BUKU PANDUAN PENGURUSAN RMT

Menu No.4: Mi Goreng Sukatan Kilokalori (Kkal)
100 gram 165
Bahan 15 gram 4
Mi kuning 50 gram 75
Sawi 1 sudu makan (11 gram) 95
Isi Ayam
Minyak ½ biji (80 gram) 36

Buah oren 1 gelas (150 ml) 66
2 sudu makan (14 gram) 25
Minuman: 1 sudu makan (6 gram)
Susu tepung penuh krim 466
Serbuk Malta

Jumlah Kalori

Menu No.5: Bihun Goreng Putih

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
138
Bihun 80 gram 75
7
Isi ayam 50 gram 3
95
Kubis 30 gram
35
Lobak merah 10 gram
66
Minyak 1 sudu makan (11 gram) 28

Buah betik 1 potong sederhana (100 gram) 447

Minuman: 1 gelas (150 ml)
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)
Serbuk coklat 1 sudu makan (6 gram)

Jumlah Kalori

Menu No.6: Soto Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan Bihun - 50 gram ATAU 174 ATAU
Nasi himpit – 12 ketul (80 gram) 128
Bihun/ Nasi himpit 1 cawan
50 gram 75
Sup ayam 3 gram 1
• Ayam 30 gram 7
• Daun sup 2 sudu teh (10 ml) 90
• Kubis
• Minyak ½ biji (80 gram) 36
1 gelas (150 ml)
Buah oren 2 sudu makan (14 gram) 66
Minuman: 1 sudu makan (6 gram) 25
Susu tepung penuh krim
Serbuk Malta 478/ 428

Jumlah Kalori

Buku Panduan Pengurusan RMT 101

Menu No.7: Nasi Paprik Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan 1 cawan (100 gram) 130
50 gram 75
Nasi putih 10 gram 3
Isi ayam 10 gram 4
Lobak merah 2 sudu teh (10 gram) 90
Kacang panjang/ buncis
Minyak 1 biji (77 gram) 80
1 gelas (150 ml)
Buah pisang berangan 2 sudu makan (14 gram) 66
Minuman: 1 sudu makan (6 gram) 28
Susu tepung penuh krim
Serbuk coklat 476

Jumlah Kalori

Menu No.8: Nasi Goreng Cina Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan 1 cawan (100 gram) 130
50 gram 75
Nasi 1/ 2 biji (25 gram) 39
Isi ayam
Telur 10 gram 3
Sayur 30 gram 7
10 gram 4
• Lobak merah
2 sudu teh (10 gram) 90
• Kubis
45
• Kacang panjang
66
Minyak 25

Buah epal merah 1 biji (80 gram) 484
Minuman: 1 gelas (150 ml)
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)
Serbuk Malta 1 sudu makan (6 gram)

Jumlah Kalori

Menu No.9: Bihun Sup Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan 50 gram 174
30 gram 45
Bihun 10 gram 3
Isi ayam 15 gram 4
Lobak merah 200 ml
Sawi 3 gram 1
Kuah sup 2 sudu teh (10 gram) 90

• Daun sup 1 biji (80 gram) 45
• Minyak 1 gelas (150 ml)
2 sudu makan (14 gram) 66
Buah epal merah 1 sudu makan (6 gram) 28
Minuman:
Susu tepung penuh krim 456
Serbuk coklat

Jumlah Kalori

Buku Panduan Pengurusan RMT 102

Menu No. 10: Makaroni Sup Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan 176
50 gram
Makaroni 1 cawan 75
Sup ayam 50 gram 1
3
• Isi ayam (dicarik) 3 gram 4
90
• Daun sup 10 gram 80

• Lobak merah 15 gram 66
25
• Sayur sawi 2 sudu teh (10 gram) 520

• Minyak 1 biji (77 gram)

Buah pisang berangan/ 1 gelas (150 ml)
rastali 2 sudu makan (14 gram)
Minuman: 1 sudu makan (6 gram)
Susu tepung penuh krim
Serbuk Malta
Jumlah Kalori

Menu No.11: Roti Canai Sukatan Kilokalori (Kkal)
Bahan 1 keping (84 gram) 266
½ cawan (80 gram) 118
Roti canai 5 gram
Kuah dal (parpu) 5 gram 28
5 gram
• Kacang dal 5 gram 66
• Ubi kentang 28
• Terung 1 potong sederhana (100 gram) 506
• Lobak merah
Buah tembikai 1 gelas (150 ml)
2 sudu makan (14 gram)
Minuman: 1 sudu makan (6 gram)
Susu tepung penuh krim
Serbuk coklat

Jumlah Kalori

Menu No.12: Roti + Telur hancur + Kacang Panggang

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
Roti putih 2 keping roti (58 gram) 146
Marjerin 1 sudu teh (66 gram) 44
Telur (scrambled) 1 biji (50 gram) 78
Minyak 1 sudu teh (5 gram) 45
Timun 2 hiris (10 gram) 2
Kacang panggang ½ cawan (40 gram) 42
(baked beans)
Buah betik 1 potong sederhana (100 gram) 35
Minuman: 1 gelas (150 ml)
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram) 66
Serbuk Malta 1 sudu makan (6 gram) 25

Jumlah Kalori 483

Buku Panduan Pengurusan RMT 103

Menu No. 13: Ayam Panggang dan Kentang

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
Ayam panggang 60 gram 135
Kentang bakar ½ cawan (30 gram) 91
Tomato ½ biji dihiris (22.5 gram) 5
Salad 2 helai (27 gram) 5
2 hiris (10 gram) 2
Timun 1 sudu makan (20 gram) 22
Sos 1 biji (77 gram) 80
Buah pisang berangan/
rastali 1 gelas (150 ml) 66
Minuman: 2 sudu makan (14 gram) 28
Susu tepung penuh krim 1 sudu makan (6 gram) 434
Serbuk coklat
Jumlah Kalori

Menu No. 14: Bijirin Sarapan Pagi

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)

