คู่มือการบริหาร

กำรระดมทรพั ยำกรและกำรลงทุนเพ่อื กำรศึกษำ
การระดมทรัพยากรและการลงทุนเพ่อื การศึกษา มคี วามสาคัญในการจัดหาทรัพยากรใหเ้ พียงพอต่อ

ความต้องการของสถานศึกษา เพื่อนาไปใช้พัฒนาการศึกษา ดังน้ันโรงเรียนจึงจาเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องมี
ยทุ ธศาสตรใ์ นการพัฒนาการศึกษาโดยมภี าคีเครือข่าย ผู้อุปถัมภ์ ให้มีส่วนร่วมในการระดมทรัพยากรและการ
ลงทุนด้านงบประมาณ การเงินและทรัพย์สิน ท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ชุมชน
ครอบครวั สถาบันศาสนา สถานประกอบการ สถาบันทางสังคมตา่ งๆ ในและตา่ งประเทศ

แนวทำงกำรปฏบิ ัติ
1. การจดั การทรพั ยากรมแี นวทางปฏิบัติดังนี้
1.๑ ประชาสัมพันธใ์ หห้ น่วยงานต่างๆในสถานศึกษาและสถานศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษา

ทราบรายการทรัพยากรของสถานศึกษาเพอ่ื ใชท้ รพั ยากรร่วมกนั
๑.๒ วางระบบการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพร่วมกบั บุคคลและหน่วยงานท้ังภาครัฐ

และเอกชน
๑.๓ สนับสนนุ ให้บุคลากรและสถานศึกษารว่ มมือกันใชท้ รัพยากรในชุมชนใหเ้ กดิ ประโยชน์

ตอ่ กระบวนการจดั การเรียนการสอนของสถานศกึ ษา
2. การระดมทรัพยากรศกึ ษาวเิ คราะห์กจิ กรรมงาน/โครงการตามกรอบประมาณการระยะปานกลาง

(MTEF) และแผนปฏิรูป มีแนวทางดงั นี้
๒.๒ สารวจข้อมลู นักเรียนท่มี ีความตอ้ งการ
2.๒ ศึกษา วิเคราะห์แหล่งทรพั ยากร
๒.๓ จดั ทาแผนการระดมทรพั ยากรทางการศึกษาและทุนการศึกษา
๒.๔ เสนอแผนการระดมทรพั ยากรทางการศึกษา

3. การจดั หารายได้และผลประโยชน์
๓.๑ วิเคราะห์ศกั ยภาพของสถานศึกษา
๓.๒ จดั ทาแผนปฏบิ ตั ิการ

เอกสำรที่เกย่ี วข้อง
1. คู่มืองานระดมทรพั ยากร กลมุ่ บริหารงบประมาณ

คู่มือการบรหิ ารงานโรงเรยี นบา้ นทา่ เรอื 48

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 49

งำนวำงแผนพสั ดุ
งานพัสดุมีความสาคัญต่อการดาเนินงานของสถานศึกษา ดังนั้นการวางแผนพัสดุจึงมีความสาคัญ

อย่างยิ่งท่ีสถานศึกษาจะต้องมีการวางแผนพัสดุเพื่อให้สถานศึกษามีพัสดุเพียงพอต่อความต้องการของ
สถานศึกษา

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. การวางแผน ตามความตอ้ งการใชพ้ ัสดุ/งาน ของโครงการ แผนงาน งาน/โครงการ เน้นแผนระยะ

ส้นั คือแผน 1 ปี เทา่ นนั้
2. การกาหนดความตอ้ งการ กาหนดตามความตอ้ งการการใชพ้ ัสดุ/งาน ของโครงการ แผนงาน งาน/

โครงการ
3. การจัดหาพัสดุ วิธีการให้ได้มาซ่ึงพัสดุ และบริการเพ่ือใช้ในราชการ ปฏิบัติตามระเบียบ

กระทรวงการคลังว่าดว้ ยการจัดซือ้ จัดจา้ งพัสดุและการบริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 โดยมวี ิธกี ารดังน้ี
วธิ กี ารซื้อหรือจา้ ง กระทาได้ 3 วิธี ดงั น้ี
๓.๑ วิธีการประกาศเชิญชวนท่ัวไป
๓.1.1 วธิ ตี ลาดอเิ ลคทรอนิกส์ (E-Market)
๓.1.2 วิธีประกวดราคาอิเลคทรอนกิ ส์ (E-Bidding)
๓.1.3 วธิ ีสอบราคา
๓.๒ วธิ คี ดั เลือก
๓.๓ วิธีเฉพาะเจาะจง
4. การควบคมุ -แจกจ่าย หมายรวมถึง
4.1 การควบคุมพสั ดุ
4.2 การเก็บรกั ษาพัสดุ สถานท่เี กบ็ เหมาะสม
5. การใชง้ าน การบารุงรกั ษา พสั ดหุ รือการซอ่ มบารุง
5.1 การใช้งานอยา่ ง ถกู ตอ้ ง (แนะนา) คมุ้ ค่า (เตม็ ประสิทธิภาพ) เหมาะสม (ถกู ต้อง)
5.2 การบารุงรกั ษา มีความหมายเพื่อรักษาสภาพของพัสดุให้สามารถใชร้ าชการ (งาน) ได้

