Bahan Bertulis Rakan Bahasa KPBM

BAHASA MELAYU
UNTUK PENUTUR ASING

(Tahap Asas)

Rakan Bahasa

Institut Alam Dan Tamadun Melayu
Universiti Kebangsaan Malaysia
2021

KATA PENGANTAR

Kehadiran warga asing ke Malaysia merupakan peluang untuk mengembangkan bahasa Melayu kepada
penutur asing, dan hal ini memerlukan perancangan dan tindakan yang tepat. Justeru, kumpulan penyelidik
dari UKM dan UPM yang menerima geran penyelidikan FRGS/1/2015/SSI01/UKM/02/9 daripada
Kementerian Pendidikan Tinggi, Malaysia ini bertujuan membangunkan kit pengajaran dan pembelajaran
(P&P) bahasa Melayu untuk penutur asing. Maka terhasil Kit Pembelajaran Bahasa Melayu (KPBM) untuk
penutur asing yang dapat diakses secara dalam talian melalui pautan www.kitbm.ukm/ms. KPBM tersebut
menawarkan dua bahan pembelajaran iaitu bahan bertulis dan bahan multimedia.

Buku ini merupakan bahan bertulis dengan jenama ‘Rakan Bahasa’ yang mengandungi topik asas
pembelajaran bahasa Melayu bermula daripada pengenalan huruf, diftong, suku kata, nombor, dan
golongan kata diikuti dengan topik pembelajaran berdasarkan tema perbualan masyarakat penutur natif.
Skrip tema perbualan diangkat menjadi video perbualan dan digunakan oleh penutur asing untuk
memperkayakan kemahiran bertutur mereka. Sementara bahan bertulis ini digunakan untuk meningkatkan
kemahiran membaca dan menulis penutur asing. Pada akhir setiap sesi pembelajaran telah disediakan
dengan latihan untuk pengukuhan penutur asing.

Para penulis buku Rakan Bahasa ini memurnikan draf awal dengan mengambil kira segala aspek
pembelajaran bahasa Melayu tahap asas untuk penutur asing iaitu dari aspek linguistik dan budaya
masyarakat Malaysia terutama kaum Melayu. Hal ini bertujuan untuk membolehkan penutur asing
mempelajari bahasa Melayu bukan sekadar bahasanya tetapi juga budayanya. Bahan bertulis dan kit video
yang terkandung dalam KPBM berusaha untuk meningkatkan kemahiran berkomunikasi penutur asing
dalam pelbagai situasi harian di Malaysia. Dengan mempelajari bahasa Melayu melalui bahan bertulis ini
dan kit video, diharapkan penutur asing dapat menggunakan bahasa Melayu ketika berkomunikasi
mengikut norma dan adab kesantunan masyarakat Malaysia.

Kami berterima kasih kepada Kementerian Pendidikan Tinggi kerana menganugerahkan geran
FRGS/1/2015/SSI01/UKM/02/9 kepada kumpulan kami. Kami juga merakamkan jutaan terima kasih
kepada semua yag terlibat dalam menjayakan penerbitan bahan bertulis dan kit video dengan jenama
Rakan Bahasa ini.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 1

PENGENALAN

Tahap Asas

Tahap pembelajaran buku ini adalah pada tahap asas yang bertujuan untuk membolehkan pelajar
mengenali bahasa Melayu dan menggunakan bahasa Melayu yang meliputi pelbagai situasi
seharian untuk berkomunikasi dengan penduduk di Malaysia. Penekanan awal tertumpu kepada
aspek sebutan dan kosa kata yang bersesuaian mengikut konteks. Seterusnya diikuti dengan
pembelajaran mengikut tema perbualan masyarakat penutur natif bahasa Melayu. Pengukuhan
ingatan dan penilaian pembelajaran penutur asing dapat dijana melalui latihan yang disediakan.
Buku ini boleh digunakan bersama dengan pembelajaran menggunakan kit video yang terdapat di
dalam laman web KPBM untuk sesi pembelajaran yang lebih interaktif. Pada tahap akhir
pembelajaran, pelajar boleh berinteraksi menggunakan bahasa Melayu dan membaca serta
memahami ayat-ayat mudah. Di samping itu, pelajar juga dapat menulis karangan pendek
berdasarkan kehidupan seharian di Malaysia menggunakan bahasa Melayu.

