รวมเล่ม อสม.ฮัจย์ 2564

94

หนงั สอื เชิญประชมุ กลมุ่ เปา้ หมาย (ภาคใตต้ อนบน)

95

ภาพผนวก 3
หนังสอื เชญิ ประชุมวิทยากร (ภาคใตต้ อนลา่ ง)

96

หนงั สือเชิญประชมุ วทิ ยากร (ภาคกลาง)

97

หนงั สือเชิญประชมุ วทิ ยากร (ภาคใต้ตอนบน)

98

ภาพผนวก 4
คำกล่าวรายงาน (ภาคใต้ตอนลา่ ง)

โดยนายแพทย์อุทศิ ศกั ด์ิ หริรัตนกุล นายแพทย์สาธารณสขุ จงั หวัดสงขลา ปฏบิ ตั หิ นา้ ที่
ผอู้ ำนวยการศูนย์บริหารการพฒั นาสขุ ภาพจงั หวัดชายแดนภาคใต้

เรียน ผชู้ ่วยปลดั กระทรวงสาธารณสุข

กระผม นายแพทย์อุทิศศักดิ์ หริรัตนกุล นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดสงขลา ปฏิบัติหน้าที่ผู้อำนวยการ
ศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ ขอขอบพระคุณผู้ช่วยปลัดกระทรวงสาธารณสุข ที่ได้ให้
เกียรติมาเป็นประธานเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ : พัฒนาเครือข่ายผู้นำกลุ่ม (แซะห์) เพื่อเป็นอาสาสมัคร
สาธารณสขุ ในการดแู ลสุขภาพผูแ้ สวงบญุ (อสม.ฮจั ย)์ สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการและวิถีใหม่ ปีงบประมาณ 2564
ในวันน้ี และขอรายงานความเปน็ มาของการจัดงาน ดงั นี้

การประกอบพิธีฮัจย์ ณ นครเมกกะห์ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย เป็นศาสนพิธีในศาสนาอิสลามที่
กำหนด ให้มุสลมิ ท่มี คี วามสามารถจะตอ้ งประกอบพิธีฮจั ย์หน่ึงครงั้ ในชว่ั ชีวิตของมุสลิมแต่ละคน ซง่ึ ในแตล่ ะปีจะมีชาวไทย
มุสลิมเดินทางปีละ ไม่น้อยกว่า 14,000 คน ซึ่งประมาณ 8,000 – 10,000 คน หรือประมาณร้อยละ 70 เป็นผู้แสวง
บุญจากจงั หวดั ชายแดนภาคใต้

การบริหารจดั การที่สำคัญที่มขี อ้ กำหนดวา่ จะต้องมีผู้ประกอบกิจการฮัจย์ เป็นผู้ดำเนินการเพื่อจัดส่งและ
ดูแลผู้เดินทางไปแสวงบุญ และในองค์ประกอบของผู้ประกอบกิจการฮัจย์ จะมีผู้นำกลุ่มหรือแซะห์ ซึ่งเป็นตัวแทน
ผปู้ ระกอบการ ทำหนา้ ทีแ่ นะนำเกย่ี วกบั การจัดทำหลักฐานการเดินทาง การประกอบศาสนกิจ ตลอดจนถึงการแนะนำ
การดูแลสุขภาพอนามัยเบื้องต้นแก่ผู้เดินทางไปแสวงบุญภายในกลุ่มของชาวไทยมุสลิมที่ไปแสวงบุญในแต่ละกลุ่ม
ย่อยๆ กลุ่มละ 10 – 45 คน ดังนั้น แซะห์จึงจำเป็นต้องมีความรู้เพื่อให้คำแนะนำในการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกัน
การเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของผู้ไปแสวงบุญ ขณะพักในราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถส่งต่อผู้
แสวงบญุ เข้ารับบรกิ ารรักษาพยาบาลที่หน่วยพยาบาลไทยได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

สภาวะสขุ ภาพของผเู้ ดินทางไปประกอบพิธฮี ัจย์ หลงั จากที่ได้มกี ารพฒั นารูปแบบการบริหารจดั การ ส่งผล
ให้มีจำนวนฮุจญาตที่เสียชีวิตลดลงอย่างต่อเนื่อง ในปีพ.ศ. 2549 มีฮุจญาตเสียชีวิต 57 ราย จนในปีพ.ศ.2562
มฮี ุจญาตเสียชีวิตเพียง 3 ราย โดยลดลง เกอื บ 20 เทา่ สำหรบั การประกอบพิธีฮัจย์ปี 2563 ไมไ่ ด้มีการเดินทางไป
ประกอบพิธีฮัจย์ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โรคโควิด-19 ทาง
ซาอุดอี าระเบียไดบ้ ริหารจัดการการประกอบพิธีฮัจย์ อาทิเช่น จำกัดจำนวนผู้แสวงบญุ เพียงหลักพันคน แบ่งเป็นชาว
ซาอุดีอาระเบีย ร้อยละ 30 และเป็นชาวต่างชาติจาก 160 ประเทศที่พำนักอยู่ในซาอุดีอาระเบีย ร้อยละ 70
และไม่ปรากฏว่ามีการติดเชื้อในช่วงการประกอบพิธีฮัจย์ และเมื่อหลังเสร็จพิธีฮัจย์ ผู้แสวงบญุ จะตอ้ งเข้าสู่การกกั
ตวั 14 วัน ซ่ึงจะมกี ารตรวจเช้ือโควดิ -19 อีกดว้ ย

ดังนั้น เพื่อพัฒนาเครือข่ายและศักยภาพของผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ที่ทำหน้าที่อาสาสมัครในการดูแลสุขภาพ

ของผู้เดินทางไปแสวงบุญ (อสม.ฮัจย์) และเปิดเวทีให้ผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการดูแล

สุขภาพของผู้แสวงบุญร่วมกัน อันจะส่งผลให้เกิดกระบวนการทำงานและมีรูปแบบการพัฒนางานที่ดีฉบับวิถีใหม่

(NEW NORMAL)

กิจกรรมสำคัญของโครงการในวันนี้ ประกอบด้วย การอภิปราย : เครือข่ายพันธมิตรภารกิจ ดูแลผู้แสวง

บุญ, New Normal ฮัจย์ ความปกติในวิถชี วี ิตใหม่, องค์ความรู้เร่ือง โรคติดตอ่ โรคอุบัติใหม,่ การใช้ยาและการบริหาร

99

จัดการยา, การปฐมพยาบาลทางใจ, การดูแลสุขภาพโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง การฝึกปฏิบัติ การฟื้นคืนชีพ (CPR) การ
ปฏิบัติตัวตามมาตรการ DMHTT และบรรยายรูปแบบ และแนวทางการดำเนินงานผู้ไปแสวงบุญ ณ ราชอาณาจักร
ซาอุดิอาระเบยี ปีงบประมาณ 2564

กล่มุ เป้าหมายท่เี ข้ารว่ มโครงการ ประกอบดว้ ย ผ้นู ำกลุม่ (แซะห)์ ใน 5 จงั หวดั ชายแดนภาคใต้และจากภูมิภาค
อื่นๆท่วั ประเทศ จำนวน 300 คน โดยแบ่งเปน็

รุ่นที่ 1 ภาคใต้ตอนล่าง ระหว่างวันที่ 17 - 18 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมหาดแก้วรีสอร์ท อำเภอสิงหนคร
จงั หวัดสงขลา จำนวน 200 คน

ร่นุ ที่ 2 ภาคกลาง ในวนั ที่ 22 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมรีเจ้นท์ รามคำแหง.กรงุ เทพมหานคร จำนวน 50 คน
รุ่นที่ 3 ภาคใต้ตอนบน ระหว่างวันที่ 24 – 25 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล พาราไดซ์ โฮเต็ล แอนด์
สปา จงั หวัดภูเกต็ จำนวน 50 คน
ผลทค่ี าดว่าจะไดร้ ับ อสม.ฮัจย์ มีความรู้ความเขา้ ใจในการให้คำแนะนำและดแู ลสขุ ภาพอนามัยเบื้องต้นแก่
ผู้ที่เดินทางไปแสวงบุญ ได้ถูกต้อง และมีประสิทธิภาพ และมีแนวทางในการดแู ลสุขภาพผู้แสวงบญุ ณ ราชอาณาจักร
ซาอดุ ิอารเบีย ในรูปแบบวถิ ีใหม่ (New Normal)
บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว จึงขออนุญาต เรียนเชิญท่านผู้ช่วยปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้กล่าวเปิด
โครงการการและมอบนโยบายการดำเนินงานการดูแลสุขภาพผู้ไปแสวงบุญในราชอาณาจักร ซาอดุ อิ าระเบีย ขอเรียน
เชิญครับ

100

คำกลา่ วรายงาน (ภาคกลาง)

