4.พระพุทธศาสนา ป.5 หน่วยที่ 2

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๕

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๕

๓. พทุ ธศาสนิกชนตวั อยา่ ง

พุทธศาสนิกชนตัวอย่าง คือ ผู้ที่นับถือพระพุทธศาสนา และนาหลักธรรม
คาสอนไปปฏิบัติ เป็นบุคคลท่ีควรศึกษาและนาไปเป็นแบบอย่างที่ดีในการ
ด า เ นิ นชี วิ ต ที่จ ะเ รียนในช ั้นน้ี คื อ สมเ ด็จ พ ร ะสั ง ฆร า ช (สา ปุสฺสเทโว )
และอาจารยเ์ สถยี ร โพธินนั ทะ

พระพุทธศาสนา ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ ๕

๓.๑ สมเด็จพระสงั ฆราช (สา ปุสฺสเทโว)

สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) ประสูติเม่ือ พ.ศ. ๒๓๕๖ ที่ตาบลบางไผ่
จังหวัดนนทบุรี เป็นสมเด็จพระสังฆราชองค์ท่ี ๙ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ปกครอง
วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ในรัชกาลของพระบาทสมเด็จ-
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) ทรงดารงตาแหน่งสมเด็จพระสังฆราช
เม่อื พ.ศ. ๒๔๓๖ ถึง พ.ศ. ๒๔๔๒

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๕

๓.๑ สมเดจ็ พระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว)

สมเด็จพระสังฆราช(สา ปสุ สฺ เทโว)

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๕

๓.๑ สมเด็จพระสงั ฆราช (สา ปุสฺสเทโว)

ในวัยเด็กได้บรรพชาเป็นสามเณรอยู่ที่วัดใหม่ บางขุนเทียนและย้ายมา
จาพรรษาที่วัดสังเวชวิศยารามวรวิหาร ทรงเป็นสามเณรที่มีปัญญาฉลาด ศึกษา
พ ร ะ ป ริ ย ั ติ ธ ร ร ม จ น แ ต ก ฉ า น แ ล ะ ท ร ง เ ป็ น ส า ม เ ณ ร รู ป แ ร ก ท่ี ส อ บ ไ ด้
เปรียญธรรม ๙ ประโยค ซ่ึงเป็นการสอบจบช้ันสูงสุดในพระพุทธศาสนา
พระองค์ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ วัดราชาธิวาสวิหาร เม่ือ พ.ศ. ๒๓๗๖
แ ล ะ ไ ด้ ล า สิ ก ข า ไ ป เ ป็ น ฆ ร า ว า ส อ ยู่ ร ะ ย ะ ห น่ึ ง ต่ อ ม า ใ น พ . ศ . ๒ ๓ ๙ ๔
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าฯ ให้อุปสมบทใหม่
ณ วดั บวรนิเวศวหิ าร

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๕

๓.๑ สมเดจ็ พระสงั ฆราช (สา ปสุ สฺ เทโว)

เม่ืออุปสมบทแล้วได้ทรงศึกษาพระปริยัติธรรมอีกครั้งจนจบเปรียญธรรม ๙
ประโยคเป็นคร้งั ที่ ๒ จนมผี ตู้ ้งั สมญานามในการสอบพระปริยัติธรรมได้ถึง ๒ ครั้ง
ของพระองค์ว่า“มหาสา ปุสฺสเทโว เปรียญ ๑๘ ประโยค” ในคราวอุปสมบท
คร้ังท่ีสองน้ี พระองค์ได้ดารงสมณศักด์ิตามลาดับชั้นจนได้รับโปรดเกล้าฯ
สถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช เม่ือ พ.ศ. ๒๔๓๖

พระพุทธศาสนา ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๕

๓.๑ สมเดจ็ พระสงั ฆราช (สา ปุสสฺ เทโว)

สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) ทรงเป็นผู้แตกฉานในพระธรรมวินัย
ท า ง พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า พ ร ะ อ ง ค์ ท ร ง มี บ ท บ า ท ใ น ก า ร เ ผ ย แ ผ่ ค า ส อ น ข อ ง
พระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก ผลงานของพระองค์ คือ งานพระนิพนธ์ตาราทาง
พระพุทธศาสนามากมาย และพระองค์ทรงเป็นผู้ท่ีมีบทบาทในการชาระ
พระไตรปิฎก (การทาสังคายนาพระไตรปิฎก) ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระ-
จลุ จอมเกลา้ เจา้ อยูห่ ัว ใน พ.ศ. ๒๔๓๑ อกี ด้วย

