แสงแ ส รุ ป วิ ช า ฟิ สิ ก ส์ งเห็น
ละการมอ
จั ด ทำ โ ด ย
สุ ต า ภั ท ร ม า ล า พ ร
เ ล ข ที่ 3 5 ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 8
คำนำ
สรุปเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ฟิสิกส์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เพื่อให้ได้ศึกษาหาความรู้ในเรื่อง แสงและการมองเห็น
และได้ศึกษาอย่างเข้าใจเพื่ อเป็ นประโยชน์กับการเรียน
ผู้จัดทำหวังว่า รายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หรือนักเรียน
นักศึกษา ที่กำลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่ หากมีข้อแนะนำหรือข้อผิดพลาดประการ
ใด ผู้จัดทำขอน้ อมรับไว้และขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
ผู้จัดทำ
ค ว า ม รู้ เ กี่ ย ว กั บ แ ส ง
นิ ย า ม ข อ ง พ ลั ง ง า น แ ส ง
แ ส ง เ ป็ น พ ลั ง ง า น รู ป ห นึ่ ง ที่ รั บ รู้ ด้ ว ย ต า แ ส ง ทำ ใ ห้ ม อ ง เ ห็ น สิ่ ง ต่ า ง ๆ
แ ห ล่ ง กำ เ นิ ด แ ส ง : ที่ ใ ห ญ่ ที่ สุ ด คื อ ด ว ง อ า ทิ ต ย์
ตัวกลางของแสง
1] ตัวกลางโปร่งใส : เป็นตัวกลางที่ยอมให้แสงผ่านทั้งหมด เช่น กระจกใส น้ำใส อากาศ
2] ตัวกลางโปร่งแสง : เป็นตัวกลางที่ยอมให้แสงผ่านได้บ้าง จะทำให้มองไม่ชัด
เช่น กระจกฝ้า , น้ำขุ่น , ผ้าขาวบาง
3] ตัวกลางทึบแสง : เป็นตัวกลางที่ไม่ยอมให้แสงผ่าน เช่น ไม้ หนังสือ แผ่นเหล็ก
ได้แก่ 1] แสงเกิดจากวัตถุที่มีอุณหภูมิสูงมาก โดยจะแผ่พลังงานออกมารอบตัว
เช่น พลังงานแสงจากดวงอาทิตย์ ไส้หลอดไฟฟ้า
2] แสงเกิดจากสารเรืองแสงเมื่อกระทบรังสีบางชนิด เช่น สารเรืองแสงภายใน
หลอดฟลูออเรสเซนต์
เมื่อกระทบรังสีUVที่เกิดขึ้นภายในหลอดก็จะเปล่งแสงสีขาวออกมา
3] แสงเกิดจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิง เช่น เทียนไข ฟืน ก๊าซ
4] แสงเกิดจากสิ่งมีชีวิต เช่น หิ่งห้อย
การสะท้อนของแสง
แสงตกกระทบกับวัตถุ แล้วสะท้อนเข้าตาเรา—>เรามองเห็นวัตถุนั้นๆ
แสงที่สะท้อนแสดงดังภาพ เส้นปกติ
รังสีตก รังสีสะท้อน
ไม่ว่าพื้นจะเรียบ/ขรุขระ
มุมตกกระทบ = มุมสะท้อนเสมอ*
ab
a คือ มุมตกกระทบ
b คือ มุมสะท้อน
การหักเหของแสง เกิดเมื่อวัตถุผ่านตัวกลาง 2 ชนิดที่มีความหนาแน่นต่างกัน
}<—อากาศ
แสงเดินทางอากาศ—>น้ำ เกิดการหักเหของแสง
<—น้ำ ทำให้มองเห็นขนาดของดินสอเปลี่ยนไป
สเปกตรัมของแสง : เกิดจากแสงขาวผ่านปรึซึม จะปรากฏแสงสีต่างๆรวมๆสี
รุ้ง(Rainbow) : ปรากฏการณ์ในธรรมชาติที่เกิดขึ้น เมื่อในอากาศมีละอองน้ำ
มาก
โดยรุ้งเกิดในทิศตรงข้ามกับพระอาทิตย์ แสงขาวจากพระอาทิตย์จะหักเหผ่าน
ละอองน้ำแล้วกระจายเห็นเป็นแถบสี