โดยนายแพทย์ซลุ กฟิ ลี ยูโซะ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลไมแ้ ก่น ปฏิบัตหิ น้าที่
รองผอู้ ำนวยการศูนย์บริหารการพัฒนาสขุ ภาพจังหวดั ชายแดนภาคใต้

เรยี น ผู้อำนวยการศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้

กระผม นายแพทย์ซุลกิฟลี ยูโซะ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลไม้แก่น ปฏิบัติหน้าที่รองผู้อำนวยการศูนย์
บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ ขอขอบพระคุณ ผู้อำนวยการศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพ
จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่ได้ให้เกียรติมาเปน็ ประธาน เปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ : พัฒนาเครอื ขา่ ยผูน้ ำกล่มุ
(แซะห์) เพื่อเป็นอาสาสมัครสาธารณสุข ในการดูแลสุขภาพผู้แสวงบุญ (อสม.ฮัจย์) สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการ
และวถิ ใี หม่ ในพน้ื ทภี่ าคกลาง ปีงบประมาณ 2564 ในวันนี้ และขอรายงานความเปน็ มาของการจัดงาน ดงั นี้

การประกอบพิธีฮัจย์ ณ นครเมกกะห์ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย เป็นศาสนพิธีในศาสนาอิสลามที่
กำหนด ใหม้ สุ ลมิ ท่มี ีความสามารถจะต้องประกอบพธิ ีฮจั ยห์ น่ึงครัง้ ในชว่ั ชวี ติ ของมสุ ลิมแต่ละคน ซง่ึ ในแต่ละปีจะมีชาวไทย
มุสลิมเดินทางปีละ ไม่น้อยกว่า 14,000 คน ซึ่งประมาณ 8,000 – 10,000 คน หรือประมาณร้อยละ 70 เป็นผู้แสวง
บญุ จากจงั หวัดชายแดนภาคใต้

การบริหารจัดการที่สำคัญที่มีข้อกำหนดว่าจะต้องมีผู้ประกอบกิจการฮัจย์ เป็นผู้ดำเนินการเพื่อจัดส่งและ
ดูแลผู้เดินทางไปแสวงบุญ และในองค์ประกอบของผู้ประกอบกิจการฮัจย์ จะมีผู้นำกลุ่มหรือแซะห์ ซึ่งเป็นตัวแทน
ผ้ปู ระกอบการ ทำหน้าท่ีแนะนำเกย่ี วกับการจัดทำหลักฐานการเดินทาง การประกอบศาสนกิจ ตลอดจนถึงการแนะนำ
การดูแลสุขภาพอนามัยเบื้องต้นแก่ผู้เดินทางไปแสวงบุญภายในกลุ่มของชาวไทยมุสลิมที่ไปแสวงบุญในแต่ละกลุ่ม
ย่อยๆ กลุ่มละ 10 – 45 คน ดังนั้น แซะห์จึงจำเปน็ ต้องมคี วามรู้เพื่อให้คำแนะนำในการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกัน
การเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของผู้ไปแสวงบุญ ขณะพักในราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถส่งต่อผู้
แสวงบุญ เข้ารบั บริการรักษาพยาบาลท่ีหนว่ ยพยาบาลไทยได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ

สภาวะสุขภาพของผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ หลังจากที่ได้มีการพัฒนารูปแบบ การบริหารจัดการ
ส่งผลให้มีจำนวนฮุจญาตที่เสียชีวิตลดลงอย่างต่อเนื่อง ในปีพ.ศ. 2549 มีฮุจญาตเสียชีวิต 57 ราย จนในปีพ.ศ.
2562 มีฮุจญาตเสียชีวิตเพียง 3 ราย โดยลดลง เกือบ 20 เท่า สำหรับการประกอบพิธีฮัจย์ปี 2563 ไม่ได้มีการ
เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โรคโควิด-19
ทางซาอุดีอาระเบียได้บริหารจดั การการประกอบพิธีฮัจย์ อาทิเช่น จำกัดจำนวนผู้แสวงบุญเพียงหลกั พันคน แบ่งเป็น
ชาวซาอุดอี าระเบีย รอ้ ยละ 30 และเปน็ ชาวตา่ งชาตจิ าก 160 ประเทศท่ีพำนกั อยู่ในซาอุดีอาระเบีย ร้อยละ 70
และไม่ปรากฏว่ามีการติดเชื้อในชว่ งการประกอบพิธีฮัจย์ และเมื่อหลังเสร็จพิธีฮัจย์ ผู้แสวงบุญจะต้องเข้าสู่การกัก
ตัว 14 วัน ซ่ึงจะมีการตรวจเชอื้ โควิด-19 อีกด้วย

ดังนั้น เพื่อพัฒนาเครือข่ายและศักยภาพของผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ที่ทำหน้าที่อาสาสมัครในการดูแลสุขภาพ

ของผู้เดินทางไปแสวงบุญ (อสม.ฮัจย์) และเปิดเวทีให้ผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการดูแล

สุขภาพของผู้แสวงบุญร่วมกัน อันจะส่งผลให้เกิดกระบวนการทำงานและมีรูปแบบการพัฒนางานที่ดีฉบับวิถีใหม่

(NEW NORMAL)

กิจกรรมสำคัญของโครงการในวันนี้ ประกอบด้วย การอภิปราย : เครือข่ายพันธมิตรภารกิจ ดูแลผู้แสวง

บุญ, New Normal ฮัจย์ ความปกติในวิถชี วี ติ ใหม่, องค์ความรู้เรื่อง โรคติดต่อ โรคอุบัติใหม,่ การใช้ยาและการบริหาร

101

จัดการยา, การปฐมพยาบาลทางใจ, การปฏิบัติตัวตามมาตรการ DMHTT และบรรยายรูปแบบและแนวทางการ
ดำเนนิ งานผไู้ ปแสวงบญุ ณ ราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย ปงี บประมาณ 2564

กล่มุ เปา้ หมายทเ่ี ข้ารว่ มโครงการ ประกอบดว้ ย ผนู้ ำกลมุ่ (แซะห์) ใน 5 จงั หวัดชายแดนภาคใต้และจากภูมิภาค
อ่นื ๆทั่วประเทศ จำนวน 300 คน โดยแบ่งเปน็

รุ่นที่ 1 ภาคใต้ตอนล่าง ระหว่างวันที่ 17 - 18 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมหาดแก้วรีสอร์ท อำเภอสิง
หนคร จังหวดั สงขลา จำนวน 200 คน

รุน่ ท่ี 2 ภาคกลาง ในวนั ท่ี 22 มนี าคม 2564 ณ โรงแรมรเี จน้ ท์ รามคำแหง.กรุงเทพมหานคร จำนวน 50 คน
รุ่นที่ 3 ภาคใต้ตอนบน ระหว่างวันที่ 24 – 25 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล พาราไดซ์ โฮเต็ล แอนด์
สปา จงั หวดั ภูเก็ต จำนวน 50 คน
ผลที่คาดว่าจะได้รับ อสม.ฮัจย์ มคี วามรคู้ วามเข้าใจในการใหค้ ำแนะนำและดูแลสขุ ภาพอนามัยเบื้องต้นแก่
ผู้ที่เดินทางไปแสวงบุญ ได้ถูกต้อง และมีประสิทธิภาพ และมีแนวทางในการดูแลสุขภาพผู้แสวงบุญ ณ ราชอาณาจักร
ซาอดุ อิ ารเบีย ในรูปแบบวิถใี หม่ (New Normal)
บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว จึงขออนุญาต เรียนเชิญท่านผู้ช่วยปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้กล่าวเปิด
โครงการการและมอบนโยบายการดำเนินงานการดแู ลสุขภาพผู้ไปแสวงบุญในราชอาณาจักร ซาอุดิอาระเบีย ขอเรียน
เชิญครับ

102

คำกลา่ วรายงาน (ภาคใต้ตอนบน)

โดยนายแพทย์ ซุลกิฟลี ยโู ซะ ผอู้ ำนวยการโรงพยาบาลไมแ้ ก่น ปฏิบัติหน้าที่
รองผู้อำนวยการศนู ยบ์ รหิ ารการพฒั นาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้

เรียน นายสุเทพ วัชรปยิ านันทน์ อดีตอธบิ ดกี รมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ปฏบิ ตั ิหน้าที่ ที่ปรกึ ษา ศบ.สต
กระผม นายแพทย์ ซุลกิฟลี ยูโซะ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลไม้แก่น ปฏิบัติหน้าที่รองผู้อำนวยการศูนย์

บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ ขอขอบพระคุณนายสุเทพ วัชรปิยานันทน์ ตำแหน่ง ที่ปรึกษา
ศบ.สต ที่ได้ให้เกียรติมาเป็นประธานเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ : พัฒนาเครือข่ายผู้นำกลุ่ม (แซะห์) เพื่อเป็น
อาสาสมัครสาธารณสุขในการดูแลสุขภาพผู้แสวงบุญ (อสม.ฮัจย์) และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานดูแลส่งเสริม
สุขภาพผู้แสวงบุญ (MR.HAJJ) สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการและวิถีใหม่ ในพื้นที่ภาคใต้ตอนบน ปีงบประมาณ
2564 ในวนั น้ี และขอรายงานความเป็นมาของการจดั งาน ดังน้ี

การประกอบพิธีฮัจย์ ณ นครเมกกะห์ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย เป็นศาสนพิธีในศาสนาอิสลามท่ี
กำหนด ให้มุสลิมที่มีความสามารถจะต้องประกอบพิธีฮัจย์หนึ่งครั้งในชั่วชีวิตของมุสลิมแต่ละคน ซึ่งในแต่ละปี
จะมีชาวไทยมุสลิมเดินทางปีละ ไม่น้อยกว่า 14,000 คน ซึ่งประมาณ 8,000 – 10,000 คน หรือประมาณร้อยละ 70
เป็นผู้แสวงบญุ จากจังหวดั ชายแดนภาคใต้

การพัฒนาสู่ความเป็นเลิศมีหลายปัจจัย อาทิเช่น การสร้างเครือข่ายแก่บุคลากรสาธารณสุข ซึ่งเรียกว่า
MR.Hajj เพอื่ วางแผนการดำเนินงานตามรปู แบบการจดั การดแู ลสุขภาพผู้แสวงบญุ บรู ณาการกบั ทมี สหวชิ าชพี โดย
ให้บริการอบรมสุขภาพ ตรวจสุขภาพ และฉีดวัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น และไข้หวัดใหญ่ ให้แก่ผู้ที่มีความประสงค์ไป
ประกอบพิธีฮัจย์ เพื่อเตรียมความพร้อมตามสถานะสุขภาพ โดยดูแลด้วยหลักการ One stop service ร่วมกับ
หลัก ใกล้บ้าน ใกล้ใจ นอกจากนี้ ผู้ประกอบกจิ การฮัจย์ เปน็ ผดู้ ำเนินการเพอ่ื จัดสง่ และดูแลผู้เดินทางไปแสวงบุญ และ
ในองคป์ ระกอบ ของผู้ประกอบกจิ การฮัจย์ จะมีผู้นำกลมุ่ หรอื แซะห์ ทำหน้าท่ีแนะนำเกี่ยวกับการจัดทำหลักฐานการ
เดนิ ทาง การประกอบศาสนกจิ ตลอดจนถึงการแนะนำการดูแลสุขภาพอนามัยเบื้องต้นแก่ผูเ้ ดนิ ทาง ไปแสวงบุญภายใน
กลุ่มของชาวไทยมุสลิมที่ไปแสวงบุญในแต่ละกลุ่มย่อยๆ กลุ่มละ 10 – 45 คน แซะห์จึงจำเป็นต้องมีความรู้เพื่อให้
คำแนะนำในการดูแลสุขภาพ เพ่อื ปอ้ งกันการเจบ็ ปว่ ยและการเสยี ชวี ิตของผู้ไปแสวงบุญ ขณะพักในราชอาณาจักร
ซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถส่งต่อผู้แสวงบุญ เข้ารับบริการรักษาพยาบาลที่หน่วยพยาบาลไทยได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ ส่งผลให้มีความพร้อม ด้านการดูแลสุขภาพที่ดียิ่งขึ้น และเอื้อต่อการประกอบพิธีฮัจย์เพื่อให้ได้
ฮจั ยท์ ่สี มบรู ณ์

สภาวะสุขภาพของผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ หลังจากที่ได้มีการพัฒนารูปแบบ การบริหารจัดการ
ส่งผลให้มีจำนวนฮุจญาตที่เสียชีวิตลดลงอย่างต่อเนื่อง ในปี พ.ศ. 2549 มีฮุจญาตเสียชีวิต 57 ราย จนในปี
พ.ศ.2562 มฮี จุ ญาตเสียชีวิตเพียง 3 ราย โดยลดลงเกือบ 20 เท่า สำหรบั การประกอบพิธีฮจั ย์ปี 2563 ไม่ได้มีการ
เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทางซาอุดีอาระเบียได้บริหาร
จัดการการประกอบพิธีฮัจย์ อาทิเช่น จำกัดจำนวนผู้แสวงบุญเพียงหลักพันคน แบ่งเป็นชาวซาอุดีอาระเบีย
ร้อยละ 30 และเป็นชาวต่างชาติที่พำนักอยู่ในซาอุดีอาระเบีย ร้อยละ 70 และไม่ปรากฏว่ามีการติดเชื้อในช่วง
การประกอบพิธีฮัจย์ และเมื่อเสร็จพิธีฮัจย์ ผู้แสวงบุญจะต้องเข้าสู่การกักตัว 14 วัน ซึ่งจะมีการตรวจเชื้อโควิด-19
อีกดว้ ย

103

กิจกรรมสำคัญของโครงการในวันนี้ ประกอบด้วยการอภิปราย : เครือข่ายพันธมิตรภารกิจ ดูแลผู้แสวงบุญ,
New Normal ฮัจย์ ความปกติในวิถีชีวิตใหม่, องค์ความรู้เร่ือง โรคติดต่อ โรคอุบัติใหม่, การปฐมพยาบาลทางใจ, การใช้
ยาและการบริหารจัดการยา, New Normal ฮัจย์ ความปกติในวิถีชีวิตใหม่ รวมถึงรูปแบบและแนวทางการดำเนินงานดูแล
สุขภาพผูไ้ ปแสวงบุญ ปงี บประมาณ 2564 นอกจากนี้ สำหรับ อสม.ฮัจย์ มกี ารอภปิ รายชดุ ความรู้ “แซะห์ รุ่นใหม่ปรับ
วิธีการทำงานให้เข้ากับ New Normal” ในหัวข้อ CPR สองมือช่วยชีวิต, การปฏิบัติตัวในยุค Covid-19 กับ
มาตรการ DMHTT, รทู้ ันโรคไมต่ ิดตอ่ เรือ้ รงั และสมุดสุขภาพ และสำหรบั MR.HAJJ มกี ารอภิปรายชดุ ความรู้ “องค์
ความรู้วิถีใหม่ New Normal สู่วิถีถัดไป Next Normal” ในหัวข้อ บทบาทและแนวทางการดูแลสุขภาพของผู้แสวงบุญ,
การจดั การระบบสารสนเทศในมิติ 4.0 และหลกั สตู รอบรมฮจุ ญาตวิถใี หม่

กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการ ประกอบด้วย ผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ใน 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้และจาก
ภูมิภาคอื่น โดยแบ่งเป็น รุ่นที่ 1 ภาคใต้ตอนล่าง ระหว่างวันที่ 17 - 18 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมหาดแก้วรี
สอร์ท อำเภอสงิ หนคร จังหวัดสงขลา จำนวน 200 คน รุ่นท่ี 2 ภาคกลาง ในวนั ที่ 22 มนี าคม 2564 ณ โรงแรม
รเี จน้ ท์ รามคำแหง.กรงุ เทพมหานคร จำนวน 50 คน และรุ่นที่ 3 ภาคใตต้ อนบน ระหว่างวันที่ 24 – 25 มีนาคม
2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล พาราไดซ์ โฮเต็ล แอนด์ สปา จังหวัดภูเก็ต จำนวน 100 คน แบ่งเป็น อสม.ฮัจย์
จำนวน 50 คน และ MR.HAJJ จำนวน 50 คน

ผลที่คาดวา่ จะได้รับ อสม.ฮัจย์ มีความรูค้ วามเข้าใจในการให้คำแนะนำและดูแลสุขภาพอนามัยแก่ผู้ท่เี ดินทางไป
แสวงบุญ ได้ถูกตอ้ ง และมีประสิทธิภาพ และผรู้ ับผดิ ชอบงานดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้แสวงบุญ (MR. HAJJ) มีแนวทางในการดูแล
สขุ ภาพผแู้ สวงบญุ ในรูปแบบวถิ ใี หม่ (New Normal)

บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว จึงขออนุญาต เรียนเชิญท่าน ที่ปรึกษา ศบ.สต ได้กล่าวเปิดโครงการและ
บรรยายการดำเนินงานการดูแลสุขภาพผู้ไปแสวงบุญในหัวข้อ“จากอดีต สู่ภาพฝันการดำเนินงานฮัจย์ภายใต้
สถานการณ์ Covid-19 ขอเรยี นเชิญครับ

104

ภาพผนวก 5
คำกล่าวเปิด (ภาคใตต้ อนล่าง)

