KANDUNGAN KEMAHIRAN SAINTIFIK U N I T 1 1 MIKROORGANISMA U N I T 3 5 MANUSIA U N I T 2 3 INTERAKSI ANTARA HIDUPAN U N I T 4 7 PEMELIHARAAN DAN PEMULIHARAAN U N I T 5 9 DAYA U N I T 6 11 KELAJUAN U N I T 7 13 PENGAWETAN MAKANAN U N I T 8 15 BAHAN BUANGAN U N I T 9 17 GERHANA U N I T 10 19 GALAKSI U N I T 11 21 KEstabilan dan kekuatan U N I T 12 23 TEKNOLOGI U N I T 13 25 UJIAN AKHIR SESI AKADEMIK (UASA) 27 JAWAPAN J1 – J4 CONTOH
1 U N I T Hari: Tarikh: 1 Halaman Buku Teks: 1 – 12 KEMAHIRAN SAINTIFIK A Kelaskan objek berikut berdasarkan keupayaan untuk tenggelam atau timbul di dalam air dalam peta pokok di bawah. TP3 Sudu plastik Guli Klip kertas Syiling Polistirena Gabus Paku Belon B Senaraikan peralatan dan bahan sains yang diperlukan bagi aktiviti berikut. 1 Menguji sifat kimia bahan bagi buah oren 2 Menentukan isi padu guli menggunakan kaedah sesaran air 3 Memerhati kulat di bawah mikroskop 4 Memerhati gerak balas tumbuhan terhadap cahaya (a) (b) (c) (d) (a) (b) (c) (d) 1 Tenggelam 2 Timbul Keupayaan bahan A B TP1 CONTOH
2 C Jawab semua soalan. 1. Rajah 1 menunjukkan sebiji cili dibiarkan pada suhu bilik. Rajah 1 Ramalkan apa yang berlaku kepada cili tersebut selepas dibiarkan selama seminggu. A Masih segar B Bertukar warna dan terdapat kulat C Mempunyai bau wangi D Mempunyai rasa yang lebih pedas 2. Rajah 2 menunjukkan pengelasan haiwan berdasarkan ciri yang sama. Ciri sepunya haiwan • Gajah • Harimau • X • Itik • Burung • Y Rajah 2 Apakah X dan Y? X Y A Kuda Ayam B Ayam Monyet C Ikan Kanggaru D Penyu Ikan D Jawab semua soalan. 1. Jadual 1 menunjukkan hasil penyiasatan terhadap isi padu air di dalam bekas selepas dimasukkan dua saiz bongkah yang berbeza. Isi padu awal air ialah 50 m. Bongkah Isi padu air selepas bongkah dimasukkan (m) 60 80 Jadual 1 Berdasarkan Jadual 1, nyatakan satu hipotesis. C D CONTOH
3 U N I T Hari: Tarikh: 2 MANUSIA Halaman Buku Teks: 13 – 32 A Padankan organ pembiakan perempuan dengan fungsinya yang betul. TP3 B Nyatakan dua bahagian utama yang membentuk sistem saraf pusat. TP2 A B W Y X Z Cara menjaga sistem saraf 1 W 2 X 3 Y 4 Z Menghasilkan ovum Menerima sperma dan menjadi saluran bayi dilahirkan Tempat embrio berkembang dan membesar Tempat persenyawaan berlaku 1. 2. B C Berikan cara-cara untuk menjaga sistem saraf dalam peta dakap di bawah. TP6 1. 2. 3. 4. CONTOH
4 C Jawab semua soalan. 1. Rajah 1 menunjukkan organ pembiakan perempuan. Rajah 1 Antara berikut, yang manakah benar tentang L? A Menghasilkan ovum B Tempat embrio berkembang C Menjadi saluran bayi dilahirkan D Tempat persenyawaan antara ovum dan sperma 2. Antara berikut, yang manakah menghasilkan sperma? A Faraj B Ovari C Zakar D Testis 3. Apakah yang mungkin berlaku jika sistem saraf periferi seseorang tidak berfungsi dengan baik? A Sakit perut B Rasa loyah C Hilang keseimbangan tubuh D Berat badan bertambah 4. Antara berikut, yang manakah penting kepada sistem saraf? A Brokoli B Nasi C Roti D Cili D Jawab semua soalan. 1. Rajah 1 menunjukkan sistem saraf manusia. Rajah 1 (a) Nyatakan dua jenis sistem saraf manusia. (b) Apakah fungsi Y? D E L Y CONTOH
