การวิจารณ์และประเมินคุณภาพการแสดงโขน ศึกอินทรชิต ตอน พรหมาสตร์

การวจารณแ์ ละประเมนิ
คุณภาพการแสดงโขน

ตอน ศกึ มัยราพน์
จดั ทาํ โดย

นายทวิ ัตถ์ ฉตั รวระชัยกจิ ม.4/12

เลขที 8

งานนีเปนส่วนหนงึ ของวชา นาฏศลิ ป
ศ๓๑๑๐๑

โครงเรือง

ทศกณั ฐ์ใช้ให้นนยวก วายุเวก สองกมุ ารไปเชญิ มยั ราพณม์ าช่วยทาํ ศกึ
กบั พระราม มัยราพณ์จึงประกอบพธิ หี ุงสรรพยา เพอื ลอยเขา้ ไปสะกด
ทัพพระราม ทางฝายพลับพลาพระรามมลี างบอกเหตุ พเิ ภกทูลวา่ พระ
เคราะหร์ ้าย พระรามจงึ สงั ให้สุครพบัญชาการแวดลอ้ มปองกนั หนมุ าน
อาสาอมพลบั พลาไวอ้ ีกชันหนงึ มัยราพณแ์ ปลงกายเปนพญาวานรลอบ
เข้ามาฟงข่าว ครันรู้วา่ พิเภกทูลวา่ พระเคราะห์ร้ายจะหมดสินไป เมือดาว
ประกายพรกขึนมยั ราพณ์จึงขึนไปบนเขาโสลาศแลว้ กวดั แกวง่ กล้อง
แก้วให้บังเกิดแสงเหมอื นดาวประกายพรก แลว้ จงึ ลอยเขา้ มาเปา
สรรพยาทําใหพ้ ลวานร รวมทงั หนุมานทีอมพลับพลาอยสู่ ลบลง มัย
ราพณ์จงึ เขา้ ไปแบกพระรามกลบั ไปกรุงบาดาล เมือพระลกั ษณ์ฟนขึน
พเิ ภกทลู ให้ใชห้ นุมานลงไปเชิญพระรามกลับมา หนมุ านลงไปกรุง
บาดาล ต้องผา่ นดา่ นตา่ งๆ ด่านแรกคือ ดา่ นยุงเท่าแมไ่ ก่ ด่านทสี อง
เปนภเู ขาไฟกระทบกนั เปนประกายเพลงิ ด่านสดุ ท้ายคือ สระโบกขรณี
ทีมัจฉานรุ ักษาอยู่ หนุมานตอ่ ส้กู บั มจั ฉานจุ นในทสี ุดรู้วา่ เปนพ่อลกู กนั
หนมุ านหักกา้ นบวั ใหญ่ แทรกตวั ไปยังกรุงบาดาล พบนางพริ ากวน พี
สาวมัยราพณท์ ีถกู ถอดยศและใชใ้ หม้ าตักนํา เพือไปต้มพระรามกับไวย
วกลกู ชายของนาง หนมุ านแปลงเปนใยบัวติด ชายสไบเขา้ ไปในเมือง
บาดาลได้ หนมุ านลอยเขา้ ไปถึงปราสาททีมยั ราพณแ์ ละชายาบรรทมอยู่
หนุมานต่อสกู้ ับมัยราพณ์ มยั ราพณ์ท้าให้ไปรบกนั ทดี งตาลทา้ ยเมือง
หนุมานใช้ต้นตาลเปนกระบองฟาดมยั ราพณส์ นิ ชวี ต แล้วอญั เชิญ
พระรามเสดจ็ กลับ

แนวคดิ สําคัญของเรอง

โขน ตอน ศึกไมราพ ไดใหข อ คิดมาขอแรกกค็ ือ
เร่อื งความกตญั ใู นตอนทมี่ ัจฉานุ รูว า หนุมานเป็น
บดิ ากแ็ สดงทาทรี ูสึกผดิ อยางมากและรบี กลา่ ว
ขอโทษดว ยความรวดเรว็ และ ปฏิเสธใหค วามชว ย
เหลือหนุมานเน่ืองจากไมยราพเป็นผเู ลีย้ งดขู องตน