Bijirin 180

• Emping jagung 50 gram 193
74
ATAU 73
36
• Koko krunch 50 gram
• Kismis (ditabur) 1 sudu makan (25 gram) 66
25
Susu segar 100 ml 454 (emping
jagung)/
Buah oren ½ biji (80 gram) 467 (koko krunch)

Minuman: 1 gelas (150 ml)

Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)

Serbuk Malta 1 sudu makan (6 gram)

Jumlah Kalori

Menu No. 15: Kuih muih

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
1 biji (50 gram) 139
Kuih 1 biji (40 gram) 130

• Pau kacang merah 1 biji (40 gram) 128
ATAU

• Vadai (kacang dal
kuning)

• ATAU
Idli

DAN

• Karipap kentang

Buah pisang 1 biji (77 gram) 80

berangan/rastali

Minuman: 1 gelas (150 ml)

Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram) 66

Serbuk coklat 1 sudu makan (6 gram) 28

Jumlah Kalori 441 (pau kacang+karipap kentang)/

432 (vadai+karipap kentang)

Buku Panduan Pengurusan RMT 104

Menu No.16: Nasi + Kari Ayam/ kari ikan tenggiri

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
130
Nasi putih 1 cawan (100 gram)
Kari ayam/ikan tenggiri 75
50 gram 17
• Ayam/ikan tenggiri 20 gram 36
• Kentang 1 sudu makan (15 gram) 45
• Santan 1 sudu teh (5 gram)
2
• Minyak
35
Timun 2 hiris (10 gram)
66
Buah betik 1 potong sederhana (100 gram) 25

Minuman: 1 gelas (150 ml) 431
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)
Serbuk Malta 1 sudu makan (6 gram)

Jumlah Kalori

Menu No.17: Nasi Goreng Kampung

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
Nasi 1 cawan (100 gram) 130
Ikan bilis goreng 1 sudu makan (15 gram) 125
Telur ½ biji (25 gram) 39
Kubis 30 gram 7
Minyak 2 sudu teh (10 gram) 90
Buah tembikai 1 potong sederhana (100 gram) 28
Minuman: 1 gelas (150 ml)
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram) 66
Serbuk coklat 1 sudu makan (6 gram) 28

Jumlah Kalori 513

Menu No.18: Bubur Kacang + Roti Putih

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)

Bubur kacang 141
120
• Kacang hijau 1/3 cawan (43 gram) 19
• Santan ¼ cawan (50 gram)
• Gula Melaka 1 sudu teh (5 gram) 146
28
Roti putih 2 keping (58 gram)
Buah tembikai 1 potong sederhana (100 gram) 66
Minuman: 1 gelas (150 ml) 25
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)
Serbuk Malta 1 sudu makan (6 gram) 545

Jumlah Kalori

Buku Panduan Pengurusan RMT 105

Menu No.19: Roti Putih + Sup Ayam/ sup ikan tenggiri

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
292
Roti putih 4 keping (116 gram)
75
Sup ayam/ ikan tenggiri 18
3
• Isi ayam/ ikan 50 gram 2
tenggiri 20 gram
10 gram 45
• Kentang 5 gram
66
• Lobak merah 28
529
• Daun sup/ daun

bawang

Buah epal merah 1 biji (80 gram)

Minuman: 1 gelas (150 ml)
Susu tepung penuh krim 2 sudu makan (14 gram)
Serbuk coklat 1 sudu makan (6 gram)

Jumlah Kalori

Menu No.20: Bun + Kari Ayam/ kari ikan tenggiri

Bahan Sukatan Kilokalori (Kkal)
200
Bun kosong 2 biji (70 gram)
75
Kari ayam/ kari ikan tenggiri 50 gram 17
• Ayam/ ikan tenggiri 20 gram 36
1 sudu makan (15 gram) 45
• Kentang 1 sudu teh (5 gram)
35
• Santan ¼ biji sederhana (75 gram)
66
• Minyak 1 gelas (150 ml) 25
2 sudu makan (14 gram)
Buah jambu batu/ limau 1 sudu makan (6 gram) 499
manis
Minuman:
Susu tepung penuh krim
Serbuk Malta

Jumlah Kalori

Rujukan:

1. Atlas Makanan: Saiz Pertukaran & Porsi Edisi Ketiga. 2015. Suzana Shahar, Nik
Shanita Safii, Zahara Abdul Manaf & Hasnah Haron. MDC Publishers Sdn. Bhd.

2. Album Makanan Malaysia. 2011. Institut Kesihatan Malaysia Kementerian Kesihatan
Malaysia.

3. Komposisi Zat dalam Makanan Malaysia. 1997. Tee E Siong, Mohd. Ismail Noor,
Mohd Nasir Azudin & Khatijah Idris.

Buku Panduan Pengurusan RMT 106

LAMPIRAN C

GARIS PANDUAN PENYEDIAAN MAKANAN BERSIH
DAN SELAMAT BAGI RMT

Buku Panduan Pengurusan RMT 107

GARIS PANDUAN PENYEDIAAN MAKANAN BERSIH DAN SELAMAT BAGI
RANCANGAN MAKANAN TAMBAHAN (RMT) SEKOLAH DI BAWAH
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA (KPM)

1.0 PENGENALAN
RMT merupakan satu program yang diwujudkan oleh Kementerian Pendidikan
Malaysia (KPM) bagi membantu meningkatkan taraf pemakanan murid yang terlibat
supaya golongan ini dapat memberi tumpuan sepenuhnya dalam pengajaran dan
pembelajaran di sekolah.

Sehubungan itu adalah penting bagi individu yang dilantik sebagai pembekal RMT di
dalam penyediaan makanan bagi program ini untuk memastikan bekalan makanan
yang disediakan adalah bersih dan selamat. Justeru diwujudkan garis panduan ini
sebagai rujukan kepada pembekal RMT bagi tujuan tersebut.

