MODUL PDPR PRINSIP PERAKAUNAN 2

SMK PETALING

BATU 6, JALAN KLANG LAMA, 46000 KUALA LUMPUR

MODUL PEMBELAJARAN MURID

PRINSIP PERAKAUNAN
TINGKATAN 5

Dengan Kerjasama PIBG Smk Petaling

2

MODUL 12.1 KAWALAN TUNAI

TUJUAN
KAWALAN TUNAI

Peta Bulatan :mendefinasikan mengikut konteks

. PENERIMAAN TUNAI PEMBAYARAN TUNAI

ASPEK KAWALAN DALAM
PENGENDALIAN TUNAI

.
.

KAEDAH KAWALAN TUNAI

3

MODUL 12.2 PENYATA PENYESUAIAN BANK

Soalan 1

Buku Tunai Perniagaan Mutiara Berhad menunjukkan baki yang berbeza dengan Penyata Bank pada 31 Mei 2020.
Berikut ialah Buku Tunai dan Penyata Bank pada tarikh tersebut :

Buku Tunai (Ruangan Bank)

Tarikh Perkara RM Tarikh No. Cek Perkara RM

2020 Baki b/b 7 350 2020 1083 Sewa 850
Mei 1 Jualan Mei 2 Baiki kenderaan 500
Akilla Berhad Komisen 590
3 Farah 2 550 4 1084 Angkutan masuk 220
5 Bona Berhad 870 6 1085 David & Co 2 477
8 Perniagaan Dini 10 1086 Arguna Sdn Bhd 5 633
25 Peruncit Ahmad 1 450 24 1087 Tenaga Nasional Bhd 120
28 Alwi Trading 2 530 27 1088
29 1 770 29 1089 Baki h/b 10 960
30 2 430 21 350
2 400 31

21 350

Jun 1 Baki b/b 10 960

Perniagaan Geliga Berhad BANK JAKSA MALAYSIA BHAD
Temerloh, Pahang PENYATA BANK
No. Akaun : 02-1019878738
Tarikh : 31 Mei 2020

Tarikh Butir No. Debit Kredit Baki
cek RM RM
2020 Mei 1 Baki RM
5 Cek 1083 850 2 550 8 150
10 Cek 1084 500 870 7 300
11 Deposit 6 800
Deposit 1082 800 1 450 9 350
12 Cek 15 10 220
Buku cek 1086 1 770 9 420
14 Cek 220 1 560 9 405
16 Deposit 1088 2 300 9 185
28 Cek 1087 5 633 2 430 10 635
Cek 2 747 5 002
29 Deposit 2 255
30 Dividen (Syarikat Alma Bhd) 4 025
Syarikat Koh Bhd (pindahan kredit) 5 585
31 Deposit 7 885
10 315

Maklumat tambahan :
(i) Cek yang diterima pada 25 Mei 2020 dipulangkan oleh bank dengan tanda "Rujuk Penyuruh Bayar"
(ii) Cek yang dikeluarkan bernombor 1087 dikenalpasti berlaku kesilapan catatan dalam Buku Tunai.

Anda dikehendaki :
(a) mengemaskinikan Buku Tunai untuk bulan Mei 2020.
(b) menyediakan Penyata Penyesuaian Bank untuk bulan yang sama

4

Soalan 2

Syarikat Sejati Bhd. telah menerima penyata banknya bagi bulan Oktober 2020. Berikut ialah buku
tunai dan penyata banknya untuk bulan tersebut

BUKU TUNAI (RUANGAN BANK SAHAJA)

Tarikh Butir RM Tarikh Butir No. Cek RM
2020
Okt 1 2020 354781 799
14 354782 540
22 Sewa 4 500 Okt 1 Baki b/b 354783 1 255
25 354784 21 208
26 Jualan 12 780 4 Manis Madu Bhd 354786 325
28 354787 954
31 Nora 338 5 Sinar Desa 2 546
27 627
Ranjini 1 537 5 Leong Kim

Mutiara Berhad 2 004 7 Klinik Tan

Kejora Inn 1 789 17 Saujana Bhd

Baki h/b 4 679 22 Belian

27 627

Tarikh Butir PENYATA BANK Kredit Baki
2020 Debit 2 655
Okt 1 369 (dt)
7 Baki b/b 540 12 780 909 (dt)
8 Cek No. 354781 2 004 1 746 (kt)
14 Komisen 800 946 (kt)
16 Insurans - perindah sedia ada 25 921 (kt)
20 Caj bank 430 491 (kt)
20 Cek No. 354778 21 208 20 717 (dt)
22 Cek No. 354783 325 21 042 (dt)
24 Cek No. 354784 8 262 (dt)
25 Deposit 2 546 10 808 (dt)
26 Cek No. 354787 8 804 (dt)
31 Deposit 338 9 142 (dt)
Cek No. 354785

Maklumat tambahan :
(i) Cek yang diterima pada 28 Oktober 2020 dipulangkan oleh bank dengan tanda "Rujuk

Penyuruh Bayar"
(ii) Cek yang dikeluarkan bernombor 354785 RM338 telah didebitkan dalam Buku Tunai

Anda dikehendaki :
(a) mengemaskinikan Buku Tunai untuk bulan Oktober 2020
(b) menyediakan Penyata Penyesuaian Bank untuk bulan yang sama

5

Soalan 3

Sayang’Ku Sdn Bhd telah menerima penyata banknya bagi bulan Oktober 2020. Berikut ialah
Buku Tunai dan Penyata Banknya untuk bulan tersebut

BUKU TUNAI (RUANGAN BANK SAHAJA)

