e-book

วนั นใี้ นอดตี

9 มถิ นุ ายน
“วันอานนั ทมหดิ ล”



ความเป็ นมา

9 มิถุนายนของทุกปี ตรงกับวันอานันทมหิดล ซึ่งเป็ นวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตของ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8 เพือ่ ให้ชาวไทยได้น้อมราลึกถึงพระมหา
กรุณาธิคุณของพระองค์

พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัวอานันทมหดิ ลทรงสรา้ งคณุ ูปการอย่างยิง่ ใหญต่ ่อวงการแพทย์และ
การศึ กษา โดยจากพระราชปรารภของพระองค์ซึ่งมีใจความตอนหนึ่งว่า ‘ทรงต้องการให้
มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ผลิตแพทย์เพิ่มมากขึน้ ให้เพียงพอที่จะช่วยเหลือประชาชน’ ได้
ก่อให้เกดิ ความตืน่ ตัวแกว่ งการแพทย์ในประเทศไทย ซงึ่ ในขณะนัน้ ประเทศไทยยงั
มีการศึกษาดา้ นการแพทย์อยู่เพยี งแหง่ เดียวเท่านัน้ อกี ทัง้ พระองค์ยังทรงเป็ น
ผพู้ ระราชทานกาเนิดคณะแพทยศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย อันช่วยอานวย
ประโยชน์สขุ ให้แกป่ ระชาชน ช่วยเหลอื และป้องกนั รักษาใหห้ ่างหายจากโรคภัยไข้เจบ็ ทัง้ ปวง

นอ้ มระลกึ ถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระองค์

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รัชกาลที่ 8

พระราชโอรสองคท์ ี่ 2 ของสมเดจ็ ยา่
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
พระราชสมภพ เมื่อวันอาทิตย์ขึน้ 2 ค่า เดือน 11
ปี ฉลุ ตรงกับวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2468 ณ
เมือง ไฮเดเบอร์ก ประเทศเยอร์มัน ทรงเป็ นพระ
ราชโอรสองค์ที่ 2 ในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร
อดุลยเดชวิกรมพระบรมราชนก และ สมเด็จพระ
ศรนี ครินทราบรมราชชนนี (สมเดจ็ ย่า)
พระองค์ทรงศึกษาทีต่ ่างประเทศ และได้
เสด็จนวิ ัตเมอื งไทยบ้าง

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รชั กาลที่ 8
(ต่อ)

สื บสั นตตวิ งศ์ขึน้ ครองราชย์พระชนมายุเพียง 8 พรรษา
ภายหลังการปกครองมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อปี พ.ศ. 2475
พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจ้าอยู่หัว ทรงสละราชสมบัติ จึงมีการ
ลงมติเห็นชอบอัญเชิญพระวรวงศ์เธอพระองคเจ้าอานันทมหิดลสื บ
สั นตติวงศ์ขนึ้ ครองราชย์เป็ นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 8 แห่งพระ
บรมราชจักรีวงศ์
โดยทรงพระนามว่า “สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล”
เมอื่ วนั ที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 ซงึ่ คณะนนั้ พระองค์มี
พระชนมายุเพยี ง 8 พรรษา เทา่ นนั้ และประทับอยู่
ทีป่ ระเทศสวิตเซอร์แลนด์ จงึ ต้องทรงมคี ณะผู้สาเร็จ
ราชการแทนพระองค์ เพอื่ ทาการบรหิ ารแผ่นดนิ
แทนจนกวา่ พระองคจ์ ะทรงบรรลุนติ ิภาวะ

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รชั กาลที่ 8
(ต่อ)

ร ะห ว่า ง ทร ง ศึ กษ า ที่ สวิต เ สด็จ นิวัตกลั บ
เมอื งไทยเพือ่ ดแู ลประชาชน

ในระหว่างการศึกษาประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ก็
จะเสด็จนวิ ตั กลับเมอื งไทย เพื่อกลับมาทาพระราช
กรณียกิจดแู ลทุกข์สขุ ของประชาชน พระองค์เสด็จ
นิวัติพระนครครัง้ แรกภายหลังทรงราชย์เมื่อวันที่
1 5 พ ฤ ศ จิ ก า ย น พ . ศ . 2 4 8 1 จ น พ ร ะ อ ง ค์
พระชนมายุได้ 21 พรรษา ได้เสด็จกลับนิวัต
เมืองไทยครัง้ ที่สอง เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ.
2488

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รชั กาลที่ 8
(ตอ่ )

เสดจ็ สวรรคต เนือ่ งจากถูกพระแสงปื น
เดมิ ทรงตงั้ พระราชหฤทยั จะประทับอยู่เพยี ง 1 เดอื นเท่านัน้ แต่เนื่องจากทรงมีพระราชกรณีย

กิจมากมาย ในฐานะประมขุ ของประเทศ พระองคท์ รงเลือ่ นเวลาเสดจ็ กลับสวิตเซอร์แลนด์ออกไป
ระหว่างทพี่ ระองค์ประทบั อยใู่ นพระนคร เมอื่ คราวเสดจ็ นวิ ัตกลบั เมอื งไทยครัง้ ที่ 2 พระองค์เสด็จ
สวรรคต เนื่องจากถูกพระแสงปื น ณ ห้องบรรทมในพระที่นัง้ บรมพิมาน เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน
พ.ศ. 2489 หลงั จากเสวยราชสมบตั ิเพียง 12 ปี เทา่ นนั้

