POTENSI PELANCONGAN KAMPUNG PERUPUK, YAN, KEDAH

HGM 3063 POTENSI
PELANCONGAN
KAMPUNG PERUPUK

YAN, KEDAH

AMIS ALISSA
JULAI 2022

KAMPUNG YANG BERPOTENSI MENJADI DAYA TARIKAN PELANCONG

POTENSI AKTIVITI PELANCONGAN

KAMPUNG
PERUPUK

Gunung Jerai

Kampung Perupuk merupakan sebuah Pemandangan Gunung Jerai yang
kampung yang terletak di daerah Yan, tersergam Indah di Kampung Perupuk
di negeri Kedah Darul Aman, iaitu
negeri di utara Malaysia, dan yang Yan merupakan sebuah bandar dan daerah yang
bersempadan dengan negara Thailand terletak di Negeri Kedah Darul Aman, Malaysia. Ia
di timur lautnya, lalu bersempadan terletak kira-kira 50 kilometer dari bandar raya Alor
dengan negeri Perak di tenggara, Setar dan 30 kilometer dari Sungai Petani.
Pulau Pinang di barat daya dan Perlis
di bahagian utara. Daerah Yan telah dibuka secara rasmi pada tahun
1904 bersamaan 1324H dan salah sebuah daripada
Negeri Kedah merupakan sebuah sebelas buah daerah yang terdapat di negeri Kedah.
negeri yang terkenal sebagai sebuah Ianya bersempadan dengan tiga daerah lain yang
negeri pertanian yang maju di terdapat di Negeri Kedah, iaitu Kota Setar, Pendang
Malaysia iaitu terutamanya sebagai dan Kuala Muda. Keseluruhan Daerah Yan
pengeluar tanaman padi terbesar yang mencatatkan keluasan seluas 95.01 batu persegi
menghasilkan 70% pengeluaran hasil bersamaan 246.07 km persegi. Terdapat lima mukim
padi. di Daerah Yan iaitu Mukim Yan, Mukim Sala Besar,
Mukim Sungai Daun, Mukim Dulang dan Mukim Singkir
Daerah ini mempunyai kawasan-kawasan peranginan
dan rekreasi yang menarik untuk dilawati bagi
menghilangkan ketegangan di waktu hujung minggu.

Page 1

Peta Lokasi

Kampung Perupuk adalah berada di
sebuah daerah yang unik dalam
negeri Kedah. Alam semulajadi yang
mlerangkumi banjaran Gunung Jerai
yang menganjur ke kawasan laut di
Tanjung Jaga dan Selat Melaka. Iaitu
daerah Yan.

Mengikut sejarah sebutan “Yan”
diambil daripada penghujung
perkataan "Sendayan" iaitu sejenis
tumbuhan yang banyak terdapat di
sini suatu ketika dahulu. Tetapi ada
kalangan yang menyanggah
pendapat itu mengatakan sebutan
Yan adalah singkatan dari perkataan
buah "Durian". Walaubagaimanapun,
Daerah Yan tetap mencatat
sejarahnya tersendiri.

Kampung Perupuk dibuka secara rasmi pada 1904 bersamaan 1324
hijrah, ketika itu Kawasan Yan ditadbir oleh seorang bangsawan
bernama Syed Othman Al-Qadri yang dianugerahkan oleh KBDYMM
Tuanku Sultan Kedah. Tugas utamanya ialah memungut cukai dan
mentadbir daerah sehinggalah berlakunya campur tangan Inggeris yang
telah pun melantik seorang pegawai pentadbir yang baru bernama
Tengku Mansur Ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid yang berperanan
menjadi Hakim, Pemungut Cukai Tanah dan Hasil Perdagangan.
Bagaimanapun, Pegawai Daerah Yan pertama mentadbir Daerah secara
rasmi ialah Dato' Indera Segara Madi.

Page 2

LANDSKAP FIZIKAL
KAMPUNG PERUPUK

SAWAH PADI DAYA TARIKAN

1 Padi tau nama botanica adalah Perkara ini yang menjadikan
"Oryza sativa" merupakan sejenis
tanaman bijirin yang dituai biji-biji Kampung Perupuk lebih istimewa

kerana wujudnya kawasan sawah

benihnya untuk mendapatkan beras padi yang luas terbentang indah

yang boleh ditanak menjadi nasi atau mengelilinginya. Kawasan sawah

beras dan nasi ini merupakan padi amat sesuai untuk dijadikan

makanan ruji bagi ramai penduduk aktiviti pelancongan. Hal ini kerana,
dunia termasuk

di Asia, Amerika Latin
dan Caribbean
. Manusia mula penduduk kampung boleh

menyediakan pakej pelancongan

bercucuk tanam
dengan tumbuhan padi iaitu membabitkan proses

ini di lembanga
n sungai Yangtze di menanam, menuai, menumbuk dan
China seawal 1

3,500 hingga 8,200
tahun dahulu.
mengemping padi menggunakan

lesong indik dan makan nasi di tepi


2 sawah. Justeru itu, penduduk

Di Malaysia, padi
yang ditanam kampung dopat meningkatkan taraf
terbahagi kepada dua jenis iaitu padi
hidup dan ekonomi meraka.
sawah yang juga dikenali sebagai

padi bendang, dan padi huma atau

padi bukit. Padi sawah atau padi

bendang adalah jenis padi yang

paling banyak di tanam kerana dapat

mengeluarkan hasil yang tinggi. Padi

sawah memerlukan penggunaan air

dan baja yang banyak serta perlu

ditanam dengan cara yang teratur. Page 3

GUNUNG
JERAI

GUNUNG Jerai setinggi 1,217 meter dari paras laut
merupakan daya tarikan di Kampung Perupuk. Ia
terletak di sempadan daerah Kuala Muda dan Yan
itu sentiasa mendapat kunjungan daripada para
pengembara dan pencinta alam yang ingin
menerokainya. Nama asal Gunung Jerai atau Pulau
Serai terkenal sebagai penanda arah buat pelayar-
pelayar yang singgah berdagang di negeri Kedah.
Ia boleh dijadikan sebagai produk pelancongan di
negeri jelapang pedi ini kerana mempunyai cuaca
yang menyegarkan.