Tarikh Butir RM Tarikh Butir No. Cek RM
2020
Okt 1 2020
14
22 Sewa 4 500 Okt 1 Baki b/b 1 675
25 1 865
26 Jualan 12 780 2 Demo Maju 354780
28 354781 540
Nora 338 4 Sri Kundang 354782 1 255
354783 1 208
Sundram 1 537 5 Sinar Desa 354784
354785 325
Mutiara Berhad 2 004 5 Leong Kim 354786 180
354787 954
Seri Kejora 1 789 7 Motor Tan 2 546
12 400
12 Kedai Deva 22 948

17 Saujana Bhd

22 Belian

31 Baki h/b

22 948

Tarikh Butir PENYATA BANK Kredit Baki
2020 Debit 2 655
Okt 1 369 (Dt)
Baki b/b 540 12 780 909 (Dt)
7 Cek No. 354781 2 004 1 746 (Kt)
8 Komisen 876 338 870 (Kt)
11 Cek No. 354779 800 70 (Kt)
14 Insurans - perindah sedia ada 25 45 (Kt)
16 Caj bank 180 135 (Dt)
18 Cek No. 354785 430 565 (Dt)
20 Cek No. 354778 1 208 1 773 (Dt)
20 Cek No. 354783 325 2 098 (Dt)
22 Cek No. 354784 10 682 (Kt)
24 Deposit 2 546 8 136 (Kt)
25 Cek No. 354787 10 140 (Kt)
26 Deposit 1 658 8 482 (Kt)
27 Cek No. 354780 8 820 (Kt)
31 Deposit

Maklumat tambahan :
(i) Cek yang diterima pada 28 Oktober 2020 dipulangkan oleh bank dengan tanda "Rujuk

Penyuruh Bayar"
(ii) Cek yang dikeluarkan bernombor 354780 dikenalpasti berlaku kesilapan catatan dalam
Buku Tunai

Anda dikehendaki menyediakan Penyata Penyesuaian Bank tanpa mengemaskini Buku Tunai

6

Soalan 4

Kamal Enterprise menerima Penyata bank bagi bulan berakhir 31 Mac 2020. Baki Penyata Bank
yang diterima berbeza dengan baki Buku Tunainya

Berikut adalah Penyata Bank dan Buku Tunai pada tarikh berkenaan

Penyata Bank
Bank Kualiti Berhad

Kamal Enterprise No. Akaun : 156846-12-1200
Tarikh : 31 Mac 2020

Tarikh Butir Debit Kredit Baki
2020 RM RM RM
Baki 6 920 9 160
Mac 1 Cek No.500120 1 950 10 102 7 210
3 Deposit 1 300
4 Cek No. 500119 2 430 14 130
7 Cek No. 500117 870 4 710 11 700
Deposit 10 830
12 Arahan tetap - sewa 500 20 932
13 Dividen - Maju Berhad 20 432
14 Cek No. 500122 240 21 732
20 Cek No. 500121 1 890 21 492
21 Caj bank 19 602
24 Cek No. 500123 70 19 532
26 Deposit 5 312 14 220
27 18 930
(kt)

Buku Tunai

Tarikh Butir Jumlah Tarikh Buitr No. Cek Jumlah
2020
Baki b/b 5 860 2020
Mac 1 Jualan 6 920
4 Mutiara Berhad 10 102 Mac 2 Belian 500120 1 950
10 Amin Enterprise 500121 1 980
13 Jualan 760 18 Alatan pejabat 500122
25 Suraya Trading 4 710 500123 240
29 19 28 19 Sharifah Bakery 500124 5 312
500125
30 280 23 Rozi Enterprise 448
19 138 1 212
27 Belanja runcit 19 138
30 280
29 Belian

31 Baki h/b

April 1 Baki b/b

Maklumat tambahan :
(i) Cek No. 500121 telah tersalah rekod dalam Buku Tunai
(ii) Cek yang diterima pada 13 Mac telah dipulangkan oleh bank dengan tanda 'Rujuk

kepada penyuruh bayar'

Anda dikehendaki menyediakan Penyata Penyesuaian Bank pada 31 Mac 2019 tanpa
mengemaskinikan Buku Tunai

7

Soalan 5

Emalin, pemilik Perniagaan Emalin menerima penyata bank bagi bulan Oktober 2020. Beliau mendapati

baki akhir penyata bank berbeza dengan baki buku tunai seperti berikut :

RM

Penyata bank 239 Debit

Buku tunai 3 451

Setelah Emilin membandingkan penyata bank dengan buku tunai, perkara berikut ditemui :
(i) Arahan tetap untuk bayaran insuran RM747 belum direkod dalam buku tunai
(ii) Cek RM1 251 untuk sewa dan RM385 kepada Ahmad belum dikemukan kepada bank
(iii) Dividen RM528 daripada Wawasan Berhad dan caj bank RM61 belum direkod dalam buku
tunai
(iv) Cek RM3 958 daripada Syarikat Lily telah didepositkan pada 3 Oktober 2020, tetapi belum

dikreditkan oleh bank
(v) Cek RM832 yang diterima daripada Din telah dipulangkan oleh bank bertanda 'rujuk penyuruh

bayar' tetapi belum direkodkan dalam buku tunai
(vi) Cek RM128 kepada Aziz telah didebitkan oleh bank tetapi direkodkan disebelah debit buku tunai

Anda dikehendaki menyediakan penyata Penyesuaian Bank tanpa mengemas kini Buku Tunai.