(Nota: Setiap gambar dan ilustrasi yang dipaparkan dalam buku ini adalah hak milik projek penyelidikan
dan simpanan peribadi penulis kecuali yang telah dinyatakan sumbernya)

Scan Kod QR di bawah untuk ke laman web Kit Pembelajaran Bahasa Melayu (KPBM)

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 2

ISI KANDUNGAN

UNIT ASAS: KENALI BAHASA MELAYU ...................................................................... 6
• KENALI HURUF ANTARABANGSA ...................................................................................................... 6
• KENALI HURUF BAHASA MELAYU ..................................................................................................... 6
• KENALI VOKAL ....................................................................................................................................... 7
KENALI KONSONAN ...................................................................................................................................... 9
Latihan Menyebut ....................................................................................................................................10
Latihan Membaca .....................................................................................................................................11
DIFTONG ........................................................................................................................................................ 12
SUKU KATA.....................................................................................................................................................13
• KENALI NOMBOR ................................................................................................................................. 16
• KENALI GOLONGAN KATA................................................................................................................. 21
KATA NAMA ......................................................................................................................................................21
KATA KERJA......................................................................................................................................................22
KATA ADJEKTIF/KATA SIFAT .....................................................................................................................24
KATA SENDI NAMA ........................................................................................................................................26
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 28

TEMA 1 : SAPAAN ................................................................................................... 33
UCAPAN SAPAAN.......................................................................................................................................... 34
Jenis pemula Sapaan ....................................................................................................................................34
Budaya Memberi Salam ...............................................................................................................................34
Pertanyaan Khabar ........................................................................................................................................35
Sapaan apabila berpisah .............................................................................................................................35
Sapaan penghargaan ....................................................................................................................................36
PENGGUNAAN KATA GANTI NAMA ......................................................................................................... 36
MARI BERTUTUR .....................................................................................................................................37
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 39

TEMA 2 : KELUARGA ............................................................................................... 42
KELUARGA ..................................................................................................................................................... 43
Pemimpin keluarga ........................................................................................................................................43
Keluarga Asas ..................................................................................................................................................44
Keluarga majmuk ...........................................................................................................................................44
Panggilan adik-beradik.................................................................................................................................45
KELUARGA ASAS SAYA .............................................................................................................................. 45
PENGENALAN ADIK BERADIK SAYA ....................................................................................................... 46
MARI BERTUTUR .................................................................................................................................... 48
LATIHAN ..........................................................................................................................................................51

TEMA 3 : URUSAN DI KAUNTER .............................................................................. 53
KAUNTER ........................................................................................................................................................ 54
Jenis Kaunter di Malaysia............................................................................................................................54
Perbualan Di Kaunter....................................................................................................................................56
Budaya Di Kaunter.........................................................................................................................................57
MARI BERTUTUR .................................................................................................................................... 58
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 61

TEMA 4 : MASA DAN ARAH...................................................................................... 64
MASA ............................................................................................................................................................... 65

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 3

Tahun .................................................................................................................................................................. 65
Bulan ...................................................................................................................................................................65
Hari ......................................................................................................................................................................65
Masa ....................................................................................................................................................................66
Waktu.................................................................................................................................................................. 66
KATA SENDI NAMA DAN MASA .................................................................................................................67
KATA ARAH .................................................................................................................................................... 68
Penunjuk Arah .................................................................................................................................................68
KATA SENDI NAMA DAN ARAH .................................................................................................................70
MARI BERTUTUR .....................................................................................................................................71
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 74

TEMA 5 : NOMBOR, ANGKA DAN ALAMAT ............................................................... 77
NOMBOR DAN ANGKA ................................................................................................................................ 78
MATA WANG MALAYSIA ...............................................................................................................................78
ALAMAT ..............................................................................................................................................................80
MARI BERTUTUR .................................................................................................................................... 83
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 86

TEMA 6 : ALAM SEKITAR DAN CUACA ..................................................................... 91
ALAM SEKITAR DI MALAYSIA................................................................................................................... 93
CUACA DI MALAYSIA .................................................................................................................................. 95
MARI BERTUTUR .................................................................................................................................... 97
LATIHAN ......................................................................................................................................................... 99

TEMA 7 : MAKANAN .............................................................................................. 102
MAKANAN UTAMA .......................................................................................................................................103
Jenis Nasi ........................................................................................................................................................103
Jenis Lauk........................................................................................................................................................104
MAKANAN TRADISIONAL/KUIH ............................................................................................................. 109
Jenis kuih.........................................................................................................................................................109
MARI BERTUTUR ...................................................................................................................................110
LATIHAN ........................................................................................................................................................ 113