2.0 KEPERLUAN ASAS
Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) melalui Peraturan-Peraturan Kebersihan
Makanan 2009 (PPKM 2009) telah menggariskan beberapa keperluan pengendalian
dan penyediaan makanan yang bersih dan selamat. Keperluan tersebut meliputi
aspek pengendali makanan, penerimaan bahan mentah, penyimpanan, penyediaan,
memasak, pembungkusan, pengangkutan dan penghidangan.

Berdasarkan PPKM 2009, semua pengendali makanan hendaklah diperiksa dari
segi kesihatan dan diberi vaksin oleh pengamal perubatan berdaftar, mendapatkan
suntikan typhim serta menjalani Latihan Pengendali Makanan serta mendapat Sijil
Latihan Pengendali Makanan daripada Sekolah Latihan Pengendali Makanan yang
telah diiktiraf oleh KKM.

Pembekal RMT yang menyediakan makanan RMT perlu mendapat surat lantikan
sebagai Penyediaan Makanan RMT dan berdaftar dengan pihak sekolah.

3.0 OBJEKTIF
Garis panduan ini disediakan sebagai panduan untuk pembekal RMT dalam

Buku Panduan Pengurusan RMT 108

penyediaan makanan bermasak yang bersih dan selamat kepada murid.

4.0 SKOP
Garis panduan ini terpakai untuk penyediaan makanan bagi RMT di premis
pembekal RMT yang terlibat.

5.0 KEPERLUAN ASAS PREMIS MAKANAN DAN PENGENDALIAN
MAKANAN

Kebersihan premis merupakan perkara asas yang perlu dititikberatkan oleh
pengendali makanan di dalam penyediaan makanan bersih dan selamat. Selain itu,
cara pengendalian makanan yang betul dan bersih juga memberi kesan kepada
keselamatan makanan.

A) PENGENDALI MAKANAN
Pengendali makanan perlu mengamalkan kebersihan diri yang baik seperti berikut:
1. Individu yang mengalami sakit mata, cirit-birit, demam serta lain-lain penyakit

bawaan makanan tidak boleh mengendalikan makanan.
2. Tidak memakai perhiasan diri seperti cincin, jam tangan dan gelang serta tidak

memakai solekan yang keterlaluan.
3. Berkuku pendek dan tidak memakai pewarna kuku.
4. Tangan dicuci dengan sempurna sebelum mengendalikan makanan, selepas

menggunakan tandas, selepas mengendalikan bahan mentah, sisa makanan
dan peralatan yang kotor.
5. Memakai penutup kepala serta memakai apron yang bersih dan berwarna
cerah.
6. Tidak memakai tudung bermanik dan berpin (bagi wanita).
7. Tidak meludah, batuk dan bersin ke arah makanan.
8. Menggunakan sarung tangan/penyepit semasa mengendalikan makanan.
9. Tidak merokok atau vaping semasa mengendalikan makanan.

B) KEADAAN PREMIS
Kebersihan
Premis penyediaan makanan perlu dipastikan sentiasa bersih dan bebas dari bahan

Buku Panduan Pengurusan RMT 109

pencemar.
1. Kawasan penyediaan makanan bebas dari haiwan peliharaan dan makhluk

perosak.
2. Racun makhluk perosak perlu disimpan di tempat yang selamat dan bukan di

dapur.
3. Barang-barang terpakai atau tidak berkaitan dengan penyediaan makanan

seperti kotak, botol, tin kosong tidak boleh disimpan di dalam kawasan
penyediaan makanan.
4. Tong sampah tidak dibiar sehingga penuh dan perlu dibersihkan secara
berkala.
5. Tandas hendaklah sentiasa bersih dan dalam keadaan bertutup.

Kemudahan
Bekalan Air
1. Guna air paip yang selamat dan bersih untuk menyediakan makanan dan

mencuci peralatan penyediaan dan penghidangan makanan.
2. Simpan air dalam bekas yang bersih dan tertutup. Bekas perlu dari bahan tidak

merbahaya (contoh bekas bahan kimia, dan sebagainya).
3. Penggunaan penapis air adalah digalakkan dan perlu sentiasa diselenggara.

C) KEBERSIHAN PERALATAN
Pengendali makanan perlu menggunakan peralatan dan perkakasan yang bersih,
selamat dan sesuai.
1. Tidak menggunakan pinggan/mangkuk/gelas yang retak atau sumbing.
2. Tidak menggunakan pisau, sudu, garfu, senduk dan pembuka tin yang karat.
3. Tidak menggunakan papan pemotong jenis kayu atau yang telah

kotor/retak/pecah.
4. Gunakan pisau dan papan pemotong yang berasingan untuk memotong bahan

makanan yang sedia dimakan (buah-buahan, ulam, roti) dan bahan mentah
(daging, ayam, ikan) bagi mengelakkan pencemaran silang.
5. Peralatan dan perkakasan perlu dicuci sebelum dan selepas digunakan.
6. Peti sejuk hendaklah dalam keadaan yang bersih, berfungsi dengan baik, tidak
berkarat dan sesuai.

Buku Panduan Pengurusan RMT 110

7. Peralatan hendaklah disimpan di tempat yang bersih dan disusun dengan
sempurna.

8. Gunakan bekas yang berasingan untuk makanan sedia dimakan dan makanan
mentah.

9. Penggunaan peralatan pakai buang semasa penghidangan perlu dipastikan
bersih dan disusun rapi dalam bekas.

10. Sentiasa tutup makanan yang dihidang.
11. Asingkan penggunaan tuala untuk pinggan mangkuk, lap meja dan tangan.
12. Bahan pencuci pinggan mangkuk sahaja yang dibenarkan untuk mencuci

peralatan (tidak dibenarkan bahan pencuci lain seperti sabun pencuci pakaian/
lantai/ mandian).
13. Menggunakan air panas untuk proses nyahkuman pada peralatan seperti sudu
dan garfu.

