การถอดคำประพันธ์บทพากย์เอราวัณ

บทเรียนออนไลนว์ ชิ าภาษาไทย เร่อื ง บทพากย์เอราวัณ
ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ ๓

จัดทำโดย

นางสาวพิมสิริ ออ่ นนวล

ตำแหน่งครู วิทยฐำนะครูชำนำญกำร
กลมุ่ สำระกำรเรยี นร้ภู ำษำไทย โรงเรียนฝำยกวำงวทิ ยำคม

สำนักงำนเขตพื้นทกี่ ำรศึกษำมธั ยมศกึ ษำพะเยำ

คำชแี้ จง

บทเรียนออนไลน์วิชาภาษาไทย เรื่อง บทพากย์เอราวัณ ช้ันมัธยมศึกษา
ปีที่ 3 เป็นส่วนหนึ่งของการจัดการเรียนรู้รายวิชา ท23102 ภาษาไทย ชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 3 ในหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 บทพากย์เอราวัณ ซึ่งส่งเสริมให้
ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง โดยผู้สอนเป็นเพียงผู้ให้คำแนะนำ ที่ปรึกษำ และ
แนะนำแหล่งเรียนรู้ใหม่ที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม ผู้เรียนสำมำรถทรำบผล
ควำมก้ำวหน้ำของตนเองผ่ำนกำรประเมินที่หลำกหลำย และสำมำรถใช้
เทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์ได้

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ ก

ขนั้ ตอนกำรใช้บทเรยี นออนไลน์

นักเรียนอา่ นคาชีแ้ จงการใช้บทเรียนออนไลน์
นกั เรียนศึกษามาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั และจุดประสงค์

นักเรยี นทาแบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธก์ิ ่อนเรยี น
นักเรียนศึกษาความรู้จากบทเรียนออนไลน์

นักเรียนทาแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธห์ิ ลังเรยี น

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ ข

มำตรฐำนกำรเรียนรแู้ ละตวั ชวี้ ดั

สาระที่ 1 การอ่าน
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชก้ ระบวนการอา่ นสรา้ งความรู้และความคดิ เพือ่ นาไปใช้ ตัดสินใจแก้ปัญหาในการ

ดาเนินชีวิตและมีนิสยั รกั การอา่ น
ตัวชี้วดั ท ๑.๑ ม.๓/๔ อ่านเรื่องตา่ ง ๆ แลว้ เขียนกรอบแนวคดิ ผงั ความคดิ บันทึก ยอ่ ความ

และรายงาน
สาระที่ 5 วรรณคดีและวรรณกรรม
มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วจิ ารณว์ รรณคดีและวรรณกรรมไทยอยา่ งเห็นคณุ ค่า

และนามาประยุกตใ์ ชใ้ นชีวิตจริง
ตวั ชีว้ ดั ท 5.1 ม.3/1 สรุปเนือ้ หาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่น

ในระดบั ทีย่ ากยิ่งข้นึ

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ ค

จดุ ประสงคก์ ำรเรยี นรู้

1. ถอดคาประพนั ธ์บทพากยเ์ อราวัณได้
2. เขียนย่อความได้
3. มีความรบั ผิดชอบในการทางาน

ภาษาไทยครพู มิ สิริ ง

๏ อินทรชิตบิดเบอื นกายิน เหมอื นองค์อมรินทร์
ทรงคชเอราวัณ

อนิ ทรชิตแปลงกายเหมอื นพระอินทร์ทรงชา้ งเอราวัณ
๏ ช้างนริ มติ ฤทธแิ รงแขง็ ขัน เผอื กผ่องผวิ พรรณ
สีสงั ข์สะอาดโอฬาร์
ชา้ งเอราวัณทเี่ นรมติ ขนึ้ มารูปร่างใหญ่โตแขง็ แรง มกี าลังมาก
มกี ายสีขาวเหมือนสสี งั ข์