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รัชกาลที่ 8
(ตอ่ )

ภ าพ พ ร ะ บ าทสมเด็จ พ ร ะ ป ร เม นทร มหาอ านันทมหิด ล ระหว่างทรงศึกษาทีส่ วติ เสดจ็ นวิ ัตกลับเมืองไทย
เสด็จพระราชดาเนินตรวจแถวกองทหารฝ่ ายสั มพันธมิตรใน เพือ่ ดแู ลประชาชน
สงค รามโลกค รั้งท่ี 2 พ ร้อ มกับหลุยส์ เมาน ต์แบ็ตเทน
เอิรล์ เมานตแ์ บ็ตเทนแหง่ พม่า เมอ่ื วันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2489 ในระหว่างการศึ กษาประเทศสวิตเซอร์แลนด์
ก็จะเสด็จนิวัตกลับเมืองไทย เพื่อกลับมาทา
พระราชกรณียกิจดูแลทุกข์สุขของประชาชน
พระองค์เสด็จนิวัติพระนครครัง้ แรกภายหลังทรง
ราชย์เมือ่ วนั ที่ 15 พฤศจกิ ายน
พ.ศ. 2481 จนพระองค์พระชนมายุ
ได้ 21 พรรษา ได้เสดจ็ กลบั นวิ ตั เมืองไทย
ครัง้ ทสี่ อง เมือ่ วันที่ 5 ธนั วาคม พ.ศ. 2488

พระราชกรณยี กจิ ของรชั กาลที่ 8

ดา้ นการศึกษา ในการเสด็จนิวัติพระนครในครัง้ ที่ 2 พระองค์ทรงได้ประกอบพระราช
กรณียกิจที่เกี่ยวข้องกับการศึ กษาของประเทศ โดยเสด็จพระราชดาเนิน
ทอดพระเนตรกจิ การของหอสมุดแหง่ ชาติ รวมทัง้ เสดจ็ พระราชดาเนนิ ไปทรง
เยี่ยมสถานศึกษาหลายแห่ง เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โรงเรียนเทพศิริ
นทร์ ซึง่ เป็นโรงเรยี นทีท่ รงศึกษาขณะทรงพระเยาว์

พระองค์ยังได้เสด็จพระราชดาเนินพระราชทานปริญญาบัตรเป็ นครัง้ แรก
ของพระองค์ ณ หอประชุมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 13 เมษายน
พ.ศ. 2489 และอีกครั้งที่ หอประชุมราชแพทยาลัย ศิ ริราชพยาบาล
มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ เมื่อวันที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2489 โดยในการ
พระราชทานปริญญาบัตรครงั้ นี้ มีพระราชปรารภให้มีการผลิตแพทย์เพิม่ มาก
ขนึ้ เพือ่ ใหเ้ พยี งพอทจี่ ะชว่ ยเหลอื ประชาชน โรงเรยี นแพทย์
แหง่ ที่ 2 จงึ ไดถ้ อื กาเนดิ ขึน้ ทโี่ รงพยาบาลจฬุ าลงกรณ์ ซงึ่ ในปั จจบุ นั
คือ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย

หลงั จากนนั้ ในวันที่ 5 มถิ ุนายน พ.ศ. 2489 พระองค์ทรงหวา่ นข้าว
ณ แปลงสาธติ ของมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ซงึ่ ถอื เป็นพระราช
กรณียกิจสดุ ท้าย ก่อนเสดจ็ สวรรคต

พระราชกรณยี กจิ ของรชั กาลที่ 8

ดา้ นการปกครอง -พระองค์ได้เสด็จพระราชดาเนิน ไปในพระราชพิธีพระราชทาน
รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ในวนั ที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2489

-เปิ ดประชมุ สภาผู้แทนในวนั ที่ 1 มถิ ุนายน พ.ศ. 2489
-เสดจ็ พระราชดาเนนิ ทรงเยีย่ มราษฎรในจงั หวดั ต่าง ๆ และทรงเยี่ยมชาว
ไทยเชอื้ สายจีนเป็ นครัง้ แรก ณ สาเพ็ง พระนคร พร้อมด้วย สมเด็จพระ
เจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ าภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน พ.ศ.
2489 ซงึ่ เป็ นชว่ งทีเ่ กดิ ความขัดแย้งกันระหว่างชาวไทยและชาวไทยเชือ้ สาย
จีน จนเกอื บเกิดสงครามกลางเมอื ง
เมื่อพระองค์ทรงทราบเรื่อง มีพระราชดาริว่า หากปล่อยความขุ่นข้อง
บาดหมางไว้เช่นนี้ จะเป็ นผลร้ายตลอดไป จึงทรงตัดสิ นพระทัยเสด็จพระ
ราชดาเนินสาเพ็ง ซึ่งใช้ระยะเวลาประมาณ 4 ชั่วโมง และพระองค์ทรงพระ
ราชดาเนินด้วยพระบาทเป็ นระยะประมาณ 3 กิโลเมตร การเสด็จพระราช
ดาเนนิ สาเพง็ ในครงั้ นจี้ งึ เป็ นการประสานรอยรา้ วทเี่ กิดขึน้ ใหห้ มดไป

