The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by alc.cdd2021, 2022-06-16 21:39:01

จังหวัดปทุมธานี

ผ้นู ำจิตอาสาพัฒนาชมุ ชน

ในการขบั เคลอ่ื นศูนยผ์ ูน้ ำจติ อาสาพฒั นาชุมชน

ระดับดเี ด่น

ตามโครงการเสรมิ สร้างและพัฒนา
ผู้นำการเปลย่ี นแปลง

ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565

ศนู ยผ์ นู้ ำจิตอาสาพัฒนาชมุ ชนบ้านคลองหก
หมู่ท่ี 14 ตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง

จังหวัดปทุมธานี
สำนกั งานพฒั นาชมุ ชนจังหวัดปทุมธานี

คำนำ

กรมการพัฒนาชุมชน กำหนดดำเนินโครงการส่งเสริมการขับเคลื่อนการดำเนินงานผู้นำจิตอาสาพัฒนา
ชุมชน เพื่อเฉลิมพระเกยี รติและถวายเปน็ พระราชกุศล พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรราธิบดีศรีสินทรมหาวชริ า
ลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสเฉลิมพระชนมพรรษา 71 พรรษา ในวันที่ 28 กรกฎาคม 2565
โดยจัดตั้งศูนย์ผู้นำจิตอาสาพัฒนาชุมชนเพื่อเป็นสถานที่บ่มเพาะภาวะผู้นำ ทักษะชีวิต ทักษะอาชีพ การพัฒนา
คุณภาพชีวิตประชาชน และการบริหารจัดการชุมชนเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน และเป็นศูนย์ประสานงานภาคี
เครือข่ายจิตอาสาพัฒนาชุมชนระหว่างภาครัฐ ภาคประชาชน และภาคีการพัฒนาในพื้นที่ ทั้ง 7 ภาคส่วน
โดยมชี มุ ชนเปน็ ศนู ย์กลาง ด้วยการสง่ เสริมผนู้ ำชุมชน กลมุ่ องคก์ รเครือข่ายงานพัฒนาชุมชนที่เป็นทุนทางสังคม
ใชพ้ ลงั ภมู ปิ ัญญาให้เปน็ พลังในการสรา้ งสรรคง์ านพัฒนาชมุ ชน ส่งเสริมสนบั สนนุ การพัฒนาทกั ษะชวี ติ ทกั ษะอาชีพ
รวมถึงการพัฒนาภาวะผู้นำ สร้างเสริมอุดมการณ์ทำงานเพื่อสาธารณในรูปแบบผู้นำจิตอาสาพัฒนาชุมชน
มจี ติ สำนึกรับผิดขอบตอ่ ชุมชน มีบทบาทและมสี ่วนรว่ มในการพฒั นาและเสรมิ สรา้ งชมุ ชนใหเ้ ข้มแข็งอย่างยั่งยนื

จังหวัดปทุมธานี มุ่งเน้นพัฒนาศักยภาพ ยกระดับขีดความสามารถของผู้นำชุมชน เพื่อเป็นกลไกหลักใน
การเสริมสรา้ งความเข้มแขง็ ของชุมชน ใช้พลงั ชุมชน ในการพฒั นาชุมชนผ่านกระบวนการพัฒนาศักยภาพผู้นำการ
เปลี่ยนแปลง เพื่อบ่มเพาะพลังในการขับเคลื่อนกิจกรรมพัฒนาชุมชน สามารถบูรณาการเสริมสร้างความมั่นคง
ทางด้านอาหาร สร้างภูมคิ ุ้มกันทางสงั คม สรา้ งส่ิงแวดลอ้ มใหย้ งั่ ยืน

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารฉบับนี้ จะเกิดประโยชน์กับผู้นำการเปลี่ยนแปลง เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน
หน่วยงานภาคีเครือข่าย และผู้ที่เกี่ยวข้องในการใช้ประโยชน์สำหรับการพัฒนาในระดบั พื้นที่ในการเสริมสรา้ งและ
พฒั นาผูน้ ำการเปลี่ยนแปลง ใหม้ ีภูมิคมุ้ กนั ขบั เคล่อื นเศรษฐกิจฐานรากให้ม่ันคง ชุมชนพ่งึ ตนเองได้อย่างยั่งยนื ต่อไป

สว่ นที่ 1
บทนำ

บทนำ

การเปลี่ยนตัวเอง โดยการมองเห็นคุณค่าของตนเองมากกว่าคุณค่าของสิ่งของ เริ่มนำบัญชีครัวเรือนเข้ามา
บรหิ ารจัดการด้วยทฤษฎีโอง่ ชีวติ เพื่อลดรายจา่ ยท่ีฟมุ่ เฟือยและเริ่มออมเงินไปพร้อมๆกันเกบ็ ไว้ใชย้ ามฉุกเฉิน
และไว้ซื้อสิ่งของที่ใช้แล้วเกิดประโยชน์และจำเป็นกับตนเองตาม ความเหมาะสมกับรายได้ของตนเองและ
ครอบครัว การปรับใช้ปรัชญาแห่งความพอประมาณ ใช้ชีวิตอยู่บนความพอดี ทำในสิ่งที่ดี ไม่โอ้อวด อาศัย
ความเพียร มานะและอดทนแตไ่ ม่อ่อนแอและขาดแคลน ใชจ้ ่ายตามฐานะของตนเองอยา่ งสมบณู แ์ บบ

การน้อมนำทฤษฎีบันได 9 ขั้นสู่ความพอเพียงที่ขยายมาจาก ทฤษฎี 3 ห่วง 2 เงื่อนไข มาใช้ในการ
ขับเคลื่อนกิจกรรมอย่างเป็นระบบ จากความพอประมาณ สู่ ความพอกิน พอใช้ พออยู่ และพอร่มเย็น
มาเป็นปัจจัยขั้นพื้นฐานในการดำรงชีวิตขายสู่การเป็นสัมมาชีพที่ดีคือ ไม่เบียดเบียนตนเอง ไม่เบียดเบียน
ผู้อ่ืน ไม่เบียดเบียนสิ่งแวดล้อมและมีรายรับมากกว่ารายจ่าย ต่อยอดส่งบันได 5 ขั้นสุดท้ายของความ
พอเพียงด้วยการ ทำบุญ ทำทาน เก็บรกั ษา ขายและสร้างเครอื ข่าย อยบู่ นพ้ืนฐานของความพอประมาณตาม
กำลังของตนเองท่ีทำแล้วก่อเกิดความสขุ และความยั่งยนื การน้อมนำทฤษฎีใหม่มาสู่แนวทางปฏิบัติเป็นการ
ทำเกษตรทฤษฎใี หม่ (โคกหนองนา) สู่ความย่ังยนื บนพน้ื ฐานของความพอประมาณของครอบครวั

ส่วนท่ี 2

1) ผลสำเรจ็ เป็นรูปธรรมของทีมขบั เคลอื่ นศนู ยผ์ ู้นำจติ อาสาพัฒนา
ชุมชน

2) กระบวนการสรา้ งและพัฒนาทีมผนู้ ำการเปล่ยี นแปลง
ในการขบั เคล่ือนศูนยผ์ นู้ ำจิตอาสาพฒั นาชุมชน

3) วิธีการ/แนวทางขับเคล่ือนศนู ย์ผู้นำจติ อาสาพฒั นาชุมชน
ใหเ้ กดิ ความยัง่ ยืน

4) การพัฒนาขยายผลและความคิดสร้างสรรค์ ในกระบวนการ
ขบั เคลื่อน

การประกวดผ้นู ำจิตอาสาพัฒนาชุมชนดีเดน่
โครงการเสรมิ สรา้ งและพัฒนาผนู้ ำการเปล่ียนแปลง ประจำปงี บประมาณ 2565
ศูนยเ์ รยี นรู้และขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โคก หนอง นา โมเดล

หมู่ท่ี 14 ตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง จังหวดั ปทุมธานี
*******************************

1.ผลสำเร็จเป็นรปู ธรรมของทีมขับเคลอื่ นศูนย์ผู้นำจติ อาสาพฒั นาชมุ ชน
กจิ กรรมการดำเนินงาน
ศูนย์เรียนรู้แปละขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โคก หนอง นา โมเดล หมู่ที่ 14

ตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ขับเคลื่อนภายใต้การดำเนินงานของคณะกรรมการศนู ย์เรียนรู้
ด้วยกระบวนการเรยี นรตู้ ามแนวทางเศรษฐกจิ พอเพยี ง โดยเศรษฐกจิ พอเพียงเป็นเศรษฐกิจท่ีพอเพยี งกับตัวเอง ทำ
ให้อยู่ได้ ไม่ต้องเดือดร้อน มีสิ่งจำเป็นที่ทำได้โดยตัวเองไม่ตอ้ งแข่งขันกับใคร และมีเหลือเพื่อช่วยเหลือผู้ที่ไม่มี อัน
นำไปสู่การแลกเปลี่ยนในชุมชน เป็นเศรษฐกิจระบบเปิดที่เริ่มจากตนเองและความร่วมมือ วิธีการเช่นนี้จะดึง
ศักยภาพของตนเองออกมาสร้างความเข้มแข็งของครอบครัว โดยคณะกรรมการศูนย์เรียนรู้และภาคีเครือข่ายมี
การบูรณาการทำงานร่วมกัน ถ่ายทอดความรู้ ความสามารถ ให้แก่ครัวเรือนยากจน นักเรียน นักศึกษา หรือ
ผสู้ นใจท่วั ไป รวมท้ังเป็นแหล่งบ่มเพาะ ทักษะชีวิต ทักษะอาชีพ ให้แก่คนในชุมชนและผู้อื่นได้ ยึดถือประโยชน์
ส่วนรวมและรักษาสิ่งแวดล้อม สรา้ งวัฒนธรรมการปลูกพืช เลย้ี งสัตว์ ให้เปน็ วถิ ีชีวิต ด้วยกิจกรรม 3 สรา้ ง ดังน้ี

• สร้างความม่นั คงทางอาหาร อาทิเชน่ การปลกู ผักสวนครัว ปลกู สมุนไพร การปลูกพืชผัก
ผลไม้ ในพืน้ ท-ี่ สาธารณะเพื่อแบ่งปันในชมุ ชน การรว่ มมือลงแรงผลติ แบ่งปนั กลา้ ไม้ การ
ใชป้ ๋ยุ อินทรยี ์ชวี ภาพ/น้ำหมักชีวภาพ การแปรรูปและถนอมอาหาร การเล้ยี งสตั ว์ เปน็
ธนาคารเมล็ดพันธุผ์ ักและการแบ่งปัน เป็นตน้

• สรา้ งสงิ่ แวดล้อมใหย้ ่ังยืน อาทเิ ช่น การทำขยะเปยี กรักษโ์ ลก/ขายขยะแลกทอง มรี ะบบ
การดูแลรกั ษา-สง่ิ แวดล้อม (Green World) เปน็ ตน้

• สรา้ งภูมคิ ้มุ กนั ทางสงั คม อาทิเช่น กจิ กรรมการส่งเสริมครอบครวั อบอุ่น/การดแู ลเด็ก สตรี
เยาวชน คนดอ้ ยโอกาส/ยากจน และกลุ่มเปราะบาง เป็นต้น

-๒-
ข้นั ตอนการผลิตก้อนเชอ้ื มีดังนี้

• ชง่ั สว่ นผสมทง้ั หมดใหไ้ ด้ตามสูตรทเ่ี รากำหนดไว้

• ผสมสตู รอาหารทั้งหมดใหเ้ ข้าด้ว
• ยกนั หลังจากนั้นรดนำ้ ให้มีความชน้ื ประมาณ 65 %
• หมกั ทิ้งไว้ 1 คนื

• นำขเี้ ล่ือยท่ผี สมแลว้ ใสถ่ งุ ขนาด 6.5 x 12.5 cm 800 กรมั ใหแ้ น่นพอดี แลว้ ปดิ ฝา

-๓-

• นำก้อนเช้ือท่ีได้ ไปทำการนึ่งฆา่ เชอ้ื ดว้ ยถังนง่ึ ก้อนเชื้อที่อุณหภมู ิ 100 องศาเซลเซียส เปน็ เวลา 4-6
ชวั่ โมง

• เมื่อก้อนเช้อื น่ึงฆ่าเช้ือแล้ว ปล่อยให้เยน็ แลว้ นำออกมาเพ่ือทำการหยอดเชื้อ (เช้ือจากเม็ดขา้ วฟา่ งเปน็ เชื้อ
สำเรจ็ ทห่ี าซื้อได้ตามฟารม์ เพาะเช้อื ) หยอดเช้ือเมด็ ข้าวฟ่างไปประมาณ 20-30 เมลด็

-๔-
• ก้อนเช้ือเห็ด จะต้องพักก้อนเปน็ เวลา 35-40 วนั เพอ่ื ให้เช้ือเดนิ เตม็ กอ้ น

• เม่อื เชือ้ เดินเตม็ ก้อน ก็เข้าสขู่ ้นั ตอนการเปดิ ดอก

-๕-
กจิ กรรมการแปรรูปจากเห็ดและจากพชื ผลิตทางการเกษตร
1. ผลิตภัณฑแ์ ปรรปู จากเหด็

1.1 ขา้ วเกรียบเหด็ สมนุ ไพร

1.2เคก้ กลว้ ยหอมเห็ด

-๖-

1.3 เห็ดสวรรค์สมุนไพร

1.4 แหนมเห็ดสมนุ ไพรไรซ์เบอรี่

1.5 เห็ดทอดกรอบ

-๗-

2. ผลิตภัณฑ์แปรรปู
กล้วยตากแสงอาทติ ย์ (โรงอบกล้วย)

กระยาสารทน้ำอ้อยโบราณ

-๗-

การบริหารจัดการพน้ื ท่ีการบริหารจดั การพืน้ ทสี่ ่ศู ูนย์เรยี นรู้และขบั เคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง
โคก หนอง นา โมเดล

การออกแบบพื้นที่ จดั สดั สว่ น และกำหนดกิจกรรม

ปลายน้ำให้สมบูรณ์ นำสิ่งที่ตัวเองมีมาพัฒนาต่อยอด การออกแบบพื้นที่ ใช้หลักภูมิศาสตร์ ภูมิ

สังคม โดยน้อมนำทฤษฎีของในหลวงรัชกาลที่ 9 และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่คนเฒ่าคนแก่ทำไว้มาปรับใช้ เช่น ดูความ
เหมาะสมของการปลูกพืช ดูทิศทางการไหลของน้ำ ดูบริเวณที่เหมาะสมต่อการขุดแหล่งน้ำ ดูผลกระทบของช่วง
ฤดกู าลหรือฤดูมรสุมทม่ี ตี ่อการปลูกพชื ดทู ิศทางลมและทิศทางของแดด ซง่ึ เรียกว่า ทฤษฎี “ดิน นำ้ ลม ไฟ”

-๘-

มกี ารจัดสรรพื้นที่ 26 ไร่ ตามแนวทางเกษตรทฤษฎใี หม่ ดงั น้ี
1) จัดสรรพื้นที่ทำนา จำนวน 10 ไร่ ด้วยหลักการบริหารจัดการน้ำ มีการกักเก็บน้ำ โดยใช้
ทฤษฎีคลองไส้ไก่รอบแปลงนา เพื่อลดอัตราความเสี่ยงของน้ำที่ไม่เพียงพอในฤดูแล้ง และเป็นการเพิ่มคุณภาพ
คลองส่งน้ำและระบายน้ำให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีน้ำเพียงพอในการทำนาปีละ 2 คร้ัง
นอกจากน้ี ยงั สามารถแบง่ น้ำใหพ้ ืชปลูกพวกผกั ไม้ผล และไมใ้ ชส้ อยไดอ้ ยา่ งดเี ยย่ี ม
2) จัดสรรพื้นที่สำหรับทำเกษตรแบบผสมผสาน ปลูกพืชผักสวนครัว ไม้ผล ไม้ใช้สอยไม้เศรษฐกิจ
จำนวน 8 ไร่ โดยปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง และปลูกไม้ 5 ระดับ คือ ไม้ระดับสูง เช่น พยุง ยางนา
กระถินเทพา ไม้ระดับกลาง ไมร้ ะดบั เตย้ี ไม้เลอื้ ยเร่ียดิน และไมห้ ัวใตด้ ิน โดยมีการปลกู ไม้ดอกประดับและไม้เลื้อย
สำหรับลอ่ แมลงชนั้ ดใี หเ้ ขา้ มา เพือ่ ใหร้ ะบบนเิ วศทั้งธรรมชาติ สตั ว์ และคน อยรู่ ่วมกนั อยา่ งมคี วามสุข เปน็ การลด
รายจ่ายและเพิ่มรายได้จากการปลูกทุกอย่างที่กิน กินทุกอย่างที่ปลูก และแบ่งปันให้กับโรงเรียนและคนในชุมชน
การปลูกไม้ดอกประดับเพื่อล่อแมลง และการปลูกไม้เตี้ยและไม้กินหัว จัดสรรพื้นที่ทำแหล่งกักเก็บน้ำ,คลองไส้ไก่และ
ประมง จำนวน 5 ไร่ มีการเลี้ยงกบ เป็ด และปลา เช่น ปลาเบญจพรรณ ปลาทับทิม ปลาดุกนา ปลาหมอ ปลา
ท้องถน่ิ เลย้ี งพชื น้ำเพ่อื ใหเ้ กิดการขยายพันธ์ุของสตั ว์ สร้างแหลง่ อาหาร และบำบัดน้ำเสยี เชน่ บวั สตั ตบงกช แหนแดง
แหนเขียว ผักตบชวา ผักบุ้ง เป็นต้น และมีการทำคลองระบายน้ำและคลองไส้ไก่เพื่อเป็นการกระจายแหล่งนำ้ หล่อเล้ยี ง
ให้ทั่วพื้นที่ แหล่งน้ำต้องมีการขุดให้มีความลึกตื้นไม่เท่ากันเพื่อให้เป็นที่วางไข่ของปลา พืชน้ำสามารถเจริญเติบโตได้ เกิด
แพลงก์ตอน ไรแดง สาหร่าย และส่ิงมีชวี ิตเล็กๆ ทีส่ ามารถเป็นอาหารปลาได้ จัดสรรเปน็ ท่ีอยู่อาศยั และฟาร์มเห็ด พื้นที่เลี้ยง
สตั ว์ เชน่ ไก่ไขพ่ นั ธโ์ุ รด๊ ไอส์แลนด์ ซึ่งได้อาหารจากแหนเขยี ว แหนแดงในบอ่ นำ้ ผกั ไชยาและหยวกกล้วยท่ีปลกู ทำให้ได้ไข่ไก่
ทม่ี โี ภชนาการและปลอดสารเคมีพื้นทีแ่ ปรรูปพชื ผลทางการเกษตร จำนวน 3 ไร่

ภาพการขุดคลองไสไ้ ก่รอบแปลง

-๙-

ภาพทโี่ รงเรอื นเลีย้ งไก่ไข่พนั ธ์ุโรด๊ ไอสแ์ ลนด์
มีการดแู ลรกั ษาดินด้วยการห่มดิน เพ่ือช่วยซับความช้นื ให้มากทีส่ ุด เพ่อื เปน็ แหล่งอาหาร เปน็ ธาตอุ าหารใหด้ ิน คือ
การเลย้ี งดนิ ใหด้ นิ เลีย้ งพชื คอ่ ยๆ เปลีย่ น ลด ละ เลิกสารเคมี เปน็ อินทรยี ร์ ้อยเปอรเ์ ซ็นต์ มีการรักษาหนา้ ดิน
และปอ้ งกนั การชะลา้ งพงั ทลายด้วยการใช้หญา้ แฝก ปกั ษาสวรรค์ และธรรมรกั ษา เป็นแนวยึดดิน มีการทำนำ้ หมกั
อนิ ทรียช์ ีวภาพจากสมนุ ไพร 7 รส ได้แก่ รสเปรีย้ ว รสขม รสเผด็ ร้อน รสจดื รสเบือ่ เมา รสฝาด และสารหอม
ระเหย เพ่ือใชใ้ นการปรบั ปรุงบำรุงดนิ โดยใช้เศษอาหารมาเปน็ วัสดใุ นการหมกั สามารถเปน็ จุดเรียนรูแ้ ละฝกึ ปฏิบัติ
ได้ มกี ารทำปุ๋ยหมักไว้ใชเ้ อง โดยใชว้ สั ดุธรรมชาติ ได้แก่ แหนแดง แหนเขยี ว เศษใบไม้ ใบไผ่ ขไ้ี ก่แกลบ และข้เี ลื่อย
จากก้อนเห็ดที่ไมใ่ ช้แลว้ ผสมเข้าด้วยกันแลว้ ราดน้ำหมักชีวภาพ ทิ้งไว้ 1-2 เดือน จะไดป้ ยุ๋ หมักธรรมชาติสำหรับใช้ใน
แปลงต่อไป

ภาพบอ่ สำหรับทำปยุ๋ หมักจากวัสดุธรรมชาติ
มกี ารใช้เทคโนโลยีและนวตั กรรมเพอ่ื ให้เกดิ ประโยชนท์ างการเกษตร ไดแ้ ก่ เตาชีวมวล สำหรับผลติ น้ำส้มควนั ไม้
ไว้ใช้เองและแบง่ ปันคนในชมุ ชน โรงอบพาราโบลาทเ่ี ช่อื มต่อกบั โซลารเ์ ซลล์ (พลงั งานแสงอาทติ ย์) สำหรบั แปรรปู
พชื ผลทางการเกษตร เช่น ตากกลว้ ย ทำขา้ วเกรยี บ อบสมุนไพร ทำปลาแดดเดียว เพ่ือปอ้ งกันฝ่นุ ละอองและ
ความชืน้ จากฝน หลักการทำงานคือเม่ือแดดจดั พดั ลมจะพัดแรงเพื่อดูดอากาศรอ้ นออกมา เมอื่ แดดอ่อน พัดลมจะ

-๑๐-
พดั เบาและสะสมความรอ้ นไว้ในเรอื น ซึ่งการทำงานดงั กล่าวสัมพนั ธก์ บั วตั ถปุ ระสงค์ของการใชง้ าน นอกจากน้ี ยงั
มีเทคโนโลยอี ื่นๆ เช่น ระบบการใหน้ ำ้ ระบบตงั้ เวลาและอุณหภูมิ

ภาพโรงอบพาราโบลาทใ่ี ช้พลงั งานจากแสงอาทิตย์และเตาชวี มวล
การนำระบบโรงเรือนกางมุง้ มาใช้ในการปลกู ผกั กนิ ใบใบพื้นที่ปลูกปา่ 3อย่างประโยชน์4อย่าง เพอ่ื ป้องกันแมลงและ
ฝนุ่ ละอองทป่ี ะปนมากันสารเคมี

ภาพโรงปลูกผักและโรงเรือนกางมุ้ง สำหรบั ผลิตผกั ปลอดภยั

-๑๑-

2.กระบวนการสรา้ งและทีมผู้นำการเปลย่ี นแปลง ในการขับเคล่อื นศูนยผ์ นู้ ำจติ อาสาพฒั นาชมุ ชน
จังหวัดปทมุ ธานี มกี ระบวนการดำเนินกิจกรรมศนู ยผ์ ู้นำจติ อาสาพัฒนาชมุ ชนอำเภอ ดงั นี้

1) ศึกษาและทำความเข้าใจแนวทางการดำเนินงานศนู ย์ผนู้ ำจิตอาสาพัฒนาชุมชน เพอื่ ขยายผลการจัดตั้ง

ศนู ยผ์ ู้นำจติ อาสาพัฒนาชมุ ชนให้ครบทกุ อำเภอ ภายในปีงบประมาณ พ.ศ. 2565

2) อำเภอดำเนินคัดเลือกพื้นที่ทีจ่ ะจัดตั้งศูนย์ผูน้ ำจติ อาสาพฒั นาชุมชนระดับอำเภอ พร้อมจัดเวทีประชมุ สร้าง

ความเขา้ ใจในการขบั เคล่ือนศนู ย์ผ้นู ำจติ อาสาฯ และจดั ต้ังคณะกรรมการขับเคลื่อนศูนยผ์ ู้นำจิตอาสาพฒั นาชุมชน

3) จัดทำแผนปฏบิ ตั ิการในการขบั เคล่ือนศูนย์ผ้นู ำจติ อาสาในระดบั อำเภอและขยายผลระดบั ตำบล

4) ติดตามและให้การสนับสนุนการขับเคลื่อนศูนย์ผู้นำจิตอาสาฯ ทั้ง 7 อำเภอ และรายงานผลการ

ดำเนินงานให้จังหวดั ทราบ

5) ประชาสมั พนั ธแ์ ละเผยแพร่การดำเนนิ กิจกรรมภายในศูนย์ผูน้ ำจติ อาสาพัฒนาชุมชนอำเภอ/จงั หวัด

2.1 ชอื่ ศนู ย์
ศูนย์เรียนรู้และขับเคล่ือนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (โคก หนอง นา โมเดล) หมู่ที่ 14

ตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง
2.2 ทต่ี ้งั
บ้านเลขที่ 107 หมู่ที่ 14 ตำบลคลองหก อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี พิกัดละติจูด

14.18873007916791 ลองติจดู 100.7321965321898
3.3 ความโดดเดน่
เป็นศูนย์เรียนรู้และขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (โคก หนอง นา โมเดล)

ขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพชวี ติ พี่นอ้ งประชาชนในพื้นที่ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มุ่งเน้นให้ “คน”
เปน็ ศูนยก์ ลางของการพฒั นา โดยมที มี วิทยากร ปราชญ์ชาวบา้ นท่สี ามารถถ่ายทอดความรู้สู่การปฏิบัติได้เป็นอย่าง
ดี

3.4 ช่ือ - สกุล ผปู้ ระสานงาน
ชื่อ - สกุล นายอดลุ ย์ วเิ ชยี รชัย ตำแหนง่ ประธานศูนย์จิตอาสาพัฒนาชมุ ชนจงั หวัดปทมุ ธานี

โทรศัพท์ตดิ ต่อ 086-380-6792
3.5 โครงสร้างการบริหารศูนย์ผนู้ ำจิตอาสาพฒั นาชมุ ชน

ท่ปี รึกษา ตำแหนง่
ที่ ชื่อ - สกลุ เจา้ อาวาสวดั มูลเหลก็
พัฒนาการจงั หวัดปทมุ ธานี
1 พระอธิการมนู ฐิตธมั โม นายอำเภอคลองหลวง
2 นายพงษ์เทพ รงุ่ เรือง พฒั นาการอำเภอคลองหลวง
3 นายนติ ชิ ัย วิรยิ านนท์ นายกองคก์ ารบริหารสว่ นตำบลคลองหก
5 นางสาววารณุ ี ด้วงสงค์ กำนนั ตำบลคลองหก
6 นายศรายทุ ธ แหยมเจิญ ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นวดั มูลเหล็ก
7 นายประทีป นันทไ์ พบูลย์
8 นางกมลพรรณ วิรุณหะ

-๑๒-

คณะกรรมการบรหิ ารศนู ยผ์ ู้นำจิตอาสาพฒั นาชุมชน

ที่ ชื่อ - สกลุ ตำแหนง่ หมายเหตุ
1 นายอดุลย์ วิเชยี รชยั ประธาน
2 นายสมหวงั จรัสโชตเิ สถยี ร รองประธาน
3 นายอำนวย สงั วาลย์เลก็ เหรัญญิก
4 นางอารีวฒั น์ กล่อมบาง เลขานกุ าร
5 นางสมุ าลี จน่ั ชา้ ง กรรมการ
6 นายกมล ธวุ จิตต์ กรรมการ
7 นางงามพศิ ธรรมทศั น์ กรรมการ
8 นางมณีรตั น์ สกุ กล่ำ กรรมการ
9 นางพสิ มัย อทุ ิศ กรรมการ
10 นางสนุ นั ท์ แกว้ นิยม กรรมการ
11 นายสมศักดิ์ วิเชียรสมทุ ร กรรมการ
12 นายทรงเดช ขนุ แท้ กรรมการ
13 นางไพรนิ ทร์ สุขสบาย กรรมการ
14 นายพงษ์เทพ อ่อนแย้ม กรรมการ
15 นายประสิทธิ์ สมคั รการ กรรมการ
16 นายกฤษฏ์ นิลขาว กรรมการ

3.วธิ กี าร/แนวทางการขับเคลื่อนศนู ยผ์ นู้ ำจิตอาสาพฒั นาชมุ ชนให้เกิดความย่งั ยืน

ศูนยเ์ รียนรู้และขับเคลอ่ื นปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง โคก หนอง นา โมเดล หมู่ที่ 14 ตำบลคลอง
หก อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี มกี ิจกรรมหลกั คอื การผลิตกอ้ นเช่ือเห็ด ผลติ ภัณฑ์แปรรูปจากเหด็ การปลูก
ป่า 3 อย่างประโยชน์ 4 อย่าง การทำปยุ๋ หมัก สารอนิ ทรยี ไ์ ลแ่ มลง และผลิตภัณฑท์ ใ่ี ช้ในการเกษตรตามภูมิปัญญา
ชาวบา้ น เปิดโอกาสให้ชาวบ้านผูส้ นใจเขา้ ศึกษาวิชาการสร้างอาชีพจากการเกษตรได้หลายอาชีพดว้ ยกัน เช่น การ
เลี้ยงไก่ การเลี้ยงปลา การผลิตก้อนเชื้อเห็ด การทำน้ำส้มควันไม้ การสร้างบ้านดินประหยัดพลังงาน ทำนา
ปลอดภัย แปรรูปอาหารเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ นอกจากได้สัมผัสกับภูมิปัญญาจากผู้นำจิตอาสาพัฒนาชุมชน
(ปราชญ์ชาวบ้าน) แล้วยังสามารถศึกษาวิธีการต่างๆ แล้วนำไปปฏิบัติได้จริงแบบตรงตามหลักการใช้ชีวิตแบบ
พอเพียง ไดข้ บั เคล่อื น พัฒนาฐานเรยี นรู้การปลูกพชื สมุนไพร และผกั ปลอดสารพษิ สมุนไพรฟ้าทะลายโจร รางจืด ผัก
ไชยา เมล็ดพันธุ์และต้นกล้าผักสวนครัวให้แก่ คนภายในชุมชน โดยได้รับการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ผักสวนครัวจาก
หน่วยงานภาครัฐ และภาคประชาชน ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงเพื่อนำไปขยายผลต่อและตอบสนองต่อนโยบาย
จังหวัดราชบุรี ในการรณรงคใ์ ห้ประชาชนในจังหวัดหันมาปลูกผัก สวนครัวกนิ เองภายในครวั เรือนของตวั เอง เพ่ือลด
รายจ่ายภายในครัวเรือนและสร้างความม่ันคงทางอาหารในยามวิกฤตการณ์ต่าง ๆ ภายใตค้ ำกล่าวทีว่ า่ “ปิดหมู่บา้ น
3 เดอื น พวกเราก็อยู่ได้”

-๑๓-

ปจั จัยความสำเร็จ

1) คณะกรรมการศูนย์ผู้นำจิตอาสาฯ มีความรู้ความเข้าใจสามารถเชื่อมโยงกระบวนการเรียนรู้และ
กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาชุมชนด้วยจิตสำนึกสาธารณะและรับผิดชอบต่อสังคมส่วนรวม มี
ความเสยี สละ สามคั คี และความเขม้ แขง็ ในการหาแนวคิดตา่ ง ๆที่สามารถทำให้ศูนย์ฯ พัฒนา

2) ความพร้อมของคน สถานท่ี และอปุ กรณ์ มีอยา่ งเพียงพอ
3) มีการใช้หลักกสิกรรมธรรมชาติ บำรงุ รกั ษาดิน โดยไม่ใช้สารเคมี
4) ไดร้ ับงบประมาณสนับสนนุ การดำเนินกิจกรรมจากหนว่ ยงานจากสว่ นราชการ/อบจ./อบต. ในพน้ื ท่ี

-๑๔-
4.การพฒั นาขยายผลและความคดิ สรา้ งสรรค์ ในกระบวนการขบั เคล่ือนการสรา้ งความมน่ั คงทางอาหาร
ให้ตอ่ เนือ่ งยั่งยนื

กจิ กรรมการเกษตรท่ดี ำเนนิ งาน
1. ผลิตก้อนเชื้อเห็ดออกมาไว้สำหรับเปิดดอกเห็ดในโรงเรือนและจำหน่ายให้กับลูกค้า ในนาม อดุลย์
คลองหลวงฟาร์มเหด็ และวิสาหกจิ ชมุ ชนเกษตรแปรรูปหมู่14 ซง่ึ คนในชุมชนสามารถซื้อก้อนเช้ือได้
ในราคาที่ถูกและมีคุณภาพ ชุมชนมีรายได้จากการขายดอกเห็ดมากขึ้น เกิดรายได้หมุนเวียนภายใน
ชุมชนและนอกชุมชน ชุมชนมีสว่ นร่วมในการผลิตก้อนเชื้อเพื่อจำหน่ายยงั ชุมชนอื่น เป็นการกระจาย
รายได้หมุนเวียนภายในชมุ ชน เกิดเปน็ แรงงานคุณภาพในชมุ ชน

2. จำหน่ายดอกเห็ดให้กับตลาด,แม่คา้ และคนในชุมชนและรบั ซ้อื ดอกเหด็ จากชมุ ชนและนอกชมุ ชน ทำ
ใหร้ ะบบเศรษฐกิจกระจายตัวเป็นวงกว้างมากขึน้

-๑๕-

3. ทำการแปรรูปพืชผลทางการเกษตร เพื่อเพิ่มมูลค่าทางสินค้าให้สูงและมีคุณภาพ ครอบครัว และ
ชุมชน มสี ว่ นร่วมในการแปรรูป เปน็ ต้นแบบใหช้ ุมชน ทำให้ชุมชนมีใจทีจ่ ะรว่ มกันทำ ร่วมกนั จำหน่าย
เกดิ การจัดตัง้ วิสาหกจิ ชมุ ชนเกษตรแปรรูปหมู่14 เกดิ เปน็ รายได้แบ่งปันซึ่งกันและกัน มีเงินหมุนเวียน
ในชุมชน มีรา้ นคา้ สำหรบั จำหน่ายผลติ ภณั ฑ์แปรรูปเปน็ ของเราเอง เชน่ ขา้ วเกรียบเหด็ สมุนไพร เค็ก
กลว้ ยหอมเหด็ กลว้ ยตากแสงอาทิตย์ ขนมตม้ สามสี พซิ ซ่าเหด็ ขนมปงั ไส้ตา่ งๆ

4. ทำนาตามมาตรฐานอินทรยี ์วิถไี ทยจำนวน 10ไร่ เพอื่ สรา้ งความม่นั คงทางอาหารท่ปี ลอดภยั ให้กบั
ชุมชนและสร้างรายได้ทม่ี น่ั คงด้วยการ ผลติ แปรรูป และสรา้ งการตลาด ให้ครบวงจรภายในพ้นื ท่ีของ
ตนเอง

-๑๖-
5. ทำเกษตรทฤษฎใี หม(่ โคกหนองนา โมเดล)จำนวน10ไร่ เป็นต้นแบบในการบริหารจดั การ ดินน้ำลมไฟ

และคน เพอ่ื สรา้ งขบวนการ ต้นน้ำกลางน้ำและปลายน้ำท่ีสำคญั สู่ชมุ ชน

6. เปิดศูนย์การเรียนรู้สัมมาชีพชุมชนตำบลคลองหก(ศูนย์การเรียนรู้Earth safe อินทรีย์วิถีไทย) เพ่ือ
ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับนักเรียน นักศึกษา ประชาชนทั่วไปที่สนใจเรียนรู้และนำไปต่อยอดเป็น
อาชีพของตนเองและขยายเศรษฐกิจฐานรากของชุมชนให้เกิดการหมุนเวียนรายได้ของชุมชนจากคนที่
เขา้ มาและสรา้ งการทำเกษตรสู่มาตรฐานอนิ ทรียว์ ิถีไทย มาตรฐานแหง่ ราชอาณาจักรไทย

7. เปน็ ศูนยบ์ ่มเพาะเกษตรกรรุน่ ใหมข่ องจงั หวัดปทมุ ธานีเพอื่ บม่ เพาะคนรนุ่ ใหมใ่ นจงั หวัดปทุมธานสี กู่ าร
เป็น young smart farmer และผปู้ ระกอบการรุ่นใหม่

8. เป็นศูนยเ์ รยี นรนู้ วตั กรรมการเกษตรแบบยั่งยนื (ศนู ย์เครอื ข่ายปราชญช์ าวบ้าน จังหวัด ปทมุ ธานี)จัด
หลกั สูตรถา่ ยทอดองค์ความรู้การเปน็ ปราชญ์ชาวบ้านสกู่ ารเป็นตน้ แบบและผู้นำการเปล่ียนแปลง
ขยายสูค่ วามยัง่ ยนื ของครวั เรือน

ภาคผนวก

เครือข่ายในการขยายผลงานหรือองค์ความรู้
1, เครอื ขา่ ยโคกหนองนาพัฒนาชุมชน 17กลมุ่ ในจังหวัดปทมุ ธานแี ละทกุ กลุม่ เป็นผู้นำต้นแบบของแตล่ ะ
อำเภอในจงั หวัดปทุมธานที ่ีไปต่อยอดยังชมุ ชนของตนเองทง้ั ในครวั เรือนและหมบู่ า้ นเศรษฐกิจพอเพยี ง

2. เครือข่าย YSF(Young Smart Farmer) เป็นการรวมกลมุ่ เพื่อสร้างผลผลติ และสินคา้ ทางการเกษตร
โดยการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยมี าปรบั ใช้ตอ่ ยอดสู่การเป็นผปู้ ระกอบการ ณ ตอนนี้ในเครือข่าย
ของเรามเี กษตรกรต้นแบบYSF มากกวา่ 200 คน กระจายทัว่ จังหวดั ปทมุ ธานี

3. เครอื ข่าย ศูนยบ์ ่มเพาะเกษตรกรรนุ่ ใหม่ 77จังหวัดทวั่ ประเทศ ท่ีมีการขบั เคลอื่ นการอยูต่ ลอดเวลา

4. เครอื ข่าย ศูนย์ CLM ท่มี ี 337 ศนู ย์ ทั่วประเทศ / พฒั นาพื้นที่โคกหนองนาสู่ความย่งั ยืนในชมุ ชนลง
สูค่ รวั เรอื น HLM ที่มมี ากกวา่ 40,000 ครัวเรือนทั่วประเทศ

*********************************************************

วาระการประชุมเชงิ ปฏบิ ตั ิการ

การขบั เคลอื่ นศนู ย์ผนู้ ำจติ อาสาพัฒนาชมุ ชน จังหวดั ปทุมธานี

วนั ท่ี 15 เดือน มนี าคม พ.ศ. ๒๕๖๕

ณ ศูนย์ผนู้ ำจติ อาสาพฒั นาชุมชนจังหวัดปทุมธานี

วาระท่ี ๑ เร่อื งประธานแจง้ ในทปี่ ระชุมทราบ

นายสมคิด จันทมฤก อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน เป็นประธานในการประชุม Kick off โครงการ

เสริมสร้างและพัฒนาผู้นำการเปลี่ยนแปลง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ในวันที่ 19 มกราคม 2565 ผ่าน

ระบบ Zoom Clound Meeting ซึ่งกรมการพัฒนาชุมชน ให้ความสำคัญกับบทบาทผู้นำฯ ในการเรียนรู้พัฒนา

ตนเอง ค้นหาภาคีเครือข่ายที่มีอุดมการณ์ พร้อมแบ่งปันความรู้และทรัพยากรของตนเอง ให้คำปรึกษาและแก้ไข

ปญั หาพรอ้ มขยายผลเครอื ข่ายตำบล ในพืน้ ทใ่ี กลเ้ คยี ง ภายใต้แนวคิดการสร้างการเรยี นรเู้ ชิงรุกแบบรวมพลังของ

ผนู้ ำการเปลีย่ นแปลง เพอ่ื สรา้ งพลงั การเปลย่ี นแปลงทางสังคม (Professional learning Community) : PLC

วาระที่ ๒ เรอื่ งรบั รองรายงานการประชุม

- ไมม่ ี -

วาระท่ี ๓ เร่อื งสืบเนอ่ื ง

- ไม่มี -

วาระท่ี ๔ เรื่องเพ่ือทราบ

๔.๑ การดำเนนิ โครงการเสรมิ สร้างและพัฒนาผู้นำการเปล่ยี นแปลง

ประจำปงี บประมาณ พ.ศ. 2565

กรมการพัฒนาชุมชน จัดสรรงบประมาณให้จังหวัด ดำเนินโครงการเสริมสร้างและพัฒนาผู้นำการ

เปลี่ยนแปลง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มขีดความสามารถของทีมผู้นำการเปลี่ยนแปลง

ในการสร้างการพัฒนาชมุ ชนท่ียัง่ ยืน และ สร้างพลังชมุ ชนของผู้นำการเปล่ียนแปลง ด้วยการขับเคลื่อนศูนย์ผู้นำจิตอาสา

พัฒนาชุมชนในการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน โดยดำเนินการประชุมเชิงปฏิบัติการการขับเคลื่อนศูนย์ผู้นำจิตอาสา

พัฒนาชุมชน เพื่อสร้างพลังชุมชนของผู้นำการเปลี่ยนแปลง ให้มีความรู้ ทักษะ และทัศนคติ ในการขับเคลื่อน ศูนย์ผู้นำ

จิตอาสาพัฒนาชุมชน กลุ่มเป้าหมายเป็นผู้นำจิตอาสาพัฒนาชุมชนที่ได้รับการคัดเลือกและภาคีเครือข่ายในการ

ขับเคลอ่ื นกจิ กรรม จำนวน 25 คน ดำเนนิ การจำนวน 2 วนั ภายในเดอื นมนี าคม 2565 งบประมาณทัง้ สิ้น ๑๒,๓๐๐ บาท

วาระที่ ๕ เรื่องเสนอเพ่ือพิจารณา

๕.๑ การพจิ ารณาคัดเลอื กทีมผ้นู ำการเปลี่ยนแปลงขับเคล่ือนศูนย์ผู้นำจติ อาสาพัฒนาชุมชน จำนวน 16 คน

โดยประกอบด้วยตำแหนง่ ประธาน รองประธาน เลขานุการ เหรญั ญิก และกรรมการ ดังน้ี

1)นายอดลุ ย์ วเิ ชยี รชยั ประธาน

2)นายสมหวัง จรัสโชตเิ สถียร รองประธาน

3)นายอำนวย สงั วาลเล็ก เหรญั ญิก

4)นางอารวี ฒั น์ กล่อมบาง เลขานุการ

5)นางสุมาลี จั่นชา้ ง กรรมการ

6)นายกมล ธุวจิตต์ กรรมการ

7)นางงามพิศ ธรรมทศั น์ กรรมการ

-๒-

8)นางมณรี ัตน์ สกุ กล่ำ กรรมการ

9)นางพิสมัย อุทศิ กรรมการ

10)นางสนุ นั ท์ แก้วนยิ ม กรรมการ

11)นายสมศักดิ์ วิเชียรสมุทร กรรมการ

12)นายทรงเดช ขุนแท้ กรรมการ

13)นางไพรนิ ทร์ สขุ สบาย กรรมการ

14)นายพงษ์เทพ ออ่ นแย้ม กรรมการ

15)นายประสิทธิ์ สมคั รการ กรรมการ

16)นายกฤษฏ์ นิลขาว กรรมการ

5.2 บทบาทผูน้ ำการเปลีย่ นแปลงในการขบั เคล่ือนศนู ย์ผนู้ ำจิตอาสาพัฒนาชมุ ชน ประกอบด้วย

1. ผ้นู ำต้องทำก่อน เปน็ ต้นแบบในการประพฤติ ปฏบิ ตั ใิ นการสรา้ งความมัน่ คงทางดา้ นอาหาร

และการดำเนนิ ชีวติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ด้วยการเรียนรดู้ ว้ ยตนเอง

2. แบง่ ปันความรู้ และทรัพยากรของตนให้กบั ผ้อู ืน่ โดยเกดิ ประโยชนส์ ขุ กบั ประชาชน

3. การใหค้ ำปรกึ ษาและแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ โดยไม่ปฏเิ สธการค้นหาภาคีเครอื ข่ายทีม่ ี

อดุ มการณ์ในพื้นท/่ี นอกพ้นื ท่ี เพือ่ ประโยชน์แหง่ การขบั เคล่อื นศนู ย์ผู้นำจติ อาสาพฒั นาชมุ ชน

4. ขยายผลการดำเนินงานของเครอื ข่ายตำบลและพน้ื ทใ่ี กลเ้ คียง

5. การสรา้ งความยง่ั ยนื ดา้ นอาชีพ รองรบั ภยั พิบัติ สามารถพ่ึงพาตนเองได้อยา่ งย่ังยืน

6. อื่นๆ

๕.3 แผนการขับเคล่ือนการดำเนนิ งานของศูนย์ผนู้ ำจิตอาสาพฒั นาชมุ ชน ดังน้ี

1. แผนการสร้างความม่นั คงทางด้านอาหาร

2. แผนการเตรียมวิทยากรผนู้ ำจิตอาสาพฒั นาชุมชน/เทคนคิ

3. แผนการให้บรกิ ารประชาชน ของศนู ย์ผูน้ ำจติ อาสาพัฒนาชมุ ชน

4. แผนอืน่ ๆ

วาระที่ ๖ เรอ่ื งอ่ืนๆ

ไมม่ ี

นางนันทนา อนุ่ หนาฝาค่ัง
นักวชิ าการพัฒนาชมุ ชนชำนาญการ

ผจู้ ดรายงานการประชุม

นางรัตนาวดี ครยุ ทอง
ผู้อำนวยการกลุม่ งานสง่ เสริมการพัฒนาชุมชน

ผู้ตรวจรายงานการประชุม


Click to View FlipBook Version