โดยนายกติ ติศกั ด์ิ อักษรวงศ์ ผชู้ ่วยปลดั กระทรวงสาธารณสขุ

ผ้อู ำนวยการศูนยบ์ ริหารการพัฒนาสุขภาพจงั หวัดชายแดนภาคใต้ รองผอู้ ำนวยการศนู ย์บริหารการพัฒนา
สุขภาพจังหวดั ชายแดนภาคใต้ คณะทำงานฮจั ยแ์ ละอุมเราะห์ วิทยากร และผู้เข้าร่วมประชมุ ทกุ ท่านครบั

กระผมรู้สึกยินดีและเป็นเกียรติที่ได้มาพบปะกับพวกท่านทั้งหลายและเป็นประธาน เปิดประชุมเชิง
ปฏิบัตกิ าร พฒั นาเครอื ข่ายผนู้ ำกลุ่ม (แซะห์) เพอ่ื เปน็ อาสาสมัครสาธารณสุข ในการดูแลสขุ ภาพผ้แู สวงบุญ (อสม.
ฮจั ย)์ สคู่ วามเป็นเลิศในระบบบรกิ ารและวถิ ีใหม่ ปงี บประมาณ 2564 ในวันนี้

เป็นที่ทราบกันดีว่าการมีสุขภาพที่แข็งแรง เป็นปัจจัยประการสำคัญที่จะส่งผลให้ผู้เดินทางไปแสวงบุญ
ไดร้ บั ฮจั ยท์ ส่ี มบูรณ์ แตจ่ ากรายงานของสำนกั งานการแพทยเ์ พือ่ กิจการฮัจยแ์ หง่ ประเทศไทย ในทุกปจี ะพบว่า ผู้ไป
ฮัจย์ มภี าวะการเจ็บปว่ ยเป็นจำนวนมาก จนมีบางรายต้องเสียชีวติ เน่ืองจากโรคประจำตวั รวมถึงภาวะแทรกซ้อน
ของโรคอันเกิดจากการอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างจากประเทศไทย ซึ่งการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจ
ด้านสุขภาพให้แก่ผู้ไปฮัจย์ให้ได้รับรู้ภาวะเสี่ยงที่จะเกิดขึ้น จึงเป็นสิ่งสำคัญ ส่วนใหญ่ผู้ไปฮัจย์จะเป็นผู้สูงอา ยุ
และเป็นการเดินทางไปฮัจย์เป็นครง้ั แรกของชวี ิต การปรบั ตัวเขา้ กบั สภาพแวดล้อมเพื่อเข้ารว่ มประกอบพิธีฮัจย์กับ
ผู้คนมากมายเป็นล้านคน จำเป็นต้องมีร่างกายที่แข็งแรงและมีผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ที่ให้คำปรึกษาและให้การดูแล
สุขภาพ รวมถึงรู้ช่องทางในการประสานการดูแลสุขภาพกับสำนักงานแพทย์ฯ อันเป็นกลไกสำคัญที่จะช่วยให้ชาว
ไทยมสุ ลมิ ผู้เดนิ ทางไปฮจั ย์สามารถเขา้ ถงึ บริการสขุ ภาพท่รี ัฐบาลไทย จดั ใหไ้ ดค้ รอบคลุมและท่วั ถึงมากขนึ้

กระทรวงสาธารณสุข ตระหนักและมีความห่วงใยพี่น้องมุสลิมที่จะไปประกอบพิธีฮัจย์ทุกคน จึงได้มอบหมาย
ให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ได้แก่ ศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้(ศบ.สต.)
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดและเครือข่ายสถานบริการสาธารณสุขในพื้นที่ อาทิเช่น ศูนย์สุขภาพจิตที่ 12
สำนักงานป้องกันและควบคุมโรคที่ 12 สงขลา ได้ดำเนินการเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนภารกิจด้านการส่งเสริม
สุขภาพแก่ผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ตั้งแต่ระยะก่อนเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ระหว่างประกอบพิธีฮัจย์ ณ
ราชอาณาจักรซาอดุ ิอาระเบีย และหลงั จากกลับจากการประกอบพธิ ีฮัจย์ แตเ่ น่ืองด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาด
ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โรคโควิด-19 ในประเทศไทยและอีกหลายประเทศทั่วโลก เป็น
สถานการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อการเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ที่อาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการประกอบพิธีฮัจย์
ร่วมกับคนจำนวนมาก จึงต้องมีมาตรการเพื่อความปลอดภัยในการเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ อาทิเช่น กำหนด
จำนวนผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์ การปฏิบัติตามมาตรการ DMHTT การตรวจเชื้อ COVID-19 การแยกสังเกตอาการ
14 วัน เปน็ ต้น

ท่านผู้นำกลุ่ม“แซะห์”ถือเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการะบวนการดูแลผู้เดินทางไปฮัจย์โดยเฉพาะในช่วงท่ี
อยู่ในราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย แม้กระทรวงสาธารณสุขได้จัดให้มีบุคลากรด้านการแพทย์และสาธารณสุข
ให้บริการดูแลสุขภาพชาวไทยมุสลิมที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์แต่ยังไม่ครอบคลุมและเพียงพอ เนื่องจากต้อง
ให้บริการแก่ผู้ไปฮัจย์ ที่มีเกือบ ๑๐,๐๐๐ คน ท้ังนี้ตลอดหลายปีที่ผ่านมาได้รับความร่วมมือจากเครือข่ายผู้
ประกอบกจิ การฮจั ยแ์ ละผู้นำกลุ่ม “แซะห”์ ไดม้ าเขา้ รับการอบรมเป็น อสม.ฮจั ย์ เพื่อจะไดม้ ีความรู้ทจี่ ะนำไปใช้ใน
การให้คำแนะนำการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกันการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์ ขณะอยู่พัก

105

ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถสง่ ต่อผู้ไปประกอบพธิ ีฮัจย์เข้ารบั บริการรักษาพยาบาล และเป็นเร่ือง
ที่น่ายินดีว่าประเทศไทยเราเป็นประเทศเดียวในโลกที่มีอาสาสมัครสาธารณสุขที่ให้การดูแลสุขภาพผู้ไปฮัจย์ อัน
เป็นเครือข่ายผู้นำกลุ่มที่สำคัญ ซึ่งร่วมทำงานกับสำนักงานแพทย์เพื่อกิจการฮัจย์แห่งประเทศไทย ในการดูแล
สุขภาพชาวไทยมุสลิมที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ณ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย และในปีนี้ได้มีการจัดอบรม
ผู้นำกลุ่มแซะห์ ภาคกลาง ในวันที่ 22 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมรีเจ้นท์ รามคำแหง กรุงเทพมหานคร
และภาคใต้ตอนบน วันที่ 24.–.25 มนี าคม 2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล พาราไดซ์ โฮเตล็ แอนด์ สปา จังหวัดภเู ก็ต

ในนามของกระทรวงสาธารณสุข จึงขอขอบคุณท่านทั้งหลายที่ให้ความร่วมมือและสนับสนุนการ
ดำเนินงานการดูแลสุขภาพให้แก่ประชาชน และขอฝากภารกิจ อันสำคัญนี้ ให้พวกท่านผู้นำกลุ่มทั้งหลาย ได้นำ
ความรแู้ ละประสบการณ์ท่ไี ด้รับไปดแู ลสุขภาพของตนเองและผู้ไปประกอบพิธีฮจั ย์ ใหเ้ กดิ ผลสัมฤทธิ์ตอ่ ไป

ขอ้ คิดเหน็

....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

ขอขอบคุณวิทยากร ที่มาให้ความรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ตลอดจนผู้จัดที่จัดงานครั้งนี้ขึ้น และ
ขอให้การอบรมในครงั้ น้ีสำเร็จตามวัตถุประสงคท์ ีว่ างไว้

บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว กระผมขอเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ : พัฒนาเครือข่ายผู้นำกลุ่ม
(แซะห)์ เพ่อื เป็นอาสาสมัครสาธารณสุข ในการดูแลสขุ ภาพผูแ้ สวงบุญ (อสม.ฮจั ย์) สู่ความเป็นเลศิ ในระบบบริการ
และวิถใี หม่ ปีงบประมาณ 2564 ณ บัดน้ี

106

คำกลา่ วเปดิ (ภาคกลาง)

โดยนายแพทย์อุทศิ ศกั ดิ์ หริรัตนกลู นายแพทยส์ าธารณสุขจังหวดั สงขลา ปฏิบตั ิหน้าท่ี
ผู้อำนวยการศูนยบ์ รหิ ารการพัฒนาสุขภาพจงั หวดั ชายแดนภาคใต้

รองผู้อำนวยการศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ คณะทำงานฮัจย์และอุมเราะห์
วิทยากร และผู้เขา้ รว่ มประชมุ ทุกท่านครบั

