การจัดการเลี้ยงดูไก่ไข่

โรคฝีดาษ (Fowl pox)

การป้องกันโรค
ใช้วัคซีนป้องกันโรคตามโปรแกรมที่กำหนดโดย เริ่มทำครั้งแรก

อายุ 4 สัปดาห์ และทำซ้ำทุกๆ 1 ปี โดยการแทงที่พังผืดบริเวณปีก

การรักษา
ไม่มีการรักษาโดยตรง ส่วนใหญ่จะรักษาโดยการใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา

โรคฝีดาษ (Fowl pox)

โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ
(Infection bronchitis)

โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ (Infection bronchitis)

สาเหตุ เกิดจากเชื้อไวรัส Corona virus

อาการของโรค

หายใจลำบาก มีเสียงดังครืดคราดในหลอดลม น้ำมูกไหล ไก่อ้าปากหายใจ
เหมือนหายใจลำบาก ผลผลิตไข่ลดลง ขนาดเล็กลง มีรูปร่างผิดปกติเปลือกบาง
ขรุขระ แตกง่าย

โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ (Infection bronchitis)

การป้องกันโรค
1. นำลูกไก่ออกจากฟาร์มที่ปลอดโรคมาเลี้ยง
2. ไม่เลี้ยงไก่หลายอายุคละกันในโรงเรือน
3. การใช้วัคซีนตามกำหนด

การรักษา

ไม่มีการรักษาโดยตรง ส่วนใหญ่จะรักษาโดยการใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา

โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ (Infection bronchitis)

การรักษา

1. ไม่มีวิธีการรักษาที่ได้ผล
2. ในฝูงที่เป็นโรคให้วิตามินและอีเลคโตรไลท์ละลายน้ำให้ไก่กินช่วยให้ไก่
ฟื้ นโรคเร็ว
3. ปฏิชีวนะละลายน้ำให้กินเพื่อป้องกันโรคแทรกซ้อน
4. ทำวัคซีนคุ้มกันหลอดลมอักเสบรวมกับนิวคาสเซิลโดยการหยดตา จมูก

โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ (Infection bronchitis)

โรคอหิวาต์สัตว์ปีก
(Fowl cholera)

โรคอหิวาต์สัตว์ปีก (Fowl cholera)

สาเหตุ เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Pasteurella multocida

อาการของโรค

โรคนี้ถ้าไก่เป็นแบบร้ายแรงมักจะไม่แสดงอาการให้เห็นล่วงหน้า แต่จูๆ ก็
จะตายไป จะพบไก่นอนตายอยู่ในกรง พื้นเล้า แต่ถ้าเป็นแบบธรรมดาจะแสดง
อาการหงอยซึม เบื่ออาหาร ถ่ายอุจจาระเป็นสีเขียวปนเหลือง กระหายน้ำ
คอจะบวมหากเป็นเรื้อรัง

โรคอหิวาต์สัตว์ปีก (Fowl cholera)

การป้องกันโรค

ต้องใช้วัคซีนป้องกันโรค สำหรับวัคซีนของกรมปศุสัตว์เริ่มฉีดครั้งแรก
เมื่ออายุ 3 - 4 สัปดาห์ฉีดครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 3 เดือนและครั้งที่ 3 เมื่ออายุ 6 เดือน
หรือก่อนการวางไข่ และฉีดซ้ำทุก 6 เดือน

การรักษา

ไม่มีการรักษาโดยตรง ส่วนใหญ่จะรักษาโดยการใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา

โรคอหิวาต์สัตว์ปีก (Fowl cholera)

การรักษา

โดยใช้ยา เช่น ยาซัลฟาควิน๊อกซาลิน หรือยาปฏิชีวนะ แล้วรีบติดต่อ
สัตวแพทย์ทันที ในบางครั้งจำเป็นต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรค พร้อมกับการให้
ยาเพื่อการรักษาด้วย เพื่อไม่ให้เชื้อโรคแพร่กระจายติดต่อออกไปยังสัตว์ปีก
ตัวอื่นๆ

โรคอหิวาต์สัตว์ปีก (Fowl cholera)

โรคนิวคาสเซิล
(Newcastle disease)

โรคนิวคาสเซิล (Newcastle disease)

สาเหตุ เกิดจากเชื้อไวรัส Tortor furens

อาการของโรค

1. ทางระบบหายใจ ไก่ป่วยจะแสดงอาการไอ หรือจามเป็นหวัด มีน้ำมูก
2. ตั้งระบบประสาท ไก่มีอาการคอบิด ชอบยืนเอาหัวซุกปีก เดินเป็นวงกลม เดิน
ถอยหลังและกระตุก
3. ทางเดินอาหารไก่จะถ่ายเหลว สีค่อนข้างเขียวเหลือง

โรคนิวคาสเซิล (Newcastle disease)

การป้องกันโรค
แยกไก่ที่ป่วยออกจากฝูงให้เร็วที่สุดทำวัคซีนป้องกันโรคตามโปรแกรมที่

กำหนด

การรักษา
ไม่มีวิธีการรักษาที่ได้ผล

โรคนิวคาสเซิล (Newcastle disease)