TEMA 8 : PERAYAAN ............................................................................................. 117
PERAYAAN DI MALAYSIA ..........................................................................................................................118
PERAYAAN MENGIKUT KAUM DI MALAYSIA........................................................................................118
Hari Raya Aidilfitri/Hari Raya Puasa......................................................................................................118
Hari Raya Aidiladha/Hari Raya Korban ................................................................................................119
Tahun Baru Cina/Gong Xi Fa Cai/Hari Raya Cina ............................................................................122
Deepavali/Diwali ...........................................................................................................................................123
LIRIK LAGU RAYA .......................................................................................................................................125
MARI BERTUTUR .................................................................................................................................. 126
LATIHAN ....................................................................................................................................................... 128

TEMA 9 : PEKERJAAN............................................................................................ 131
JENIS PEKERJAAN .................................................................................................. 132
DIALOG BERGAMBAR 1.............................................................................................................................135
DIALOG BERGAMBAR 2.............................................................................................................................136
MARI BERTUTUR ...................................................................................................................................136
LATIHAN ........................................................................................................................................................139

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 4

TEMA 10 : PERMAINAN TRADISIONAL.................................................................. 143
JENIS PERMAINAN TRADISIONAL DI MALAYSIA .............................................................................. 144
PERMAINAN CONGKAK...............................................................................................................................145
Cara bermain congkak ...............................................................................................................................145
MARI BERTUTUR ...................................................................................................................................147
LATIHAN ........................................................................................................................................................150

TEMA 11 : CUTI UMUM DI MALAYSIA ................................................................... 153
CUTI UMUM ..................................................................................................................................................154
Kalendar Tahun 2021 .......................................................................................... 154
Senarai cuti umum di Malaysia pada tahun 2021..................................................... 155
MARI BERTUTUR ...................................................................................................................................156
LATIHAN ........................................................................................................................................................158

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 5

UNIT ASAS: KENALI BAHASA MELAYU

KENALI HURUF ANTARABANGSA

Aa Jj Ss
Bb Kk Tt
Cc Ll Uu
Dd Mm Vv
Ee Nn Ww
Ff Oo Xx
Gg Pp Yy
Hh Qq Zz
Ii Rr

KENALI HURUF BAHASA MELAYU

Aa Jj Ss
Bb Kk Tt
Cc Ll Uu
Dd Mm Ww
Ee Nn Yy
Gg Oo
Hh Pp
Ii Rr

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 6

KENALI VOKAL

Bunyi suara yang dilambangkan dengan huruf-huruf a, e, i, o, u.

ae i ou

*Vokal e ada dua jenis iaitu:
• e – taling = /e/
• e – pepet = /ə/

➢ Kedudukan Vokal bahasa Melayu pada
keadaan bibir dan lidah

Depan Tengah Belakang

Sempit i ə u
e o
Separuh ɔ
sempit a

Separuh
luas

Luas

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 7

Cara menyebut Vokal

VOKAL CARA MENYEBUT CONTOH
a /a/ - far apa
/e/ - let esok
e – taling /ə/ - a bus emak
e – pepet ikan
/i/ - fish, eat, meet orang
i /o/ - a lot suka
o /u/ - good
u

Keadaan bibir semasa membunyikan vokal

Vokal Contoh Cara Menyebut

i ikan

e - taling esok

e - pepet emak

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 8

a awak
ɔ orang

o sorok

u ular

KENALI KONSONAN

Bunyi yang dilambangkan oleh huruf-huruf selain huruf vokal:

b c d g hjk l
m n p r s twy

Catatan:
❖ Gabungan konsonan dalam bahasa Melayu ialah,

ny ng

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 9

❖ Huruf [f], [v], dan gabungan huruf [th], [dh], [dz], [z], [sy],
[kh] dan [gh] merupakan huruf bagi kata pinjaman.