กระผมรู้สึกยินดีและเป็นเกียรติที่ได้มาพบปะกับพวกท่านทั้งหลายและเป็นประธานเปิดประชุมเชิง
ปฏบิ ัติการ พฒั นาเครือข่ายผูน้ ำกลุ่ม (แซะห์) เพ่ือเป็นอาสาสมัครสาธารณสุข ในการดูแลสุขภาพผแู้ สวงบุญ (อสม.
ฮัจย)์ ส่คู วามเปน็ เลิศในระบบบริการและวิถีใหม่ ปีงบประมาณ 2564 ในวันน้ี

เป็นที่ทราบกันดีว่าการมีสุขภาพที่แข็งแรง เป็นปัจจัยประการสำคัญที่จะส่งผลให้ผู้เดินทางไปแสวงบุญ
ได้รบั ฮจั ยท์ ่สี มบูรณ์ แตจ่ ากรายงานของสำนกั งานการแพทย์เพือ่ กิจการฮัจย์แห่งประเทศไทย ในทุกปีจะพบว่า ผไู้ ป
ฮจั ย์ มภี าวะการเจ็บป่วยเป็นจำนวนมาก จนมบี างรายต้องเสยี ชวี ิต เน่ืองจากโรคประจำตัว รวมถงึ ภาวะแทรกซ้อน
ของโรคอันเกิดจากการอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างจากประเทศไทย ซึ่งการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจ
ด้านสุขภาพให้แก่ผู้ไปฮัจย์ให้ได้รับรู้ภาวะเสี่ยงที่จะเกิดขึ้น จึงเป็นสิ่งสำคัญ ส่วนใหญ่ผู้ไปฮัจย์จะเป็นผู้สูงอายุ
และเปน็ การเดนิ ทางไปฮัจยเ์ ป็นคร้งั แรกของชวี ิต การปรับตวั เขา้ กับสภาพแวดล้อมเพ่ือเขา้ ร่วมประกอบพิธีฮัจย์กับ
ผู้คนมากมายเป็นล้านคน จำเป็นต้องมีร่างกายที่แข็งแรงและมีผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ที่ให้คำปรึกษาและให้การดูแล
สขุ ภาพ รวมถงึ รู้ช่องทางในการประสานการดแู ลสุขภาพ กบั สำนักงานแพทย์ฯ อันเป็นกลไกสำคัญท่ีจะช่วยให้ชาว
ไทยมสุ ลมิ ผเู้ ดินทางไปฮจั ย์สามารถเข้าถงึ บริการสขุ ภาพที่รัฐบาลไทย จดั ให้ไดค้ รอบคลมุ และทวั่ ถึงมากข้ึน

กระทรวงสาธารณสุข ตระหนักและมีความห่วงใยพี่น้องมุสลิมที่จะไปประกอบพิธีฮัจย์ทุกคน จึงได้มอบหมาย
ให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ได้แก่ ศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้(ศบ.สต.)
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดและเครือข่ายสถานบริการสาธารณสุขในพื้นที่ อาทิเช่น ศูนย์สุขภาพจิตที่ 12
สำนักงานป้องกันและควบคุมโรคที่ 12 สงขลา ได้ดำเนินการเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนภารกิจด้านการส่งเสริม
สุขภาพแก่ผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ตั้งแต่ระยะก่อนเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ระหว่างประกอบพิธีฮัจย์ ณ
ราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย และหลังจากกลับจากการประกอบพิธีฮัจย์ แต่เนอื่ งด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาด
ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โรคโควิด-19 ในประเทศไทยและอีกหลายประเทศทั่วโลก เป็น
สถานการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อการเดินทาง ไปประกอบพิธีฮัจย์ ที่อาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการประกอบพิธีฮัจย์
ร่วมกับคนจำนวนมาก จึงต้องมีมาตรการเพื่อความปลอดภัยในการเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ อาทิเช่น กำหนด
จำนวนผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์ การปฏิบัติตามมาตรการ DMHTT การตรวจเชื้อ COVID-19 การแยกสังเกตอาการ
14 วัน เปน็ ต้น

ท่านผู้นำกลุ่ม“แซะห์”ถือเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการะบวนการดูแลผู้เดินทางไปฮัจย์โดยเฉพาะในช่วงที่
อยู่ในราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย แม้กระทรวงสาธารณสุขได้จัดให้มีบุคลากรด้านการแพทย์และสาธารณสุข
ให้บริการดูแลสุขภาพชาวไทยมุสลิมที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์แต่ยังไม่ครอบคลุมและเพียงพอ เนื่องจากต้อง
ให้บริการแก่ผู้ไปฮัจย์ ที่มีเกือบ ๑๐,๐๐๐ คน ทั้งนี้ตลอดหลายปีที่ผ่านมาได้รับความร่วมมือจากเครือข่ายผู้
ประกอบกิจการฮจั ย์และผนู้ ำกลุ่ม “แซะห”์ ได้มาเขา้ รับการอบรมเป็น อสม.ฮจั ย์ เพ่ือจะได้มีความรู้ท่ีจะนำไปใช้ใน
การให้คำแนะนำการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกันการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์ ขณะอยู่พัก

107

ราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถส่งต่อผู้ไปประกอบพิธีฮัจยเ์ ข้ารบั บริการรักษาพยาบาล และเป็นเรื่อง
ที่น่ายินดีว่าประเทศไทยเราเป็นประเทศเดียวในโลกที่มีอาสาสมัครสาธารณสุขที่ให้การดูแลสุขภาพผู้ไปฮัจย์ อัน
เป็นเครือข่ายผู้นำกลุ่มที่สำคัญ ซึ่งร่วมทำงานกับสำนักงานแพทย์เพื่อกิจการฮัจย์แห่งประเทศไทย ในการดูแล
สุขภาพชาวไทยมุสลิมที่เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ณ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย และในปีนี้ได้มีการจัดอบรม
ผู้นำกลุ่มแซะห์ ทั้งหมด 3 รุ่น แบ่งเป็น (1) พื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง ระหว่างวันที่ 17 - 18 มีนาคม 2564 ณ โรงแรม
หาดแก้วรีสอร์ท อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา (2) พื้นที่ภาคกลาง วันที่ 22 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมรีเจ้นท์
รามคำแหง กรุงเทพมหานคร และ (3) พื้นที่ภาคใต้ตอนบน วันที่ 24.–.25 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล
พาราไดซ์ โฮเต็ล แอนด์ สปา จงั หวดั ภเู ก็ต

ในนามของกระทรวงสาธารณสุข จึงขอขอบคุณท่านทั้งหลายที่ให้ความร่วมมือและสนับสนุนการ
ดำเนินงานการดูแลสุขภาพให้แก่ประชาชน และขอฝากภารกิจ อันสำคัญนี้ ให้พวกท่านผู้นำกลุ่มทั้งหลาย ได้นำ
ความรแู้ ละประสบการณท์ ไ่ี ดร้ ับไปดูแลสุขภาพของตนเองและผู้ไปประกอบพธิ ีฮัจย์ ใหเ้ กิดผลสมั ฤทธติ์ ่อไป

ข้อคิดเห็น

....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................

ขอขอบคุณวิทยากร ที่มาให้ความรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ตลอดจนผู้จัดที่จัดงานครั้งนี้ขึ้น และ
ขอใหก้ ารอบรมในครงั้ นส้ี ำเร็จตามวตั ถุประสงคท์ ี่วางไว้

บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว กระผมขอเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ : พัฒนาเครือข่ายผู้นำกลุ่ม
(แซะห)์ เพอ่ื เป็นอาสาสมัครสาธารณสุข ในการดูแลสขุ ภาพผ้แู สวงบุญ (อสม.ฮจั ย์) สูค่ วามเป็นเลิศในระบบบริการ
และวิถใี หม่ ในพ้ืนท่ภี าคกลาง ปีงบประมาณ 2564 ณ บดั นี้

108

ภาพผนวก 5
คำกลา่ วเปดิ (ภาคใต้ตอนบน)

โดยนายแพทย์สเุ ทพ วชั รปิยานนั ท์ อดตี อธบิ ดกี รมการแพทย์แผนไทย ปฏิบัตหิ น้าท่ี
ทีป่ รึกษาศูนย์บรหิ ารการพฒั นาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้

รองผู้อำนวยการศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ คณะทำงานฮัจย์และอุมเราะห์
ผู้แทนสำนกั งานแพทย์เพือ่ กจิ การฮัจย์แห่งประเทศไทย วทิ ยากร และผูเ้ ขา้ ร่วมประชุมทุกท่านครบั

กระผมรู้สึกยินดีและเป็นเกียรติที่ได้มาพบปะกับพวกท่านทั้งหลายและเป็นประธานเปิดโครงก ารประชุม
เชงิ ปฏบิ ัติการ: พฒั นาเครือข่ายผ้นู ำกล่มุ .(แซะห์).เพอ่ื เป็นอาสาสมัครสาธารณสุขในการดูแลสุขภาพผู้แสวงบุญ (อส
ม.ฮัจย์) และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานดูแลส่งเสริมสขุ ภาพผูแ้ สวงบุญ (MR.HAJJ) สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการ
และวิถีใหม่ ในพ้นื ที่ภาคใตต้ อนบน ปงี บประมาณ 2564 ในวันนี้