Nama 'Jerai' mungkin berasal daripada perkataan
Chera, iaitu Kerajaan India Selatan yang ketiga. Ia
telah berubah kepada Serai dan kemudiaannya
Jerai. Terdapat peninggalan dari zaman purba di
Lembah Bujang, yang berada di kaki Gunung Jerai.
Kawasan Lembah Bujang mengandungi tapak
arkeologi yang paling kaya engan peninggalan
purba di Malaysia.

Tambahan pula, pengunjung yang ingin
mengunjungi Gunung Jerai perlu melalui
perjalanan 14 kilometer dari kaki gunung ke
puncak. Jika pengunjung tidak berkemampuan
untuk mendaki ke puncak, pengunjung boleh
menaiki kenderaan hingga ke puncak Gunung
Jerai. Di puncak Gunung Jerai dikelilingi dengan
pelbagai jenis flora dan fauna berwarna-warni.
Kedinginan udara sekitar 18 hingga 25 darjah
celcius amat menyamankan lebih-lebih lagi ia
dikelilingi dengan pelbagai jenis pokok yang
menghijau.

Selain mempunyai suhu dingin yang nyaman, dari
puncak Gunung Jerai, pengunjung dapat meligst
pemandangan sekitar negeri Kedah terutama

pemandangan sawah padi yang luas terbPeangtaen4g

Suasana di Sungai Kunyit SUNGAI &
SALIRAN
SUNGAI KUNYIT
Sungai adalah aliran air di permukaan besar
dan berbentuk memanjang yang mengalir
secara terus-menerus dari hulu (sumber)
menuju hilir (muara). Sungai merupakan tempat
mengalirnya air secara grafitasi menuju ke
tempat yang lebih rendah. Arah aliran sungai
sesuai dengan sifat air mulai dari tempat yang
tinggi ke tempat rendah. Sungai bermula dari
gunung atau dataran tinggi menuju ke danau
atau lautan.

Sungai menghubungkan antara tempat kerana orang
dahulu menggunakannya sebagai sistem jalan utama.
Mereka menangkap ikan dan hidupan dalam sungai
sebagai makanan untuk sumber protien. Air sungai
juga sebagai bekalan air bersih untuk minum, mandi,
membasuh pakaian dan bertani.

Di kawasan Kampung Perupuk terdapat juga air terjun
Sungai Kunyit yang menenangkn. Sungai Kunyit
merupakan tempat yang menarik untuk dilawati. Ia
mempunyai daya tarikan tersendiri dengan
pemandangan anak sungai, air terjun, kawasan
berkelah dan taman permainan kanak- kanak.
Keunikan air terjun Sungai Kunyit dapat dilihat dengan
kehadiran pelbagai spesies flora seperti pokok seraya
meranti, daun meranti rambai, pokok paku pakis dan
bunga hutan. Manakala fauna pula terdiri daripada
burung, rama-rama dan serangga eksotik.

Sungai Kunyit

"Sungai adalah air dalam bentuknya yang paling indah, sungai Page 5
memiliki kehidupan dan suara dan gerakan dan variasi yang
tak terbatas, sungai adalah urat nadi bumi yang melaluinya
darah kehidupan kembali ke jantung." - Roderick Haig Brown

HUTAN
SEMULA JADI

Keindahan Hutan Lipur Titi Hayun tambah dengan adanya air
terjun yang mendamaikan



Hutan Hujan Tropika di kawasan Kampung Perupuk adalah merupakan salah satu ekosistem yang sangat
kompleks di dunia. Ianya juga satu warisan alam semulajadi ciptaan Allah Yang Maha Esa yang sangat unik
dan telah pun wujud lebih dari berjuta-juta tahun. Ia kaya dengan berbagai-bagai tumbuhan dan hidupan
liar, di antaranya termasuklah 2,500 spesies pokok, 200 spesies mamalia, 600 spesies burung, 110
spesies ular, 80 spesies cicak dan beribu-ribu serangga. Hutan kita merupakan satu bahagian yang
lengkap daripada alam semulajadi dan juga memainkan peranan penting di dalam perlindungan serta
pemeliharaan. Ianya juga berfungsi sebagai tempat pelimpahan karbon dan juga membantu di dalam
penciptaan karbon.

Hutan semulajadi di negara ini mempunyai keunikan dan kecantikan pemandangan yang memenuhi
keperluan rekreasi dan eko-pelancongan. Kawasan hutan adalah untuk mengekalkan sejumlah kawasan
yang mencukupi sebagai tempat rekreasi, eco-tourism dan untuk kesedaran masyarakat mengenai
perhutanan. Berekreasi di Hutan Lipur Titi Hayun sambil bermandi-manda bersama ahli keluarga amat
menyeronokkan. Kawasan-kawasan hutan yang mempunyai daya tarikan dan keaslian semulajadi untuk
ketenteraman fikiran dan menyeronokkan bagi menghindarkan kesibukkan suasana bandar boleh
dinamakan Taman Eko Rimba atau hutan rekreasi.