➢ Carta Konsonan Bahasa Melayu

Daerah Artikulasi

Cara Dua Gusi Gusi Gusi Lelangit Pita

penghasilan bibir lelangit lelangit lembut suara

keras lembut

Letupan p, b t, d k, g

Letusan c, j h

Geseran s

Getaran r

Sisian l

Sengauan m n ny ng

Separuh w y

Vokal

LATIHAN MENYEBUT

/ɑ/ /e/ /i/ /o/ /u/
/b/ bɑ be bi bo bu
/c/ cɑ ce ci co cu
/d/ dɑ de di do du
/f/ fɑ fe fi fo fu
/g/ gɑ ge gi go gu
/h/ hɑ he hi ho hu
/j/ jɑ je ji jo ju

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 10

/k/ kɑ ke ki ko ku
/l/ lɑ le li lo lu
/m/ mɑ me mi mo mu
/n/ nɑ ne ni no nu
/p/ pɑ pe pi po pu
/r/ rɑ re ri ro ru
/s/ sɑ se si so su
/t/ tɑ te ti to tu
/w/ wɑ we wi wo wu
/y/ yɑ ye yi yo yu
/z/ zɑ ze zi zo zu

LATIHAN MEMBACA

Saya ada adik
Adik saya cantik
Saya sayang adik saya

Esok Ela beli kereta (https://www.vanilla.kini.blog/2020/06/04/macam-confirm-
Kereta Ela warna merah sangat/)
Kereta Ela sangat mewah
(https://web.facebook.com/berasserinditstj/?_rdc=1&_rdr)
Emak beli beras
Beras emak jenama Serindit
Beras jenama Serindit sedap

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 11

Omar seorang pelakon
Omar orang Johor
Orang Johor sokong Omar

Siti beli cincin
Cincin itu cantik
Siti beri cincin itu kepada ibu

Ibu jual guli
Ibu jual guli guna guni
Guni ibu warna kuning

(https://www.besthdwallpaper.com/latar-belakang/guli-

kaca-berwarna-warni-dt_ms-12053.html)

DIFTONG

Gabungan dua bunyi vokal yang disebut dalam satu suku kata.

ai au oi

Contoh Kedudukan Diftong
Diftong
ai Awal- -Tengah- -Akhir
au
Ain kain tupai

Aidilfitri lain pandai

aurat saudara pulau

auditorium kerbau pisau

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 12

oi - boikot amboi
- boroi

SUKU KATA

1. Suku kata ialah unsur yang membentuk kata.
2. Suku kata terbentuk melalui gabungan vokal dan konsonan.
3. Pedoman sebutan suku kata bahasa melayu adalah seperti

berikut:
(Rujukan pola: K = Konsonan, V = Vokal)

Struktur suku kata bahasa Melayu

Pola am Contoh oleh
V api aku buat
KV ambil saya angka
VK tin kuat cakap
adik
KVK

Jenis suku kata

Terbuka Tertutup

(diakhiri dengan vokal) (diakhiri dengan konsonan)

Pola Contoh Pola Contoh

KV ya VK am

V+KV api KVK tin

KV+KV susu V+KVK adik

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 13

Bilangan suku kata dan contoh

1 Suku Kata ya Contoh ku
KV am la di
VK lap sa jom
KVK bank tin
krim era
KVKK* skru zink
KKVK* straw stok undi
KKKV* iman
KKKVK* api skrip dia
2 Suku Kata ais Contoh main
V + KV inti mata
V + VK ular uli salam
VK + KV dua air mandi
V + KVK biar erti tonton
KV + V saya alam
KV + VK modul doa selepas
KV + KV makna buat
KV + KVK jemput nama
KVK + KV makan
KVK + KVK adalah pintu
**3 Suku Kata bahasa pantun
V+KV+KVK sepuluh Contoh
KV+KV+KV sembilan apakah
KV+KV+KVK Melayu
KVK+KV+KVK semalam

*Perkataan daripada gabungan suku kata KK biasanya merupakan kata
pinjaman.

Contoh: KVKK – Bank

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 14

**Perkataan 3 suku kata juga banyak ditemui pada perkataan berimbuhan
iaitu apabila kata dasar bergabung dengan imbuhan seperti bermain,
memasak, disimpan dan lain-lain. Ini tidak akan dibincangkan di dalam
modul pembelajaran tahap asas ini.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 15

KENALI NOMBOR

❖ Sistem Nombor

Juta
Ratus
Ribu
Puluh Ribu
Ribu
Ratus
Puluh

Sa

Sa

0 sifar/kosong 5 lima

1 satu 6 enam

2 dua 7 tujuh

3 tiga 8 lapan

4 empat 9 sembilan

Puluh 60 enam puluh
70 tujuh puluh
10 sepuluh 80 lapan puluh
20 dua puluh
30 tiga puluh

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 16

40 empat puluh 90 sembilan puluh
50 lima puluh

Ratus 600 enam ratus
700 tujuh ratus
100 seratus 800 lapan ratus
200 dua ratus 900 sembilan ratus
300 tiga ratus
400 empat ratus
500 lima ratus