นานทส่ี ดุ
6. การจาหน่ายพสั ดุ หมายถึง กรรมวิธเี พอื่ ลดความรับผดิ ชอบทม่ี ตี ่อพสั ดุนนั้
6.1 สาเหตขุ องการจาหนา่ ย
6.2 วิธีการจาหนา่ ย
6.3 การจาหน่ายเป็นสูญ

คู่มือการบรหิ ารงานโรงเรยี นบา้ นท่าเรอื 50

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 51

งำนจดั หำพสั ดุ
งานจัดหาพัสดุ เป็นการปฏิบัติงานตามระเบียบสานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วยการพัสดุและท่ีเก่ียวข้อง

เพ่อื ให้การจัดหาพัสดุทนั ตามกาหนดเวลาทตี่ ้องใช้และดาเนินการอย่างถูกตอ้ งตามระเบียบประกอบด้วย การ
จัดทาเอง การจดั ซ้อื จัดจา้ ง การเชา่ การยืมและการแปรสภาพจากการจาหนา่ ยพัสดปุ ระจาปี ซง่ึ การจดั หาพสั ดุ
เป็นภาระหน้าท่ีที่ผู้อานวยการโรงเรียนจะต้องบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อทาง
ราชการต่อไป

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. สารวจความต้องการใชพ้ สั ดุ
2. วางแผน กาหนดเวลา ตรวจสอบงบประมาณท่ีจะใชด้ าเนนิ การ
3. ตรวจสอบเกณฑค์ ณุ ลักษณะ รปู แบบรายการพสั ดทุ ต่ี อ้ งการจัดซื้อ จดั จ้าง
4. จัดทารายงานขอซ้ือ/จา้ ง เสนอขอความเหน็ ชอบ
5. ดาเนินการจัดซ้อื จดั จ้างทเ่ี หน็ ชอบ/ลงระบบ e-GP
6. ทาสญั ญาหรือตกลงจัดซือ้ จัดจ้าง/จดั ทาใบ PO
7. บรหิ ารสญั ญา
8. ตรวจรับพัสดุภายในกาหนด/ตามระเบยี บฯ
9. จัดทารายงานเสนอ ผอ.รร. เพ่อื ตรวจผลภายในเขตฯ
10. มอบเรือ่ งการตรวจรบั ให้เจ้าหนา้ ท่กี ารเงนิ เบกิ เงนิ เพ่ือจ่ายให้ผู้ขาย/ผู้รับจ้าง

คมู่ ือการบรหิ ารงานโรงเรยี นบา้ นทา่ เรอื 52

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 53

กำรจำ่ ยเงนิ
ตามระเบยี บการเบกิ จา่ ยเงินจากคลงั การเกบ็ รักษาเงนิ และการนาเงินสง่ คลัง พ.ศ.2551 เพอ่ื ให้การ

จา่ ยเงนิ ของโรงเรียนเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ถูกตอ้ งเป็นระบบตามขั้นตอนทร่ี ะเบยี บกาหนด การจ่ายเงิน
จะต้องดาเนนิ การภายหลังการเบกิ เงินตามระเบียบการเบิกจ่ายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนาเงิน
ส่งคลงั พ.ศ.2551 มี 3 ลกั ษณะ ได้แก่ การจ่ายเป็นเชค็ การจา่ ยเปน็ เงนิ สด และการจา่ ยโดยวิธโี อนเงินเข้า
บัญชผี า่ นธนาคารซง่ึ จะต้องกาหนดมาตรการการเบิกจา่ ยเงนิ ใหถ้ กู ต้องตามระเบยี บอย่างเคร่งครดั

แนวทำงกำรปฏิบตั ิ
1. เจา้ หน้าที่การเงินตรวจสอบการโอนเงนิ เข้าธนาคาร
2. เจ้าหน้าทจี่ ดั ทารายละเอยี ดการจ่ายและเขยี นเชค็ สั่งจ่ายและบันทกึ ทะเบียนคมุ เช็ค
3. เสนอ ผอ.โรงเรยี นอนมุ ตั แิ ละลงนามสง่ั จ่ายเชค็
4. เจา้ หน้าทกี่ ารเงินจ่ายเชค็ หรือโอนเงินให้เจา้ หนี้/ผู้มสี ิทธร์ิ ับเงนิ
5. แจ้งการโอน/จา่ ยเงนิ ใหเ้ จ้าหน้ี/ผู้มีสทิ ้ธ์รบั เงินทราบ
6. เจ้าหน้าทก่ี ารเงนิ จดั สง่ หลักฐานการจา่ ยใหเ้ จา้ หนา้ ทบี่ ัญชี

คมู่ ือการบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 54

งำนรบั เงินและกำรเก็บรักษำเงนิ
การรบั เงิน การเก็บรักษาเงนิ จากคลังและการเกบ็ รักษาเงินตามระเบยี บการเบกิ จ่ายเงนิ จากคลงั การ