เป็นที่ทราบกันดีว่าการมีสุขภาพที่แข็งแรง เป็นปัจจัยประการสำคัญที่จะส่งผลให้ผู้เดินทางไปแสวงบุญ
ได้รับฮัจย์ที่สมบูรณ์ แต่จากรายงานของสำนักงานการแพทย์เพื่อกิจการฮัจย์แห่งประเทศไทย ในทุกปีจะพบว่า ผู้ไป
ฮัจย์ มีภาวะการเจ็บป่วยเป็นจำนวนมาก จนมีบางรายต้องเสียชีวิต เนื่องจากโรคประจำตัว รวมถึงภาวะแทรกซ้อนของ
โรคอันเกิดจากการอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างจากประเทศไทย ซึ่งการเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจดา้ น
สุขภาพให้แก่ผู้ไปฮัจยใ์ ห้ได้รับรู้ภาวะเสี่ยงที่จะเกิดข้ึน จึงเป็นสิ่งสำคัญ ส่วนใหญ่ผูไ้ ปฮัจยจ์ ะเป็นผูส้ ูงอายุ และเป็น
การเดินทางไปฮัจย์เป็นครั้งแรกของชีวิต การปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมเพื่อเข้าร่วมประกอบพิธีฮัจย์กับผู้คน
มากมายเป็นล้านคน จำเป็นต้องมีร่างกายที่แข็งแรงและและได้รับการเตรียมความพร้อมด้านการดูแลสุขภาพจาก
บุคลากรสาธารณสุข ซึ่งเรียกว่า MR.Hajj อันเป็นกลไกสำคัญที่จะพัฒนากระบวนการเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
สุขภาพบนหลักความเชื่อความศรัทธาของประชาชนต่อหลักการศาสนาอสิ ลาม เพอื่ ลดความเสย่ี งดา้ นสุขภาพจากการ
เดินทาง ทั้งจากการเจ็บป่วยด้วยโรคและภัยสุขภาพอื่นๆ ของฮุจญาต รวมถึงต้องมีผู้นำกลุ่ม (แซะห์) ที่ให้คำปรึกษา
และให้การดูแลสุขภาพ รวมถึงรู้ช่องทางในการประสานการดูแลสุขภาพ กับสำนักงานแพทย์ฯ อันเป็นกลไกสำคัญที่
จะช่วยให้ชาวไทยมุสลิม ผู้เดินทางไปฮัจย์สามารถเข้าถึงบริการสุขภาพที่รัฐบาลไทย จัดให้ได้ครอบคลุมและทั่วถึง
มากขนึ้

กระทรวงสาธารณสุข ตระหนักและมีความห่วงใยพี่น้องมุสลิมที่จะไปประกอบพิธีฮัจย์ทุกคน จึงได้มอบหมาย

ให้หน่วยงานในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ได้แก่ ศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศบ.สต.)

สำนักงานสาธารณสุขจังหวดั และเครอื ขา่ ยสถานบริการสาธารณสขุ ในพ้นื ที่ ได้ดำเนินการเพอ่ื สง่ เสรมิ และสนับสนุน

ภารกิจ ด้านการส่งเสริมสุขภาพแก่ผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ตั้งแต่ระยะก่อนเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ระหว่าง

ประกอบพธิ ฮี ัจย์ ณ ราชอาณาจักรซาอดุ ิอาระเบีย และหลังจากกลับจากการประกอบพิธีฮัจย์ แต่เน่ืองด้วยสถานการณ์

การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ โรคโควิด-19 ในประเทศไทยและอีกหลายประเทศท่ัว

โลก เป็นสถานการณ์ทีส่ ง่ ผลกระทบต่อการเดนิ ทาง ไปประกอบพธิ ีฮจั ย์ทอี่ าจเส่ียงต่อการติดเชื้อ จึงต้องมมี าตรการ

เพื่อความปลอดภัยในการเดินทางไปประกอบพธิ ีฮจั ย์ อาทเิ ชน่ กำหนดจำนวนผ้ไู ปประกอบพิธีฮัจย์ การปฏิบัติตาม

มาตรการ DMHTT การตรวจเชื้อ COVID-19 การแยกสงั เกตอาการ เป็นตน้

บทบาทของเครือข่ายที่สำคัญ สำหรับ MR.HAJJ ได้แก่ การปรับกระบวนการดูแลสุขภาพของผู้แสวงบุญ
ทั้งระดับจังหวัด และระดับอำเภอ มาเป็นผู้ประสานงานฮัจย์ระดับพื้นที่ และผู้นำกลุ่ม“แซะห์”เป็นผู้มีบทบาทใน
กระบวนการดแู ลผู้เดินทางไปฮัจย์โดยเฉพาะในช่วงที่อยู่ในราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย แม้กระทรวงสาธารณสุข

109

ได้จัดใหม้ ีบคุ ลากรดา้ นการแพทยแ์ ละสาธารณสุขให้บริการดแู ลสุขภาพชาวไทยมุสลิมท่เี ดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์
แต่ยงั ไม่ครอบคลุมและเพียงพอ ทั้งนตี้ ลอดหลายปที ี่ผา่ นมาไดร้ ับความรว่ มมือจากเครือข่าย เพอื่ นำความรู้ไปใช้ใน
การให้คำแนะนำการดูแลสุขภาพในการป้องกันการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์ ขณะอยู่พัก
ราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย รวมถึงสามารถส่งต่อผู้ไปประกอบพิธีฮัจย์เขา้ รบั บริการรักษาพยาบาล และในปีนี้ได้
มีการจัดอบรมผู้นำกลุ่มแซะห์ พื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง ในวันที่ 17 - 18 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมหาดแก้วรีสอร์ท
อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา พื้นที่ภาคกลาง ในวันที่ 22 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมรีเจ้นท์ รามคำแหง กรุงเทพมหานคร
และภาคใต้ตอนบน วนั ที่ 24.–.25 มีนาคม 2564 ณ โรงแรมเดอะรอยัล พาราไดซ์ โฮเตล็ แอนด์ สปา จังหวดั ภเู ก็ต

ในนามของกระทรวงสาธารณสุข จึงขอขอบคุณท่านทั้งหลายที่ให้ความร่วมมือและสนับสนุนการ
ดำเนินงานการดูแลสขุ ภาพให้แกป่ ระชาชน และขอฝากภารกิจ อันสำคัญนี้ ให้พวกท่านทั้งหลาย ได้นำความรู้และ
ประสบการณ์ทไ่ี ด้รับไปดแู ลสขุ ภาพของตนเองและผไู้ ปประกอบพธิ ีฮัจย์ ใหเ้ กิดผลสัมฤทธิต์ อ่ ไป

ข้อคดิ เห็น

....................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................

ขอขอบคุณวิทยากร ที่มาให้ความรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ ตลอดจนผู้จัดที่จัดงานครั้งนี้ขึ้น และ
ขอให้การอบรมในครัง้ นีส้ ำเร็จตามวัตถุประสงค์ทีว่ างไว้

บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว กระผมขอเปิดโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการ: พัฒนาเครือข่ายผู้นำกลุ่ม.
(แซะห์).เพื่อเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขในการดูแลสุขภาพผู้แสวงบุญ (อสม.ฮัจย์) และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงาน
ดูแลส่งเสริมสุขภาพผู้แสวงบุญ (MR.HAJJ) สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการและวิถีใหม่ ในพื้นท่ีภาคใต้ตอนบน
ปีงบประมาณ 2564 ณ บัดนี้

110

ภาพผนวก 6
แบบประเมินความพึงพอใจ

แบบประเมินความพงึ พอใจ
โครงการประชุมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร : พฒั นาเครอื ข่ายผู้นำกลุ่ม (แซะห์) เพอื่ เป็นอาสาสมัครสาธารณสุขในการ

ดแู ลสขุ ภาพผแู้ สวงบุญ (อสม.ฮัจย์) สู่ความเป็นเลิศในระบบบริการและวิถีใหม่
ระหว่างวันที่ ………………………………….
ณ ..................................................

คำช้ีแจง แบบสอบถาม

1. โปรดเติมเครื่องหมาย ✓ และกรอกขอ้ ความให้สมบูรณ์

ตอนที่ 1 ขอ้ มูลทัว่ ไป
คำชีแ้ จง โปรดทำเคร่ืองหมาย ลงในชอ่ ง หน้าข้อความ

1. เพศ ชาย
หญิง

2. อายุ 31-40 ปี 41-50 ปี 51-60 ปี 61ปี ข้ึนไป
20-30 ปี

3. การศกึ ษา

อนุปริญญาหรือเทยี บเท่า ปรญิ ญาตรี สูงกวา่ ปริญญาตรี

4. ตำแหน่ง

ผ้นู ำกลมุ่ (แซะห์) นายแพทย์

เภสชั กร พยาบาลวิชาชีพ
เจา้ พนกั งานสาธารณสขุ อ่ืนๆ

5.สถานท่ที ำงาน (หากเปน็ ผู้ประกอบการฮจั ย์ ระบชุ ื่อบริษทั )
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................