Ribu 6000 enam ribu

1000 seribu/satu 7000 tujuh ribu
ribu 8000 lapan ribu
9000 sembilan ribu
2000 dua ribu
3000 tiga ribu
4000 empat ribu
5000 lima ribu

Puluh Ribu sepuluh ribu
dua puluh ribu
10 000 tiga puluh ribu
20 000 empat puluh ribu
30 000 lima puluh ribu
40 000
50 000

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 17

60 000 enam puluh ribu
70 000 tujuh puluh ribu
80 000 lapan puluh ribu
90 000 sembilan puluh ribu

Ratus Ribu seratus ribu
dua ratus ribu
100 000 tiga ratus ribu
200 000 empat ratus ribu
300 000 lima ratus ribu
400 000 enam ratus ribu
500 000 tujuh ratus ribu
600 000 lapan ratus ribu
700 000 sembilan ratus ribu
800 000
900 000

Juta sejuta/satu juta
dua juta
1 000 000 tiga juta
2 000 000 empat juta
3 000 000 lima juta
4 000 000 enam juta
5 000 000 tujuh juta
6 000 000 lapan juta
7 000 000
8 000 000

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 18

9 000 000 sembilan juta
10 000 000 sepuluh juta

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 19

LATIHAN MENYEBUT

Sebut suku kata di bawah dengan betul.

1. sa + ya

2. ma + kan

3. se + ma + lam
4. i + bu
5. a + da

6. kha + bar
7. ba + ik
8. du + it

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 20

KENALI GOLONGAN KATA

Penggolongan kata merupakan proses menjeniskan perkataan berdasarkan
keserupaan bentuk dan fungsi.

Golongan Kata

1. Kata Nama

Kata nama Kata nama Kata ganti
am khas nama

2. Kata Kerja

3. Kata Adjektif/Sifat

4. Kata Sendi Nama

KATA NAMA

1. Kata Nama Am: Kata nama yang merujuk kepada sesuatu benda atau perkara
yang umum sifatnya.

2. Kata Nama Khas: Kata nama yang merujuk kepada orang, benda, institusi,
atau sesuatu yang membawa makna khusus.

Kata Nama Am Kata Nama Khas
manusia Ahmad
rumah Azman
negara Malaysia
baju Melayu
permainan Cina
congkak India
guru
perayaan Kementerian Pendidikan
Aidilfitri

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 21

Kata Ganti Nama

Kata ganti nama ialah kata yang digunakan untuk menggantikan nama
orang atau sesuatu.

Jenis Tunggal Ramai

Kata ganti nama diri saya, aku, orang kita
pertama awak, kau
kamu
Kata ganti nama diri dia, kamu semua
kedua
mereka
Kata ganti nama diri
ketiga

KATA KERJA

Kata kerja merupakan kata yang menerangkan sesuatu perbuatan.

KATA KERJA

salam senyum

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 22

ajar main

bangun duduk

jalan bual

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 23

tulis pegang

KATA ADJEKTIF/KATA SIFAT

Kata Adjektif ialah kata yang menunjukkan sifat sesuatu.

Kata Adjektif Gambar
manis

masam (https://www.mstar.com.my/xpose/famili/2020/01/14/diet-
tanpa-gula)

(https://www.alaf21.com.my/info-artikel/583/jenis-jenis-
limau)

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 24

masin

(https://hellosehat.com/nutrisi/fakta-gizi/jenis-garam-
paling-sehat/)

pedas
pahit

(https://www.hmetro.com.my/WM/2020/08/613734/khasiat-
peria-katak)

sakit

cantik

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 25

tinggi

rendah

(https://siraplimau.com/kelebihan-orang-pendek-rendah-
wanita/)

KATA SENDI NAMA

Kata Sendi Nama ialah kata yang terletak di depan kata/frasa nama
dan bertujuan untuk menyambungkan frasa nama dengan kata atau
frasa dalam ayat.
Antara contoh kata sendi nama beserta penggunaan dan contohnya:

Kata Sendi Nama Penggunaan Contoh

di • tempat • di rumah
ke • tempat • ke sana

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 26

• arah • ke kiri
• masa
• tempat • dari pagi ke petang
• masa
dari • dari sekolah
• had masa
hingga • bersama • dari pagi
dengan • tempat
daripada • asal • dari pukul 8.00
• perbandingan malam
pada
kepada • waktu • dari pagi hingga
untuk malam
• orang
• tujuan • aku pergi dengan
dia

• saya datang

daripada Kelantan

• Saya berasal

daripada Malaysia

• Dia lebih kurus
daripada saya

• pada pukul 7.00
pagi

• Saya beri buku
kepada cikgu

• Saya masak untuk
makan

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 27

LATIHAN

1. Tulis semula vokal dan konsonan yang betul berdasarkan perkataan di

bawah.