Cinta laksana pohon yang tumbuh di hutan belantara, tumbuh
di bawah rimbunan pepohonan besar tanpa sinar matahari.
Pohon itu tetap tumbuh. Akan tetapi, tingkat pertumbuhannya
akan lebih sempurna jika terkena sinar matahari. Matahari
yang menyinari pohon itulah wajah atau gambaran hubungan
dalam cinta. - Jean Paul

Page 6

KAWASAN Petempatan ialah tempat kediaman manusia yang
PETEMPATAN mempunyai penghuni dan persekitaran sama ada
persekitaran semula jadi atau buatan manusia.
Ciri Fizikal Kampung Perupuk Petempatan merujuk kepada tempat manusia tinggal
dan berinteraksi antara satu dengan yang lain melalui
Wujud secara tidak dirancang atau organik. pelbagai aktiviti. Aktiviti-aktiviti tersebut adalah seperti
Kampung tradisional di desa berdensiti rendah. pertanian, perikanan, perlombongan, pembalakan,
Taburan petempatan dipengaruhi oleh aktiviti perindustrian, perniagaan dan perkhidmatan.
ekonomi setempat seperti pertanian, Kebanyakan petempatan mempunyai saiz dan taburan
perlombongan dan sebagainya. yang berbeza. Misalnya, petempatan di kawasan kebun
Corak adalah berjajar atau berkelompok. kecil berbentuk petempatan berselerak manakala
Majoriti penduduk adalah kaum Melayu dan petempatan yang besar dan padat adalah seperti
Cina. bandar raya.

Hal ini dapat dilihat di Kampung Perupuk yang
merupakan petempatan luar bandar. Petempatan di
kampung ini dilihat mempunyai pelbagai pola.
Pertamanya adalah berjajar. Kebanyakan rumah dibina
di sepanjang jalan raya kampung ini

LANDSKAP

BUDAYA

Di Kampung Perupuk terdapat ciri KTM GURUN
budaya iaitu stesen keretapi Gurun. Ia
merupakan sebuah stesen keretapi yang
terletak di Gurun, Kedah, Malaysia.

Stesen ini menyediakan perkhidmatan
KTM antara bandar. Stesen keretapi ini
terletak di kawasan Bukit langkap kira-
kira 9.1km dari kawasan kajian. Stesen
Keretapi Bukit Mertajam

Page 7

SEKOLAH MENENGAH
KEBANGSAAN YAN

Di kawasan Kampung Perupuk terdapat juga ciri budaya
iaitu Sekolah Menengah Kebangsaan Yan. Ia
berhampiran dengan pekan kecil Yan. Pada 2009, Sekolah
Menengah Kebangsaan Yan mampu menampung
penduduk Kampung Perupuk denga memiliki 616 pelajar
lelaki dan 656 pelajar perempuan, menjadikan jumlah
keseluruhan murid seramai 1272 orang. Ia mempunyai
seramai 83 orang guru.

LANDSKAP
BUDAYA

Di Kampung Perupuk terdapat ciri budaya

iaitu Masjid Al-Wusta. Masjid Al-Wusta ialah

tempat beribadat yang khusus, seperti solat

dan iktikaf, bagi orang Islam. Bangunan ini MASJID AL-WUSTA

juga merupakan pusat kebudayaan,

muamalat, dan perkembangan dakwah

Islamiah, serta pusat aktiviti umat Islam.

Masjid tidak mempunyai rupa bentuk yang

tetap, tetapi bergantung kepada budaya

masyarakat Islam setempat. Dari sudut

bahasa,"masjid" bermaksud tempat

bersujud.

Page 8

KAWASAN
PERTANIAN

DUSUN DURIAN PAK SHARIF

Dusun durian Pak Sharif terletak di
Kampung Perupuk. Kebun ini juga terkenal
dengan buah-buahan tempatan seperti
durian, manggis, rambutan dan sebagainya,
itu setahun sekali. Ada perkara yang lebih
menarik dari itu. Sebenarnya kebun ini juga
boleh digunakan sebagai tempat
perkhemahan dan banyak aktiviti boleh
dilaksanakan disitu. Harga pun berpatutan.
Sesiapa yang berminat boleh menghubungi
Pemuda Kampung Perupuk.

Pak Sharif mengutip durian yang baru
jatuh dari pokok untuk santapan
pengunjung ke dusunnya.

Betik segar KEBUN BETIK

Seorang pemuda Kampung Perupuk dikenali
sebagai Hazarul memilih kerjaya sebagai petani
di kampung halaman biarpun mempunyai
kelulusan kejuruteraan dari universiti luar
negara. Graduan Universiti Teknologi Mara,
Hazarul 25 tahun, mengusahakan tanaman betik
sekaki dan sayur-sayuran di kebunnya di
Kampung Perupuk.

Sementara itu, Penolong Pegawai Pertanian,
Jabatan Pertanian Kedah, Alias Muhammad
berkata, tanaman betik sekaki sememangnya
berpotensi untuk dikomersialkan dan memberi
pulangan lumayan. Katanya, betik sekaki atau
nama saintifiknya Carica Papaya merupakan
sejenis variati betik paling popular di negara ini.

Page 9

KAWASAN
PERTERNAKAN

BATAS UBI DEER FARM

Di Kampung Perupuk terdapat Ladang
Rusa. Apa yang menariknya di sini terdapat
ladang ternakan rusa . Pengunjung dapat
berinteraksi sendiri dengan rusa-rusa. Anda
boleh bermain dan memberi makan kepada
rusa-rusa yang jinak. Pengunjung juga boleh
mendapatkan daging rusa serta menjamu
selera di sini dengan hidangan daging rusa.
Rusa-rusa ini boleh di didapati dengan
segar kerana mereka menyembelihnya
sendiri dan bersih.

BATAS UBI DEER FARM

LOG SARANG KELULUT TAMAN MADU KELULUT

Page 10 Puan Salmah penduduk Kampung Perupuk
mengadaptasi kemahiran yang dimiliki sebagai
pengajar kursus penternakan lebah kelulut
ketika bertugas di Jabatan Pertanian Negeri
Kedah untuk mencipta taman lebah di
sekeliling rumahnya selepas bersara pada
2012.

Kerja-kerja menyedut madu kelulut dilakukan
setiap dua atau tiga minggu sekali dengan
purata tuaian setiap log kelulut itu antara 700
hingga 800 gram. Madu yang dituai
kemudiannya akan dimasukkan ke dalam
botol untuk dijual kepada pelanggan secara
runcit atau borong. Dalam masa yang sama,
beliau juga memprosesnya menjadi produk
sabun berasaskan madu kelulut yang turut
mendapat permintaan tinggi.