D) MAKANAN YANG DIBELI DARI LUAR
1. Pastikan yang makanan telah dimasak yang dibeli dari luar tidak basi, tidak

berkulat atau berbau masam. Contohnya seperti kuih muih, lauk, roti canai dan
sebagainya.
2. Pastikan makanan dibeli dari premis yang bersih dan pengendali yang
mengamalkan kebersihan diri.
3. Simpan resit pembelian makanan atau catatkan nama kedai di mana makanan
atau bahan mentah dibeli.
4. Rekodkan makanan dan bahan mentah yang dibeli.

E) PENGENDALIAN BAHAN MENTAH
Makanan yang selamat dan berkhasiat bermula dari pemilihan bahan mentah yang
segar, bersih dan selamat. Bahan mentah perlu dimasak dengan segera pada hari
yang sama atau disimpan pada suhu yang betul.

Bahan mentah perlu dikendalikan dengan betul bagi mengelakkan pencemaran
silang.
1. Jangan biarkan bahan mentah seperti ayam, daging dan ikan pada suhu bilik

lebih daripada 30 minit. Segera kendalikan bahan mentah bagi menggelakkan
Buku Panduan Pengurusan RMT 111

pertumbuhan atau pembiakan bakteria.
2. Potong makanan kepada saiz yang lebih kecil untuk masakan yang sekata.
3. Simpanan bahan mentah dalam bekas mengikut keperluan kegunaan.
4. Pastikan ayam, daging dan ikan dinyahbeku dengan sempurna seperti berikut:

a) Menggunakan air bersih yang mengalir;
b) Menggunakan ketuhar gelombang mikro (microwave); atau
c) Meletakkan dibahagian sejuk dingin (chiller) peti sejuk semalaman.
5. Pastikan mencuci bahan mentah dengan bersih sebelum dimasak.
6. Asingkan bahan mentah dari makanan yang sudah dimasak.
7. Tidak menggunakan bahan bercetak seperti surat khabar sebagai penutup/
pelapik makanan.
8. Jangan simpan semula bahan mentah yang telah dinyahbekukan ke dalam peti
sejuk.

F) SPESIFIKASI BAHAN MENTAH

BIL BAHAN SPESIFIKASI
MENTAH

1. IKAN • Sisik berwarna cerah dan tidak tanggal.
• Kulit tidak berlendir tebal. Lendirnya tidak berlumut atau berlumpur.
• Mata jernih, bercahaya dan tidak terbenam.
• Insang berwarna merah cerah.
• Tidak berbau busuk.
• Isi pejal dan anjal.
• Ikan dibungkus dengan baik dan sempurna.
• Ikan hendaklah ikan yang dikekalkan pada suhu di antara minus 1°C

hingga 10°C.

• Ikan sejuk beku hendaklah ikan yang dikekalkan pada suhu di bawah
minus 18°C dan bungkusan berada di dalam keadaan yang baik dan
sempurna.

Buku Panduan Pengurusan RMT 112

BIL BAHAN SPESIFIKASI
MENTAH
• Kulit berwarna cerah dan tidak lebam.

• Tidak berlendir dan berbau busuk.

• Isi pejal dan anjal.

• Organ dalaman ayam hendaklah diasingkan.
2. DAGING AYAM • Ayam hendaklah ayam yang dikekalkan pada suhu di antara minus

1°C hingga 10°C.

• Ayam sejuk beku hendaklah pada suhu di bawah minus 18°C dan

bungkusan berada di dalam keadaan yang baik dan sempurna.

• Tidak layu dan kering.

SAYUR- • Tidak berubah warna atau berbau busuk.
3. • Segar, bebas dari serangga dan penyakit.

SAYURAN

• Akar telah dipotong dan bebas. daripada kotoran dan tanah.

• Tidak retak.

4. TELUR • Tidak pecah.
• Tidak diselaputi oleh najis atau kotoran.

• Tidak berbau.

• Tidak lembap atau basah.

5. BERAS • Tidak reput dan berkulat (berkulapuk).
• Tidak mengandungi serangga atau bahan asing.
• Pembungkus beras masih dalam keadaan sempurna, tidak bocor.

• Tidak lembap, tidak terdedah dengan udara dan tidak berketul.
• Pastikan tin minuman bercoklat TIDAK;

i. Kemek

MINUMAN ii. Bocor
6. iii. Berkarat
iv. Menggelembung
BERCOKLAT

• Minuman bercoklat tidak tamat tarikh luput.

• Pembungkus minuman bercoklat masih dalam keadaan sempurna,
tidak bocor.

• Pastikan tin susu TIDAK;

i. Kemek

7. SUSU TEPUNG ii. Bocor
iii. Berkarat

iv. Menggelembung

v. Tamat tarikh luput

Buku Panduan Pengurusan RMT 113

BIL BAHAN SPESIFIKASI
MENTAH
• Pastikan kotak susu TIDAK;
8. SUSU UHT i. Kemek
ii. Bocor
iii. Menggelembung
iv. Tamat tarikh luput

9. ROTI BUN • Roti belum tamat tarikh luput.
• Roti tidak berubah warna, berkulat.
• Pembungkusan masih sempurna.
• Habiskan roti yang telah dibuka.

10. MAJERIN • Pastikan tin majerin TIDAK;
i. Kemek
ii. Bocor
iii. Berkarat
iv. Berkulat
v. Tamat tarikh luput

11. JEM/KAYA • Pastikan jem/kaya TIDAK;
i. Bekas tin tidak berkarat, kemek,
ii. Botol tidak retak atau sumbing
iii. Berkulat

• Jem/kaya tidak tamat tarikh luput.
• Botol jem/kaya disealdengan sempurna.
• Tiada kehadiran serangga.

• Tidak layu dan kering.
• Tidak lembik
12. BUAH-BUAHAN
• Tidak berubah warna atau berbau busuk.
• Segar, bersih, bebas dari serangga dan penyakit.

13. AIS • Pastikan membeli ais didalam paket ini kerana ais yang dijual secara
timbang dikuatiri pencemaran ais adalah tinggi.