PERKATAAN VOKAL KONSONAN

1. ibu i, u b

2. suka

3. saya

4. bunga

5. kaki

6. tangan

7. dia

8. tanya

9. yang

10.awak

2. Kenal pasti bilangan dan jenis suku kata bagi perkataan di bawah.

PERKATAAN BILANGAN SUKU KATA JENIS SUKU KATA
1. ya 1 terbuka
2. bapa
3. rumah
4. itu
5. yu
6. ikan
7. tanpa
8. baca
9. gambar

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 28

10. suka

3. Tulis semula nombor-nombor di bawah dengan perkataan yang tepat.

NOMBOR PERKATAAN NOMBOR PERKATAAN

1 satu 4

10 11

12 56

25 15

6 100

4. Kenal pasti jenis golongan kata bagi gambar-gambar di bawah dan

tuliskan perkataan yang sesuai bagi gambar tersebut.

GAMBAR JENIS KATA PERKATAAN

Kata nama ikan

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 29

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 30

5. Tuliskan kata sendi nama yang sesuai bagi menyambungkan frasa

berdasarkan gambar di bawah.

Gambar Ayat

Bola itu di atas meja.

Kepada: Surat itu _______ Ahmad kepada Abu.
Mereka hendak _____ sana.
Abu Bin Ali
No. 1, Kampung Baru, Ahmad duduk ______ Azman.
Jalan Kota,
Kuala Lumpur.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 31

Ahmad pergi sekolah _____ pukul 10.00
pagi.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 32

TEMA 1

SAPAAN

Hasil pembelajaran, anda dapat belajar,

✓ Kata dan ucapan sapaan
✓ Penggunaan kata ganti nama
✓ Pertanyaan khabar
✓ Pertanyaan mengenai makan

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 33

UCAPAN SAPAAN

Maksud sapaan: Teguran untuk mengajak berbual dengan seseorang yang ditemui.

JENIS PEMULA SAPAAN

Ucapan sapaan universal
• Hai
• Helo

Ucap Salam untuk orang Islam sahaja:
• Assalamualaikum
• Waalaikummussalam

Ucap Selamat mengikut waktu:
• Selamat pagi
• Selamat tengahari
• Selamat petang
• Selamat malam

BUDAYA MEMBERI SALAM

Berjabat tangan antara sama jantina
berlainan agama

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 34

Berjabat tangan antara sama
jantina dan agama

Meletakkan tangan di dada
selepas berjabat tangan

PERTANYAAN KHABAR

• Apa khabar? • Khabar baik
• Sihat? • Sihat

SAPAAN APABILA BERPISAH

• Selamat tinggal
• Selamat jalan
• Saya pergi dulu
• Jumpa lagi

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 35

SAPAAN PENGHARGAAN

• Terima kasih
• Sama-sama

PENGGUNAAN KATA GANTI NAMA

Kumpulan Kata Ganti Kata Ganti Kata Ganti
Nama Diri
Nama Diri Nama Diri
Ketiga
Pertama Kedua

Tunggal/Seorang saya awak dia
aku kau beliau
anda

Jamak/Ramai kita anda semua mereka
kami kamu semua

SEMAKAN SEBUTAN

Ucap Sapaan Bertanya Pertanyaan Akhiri
Khabar Makan Perbualan

Orang Islam Assalamualaikum Apa khabar? Awak sudah Saya pergi dulu.
dan Khabar baik. makan? Jumpa lagi.
Waalaikumsalam Selamat tinggal.
Orang Islam Hai Awak sihat? Saya sudah
Saya sihat. makan tadi.

Umum Selamat pagi Saya kurang Saya belum
Selamat tengahari sihat. makan.

Selamat petang

Selamat malam

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 36

MARI BERTUTUR

Sila baca, dengar (Audio) dan tonton (Video) dengan teliti berkenaan situasi
pertuturan di bawah. Seterusnya, sila berlatih bertutur semula.

Audio dan video boleh didapati dalam laman web KPBM.

*Penulisan skrip di bawah menggunakan bahasa Melayu baku/formal. Manakala
rakaman video menggunakan sebutan tidak baku/tidak formal yang biasa
digunakan dalam percakapan sehari-hari.