Soalan 6

Ringkasan Akaun Bank dalam Buku Tunai Perniagaan Danny bagi bulan berakhir 31 Mac 2020 adalah
seperti berikut :

Baki pada 1 Mac 2020 RM
Jumlah deposit 5 200
27 600
Jumlah bayaran 32 800
Baki pada 31 Mac 2020 (16 500)
16 300

Penyata Bank yang diterima pada 31 Mac 2020 menunjukkan baki yang berbeza. Setelah memeriksa rekod
perakaunan, perbezaan tersebut disebabkan oleh perkara-perkara yang berikut :
i. Sekeping cek bernilai RM1 650 yang dibayar kepada Syarikat Zalia telah dicatatkan dalam Buku

Tunai sebagai RM1 560.
ii. Deposit cek daripada Saujana Trading RM2 300 pada 31 Mac belum dikreditkan oleh bank.
iii. Bank telah membayar ansuran van RM850 dan premium inurans sebanyak RM960 bagi pihak

Perniagaan Danny mengikut perindah sedia ada.
iv. Dua keeping cek yang belum ditunaikan oleh bank :

Perniagaan Syiro No. Cek : 127868 RM1 300
Belian No. Cek : 127870 RM2 100

v. Bayaran perkhidmatan bank sebanyak RM120 yang ditunjukkan dalam Penyata Bank belum
direkodkan dalam Buku Tunai

vi. Cek pelanggan iaitu Kodiang Trading bernilai RM1 200 yang telah dibankkan pada 25 Jun 2020
dipulangkan oleh bank bertanda ‘Rujuk kepada Penyuruh Bayar’

vii. Cek bernilai RM2 400 yang dibayar kepada Syarikat Jitra Berhad telah didebitkan oleh bank tetapi
direkodkan disebelah debit Buku Tunai.

viii. Dividen berjumlah RM890 diterima terus oleh pihak bank bagi pihak Perniagaan Danny belum
direkodkan lagi dalam Buku Tunai.

Anda dikehendaki menyediakan Penyata Penyesuaian Bank tanpa mengemaskinikan Buku Tunai

8

9

10

11

12

13

14

15

16

MODUL 12.3 BELANJAWAN TUNAI

BIL URUS NIAGA PENERIMAAN PEMBAYARAN TIADA KESAN
1 Jualan tunai

2 Membayar sewa dengan cek

3 Menerima sewa dengan tunai

4 Jualan kredit

5 Pulangan jualan

6 Pulangan belian

7 Belian tunai

8 Belian kredit

9 Membeli alatan pejabat secara tunai

Alatan pejabat disusut nilaikan dengan
10 kadar 20% setahun kaedah garis lurus

11 Menjual kenderaan lama. Terima cek

12 Menerimaan komisen

Membuat pinjaman , diluluskan dan
13 dimasukkan ke dalam akaun

perniagaan.

14 Peruntukan hutang ragu 5% atas baki
Akaun Belum Terima

15 Memasukkan tunai sebagai modal
tambahan

16 Membayar insurans dengan cek

17 Membayar gaji

18 Membayar komisen

19 Pelanggan menjelaskan hutang

20 Menjelaskan hutang kepada pembekal

21 Pulangan masuk

22 Pulangan keluar

17

Soalan 1

Cik Nina memulakan Perusahaan Keropok Ninja pada 1 Oktober 2020 dengan modal tunai sebanyak RM25

000. Maklumat perancangan yang diperoleh daripadanya untuk tahun 2020 adalah seperti berikut :

(i) Pada awal 0ktober, perniagaan membeli sebuah mesin RM20 000 secara tunai

(ii) Pada bulan Oktober, 5 orang pekerja diambil dan ditambah 3 orang lagi pada bulan

Disember. Gaji bulanan seorang pekerja RM300

(iii) Sewa premis RM1 200 setiap bulan

(iv) Pada bulan November perniagaan mendapat pinjaman bank RM10 000. Pinjaman di bayar balik

RM400 setiap bulan mulai Disember

(v) Hasil jualan tunai :

RM

Oktober 20 000

November 25 000

Disember 30 000

(vi) Belian bahan pada bulan Oktober dan November RM18 000 setiap bulan manakala pada bulan
(vii) Disember bertambah sebanyak RM10 000
(viii) Belanja angkutan RM250 setiap bulan manakala pada bulan Disember bertambah
sebanyak 40% daripada bulan sebelum nya
Pelbagai belanja RM220 setiap bulan

Anda dikehendaki menyediakan Penyata Belanjawan Tunai bagi tiga bulan berakhir 31 Disember 2020

Soalan 2

Puan Zubaidah ialah pemilik Pusat Asuhan Manjaku di Taman Permai Jaya. Pada 1 Januari 2021, baki tunai
perniagaannya ialah RM5 640.

Anggaran kewangan yang disediakan oleh Puan Zubaidah bagi suku tahun berakhir 31 Mac 2019 adalah
seperti berikut :

(i) Sewa premis untuk 3 bulan berjumlah RM2 550 di bayar pada bulan Januari
(ii) Alatan bernilai RM2 500 akan dibeli dalam bulan Januari dan membayar wang pendahuluan RM1

500 dan bakinya akan dibayar pada bulan berikutnya.
(iii) Kutipan yuran bulanan bagi bulan Januari dan Februari masing-masing ialah RM2 250. Dalam

bulan Mac dijangkakan 10 orang lagi kanak-kanak akan berdaftar dan yuran bulanan bagi setiap
kanak-kanak itu ialah RM150 seorang. Jumlah bayaran pendaftaran 10 orang kanak-kanak itu ialah
RM200
(iv) Gaji pembantu di pusat asuhan ini ialah RM760 sebulan. Pada bulan Mac seorang lagi pembantu
diambil bekerja. Bayaran gaji bagi bulan Mac dijangkakan berjumlah RM1 140.
(v) Kadar bayaran bulanan dianggarkan RM80
(vi) Belanja makanan dan minuman bagi bulan Januari dan Februari dianggarkan RM500 sebulan.
jumlah ini dijangka meningkat sebanyak 24% pada bulan Mac

Anda dikehendaki menyediakan Penyata belanjawan Tunai bagi tiga bulan berakhir 31 Mac 2021

18

Soalan 3

Cik Arina, seorang peniaga Kedai Buku Reen, meminta bantuan anda menyediakan anggaran belanjawan
tunai untuk tempoh tiga bulan, bermula 1 Oktober 2020 hingga 31 Disember 2020.