เก็บรักษาเงินและการนาเงินส่งคลัง พ.ศ.2551 เพื่อให้การรับเงินของโรงเรียนเป็นไปด้วยความเรียบร้อย
ถกู ต้อง เป็นระบบตามขน้ั ตอนท่ีระเบียบกาหนด ซ่ึงโรงเรยี นจะตอ้ งดาเนินการทนั ทเี มื่อทราบหรอื รับแจ้งการ
โอนเงินเข้าบัญชีธนาคารหรอื ได้รบั เงินสดเพ่ือใหก้ ารจดั ทารายงานเงินคงเหลอื ประจาวันถกู ตอ้ ง ครบถ้วนและ
เป็นปจั จบุ ัน

แนวทำงกำรปฏิบตั ิ
1. เจ้าหน้าท่กี ารเงนิ ออกใบเสรจ็ รบั เงิน
2. เจา้ หนา้ ทส่ี รุปการรบั เงนิ โดยสลักหลงั ใบเสรจ็ ฉบับสุดท้ายในวันนนั้
3. เจา้ หนา้ ทจ่ี ดั ทารายงานคงเหลือประจาวันและมอบเงินสดให้คณะกรรมการเกบ็ รกั ษาเงิน
4. เจ้าหน้าทีบ่ นั ทกึ เสนอผอ.โรงเรยี นรบั ทราบ
5. เจ้าหนา้ ที่การเงินมอบหมายใบเสรจ็ รับเงินใหเ้ จา้ หน้าท่ีบัญชแี ละลงทะเบียนที่เกย่ี วข้อง
6. บันทึกรบั เงนิ ในระบบโปรแกรมสาเร็จรูป

เอกสำรทเี่ กย่ี วขอ้ ง
1. คูม่ อื ระเบยี บการเบกิ จา่ ยเงินจากคลัง การเก็บรกั ษาเงนิ และการนาเงินส่งคลงั พ.ศ.2551 หมวด

6 การรับเงินของสว่ นราชการ ส่วนท่ี 1-2

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านทา่ เรอื 55

กำรนำเงินสง่ คลงั
การนาเงนิ ส่งคลังและฝากคลงั ตามระเบียบการเบิกจ่ายเงนิ จากคลัง การเกบ็ รกั ษาเงนิ และการนาเงนิ

ส่งคลัง พ.ศ.2551 เพื่อให้โรงเรียนนาไปปฏิบัติถูกต้องตามระเบียบที่เกี่ยวข้อง โดยโรงเรียนที่มีเงินสดเป็น
จานวนเกนิ อานาจการเกบ็ รกั ษาจะต้องนาฝากบญั ชีธนาคารของโรงเรียน แต่มีประเภทของเงนิ ที่มีข้อกาหนด
เปน็ การเฉพาะเช่น เงินอาหารกลางวัน เงินคา้ ประกันสญั ญา ฯลฯ ท่จี ะต้องสง่ ฝากคลังใหถ้ ูกตอ้ งตามระเบียบ
และเกิดประโยชน์ต่อทางราชการ

แนวทำงกำรปฏบิ ัติ
1. เจ้าหนา้ ที่การเงินรบั หลกั ฐานและจานวนเงนิ จากคณะกรรมการเก็บรักษาเงิน
2. เจา้ หน้าท่ีการเงนิ ตรวจสอบความถูกต้องของประเภทและจานวนเงนิ ทีน่ าสง่
3. เจ้าหน้าทก่ี ารเงนิ บักทกึ เสนออนมุ ตั ิผอ.ร.ร. เพื่อนาเงนิ ส่งคลงั
4. ผอ.ร.ร. หรอื ผู้ได้รับมอบหมายนาเงินส่งคลังโดยนาฝากบัญชี ตามท่ีกระทรวงการคลังกาหนดให้

ธนาคารกรุงไทยหรือธนาคารอนื่ ในกรณไี มม่ ีธนาคารกรงุ ไทยในเขตเพือ่ สะดวกในการเบิกจ่ายต่อทางราชการ
5. เจ้าหน้าท่ี การเงินมอบหลักฐานการนาส่งให้เจ้าหน้าที่บัญชี บักทึกในทะเบียน และเอกสารที่

เก่ยี วข้อง

เอกสำรท่ีเกย่ี วขอ้ ง
1. คู่มอื การปฏิบัตงิ านสานักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาของสานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน

กระทรวงศึกษาธิการ
3. ค่มู อื การปฏบิ ตั ิงานสถานศึกษาในสังกัด สพฐ. กระทรวงศึกษาธกิ าร

ค่มู อื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านท่าเรอื 56

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 57

กำรจัดทำบญั ชที ำงกำรเงิน
การจัดทาบัญชีทางการเงินถอื เป็นหน้าท่ีของโรงเรียนท่ีจะตอ้ งปฏบิ ัติให้เป็นไปดว้ ยความถูกต้องตาม