MINYAK • Bungkusan/botol minyak masak sempurna, tidak bocor
14. • Warna minyak masak jernih

MASAK

Buku Panduan Pengurusan RMT 114

BIL BAHAN SPESIFIKASI
MENTAH
• Pastikan tin sardin TIDAK;
15. SARDIN i. Kemek
ii. Bocor
iii. Berkarat
iv. Menggelembung
v. Tamat tarikh luput

• Pilih sardin yang dapat diterima dari segi rupa dan fizikalnya seperti
bebas daripada kulat, tidak berbau busuk dan tidak bertukar warna.

16. IKAN BILIS • Tidak lembap atau basah.
17. MEE BASAH • Tidak berkulat dan berbau hapak.
• Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
MEE HOON/ • Pembungkusan masih sempurna.
18.
• Tiada berkulat atau berbau busuk.
MACARONI • Tidak tamat tarikh luput.
UDANG • Pembungkusan masih sempurna.
19.
KERING • Tidak lembap atau basah.
20. BELACAN • Tidak reput.
REMPAH • Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
21. • Pembungkusan masih sempurna.
RATUS
• Tidak lembap atau basah.
• Tidak berkulat dan berbau hapak.
• Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
• Pembungkusan masih sempurna.

• Tidak lembap atau basah.
• Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
• Tidak berkulat dan berbau hapak.

• Tidak lembap atau basah.
• Tidak reput dan berkulat.
• Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
• Pembungkusan masih sempurna.
• Rempah ratus tidak tamat tarikh luput.

Buku Panduan Pengurusan RMT 115

BIL BAHAN SPESIFIKASI
MENTAH
• Tidak lembap atau basah.
22. CILI KERING • Tidak hancur dan berbau hapak.
• Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
BAHAN • Pembungkusan masih sempurna.
MAKANAN
YANG • Tidak tamat tarikh luput.
23. • Tiada kehadiran serangga atau bahan asing.
DIBOTOLKAN • Pembungkusan masih sempurna, label makanan tidak basah dan
(kicap, sos cili,
sos tomato) tercemar.
• Simpan makanan yang telah digunakan ke dalam peti sejuk dingin.
Air Minuman
24. • Pastikan bekas TIDAK;
i. Bocor
Berbungkus ii. Tamat tarikh luput
iii. Air berkeladak atau mempunyai bendasing
iv. Mempunyai lesen KKM

G) KAWALAN SEMASA MEMASAK
1. Pastikan daging, ayam, ikan dan telur dimasak dengan sempurna kerana

kumpulan makanan ini mudah dicemari oleh bakteria dan cepat rosak.
2. Masak makanan berkuah sehingga mendidih. Warna daging ayam yang

dimasak dengan selamat boleh boleh berbeza dalam warna dari putih ke merah
jambu.
3. Periksa bahagian tengah isi makanan menggunakan pisau bagi memastikan
tiada darah dan bahagian tengah masak sepenuhnya.
4. Perkara-perkara asas yang perlu diberi perhatian semasa memasak ialah:
a) Masak makanan dengan sempurna

i. Ikan, hasil laut, daging, ayam dan telur
• Elakkan masakan separa masak.
• Potong makanan kepada saiz yang lebih kecil untuk membolehkan
haba disebarkan secara menyeluruh pada makanan semasa
dimasak.
• Bahan mentah yang dibekukan hendaklah dicairkan dengan
sempurna terlebih dahulu untuk memastikan semua bahagian
Buku Panduan Pengurusan RMT 116

bahan-bahan ini dimasak secukupnya.
• Masak makanan seperti siput dan kerang dengan sempurna

sebelum dimakan kerana makanan ini merupakan sumber
pembiakan mikro organisma yang menyebabkan keracunan
makanan.
ii. Masakan berkuah
• Kacau cecair seperti sup, stew dan kuah dengan teliti untuk
memastikan haba diedar sama rata.

b) Suhu masakan
i. Pastikan makanan dimasak dengan sempurna sepenuhnya,
terutamanya daging, hasil ayam, telur dan makanan laut.
ii. Suhu didih bagi makanan bersup dan rebus hendaklah mencapai 70oC
bagi daging dan hasil ayam, pastikan air rebusan kelihatan jernih dan
bukan bewarna merah jambu. Gunakan jangka suhu untuk mengukur
suhu.
iii. Panaskan semula makanan yang telah dimasak semula sepenuhnya.
iv. Makanan yang dipanggang, rebus, kukus, goreng dan sebagainya
hendaklah dilakukan pada suhu yang betul. Ini akan memastikan
makanan dapat dimasak dengan cepat dan mengurangkan kehilangan
nutrien.
v. Masukkan sayur ke dalam air atau minyak yang mendidih bagi
mempercepatkan masakan.
vi. Pastikan air mendidih dahulu sebelum masukkan makanan untuk
direbus.

H) PENYIMPANAN
Penyimpanan Bahan Mentah
1. Baca label dan patuhi arahan panduan penyimpanan makanan terlebih dahulu.
2. Daging, ayam dan ikan disimpan di dalam peti sejuk yang mempunyai ruang

mencukupi dan dilabelkan.
Buku Panduan Pengurusan RMT 117

3. Bahan mentah kering disimpan di dalam bekas kedap udara dan di tempat yang
kering dan dilabelkan bahan mentah dan tarikh luput atau tarikh ia diletakkan
dalam bekas.

4. Jangan gunakan bekas kitar semula untuk mengisi bahan mentah.
5. Baca tarikh luput produk sebelum menggunakannya.
6. Jangan simpan bahan mentah dengan bahan kimia seperti sabun cuci, racun

makhluk perosak.