Anggaran penerimaan dan pembayaran tunai perniagaannya adalah seperti berikut :

(i) Baki tunai pada 1 Oktober 2020 ialah RM2 500

(ii) Jualan tunai bagi bulan Oktober dan November adalah sama iaitu RM7 500 tetapi

dijangka meningkat kepada RM8 500 pada bulan berikutnya

(iii) Belian pada bulan Oktober sebanyak RM8 800. Belian dilakukan dua bulan sekali dengan

pengurangan sebanyak 25%

(iv) Jualan kredit pada bulan November RM7 425. Pelanggan akan membayar sebanyak 80% pada bulan

Disember 2020

(v) Pinjaman bank sebanyak RM5 000 akan diperoleh pada bulan November 2020

(vi) Sewa bulanan sehingga November 2020 ialah RM800. Mulai bulan Disember, perniagaan akan

berpindah ke premis baru yang dibeli dengan harga RM150 000. Pembayaran pendahuluan RM15

000 dibayar pada bulan tersebut

Anda dikehendaki menyediakan penyata belanjawan tunai bagi tiga bulan berakhir 31 Disember 2020

Soalan 4

Encik Faizal ialah pemilik kedai buku Rico Enterprise di Bandaraya Ipoh. Pada 1 Januari 2021, baki tunai
perniagaannya ialah RM4 600

Anggaran perbelanjaan bagi tiga bulan pertama tahun 2021 adalah seperti berikut :

Belian Januari Februari Mac
Susutnilai lengkapan RM RM RM
Kadar bayaran 8200
9 600 7 300 220
220 220 550
600 500

Maklumat tambahan :

(i) Pada bulan Disember 2020 , jumlah jualan RM25 300 dan jumlah belian RM12 200

(ii) Anggaran jualan

Januari : RM20 000

Februari dan Mac : Bertambah sebanyak 5% daripada bulan sebelumnya

(iii) Komisen diterima dianggarkan sebanyak 2% daripada jualan bulan sebelumnya

(iv) 70% daripada jumlah belian adalah secara kredit dengan tempoh kredit selama satu bulan

(v) Terdapat tiga orang pekerja pada bulan Januari dengan gaji bulanan sebanyak RM800 seorang. pada

bulan Mac seorang pekerjanya menerima kenaikan gaji sebanyak 30%

(vi) Sebuah mesin fotostat baru akan dibeli pada bulan Februari dengan harga RM8 500 dengan bayaran

pendahuluan RM2 500. Bakinya akan dibayar secara ansurans selama tiga bulan bermula bulan

Mac

(vii) Kadar bayaran bulan semasa akan dibayar pada bulan berikutnya. Kadar bayaran pada bulan

Disember 2020 ialah RM670

Anda dikehendaki menyediakan Belanjawan Tunai Rico Enterprise bagi tiga bulan berakhir 31 Mac 2021
(tunjukkan lebihan atau kurangan)

19

Soalan 5

Elly bercadang untuk menjalankan Kedai Dobi pada 1 Januari 2021 dengan modal permulaan RM32 400

yang terdiri daripada :

RM

Tunai di bank 1 980

Tunai di tangan 500

Mesin dobi 30 000

Elly bercadang untuk memohon pinjaman sebanyak RM12 000 pada Februari 2020 berkadar faedah 8%
setahun. Pinjman akan dibayar balik secara bulanan selama 4 tahun, bermula bulan berikutnya.

Anggaran penerimaan dan pembayaran bagi perniagaannya adalah seperti berikut :

(i) Hasil daripada perkhidmatan dobi bagi Januari ialah RM8 900. Hasil ini dijangka meningkat
10% setiap bulan daripada bulan sebelumnya.

(ii) Jumlah belian bahan pencuci mengikut bulan adalah seperti berikut :

RM

Januari 1 500

Februari 1 800

Mac 2 160

60% belian bahan pencuci akan dibayar secara tunai dan bakinya akan dijelaskan pada bulan

berikutnya.

(iii) Sewa bulanan ialah RM1 200

(iv) Anggaran belanja utiliti:

RM

Januari 860

Februari 970

Mac 1 120

(v) Perniagaan merancang untuk membeli lima unit alat pengering dan dua unit mesin dobi dengan
kos keseluruhan berjumlah RM40 000 pada bulan Mac. Bayaran pendahuluan sebanyak 60%
akan dibuat dan baki dijelaskan sepenuhnya pada bulan berikutnya.

(a) Anda dikehendaki menyediakan bagi pihak Elly, belanjawan tunai bagi tiga bulan berakhir 31
Mac 2021

(b) Sekiranya penerimaan dan pembayaran sebenar bagi tempoh Januari hingga Mac 2021 adalah

seperti berikut:

RM

Hasil perkhidmatan dobi 27 860

Belian bahan pencuci 3 100

bandingkan dapatan di 5(a) dengan 5(b), berikan pendapat anda.

20

MODUL 16: PERAKAUNAN KOS

Jenis kos

Kos tetap Kos berubah

Definisi Definisi

Contoh contoh

Kos Pengeluaran

Pilih butir-butir yang berkaitan dengan Akaun Pengeluaran dan tandakan (√ ) di ruang yang sesuai
Kos pengeluaran

Butir Kos Kos Belanja Kos Tak
Gaji pekerja pejabat bahan buruh langsung overhed perlu
langsung langsung rekod

Gaji pekerja kilang

Upah buruh langsung

Belian bahan langsung

Inventori awal barang siap

Inventori awal bahan langsung

Gaji penyelia kilang

Bayaran hak cipta

Alat tulis kilang

Mesin

Susutnilai mesin

Belanja alat-alat kecil

Royalti

Belanja tak langsung

21

Soalan 1

Syarikat Gemilang Sdn Bhd ialah sebuah perniagaan yang mengeluarkan raket tenis. Maklumat
berikut dipetik daripada buku perniagaan tersebut pada 31 Mei 2021