111

สว่ นที่ 2 ความพงึ พอใจต่อโครงการ
คำชี้แจง โปรดทำเครือ่ งหมาย ลงในช่องทต่ี รงกบั ความพงึ พอใจ

ระดบั 5 = มากที่สุดหรอื ดีมาก ระดบั 4 = มากหรือดี ระดับ 3 = ปานกลางหรอื พอใช้
ระดับ 2 = น้อยหรือตำ่ กว่ามาตรฐาน ระดับ 1 = น้อยท่ีสดุ หรอื ตอ้ งปรับปรุงแก้ไข

รายละเอยี ด ระดับความพึงพอใจ
54321
1. กระบวนการกิจกรรม
1.1 การประชาสัมพนั ธ์โครงการ ฯ
1.2 ความเหมาะสมของสถานที่
1.3 ความเหมาะสมของระยะเวลา (จำนวนชั่วโมง, จำนวนวนั )
1.4 การจดั ลำดบั ข้นั ตอนของกิจกรรม
1.5 หัวข้อบรรยายสอดคล้องกบั วัตถุประสงค์ของการประชมุ
1.6 เนือ้ หาสาระในการประชมุ ตรงกบั ความต้องการ

2. ความพึงพอใจวิทยากร
2.1 เทคนิคการนำเสนอของวทิ ยากร
2.2 วทิ ยากรนำเสนอเนื้อหาสาระครบถว้ นและนา่ สนใจ
2.3 เอกสารประกอบการนำเสนอของวทิ ยากร
2.4 การบริหารเวลาของวิทยากร
2.5 ความพึงพอใจในวทิ ยากรโดยภาพรวม

3. ความพึงพอในในบริการ
3.1 หอ้ งประชุม
3.2 โสตทัศนูปกรณ์
3.3 อาหารและเคร่อื งดื่ม
3.4 การบริการ/อำนวยความสะดวกตา่ ง ๆ ของเจ้าหน้าท่ี
3.5 ความพงึ พอใจในการบรกิ ารโดยภาพรวม

4. การอำนวยความสะดวก
4.1 เอกสาร
4.2 โสตทศั นปู กรณ์
4.3 เจา้ หน้าที่สนบั สนนุ
4.4 อาหาร เครื่องด่ืมและสถานท่ี

5. ความพงึ พอใจและประโยชน์ที่ไดร้ ับจากการประชุม
5.1 ท่านไดร้ บั ความรู้ แนวคดิ ทักษะและประสบการณ์ใหมๆ่ จาก

โครงการ
5.2 ท่านสามารถนำความรคู้ วามเข้าใจ ทักษะที่ไดร้ ับในครงั้ นี้ไป

ประยุกต์ใชใ้ นการปฏิบตั ิงานได้

112

5.3 สงิ่ ทที่ า่ นไดร้ บั จากกิจกรรมคร้งั นตี้ รงตามความคาดหวงั ของทา่ น
หรือไม่

5.4 โครงการ/กิจกรรมในหลกั สตู รเออื้ อำนวยต่อการเรียนร้แู ละพัฒนา
ความสามารถของท่าน

5.5 ประโยชนท์ ท่ี า่ นได้รบั จากโครงการ/กจิ กรรม
6. ความพงึ พอใจของท่านต่อภาพรวมของโครงการ

ส่วนที่ 3 ข้อเสนอแนะ

3.1 ส่งิ ดดี ีทเี่ กดิ ข้ึนจากการจัดโครงการในครั้งนี้

............................................................................................................................. .......................................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................

3.2 สง่ิ ทค่ี วรเสนอแนะนำไปพฒั นาการจดั โครงการในโอกาสตอ่ ไป
............................................................................................................................. .......................................................
........................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................

ขอขอบคณุ ในความรว่ มมอื
คณะผ้จู ดั การฝึกอบรม

113

ภาพผนวก 7
แบบทดสอบความร้กู ่อน/หลัง

แบบทดสอบความรู้
โครงการประชมุ เชงิ ปฏบิ ัติการ : พฒั นาเครอื ข่ายผู้นำกลุ่ม (แซะห์) เพอ่ื เปน็ อาสาสมัครสาธารณสุขในการดแู ล

สุขภาพผู้แสวงบญุ (อสม.ฮัจย)์ สู่ความเปน็ เลิศในระบบบรกิ ารและวถิ ใี หม่ (พน้ื ที่ภาคใตต้ อนล่าง)
........................................................

ณ ..............................................................

ชื่อ-สกุล...................................................................................บริษทั .........................................................

คำชีแ้ จง จงใสเ่ ครื่องหมาย / หนา้ ข้อความทกี่ ล่าวถกู ต้อง และใส่เครอ่ื งหมาย x หนา้ ข้อความทก่ี ลา่ วไมถ่ กู ตอ้ ง

เครอ่ื งหมาย ข้อท่ี ข้อความ

เรอ่ื ง “รเู้ ท่าทันความร้โู รคอบุ ตั ใิ หม่”

1 โรค COVID-19 เป็นโรคติดตอ่ ทางเดินหายใจ
2 โรคติดต่อเปน็ โรคท่ีไม่มีความรุนแรงและแพรเ่ ช้ือไปสูผ่ อู้ น่ื ไดช้ ้า

3 มาตรการเฝ้าระวัง COVID-19 คอื เว้นระยะหา่ ง สวมหนา้ กากอนามยั ลา้ งมือ
บ่อยๆ วดั อณุ หภมู ิร่างกาย และโหลดแอปพลเิ คชนั่ ไทยชนะ

4 เม่ือพบผูท้ ่เี ปน็ หรือมเี หตุสงสัยว่าเป็นโรคติดต่ออนั ตราย ต้องแจ้งให้เจ้าพนักงาน
ควบคุมโรคติดต่อทราบ

เรื่อง “การใช้ยาและการบรหิ ารจัดการยา”

5 ยาพาราเซตามอล 500 mg. ถ้ามนี ้ำหนักตวั 50 kg.ใหก้ ินยาไดค้ รั้งละ 2 เมด็
ทกุ 6 ชั่วโมง

6 ฮุตญาจท่ีมอี าการไอ หวดั จาม และมีไข้ ในสถานการณโ์ ควิด-19 เชน่ นี้
ไมจ่ ำเป็นต้องพบแพทย์ แซะห์สามารถให้ยาเบื้องตน้ ไดเ้ ลย เชน่ ยา พาราเซตา
มอล และยาแก้ไอ แกห้ วดั

7 ฮุตญาจ มีโรคประจำตัวเป็นเบาหวาน ตอ้ งไม่ลืมเตรยี มยาเบาหวานไปซาอุฯด้วย
เพ่อื จะได้กินยาอยา่ งต่อเนอื่ ง

เรือ่ ง “การปฐมพยาบาลทางใจ”

8 การปฐมพยาบาลทางใจเป็นการดแู ลจิตใจเบือ้ งตน้ ประกอบด้วย การสอดส่องมองหา
คนท่ี ต้องการความช่วยเหลือ การใส่ใจรบั ฟงั มีสตริ บั ฟงั อยา่ งตงั้ ใจ และการสง่
ต่อเชอ่ื มโยงให้การชว่ ยเหลือ

9 ปัญหาสุขภาพจิต เชน่ เครยี ด วิตกกังวล ซึมเศรา้ มักพบเฉพาะช่วงระหว่าง
เดนิ ทางไปประกอบพธิ ฮี ัจย์ เทา่ นัน้

10 เมอ่ื พบผ้ทู ่มี ีพฤติกรรมพดู คนเดียวเหมือนโต้ตอบกบั คนอนื่ ให้สงสัยวา่ เป็นอาการ
ของโรคจติ เภท

114

เร่อื ง “CPR สองมือชว่ ยชีวติ ”
11 การนวดหวั ใจ (CPR) คือ การกดนวดหัวใจตำแหน่งกลางหน้าอก เหนือลิ้นปี่
12 ทา่ นพบชายนอนแน่น่ิงอยู่ขา้ งถนน ทา่ นเขา้ ไปดู ต้องประเมิน “บาดแผลตาม

ร่างกาย” เป็นอันดบั แรก
13 การนวดหวั ใจ ควรเริม่ เมือ่ พบคนทีไ่ ม่รสู้ กึ ตัว คลำชพี จรไมไ่ ด้