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 1

๏ สามสิบสามเศียรโสภา เศียรหนง่ึ เจด็ งา

ดังเพชรรตั น์รจู ี

ชา้ งเอราวัณมีเศียรท่งี ดงาม ๓๓ เศยี ร แตล่ ะเศยี รมีงา ๗ ก่ิง

สวา่ งสวยงามเหมือนเพชร

๏ งาหน่งึ เจ็ดโบกขรณี สระหนึ่งยอ่ มมี

เจด็ กออุบลบันดาล

ทง่ี าแต่ละก่งิ มีสระบวั อยู่ ๗ สระ แต่ละสระมกี อบวั ๗ กอ

ภาษาไทยครูพมิ สิริ 2

๏ กอหนงึ่ เจด็ ดอกดวงมาลย์ ดอกหนงึ่ แบง่ บาน

มกี ลบี ไดเ้ จ็ดกลีบผกา

แตล่ ะกอมดี อกบัว ๗ ดอก แตล่ ะดอกมีกลีบบวั บาน ๗ กลบี

๏ กลบี หนึง่ มีเทพธิดา เจด็ องค์โสภา

แน่งนอ้ ยลาเพานงพาล
แต่ละกลีบมนี างฟา้ รปู งามอยู่ ๗ องค์

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 3

๏ นางหนง่ึ ย่อมมบี รวิ าร อีกเจ็ดเยาวมาลย์
ล้วนรูปนิรมติ มายา

แตล่ ะองค์มีบรวิ ารเปน็ หญงิ งาม ๗ นาง ลว้ นเปน็ รา่ งทแี่ ปลงกายมา
๏ จับระบาราร่ายส่ายหา ชาเลอื งหางตา
ทาทดี งั เทพอปั สร
จับระบาราฟอ้ นและชายตาด้วยทา่ ทางอย่างนางฟา้

ภาษาไทยครูพมิ สิริ 4

๏ มวี มิ านแก้วงามบวร ทุกเกศกุญชร

ดังเวไชยนั ต์อมรินทร์

เศียรช้างทุกเศยี รมบี ษุ บกวิมานซงึ่ งดงามราวกบั วิมานเวไชยนั ต์ของพระอนิ ทร์

๏ เคร่อื งประดบั เก้าแก้วโกมิน ซองหางกระวิน

สร้อยสายชนักถกั ทอง

เคร่อื งประดับมีโกมินล้อมแก้วนพเกา้ ซองหางกระวนิ สายชนักท่ี

ลว้ นถกั ร้อยด้วยสร้อยทอง

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 5

๏ ตาขา่ ยเพชรรัตนร์ ้อยกรอง ผ้าทพิ ย์ปกตระพอง

หอ้ ยพทู่ ุกหคู ชสาร

มีผ้าทพิ ยป์ กตระพองซง่ึ รอ้ ยประดับดว้ ยเพชร มีสายสร้อยหอ้ ยเป็น

พ่ลู งทัว่ ทกุ หูช้าง เป็นเทพบุตรควาญ
๏ โลทันสารถีขุนมาร

ขบั ทา้ ยที่น่ังชา้ งทรง

มคี วาญชา้ งคือสารถีของอินทรชติ ชอ่ื โลทนั แปลงกายเป็น

เทพบตุ รน่งั อย่ทู ้ายชา้ งเป็นผู้ขับข่ีชา้ ง

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 6

๏ บรรดาโยธาจตั รุ งค์ เปล่ยี นแปลงกายคง
เปน็ เทพไทเทวญั ทัพหลงั สบุ รรณ
คนธรรพป์ กี ขวา
๏ ทพั หน้าอารักขไพรสัณฑ์ โตมรศรชัย
กินนรนาคนาคา รบี เร่งรพี้ ล

๏ ปกี ซ้ายฤๅษิตวทิ ยา ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 7
ตัง้ ตามตารับทพั ชัย