27 Bahagian A Jawab semua soalan. 1. Yis digunakan dalam pembuatan makanan berikut, kecuali A C B D 2. Rajah 1 menerangkan dua kaedah pengawetan makanan, J dan K. Rajah 1 Antara makanan berikut, yang manakah tidak dikelaskan dalam kumpulan yang betul? 3. Rajah 2 menunjukkan organ pembiakan perempuan. Rajah 2 Apakah fungsi T? A Menghasilkan ovum B Tempat persenyawaan berlaku C Tempat embrio menempel D Menjadi saluran bayi dilahirkan 4. Jadual 1 menunjukkan jarak yang dilalui oleh empat buah kenderaan, W, X, Y dan Z. Jadual 1 Antara pernyataan berikut, yang manakah benar tentang kelajuan kenderaan tersebut? A X lebih laju daripada Y B Y lebih laju daripada W C Z lebih laju daripada W, X dan Y D W lebih perlahan daripada Y dan Z 5. Rajah 3 menunjukkan dua jenis gerhana penuh, V dan W. Rajah 3 Antara pernyataan berikut, yang manakah menerangkan perbezaan antara gerhana penuh V dan W dengan tepat? A V berlaku semasa fasa Bulan baharu manakala W berlaku semasa fasa Bulan purnama B V boleh diperhatikan melebihi satu jam manakala W hanya boleh diperhatikan selama beberapa minit C V berlaku pada waktu siang manakala W berlaku pada waktu malam D V berlaku apabila Bulan berada di antara Matahari dan Bumi manakala W berlaku apabila Bumi berada di antara Matahari dan Bulan 10 J Makanan disimpan pada suhu kurang daripada 18°C K Makanan disimpan pada suhu 0°C Kaedah pengawetan makanan J K A Kek Ayam B Bayam Aiskrim C Susu Telur D Anggur Ketam 2_10C T Kenderaan Jarak (km) Masa (jam) W 120 1 X 110 1 Y 160 2 Z 200 2 V W T CONTOH
28 6. Rajah 4 menunjukkan bahan-bahan buangan yang dikumpul oleh Kimi. Rajah 4 Apakah langkah yang perlu diambil oleh Kimi untuk menguruskan bahan buangan tersebut? A Menanam bahan buangan B Membakar bahan buangan C Mengasingkan bahan buangan mengikut jenis dan membuangnya ke dalam sungai D Mengasingkan bahan buangan mengikut jenis dan membuangnya ke dalam tong kitar semula 7. Rajah 5 menunjukkan satu aktiviti manusia Rajah 5 Apakah kesan aktiviti tersebut jika dibiarkan secara berleluasa? A Haiwan liar dapat dijual dengan harga murah B Populasi haiwan liar semakin berkurangan dan mengalami ancaman kepupusan C Pusat pemuliharaan perlu diwujudkan untuk melindungi haiwan liar D Pelbagai produk dapat dihasilkan daripada bahagian badan haiwan liar 8. Maklumat berikut menunjukkan langkahlangkah untuk menyiasat persaingan ruang bagi tumbuhan. Pilih urutan yang betul bagi langkah-langkah itu. A K, J, L, M C K, L, M, J B J, K, L, M D M, K, J, L 9. Rajah 6 menunjukkan dua buah terowong. Rajah 6 Mengapakah terowong X didapati lebih kuat daripada terowong Y? A Bentuk melengkung sukar dibina B Terowong melengkung menggunakan bahan yang kuat C Terowong melengkung mempunyai lebih banyak ruang D Struktur melengkung boleh menampung beban dan tekanan daripada semua arah 10. Zara telah menjalankan eksperimen seperti dalam Rajah 7 untuk mengkaji hubungan di antara daya geseran dengan jarak yang dilalui oleh sebuah kereta mainan. Rajah 7 Keputusan eksperimen direkodkan dalam Jadual 2. Jadual 2 Pilih pernyataan yang benar mengenai penyiasatan di atas. A Daya geseran paling besar di atas permukaan yang bertar B Daya geseran paling besar