ระเบียบ กฎ ข้อบงั คบั และเป็นปัจจุบัน โดยยดึ หลักการนโยบาย บัญชีสาหรบั หน่วยงานภาครัฐ ฉบับท่ี 2 และ
ค่มู ือแนวปฏบิ ัตทิ างบญั ชีตามเกณฑค์ งคา้ งสาหรบั หน่วยงานภาครฐั พ.ศ.2546 ท่ีกาหนดเป็นมาตรการปอ้ งกนั
การทุจริตและประพฤติมชิ อบของผู้รบั ผิดชอบงานการเงินและบัญชขี องโรงเรยี นตามท่ีผู้อานวยการโรงเรียน
มอบหมาย
อันจะดาเนินการตรวจสอบไดต้ ลอดเวลา

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. ต้งั เปิดยอดบญั ชรี ะหว่างปงี บประมาณ
2. ดาเนนิ การปรับปรงุ บัญชีเงินงบประมาณ
3. บนั ทึกเปดิ บัญชีคงค้าง (หากมี)
4. บนั ทึกบญั ชปี ระจาวันใหเ้ ปน็ ปัจจบุ ันถูกตอ้ ง
5. สรปุ รายการบนั ทกึ บญั ชีทกุ วนั สรปุ รายการรบั หรือจา่ ยเงนิ ผา่ นไปบัญชีแยก ประเภทเงินสด เงิน

ฝากธนาคาร และเงนิ ฝากคลงั และบนั ทึกทะเบยี นคุม
6. ปรบั ปรงุ บญั ชี เมอ่ื ส้นิ ปีงบประมาณ
7.ปดิ บัญชรี ายได้และคา่ ใชจ้ า่ ย
8. ตรวจสอบความถูกต้องของเงนิ สดและเงินฝากธนาคารตามรายงานคงเหลือประจาวนั
9. แก้ไขขอ้ ผิดพลาดจากการบนั ทึกรายการผิดบัญชีโดยการขดี ฆ่าข้อความหรือตัวเลขผิด ลงลายมือ

ชอื่ ย่อกากับพร้อม วนั เดอื น ปี แลว้ เขียนขอ้ ความหรือตัวเลขทถี่ กู ตอ้ ง

ค่มู อื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านท่าเรอื 58

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 59

กำรจดั ทำรำยงำนทำงกำรเงินและงบกำรเงนิ
การจัดทารายงานการเงินและงบการเงินในโรงเรียนให้ถูกต้องตามระบบบัญชีท่ีกระทรวงการคลัง

กาหนด เพื่อให้โรงเรียนสามารถจดั ทารายงานทางการเงินและแสดงงบการเงนิ ให้ถูกต้องและจดั สง่ รายงานต่อ
เขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาและ สตง. ตามท่รี ะเบยี บราชการกาหนด ท้งั นกี้ ารจดั ทารายงานทางการเงินและงบการเงิน
ถือเป็นมาตรการการตรวจสอบและป้องกันการทุจริตและประพฤตมิ ิชอบ และป้องกันความเสยี่ งในหน่วยงาน
ภาครฐั

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. สรุปยอดรวมของแตล่ ะบญั ชใี หถ้ กู ต้องและเปน็ ปัจจุบนั
2. ดาเนินการจดั ทางบทดลอง
3. จัดทารายงานประจาเดือนสง่ หน่วยงานตน้ สงั กดั (เขตพน้ื ท่ีฯ) สาหรบั โรงเรยี นสงั กดั สพม.ต้องจดั สง่

สานกั งานตรวจเงนิ แผน่ ดินเขตฯ ภายในวนั ที่ 15 ของเดือนถัดไป
4. จัดทารายงานประจาปีโดยจัดทางบแสดงฐานะการเงินและจัดส่งรายงานประจาปีให้เขตพื้นที่

การศกึ ษาและจดั สง่ สานักงานตรวจเงนิ แผ่นดนิ ตามกาหนดระยะเวลาในระเบยี บกาหนด

คูม่ ือการบรหิ ารงานโรงเรียนบา้ นท่าเรอื 60

4. กลุ่มบริหำรงำนท่ัวไป

๔.๑ งานสารบรรณ
๔.๒ งานเลขานกุ าร คณะกรรมการสถานศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน
๔.๓ งานรบั นักเรยี น
๔.๔ งานจดั ทาสามะโนผเู้ รยี น
๔.๕ งานระบบดแู ลช่วยเหลือนักเรียน
๔.๖ งานประชาสมั พันธ์
๔.๗ งานอาคารสถานท่ีและสภาพแวดลอ้ ม
๔.๘ งานสหกรณ์
๔.๙ งานกิจการนกั เรยี น
๔.10 งานส่งเสรมิ สขุ ภาพอนามัยในโรงเรียน
๔.11 งานจดั ระบบการบรหิ ารและพัฒนาองคก์ ร
๔.12 งานประสานงานชุมชนและพัฒนาเครอื ข่ายการศกึ ษา
๔.13 งานสง่ เสริมประชาธิปไตย
๔.14 งานปอ้ งกนั และแก้ไขปญั หายาเสพตดิ
๔.15 งานสง่ เสรมิ คุณธรรม จริยธรรมและระเบยี บวนิ ยั

อนำมยั โรงเรียน
งานอนามัยโรงเรียน เป็นงานที่ดูแลรับผิดชอบ ด้านสุขภาพของบุคลากรในโรงเรียนส่งเสริมให้