๏ ล้วนถืออาวุธเกรียงไกร
พระขรรค์คทาถ้วนตน

๏ ลอยฟา้ มาในเวหน
มาถึงสมรภูมชิ ัย

บรรดาทหารสเ่ี หลา่ ตา่ งแปลงกายเปน็ เทวดา นางฟา้
ทัพหน้า คอื เทพารักษ์
ทัพหลงั คอื ครฑุ กนิ นร นาค
ปกี ซา้ ย คือ วิทยาธร
ปีกขวา คอื คนธรรพ์
กองทัพจัดต้ังตามตาราพชิ ยั สงคราม เทวดา(แปลง)ทุกองค์
ลว้ นถอื อาวุธตา่ งๆ ได้แก่ โตมร ศร พระขรรค์ และคทา
เหาะเหนิ มาบนฟากฟ้า รีบเร่งเคลอื่ นพลเข้าสู่สนามรบ

ภาษาไทยครูพิมสริ ิ 8

๏ เม่ือนน้ั จงึ พระจกั รี พอพระสุริย์ศรี

อรณุ เรืองเมฆา

กล่าวถงึ พระราม พอพระอาทิตย์ขน้ึ สอ่ งแสงเรอื งรองไปทั่วเมฆ

๏ ลมหวนอวลกลิ่นมาลา เฟอื่ งฟงุ้ วนา
นิวาสแถวแนวดง

ลมพัดกลิน่ ดอกไม้อบอวลไปทว่ั ในทีพ่ กั นั้น ซ่งึ อยู่แถวป่า

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 9

๏ ผง้ึ ภหู่ มู่คณาเหมหงส์ ร่อนราถาลง

แทรกไซ้ในสรอ้ ยสุมาลี

หมผู่ ้ึง แมลง บนิ มาตอมดอมดมดอกไม้

๏ ดุเหว่าเร้าเร่งพระสุริย์ศรี ไกข่ นั ปกี ตี
กกู่ ้องในทอ้ งดงดาน

นกดเุ หวา่ ร้องบอกพระอาทิตย์ว่าถงึ เวลาเช้าแล้ว ไก่กระพือปกี
ขนั เสยี งรอ้ งไปท่วั ปา่