เรื่อง “การปฏบิ ัติตัวในยคุ Covid-19 กับมาตรการ DMHTT”
14 การเว้นระยะหา่ งระหวา่ งกนั และหลีกเลย่ี งการสมั ผสั กบั ผู้อืน่ สามารถลดการ

แพรร่ ะบาดของโรค Covid-19 ได้
15 การสวมหนา้ กากอนามัยตลอดเวลาขณะอยู่รว่ มกับผู้อืน่ โดยหนา้ กากปิดต้ังแต่

สันจมูกจนถงึ ใต้คาง ช่วยปอ้ งกันการแพรก่ ระจายของโรค Covid-19 ได้
16 การล้างมือบ่อยๆ ดว้ ยนำ้ อย่างเดยี ว เพียงพอสำหรบั การป้องกนั โรค Covid-19
17 หากมอี าการไข้ ไอ หรือมีประวตั สิ มั ผัสผู้ปว่ ย กลุ่มเสยี่ ง ควรแยกตัวจากกิจกรรม

ทางสังคมอืน่ ๆ และปรกึ ษาแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ เพ่ือตรวจเร็ว
รกั ษาเรว็ ควบคุมโรคเร็ว
เรอ่ื ง “ร้ทู นั ′โรคไม่ตดิ ตอ่ เรื้อรงั ′ภยั ร้ายท่ีคุณสรา้ งเอง/สมุดสุขภาพ”
18 โรคเบาหวาน เปน็ โรคเรอื้ รงั ชนดิ หนง่ึ
19 โรคความดนั โลหติ สูง เปน็ โรคเรื้อรังทค่ี นไทยเป็นมากที่สดุ
20 เกณฑ์ที่ใช้แปลผลว่า “อว้ น” วัดจากไขมนั ใตผ้ ิวหนัง

115

ภาพผนวก 8
เอกสารประกอบการประชุม (ภาคใตต้ อนล่าง)

116

เอกสารประกอบการประชมุ (ภาคกลาง)

117

เอกสารประกอบการประชุม (ภาคใตต้ อนบน)

118

ภาพผนวก 9
ภาพบรรยากาศการเข้าร่วมโครงการ (ภาคใตต้ อนลา่ ง)

อภปิ ราย “เครือข่ายพนั ธมติ รภารกิจ ดแู ลผู้แสวงบญุ ”

119

อภิปราย “New Normal ฮจั ย์ ความปกตใิ นวิถีชีวิตใหม่”

อภปิ รายชดุ ความรู้ “องคค์ วามรู้วถิ ใี หม่ New Normal สู่วิถีถดั ไป Next Normal”
หอ้ งท่ี 1 อภิปราย “รู้เท่าทันความรู้โรคอบุ ัติใหม่ ณ ราชอาณาจกั รซาอดุ ิอาระเบีย”

120

ห้องที่ 2 อภิปราย “เครือขา่ ย อสม.ฮัจย์ กับการใช้ยาและการบรหิ ารจดั การยา”

ห้องที่ 3 อภปิ ราย “การปฐมพยาบาลทางใจ คณุ กช็ ว่ ยคนอนื่ ได้”

121

นำเสนอผลการอภปิ รายชุดความรู้

พธิ ีเปดิ การประชุม กล่าวรายงาน และกล่าวเปดิ การประชมุ และมอบนโยบายการดแู ลสุขภาพผเู้ ดินทางไปแสวงบุญ
แก่ อสม.ฮัจย์

122

123

อภปิ รายชดุ ความรู้ : “แซะห์ รนุ่ ใหม่ปรบั วิธกี ารทำงานใหเ้ ขา้ กบั New Normal”
หอ้ งที่ 1 อภิปราย “CPR สองมือชว่ ยชีวิต”

ห้องที่ 2 อภปิ ราย “การปฏิบัตติ วั ในยุค Covid-19 กับมาตรการ DMHTT”

124

ห้องที่ 3 อภิปราย “รู้ทัน′โรคไม่ติดต่อเร้ือรัง′ภัยร้ายท่ีคุณสร้างเอง/สมุดสุขภาพ”

125

บรรยาย “รูปแบบและแนวทางการดำเนินงานผู้ไปแสวงบุญ ณ ราชอาณาจกั ร ซาอุดิอาระเบีย
ปีงบประมาณ 2564”

สรปุ ผล ข้อเสนอแนะ และปิดการอบรม

126

ภาพบรรยากาศการเข้าร่วมโครงการ (ภาคกลาง)

ลงทะเบียน

อภิปราย “ทศิ ทางและนโยบายการดูแลผูแ้ สวงบุญ ณ ราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบีย ปีงบประมาณ 2564”

127

อภปิ ราย “ทิศทางและนโยบายการดแู ลผ้แู สวงบุญ ณ ราชอาณาจกั รซาอดุ อิ าระเบีย ปงี บประมาณ 2564”
อภปิ ราย “ร้เู ท่าทันความรโู้ รคอุบัตใิ หม่ ณ ราชอาณาจักรซาอดุ ิอาระเบีย”

128

อภิปราย “เครอื ข่าย อสม.ฮัจย์ กบั การใช้ยาและการบริหารจดั การยา”

129

บรรยาย “New Normal ฮัจย์ ความปกตใิ นวิถชี ีวติ ใหม่”

130

บรรยาย “การปฐมพยาบาลทางใจ คณุ ก็ชว่ ยคนอืน่ ได้”

สรุปผล ข้อเสนอแนะ และปิดการประชุม

131

132

ภาพบรรยากาศการเข้ารว่ มโครงการ (ภาคใตต้ อนบน)

อภิปราย “เครือข่ายพันธมิตรภารกิจ ดูแลผู้แสวงบุญ”

133

อภิปราย “New Normal ฮัจย์ ความปกติในวิถีชีวติ ใหม่”

อภปิ ราย ”รูเ้ ท่าทนั ความรู้โรคอุบัตใิ หม่ ณ ราชอาณาจกั รซาอุดิอาระเบีย

134

หอ้ งที่ 1 อภิปรายชุดความรู้ “แซะห์ รนุ่ ใหม่ปรับวิธีการทำงานให้เขา้ กับ New Normal”
(กลุ่มเป้าหมาย อสม.ฮัจย์) เร่อื งละ 1 ช่วั โมง

เรือ่ งท่ี 1 อภิปราย “CPR สองมือช่วยชีวิต”

135

เรือ่ งที่ 2 อภปิ ราย “การปฏิบตั ติ ัวในยคุ Covid-19 กับมาตรการ DMHTT”

136

หอ้ งที่ 3 อภิปราย“รทู้ ัน′โรคไม่ตดิ ต่อเร้ือรงั ′ภัยร้ายทค่ี ณุ สรา้ งเอง/สมดุ สุขภาพ”

137

ห้องที่ 2 อภิปรายชดุ ความรู้ “องค์ความร้วู ถิ ีใหม่ New Normal ส่วู ถิ ีถัดไป Next Normal”
(กลุม่ เป้าหมาย MR.HAJJ) เร่อื งละ 1 ชัว่ โมง

เรือ่ งที่ 1 อภิปราย “บทบาทและแนวทางการดูแลสขุ ภาพของผ้แู สวงบุญ”

138

เรอ่ื งท่ี 1 อภปิ ราย “การจัดการระบบสารสนเทศในมติ ิ 4.0”

139

เร่ืองที่ 3 อภิปราย “หลกั สูตรอบรมฮจุ ญาตวิถีใหม่”

นำเสนอผลการอภปิ รายชุดความรู้

หอ้ งที่ 1 แซะห์ รนุ่ ใหม่ปรับวธิ ีการทำงานใหเ้ ข้ากบั New Normal (อสม.ฮัจย)์
หอ้ งที่ 2 องค์ความรวู้ ิถีใหม่ New Normal สวู่ ิถถี ดั ไป Next Normal (MR.HAJJ)

140

อภิปราย “การปฐมพยาบาลทางใจ คณุ กช็ ว่ ยคนอ่ืนได้”

นำเสนอวดิ ิทัศน์ “แนะนำศูนย์บริหารการพัฒนาสุขภาพจังหวดั ชายแดนภาคใต้”
พธิ ีเปิดการอบรม
- กล่าวรายงาน
- กล่าวเปดิ การอบรมและมอบนโยบายการดูแลสุขภาพผเู้ ดินทางไปแสวงบุญแก่อสม.ฮัจย์

141

อภิปราย “การบรหิ ารจดั การยาอย่างไร สำหรบั ผู้แสวงบญุ ณ ราชอาณาจักรซาอดุ ิอาระเบีย”

142

อภปิ ราย : ห้องเรียนแห่งการแลกเปลีย่ นเรียนรู้ “โชว์ แชร์ เชอื่ ม”

143

บรรยาย “รูปแบบและแนวทางการดำเนินงานผูไ้ ปแสวงบุญ ณ ราชอาณาจกั ร ซาอดุ ิอาระเบีย
ปีงบประมาณ 2564”