รุ้งกินน้ำมี 2 ชนิด ซึ่งปกติแล้วจะเกิดขึ้นพร้อมกัน ได้แก่
1) รุ้งทุติยภูมิ เป็นรุ้งกินน้ำซึ่งแสงจะเกิดกา
รสะท้อนกลับหมดภายในละอองนํ้า
2 ครั้ง รุ้งแบบนี้จะเกิดในระดับความสูงมากกว่ารุ้งชนิดต่อไป แสงที่หักเหออก
มาจากละอองนํ้าแต่ละละอองนั้นแสงสีแดงจะหักเหอยู่ด้านบนสีม่วง แต่สีที่มา
เข้าตาเรากลับเป็นสีม่วงอยู่บนสีแดง
2) รุ้งปฐมภูมิ เป็นรุ้งกินน้ำซึ่งแสงจะเกิดการสะท้อนกลับหมดภายในละอองนํ้า
1 ครั้ง รุ้งแบบนี้จะเกิดในระดับตํ่ากว่ารุ้งทุติยภูมิ แสงที่หักเหออกมาจากละ
อองนํ้าแต่ละละอองนั้น แสงสีม่วงจะหักเหอยู่ด้านบนสีแดง แต่สีที่มาเข้าตาเรา
กลับเป็นสีแดงอยู่บนสีม่วง
ความรู้เกี่ยวกับการมองเห็น
การมองเห็นวัตถุ
การมองเห็นวัตถุ เกิดจากการที่แสงไปตกกระทบสิ่งต่างๆ แล้วเกิดการ
สะท้อนเข้าสู่ตาเรา และผ่านเข้ามาในลูกตา ไปทำให้เกิดภาพบนจอ
(Retina) ที่อยู่ด้านหลังของลูก ข้อมูลของวัตถุที่มองเห็นจะส่งขึ้นไป
สู่สมองตามเส้นประสาท (optic nerve) สมองจะแปลข้อมูลเป็นภาพ
ของวัตถุนั้น
ความผิดปกติที่เกิดกับนัยน์ตา
1. สายตาสั้น สายตาสั้นจะมองเห็นสิ่งต่างๆ ที่ระยะใกล้กว่า 25
เซนติเมตร เนื่องจากกระบอกตายาว ภาพจึงตกก่อนถึง
เรตินา
วิธีการแก้ไข สวมแว่นตาทำด้วยเลนส์เว้า เพื่อถ่วงแสง
ให้ไปตกถึงเรตินา
2. สายตายาว สายตายาวเกิดจากกระบอกตาสั้นเกินไป ภาพ
ตกเลยเรตินา จะมองเห็นสิ่งต่างๆ ชัดที่ระยะไกล ส่วนระยะ
ใกล้
มองเห็นไม่ชัด
วิธีการแก้ไข สวมแว่นตาทำด้วยเลนส์นูน เพื่อช่วย
รวมแสงให้ตกใกล้เข้ามา
3. สายตาเอียง สายตาเอียงเกิดจากผิวหน้าของเลนส์ตามีความ
โค้งไม่สม่ำเสมอ ทำให้เห็นภาพแนวดิ่งไม่ตรงหรือแนวราบเอียง
ไปจากปกติ
วิธีการแก้ไข สวมแว่นตาทำด้วยเลนส์นูนกาบกล้วย
4. ตาเหล่ ตาเหล่เกิดจากความผิดปกติของกล้ามเนื้อตา
วิธีการแก้ไข ถ้าเป็นน้อยๆ ฝึกการบริหารกล้ามเนื้อตา
ถ้าเป็นมากจะต้องผ่าตัด
5. ตาบอดสี ตาบอดสีเกิดจากเซลล์ประสาทบนเรตินา
เกี่ยวกับการมองเห็นสีผิดปกติ ส่วนใหญ่ผู้ชายจะตาบอดสี
เนื่องจากกรรมพันธุ์และตาลอดสีแดงเป็นส่วนมาก
ไม่สามารถแก้ไขได้และจะถ่ายทอดไปสู่ลูกหลานต่อๆ ไป
ลักษณะของสีภาพที่ผู้ป่วยตาบอดสีแต่ละประเภทมองเห็น
อ้างอิง
หนังสือ WINNER SHORTNOTE NEW EDITION
ppt แสงและการมองเห็น ของ อ.พรทวี
https://sites.google.com/site/witray22/bth-thi3-saeng-laea-kar-mxng-hen
https://www.scimath.org/lesson-physics/item/7436-2017-08-11-04-21-21
https://sites.google.com/site/teerawutcw/praktkarn-keiyw-kab-saeng
https://www.occuravision.com/post/myopia-vs-astigmatism
https://medthai.com/ตาเหล่/
https://www.doctorraksa.com/th-TH/blog/color-blindness.html