พยาธิไก่ (Parasite)

พยาธิไก่แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ พยาธิภายนอก (External parasite)
ซึ่ง ได้แก่ ไร เหา หมัด และเห็บ และพยาธิภายใน (Internal parasite) ได้แก่
พยาธิตัวกลม และพยาธิตัวแบนต่าง ๆ

พยาธิภายนอก (External parasite) พยาธิภายนอกที่สำคัญในไก่ ได้แก่
ไร และเหา
ไรไก่ (Mite) ไรไก่ที่สำคัญมี 3 ชนิด คือ
1. ไรแดง (Common red mites; Dermanyssus gallinae)
2. ไรที่อยู่ตามตัว (Northern feather mite; Liponyssus sylviarum)
3. ไรแข้งผุ (Scaly-leg mite)

พยาธิภายนอก

พยาธิภายนอก (External parasite)
ซึ่ง ได้แก่ ไร เหา หมัด และเห็บ

การรักษา ทำได้โดยเอาไก่แช่ลงไปในน้ำยาโซเดียมฟลูออไรด์ 0.5 % สัปดาห์ละครั้ง
เป็นระยะเวลา 2 – 3 สัปดาห์

พยาธิภายใน

พยาธิภายในไก่ที่สำคัญคือพยาธิตัวกลม ซึ่งเป็นพยาธิที่ทำอันตรายต่อไก่มากที่สุดคือ
พยาธิตัวกลมที่ สำคัญมี 3 ชนิด คือ

พยาธิตัวกลม (Large round worm หรือ Ascardia galli)
พยาธิเส้นด้าย (Capillaria worm)
พยาธิไส้ตัน (Cecal worm; Helterakis gallinarum)

การรักษา ควรถ่ายพยาธิในไก่สาวก่อนย้ายขึ้นกรงตับประมาณ 3 สัปดาห์ และถ่ายซ้ำ
อีกครั้งหนึ่ง 30 วันหลังจากนั้น ยาถ่ายพยาธิที่ใช้ได้ผลดี คือ Piperazine

พยาธิไก่ (Parasite)

การป้องกันโรค

การป้องกันโรค
การรักษา การป้องกันโรคได้สำเร็จโดยวิธีต่อไปนี้

1.ป้องกันที่เป็นบ่อเกิดของโรค ต้องรักษาความสะอาด การสุขาภิบาลในคอกสัตว์ที่
เข้ามาใหม่ควรได้กักแยกต่างการชั่วระยะเวลาหนึ่งอย่าได้นำฝูงโดยทันที
2.เพิ่มความต้านทานโรคให้กับโก่ เพื่อให้มีความต้านทานโรคอยู่ในระดับสูง โดยวิธี
การฉีดวัคซีนป้องกันโรคให้กับไก่
3.แยกสัตว์ที่สัมผัสโรคหรือสงสัยว่าสัมผัสกับสัตว์ที่เป็นโรคระบาดไว้ต่างหาก แล้ว
ทำความสะอาดคอกโรงเรือนด้วยน้ำยาเชื้อโรค
4.ทำการวินิจฉัยให้ได้โดยเร็วถึงสาเหตุของโรค พร้อมทั้งให้การรักษาโดยฉับพลัน
ทันที่ถ้าหากมีการป่วยหรือตาย
5.สำรวจตรวจสอบสัตว์ภายในฝูงอยู่เสมอๆ จะช่วยให้เห็นความผิดปกติต่างๆภายใน
ฝูงสัตว์ได้ก่อนที่จะเกิดปัญหาที่รุนแรง
6.ควรสนใจจดบันทึกประวัติการป่วย การฉีดวัคซีนป้องกันโรคสัตว์ให้ครบถ้วน

การทำวัคซีน

จุดประสงค์ของการทำวัคซีน

เพื่อป้องกันและควบคุมโรคระบาดที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคที่ไม่สามารถทำการ
รักษาได้หรือโรคที่ยากต่อการรักษา ทำให้ไก่สร้างภูมิคุ้มันเกิดขึ้นในร่างกาย

การทำวัคซีนเป็นการเพิ่มความเครียดให้ไก่ทั้งโดยทางตรงและทางอ้อม ดังนั้น จึง
ต้องเข้มงวดในขั้นตอนการทำวัคซีน โดยต้อนไก่ครั้งละน้อยๆ จับไก่ด้วยความระมัดระวัง
และทำวัคซีนด้วยความนุ่มนวล ถ้าไม่ระมัดระวังมีผลทำให้ไก่เกิดความเครียดเพิ่มขึ้นและไก่
แพ้วัคซีนมากขึ้น

โปรแกรมทำวัคซีน



การปฏิบัติเลี้ยงไก่ไข่
ประจำวัน

1. ล้างมือและจุ่มเท้าในน้ำยาฆ่าเชื้อ
2. ตรวจสุขภาพไก่
3. เก็บไข่
4. ให้อาหาร
5. ตรวจเช็คระบบน้ำ
6. บันทึกการปฏิบัติงาน