บุคลากรในโรงเรียน มีสุขภาพอนามัยที่ดี ติดต่อประสานงานกับหน่วยงานภายนอกเช่น โรงพยาบาล
สาธารณสุขเพื่อตรวจ สุขภาพนักเรียน ครู ให้ความรดู้ ้านสุขภาพอนามัย การป้องกันโรคติดต่อ อบรมต่าง ๆ
การปอ้ งกัน การระบาดของโรค จดั ใหม้ เี อกสารเผยแพร่ และแบบพมิ พก์ ารใชง้ านอนามยั

แนวทำงกำรปฏบิ ัติ
1. แต่งตัง้ บคุ ลากรผู้รบั ผดิ ชอบงานอนามัยโรงเรียน
2. วางแผนการดาเนินงานอนามัยโรงเรียน
3. จัดหาจดั ซือ้ จัดบรกิ ารเวชภัณฑแ์ ละดแู ล
4. ใหบ้ รกิ ารสุขศกึ ษา ให้คาปรึกษา
5. ประสานงานกับกองอนามัย หรือโรงพยาบาลใกล้เคยี ง
6. กากบั ตดิ ตาม ตรวจสอบและประเมนิ ผลงานอนามัยโรงเรียน

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านท่าเรอื 61

งำนระบบดแู ลช่วยเหลือนักเรียน

งานระบบดูแลชว่ ยเหลอื นักเรยี น เป็นงานทีส่ ่งเสริมพัฒนาปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หา เพ่ือใหน้ ักเรยี นได้
พัฒนาเต็มศักยภาพ มคี ุณลักษณะท่ีพึงประสงค์ มีภูมคิ ุ้มกันทางจติ ใจที่เขม้ แข็ง มีคณุ ภาพชีวิตทด่ี ีมีทักษะการ
ดารงชีวิต และรอดพ้นจากวิกฤตท้ังปวงดังนั้นงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน จึงเป็นกระบวนการท่ี
ดาเนนิ งาน ท่ชี ว่ ยเหลือนักเรียนที่มขี ั้นตอนชดั เจนพร้อมมวี ิธีการและเครอื่ งมอื ทีม่ มี าตรฐานมคี ณุ ภาพในการทา
งานที่ตรวจสอบได้อยา่ งมรี ะบบ

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. ออกคาส่งั แต่งต้งั คณะทางานแนวทางปฏิบตั ิ
2. ดาเนินการศกึ ษานกั เรยี นรายบุคคล
3. การคัดกรองนักเรยี น
4. การสง่ เสรมิ พฒั นานักเรยี น
5. การป้องกันและแกไ้ ขปัญหา
6. การสง่ ต่อ
7. การประเมนิ ผลการดาเนนิ งาน

คมู่ อื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านท่าเรอื 62

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 63

กำรจดั ระบบกำรบรหิ ำรและพฒั นำองคก์ ร

การบรหิ ารและการพัฒนาองค์กร เป็นศิลปะในการดาเนินงาน ให้เป็นผลสาเร็จ ผู้บริหารไม่ใช่
เปน็ ผู้ลงมอื ปฏิบัติ แต่จะเป็นผู้ใชศ้ ลิ ปะในการทา ใหผ้ ปู้ ฏบิ ัติทางานสาเรจ็ ตามจุดมุ่งหมาย ตามท่ผี ู้บริหารตง้ั ใจ
ผู้บริหารต้องเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดและวิกฤตทางด้านต่างๆ ที่เกิดข้ึนลักษณะงานบริหาร จึงไม่
แนน่ อน เส่ียงกับสถานการณ์ต่าง ๆ ทเี่ ปลย่ี นแปลง ผบู้ ริหารก็ควรแสวงหาโอกาสและสร้างความได้เปรยี บให้
เกิดกับองค์กร โดยการมุ่งเน้นพัฒนาองค์กรในรูปแบบต่าง ๆ อย่างมีระบบ โดยไม่คานึงถึงตัวบุคคล แต่ให้
พจิ ารณาที่ผลงานเป็นหลกั

แนวทำงกำรปฏิบตั ิ
1. แตง่ ต้ัง คณะทางาน
2. ศกึ ษาวิเคราะห์ จัดทาแผนกลยุทธแ์ ละแผนพัฒนาสถานศึกษา
3. กาหนดตวั ชว้ี ัดความสาเรจ็ ของการบริหารจดั การ
4. จัดระบบบรหิ ารและพฒั นาสถานศึกษาใหเ้ ปน็ องคท์ ท่ี ันสมัยและมปี ระสทิ ธิภาพ
5. ประเมินผลงานและรายงานผลการพฒั นา
6. ปรับปรงุ และพัฒนาระบบบรหิ ารสถานศึกษาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบา้ นท่าเรอื 64