Situasi 1.1 Sapaan dengan orang lebih tua

Latar tempat: Di sebuah kedai makan

Azman : Assalamualaikum, pak cik Ayub.
Pak cik Ayub : Waalaikumussalam.

Azman : Pak cik apa khabar?
Pak cik Ayub : Khabar baik.

Azman : Pak cik dari mana tadi?
Pak Cik Ayub : Pak cik dari kampung.

Azman : Bagaimana keadaan keluarga pak cik di kampung?
Pak Cik Ayub : Semua sihat.

Azman : Baguslah kalau macam tu. Pak cik dah makan?
Pak cik Ayub : Dah makan tadi.

Azman : Kalau macam tu, saya buat kerja saya dululah. Nanti
kita jumpa balik.

Situasi 1.2 Sapaan antara rakan sebaya sama bangsa
Latar tempat: Sekitar Universiti

Azman : Assalamualaikum, Ahmad.
Ahmad : Waalaikumussalam, Azman.
Azman : Kau apa khabar? Lama tak nampak.
Ahmad : Aku sihat. Aku baru balik dari kampung semalam.
Azman : Oh, baru balik dari kampung. Bagaimana keadaan keluarga

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 37

Ahmad : kau di kampung?
Azman : Alhamdulillah. Mereka semua sihat.
Ahmad : Baguslah. Kau dah makan?
Azman : Belum, aku masih kenyang lagi.
Ahmad : Kalau macam tu, aku pergi kafe dululah.
Baiklah, aku pun nak belajar ni.

Situasi 1.3 Sapaan antara rakan sebaya berlainan bangsa
Latar tempat: Sekitar Universiti

Azman : Muthu…
Muthu : Eh, Azman…
Azman : Hai, selamat pagi.
Muthu : Hai, selamat pagi.
Azman : Awak apa khabar?
Muthu : Khabar baik.
Azman : Awak dari mana? Lama tak nampak.
Muthu : Saya baru balik dari kampung.
Azman : Oh, bagaimana keadaan keluarga awak di
kampung?
Muthu : Mereka semua sihat.
Azman : Baguslah. Awak sudah makan?
Muthu : Saya sudah makan tadi.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 38

LATIHAN

Latihan 1

Isi tempat kosong dengan jawapan yang betul.

1. , Ahmad.
Selamat pagi, Azman.

2. Awak apa khabar?
Saya .

3. Awak sudah ?
Saya sudah makan tadi.

4. Keluarga awak ?
Mereka semua sihat.

5. Bagaimana keadaan keluarga awak?
semua khabar baik.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 39

Latihan 2

Isikan dialog perbualan di bawah dengan jawapan yang sesuai.

Muthu,
apa khabar?

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 40

Latihan 3

Tandakan (√) untuk penggunaan kata sapaan yang bagus.

1. Hai. Apa khabar?
2. Esok saya hendak ke sekolah.
3. Selamat pagi. Boleh saya tanya sesuatu?
4. Hai. Nama saya Mariam. Apa nama awak?
5. Awak sihat?
6. Siti, kenalkan ini kawan saya, Seri.
7. Seronok bertemu awak.
8. Jom jumpa hari Isnin ini!
9. Selamat tinggal. Jumpa lagi.
10. Awak sudah makan?

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 41

TEMA 2
KELUARGA

Hasilnya, anda akan dapat belajar mengenai,

✓ Panggilan atau gelaran dalam keluarga
✓ Cara memperkenalkan ahli keluarga
✓ Perbualan sesama ahli keluarga

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 42

KELUARGA

(https://harakahdaily.net/index.php/2020/10/23/indahnya-keluarga-gerakan-islam/)

PEMIMPIN KELUARGA

Suami sebagai
ketua keluarga

Isteri sebagai
pembantu ketua
keluarga

Suami & Isteri 43

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas

KELUARGA ASAS Panggilan
ayah, bapak, abah
Ahli ibu, emak, mak, mama
bapa kakak
ibu abang
anak adik

KELUARGA MAJMUK Moyang perempuan
Nenek
Moyang lelaki Nenek saudara
Datuk ibu
Datuk saudara Ibu saudara
Bapa Kakak
Bapa saudara Adik perempuan
Abang Sepupu perempuan
Adik lelaki Anak perempuan
Sepupu lelaki Anak saudara perempuan
Anak lelaki Cucu perempuan
Anak saudara lelaki Cucu saudara perempuan
Cucu lelaki Menantu perempuan
Cucu saudara lelaki Kakak ipar
Menantu lelaki Adik ipar perempuan
Abang ipar
Adik ipar lelaki