Inventori pada 1 Julai 2020 RM
Bahan langsung
Kerja dalam proses 8 700
Barang siap 3 440
3 800
Inventori pada 31 Mei 2021
Bahan langsung 5 960
Kerja dalam proses 1 840
Barang siap 4 660
84 400
Belian bahan langsung 3 560
Insurans atas belian
Angkutan keluar 870
Angkutan masuk 1 200
Pulangan belian 2 340
Gaji operator kilang 36 660
Gaji penyelia kilang 10 400
Gaji pekerja pejabat 6 390
Bahan tak langsung 2 490
Royalti 1 900
Sewa kilang 18 600
Kadar bayaran kilang 8 860
Logi dan mesin 130 000
Susut nilai terkumpul logi dan mesin 13 000
Belanja am :
3 260
Pejabat 1 220
Kilang

Maklumat tambahan :
Logi dan mesin disusut nilaikan 10% setahun atas kos.

Anda dikehendaki menyediakan Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir 31 Mei 2021.

22

Syarikat Gemilang Berhad
Akaun pengeluaran bagi tahun berakhir 31 Mei 2020
Kos bahan langsung

Kos buruh langsung RM84 800

Belanja langsung RM123 360
Kos prima
Kos overhed RM54 570
RM177 930
Kos pengeluaran RM179 530

23

Soalan 2

Maklumat berikut diambil daripada buku NAZURA Berhad pada 30 Jun 2021 :

Inventori pada 1 Julai 2020 RM
Bahan langsung
Kerja dalam proses 15 870
Alat tulis kilang 5 780

Belian bahan langsung 120
Bayaran royalti kilang 43 400
Jualan 3 600
Bahan bakar kilang 76 100
Pulangan keluar bahan langsung 3 678
Belian alat tulis kilang
Angkutan masuk bahan lamgsung 245
Insurans kilang 160
Patent 668
Upah buruh langsung 3 500
Upah buruh tak langsung 380
Gaji jurujual 5 800
Kadar bayaran kilang 2 680
Lengkapan 8 355
Belanja pembaikan kilang 1 895
Sewa bangunan 12 600
Logi dan mesin (kos) 5 000
Inventori pada 30 Jun 2021 7 200
36 000
Bahan langsung
Kerja dalam proses 14 790
Alat tulis kilang 8 900

95

Maklumat tambahan :
(i) 70% daripada belanja pembaikan kilang dipindahkan ke Akaun Lengkapan
(ii) Logi dan mesin disusutnilaikan 10% setahun atas kos
(iii) Elektrik kilang prabayar RM95
(iv) Sewa bangunan dibahagikan antara kilang dan pejabat dengan nisbah 3 : 1
(v) Upah buruh langsung RM2 500 bagi bulan Jun 2021 belum lagi dibayar

Anda dikehendaki menyediakan Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir 30 Jun 2021

24

Soalan 3

Berikut ialah maklumat yang dipetik daripada buku-buku Perkilangan Seri Buana pada 31 Disember 2020
:

Belian RM
Bahan langsung
Barang siap 18 540
6 500
Inventori pada 1 Januari 2020:
Bahan langsung 6 750
Barang siap 5 600
2 600
Sewa kilang
Angkutan keluar 680
Modal pada 1 Januari 2020 30 800
Bank
Royalti 1 240
Akaun Belum Terima 1 400
Akaun Belum Bayar 1 940
Pulangan bahan langsung 2 460
Buruh langsung
Buruh tak langsung 940
Gaji pejabat 5 000
Belanja jualan
Air dan elektrik : 950
3 600
Kilang 1 230
Pejabat
Pinjaman bank 1 570
Belanja am kilang 800
Jualan
Pulangan jualan 8 900
160

49 584
440

Maklumat tambahan :

(i) Sewa kilang prabayar RM100

(ii) Inventori pada 31 Disember 2020 :

Bahan langsung RM5 200

Barang siap RM6 470

(iii) Belanja am kilang tertinggal catat RM55

Anda dikehendaki menyediakan :
(a) Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir 31 Disember 2020
(b) Akaun Perdagangan bagi tahun berakhir 31 Disember 2020

25

Soalan 4

Berikut ialah maklumat yang diberi oleh Syarikat Wangsa Sdn.Bhd., sebuah kilang kasut bagi tahun
kewangan berakhir 31 Disember 2020 :

RM RM

Inventori pada 1 Januari 2020: 8 130
Bahan langsung
Kerja dalam proses : 1 600 2 285
Bahan langsung 457 6 700
Buruh kilang 228 77 890
Overhed kilang 5 615
Barang siap 1 740
33 520
Belian bahan langsung 2 412
Duti import bahan langsung 4 775
Angkutan masuk bahan langsung 3 600
Upah buruh kilang 80 000
Pulangan bahan langsung 14 400
Gaji tak langsung 1 320
Gaji pejabat 2 400
Logi dan mesin 1 325
Sewa bangunan
Insurans 980
Kadar bayaran
Belanja am kilang 2 550 7 650
Hak cipta 730
Inventori pada 31 Disember 2020 : 365 3 645
5 100
Bahan langsung
Kerja dalam proses :

Bahan langsung
Buruh kilang
Overhed kilang
Barang siap

Maklumat tambahan :
(i) Sewa dan kadar bayaran dibahagi antara kilang dan pejabat mengikut nisbah 3 : 1
(ii) Logi dan mesin disusutnilaikan sebanyak 10% setahun atas kos
(iii) Insurans prabayar RM200

Anda dikehendaki menyediakan Akaun Pengeluaran Syarikat Wangsa Sdn. Bhd bagi tahun berakhir 31
Disember 2020

26

Soalan 5

Maklumat berikut diambil daripada buku Sofee Reena Berhad, pengeluar barang-barang kulit di Senawang,
Negeri Sembilan pada 30 Jun 2021