I) PENGHIDANGAN
1. Elakkan penggunaan tangan secara langsung.
2. Hidangkan makanan yang dimasak dengan segera.
3. Guna penyepit atau sudu yang bersih. Khususkan penyepit untuk hidangan

berlainan.
4. Gunakan bekas makanan yang bertutup dan bersih. Jangan gunakan surat

khabar/bahan bercetak sebagai penutup.
5. Hidangkan makanan yang dimasak dengan segera. Elakkan tempoh hidangan

melebihi 4 jam daripada ia dimasak pada suhu bilik.
6. Sajikan makanan panas dalam keadaan panas dan makanan sejuk dalam

keadaan sejuk.
7. Elakkan menyusun bekas berisi makanan secara bertindih semasa dipamer,

dihidang atau disimpan.
8. Tidak mengunakan peralatan yang sumbing, retak atau berkarat.
9. Amalkan konsep lihat, hidu dan rasa sebelum menghidang makanan.

J) PENGENDALIAN LEBIHAN MAKANAN
1. Makanan yang berlebihan tidak boleh disimpan dan perlu dibuang bagi

menggelakkan pencemaran makanan.

K) PENGGUNAAN AIR MINUMAN DAN AIS
1. Sediakan air minuman daripada sumber air yang bersih atau yang telah

dimasak. Jangan gunakan air yang belum dimasak untuk menyediakan air
minuman kepada tetamu.
2. Gunakan ais yang dibeli dalam paket. Jangan gunakan ais yang dibeli secara

Buku Panduan Pengurusan RMT 118

timbang bagi mengelakkan pencemaran ais dari sumber ais yang tidak
diketahui.
3. Sekiranya menyediakan ais sendiri pastikan guna air yang telah dimasak.
4. Simpan atau letak ais dalam bekas yang bersih dan bertutup.

L) PEMBUANGAN SISA MAKANAN
1. Tong sampah bertutup dan plastik sampah perlu disediakan.
2. Asingkan sisa makanan yang basah dan kering.
3. Ikat plastik sisa makanan yang mudah rosak seperti perut ayam/ikan dengan

kemas dan lupuskan segera.

M) PENGANGKUTAN
Berikut adalah keperluan pengangkutan yang digunakan sama ada bagi tujuan
mengangkut bahan mentah atau makan sedia dimakan.

Keperluan pengangkutan

1. Pengangkutan yang digunakan untuk mengangkut makanan hendaklah dalam
keadaan bersih, sempurna dan berfungsi dengan baik.

2. Pengangkutan yang digunakan perlu bersesuaian dengan jumlah makanan yang
dibawa.

3. Mengasingkan makanan dari bahan bukan makanan semasa pengangkutan
bagi menghalang apa-apa risiko pencemaran

4. Tidak digunakan untuk mengangkut bahan yang berbahaya, toksik atau
beracun.

5. Sekiranya digunakan untuk mengangkut bahan mentah berisiko tinggi seperti
ayam, daging dan hasilan laut perlu menggunakan kotak polistirena/kotak
penebat dengan meletakkan ais bagi mengekalkan suhu 00C hingga 40C.

6. Pastikan makanan/minuman sedia dimakan yang dibawa dari tempat
penyediaan ketempat penyajian diletakkan di dalam bekas yang bersih dan
bertutup.

7. Perjalanan ke tempat penyajian seharusnya tidak memakan masa yang lama
iaitu melebihi 1 jam.

Buku Panduan Pengurusan RMT 119

N) KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Nasi Nasi Masak nasi dengan sempurna pada suhu yang betul.
Lemak
Sambal 1. Cili kering yang dipotong perlu dimasak sehingga
mendidih.

2. Kisar cili dalam bekas yang bersih.
3. Lebihan cili kisar perlu disimpan dalam bekas bersih dan

berpenutup.
4. Untuk penyimpanan yang lebih lama, simpan pada suhu

sejuk iaitu kurang daripada 0oC hingga 4oC tidak lebih
dari 3 hari.
5. Jangan campur baki lebihan sambal ke dalam sambal
baru.
6. Lihat, hidu dan rasa sambal yang disimpan sebelum
digunakan.
7. Masak dengan sempurna untuk mengelakkan
pembentukan toksin.
8. Jangan masak sambal terlalu awal iaitu lebih daripada 4
jam dari ia hendak dimakan.

Telur 1. Cuci telur sebelum direbus.
Rebus 2. Rebus telur sehingga mendidih
3. Jangan kupas dan potong telur dengan tangan yang
Santan
kotak mempunyai luka terbuka.
4. Tangan perlu dibasuh sebelum menjalankan kerja ini.

Guna sarung tangan plastik pakai buang yang bersih.
Buang selepas digunakan.
5. Simpan dalam bekas yang bersih.
6. Jangan simpan telur lebih daripada 4 jam selepas ia
dimasak.
7. Pastikan guna pisau dan papan pemotong yang bersih.

1. Cuci permukaan atas kotak santan sebelum dibuka.
2. Buka santan dan periksa terlebih dahulu. Buang

sekiranya santan berbau masam dan berketul.
3. Habiskan pada hari yang sama.

Buku Panduan Pengurusan RMT 120

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Timun 1. Periksa timun dan bersihkan.
2. Jangan kupas dengan tangan yang mempunyai luka

terbuka. Gunakan sarung tangan plastik pakai buang
yang bersih.
3. Simpan dalam bekas yang bersih.

Nasi Masak nasi dengan sempurna pada suhu yang betul.

Nasi Ayam 1. Panduan Penggunaan Ayam Segar:
Ayam goreng a) Ayam yang dibeli perlu terus dibersihkan dan
diletakkan dalam bekas yang bersih.
b) Sekiranya ayam tidak digunakan perlu terus disimpan
dalam peti sejuk.
c) Ayam yang dicampurkan bersama bahan perapan
perlu diperap dengan cara yang selamat iaitu diperap
di dalam bekas yang bersih dan bertutup serta
disimpan ke dalam peti sejuk.
d) Ayam yang telah diperap perlu terus digoreng.
e) Periksa bahagian tengah ayam pastikan tiada darah.
f) Ayam diletakkan dalam bekas yang bersih dan
bertutup.
g) Jangan biarkan ayam melebihi 30 minit pada suhu
bilik.

2. Panduan ayam sejuk beku:
a) Nyahbeku ayam dengan sempurna.
b) Jangan masak jika belum cair sepenuhnya.
c) Periksa bahagian tengah ayam dan pastikan agar
tiada darah dan ketulan ais.