KESESUAIAN PELANCONGAN

Industri pelancongan dapat memberikan
impak yang sangat besar kepada sesebuah
lokasi dan komuniti. Dengan demikian,
sangatlah penting bagi sesebuah kawasan
mengetahui apakah potensi pelancongan
yang boleh diwujudkan dan dijadikan sebagai
produk pelancongan. Kampung Perupuk
dikenali sebagai kampung beradat dan
sejarah asal-usul keturunan Kedah-Siam yang
datang dari negara seberang, Thailand.
Kampung Perupuk mempunyai beberapa
kawasan yang boleh dikomersialkan hasil
tinggalan sejarah warisan budaya selain
daripada faktor semula jadi dan ciri istimewa
yang telah diwujudkan. Terdapat tiga jenis ciri
tarikan yang terdapat di Kampung Perupuk

iaitu semula jadi, kebudayaan dan tarikan
istimewa. Kesemua lokasi ini mempunyai
dimensi yang berbeza namun perlu
diperkasakan agar membolehkan kawasan ini
boleh memberikan kenangan dan memori
yang unik dan berharga kepada pengunjung.

Terdapat pelbagai jenis pelancongan yang
berlaku di Malaysia antaranya adalah
ekopelancongan (pelancongan semula jadi),
agropelancongan (pelancongan pertanian),
pelancongan perubatan, pelancongan
pendidikan, pelancongan sukan, pelancongan
sejarah dan pelancongan acara bertema

Jika dilihat dari sudut Kampung Perupuk, jenis

pelancongan yang sesuai dijalankan di

kampung ini adalah ekopelancongan dan

angropelancongan. Berikut merupakan

huraian bagi kesesuaian jenis pelancongan

Kampung Perupuk. Page 11
.

EKOPELANCONGAN

Ekopelancongan mempunyai potensi untuk berkembang dalam industri
pelancongan dunia. Menurut Ceballos-Lascurain (1996), ekopelancongan adalah
perjalanan dan lawatan yang bertanggungjawab terhadap alam sekitar untuk
menikmati dan menyedari akan sifat-sifat semula jadi termasuk sifat-sifat
kebudayaan, menggalakkan pemuliharaan alam sekitar, meninggalkan kesan
negatif yang rendah serta melibatkan masyarakat tempatan di dalam aktiviti
sosioekonomi yang positif (Scheyvenes, 1999).

Aktiviti ekopelancongan pada masa kini merupakan salah satu cabang sektor
pelancongan yang penting di Malaysia kerana kegiatan tersebut sangat rapat
hubungannya dengan konsep pelancongan lestari. Pelancongan lestari
membawa maksud sumber-sumber pelancongan semulajadi termasuk
ekopelancongan, kebudayaan dan lain-lain yang dipulihara untuk penggunaan
yang berterusan pada masa yang akan datang tanpa menjejaskan peluang
masyarakat masa kini untuk mendapat manfaatnya (Honey, 2008; Mohmadisa
Hashim & Mohamad Suhaily Yusri Che Ngah). Oleh yang demikian,
ekopelancongan merupakan sejenis aktiviti pelancongan yang berterusan
memelihara, menyediakan pelbagai kemudahan di kawasan yang mempunyai
tarikan pelancong, sama ada berkaitan dengan tarikan alam sekitar semulajadi
atau ekologi buatan, melalui pemodenan infrastruktur fizikal dan sosial di
kawasan tersebut sehingga menjadi satu aktiviti ekonomi yang menyumbang
kepada pendapatan negara di samping mampu untuk meningkatkan taraf
hidup komuniti lokal (Murphy, 1985).

Page 12

Gunung Jerai Gambar di atas menunjukkan

Ciri semula jadi yang terdapat di Kampung pemandangan Gunung Jerai mengelilingi
Perupok ialah Gunung Jerai, sawah padi,
Sungai Kunyit, dan hutan semulajadi yang kawasan Kampung Perupuk
mempunyai ciri yang istimewa iaitu kawasan
Hutan Lipur Titi Hayun ini mempunyai air terjun menampakkan suasana kampung ini lebih
yang Indah pemandangan. Air terjun tersebut
ialah kawasan air terjun dan berbatu sangat tenang dan damai. Ditambah pula
unik. Aktiviti lasak boleh dilakukan, flora dan
fauna yang menarik dan luar biasa serta wujudnya sawah padi di sekitar Kampung
penceritaan sejarah melalui lisan oleh
penduduk kampung di kawasan tersebut Perupuk menambahkan lagi kecantikan
menjadi tarikan penting yang dapat dikaji dan
dikembangkan bagi tujuan komersial. Rosniza kampung ini. Selain itu, pemandangan
(2012), mendapati bahawa secara umumnya
pelancong tempatan dan antarabangsa Gunung Jerai yang jelas dapat dilihat dari
berminat terhadap destinasi pelancongan luar
bandar berciri ekopelancongan bagi tujuan Kampung Perupuk menambahkan lagi
percutian termasuk bagi tujuan pelancongan
ilmu, budaya, sukan dan eko. Penghayatan keunikan kampung ini.
alam semulajadi dengan kenal pasti sumber
flora dan fauna sebagai satu aktiviti
berpendidikan supaya pelancong dapat
merasai keunikan semasa melawat atau
beraktiviti (Dani Salleh, 2008).

Sungai Kunyit

Kampung ini juga memiliki landskap fizikal
seperti sungai yang bersih dan jernih.
Terdapat banyak sungai di Kampung
Perupuk antaranya ialah Sungai Kunyit,
Sungai Kilim, Sungai Muda dan beberapa
lagi sungai kecil. Dengan wujudnya sungai
yang bersih, ekepelancongan pasti akan
dapat dijalankan di kampung ini dengan
baik dan berkesan. Pasti akan ramai
pelancong berkunjung ke Kampung
Perupuk.