di atas permukaan yang licin C Semakin bertambah daya geseran, semakin jauh kereta mainan bergerak D Daya geseran di atas permukaan kertas pasir lebih besar daripada permukaan bertar X Y Kereta mainan Permukaan Masukkan dua piring petri, M dan N ke dalam almari. J Letakkan 15 biji kacang hijau ke dalam piring petri M dan 30 biji kacang hijau ke dalam piring petri N. K Selepas enam hari, bandingkan pertumbuhan anak benih kacang hijau. L Letakkan kapas lembap ke dalam kedua-dua piring petri M dan N. M Permukaan Jarak yang dilalui kereta mainan (cm) Tar 4 cm Kertas pasir 8 cm Cermin 12 cm CONTOH
29 8 Bahagian B Jawab semua soalan. 1. (a) Maklumat berikut menunjukkan fungsi dalam sistem saraf. Padankan maklumat dengan bahagian saraf pusat yang betul. [1 markah] (b) Lengkapkan rajah di bawah. 2. Rajah 1 menunjukkan arah cahaya matahari, kedudukan Bulan dan Bumi. [2 markah] (ii) Gariskan jawapan yang betul. Pola perubahan suhu di kawasan P ketika gerhana adalah ( menaik / menurun ). [1 markah] (b) Apakah fenomena lain yang berlaku ketika Bulan berada di kedudukan C? Tandakan (3) pada jawapan yang betul. Membawa maklumat dari seluruh tubuh ke otak dan dari otak ke seluruh tubuh serta mengawal tindakan refleks. Maklumat Bahagian saraf pusat Otak Saraf tunjang (a) (i) Lakarkan carta palang untuk menunjukkan kecerahan cahaya matahari di kawasan P ketika Bulan menghampiri kedudukan C. Sistem saraf Jenis Saraf pusat (i) Cara menjaga Makan makanan seimbang (ii) [2 markah] [1 markah] (c) Nyatakan satu fungsi sistem saraf. Haiwan kembali ke sarangnya. Kejadian siang dan malam. Air laut pasang dan akan lebih tinggi kedudukannya. [1 markah] Cahaya matahari C Bulan Bumi B A P Bumi Bulan C B A P Cahaya matahari CONTOH
30 Bahagian C Jawab semua soalan. 32 1. Sekumpulan murid menjalankan suatu penyiasatan ke atas tiga jenis permukaan J, K dan L. Sebuah bongkah ditolak di atas permukaan-permukaan tersebut. Jadual 1.1 menunjukkan hasil penyiasatan. Jadual 1.1 [1 markah] (b) Satu penyiasatan dijalankan ke atas permukaan P. Berdasarkan Jadual 1.1, ramalkan jarak bongkah bergerak, dalam cm, jika permukaan P lebih licin dari permukaan L tetapi lebih kasar dari permukaan K. [1 markah] (c) Apakah pemboleh ubah yang dimalarkan dalam penyiasatan ini? [1 markah] (d) Hitung kelajuan bongkah K, dalam cm/min, jika masa yang diambil untuk sampai ialah 5 minit. [2 markah] (e) Apakah yang boleh dilakukan untuk menambah kelajuan bongkah? [1 markah] Dalam satu penyiasatan lain untuk mengkaji kelajuan, maklumat yang terkumpul ditunjukkan dalam Jadual 1.2. Jadual 1.2 (g) Apakah pemboleh ubah dimanipulasi dari penyiasatan ini? [1 markah] Permukaan J K L Berat bongkah (g) 500 500 500 Jarak bongkah bergerak (cm) 30 80 40 (a) Apakah tujuan penyiasatan ini? Jenis kenderaan X Y Kelajuan (km/j) 4 2 (f) Nyatakan satu definisi secara operasi kelajuan bagi kenderaan Y dari kajian tersebut. [1 markah] CONTOH