RM RM

Inventori pada 1 Julai 2020: 10 240
Bahan langsung
Kerja dalam proses 2 200 3 111
Bahan langsung 610 8 200
Buruh langsung 301 86 856
Overhed 2 415
Barang siap 41 430
7 100
Belian bahan langsung 5 800
Angkutan masuk bahan langsung 100 000
Upah buruh langsung 19 000
Gaji tak langsung 18 600
Gaji pejabat 2 240
Logi dan mesin (kos) 6 850
Susutnilai terkumpul logi dan mesin
Sewa 820
Insurans
Kadar bayaran kilang 9 150
Minyak pelincir kilang
Inventori pada 30 Jun 2021 : 3 341 4 672
900 7 875
Bahan langsung 431
Kerja dalam proses

Bahan langsung
Buruh langsung
Overhed
Barang siap

Maklumat tambahan :
(i) Insurans terdahulu RM320
(ii) Sewa dibahagi antara kilang dan pejabat mengikut nisbah 3:1
(iii) Logi dan mesin disusutnilaikan 10% setahun mengikut kaedah baki berkurangan

Anda dikehendaki menyediakan Akaun Pengeluaran Sofee Reena Berhad bagi tahun berakhir 30 Jun 2021

27

Soalan 6

Syarikat Angsana Sdn Bhd ialah sebuah perniagaan yang mengeluarkan barang permainan kanak-kanak.
Berikut ialah maklumat yang dipetik daripada buku perniagaan tersebut bagi tahun berakhir 30 September
2021 :

Inventori pada 1 Oktober 2020 : 8 625
Bahan langsung 3 223
Kerja dalam proses 2 400
Barang siap
Alat tulis kilang 980

Inventori pada 30 September 2021 : 6 529
Bahan langsung 4 465
Kerja dalam proses 3 200
Barang siap
Alat tulis kilang 180
98 226
Belian bahan langsung
Insurans atas belian 837
Angkutan keluar 2 454
Angkutan masuk 2 814
Pulangan masuk
Upah buruh langsung 645
Gaji buruh tak langsung 36 500
Gaji pekerja pejabat 8 400
Bahan tak langsung 9 800
Sewa
Elektrik dan air kilang 900
Logi dan mesin (kos) 36 000
Susutnilai terkumpul logi dan mesin 4 200
Diskaun diberi 120 000
Belanja am 54 000
1 255
Pejabat
Kilang 2 800
1 250

Maklumat tambahan :
(i) Upah buruh langsung bulan September 2021 sebanyak RM7 500 belum dibayar
(ii) Sewa dibahagikan antara kilang dan pejabat mengikut nisbah 3 : 1
(iii) Angkutan masuk RM400 tersalah catat dalam akaun angkutan keluar
(iv) Logi dan mesin disusutnilaikan 15% setahun mengikut kaedah baki berkurangan

Anda dikehendaki menyediakan Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir 30 September 2021

28

Soalan 7

Maklumat berikut diperoleh daripada buku perniagaan Kilang Batik Kazu di Marang, Terengganu pada 30
Jun 2021 :

Inventori pada 1 Julai 2020 : 9 656 21 832
Barang siap 7 520 33 566
Bahan langsung
Alat tulis kilang 88 1 348
Kerja dalam proses 4 568 457

Belian bahan langsung 8 756 1 440
Bahan bakar 5 570 3 600
Pulangan bahan langsung
Insurans kilang 120 960
Kadar bayaran 3 753 5 040
Bahan bungkusan 4 800
Gaji kerani pejabat 4 400
Sewa kilang
Upah buruh tak langsung 248
Belian alat tulis kilang 380
Duti import bahan langsung 200
Angkutan masuk 21 600
Gaji buruh langsung 15 000
Alatan kilang (kos) 3 000
Susutnilai terkumpul alatan kilang 1 532
Belanja am kilang
Inventori pada 30 Jun 2021 : 18 199

Barang siap
Bahan langsung
Alat tulis kilang
Kerja dalam proses

Maklumat tambahan :
(i) Kadar bayaran diagihkan antara pejabat dan kilang mengikut nisbah 1 : 3
(ii) Angkutan masuk RM120 tertinggal catat dalam buku perniagaan
(iii) Alatan kilang disusutnilaikan 10% setahun mengikut kaedah baki berkurangan

Sediakan Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir 30 Jun 2021

29

Soalan 8

Baki berikut telah diambil daripada buku perniagaan Janis Trading, sebuah pengilang kecil pada 31
Disember 2021 :

Inventori pada 1 Januari 2021 RM
Bahan langsung
Kerja dalam proses 26 700
Alatan 6 900
2 150
Belian
Bahan langsung 48 650
Alatan 5 420
84 000
Mesin dan lengkapan kilang (kos) 25 200
Susutnilai terkumpul mesin dan lengkapan kilang 37 400
Buruh langsung 10 800
Insurans 7 600
Elektrik dan air kilang 11 100
Sewa bangunan kilang 3 650
Angkutan masuk bahan langsung 12 350
Gaji tak langsung kilang 6 400
Belanja am kilang
Inventori pada 31 Disember 2021 : 19 800
7 950
Bahan langsung 3 500
Kerja dalam proses
Alatan

Maklumat tambahan : pejabat
(i) Elektrik dan air masih belum bayar sebanyak RM800
(ii) Sewa terdahulu RM1 500
(iii) Dua pertiga daripada insurans adalah untuk kilang manakala satu pertiga adalah untuk
(iv) Mesin dan lengkapan kilang disusutnilaikan pada kadar 5% setahun atas kos

Anda dikehendaki menyediakan :
(a) Akaun alatan pada 31 Disember 2021
(b) Akaun pengeluaran bagi tahun berakhir 31 Disember 2021

30

Soalan 9

Encik Amirul ialah pemilik kilang pemasangan bas sekolah. Imbangan Duga pada 31 Ogos 2021 adalah
seperti berikut :