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 44

PANGGILAN ADIK-BERADIK

Ahli Kedudukan Panggilan
Abang Abang sulung Abang Long
Kakak Abang tengah Abang Ngah
Abang Kecik Abang Cik
Adik Abang
Kakak Sulung Kak Long
Kak Ngah
Kakak tengah Kak Cik

Kakak kecik Adik
Usu
Kakak

Adik

Adik Bongsu

KELUARGA ASAS SAYA

Keluarga asas saya

Abang Bapa Ibu Adik
Kakak Saya

“Saya mempunyai keluarga. Keluarga saya ada 6 orang ahli
termasuk ibu dan bapa saya. Saya mempunyai 4 orang adik

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 45

beradik iaitu abang, kakak, saya, dan adik lelaki saya. Saya
sayang keluarga saya”.

PENGENALAN ADIK BERADIK SAYA

Saya anak tunggal.
saya Saya tidak ada adik

beradik.

saya Saya ada adik dan
kakak kakak tetapi tidak ada
abang.
adik

Saya ada dua orang
abang saya adik beradik iaitu

saya dan abang saya.

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 46

adik saya Saya adalah anak
perempuan sulung. Saya
adik mempunyai adik
lelaki lelaki dan adik
perempuan.

abang Saya adalah anak
kakak
kakak saya

adik bongsu. Saya ada 2
perempuan orang kakak dan
seorang abang.
kakak
saya Saya anak ketiga
abang daripada 5 orang adik
beradik. Saya ada
abang, kakak, adik
lelaki dan adik
perempuan.

adik
lelaki

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 47

MARI BERTUTUR

Sila baca, dengar (Audio) dan tonton (Video) dengan teliti berkenaan situasi
pertuturan di bawah. Seterusnya, sila berlatih bertutur semula.

Audio dan video boleh didapati dalam laman web KPBM.

*Rakaman video menggunakan sebutan tidak baku. Jadi, akan ada sedikit
perbezaan dengan skrip menggunakan Bahasa baku Bahasa Melayu di bawah.

Situasi 2.1 Cerita Keluarga Saya (Formal)

Latar tempat: Di sebuah rumah

Ahmad : Assalamualaikum.
Azman : Waalaikummussalam, Mad.
Ahmad : Daripada mana ni?
Azman : Baru balik dari kampung.
Ahmad : Oh, baru balik dari kampung. Bagaimana
keadaan keluarga awak di kampung?
Azman : Dekat kampung, alhamdulillah. Semua sihat.
Ahmad : Siapa keluarga awak yang tinggal di kampung?
Azman : Oh, yang tinggal di kampung ada atuk saya,
nenek, mak ayah saya, dan adik beradik sayalah.
Ahmad : Berapa orang adik beradik awak?
Azman : Oh, adik beradik saya ada lima orang. Saya,
abang, kakak, dua orang lagi adik lelaki dan
Ahmad : adik perempuan.
Wah! Ramainya adik beradik awak.

Situasi 2.2 Memperkenalkan Keluarga saya (Tidak Formal)
Latar tempat: Di sebuah rumah

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 48

Azman : Assalamualaikum, Hassan.
Ibu : Waalaikummussalam, Azman.
Azman : Silakan masuk.

Terima kasihlah kerana sudi datang.
Ibu : Terima kasih juga kerana jemput saya.
Azman : Kenalkan ini isteri saya, Fatimah.
Ibu : Oh, Fatimah.
Azman : Ya, Fatimah.
Hassan : Ini kakak saya, kak Wati.
Azman : Oh, ini kakak.
Hassan : Ya, kakak saya. Silalah. Jemput duduk.

Ini adik saya, Syada.
Azman : Oh, ini adik.
Hassan : Ya, adik saya. Itu bapa saya.
Azman : Assalamualaikum, pak cik.
Bapa Hassan : Waalaikumussalam, jemput makan.
Azman : Baiklah.
Hassan : Itu abang saya, abang Man.
Azman : Eh, bang.

Saya tak nampak pula mak awak. Mak awak
dekat mana?
Hassan : Oh, mak saya dekat dapur.
Jemputlah makan.
Azman : Terima kasih.

Situasi 2.3 Perbualan dengan ibu (Gelaran dalam Keluarga)
Latar tempat: Kawasan dapur di rumah

Azman : Mak masak apa hari ni?

Mari Belajar Bahasa Melayu: Tahap Asas 49