31 2. Rajah 1 menunjukkan bilangan haiwan di suatu kawasan. Rajah 1 (b) Nyatakan satu hipotesis daripada penyiasatan ini. [1 markah] (c) Nyatakan corak perubahan: Haiwan X: Haiwan Z: [2 markah] (a) Berdasarkan Rajah 1, nyatakan satu pemerhatian. (d) Ramalkan bilangan haiwan X pada tahun 2025. (e) Berikan alasan kamu. (f) Nyatakan satu maklumat yang perlu dikumpul dalam penyiasatan ini. (g) Nyatakan satu spesies tumbuhan yang menghadapi masalah yang sama dengan haiwan X. [1 markah] [1 markah] [1 markah] [1 markah] [1 markah] 3. Rajah 2 menunjukkan hasil penyiasatan terhadap dua keping roti P dan Q selepas lima hari. Keduadua roti itu telah direnjis dengan kuantiti air yang berbeza. Rajah 2 Tompok hitam Roti P Sedikit air Roti Q Banyak air (a) Nyatakan pola pada carta palang yang menunjukkan maklumat yang diperolehi dari penyiasatan di atas. [2 markah] (b) Nyatakan pemboleh ubah dimalarkan. [1 markah] Tompok hitam Roti P Sedikit air Roti Q Banyak air Bilangan haiwan 2008 2013 2018 2023 Tahun Haiwan X Haiwan Y Haiwan Z 12 6 8 2 0 10 4 CONTOH
32 (c) Nyatakan satu pemerhatian yang boleh dibuat. [1 markah] (e) Nyatakan hubungan ruang dengan masa yang berlaku dalam penyiasatan di atas. [1 markah] (d) Berikan inferens kamu. [1 markah] (f) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat dari penyiasatan tersebut? [1 markah] (g) Nyatakan satu kaedah yang boleh digunakan untuk membolehkan roti tahan lebih lama. [1 markah] 4. Rajah 3 menunjukkan penyiasatan dijalankan untuk mengangkat beban dengan menggunakan takal. Bilangan takal kemudiannya ditambah dan ketinggian beban yang diangkat direkodkan dalam Jadual 2. Bilangan takal 1 2 3 Ketinggian beban yang diangkat (cm) 60 80 100 Rajah 3 Jadual 2 (c) Ramalkan ketinggian beban yang diangkat jika 5 biji takal digunakan. [1 markah] (d) Nyatakan hubungan antara bilangan takal dengan ketinggian beban yang diangkat. [1 markah] (e) Nyatakan satu pemboleh ubah yang dimalarkan dalam penyiasatan ini. [1 markah] (f) Nyatakan dua alat teknologi lain yang boleh digunakan dalam penyiasatan ini. [2 markah] (a) Apakah tujuan penyiasatan ini? [1 markah] (b) Nyatakan dua maklumat yang diperlukan dalam penyiasatan ini. [2 markah] CONTOH
J1 UNIT 1 Kemahiran Saintifik A 1. (a) Paku (b) Syiling (c) Guli (d) Klip kertas 2. (a) Gabus (b) Belon (c) Sudu plastik (d) Polistirena B 1. Bikar, larutan buah oren dan kertas litmus 2. Guli dan silinder penyukat 3. Kulat, jarum, slaid kaca, air, penitis dan mikroskop 4. Tumbuhan, kotak gelap yang berlubang dan sumber cahaya C 1. B 2. A D 1. Semakin besar saiz bongkah, semakin meningkat isi padu air. UNIT 2 Manusia A 1. Tempat embrio berkembang dan membesar 2. Tempat persenyawaan berlaku 3. Menerima sperma dan menjadi saluran bayi dilahirkan 4. Menghasilkan ovum B 1. Otak 2. Saraf tunjang C 1. Memakai topi keledar 2. Makan sayuran hijau 3. Tidur secukupnya 4. Menjalankan aktiviti seharian dengan postur yang betul D 1. D 2. D 3. C 4. A E 1. (a) – Sistem saraf pusat – Sistem saraf periferi (b) Menghubungkan sistem saraf pusat dengan otot rangka dan organorgan badan. UNIT 3 Mikroorganisma A 1. Yis 2. Paramesium 3. E.coli 4. Virus Influenza B 1. Bernafas 2. Bertumbuh 3. Bergerak C 1. Suhu 2. Air 3. Udara 4. Nutrien D 1. A 2. B 3. C E 1. (a) Alga (b) Mikroskop UNIT 4 Interaksi antara Hidupan A 1. (a) Makanan (b) Air (c) Pasangan (d) Tempat tinggal atau kawasan 2. (a) Makanan (b) Air (c) Tempat tinggal atau kawasan B Burung tiung mendapat makanan dengan memakan kutu di badan kerbau. Manakala badan kerbau bebas daripada kutu. C 1. Komensalisme 2. Parasitisme 3. Parasitisme D 1. C 2. B E 1. (a) komensalisme (b) Ikan remora melekat pada badan ikan jerung untuk mendapatkan sisa makanan dan pengangkutan. Manakala ikan jerung tidak mendapat apaapa kebaikan atau keburukan. CONTOH