Modal RM '000 RM '000
Inventori pada 1 September 2020 25 000
4 500 78 308
Bahan langsung 1 750 21
Kerja dalam proses 2 100
Barang siap 8 500
Jualan 27 070 450
Belian : 1 546
Bahan langsung 5 250
Bahan tak langsung 250 117 529
Pulangan bahan langsung 21 647
Belian alat-alat kecil 3 621
Upah langsung 1 250
Upah tak langsung
Gaji pentadbiran kilang 950
Gaji penyelia kilang 19 500
Peralatan (kos) 1 200
Kenderaan (kos)
Alat-alat kecil pada 1 September 2020 700
Susutnilai terkumpul pada 1 September 2020
Peralatan 690
Kenderaan 1 538
Elektrik 2 350
Belanja pentadbiran pejabat
Sewa 125
Insurans 350
Belanja penyelenggaran kenderaan 590
Belanja membaiki peralatan 20
Hutang lapuk 2 400
Ambilan 11 472
Akaun Belum Terima dan Akaun Belum Bayar 11 910
Bank 117 529

31

Maklumat tambahan RM '000
748
(i) Upah langsung belum bayar 250
(ii) Sewa belum bayar 15
(iii) Insurans prabayar
(iv) Inventori pada 31 Ogos 2021 4 650
1 825
- Bahan langsung 2 175
- Kerja dalam proses
- Barang siap

(v) Susutnilsi diperuntukan seperti berikut :
- Peralatan 20% setahun mengikut kaedah baki berkurangan
- Kenderaan 25% setahun atas kos
- Pada 31 Ogos 2016 alat-alat kecil dinilaikan RM600 000

(vi) Agihan perbelanjaan bagi kilang dan pejabat adalah seperti berikut :

Elektrik Kilang Pejabat
Sewa % %
Insurans 90 10
Belanja penyelenggaraan kenderaan 75 25
Susutnilai kenderaan 80 20
Belanja membaiki peralatan 20 80
Susutnilai peralatan 20 80
90 10
90 10

Anda dikehendaki menyediakan :
(i) Penyata Kos Pengeluaran bagi tahun berakhir 31 Ogos 2021
(ii) Akaun Perdagangan bagi tahun berakhir 31 Ogos 2021

32

16.3 ANALISIS TITIK PULANG MODAL

Soalan 1

Berikut ialah butir-butir operasi sebuah firma untuk tahun 2016 dan 2017 :

Tahun Unit Jumlah kos Jumlah jualan
RM RM
2016 45 000
2017 46 000 107 500 112 500
109 000 115 000

Harga jualan seunit, kos berubah seunit dan kos tetap pada dua tahun tersebut malar

Anda dikehendaki menghitung :
(a) Kos berubah seunit
(b) Kos tetap firma
(c) Harga jualan seunit
(d) Titik pulang modal pada tahun 2017
(e) Jumlah unit yang perlu dijual untuk mendapatkan keuntungan sebanyak RM10 000 pada tahun 2017

(andaikan kos berubah meningkat menjadi RM2 seunit)

Soalan 2

Syarikat Cergas Berhad telah membuat keputusan untuk mengeluarkan barang makanan. Kos yang

dijangkakan adalah seperti berikut :

RM

Mesin dan alatan 200 000

Sewa bangunan 10 000

Kos tetap lain 6 000

Kos berubah seunit 3

Kos tetap diandaikan malar. Harga jualan dicadangkan RM5 seunit

Anda dikehendaki :
Menghitung :
(i) titik pulang modal syarikat tersebut
(ii) keuntungan atau kerugian jika pengeluaran 99 500 unit
(iii) jumlah unit keluaran yang perlu dikeluarkan untuk mencapai keuntungan RM64 000
(iv) titik pulang modal jika kos berubah seunit bertambah sebanyak 50 sen tetapi harga jualan tidak

berubah

33

Soalan 3

Jadual berikut menunjukkan anggaran jumlah kos dan jumlah hasil Kilang Perabot Perkasa pada pelbagai
peringkat keluaran :

Paras keluaran Jumlah kos Jumlah Hasil
(Unit) (RM) (RM)
0 0
1 000 128 000
2 000 208 000 120 000
3 000 288 000 240 000
368 000 360 000

Kos tetap diandaikan malar :
(a) Anda dikehendaki menghitung :

(i) kos berubah seunit

(ii) harga jualan seunit

(iii) titik pulang modal pengeluaran tersebut

(iv) jumlah unit yang perlu dikeluarkan untuk mendapat keuntungan RM30 000

(b) Diandaikan dalam masa jangka pangjang, kos tetap turun 10% tetapi kos berubah dan harga jualan
seunit tidak berubah, hitungkan titik pulang modal

(c) Nyatakan dua kegunaan titik pulang modal

Soalan 4

(a) Apakah kos tetap dan kos berubah
(b) Encik Cheah bercadang menjadi pengeluar makanan ayam bermula 1 Januari 2017. Berikut adalah

maklumat daripada kajian yang telah dijalankan :

Sewa premis setahun RM
Jumlah kos berubah untuk 20 000 kilogram keluaran 3 600.00
Susutnilai mesin dan jentera untuk setahun 24 000.00
Harga jualan sekilogram keluaran dicadangkan 1 500.00

1.70

Kos tetap diandaikan malar sepanjang tahun

Anda dikehendaki menghitung :
(i) jumlah kos tetap

(ii) kos berubah sekilogram

(iii) titik pulang modal

(iv) Untung atau rugi jika syarikat mengeluarkan 20 000 kilogram keluaran

(v) titik pulang modal jika kos berubah RM1.30 sekilogram manakala kos dan hasil lain tidak berubah

34

Soalan 5

Kelab Keusahawanan Sekolah Menengah Kebangsaan Suria ingin menjual burger sempena karnival
Keusahawanan sekolah tersebut

