transpiration condition for the cells to function
Air diserap oleh akar (b) Mengekalkan persekitaran
Water is absorbed by the yang sesuai bagi enzim untuk
roots berfungsi dengan cekap
To maintain a suitable environment
for the enzymes to function
efficiently
9
Bab 4 Pembiakan
Reproduction
CONTOH4.1Pembiakan Seks dan Aseks
Sexual and Asexual Reproduction
1 Pembiakan ialah proses penghasilan individu baharu oleh organisma hidup.
Reproduction is the process of producing new individuals from living organisms.
2 Cara pembiakan seks dan aseks/ Ways of sexual and asexual reproductions:
Pembiakan
Reproduction
Seks Aseks
Sexual Asexual
Persenyawaan dalam Persenyawaan luar
Internal fertilisation External fertilisation
Pembentukan spora Penjanaan semula Pembiakan vegetatif
Spore formation Regeneration Vegetative reproduction
Belahan dedua Pertunasan
Binary fission Budding
3 Pembiakan seks melibatkan induk jantan dan induk betina. Persenyawaan berlaku
untuk menghasilkan generasi baharu yang menunjukkan variasi genetik.
Sexual reproduction involves male and female parents. Fertilisation occurs to produce a new
generation which shows genetic variation.
4 Pembiakan aseks ialah proses penghasilan individu baharu daripada satu induk
sahaja tanpa sel pembiakan. Individu baharu adalah seiras secara genetik dengan
induknya.
Asexual reproduction is a process of producing new individual from only one parent without
reproductive cells. The new individual is genetically identical to its parent.
5 Pembiakan mengekalkan kemandirian spesies dan mengelakkan kepupusan.
Reproduction ensures the survival of the species and prevents extinction.
10