Page 13

AGROPELANCONGAN

Agropelancongan adalah cabang sektor pelancongan di mana aktiviti pelancongan
adalah berteraskan pertanian, ternakan, perikanan dan industri asas tani.
Agropelancongan telah mula diperkenalkan sejak Rancangan Malaysia Ke-Lapan (RMK-
8) oleh Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani yang merupakan salah satu
program di bawah Bahagian Khidmat Sokongan dan Pembangunan Industri,
Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani di bawah Rancangan Malaysia Ke-
Sembilan (RMK-9). Ia dibahagikan kepada tiga komponen utama iaitu agropelancongan
tanaman atau ladang, agropelancongan ternakan dan agropelancongan perikanan
yang dilaksanakan oleh setiap jabatan atau agensi di bawah Kementerian (Laporan
Tahunan Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani Malaysia, 2008).
Agropelancongan mempunyai pelbagai kelebihan dan keistimewaan yang tersendiri
dalam menarik para pelancong. Antara kepentingan agropelancongan adalah untuk
mengambil peluang daripada keindahan pemandangan, kedamaian desa serta flora
dan fauna dapat terus dimajukan secara komersial tanpa menjejaskan alam sekitar
bagi tatapan semua lapisan masyarakat yang berada di dalam mahupun luar negara.
Keadaan ini akan membawa perubahan yang amat besar khususnya kepada
pembangunan industri di kawasan luar bandar. Dasar Agromakanan 2011-2020 telah
menggariskan penekanan terhadap pembangunan industri agropelancongan akan
dipacu melalui strategi mempelbagaikan produk pelancongan, menyediakan pakej
pelancongan yang khusus mengikut negara, memperkukuh kualiti dan keselamatan
industri agropelancongan; menaiktaraf kemudahan asas, penginapan dan
pengangkutan di pusat agropelancongan; mempromosikan agropelancongan sebagai
bidang keusahawanan, menyediakan kalendar dan direktori agropelancongan dan
memperkukuhkan kerjasama dalam kalangan stakeholdersagropelancongan (Laporan
Tahunan Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani, 2011).

Page 14

Pertanian
Pisang

Pertanian pokok pisang juga
merupakan pilihan pertanian oleh
penduduk kampung. Hal ini mungkin
kerana penanaman pokok pisang
yang tidak rumit dan memberikan
pulangan yang besar menyebabkan
rata-rata penduduk kampung
memilih untuk menanam pokok ini.

Penternakan
itik

Menternak itik tidaklah begitu sukar
sebagaimana menternak ayam. Itik
mempunyai daya hidup yang tinggi
dan tidak mudah diserang penyakit.
Cara pemeliharaan stik dan
pengurusannya mempunyai sedikit
perbezaan dan lebih mudah jika
dibandingkan dengan ternakan ayam.
Pelbagai produk yang boleh
dihasilkan daripada menternak itik
contohnya seperti daging itik, telur itik
dijadikan telur masin dan baja yang
dihasilkan daripada tahi itik yang
mengaut keuntungan yang lumayan
oleh penduduk Kampung Perupuk.

Page 15

PENILAIAN TERHADAP POTENSI
KAMPUNG PERUPUK SEBAGAI DESTINASI

PELANCONGAN MENARIK

KAMPUNG PERUPUK dapat dijadikan kawasan ekopelancongan seperti Gunung Jerai dan Sungai Kunyit. Dengan
demikian, Kampung Perupuk dapat diklusterkan sebagai kawasan ekopelancongan dan agropelancongan . Ini dapat
dilihat para penggemar aktiviti lasak dapat melakukan aktiviti mendaki di Gunung Jerai. Selain itu, banyak kesan
sejarah yang terdapat di Gunung Jerai, antaranya Padang Tok Sheikh, Sejadah Tok Sheikh, Telaga Tok Sheikh dan
Batu Kapal. Mengikut sejarah, Tok Sheikh adalah orang yang bertanggungjawab mengislamkan Maharaja Debar Raja
1 yang kemudiannya bergelar Sultan Muzaffar Shah pada 1136. Seterusnya, pengunjung dapat bermandi-manda
bersama ahli keluarga mahupun rakan-rakan di Sungai Kunyit.

Kesemua lokasi yang terdapat di Kampung Perupuk boleh dan berpotensi untuk dijadikan produk pelancongan
disamping meningkatkan taraf kehidupan komuniti setempat. Terdapat homestay berdekatan yang tidal jauh
daripada kawasan menarik tersebut menyebabkan pelancong tidak dapat kesemua lokasi serentak. Namun,
sekiranya disediakan kemudahan dan infrastruktur yang baik seperti jalan raya yang selesa, surau, tandas atau
tempat penginapan, keindahan landskap serta mudah untuk mendapatkan makanan yang enak bercirikan
tradisi iaitu lemang, nasi lemak dan masak lemak cili api, tidak mustahil pengunjung akan memanjangkan
tempoh yang lebih lama berada di Kampung Perupuk. Dengan demikian, pihak berkepentingan perlu
mempergiatkan sumber tarikan sedia ada dan diteroka produk-produk baharu yang lebih inovatif dan pelbagai
dengan menumpukan kepada tema-tema tertentu seperti keunikan, kelebihan dan keistimewaan kebudayaan
satu-satu lokasi.

