เรือกอและ
ประวัติความเป็นมา
เรือกอและ (มลายู: perahu kolek) เป็นเรือประมงท้องถิ่นใน
ภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทยและชายฝั่งตะวันออกของ
ประเทศมาเลเซียฝั่งตะวันตก[1] มีความยาวระหว่าง 10 ถึง
12.5 เมตร ท้ายเรือสูงกว่าตัวเรือ การออกแบบเรือมีลักษณะ
ผสมผสานระหว่างลวดลายมลายู ลวดลายชวา และลวดลาย
ไทย โดยมีสัดส่วนของลวดลายไทยอยู่มาก เช่น ลายคลื่น
ลายดอกบัว ลายพญานาค ลายหนุมาน ลาย บุหรงซีงอ หรือ
สิงหปักษี (สัตว์ในตำนานที่มีตัวเป็นสิงห์หรือราชสีห์และหัว
เป็นนกคาบปลาไว้) ตรงหัวเรือ เชื่อกันว่า บุหรงซีงอ มีเขี้ยว
เล็บและมีฤทธิ์เดชมาก ทั้งยังดำน้ำเก่ง จึงเป็นที่นิยมชมชอบ
ของชาวประมงเรือกอและมาตั้งแต่อดีตกาล กล่าวกันว่า ชาว
บ้านบางนรา[2] คนใดไม่มีเรือกอและไว้หาปลาก็เหมือนไม่มี
เสื้อผ้าใส่
วัสดุอุปกรณ์
๑. ไม้ (ไม้กระท้อน)
๒. สิ่ว
๓. สว่านไฟฟ้ า
๔. กาวติดไม้
๕. ค้อน
๖. เลื่อยมือ
๗. กบไสไม้ไฟฟ้ า
๘. พู่กัน
๙.ดินสอ
๑๐. จิกซอผ่าไม้
๑๑. กระดาษทราย
๑๒. สีทาไม้
๑๓. ขวาน
๑๔. เครื่องขัด
๑๕. เลื่อยฉลุ
๑๖. ทินเนอร์ผสมสี ขั้นตอนและวิธีการทำเรือกอและ
จำลอง
ขั้นตอนการทำเรือ
กอและจำลอง
เริ่ม ด้วยการเตรียมไม้ที่จะใช้ทำเรือให้พร้อม ไม้ที่จะทำ
ต้องใช้ไม้เนื้อแข็ง และมียางในเนื้อไม้ และไม้ที่แปรรูปแล้ง
ต้องผึ่งแดดให้แห้ง สนิท เพื่อป้ องกันการหดตัว ลำดับขั้นตอน
ในการต่อเรือมีดังนี้
๑. การตั้งกระดูกงู ใช้ไม้ขนาด ๙ x ๙ นิ้ว มีความยาวเท่า
ขนาดของเรือ แบ่งออกเป็น ๓ ส่วน ๆ เท่า ๆ กัน แล้วเกลา
ด้านข้างทั้งสองข้างของส่วนที่ ๑ และ ๓ ให้เรียงไปตามปลาย
ทั้งสองข้าง ส่วนปลายสุดก้างเพียงข้างละ ๔ นิ้ว และส่วนหนา
ทำเป็นรูปสี่เหลี่ยมคางหมู หรือ ตัว U ในภาษาอังกฤษ
๒. การตั้งกง นำกงซึ่งทำด้วยไม้กระดานแผ่นใหญ่ ที่มี
ความกว้างเท่า ความลึกของลำเรือที่จะต่อให้เป็นรูปโค้งคล้าย
ตัว U มาตั้งบนกระดูกงู ให้ห่างกันประมาณ ๕๐ เซนติเมตร
ตามจำนวนที่เหมาะกับขนาดของเรือ และวางเรียงให้กงที่มี
ความกว้างมากที่สุด อยู่ตรงส่วนกลางของเรือ แล้วค่อย ๆ
เรียงเล็กไปทางหัวและท้าย ให้เหมาะสมและสวยงาม โดยให้
กงขนาดเล็กจำนวนสองอันอยู่ระหว่างกงขนาดใหญ่ เป็นแบบ
๒-๑-๒ สลับกัน ไปตลอดทั้งลำเรือ ยกเว้นตอนกลางที่ทำเป็น
"ตีมอรูแว" คือช่องว่างสำหรับวิดน้ำในเรือ และส่วนหัวท้าย
ต้องให้กงขนาดใหญ่ ตั้งให้ต่อกัน และตอนกลางซึ่งเป็นส่วน
โค้งทั้งสองข้างเจาะรู ๒ รู สำหรับใส่โครง ซึ่งเรียกว่า แสตอ
สอดเข้าไปในรูดังกล่าว ยาวตลอดลำเรือโดยใช้ไม้โครงนี้วาง
ทาบ ลงบนกงขนาดพอดี ทั้งนี้เพื่อทำให้เรือแข็งแรง