Sos cili 1. Bersihkan cili dan bawang putih.
2. Kisar dalam bekas yang bersih.
3. Simpan dalam bekas yang bersih.

Kuah sup Isi ayam Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.

1. Pastikan isi ayam masak dengan sempurna dan sup
mendidih.

Buku Panduan Pengurusan RMT 121

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Bubur Bubur 1. Dihasilkan daripada beras yang telah mengikut
Nasi Nasi spesifikasi.

2. Dimasak sehingga mendidih.
3. Kacau bubur dengan teliti untuk memastikan haba

diedarkan sama rata dan mencapai suhu didih.

Isi Ayam Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.

1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.

Mee 1. Pastikan mee kuning tidak berbau dan berkulat.
kuning 2. Basuh mee kuning menggunakan air paip yang mengalir.

Mee Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
Goreng beku.

Isi Ayam 1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Goreng mee sehingga masak. Pastikan menggunakan

kualiti yang sesuai dengan kuantiti yang digoreng.

Bihun Rendam bihun dengan air yang bersih di dalam bekas yang
bersih dan bertutup.

Bihun Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
Goreng beku.

Isi ayam 1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Goreng bihun sehingga masak. Pastikan menggunakan

kualiti yang sesuai dengan kuantiti yang digoreng.

Soto Bihun 1. Simpan bihun di tempat yang bersih dan sesuai.
2. Rendam dengan air yang bersih di dalam bekas yang

bersih.

Buku Panduan Pengurusan RMT 122

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Nasi Nasi 1. Gunakan plastik gred makanan yang sesuai untuk nasi
Paprik himpit himpit. Jangan gunakan dawai kokot.

Nasi 2. Disarankan gunakan plastik sealer machine untuk seal
Goreng plastik nasi himpit.
Cina
3. Rebus nasi himpit sehingga mendidih.
Bihun 4. Jangan rebus nasi impit terlalu awal. Pastikan ia
Sup
disediakan 4 jam sebelum dimakan.
5. Potong nasi impit menggunakan pisau dan papan

pemotong yang bersih.
6. Jangan kendalikan menggunakan tangan yang kotor.
7. Simpan dalam bekas bersih dan bertutup.

Nasi putih Masak nasi dengan sempurna pada suhu yang betul.

Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku

Isi ayam 1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan
Nasi
Isi ayam kuantiti yang dimasak.
Telur 3. Periksa bahagian tengah ayam pastikan tiada darah atau
Bihun
ketulan ais.

Masak nasi dengan sempurna pada suhu yang betul.
Jangan guna nasi yang telah dimasak semalaman yang
dibiarkan pada suhu bilik. Sekiranya hendak
menggunakan nasi yang dimasak semalam perlulah
disimpan ke dalam peti sejuk.

Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.
1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.

1. Bersihkan telur dengan air yang bersih sebelum
digunakan dalam masakan.

2. Pecahkan telur ke dalam bekas yang bersih terlebih
dahulu.

Rendam bihun dengan air yang bersih di dalam bekas yang
bersih dan bertutup.

Buku Panduan Pengurusan RMT 123

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.

Isi ayam 1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna. dengan
Makaroni 2. Masak kuah sehingga mendidih.
Isi Ayam 3. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai

kuantiti yang dimasak.

Makaroni 1. Makaroni perlu dibersihkan dan direbus sehinggan
Sup mendidih.

2. Toskan dan goreng dengan sempurna.
3. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.

Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.
1. Pastikan isi ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Masak kuah sehingga mendidih.

Roti Tepung 1. Tangan perlu dibasuh sebelum mengendalikan tepung.
Canai Telur 2. Adunan tepung perlu disimpan dalam peti sejuk sekiranya

hendak digunakan keesokkan hari.
3. Masak roti canai dengan sempurna.
4. Simpan dalam bekas tahan panas dan jangan hidang

melebihi 4 jam pada suhu bilik.

Bersihkan telur dengan air yang bersih sebelum digunakan
dalam masakan.

Kuah Ubi Bersihkan ubi kentang dengan air yang bersih sebelum
dhal kentang digunakan dalam masakan.
(parpu)
Kacang Rendam dengan air yang bersih di dalam bekas yang bersih.
dhal

Daun kari Rendam dengan air yang bersih di dalam bekas yang bersih.

Roti + Telur 1. Bersihkan telur dengan air yang bersih sebelum
Telur hancur digunakan dalam masakan.
hancur +
Kacang 3. Pecahkan telur ke dalam bekas yang bersih terlebih
Panggang dahulu.

2. Masak telur dengan sempurna.
3. Jangan biarkan telur yang dimasak pada suhu bilik

melebihi 4 jam.

Buku Panduan Pengurusan RMT 124

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.

Ayam 1. Pastikan ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan
Ayam dan
kuantiti yang dimasak.
kentang 3. Periksa bahagian tengah daging/ayam pastikan tiada

bakar Kentang darah atau ketulan ais.

Buang kulit dan bersihkan kentang yang hendak digunakan.
Masak sehingga sempurna.

Tomato Tangan perlu dibasuh sebelum pengendalian tomato.

Salad 1. Tangan perlu dibasuh sebelum pengendalian salad.
Timun 2. Salad perlu dibasuh helai per helai menggunakan air paip

yang mengalir.

Tangan perlu dibasuh sebelum pengendalian timun.

Pau ayam Inti ayam Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
beku.

1. Pastikan ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.

Karipap Kentang Buang kulit dan bersihkan kentang yang hendak digunakan.
kentang Ayam Masak sehingga sempurna.

Kari Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
Ayam/ beku.
Ikan
1. Pastikan ayam dimasak sehingga sempurna.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.
3. Periksa bahagian tengah daging/ayam pastikan tiada

darah atau ketulan ais.

Buku Panduan Pengurusan RMT 125

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Ikan 1. Panduan Penggunaan Ikan Segar:
a) Ikan yang dibeli perlu terus dibersihkan dan diletakkan
Santan dalam bekas yang bersih.
Kotak b) Sekiranya ikan tidak digunakan perlu terus disimpan
dalam peti sejuk.
Kentang c) Periksa bahagian tengah ikan pastikan tiada darah.
d) Ikan diletakkan dalam bekas yang bersih dan bertutup.
Nasi Nasi e) Jangan biarkan ikan melebihi 30 minit pada suhu bilik
Goreng Telur
Kampung 2. Panduan ikan sejuk beku:
a) Nyahbeku ikan dengan sempurna.
Bubur Kacang b) Jangan masak jika belum cair sepenuhnya.
kacang hijau c) Periksa bahagian tengah ikan pastikan tiada darah
dan ketulan ais
Santan
Kotak 1. Buka santan dan periksa terlebih dahulu. Buang
sekiranya santan berbau masam dan berketul.

2. Habiskan pada hari yang sama.

Buang kulit dan bersihkan kentang yang hendak digunakan.
Masak sehingga sempurna.

Masak nasi dengan sempurna pada suhu yang betul.
Jangan guna nasi yang telah di masak semalaman yang
dibiarkan pada suhu bilik.Sekiranya hendak menggunakan
nasi yang dimasak semalam perlu simpan dalam peti sejuk

Bersihkan telur dengan air yang bersih sebelum digunakan
dalam masakan.

1. Basuh dan rendam kacang hijau dalam bekas bersih dan
bertutup.

4. Pecahkan telur ke dalam bekas yang bersih terlebih
dahulu.

2. Masak bubur sehingga mendidih.
3. Hidangan dengan tidak lebih 4 jam dari ia dimasak.

1. Buka santan dan periksa terlebih dahulu. Buang
sekiranya santan berbau masam dan berketul.

2. Habiskan pada hari yang sama.

Sup Ayam Rujuk panduan pengendalian ayam segar dan ayam sejuk
ayam/ beku.
Ikan 1. Masak sehingga mendidih.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.
3. Periksa bahagian tengah daging/ayam pastikan tiada

darah atau ketulan ais.

Buku Panduan Pengurusan RMT 126

MENU RAMUAN KAWALAN PENYEDIAAN MAKANAN

Rujuk panduan pengendalian ikan segar dan ikan sejuk
beku.

Ikan 1. Masak sehingga mendidih.
2. Pastikan menggunakan kualiti yang sesuai dengan

kuantiti yang dimasak.

3. Periksa bahagian tengah ikan pastikan tiada darah atau

ketulan ais.

Kentang Buang kulit dan bersihkan kentang yang hendak digunakan.
Masak sehingga sempurna.

Buah- Buah- 1. Bersihkan buah - buahan dengan air yang bersih sebelum
buahan buahan digunakan untuk hidangan.

2. Potong buah menggunakan sarung tangan yang bersih.
3. Simpan dalam bekas bersih dan bertutup.

Buku Panduan Pengurusan RMT 127

P PENGERUSI
A HAJI AMINUDIN BIN ADAM
S
U Pengarah
K Bahagian Pengurusan Sekolah Harian
A
N NAIB PENGERUSI
NADZMAN BIN RADZALY
P Bahagian Pengurusan Sekolah Harian
E
N KETUA EDITOR
G HAIRUNIZAD BIN HARON
G Bahagian Pengurusan Sekolah Harian
U
B PEMBANTU KETUA EDITOR
A AZLAN BIN SAMAD
L
Bahagian Pengurusan Sekolah Harian

AHLI JAWATANKUASA

NORBANILAWATEY BINTI JUSOH ROSLI BIN HUSSIN
NORHAMIZA BINTI HASSAN ZAINURIN BIN MAD DIN
JPWP Kuala Lumpur
JPN Johor

NOOR HASLENA BINTI DAUD ISHAK BIN MOHD ZAZULY
JPWP Putrajaya JPN Selangor

NORADILAH BINTI ABD JALIL DZULKIPLI BIN HASAN
JPN Pahang JPN Kedah

MOHD FIKRY BIN MOHAMAD ZAWAWI ZAM ZAM BIN HARUN
JPN Perlis JPN Perak

SHARIFAH ADILAH S. AHMAD NOR ASYIMA’ BINTI MUHAMMUD
BARAKBAH JPN Terengganu

JPN Pulau Pinang

ABDUL MANAF BIN HJ. YAMAT MATSA’AT @ MALEK BIN KASSIM
JPN Kelantan JPN Sarawak

MOHD. HANIFF BIN MOHD. HARITH JAAFAR BIN ABU BAKAR
SHARIFAH BINTI ANGAK JPWP Labuan
JPN Sabah

HAYATI BINTI MUHAMAD YATIM NORNALIZA BINTI OMAR
SURAYA BINTI MAT YUSOP SHAHRIZAL BIN ZAHARI
SUZIANA FAIROZ BINTI MAT
MARYATULKIBTIAH BINTI MOHAMAD
JPN Negeri Sembilan RIPEN
LISA BINTI MOHAMAD

JPN Melaka

Buku Panduan Pengurusan RMT 128

Penghargaan

Setinggi-tinggi penghargaan kepada semua warga Sektor Pendidikan
Kesihatan, Intervensi dan Asrama di atas kerjasama dan input yang diberikan

dalam merealisasikan Buku Panduan Pengurusan RMT ini.
Zafrullah bin Shamsudin – Ketua Unit Kesihatan;
Burhanuddin Bin Disa – Ketua Unit Intervensi;
Bahrain Bin Masduki – Ketua Unit Asrama;
Jahleha Binti Yusof;
Sanoyah Binti Yusof;
Juraidah Binti Jalaluddin.

Kementerian Pendidikan Malaysia
dengan sukacitanya merakamkan

setinggi-tinggi penghargaan
dan

ucapan terima kasih
kepada semua pihak yang telah memberi sumbangan

dalam penyediaan buku ini.

Buku Panduan Pengurusan RMT 129