คุณธรรมที่ควรถอื เป็นแบบอย่าง
พระองคท์ รงเป็นชาวพทุ ธท่ีดี หมน่ั ศกึ ษาหาความรู้ ทรงมวี ตั รปฏิบตั ิที่ดงี าม
และทรงมีความกตัญญูต่อพระพทุ ธศาสนาโดยการเผยแผห่ ลกั ธรรมคาสอน

พระพุทธศาสนา ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๕

๓.๒ อาจารยเ์ สถยี ร โพธินนั ทะ

อาจารย์เสถียร โพธินันทะ เกิดเม่ือวันที่ ๑๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๒
มี พ่ี น้อ ง ๒ ค น น า ม ส กุ ล เ ดิ ม คื อ ก ม ล ม า ล ย์ แ ต่ เ ม่ื อ อ า ยุ ค ร บ ๒ ๐ ปี
กไ็ ดเ้ ปลยี่ นนามสกุล มาเป็น “โพธนิ ันทะ” แปลว่า ผมู้ ีความพอใจในการตรสั รู้

ในวัยเด็ก ท่านเป็นผู้สนใจในเร่ืองของพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก
ท่ า น ม ั ก ไ ป ว ั ด เ พ่ื อ ส น ท น า ต ้ั ง ปั ญ ห า แ ล ะ แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ ก่ี ย ว ก ั บ
พระพทุ ธศาสนาเป็นประจา เพียงแค่ ๒ ปี ก็มีความรู้แตกฉาน เป็นนักเล่าเร่ืองและ
นกั ปาฐกถาช้ันยอด

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๕

๓.๒ อาจารยเ์ สถยี ร โพธินันทะ

ท่ า น ส น ใ จ ใ ฝ่ ศึ ก ษ า ท า ง พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า ม า ต ล อ ด
แ ล ะ อ ยู่ ใ น ก ลุ่ ม ผู้ ริ เ ร่ิ ม ก่ อ ต ้ั ง ยุ ว พุ ท ธิ ก ส ม า ค ม แ ห่ ง
ประเทศไทยในขณะท่ีมีอายุเพียง ๒๐ ปี เท่าน้ัน ท่านได้
อุปสมบทเป็นพระภิกษุที่วัดกันมาตุยาราม กรุงเทพมหานคร
เม่ือวันที่ ๒๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๙๓ อุปสมบท ได้ประมาณ
๑ พรรษา ก็ลาสกิ ขา และได้มาเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลยั สงฆ์

อาจารย์เสถยี ร โพธนิ ันทะ

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๕

๓.๒ อาจารยเ์ สถยี ร โพธนิ นั ทะ

อาจารย์เสถียร โพธินันทะ เป็นผู้ที่มีบทบาทต่องานเผยแผ่พระพุทธศาสนา
เป็นอย่างย่ิง โดยท่านได้แต่งหนังสือและบทความทางพระพุทธศาสนามากมาย
ท่านสามารถแต่งบทความลงในวารสารธรรมจักษุในขณะที่มีอายุเพียง ๑๘ ปีเท่านั้น
เม่ืออายุได้ ๑๙ ปี ก็ได้ช่ือว่าเป็น “นักปราชญ์ในวงการศาสนา” มีความสามารถใน
การอ่านและพูดได้ ๗ ภาษา และเป็นนักประวัตศิ าสตร์พระพุทธศาสนาตั้งแต่อายุยัง
นอ้ ย อาจารยเ์ สถยี รไดเ้ สยี ชวี ิตเม่อื วันที่ ๙ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๐๙ รวมอายุได้ ๓๗ ปี

คณุ ธรรมทค่ี วรถอื เป็นแบบอย่าง
อาจารย์เสถียร โพธินันทะ เป็นผู้มีความใฝ่รู้ใฝ่เรียนพระพุทธศาสนา
และเผยแผพ่ ระพุทธศาสนาตลอดมา

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๕

จดั ทำ E- book
โดย

นำงสำวอุดมลกั ษณ์ ลำเลิศ
เนอื หำจำก สถำบนั พฒั นำคุณภำพวชิ ำกำร (พว.)

พระพุทธศาสนา ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๕