ป.5 เรื่อง เครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรี

กลม่ ุ สาระการเรยี นรศู้ ิลปะ

สาระดนตรี : ชน้ั ประถมศึกษาปี ท่ี ๕

ตวั ชี้วดั
• อ่าน เขียนโนต้ ดนตรีไทยและสากล ๕ ระดบั เสียง (ศ ๒.๑ ป.๕/๓)





โน้ตดนตรไี ทยและโน้ตดนตรสี ากล

๑. โนต้ ดนตรไี ทย

ตวั โน้ต เป็นสญั ลักษณท์ ่ีใชใ้ นการกาหนดเสยี งสูง-ต่า และเป็นตวั กากับความชา้ เร็วของจงั หวะในบทเพลง ทาให้ผู้ขับร้อง
และผบู้ รรเลงทราบระดับเสียงของตัวโน้ต และสามารถขบั รอ้ งและบรรเลงตามจงั หวะ ทานองเพลงได้ถูกต้อง

ตัวโนต้ ดนตรีไทย
โนต้ ดนตรไี ทย มีทงั้ หมด ๗ ระดับเสยี ง ใชต้ วั อกั ษรย่อเขยี นแทนตวั โน้ต ดงั น้ี

ตัวโน้ตดนตรีไทยมีระดับเสียงห่างกัน ๑ เสียง ไม่มีคร่ึงเสียง ในกรณีที่โน้ตตัวน้ันมีระดับเสียงต่าหรือสูงกว่าโน้ต
ระดับกลาง จะใชส้ ัญลกั ษณ์ (จุด) ซง่ึ หากเขยี นไว้ดา้ นบน ตวั โนต้ จะมีระดบั เสียงสูง หรือใชส้ ัญลักษณ์ . ไว้ดา้ นล่าง ตวั โนต้ จะมี
ระดับเสียงตา่

๒. โนต้ ดนตรสี ากล
๒.๑ ตวั โน้ตดนตรีสากล
โน้ตดนตรีสากลประกอบด้วย โน้ตตัวกลม โน้ตตัวขาว โน้ตตัวดา โน้ตตัวเขบ็ต

หน่งึ ชั้น ซ่งึ มอี ตั ราจงั หวะแตกตา่ งกัน ดงั น้ี

๒.๒ บรรทดั ๕ เส้น

บรรทัด ๕ เส้น ใช้สาหรับบันทึกตัวโน้ตและตัวหยุด ช่วยในการบันทึกระดับเสียง
สูง–ต่า ทาใหเ้ กิดทว่ งทานองเพลง มี ๕ เสน้ ๔ ช่องบรรทดั ดังตัวอย่าง

๒.๓ กญุ แจประจาหลกั

กุญแจประจาหลัก คือ เคร่ืองหมายที่จะบอกให้เราทราบว่า ตัวโน้ตท่ีอยู่บนบรรทัด ๕ เส้น
มชี ือ่ ว่าอะไร โดยยดึ หวั กุญแจเป็นหลัก

การเขียนกุญแจซอล จะเริ่มจากหัวกุญแจลงบนคาบเส้นที่ ๒ ของบรรทัด ๕ เส้น และจะทับกัน
ตรงบรรทดั ที่ ๔ จะเรยี กโน้ตทกุ ตวั ท่ีบนั ทึกลงบนเส้นที่ ๒ ว่า โน้ตตัวซอลตามกุญแจประจาหลักซอล
ดว้ ย

๒.๔ ชอ่ื ของตวั โน้ตและตาแหน่งเสียงของตัวโนต้

โน้ตตัวท่ีอยู่คาบเส้นท่ี ๒ เส้นเดียวกับหัวกุญแจซอล จะเป็นโน้ตตัวซอลและโน้ตตัวอ่ืน ๆ
ก็จะมเี สียงไล่ระดับกนั ไป ดังนี้

บนั ไดเสียง

บันไดเสียง ๕ เสยี ง (Pentatonic scale)

บันไดเสียง ๕ เสียง หรือเรียกว่าเพนทาทอนิกสเกล (Pentatonic scale) คือ บันไดเสียง
ทม่ี ตี วั โน้ตอยู่ ๕ ตวั โน้ต คือ เสียงโด เร มี ซอล ลา ซึ่งเป็นบันไดเสียงที่นิยมใช้กันมากท่ีสุด ได้แก่
เพลงพน้ื บา้ น

ตวั อย่าง : โน้ตเพลงในบันไดเสียง ๕ เสียง (Pentatonic scale)
ใช้ขลุ่ยบรรเลง

เพลงลาวดวงเดอื น (๒ ชัน้ )

ตวั อย่าง : โน้ตเพลงในบนั ไดเสียง ๕ เสียง (Pentatonic scale)
ใช้ขลยุ่ บรรเลง

โนโน้ตต้ เเพพลลงงลาลวาดววงดเดวอื งนเ(ด๒อื ชนน้ั )๒ ชั้น

เพลงคา้ งคาวกนิ กลว้ ย

ทอ่ น ๑
ท่อน ๒
ทอ่ น ๓