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 10

๏ ปกั ษาตืน่ ตาขนั ขาน หาคู่เคยี งประสาน

สาเนยี งเสนาะในไพร

นกตา่ งหาค่ปู ระสานเสยี งร้องอนั ไพเราะออกมาทวั่ ป่า

๏ เดือนดาวดบั เศร้าแสงใส สรา่ งแสงอโณทัย

กผ็ า่ นพยับรองเรอื ง

แสงดาวเริ่มหายไป แสงอาทิตย์กาลงั ปรากฏขน้ึ มา

๏ จับฟ้าอากาศแลเหลอื ง ธบิ ดนิ ทรเ์ ธอบรรเทือง

บรรทมฟ้ืนจากไสยา

ทัว่ ฟ้าเปลี่ยนเป็นสเี หลอื ง พระรามก็เร่ิมตืน่ จากการนอน

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 11

๏ เสดจ็ ทรงรถแก้วโกสีย์ ไพโรจน์รจู ี

จะแข่งซึ่งแสงสรุ ยิ ใ์ ส

เสด็จขึ้นราชรถท่ีเป็นสีทองคล้ายกับจะแขง่ แขง่ แสงกบั ดวงอาทิตย์

๏ เทียมสินธพอาชาไนย เริงรอ้ งถวายชยั

ชันหูระเหิดหฤหรรษ์

เทยี มด้วยมา้ ศกึ ท่ีมีกาลงั ฮึกเหมิ เตม็ ไปดว้ ยความรา่ เรงิ

๏ มาตลีสารถีเทวญั กรกุมพระขรรค์

ขับรถมากลางจตั รุ งค์

มาตลเี ป็นสารถถี ือพระขรรค์ ขบั รถมายงั กลางกองทัพ ๔ เหล่า

ภาษาไทยครพู ิมสริ ิ 12

๏ เพลารอยพลอยประดับดมุ วง กึกกอ้ งกากง

กระทบกระท่ังธรณี

เพลาและล้อรถประดบั ดว้ ยพลอย กระทบพนื้ เสียงดงั กึกกอ้ ง

๏ มยรุ ฉัตรชุมสายพรายศรี พดั โบกพชั นี

กบี่ระบายโบกลม

มีพลทหารลิงคอยถอื ฉตั รและโบกพัด

๏ อึงอินทเภรตี รี ะงม แตรสงั ขเ์ สยี งประสม

ประสานเสนาะในไพร

เสียงแตรสังข์เคลือ่ นทพั ดังก้องปา่

ภาษาไทยครพู ิมสริ ิ 13

๏ เสียงพลโห่ร้องเอาชัย เล่อื นลน่ั สนัน่ ใน

พภิ พเพียงทาลาย

ไพรพ่ ลโห่ร้องเอาชยั ดงั สนัน่ เหมอื นโลกแตก

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 14

๏ สตั ภณั ฑบ์ รรพตทัง้ หลาย ออ่ นเอียงเพยี งปลาย

ประนอมประนมชมชยั

ภูเขาเอนเอียงทาความเคารต่อพระราม

๏ พสุธาอากาศหวาดไหว เนือ้ นกตกใจ

ซกุ ซ่อนประหวั่นขวญั หนี

แผน่ ดินสะเทอื น ฝูงสัตว์ทั้งหลายตกใจ หนเี ข้าที่ซ่อน

๏ ลูกครฑุ พลัดตกฉิมพลี หสั ดนิ อินทรี

คาบชา้ งกว็ างไอยรา

ลกู ครฑุ ตกจากป่าไม้งิ้ว นกหสั ดินทีค่ าบชา้ งอยกู่ ว็ างลง

ภาษาไทยครพู ิมสริ ิ 15

๏ วานรสาแดงเดชา หักถอนพฤกษา

ถือต่างอาวุธยทุ ธยง

ทหารลิงก็แสดงอิทธฤิ ทธ์หิ กั ถอนตน้ ไม้ ต่างถืออาวธุ พรอ้ มรบ

๏ ไม้ไหลย้ ูงยางกลางดง แหลกลลู่ ้มลง

ละเอยี ดดว้ ยฤทธโิ ยธี

ต้นไม้โคน่ ล้มกระจดั กระจาย ดว้ ยอานาจของกองทหาร

๏ อากาศบดบังสุรยิ ์ศรี เทวญั จนั ทรี

ทกุ ชั้นอานวยอวยชัย

แสงอาทิตยล์ ดความรอ้ นแรง เหลา่ เทพยดาทุกช้นั อวยพร

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 16

๏ บา้ งเปดิ แกลแกว้ แววไว โปรยทพิ มาลยั

ซอ้ งสาธุการบูชา