งำนเทคโนโลยเี พอ่ื กำรศึกษำ

การบริหารสถานศึกษาจาเป็นตอ้ งใชน้ วตั กรรมและเทคโนโลยีมาใช้ในการบริหารและพัฒนาการศึกษา
โดยจัด หาเทคโนโลยีเพื่อพัฒนาการศึกษาในงานต่างๆสาหรับสมดุลและพัฒนาให้บุคลากรสามารถนาหรือ
พัฒนาวัตกรรมและเทคโนโลยเี พ่อื การศึกษามาใชจ้ ัดการศกึ ษา

แนวทำงปฏบิ ัติ
1. แต่งต้ังผู้รบั ผดิ ชอบ
2. สารวจขอ้ มลู เทคโนโลยเี พื่อการศกึ ษา
3. วางแผนกาหนดนโยบายหรือแนวทางการนานวัตกรรมและเทคโนโลยีเพื่อการศึกษามาใช้ในการ

บริหารและการพฒั นาการศกึ ษา
4. ระดมจัดหาเทคโนโลยีเพอ่ื การศึกษาในงานดา้ นตา่ งๆ
5. สนับสนุนให้บุคลากรนานวัตกรรมและเทคโนโลยีเพ่ือการศึกษามาใช้ในการบริหารและพัฒนา

การศึกษา
6. ส่งเสริมให้มีการพัฒนา บุคลากรให้มีความรู้ความสามารถและทักษะในการผลิตและการใช้

เทคโนโลยี
7. สง่ เสริมใหม้ กี ารวจิ ยั และพฒั นาการศึกษาการพฒั นาเทคโนโลยี
8. ติดตามประเมนิ ผลการใช้เทคโนโลยี

คูม่ อื การบรหิ ารงานโรงเรียนบา้ นท่าเรอื 65

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 66

กำรดแู ลอำคำรสถำนท่ีและสิง่ แวดล้อม

การดาเนินงานดแู ลอาคารสถานทแี่ ละสภาพแวดลอ้ มของสถานศกึ ษาเป็นงานทีม่ คี วามสาคัญสง่ ผลตอ่
การปฏิบัติงานและการจัดการเรียนการสอนให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพรวมทั้งการวางแผนมาตรการการ
ดูแลรักษาความสะอาด ความปลอดภัย ด้านสาธารณูปโภคตลอดจนการบารุงรักษา เพื่อเอ้ืออานวยความ
สะดวก และปลอดภัยใหเ้ กิดขนึ้ ในสถานศกึ ษา

แนวทำงกำรปฏิบตั ิ
1. ศกึ ษาระเบยี บมาตรการ หลักเกณฑ์ แนวปฏิบัติการขออนญุ าตใชอ้ าคารสถานทขี่ องสว่ นราชการ
2. จดั ทาข้อบงั คบั /ระเบียบการขอใช้สถานท่ี/แบบฟอรม์ ตา่ งๆท่ีเก่ยี วข้อง
3. จัดทาคาส่ังมอบหมายผู้รับผิดชอบดแู ล ทาความสะอาด
4. ดาเนนิ การ/ปรับปรุงภมู ทิ ัศน์ สภาพแวดล้อมต่างๆใหค้ รอบคลมุ
5. ประเมนิ ความพึงพอใจของผู้รับบรกิ าร
6. สรปุ ผลการดาเนินงาน นาเสนอแนวทางแก้ไขและพฒั นางานการบริการอาคารสถานที่

เอกสำรทีเ่ กย่ี วขอ้ ง
ค่มู ือการปฏบิ ัตงิ านสานกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษากล่มุ งานบริหารทวั่ ไปและกลุ่มอานวยการ

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบา้ นท่าเรอื 67

กำรทศั นศึกษำ
การทัศนศึกษาหรือการพานักเรียนไปนอกสถานศึกษา หมายถึง การท่คี รหู รือหัวหน้าสถานศึกษาพา

นักเรียนไปทากิจกรรมการเรียนการสอน ภายนอกสถานศึกษา ต้ังแต่ 2 คนข้ึนไปในเวลาเปิดทาการสอน
หรือไมก่ ็ได้ โดยมโี ครงการรองรบั และดาเนนิ การตามลาดับขั้น ให้บรรลุวัตถปุ ระสงค์ ทงั้ นต้ี ้องเปน็ ไปด้วยความ
สมคั รใจ ไม่ใช่เพอื่ การทดสอบหรอื การวดั ผลระเบยี บกระทรวงศึกษาธกิ ารวา่ ด้วยการพานักเรยี นและนกั ศึกษา
ไปนอกสถานศกึ ษา พ.ศ.2548

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. เขียนโครงการ
2. พจิ ารณาและขออนญุ าต
3. ขออนญุ าตตน้ สงั กดั (คา้ งคนื /ต่างประเทศ)
4. ขออนญุ าตผ้ปู กครอง
5. กาหนดผรู้ บั ผดิ ชอบ
6. การใช้รถนาขบวน
7. การทาประกันภัย
8. การเลอื กยานพาหนะและผูร้ ับผิดชอบ
9. การจัดทาแผนการเดินทาง
10. การปฏบิ ตั ริ ะหว่างการเดินทาง
11. การพกั แรม
12. การรายงาน ผอ.
13. ข้อเสนอแนะ