Keperluan kerjasama antara kerajaan negeri dan kerajaan persekutuan dalam memainkan

peranannya masing-masing bagi memperkenalkan destinasi kawasan pelancongan. Pihak Perancang

Bandar, MBK perlu memainkan peranan dalam menjaga keindahan dan kebersihan landskap kawasan

dan lokasi pelancongan khususnya yang bercirikan rekreasi dan budaya. Manakala Kementerian

Pelancongan, Seni dan Budaya (MoTAC) sebagai pihak pengurusan negeri Kedah bagi memantau

lokasi-lokasi yang berkenaan agar sentiasa dalam keadaan baik dan terjaga. Selain itu, Kementerian

Pembangunan Luar Bandar (KPLB) menggerakkan komuniti mengindahkan kawasan dengan

penyediaan inap desa yang diberi bimbingan. Pihak-pihak berkepentingan ini perlu membantu

mempertingkatkan promosi, sistem penyebaran maklumat dan penerangan melalui pusat informasi

pelancongan. Promosi supaya masyarakat mengetahui tempat-tempat yang boleh dikunjungi secara

meluas dan berkesan. Semua pihak memainkan peranan seperti kerajaan negeri, kerajaan

persekutuan dan kementerian pelancongan perlu memainkan peranan. Yusof (2010), menjelaskan

perlunya mempergiatkan usaha penyebaran maklumat, penerangan dan promosi program. Papan

tanda dan tunjuk arah hendaklah dibina dengan jelas dan mudah difahami khususnya bagi pelancong

yang tidak biasa dengan keadaan setempat. Bahan-bahan penerangan seperti risalah dalam

pelbagai bahasa hendaklah disebarkan menerusi pejabat pelancongan Malaysia, kedutaan Malaysia

di luar negeri, hotel-hotel, lapangan terbang, syarikat penerbangan, pusat membeli belah ternama,

saluran media cetaj dan televisyen, ekspo, pusat pengajian tinggi dan lain-lain kawasan yang

berpotensi menjadi tumpuan pelancong. Penguasaan dan kemahiran dalam bidang teknologi

maklumat menjadi sangat penting bagi mempromosi melalui laman sesawang dengan memaparkan

dengan persembahan lebih kreatif dan inovatif. Page 16

IMPAK KEWUJUDAN AKTIVITI PELANCONGAN DI



IMPAK TERHADAP EKONOMI

Sektor pelancongan semestinya akan memberikan Kewujudan aktiviti pelancongan di Kampung
peluang pekerjaan yang perlbagai kepada penduduk Perupuk secara tidak lansung akan
setempat termasuklah di Kampung Perupuk. Antara
peluang pekerjaan yang akan wujud adalah pemandu meningkatkan pendapatan penduduk
pelancong, ahli ekplorasi gua, pengurus pusat setempat. Hal ini dapat dilihat apabila banyak
pelancongan dan banyak lagi. Bagi penduduk yang peluang pekerjaan yang dibuka dan memberi
tiada kelayakan dalam bidang pelancongan, mereka peluang kepada penduduk setempat untuk
boleh menjalankan perniagaan sendiri seperti bekerja. Jika sekarang peluang pekerjaan di
barangan PKS yang menjadi tumpuan di kawasan
pelancongan. Selain itu, penduduk juga boleh Kampung Perupuk sangat terhadap, namun
menjalankan perniagaan runcit memandangkan situasi ini mesti akan berubah jika Kampung
pertambahan penduduk akan berlaku disebabkan Perupuk dijadikan kawasan pelancongan. Selain
impak pelancongan ini. itu, pendapat penduduk juga meningkat
dengan menjalankan aktiviti perniagaan seperti
peniagaan runcit dan PKS. Hal ini sekali gus
meningkatkan taraf hidup penduduk dengan
pendapatan bulanan yang tinggi

KemA naejwusaanrticle dsiseckutsosers curpreentlaornrcecoenntgneawns of ejiuthgera akan Industri hiliran merupakan kegiatan
me(gmi.een.beproaallintiincttaeulroersttr(aim.dee. ednameiwlysbnmeawangsgpaazuipnenersks,)acolnur bofnaewslapselgectiitfeicrst,oopkriac wasan daripada hasil perkembangan sektor
Kamtecphnuolnoggy nPeewsruwpebusikte.s)U. mum mengetahui bahawa utama di sesuatu kawasan.
Berdasarkan situasi ini, industri hiliran di
meAlanleuwissaertikctleocranpienclalundecaocncogunatsno,fkeayewwiatnseassnes-tkoathwe asan di Kampung Perupuk dilihat berdasarkan
pedhaaplpaemninag nevenyt.aItncgan cbonetarpinophteotnogsriaphms,eacncjoaudntis, tumpuan sektor pelancongannya. Antara kegiatan
pelsatanticstoicsn,ggrapahssi,nregcollaecktiaonns, idntiebrvaienwgs,uponllks,adneb. aPtees roknara ini dan produk hiliran yang mampu
dapathtateettnotipoidnc,ioleinhtcaa. HptaeratddicluiinlaeKrs(acoarmnmbapeinuu)snpeagdrttooffothcPeuesarrtuthicepleru.eTakdheers’sekiranya diusahakan akibat aktiviti pelancongan
kawwaritesracnan alsinoigivemfaectns jaandddi etadileedsintfionramsatiion pfoellolwainngcongan. adalah seperti barangan kraf dan
Denwanghsyawaennrds thionogwi,e.nKeraalmqupesutinongs likPeewrhuop, wuhkat, awhkeann, whmeree, nerima cenderamata, PKS seperti produk
pelbagai manfaat daripada aktiviti pembangunan. makanan tempatan, perhidmatan inap
KamnWehpwilseupanapggeoroadPrtecicorlneucspl,utsuhieoknimiasmakenadiinmacpyomortfaeantndiendagadrelipdnieea
ntt fokre
mudahan desa dan perhidmatan berkaitan
bekeanvlaironnmeenlet mkteraikns, tahairt ,cojpayreindigtinagnoftejan ltaaknes rthaeyfoarm, pofeluang pelancongan. Hal ini akan memajukan
pekcdeoerlrerjetaisnpagonenvdeinrygdthtaoinntghepadssictetaabnteaasrgobfitaraavirnayiylpaaobiln.etsinpSatehceelasotinnoray
paitgue., corak lagi kawasan merapoh sekali gus
sosioekonomi daripada tradisi akan berubah mewujudkan pelbagai kemudahan
kepTahedreafore, neekwospnaopemr rieportberes raarestarasinkead nto writepien
lancongan. kepada penduduk. Dalam pada itu juga,
taraf hidup penduduk setempat dapat
inverted pyramid style, with all the most important
ditingkatkan dengan kemajuan industri