พระราชกรณยี กจิ ของรชั กาลที่ 8

ด้านการศาสนา

-ในการเสด็จนิวัติพระนครครัง้ แรกนัน้ พระองค์ได้ประกอบพิธีทรงปฏญิ าณตนเป็ นพุทธมามกะ ท่ามกลางมณฑลสงฆ์
ในพระอุโบสถวดั พระศรรี ตั นศาสดารามเมือ่ วนั ที่ 19 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2481
-เสด็จพระราชดาเนินไปทรงนมัสการพระพุทธรูปในพระอารามที่สาคัญ เช่น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราช
วรมหาวิหาร วดั เบญจมบพิตรดุสิ ตวนารามราชวรวิหาร วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร และวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร โดยเฉพาะที่วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหารนัน้
พระองค์เคยมีพระราชดารัสกล่าวว่า “ที่นีส่ งบเงียบน่าอยู่จริง” ดังนัน้ เมือ่ พระองค์เสด็จสวรรคต จึงได้นาพระบรมราช
สรรี างคารของพระองค์มาประดิษฐาน ณ วดั แห่งนี้
-พระองค์ยังทรงตัง้ พระราชหฤทัยว่าจะผนวชในพระพุทธศาสนา โดยได้มีพระราชหัตเลขาถึงสมเด็จพระสั งฆราชเจ้า
กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ เมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2489 ทรงขอสั งฆราชานุเคราะห์ในการศึ กษาตาราทาง
พระพุทธศาสนาเพอื่ ใช้ในการเตรียมพระองค์ในการทีจ่ ะอปุ สมบท แตก่ ็มไิ ดผ้ นวชตามทตี่ งั้ พระราชหฤทัยไว้

นอกจากนีย้ ังได้พระราชทานพระราชทรัพย์บารุงวัดวาอาราม กับพระราชทานพระบรมราชูปถัมภ์แก่ศาสนาอืน่ ตาม
สมควร

วนั นมี้ ีอะไร...

12 ปี ก่อน

พ.ศ. 2549 พระราชพิธีบวงสรวงบูรพมหา
กษัตริยาธิราช ณ พลับพลาพิธีพระที่นั่ง
อนันตสมาคม และเสด็จออกมหาสมาคมรับ
การถวายพระพรชัยมงคล ณ สี หบัญชร
พระทนี่ ัง่ อนนั ตสมาคม

วนั นีม้ ีอะไร...

28 ปี กอ่ น

พ.ศ. 2533 อลั บัม้ ชุด “Please Hammer, Don't
Hurt 'Em” ของ เอ็มซี แฮมเมอร์ สร้างสถิติด้วย
การติดอันดับหนึ่งชาร์ตบิลบอร์ดติดต่อกัน 21
สั ปดาห์ ซึง่ ถือว่ายาวนานทีส่ ุดนับตัง้ แต่มีชาร์ตนี้
มา

วนั นมี้ ีอะไร...

25 ปี กอ่ น

พ.ศ. 2536 วันเกิด ฮย็อนซอง นักร้อง
แ ห่ ง ว ง บ อ ย เ ฟ ร น ด์ ( Boyfriend)
บอยแบนด์ดงั จากเกาหลใี ต้

การจดั กจิ กรรม วนั อานนั ทมหดิ ล

- คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ดาริจัดงานเป็ นประจาทุกปี ด้วยสานึก ใน
พระมหากรณุ าธิคุณของพระองค์ทา่ นซงึ่ ได้สร้างคุณูปการด่อวงการแพทยแ์ ละการศึกษา
- นอกจากนีย้ ังมี พิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
พระอฐั มรามาธบิ ดนิ ทร ของนสิ ิตคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย
- พิธีวางพวงมาลาถวายราชสั กการะพระบรมราชานุสาวรีย์ พิธีบาเพ็ญกุศลอุทิศถวาย พระบาทสมเด็จพระ
ปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ณ อาคารวชิรญาณวงศ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์,
การจัดทาเข็มกลัดที่ระลึก, การจัดการแข่งขันตอบปั ญหาวิชาการชีววิทยาและวิทยาศาสตร์การแพทย์
ชงิ โล่พระราชทาน, การจดั งานเสวนาเนอื่ งสั ปดาหว์ ันอานันทมหดิ ล และกิจกรรมบาเพ็ญประโยชน์อืน่ ๆ
เพอื่ ถวายเป็นพระราชกุศล

นอกจากนีใ้ นวนั อานนั ทมหิดลยงั ได้ถือเป็นวนั สาคัญของโรงเรียนเทพศิรินทร์ ซงึ่ มีกิจกรรมได้แก่
พิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์และพิธีวางพวงมาลาถวายราชสั กการะพระบรมราชานุสาวรี ย์
เชน่ เดยี วกนั