Anggaran kos pengeluaran dan harga jualan adalah seperti berikut :

Sewa tapak RM
Sewa peralatan 25.00
Roti burger 10.00
Daging burger 0.05 seunit
Bahan-bahan lain 0.35 seunit
Harga jualan 0.10 seunit
1.20 seunit

Anda dikehendaki :
(a) Menghitung :

(i) Kos berubah seunit

(ii) Jumlah kos tetap

(iii) Titik pulang modal

(iv) Kuantiti burger yang perlu dijual jika kelab ingin memperoleh keuntungan sebanyak
RM350

(v) Keuntungan yang diperoleh jika kelab dapat menjual 500 unit burger

(vi) Titik pulang modal yang baru sekiranya kelab bercadang menjual burger pada harga M1.50
seunit. (Jumlah kos tetap dan Kos berubah seunit diandaikan malar)

(b) Nyatakan dua kegunaan titik pulang modal

Soalan 6

Perniagaan Perisa Nur, pembekal minuman bergas bercadang menjual minuman botol berperisa buah-
buahan di sekitar Kuala kangsar, Perak.

Anggaran kos dan hasil untuk pengeluaran tersebut adalah seperti berikut :

Sewa kedai RM
Mesin pembancuh 1 000.00
Botol plastik 5 000.00
Bahan perisa
Bahan langsung lain 0.10 sebotol
Harga jualan 0.30 sebotol
0.20 sebotol
1.40 sebotol

Anda dikehendaki :
(a) Hitung :

(i) Kos berubah seunit

(ii) Jumlah kos tetap

35

(iii) Titik pulang modal

(iv) Kuantiti botol minuman yang perlu dijual jika ingin memperoleh keuntungan sebanyak
RM2 400

(b) Berdasarkan jawapan di 4(a), lakarkan graf Titik Pulang Modal di atas kertas graf dengan
menunjukkan :
(i) garisan kos tetap
(ii) Garisan jumlah kos
(iii) garisan jumlah hasil
(iv) Titik pulang modal

Soalan 7

Syarikat Azdalila Sdn Bhd ialah pengeluar beg dan berikut ialah butir yang diberi olehnya untuk tahun
2016 dan 2017

Tahun Unit keluaran Jumlah Jualan Jumlah kos
(RM) (RM)
2016 12 000 240 000 174 000
2017 13 500 270 000 192 000

Diandaikan kos tetap, kos berubah dan harga jualan adalah malar bagi dua tahun tersebut.
(a) (i) Kos berubah seunit

(ii) Kos tetap

(iii) Harga jualan seunit

(iv) Titik pulang modal

(v) Unit pengeluaran jika syarikat tersebut ingin mendapatkan keuntungan RM 20 000 pada
tahun 2017

b) Jika syarikat tersebut merancang memodenkan kilangnya dengan menambahkan kos tetapnya sebanyak
20% dan mengurangkan kos berubah seunitnya sebanyak RM 2.00,

i. Kirakan titik pulang modal yang baru

ii Adakah syarikat tersebut perlu mengekalkan operasi semasanya atau memodenkan operasinya?
Berikan sebab untuk jawapan

Soalan 8

Butir-butir berikut diperoleh daripada Syarikat Abdul Hamid yang mengeluarkan sarung tangan.

Sewa kilang RM
Insurans kilang 3 000
Susut nilai mesin 2 550
Upah tak langsung 3 780
Upah langsung 1 720
Kos bahan langsung 3 200
Jumlah jualan ( 8 000 unit) 8 800
80 000
36

Anda dikehendaki:
Menghitung
i. Kos berubah seunit
ii. Margin caruman seunit
iii. Titik pulang modal dalam unit dan ringgit
iv. Kuantiti sarung tangan yang perlu dijual jika syarikat ingin memperoleh keuntungan sebanyak RM

10 200.
v. Jika kos tetap meningkat sebanyak RM 3 030, manakala kos berubah menurun sebanyak 20%, cari

titik pulang modal baru.

37

FORMAT-FORMAT
38

39

40

41

PENYATA PENYESUAIAN BANK TANPA KEMAS KINI BUKU TUNAI
42

43

44

45

KELAB DAN PERSATUAN
46

47

PERAKAUNAN KOS
48

49

50

KOLEKSI SOALAN OBJEKTIF

MODUL 10 - ANALISIS DAN TAFSIRAN PENYATA KEWANGAN
UNTUK MEMBUAT KEPUTUSAN

1. Apakah rumus untuk mengira nisbah semasa?

A Aset Semasa - Liabiliti Semasa

B Aset Bukan Semasa - Liabiliti Semasa

C Aset Semasa .

Liabiliti Semasa

D Aset Bukan Semasa

Liabiliti Semasa

SPM 2007

2. Apakah maksud kadar pusing ganti inventori yang rendah?

I Inventori jualan kurang laris
II Tukar ganti inventori yang terlalu kerap
III Tidak cekap dalam mengurus inventori
IV Berkemampuan menjelaskan hutang pembelian inventori

A I dan III
B I dan IV
C II dan III
D II dan IV

SPM 2007

3. Maklumat berikut diperoleh daripada buku Perniagaan Hamid bagi tahun berakhir 31 Disember

2006.

RM

Inventori awal 10 200

Inventori akhir 12 140

Belian 15 780

Jualan 23 640

Untung kasar 9 800

Berapa peratuskah untung kasar atas kos jualan?

A 70.8%

B 62.1%

C 55.3%

D 41.5% SPM 2007

4. Maklumat berikut diambil daripada buku Kedai Pintar Choo.

RM

Inventori pada 1 Januari 2007 8 340

Inventori pada 31 Disember 2007 7 620

Untung kasar 6 950

Kadar pusing ganti inventori 7 kali

Berapakah kos jualan?

A RM48 650
B RM53 340
C RM55 860
D RM58 380

SPM 2008

51