Penindfourmdautiokn injuthge afirst pdaraagpraapth ormtwoe.nIfjtahenlaess vpitael
ndapatan ini Page 17
dendegtaailns arme peusnhjeadlatonwakradsnthepeenrdnoiaf thgeasatonry, tyheannthge berfokus
kepbpaoetdemnaintiiampllyiezedlade.sntrcucotivnegimapsacint ogf .draconian copy editing will

IMPAK 2
TERHADAP
SOSIAL Akan tetapi, pembangunan
pelancongan dapat mencegah
1 dan mengurangkan jenayah
serta gejala sosial di kawasan
Bagi aspek sosial, pembangunan mereka. Hal ini kerana,
pelancongan memberi kesan kepada cara mereka mempunyai pekerjaan
hidup komuniti tempatan. Misalnya, kesan daripada kerancakan
komunikasi antara komuniti tempatan dan pembangunan pelancongan
pelancong asing menggunakan bahasa (Lankford 1994). Penduduk
English sebagai bahasa pengantar. Hal ini setempat dapat menghasilkan
secara langsung dapat melancarkan sumber pendapatan yang
pertuturan dan meningkatkan keyakinan lumayan dan sibuk
berkomunikasi komuniti tempatan. Namun mengendalikannya lalu gejala
begitu, ia akan merubah struktur sosial dan sosial dan masalah jenayah
keluarga yang disesuaikan untuk memenuhi dapat dikurangkan.
keperluan pelancong (Dyer et al. 2007). Akan
tetapi, pembangunan pelancongan dapat Page 18
mencegah dan mengurangkan jenayah serta
gejala sosial di kawasan mereka. Hal ini
kerana, mereka mempunyai pekerjaan kesan
daripada pembangunan pelancongan
(Lankford 1994).

IMPAK
TERHADAP
ALAM
SEKITAR

1 Masalah berkaitan alam sekitar masih boleh ditangani. Pembangunan
berkonsepkan ‘geopark’ di Kampung Perupuk yang merangkumi
pemuliharaan alam semulajadi dam pemuliharaan geowarisan seperti

monumen dan geotapak, merupakan satu pembangunan yang dilakukan

secara terancang mampu mengekalkan alam sekitar. Ini kerana ianya

melibat penyertaan komuniti tempatan yang mampu menguruskan alam

sekitar di kawasan pelancongan tersebut dengan baik. Menurut Yusoff

dan Aziz (2010) penyertaan komuniti tempatan dalam pembangunan

Geopark dapat memastikan pembangunan pelancongan dan

pemuliharaan alam sekitar dilakukan dengan baik. Manakala hasil

penyelidikan oleh Komoo (2010), bahawa pembangunan pelancongan

melalui konsep Geopark merangsang komuniti tempatan untuk terlibat

secara aktif dakam menjaga kepelbagaian biologi secara berintegrasi.

Pelancong juga akan mendapat pengajaran dan motivasi apabila melihat

keindahan hutan yang dijaga dengan baik. Oleh itu, melalui aktiviti

pelancongan yang ada, alam sekitar semula jadi di Kampung Perupuk

akan terjaga. Page 19

IMPAK NEGATIF PELAKSANAAN
AKTIVITI PELANCONGAN DI
KAMPUNG PERUPUK

1

Walau bagaimanapun, ekopelancongan juga berpotensi menghasilkan kesan negatif kepada alam
sekitar di kawasan Kampung Perupuk. Berdasarkan sensitivitinya, budaya dan sumber semula jadi
serta persekitaran destinasi ekopelancongan yang biasanya dikenali sebagai kawasan perlindungan
yang asli boleh terjejas dengan mudah melalui aktiviti pelancong terutamanya apabila strategi
pengurusan pengunjung tidak berfungsi dengan baik. Keadaan infrastruktur dan kegiatan pelawat
yang tidak diuruskan secara lestari melalui aktiviti ekopelancongan juga boleh menyebabkan tekanan
dan kesan negatif terhadap sesebuah kawasan alam semulajadi yang akan terjadi di kawasan Bukit
Langkap apabila ekopelancongan dibangunkan. Oleh itu, menjadi sangat penting untuk mewujudkan
strategi pengurusan ekopelancongan yang lestari kerana alam semula jadi bersifat rapuh “fragile
environment”. Kaedah pengurusan yang tidak cekap untuk melindungi alam sekitar boleh
menyebabkan matlamat utama ekopelancongan sebagai langkah konservasi akan terhalang
sekiranya tidak diiuruskan dengan baik kerana ia merupakan salah satu sistem sokongan yang
penting untuk kelestarian sumber alam sekitar.

2

Kedatangan pelancong dari serata tempat akan membawa pelbagai jenis budaya masing-masing.

Budaya luar akan dipamerkan oleh pelancong di destinasi pelancongan yang dikunjungi. Budaya

asing terutama budaya negatif yang bertentangan dengan budaya tempatan amat membimbangkan

terutama dari sudut agama. Begitu juga di Kampung Perupuk sekiranya lokasi ini dijadikan sebagai

kawasan pelancongan. Ramai pelancong akan melawat ke kawasan ini dan semestinya budaya luar

akan mempengaruhi penduduk setempat. Menurut Safura (2015), kesan negatif pelancongan dapat

dilihat ialah gejala minum minuman keras dalam kalangan remaja merupakan perkara biasa dan

minuman keras senang diperolehi. Ini ada kaitan dengan pengaruh negatif budaya dari barat yang

menjadi ikutan golongan muda mudi. Hal ini menjadi kebimbangan kerana Kampung Perupuk

mempunyai golongan belia yang ramai. Sekiranya budaya asing yang tidak elok ini mempengaruhi

golongan belia, budaya asal penduduk kampung ini akan terhakis. Selain itu, dengan kemasukan