๓. การต่อลำเรือกอและ จะต้องใช้ไม้กระดาน ซึ่งมีความยาว
เท่ากับความยาวของลำเรือ ขนาด ๑ x ๙ นิ้ว จำนวน ๑๐ แผ่น โดย
ใช้ต่อข้างละ ๕ แผ่น แต่ลูกเรือกอและใช้ไม้กระดานขนาด ๖ แผ่น
ใช้ด้านละ ๓ แผ่น แล้วแบ่งออกเป็น ๔ ส่วนเท่า ๆ กัน เกลาให้ส่วน
ที่ ๑ และ ๔ เรียวยาวไปทางปลาย โดยให้ตอนปลายแคบกว่าตอน
กลางประมาณ ๑ นิ้ว แผ่นสุดท้าย คือ แผ่นที่ ๕ หรือ ๓ จะมีขนาด
๑.๕ x ๙ นิ้ว ตกแต่งให้ส่วนที่ต่อกับกระดานแผ่นล่างมีความหนา
เพียง ๑ นิ้ว แล้วค่อย ๆ แผ่กว้างขึ้นไปข้างบนเป็น ๑.๕ นิ้ว เริ่มต่อ
โดยการเอาไม้กระดานแผ่นแรกต่อกับกระดูกงู
แล้วต่อ เรียงขึ้นมาตามลำดับด้วยการใช้ชนิดเดียวกันนี้เป็น
เดือยกลมๆ (ปาเซาะ) ร้อยกับไม้กระดานทั้งสองข้าง ที่ต่อกัน ให้
เดือยห่างกันพอสมควร และระหว่างแผ่นกระดานที่ต่อกันนี้จะต้อง
ใช้เปลือกของต้นเสม็ดหนาพอเหมาะรอง รับระหว่าง ให้ยาวตลอด
รอยต่อ และส่วนที่ติดกับกงของเรือจะต้องใช้ตาปูซึ่งเป็นเหล็กที่ไม่
เป็นสนิมที่ให้ แผ่นกระดานทุกแผ่นติดกับกงของเรือและหลังจาก
การต่อกระดานแผ่นสุดท้ายเสร็จ แล้วก็ต่อด้วยไม้ขนาด ๒ x ๒.๕
นิ้ว เรียก "แลแบ" และต่อด้วยไม้ขนาด ๖ x ๑ นิ้ว เรียก "ตาเมะ"
แล้วต่อด้วยไม้ขนาด ๒ x ๒ นิ้ว เรียก "จันเต๊ะ" และต่อด้วยไม้
ขนาด ๔ x๑ นิ้ว ซึ่งค่อย ๆ เรียวไปทางหัวและท้ายจนมีขนาด ๓ x
๑ นิ้ว เรียก "ตาเม๊ะ" และขอบบนสุดและส่วนที่อยู่ข้างบนกงของ
เรือต่อด้วยไม้ขนาด ๒ x ๒ ตลอดลำเรือเรียก "จันเต๊ะ" และในการ
เข้าหน้ าไม้ที่จะใช้ต่อจะต้องใช้ "ขอขีด" (ปาเระ) แนบกับหน้ าไม้
แผ่นเดิม แล้วขีดลงบนหน้ าไม้แผ่นใหม่ให้เป็นแนวในการไสกบให้
เสมอ เพื่อทำหน้ าไม้ต่อกันอย่างแน่นสนิท เมื่อต่อลำเรือเสร็จแล้ว ก็
ทำส่วนหัวและท้ายด้วยไม้ขนาดใหญ่ทั้งท่อนมาตกแต่งให้เป้
นหวัเรือและท้าย เรือ ซึ่งมี ๒ แบบ คือ แบบหัวยาวและแบบหัวสั้น
แล้วต่อเข้ากับลำเรือด้วยการติดกับเดือย สำหรับในส่วนหัวและท้าย
ของเรือ ทำส่วนที่ห้อยต่ำลงมาเป็นหางของเรือเรียก "ดาฆู" และ
ระหว่างคางกับหัวเรือที่มี….ซึ่งทำเป็ นกระหยกที่สวยงามเรียก
"มาแผ"
บรรณานุกรม
•ประวัติความเป็ นมา
https://th.m.wikipedia.org/wiki/เรือกอและ
•วัสดุอุปกรณ์
https://sites.google.com/site/reuxkxlaeacalxng2559/x
upkrn-kar-tha-reux-kx-laea
•ขั้นตอนการทำเรือกอและจำลอง
https://sites.google.com/site/reuxkxlaeacalxng2559/x
upkrn-kar-tha-reux-kx-laea
ภาคผนวก
จัดทำโดย
นางสานูรอาตีระห์ อาลี 406204018
นายฮาฟิต เจ๊ะแม 406204019
นางสาวนาซีฮา เปาะสะ 406204022
สาขาคณิตศาสตร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา