หน้าท่ีพลเมือง ๖
ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๖
กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
คาแนะนาในการใช้ PowerPoint
-
กดป่ ุม SlideShow ทแี่ ถบด้านบนหรือด้านล่าง
- กดป่ มุ Esc ยกเลกิ คาสั่งหรือออกจาก SlideShow
- กดป่ มุ ลกู ศรหรือคลกิ ส่วนใดในหน้า Slide
เพื่อเลื่อนไปหน้าถัดไป
คาแนะนาในการใช้ PowerPoint
กดป่ ุมนี้ กลบั ไปหน้าสารบัญ (Contents)
กดป่ ุมนี้ ฟังคลปิ เสียง (Audio Clip)
[การกดป่ มุ ต้องกดให้โดนรูปลาโพง เพราะถ้าคลกิ ไปโดนแถบเล่ือนช่วงการฟัง อาจทาให้เสียงไม่ได้
เร่ิมต้นทจี่ ุดเริ่มต้น]
PowerPoint นี้ เหมาะสาหรับคอมพวิ เตอร์ทใ่ี ช้โปรแกรม Microsoft Office 2010
การใช้เวอร์ชั่นอื่นๆ หรือ เวอร์ชั่นทตี่ ่ากว่า คุณสมบตั บิ างอย่างอาจทางานไม่สมบูรณ์
๑หน่วยการเรียนรู้ท่ี ความเป็ นไทย
รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์
๒หน่วยการเรียนรู้ที่
๓หน่วยการเรียนรู้ที่ พลเมืองดี ๕หน่วยการเรียนรู้ท่ี
๔หน่วยการเรียนรู้ท่ี ความปรองดอง สมานฉันท์
ความมีวนิ ัยในตนเอง
๑หน่วยการเรียนรู้ท่ี ความเป็ นไทย
เราสามารถแสดงออกถงึ ความเป็ นไทย
ได้อย่างไรบ้าง
มารยาทไทย
การไหว้ เป็น การแสดงความ
เคารพอยา่ งสูง เป็นวฒั นธรรมที่แสดง
ถึงความนอบนอ้ ม มีสัมมาคารวะ
ข้นั ตอนการแสดงความเคารพด้วยการไหว้
ผ้หู ญงิ
ถอยเท้าไปด้านหลงั ค้อมศีรษะ และย่อตวั ลงไหว้
ผู้ชาย
ยืนค้อมตวั ส้นเท้าชิด ปลายเท้าแยกเลก็ น้อย ค้อมศีรษะลงไหว้
ภาพจาก : https://sites.google.com/site/social023/home/kar-hiw/--kar-hiw-3radab
มารยาทชาวพุทธ การไหว้ 3 ระดบั
การไหว้พระ การไหว้พ่อแม่ การไหว้
นิว้ หวั แม่มือ ครู บุคคลทว่ั ไป
ญาติผู้ใหญ่
จรดระหว่างควิ้ และ
นิว้ หวั แม่มือ
ผู้ทเ่ี สมอกนั
จรดปลายจมูก
นิว้ หวั แม่มือ
จรดปลายคาง
การพูดจาสุภาพ
ใช้คาพดู ทส่ี ุภาพไพเราะ อ่อนหวาน ไม่หยาบคาย
พดู ความจริง มเี นื้อหาสาระทเ่ี ป็ นประโยชน์ต่อผู้ฟัง
ใช้นา้ เสียงทีเ่ หมาะสม ไม่ดงั และเบาเกนิ ไป หน้าตายิม้ แย้ม
กล่าวทคากั อทาาลยาเเมม่ือ่ือเจรบ่ิมการสนทนา เดนิ ทางสปวลสัอดดคีภ่ะัยนะคะ
ผมขอตวั กสลวบั สั กด่อคีนรนับะครับ
การแต่งกาย
ให้เหมาะสมกบั สถานท่ี
การแต่งกายให้เหมาะสมกับโอกาส เวลา
สถานท่ี เป็ นลักษณะที่ดีอย่างหน่ึงของคนไทย
เป็ นมารยาทที่แสดงถึงการรู้จักกาลเทศะ ให้เกียรติ
และเป็ นการแสดงความเคารพต่อสถานท่ีน้ัน
การแต่งกายไปงานศพ
แต่งชุดสีดาหรือสีขาวตามธรรมเนียม
และเป็ นชุดทส่ี ุภาพ
การแต่งกายไปศาสนสถาน
ไม่สวมชุดทมี่ สี ีฉูดฉาดเกนิ ไป
ดูสุภาพเรียบร้อย
การแต่งกายไปสถานที่ราชการ
แต่งชุดทด่ี ูสุภาพ
และเรียบร้อย
การอนุรักษ์
ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม
มนุษย์ นาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิ งแวดล้ อมมาใช้ ประโย ชน์
มากมาย นามาแปรรูปเป็ นสินค้าต่างๆ ใช้เป็ นแหล่งผลิตไฟฟ้า น้าประปา
ดังน้ันเราจึงต้องช่วยกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม เพื่อให้
มใี ช้ได้ตราบนานเท่านาน ซึ่งมวี ธิ ีการอนุรักษ์ ดงั นี้
การคดั แยกขยะก่อนทงิ้
ขยะเปี ยก ขยะรีไซเคลิ ขยะทว่ั ไปขยะอนั ตราย
ปลูกต้นไม้ เพ่ือเพม่ิ แก๊สออกซิเจน ปลูกต้นไม้คนละ 1 ต้น
กช็ ่วยรักษาโลกของเรา
ให้น่าอย่ขู น้ึ ได้นะคะ
ใช้กระเป๋ าผ้า แทน ถุงพลาสตกิ
ใช้กระเป๋ าผ้า เป็ นการลดการใช้
ถุงพลาสตกิ นะคะ
ลดการใช้โฟมและถุงพลาสตกิ ให้น้อยลง
โฟมและถุงพลาสตกิ เป็ นขยะทกี่ าจัดและ
ย่อยสลายยาก ทาให้เกดิ ภาวะโลกร้อนได้ค่ะ
เราสปามราขระถนจเมบพาสี ก่วธปณนรรระร่วเีกมพมใณาเนนกีรขาียนลรมลบออธปยรยกรรรมกะะเนทเรพียงมะณปที ระงเพณี
ศิลศิลปปววฒั นนธธรรรมรแมละแภลูมปิะัญภญูมาปิไทัญยไญด้ าดไงั นที้ ย
การเข้าไปมสี ่วนร่วมในกจิ กรรม
๑ การเข้าร่วมกจิ กรรมงานลอยกระทงเพอื่ สืบสานประเพณีไทย
๒ การเป็ นส่วนหนึ่งของกจิ กรรมทจี่ ัดขนึ้
ร่วมกจิ กรรมลอยกระทงโดยใช้วสั ดุทที่ าจากธรรมชาติ
เช่น ใบตอง ก้านกล้วย เพอื่ เป็ นการรักษาสิ่งแวดล้อม
๓ การนาไปประยกุ ต์ใช้ในชีวิตประจาวัน
นาความรู้ แนวคดิ ทไ่ี ด้ ไปใช้ในการเลือกสิ่งของเคร่ืองใช้
เลอื กวัสดุทไ่ี ม่เป็ นพษิ ต่อส่ิงแวดล้อม วสั ดทุ ยี่ ่อยสลายง่าย
เราทุกคนต้องปฏิบัติตนให้เป็ นผู้มีมารยาทไทย
ท่ีดีงาม มีส่ วนร่ วมในการอนุรักษ์ ส่ิงแวดล้อม และ
ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรม เพื่อให้สิ่งที่
ดงี ามเหล่านีค้ งอย่สู ืบต่อไปนะคะ
การไหว้ ผหู้ ญิง สวสั ดคี ่ะ ผชู้ าย สวสั ดคี รับ การแต่งกายให้
เหมาะสมกบั สถานที่
๑. การไหวพ้ ระ การพูดจาสุภาพ ๑. การแต่งกายไปงานศพ
: นิ้วหวั แมม่ ือจรดระหวา่ งคิ้ว
มารยาทไทย : แตง่ ชุดท่ีดาหรือสีขาว ดูสุภาพ
๒. การไหวพ้ อ่ แม่ ครู และญาติผใู้ หญ่
๒. การแต่งกายไปศาสนสถาน
: นิ้วหวั แมม่ ือจรดปลายจมูก
: ไมส่ วมชุดที่มีสีสนั ฉุดฉาด สวมชุดที่ดูสุภาพเรียบร้อย
๓. การไหวบ้ ุคคลทวั่ ไปและบุคคลเสมอกนั
๓. การแต่งกายไปสถานที่ราชการ
: นิ้วหวั แม่มือจรดปลายคาง
: แต่งชุดท่ีดูสุภาพและเรียบร้อย
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ ความเป็ นไทย
การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ขนบธรรมเนียม ประเพณี ศิลปวฒั นธรรม
และสิ่งแวดล้อม และภูมปิ ัญญาไทย
๑. การคดั แยกขยะก่อนทิง้ ประเพณลี อยกระทง
๒. ปลูกตน้ ไมเ้ พือ่ เพมิ่ แกส๊ ออกซิเจน
๓. ใชก้ ระเป๋ าผา้ แทนถุงพลาสติก ๑. การเขา้ ไปมีส่วนร่วมในกิจกรรม
๔. ลดการใชโ้ ฟมและถุงพลาสติกใหน้ อ้ ยลง ๒. การเป็นส่วนหน่ึงของกิจกรรมท่ีจดั ข้ึน
๓. การนาไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตประจาวนั
รักชาติ ศาสน์ กษตั ริย์ ๒หน่วยการเรียนรู้ที่
เราจะแสดงออกถงึ ความรักชาติ ศาสนา
และพระมหากษัตริย์ได้อย่างไร
รักชาติ ยดึ มน่ั ศาสนา เทดิ ทูนพระมหากษตั ริย์
ชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ เป็ นส่ิงทห่ี ลอมรวมจิตใจของคนไทย
ให้มคี วามเป็ นอนั หน่ึงอนั เดยี วกนั ดงั น้ัน เราจึงควรแสดงออกถงึ ความรักชาติ
ศาสนา และพระมหากษตั ริย์ ซ่ึงมหี ลายวธิ ี ดงั นี้
❖ การเลือกใช้สินค้าทค่ี นไทยผลติ ขนึ้ หรือเลือกใช้ผลติ ภัณฑ์ในท้องถิ่น
❖ เคารพกฎระเบยี บและรักษาความสะอาด เมื่อเข้าชมโบราณสถาน
❖ ปฏบิ ตั ติ ามหลกั ธรรมคาสอนของศาสนาทตี่ นเองนับถือ
❖ เข้าร่วมพธิ ีกรรมในวนั สาคญั ทางศาสนาทตี่ นเองนับถือ
❖ ปฏบิ ตั ติ ามพระราชจริยวตั ร
❖ นาหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาประยุกต์ใช้ในชีวติ ประจาวนั
เศรษฐกจิ พอเพยี ง หมายถึง ปรัชญาท่ีพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ฯ
ทรงช้ีแนะแนวทางการดาเนินชีวติ และการปฏิบตั ิแก่ประชาชน โดยยดึ หลกั
“ทางสายกลาง” เพือ่ การพ่งึ พาตนเองไดอ้ ยา่ งมน่ั คง
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
ทางสายกลาง
พอประมาณ
มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกนั
ในตวั ที่ดี
ความรู้
รอบรู้ รอบคอบ ระมดั ระวงั คุณธรรม
ซื่อสัตย์สุจริต ขยนั อดทน สตปิ ัญญา แบ่งปัน
นาไปสู่
เศรษฐกจิ /สังคม/ส่ิงแวดล้อม/วฒั นธรรม
สมดุล/พร้อมรับต่อการเปลยี่ นแปลง
ตวั อย่างการจัดการทด่ี นิ เพื่อการเกษตรตามหลกั ทฤษฎใี หม่
30% ทานาข้าว 30% ขุดสระ กกั เกบ็ นา้ ไว้ใช้
30% ปลกู ผกั สวนครัว เลยี้ งสัตว์
10% ทอี่ ยู่อาศัย
พระบรมราโชวาทเกย่ี วกบั การใฝ่ รู้
“...เด็กควรขวนขวายหาวิชา พร้อมทั้งฝึ กอบรม ความเป็ นระเบียบ
รู้เหตุ รู้ผลให้แก่ตัว เพราะวิชาและความเป็ นระเบียบน้ัน จะช่วยให้คดิ ถูก ทาถูก
พูดถูก จะทาให้เป็ นคนมอี สิ รภาพแท้อย่างเตม็ เปี่ ยม ในวนั ข้างหน้า...”
พระบรมราโชวาท เม่อื วนั ท่ี ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๗
ณ พระตาหนักจติ รลดารโหฐาน
พระบรมราโชวาทเกยี่ วกบั ความกตญั ญู
“...ความกตัญญูกตเวที คือ สภาพจิตที่รับรู้ความดี และยินดี
ท่ีจะกระทาความดีโดยศรัทธามั่นใจ คนมีกตัญญูจึงไม่ลบล้างทาลายความดี
และไม่ลบหลู่ผู้ท่ีได้ทาความดีมาก่อน หากเพยี รพยายามรักษาความดีท้ังปวง
ไว้ให้เป็ นพน้ื ฐานในความประพฤติปฏิบัติทุกอย่างของตนเอง เม่ือเต็มใจและ
จงใจกระทาทุกสิ่งทุกอย่างด้วยความดีดังนี้ กย็ ่อมมีแต่ความเจริญมั่นคงและ
รุ่งเรืองก้าวหน้ายงิ่ ๆ ขน้ึ ...”
พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอื่ เชิญลงพมิ พ์ในหนังสือที่ระลกึ
เมือ่ วนั ที่ ๘ เมษายน พ.ศ.๒๕๒๖
ณ พระตาหนักจติ รลดารโหฐาน
การแสดงออกถงึ ความรักชาติ ศาสนา
และพระมหากษัตริย์ เป็ นการแสดงถึงความ
กตัญญูกตเวทีต่อ ๓ สถาบันหลักของชาติไทย ซ่ึง
เราควรปฏิบัติอย่างสม่าเสมอ เพื่อรักษาความเป็ น
ชาตไิ ทยไว้ให้คงอย่สู ืบต่อไปนะคะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๒ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ พระบรมราโชวาท
๑. การเลือกใชส้ ินคา้ ๑. ปฏิบตั ิตามหลกั ธรรม ๑. ปฏิบตั ิตามพระราชจริยวตั ร - พระบรมราโชวาท
ท่ีคนไทยผลิตข้ึนหรือ คาสอนของศาสนา เกยี่ วกบั การใฝ่ รู้
เลือกใชผ้ ลิตภณั ฑ์ ที่ตนเองนบั ถือ ๒.นาหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจ
ในทอ้ งถ่ิน พอเพียงมาประยกุ ตใ์ ช้ การต้งั ใจศึกษาเล่าเรียน
๒. เขา้ ร่วมพิธีกรรม อา่ นหนงั สือ ทบทวนความรู้อยเู่ สมอ
๒. เคารพกฎระเบียบ ในวนั สาคญั ทางศาสนา
และรักษาความ ท่ีนบั ถือ - พระบรมราโชวาท
สะอาด เมื่อเขา้ ชม เกยี่ วกบั ความกตญั ญู
โบราณสถาน
ดูแลพอ่ แม่ เมื่อท่านเจบ็ ป่ วย
ช่วยทา่ นทางานบา้ น และต้งั ใจเรียน
๓หน่วยการเรียนรู้ท่ี พลเมอื งดี
เราทุกคนสามารถเป็ นพลเมืองทดี่ ใี นสังคมได้
จากการปฏิบตั ิตนในเรื่องอะไรบ้าง
กใทนฎาชเร้ันวขเะรร้ียเอรบนัตกตียษกาบมาลทคใงไ่ีนวด้กรหาับมต้อมสิกองบะาเหรอมียาาดนย
และโรงเรียน
หลงั ใช้อปุ กรณ์เสร็จ
ให้นาไปเกบ็ เข้าทใ่ี ห้เรียบร้อย
ไม่ ส่ งเสียงดงั
ในขณะทค่ี ุณครูกาลงั สอน
ไม่คุย ไม่เล่นกนั
ในขณะทค่ี รูกาลงั สอนนะคะ
ข้อตกลง กติกา กฎระเบียบ เป็ นแนวทาง
ในการปฏิบัติตนท่ีช่ วยให้อยู่ร่ วมกับผู้อ่ืนได้อย่าง
มีความสุข ในฐานะท่ีเป็ นสมาชิกของห้องเรียน และ
โรงเรียน จึงควรร่วมกันปฏิบัติเพ่ือให้เกิดผลดีต่อ
ตวั เราและสังคมส่วนรวมอกี ด้วยนะคะ
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๓
พลเมืองดี
ข้อตกลง กตกิ า กฎระเบียบ
ในห้องเรียนและโรงเรียน
ไม่ส่ งเสียงดงั หลงั ใช้อุปกรณ์เสร็จ
ในขณะทค่ี ุณครูกาลงั สอน ให้นาไปเกบ็ เข้าทใ่ี ห้เรียบร้อย
ทาเวรรักษาความสะอาด
ในช้ันเรียนตามทไ่ี ด้รับมอบหมาย
๔หน่วยการเรียนรู้ท่ี ความปรองดอง สมานฉันท์
ถ้าหากนักเรียนไม่รักใคร่ สามคั คกี นั
จะส่งผลกระทบต่อการอยู่ร่วมกนั อย่างไร
การอยู่ร่วมกนั ในสังคมแห่งความหลากหลาย
สังคมไทย
ประกอบด้วย
ผ้คู นทม่ี หี ลากหลาย
ท้ังด้าน
เชื้อชาติ ศาสนา วฒั นธรรม
เมื่อเราอยู่กบั ผู้อื่น ความแตกต่างจงึ เกดิ ขนึ้
ไมเ่วพ่าื่อเพน่ือกนนั จแะตช่ชออบบเหทมมี ือฟนุตกบนั อหลรตือ่าตง่กางนั กนั
สุดท้ายกย็ งั รักใคร่ สามคั คี ปรองดองเป็ นเพื่อนกนั
Aทมี ฟุตบอล Bทมี ฟุตบอล
เม่ือจบเกมการแข่งขนั ฟุตบอล
เคารพผ้อู ่ืนเช่นเดยี วกบั ให้เกยี รติ ยกย่อง ให้ความช่วยเหลือ
เคารพตวั เอง โดยใช้วาจาสุภาพ ผ้ทู ่ีตกทุกข์ได้ยาก
ปฏิบตั ติ ่อผ้อู ื่นด้วยความ
อาสาช่วยงานเมื่อผ้อู ื่น อ่อนน้อมถ่อมตน รวย จน
ต้องการความช่วยเหลือ
การอยู่ร่วมกนั อย่างสันติ ไม่แสดงกริ ิยาหรือพูดจาดูหมน่ิ
และพง่ึ พาซึ่งกนั และกัน เร่ืองฐานะ ชาติตระกูล
ไม่แสดงกริ ิยาหรือพดุ จาดูหมน่ิ
ในเรื่องเชื้อชาติ ศาสนา
วฒั นธรรม ความคดิ ความเชื่อ
ทต่ี ่างกนั
การอยู่ร่วมกนั
ท่ามกลางความแตกต่างและหลากหลาย
เราต้องเปิ ดใจยอมรับ ลดอคติ รู้จกั ปรับตวั เข้าหากนั
มีความสามคั คี รักใคร่ และปรองดอง
เพื่อให้อยู่ร่วมกนั อย่างสงบสุขค่ะ
เชื้อชาติ แสดงกริ ิยา วาจา
ทส่ี ุภาพ
ศาสนา
เคารพซ่ึงกนั
วฒั นธรรม และกนั
ความหลากหลายทาง การอยู่ร่วมกนั ในสังคม
สังคมวฒั นธรรมใน แห่งความหลากหลาย
ประเทศไทย ให้เกยี รตกิ นั
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๔
ความปรองดอง สมานฉันท์