J2 UNIT 5 Pemeliharaan dan Pemuliharaan A 1. TRex 2. Burung Dodo 3. Mamot 4. Harimau bertaring lengkung B 1. (a) Orang utan (b) Tapir 2. (a) Periuk kera (b) Orkid selipar C 1. Menebang pokok terpilih sahaja 2. Menguatkuasakan undangundang untuk melindungi hidupan terancam 3. Menjalankan kempen / Menguatkuasakan undangundang D 1. C 2. C E 1. (a) (i) Tidak (ii) Menyebabkan penjual mendapat sokong an jika adanya pembeli dan ini boleh menyebabkan kepupusan haiwan. UNIT 6 Daya A 1. Tarikan 2. Tolakan 3. Tolakan 4. Tarikan B 1. Menggunakan pelapik anti gelincir 2. Meletakkan penggolek 3. Menggunakan tepung asid borik C 1. A 2. B 3. B D 1. (a) Masa yang diambil oleh kereta P adalah lebih singkat kerana satah condong yang dilalui adalah lebih licin berbanding satah condong yang dilalui oleh kereta Q. (b) Semakin licin sesuatu permukaan, semakin kurang masa yang diambil untuk melaluinya. UNIT 7 Kelajuan A 1. km/j 2. m/s 3. cm/s B 1. 2 m/s 2. 125 km/j C 1. A 2. B 3. B D 1. (a) (i) Kelajuan objek (ii) Masa yang diambil untuk menuruni landasan UNIT 8 Teknologi Pengawetan Makanan A 1. Bertukar warna, berbau busuk dan berlendir 2. Menjadi lembik, berlendir, berbau masam dan bertompok hitam 3. Berbau busuk, tekstur berketul dan berbuih 4. Berubah tekstur, berkulat dan berubah warna B 1. Penyejukbekuan / Pengeringan 2. Penyalaian 3. Penjerukan / Pendinginan 4. Pempasteuran 5. Pelilinan 6. Pemasinan C 1. B 2. B 3. C D 1. (a) P : Telah berkulat dan bertukar tekstur Q : Dalam keadaan baik (b) Pendinginan dapat merencatkan pertumbuhan mikroorganisma dan menyebabkan buah Q tahan lebih lama berbanding P. UNIT 9 Bahan Buangan A 1. (a) Kulit pisang (b) Daun kering (c) Tulang ikan (d) Nasi 2. (a) Bateri telefon (b) Tin minuman (c) Tayar (d) Lampin pakai buang B 1. Ikan dan organisma akuatik akan tercemar dan boleh menyebabkan penyakit kepada manusia jika dimakan. 2. Menyebabkan pembiakan Aedes dan tikus yang mengancam kesihatan manusia. C 1. A 2. C D 1. Sayur : Telah reput Tin : Masih kekal dalam bentuk asal CONTOH
J3 UNIT 10 Gerhana A 1. Bumi berada di antara Matahari dan Bulan 2. Bulan berada di antara Matahari dan Bumi B Jawapan murid C 1. B 2. B 3. B D UNIT 11 Galaksi A 1. Berpilin 2. Bersaiz sangat besar 3. Terdiri daripada berjuta bintang, gas dan debu B 1. < 2. > C 1. Galaksi elips 2. Galaksi tidak seragam 3. Galaksi berpilin D 1. D 2. D 3. B E 1. (a) Berpilin (b) Sistem suria jauh lebih kecil berbanding dengan galaksi Bima Sakti. UNIT 12 Kestabilan dan Kekuatan A Jambatan Q lebih kuat daripada jambatan P B 1. (a) Luas tapak (b) Ketinggian 2. (a) Jenis bahan (b) Bentuk struktur C 1. Lebih selamat 2. Tidak mudah rosak 3. Tahan lama 4. Jimat kos penyelenggaraan D 1. A 2. C 3. C E 1. (a) T (b) Mempunyai luas tapak yang lebih besar UNIT 13 Teknologi A Aplikasi pengetahuan sains untuk mengatasi had keupayaan manusia B 1. Mendengar bunyi yang sangat kecil 2. Berkomunikasi dalam jarak yang jauh 3. Melihat objek yang sangat kecil C 1. Memendekkan masa perjalanan 2. Menyebabkan pencemaran udara D 1. A 2. C E 1. (a) (i) Ya (ii) Untuk keselesaan hidup Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) Bahagian A 1. D Pembuatan yogurt memerlukan bakteria 2. C Kaedah pengawetan J ialah pendinginan, manakala kaedah pengawetan K ialah penyejukbekuan. Susu sesuai diawet secara pempasteuran, manakala telur sesuai diawet secara pendinginan 3. A T ialah ovari 4. A W = 120 km/j; X = 110 km/j; Y = 80 km/j; Z = 100 km/j 5. B V ialah gerhana Bulan, manakala W ialah gerhana Matahari 6. D Bahan buangan perlu diasing mengikut jenis bagi memudahkan proses pelupusan dan dibuang ke dalam tong kitar semula bagi mengelakkan pencemaran alam sekitar 7. B Aktiviti pemburuan haram boleh mengancam spesies gajah 8. D Kapas lembap perlu diletak ke dalam piring petri M dan N. Kemudian, kacang hijau diletak ke dalam piring petri M dan N. Selepas itu, piring petri M dan N dimasukkan ke dalam almari. Akhir sekali, pemerhatian terhadap pertumbuhan anak benih kacang hijau tersebut 9. D Bentuk melengkung mempunyai struktur yang lebih stabil untuk menampung beban berbanding bentuk yang rata 10. A Permukaan licin seperti cermin mempunyai daya geseran paling rendah. Kereta mainan tidak dapat bergerak dengan jauh pada permukaan yang mempunyai daya geseran yang besar seperti permukaan bertar atau berpasir CONTOH
J4 Bahagian B 1. (a) Saraf tunjang (b) (i) Saraf periferi (ii) Elak minum minuman beralkohol (c) Menerima maklumat dari organ deria / Mengkoordinasi gerak balas 2. (a) (i) Masa Kecerahan cahaya Matahari (ii) menurun (b) Haiwan kembali ke sarangnya Bahagian C 1. (a) Untuk mengkaji hubungan antara jenis permukaan dengan jarak bongkah bergerak (b) Sebarang jawapan dari 41 cm hingga 79 cm (c) Berat bongkah (d) K = J M = 80 5 = 16 cm/min (e) Lumur minyak pada permukaan (f) Kelajuan kenderaan Y ialah masa yang diambil untuk sampai (g) Jenis kenderaan 2. (a) Bilangan haiwan Z bertambah berbanding haiwan Y dan X. (b) Semakin bertambah tahun, semakin bertambah bilangan haiwan Z dan semakin berkurang bilangan haiwan X dan Y. (c) Haiwan X : Berkurang Haiwan Z : Bertambah (d) 0 (e) Haiwan X mengalami kepupusan (f) Tahun / Bilangan haiwan (g) Pakma / Pokok Jati 3. (a) Carta palang bertambah (b) Jenis bahan makanan (c) Terdapat lebih banyak tompok hitam pada roti Q berbanding pada roti P. (d) Roti Q mendapat lebih banyak air. (e) Luas kawasan ditumbuhi kulat bertambah dalam masa lima hari. (f) Semakin bertambah kuantiti air, semakin bertambah luas kawasan ditumbuhi tompok hitam. (g) Keringkan roti tersebut. 4. (a) Untuk mengkaji hubungan antara bilangan takal dengan ketinggian beban yang diangkat. (b) – Bilangan takal – Ketinggian beban yang boleh diangkat (c) 140 cm (d) Semakin bertambah bilangan takal, semakin bertambah ketinggian beban yang diangkat. (e) Berat bongkah / Berat beban (f) – Tangga – Kren CONTOH
CONTOH