คมู่ ือการบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านทา่ เรอื 68

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 69

งำนสภำนกั เรียน

สภานักเรียนให้สามารถ นาหลักธรรมาภิบาลไปพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ได้แก่การมีวินัย
เคารพกตกิ า มจี ิตอาสา เพ่อื สังคม รู้จักใช้กระบวนการประชาธิปไตยและแนวทางสนั ติวิธี ซึง่ กจิ กรรมทีส่ ามารถ
ทาให้นักเรียนมีคุณลักษณะวิถีประชาธิปไตยให้กับ นักเรียน โดยการสนับสนุนให้นักเรียนได้มีกิจกรรมการ
เรียนรู้ กระบวนการประชาธิปไตย ได้ปฏิบัติจริงในรูปแบบการเลือกต้ัง ผู้แทนนักเรียน เริ่มจากการเลือก
หัวหนา้ หอ้ ง หัวหน้าระดบั ชัน้ ประธานชุมนมุ ประธานชมรม คณะกรรมการนกั เรียน และ สภานกั เรยี น

แนวทำงกำรปฏบิ ตั ิ
1. แตง่ ตั้ง คณะกรรมการท่ีรับผดิ ชอบ
2. จัดทาแผนภมู ิสภานักเรียน
3. ออกคาสัง่ แต่งต้ัง คณะกรรมการสภานกั เรยี น
4. อบรมพัฒนาคณะกรรมการสภานักเรยี น
5. คณะกรรมการสภานักเรียนจดั ทาแผนปฏิบตั ิงานประจาปี
6. กากบั ตดิ ตาม ประเมนิ ผล การปฏบิ ัติงาน

เอกสำรทีเ่ ก่ียวข้อง
องคก์ ารสหประชาชาตไิ ดม้ ีการลงนามในปฏิญญาสากลว่าดว้ ยสทิ ธเิ ด็ก

ค่มู ือการบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 70

วนิ ยั นกั เรยี น

การที่นกั เรียนจะมีอสิ ระทีด่ ี เก่ง มีความสขุ ไดน้ ้นั สิ่งหนง่ึ ทีจ่ ะชว่ ยเสรมิ สรา้ งไดเ้ ป็นอยา่ งดกี ค็ อื วนิ ยั ถา้
เด็กทุกคนในโรงเรียนมีวินัยก็ย่อมเป็นการง่ายท่ี จะจัดกระบวนการเรียนการสอน หรือกิจกรรมท่ีจะทาให้
นักเรียน เกดิ ลักษณะท่ีดี เกง่ และมีความสขุ ได้ ในทางตรงกันข้ามถา้ นักเรยี นขาดวินยั ก็จะเป็นการยากยง่ิ ที่ จะ
จัดกระบวนการเรียนการสอนหรอื กจิ กรรมใหน้ ักเรยี นเกดิ ทักษะดังกลา่ วได้ ดังน้ันงานวนิ ัยนกั เรียนจงึ จาเปน็ ที่
โรงเรยี นต้องพฒั นาและสง่ เสริมระเบยี บวินัยตามคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ให้นักเรียนปฏิบตั ิตาม รวมท้งั ตอ้ ง
วางแนวทางการป้องกัน แกไ้ ขพฤตกิ รรมนกั เรยี น

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. แต่งตั้งบุคลากรรบั ผดิ ชอบงานวินยั นกั เรยี น
2. จดั ทาแผนงานปอ้ งกนั แก้ไขและส่งเสริมวินัย
3. ดาเนนิ งานตามระเบียบและแผนงาน
4. กากบั ดแู ลนักเรียนใหด้ าเนินงานตามวนิ ยั
5. ส่งเสริมและแก้ไขรวมทั้ง ประสานหน่วยงานทเี่ กีย่ วข้อง

เอกสำรทเ่ี กยี่ วข้อง
ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการลงโทษนักเรียนหรือนักศึกษา (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2550

กฎกระทรวงกาหนดพฤตกิ รรมนักเรียนและนกั ศึกษา พ.ศ.2550

คมู่ อื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบา้ นท่าเรอื 71

กำรประชำสมั พนั ธ์งำนกำรศกึ ษำ
1. กำรสรำ้ งเครอื ข่ำยประชำสัมพันธ์

งานประชาสัมพันธ์เปน็ การบรหิ ารการประชาสัมพันธ์ วิเคราะห์ข้อมูลผลผลิตและพัฒนาเทคโนโลยี
การประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ข้อมลู ข่าวสารและเสรมิ สรา้ งความเขา้ ใจ เก่ียวกับกิจการ ผลการดาเนินงานของ
สถานศึกษาใหห้ นว่ ยงาน บคุ ลากร ชุมชนและประชาชนท่ัวไปได้รบั ทราบอย่างทั่วถึงกัน

แนวทำงกำรปฏบิ ตั ิ
1. แต่งตง้ั คณะทางาน
2. สารวจข้อมูลเครอื ขา่ ยประชาสัมพนั ธ์
3. จดั ทาหลกั เกณฑ์ แนวทางปฏิบตั ริ ูปแบบ การติดตอ่ ประสานงาน
4. รวบรวมขอ้ มลู ขา่ วสาร
5. วางแผน บริหารข้อมลู ขา่ วสาร วเิ คราะห์พจิ ารณา เลือก ขอ้ กาหนดที่ตอบสนอง
6. จัดกจิ กรรมเสริมประชาสมั พนั ธ์
7. ตรวจสอบ ประสานงาน เครือข่ายประชาสมั พนั ธ์
8. ประเมนิ ผล