budaya asing ini, kebimbangan terhadap hakisan budaya asal akan berlaku. Page 20

CADANGAN USAHA BAGI MENGIKTIRAF KAMPUNG
PERUPUK SEBAGAI SEBUAH DESTINASI
PELANCONGAN

Mohamad Zaki, Johan Afendi dan Norria (2016) mengatakan bahawa para tokoh akademik bersetuju
lima ‘A’ bagi pelancongan iaitu accessibility (kemudahsampaian), accomodation (penginapan),
attractions (tarikan), activities (aktiviti) dan amenities (kemudahan) perlu diberikan perhatian dan
bertindak sewajarnya oleh pihak berkepentingan dalam usaha untuk menjadikan sesebuah lokasi
sebagai sebuah destinasi pelancongan yang berdaya saing dan mampu menarik pelancong untuk
datang. Destinasi didefinisikan oleh Basri (2013) ialah wujudnya sesuatu kawasan, kemudian
kawasan tersebut dimajukan untuk tujuan tertentu dan kebanyakan pengguna atau pengunjung terdiri
daripada pelancong atau pelawat yang mempunyai tujuan untuk ingin dipenuhi. Oleh itu, lokasi
destinasi yang diingin dijadikan sebagai tempat pelancongan perlulah mempunyai elemen yang indah
dan cantik bagi menarik pelawat untuk berkunjung ke kawasan tersebut. Lawatan yang dijalankan
perlulah memberi makna dan kesan kepada pelawat agar mereka pulang dengan kenangan dan
memori yang bermakna. Hal ini boleh difahami bahawa setiap tempat pelancongan mesti mempunyai
suatu tarikan yang menarik untuk dijadikan objek pelancongan dan kemudahan prasarana sebagai
pelengkap untuk kegunaan pengunjung.

Selain itu, di dalam perancangan pelancongan juga harus mengambil kira kepentingan dan keperluan
penduduk tempatan untuk dikongsi bersama-sama. Sumbangan industri pelancongan ini dapat
membuka peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan sekaligus membantu menjana pendapatan
tempatan,negeri dan negara. Proses perancangan pelancongan harus melibatkan penduduk
tempatan sama ada secara langsung atau tidak langsung khususnya pembuatan keputusan yang
melibatkan pembangunan kawasan setempat. Pelancongan sering kali dikaitkan sebagai agen
pembangunan untuk mengatasi masalah kemiskinan dan kemunduran di sesebuah kawasan (Jabil,
2016). Mohd Samsudin dan Sulong Mohamad (2013) mengatakan bahawa industri pelancongan
dapat memberikan pulangan besar kepada negara antaranya ialah Mesir, Turki, Monaco dan
Indonesia. Namun begitu, pelancongan yang dirancang perlu memberi manfaat kepada komuniti
setempat, destinasi dan pelancong (Jabil, 2016). Abdul Rasid, Mohamad Zaid dan Syed Sheikh
(2014) mengatakan pelancongan dijadikan sebagai strategi pembangunan terutama di kawasan luar
bandar khususnya di kebanyakan negara membangun. Perkembangan industri pelancongan di luar
bandar dapat mengurangkan masalah penghijrahan belia ke bandar-bandar.Berdasarkan kepada
aktiviti dan produk pelancongan masyarakat setempat.

Bagi pembangunan komuniti pula, Majlis Pengurusan Komuniti Kampung (MPKK) perlu memainkan
peranan dalam membantu penduduk yang mempunyai minat dan motivasi yang tinggi dalam usaha
untuk mengenal pasti peluang memajukan program inap desa. Penglibatan penduduk boleh memberi
impak kepada industri pelancongan seperti tukang urut tradisional dan menyediakan makanan dan
minuman kepada pelancong. Selain itu, boleh menyediakan pelbagai aktiviti berunsurkan pendidikan
secara berpakej kepada pelajar. Cadangan untuk memastikan pelancongan inap desa dapat
dinaiktaraf antaranya dengan membina dan menaiktaraf sistem perkhidmatan terutamanya dalam
sektor penginapan dan landskap. Kemudahan penginapan dan persekitaran yang indah sangat
penting bagi menggalak pelancong berkunjung ke kawasan tersebut.

Page 21

VIDEO PEMANDANGAN
KAMPUNG PERUPUK

SCAN ME

Page 22

RUJUKAN

Basri Rashid. (2013). Elemen destinasi dan kesan terhadap

01. pengalamanpercutian. Malaysian Journal of Society and Space, 9(4), 118-127.

Dani Salleh. (2008). Sungai sebagai alternatif produk pelancongan di Negeri

02. Kedah, dlm. Mohamad Sukeri Khalid, Rohana Y usof, Mohamad Mustafa

Ishak, Abdul Rahman Aziz, Mohd. Fo’ad Sakdan & Shafee Saad, Kedah 100
tahun 1900-2000: isu-isu politik dan sosio-ekonomi. Sintok: Universiti Utara
Malaysia.

Edward Inskeep. (1996). Perancangan Pelancongan: Pendekatan

03. Pembangunan Bersepadu dan Berkekalan. Terj. Che Elainee Che Hassan &

Norlida Abd. Halim, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

04. Yusof Ismail. (2010). Program homestay dan kesannya ke atas
pembangunan komuniti desa di Negeri Selangor, Malaysia. Tesis

Doktor Falsafah, Universiti Putra Malaysia.

05. Zuliskandar Ramli, Mazlin Mokhtar, Muhammad Rizal Razman & Sharifah

Zarina Syed Zakaria. (2015). Pelancongan berasaskan warisan di Malaysia:
potensi dan cabaran. Prosiding Seminar Antarabangsa Ke8: Ekologi, Habitat
Manusia dan Perubahan Persekitaran, Langkawi, Kedah, 21-22 September,
471-485.

Tun Dr. Mahathir Mohamad



“Ilmu pengetahuan tanpa nilai-nilai yang mulia belum
tentu dapat melahirkan masyarakat yang baik dan
berjaya. Nilai-nilai yang mulia tanpa ilmu

pengetahuan juga tidak akan melahirkan masyarakat
yang berjaya”



Page 23