เหลา่ เทวดาตา่ งโปรยพวงดอกไม้ทิพย์ ส่งเสียงสรรเสริญบชู า

๏ ชักรถรี่เร่อื ยเฉอื่ ยมา พ่มุ บุษปมาลา

กงรถไม่จดธรณินทร์

ชกั รถเคลื่อนไปบนพ่มุ ดอกไม้โดยล้อไม่ตดิ ดิน

๏ เร่งพลโยธาพานรินทร์ เรง่ รัดหสั ดิน

วานรใหเ้ รง่ รีบมา

เร่งใหไ้ พรพ่ ลวานรติดตามไปโดยเร็ว

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 17

๏ เมือ่ น้นั พระศรีอนุชา เอ้อื นอรรถวัจนา

ตรัสถามสุครีพขนุ พล

พระลักษณจ์ ึงได้ตรสั ถามสคุ รพี

๏ เหตุไฉนสหสั นัยน์เสดจ็ ดล สมรภมู ิไพรสณฑ์

เธอมาด้วยกลอนั ใด

เหตใุ ดพระอินทร์จงึ เสดจ็ มาในสนามรบ

๏ สุครพี ทลู ทดั เฉลยไข ทุกทีสหัสนัยน์

เสด็จด้วยหมู่เทวา

สคุ รีพทลู วา่ ธรรมดาพระอนิ ทร์จะเสร็จมาพร้อมเทวดา

ภาษาไทยครพู มิ สิริ 18

๏ อวยชัยถวายทิพมาลา บดั นเี้ ธอมา

เหน็ วิปริตดฉู งน

ทจ่ี ะมาอวยพรพรอ้ มด้วยดอกไม้ แตค่ ร้ังนี้เห็นแล้วแปลก

๏ ทรงเครื่องศัสตราแยง่ ยล ฤๅจะกลบั เปน็ กล

ไปเขา้ ด้วยราพณอ์ าธรรม์

แต่งกายพร้อมรบ อาจเปน็ กลของทศกัณฐ์

๏ พระผเู้ รืองฤทธิแข็งขนั คอยดูสาคญั

อย่าไว้พระทัยไพรี

พระลกั ษณโ์ ปรดระวงั อย่าไวใ้ จศัตรู

ภาษาไทยครพู มิ สริ ิ 19

๏ เมอื่ นน้ั อินทรชิตยกั ษี ตรสั สงั่ เสนี
ให้จับระบาราถวาย

อนิ ทรชิตสั่งให้เหล่าเสนาระบาถวาย
๏ ให้องค์อนุชานารายณ์ เคลิบเคลมิ้ วรกาย
จะแผลงซึ่งศสั ตรศรพล
ใหพ้ ระลักษมณเ์ คลิบเคลิ้มจะไดแ้ ผลงศรสังหาร

ภาษาไทยครพู มิ สิริ 20

๏ อินทรชิตสถิตเหนือเอรา วัณทอดทศั นา

เห็นองคพ์ ระลักษณฤ์ ทธิรงค์

อินทรชิตนั่งอยูบ่ นชา้ งเอราวณั แล้วเหน็ พระลกั ษณ์

๏ เคลิบเคล้มิ หฤทัยใหลหลง จงึ จบั ศรทรง

พรหมาสตร์อนั เรอื งเดชา

ซึ่งกาลงั หลงไหลในรูปพระอินทร์ทอี่ นิ ทรชติ แปลงมา

อินทรชิตจงึ จบั ศรพรหมมาศขึน้ มา

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 21

๏ ทูนเหนอื เศียรเกล้ายักษา หมายองค์พระอนุชา

ก็แผลงสาแดงฤทธริ ณ

ยกศรขน้ึ เหนือหวั แล้วก็แผลงศรใส่พระลกั ษณ์

๏ อากาศกอ้ งโกลาหล โลกลั่นองึ อล

อานาจสะทา้ นธรณี

เสยี งดงั สนัน่ ไปท่ัวฟา้ ดนิ ในโลก

๏ ศรเตม็ ไปทั่วราศี ตอ้ งองคอ์ นิ ทรยี ์

พระลกั ษณ์กก็ ลิง้ กลางพล

เม่อื ศรโดนตัวพระลกั ษณ์กล็ ม้ ลงไปกลางกองทพั ทนั ที

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 22

กองทพั ของท้ังสองฝ่าย

ที่มาภาพ : https://www.prthailand.com/news/news-151129-01.shtml ที่มาภาพ : www.thailandexhibition.com/Event-77/19434

ภาษาไทยครูพมิ สริ ิ 23

อินทรชิตแผลงศรพรหมาสตร์
สังหารพระลกั ษณไ์ ด้

ท่มี าภาพ : https://www.prthailand.com/news/news-151129-01.shtml ภาษาไทยครพู ิมสิริ 24