เอกสำรท่เี ก่ยี วขอ้ ง
คมู่ อื การปฏิบัตงิ านสานกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษากล่มุ อานวยการ

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบา้ นทา่ เรอื 72

กำรเผยแพร่ขอ้ มลู ขำ่ วสำรและผลงำน
การเผยแพรข่ อ้ มลู ข่าวสารและเสริมสร้างความเข้าใจ เกีย่ วกบั กจิ กรรมและผลงานของสถานศกึ ษา

และ บุคลากร ใหห้ นว่ ยงานและสาธารณชนทั่วไปได้รบั ทราบ

แนวทำงปฏิบตั ิ
1. แต่งต้ังคณะทางานศึกษาวิเคราะห์ระเบียบกฎหมายแนว ปฏิบัติท่ีเก่ียวกับการเผยแพร่ข้อมูล

ขา่ วสาร
2. จดั ระบบรูปแบบการเผยแพร่ข้อมูล
3. จดั ทาแผนเผยแพรข่ ้อมลู ขา่ วสาร
4. คดั เลอื กงานกจิ กรรมประดิษฐส์ ือ่ ขอ้ มูลข่าวสารทเี่ ผยแพร่
5. วิเคราะหส์ รุปประเดน็ ข้อมูลข่าวสารทีจ่ ะเผยแพร่
6. เสนอผอู้ านวยการพิจารณาอนมุ ัติ
7. เผยแพรง่ านให้ขอ้ มลู ข่าวสารและผลงานให้ตรงกบั กล่มุ เปา้ หมาย
8. ตดิ ตามประเมนิ ผลและสรปุ ผล

เอกสำรทเี่ กี่ยวข้อง
คู่มือการปฏิบัติงานกลุ่มอานวยการสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา พ.ร.บ. ข้อมูลข่าวสารของทาง

ราชการ พ.ศ. 2540

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 73

กำรส่งเสรมิ สนับสนนุ และประสำนงำนกำรจดั กำรศึกษำ

การส่งเสรมิ สนับสนุน และประสานงานการจดั การศึกษาเพื่อให้หนว่ ยงาน ชุมชน ได้มีสว่ นร่วมใน
การส่งเสรมิ สนับสนุน ประสานงานการจดั การศึกษาได้อยา่ งทว่ั ถึงและมีประสทิ ธิภาพ

แนวทำงกำรปฏบิ ตั ิ
1.ศึกษาการส่งเสริม สนับสนุนและประสานงานการจัดการศึกษา จากการบริหารงานโรงเรียนนิติ

บคุ คล
2.ประสานหนว่ ยงานตา่ งๆเพื่อสนบั สนนุ เช่น โรงเรยี นพี่ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ ชมุ ชน ฯลฯ
3.แตง่ ตั้งผู้รับผดิ ชอบในการดาเนินการ
4.จัดทาทะเบียนการได้รบั การส่งเสริมสนบั สนนุ และประสานงานการจัดการศึกษา
5.ประชาสัมพนั ธ์ เผยแพร่อยา่ งทว่ั ถงึ

เอกสำรอำ้ งอิง
คมู่ ือการการปฏบิ ัตงิ านสานกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษากลุม่ อานวยการและกลมุ่ บรหิ ารทว่ั ไป

กำรรำยงำนผลกำรปฏิบัตงิ ำน
ในการปฏบิ ัติงานนั้นส่ิงทห่ี น่วยงาน หรอื สถานศึกษา คาดหวังที่จะได้จากองค์กร หรือหน่วยงาน คือ

ผลการปฏบิ ัติงาน ท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ และมปี ระสทิ ธิผล เพื่อนาผลการดาเนินงาน ไปรายงานผลการปฏิบัตงิ าน
ตอ่ ผู้บังคับบญั ชาสว่ นราชการ และสาธารณชนตามลาดับ

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรยี นบ้านท่าเรอื 74

แนวทำงกำรปฏิบัติ
1. แตง่ ตัง้ คณะทางานในการสรปุ และรวบรวมผลงาน
2. อบรม มอบนโยบายแนวทางการรายงานผลงานให้คณะทางานเข้าใจในแนวทางเดียวกนั
3. คณะทางานรวบรวมสรุปผลงานเปน็ รูปเล่ม
4. ส่งรายงานผลการดาเนนิ งานใหห้ น่วยงานและบคุ คลที่เกี่ยวข้อง
5. สรปุ ผลและประเมินผลการทางาน

เอกสำรท่ีเก่ียวขอ้ ง
พ.ร.บ. การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และ แก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2545 แก้ไขเพ่ิมเติม

(ฉบบั ท่ี 3) พ.ศ. 2553

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 75

คู่มอื การบรหิ ารงานโรงเรียนบ้านท่าเรอื 76