วตั ถปุ ระสงคใ์ นการแสดง

สมเด็จพระนางเจา สริ กิ ติ ิ์ พระบรมราชนิ ีนาถ ทรงตระหนัก
ถึงคณุ คา ของศิลปวฒั นธรรมประจําชาติ โดยเฉพาะการ
แสดงโขน นาฏศลิ ปชัน้ สูงของไทย จงึ ทรงพระกรุณาโปรด
เกลาฯ ใหป ระชมุ ผูเชยี่ วชาญดานศิลปะไทยประเพณี และ
เพ่อื เป็นการสบื สานฝีมือชา งหัตถศิลปของไทยในแขนง
ตางๆ และมพี ระราชดาํ รใิ หจัดแสดงโขน

การสร้างตวั ละคร

ผจู ดั แสดงไดทาํ การคัดเลือกนักแสดงโดยคดิ ถึง
ความเหมาะสมตัง้ แตดานบคุ ลกิ ทม่ี ีความคลา ยคลึง
กับตวั พระ-ตวั นาง ยักษ และลิง รวมถงึ บริวาร
ความเหมาะสมของหนุ ของผูแสดงไดม ีการคดั เลือก
มาอยา งดี มคี วามออนชอ ย ทา ทางของผูแ สดงได
แสดงอยา งสอดคลองและเขา ถงึ บทบาทของตัว
ละคร ทําใหผูช มเขาถงึ อารมณของตัวละครไดด ี

คณุ ค่าของการแสดง

มีความสวยงามตระการตา
ทา ทางที่ออ นชอยสวยงาม
การส่อื สารในเร่ืองมีการใช
คาํ ที่มสี มั ผสั กันอยา งล่ืนหู
และยงั ไดข อคดิ จากเร่ืองดว ย
บางขอคิดสามารถนํ ามาปรับ
ใชใ นชีวิตประจําวันได
เป็นการแสดงที่ทําใหคนรนุ ใหมไดเห็นถึงความ
สวยงามของวฒั นธรรมไทยและเกดิ ความรูสกึ
อยากรักษาไวใ หคงอยู

องค์ประกอบของการแสดง

ตวั ละคร บทการแสดง เครองแต่งกายเครองประดบั ศรษะและอืนๆ

โขน ตอน ศกึ มัยราพณ ในเร่อื งมตี ัวละครท่ีเห็นไดชัด
คือ หนุมาน พระราม มยั ราพณ มัจฉาณุ พริ ากวน
ทกุ ตวั ละครสามารถแสดงบทบาทของผูแ สดงมาได
อยางสมบทบาททาํ ใหผ ชู มเขาถึงอารมณของเน้ือเร่ือง
เคร่ืองแตงกายมคี วามสวยงามและเขากบั ตวั ละครใน
แตต ัวละครเป็นอยา งดี มีการใสใจรายละเอยี ดเล็กๆ
น อยๆ ทัง้ เคร่อื งประดบั หัวโขน ชฎา และอืนๆ

ฉาก ดนตร บทพากย์ และเสยี ง

ฉากแตล ะฉากมคี วามสวยงาม วิจิตร ตระการตา ส่ือ

ความหมายไดชัดเจน ดนตรีมคี วามไพเราะ และ

เหมาะสมในการแสดงของฉากนัน้ ๆ บทพากย

สามารถส่ืออารมณไดอ ยางชัดเจนและทาํ ใหผูชมเขา

ถึงรว มกบั การบรรเลงของดนตรี แสงและเสยี งใชไ ด

อยางสวยงามรว มกับความสวยงามของฉาก ทําให

เป็นการแสดงทมี่ คี วาม

สวยงามเป็ นอยางมาก

การประเมินคณุ ภาพด้านองคป์ ระกอบศิลป

ดา้ นนาฏกรรม ผแู สดงสามารถแสดงไดอยางออ นชอย

ตรงกบั ลกั ษณะของตัวละคร

ด้านดนตร มีการใชเ คร่ืองดนตรีไทยควบคกู บั เทคโนโลยี

ใหมๆอยางลงตวั ทาํ ใหผูชมมคี วามเพลิดเพลิน

ด้านวรรณกรรม ผูแสดงและผูทําออกมาไดดเี หมาะสม

เขากบั ฉากและเน้ือเร่อื งทําใหผ ชู มมอี ารมณรว มไปกบั การ
แสดง

ด้านจิตรกรรม มีความประณีต สวยงาม จากเคร่อื ง

แตงกายและหวั โขน

ด้านประติมากรรม มีความสวยงามและประณีตและสอด

คลองกบั เน้ือเร่อื ง

ด้านสถาปตยกรรม มีความสวยงาม ยิ่งใหญ และ

ตระการตาในเวลาเดียวกนั แสดงใหเ ห็นถงึ ความประณีต