มะกรูด สมนุ ไพร พืชสวนครัวคสู่ งั คมไทย
กลน่ิ หอม ดบั คาวอาหาร
มะกรูด
ภาษาองั กฤษ
Kaffir lime
มะกรูดสมุนไพรพนื้ บ้าน
ประโยชน์หลากหลาย นิยมเป็ น
ส่วนประกอบในอาหาร ต้นมะกรูด
เป็ นอย่างไร สรรพคุณของมะกรูด
บารุงร่างกาย บารุงเลือด แก้เวียนหวั
มะกรูด
จดั อยใู่ นวงศ์เดียวกบั ตระกลู ส้ม สาหรับชื่อเรียกอ่ืนๆ ของ
มะกรูด เช่น มะขู มะขนุ มะขดู ส้มกรูด ส้มมว่ั ผี เป็นต้น มะกรูด
มีถ่ินกาเนิดในประเทศแถบเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ นิยมใช้ใบ
มะกรูดและผวิ มะกรูดเป็นสว่ นหนง่ึ ของเคร่ืองปรุงอาหารหลาย
ชนิด มะกรูดสามารถพบได้ทวั่ ไปทวั่ ทกุ ภาคของประเทศไทย
นิยมปลกู ไว้ใช้ประโยชน์ในครัวเรือน เช่น ประกอบอาหาร ใช้ดบั
กลน่ิ อบั เหมน็ ใช้ทานา้ มนั หอมระเหย และ ใช้เป็นสมนุ ไพร
ประจาบ้าน
ลักษณะของต้นมะกรูด
ต้นมะกรูด เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเลก็ เนือ้ ไม้เป็นเนือ้ แขง็ สมารถขยายพนั ธ์โดยการเพาะ
เมลด็ พนั ธ์ การทาบกง่ิ การตอนก่ิง ลกั ษณะของต้นมะกรูด มีดงั นี ้
ลาต้นมะกรูด ลกั ษณะเป็นพมุ่ เปลือกลาต้นเรียบ สนี า้ ตาลออ่ น แตกก่ิงก้านจานวนมาก
กิ่งของมะกรูดมีหนามแหลมยาว
ใบมะกรูด ลกั ษณะเป็นใบประกอบ ออกเป็นใบเด่ียว ใบมะกรูดลกั ษณะหนา เรียบ ผวิ
มนั สเี ขียว ใบมีกลน่ิ หอม
ดอกมะกรูด ลกั ษณะดอกเป็นช่อ มีสขี าว ดอกออกบริเวณสว่ นยอดและตามซอกใบ กลีบ
ดอกสีขาว มีขนปกคลมุ
ผลมะกรูด คล้ายผลส้มซา่ ขนาดใหญ่กวา่ ลกู มะนาวเลก็ น้อย เปลอื กผลคอ่ นข้างหนา ผวิ
เปลอื กสีเขียวเข้ม ผวิ ผลขรุขระเป็นลกู คลนื่
ประโยชน์ของมะกรูด
นอกจากมะกรูดจะเป็นสมนุ ไพร ยงั
มีประโยชน์ด้านตา่ งๆอกี มากมาย
เชน่ ใช้เป็นสว่ นประกอบของอาหาร
ไทย ตา่ งๆมากมาย ประกอบอาหาร
โรยหน้า ดบั กลน่ิ คาว ได้แก่ ต้มยา
แกงเผ็ด ผดั เผ็ด ฉ่ฉู ี่ หอ่ หมก
ทอดมนั โรยหน้าข้าวเหนียวหน้าก้งุ
ใช้ดบั กลน่ิ คาวในอาหาร ประเภท
เนือ้ ปลาได้ดี
มะกรูดใช้ไลแ่ มลง เชน่ มอด และ มด
ในข้าวสาร นา้ มนั หอมระเหยในรูปแบบแคปซลู
เพ่ือใช้ไลแ่ มลงและหนอนสาหรับเกษตรกร
โดยเมื่อนาแคปซลู มาไว้บริเวณใกล้ต้นไม้ แล้ว
รดนา้ แคปซลู จะละลาย โดยไมเ่ ป็นพิษตอ่ คน
และพืช แตไ่ ลห่ นอนศตั รูพืชได้ดี เปลอื กของ
มะกรูดมาใช้เป็นสว่ นผสมในเครื่องสาอาง
เช่น สบู่ แชมพมู ะกรูดหรือยาสระผมมะกรูด
ผลติ ภณั ฑ์ป้ องกนั ยงุ และแมลง ใช้เพื่อดบั กลนิ่
เท้าเหมน็ มกี ลนิ่ อบั เชือ้ รา โดยนามะกรูด ขิง
ข่า เกลอื อยา่ งละเทา่ ๆ กนั นามาต้มรอให้อนุ่
สกั นิดแล้วแช่เท้าทงิ ้ ไว้ประมาณ 15 นาที
www. https://bighealthyplant.com
www. https://fongza.com
ผลติ ส่ือสร้างสรรค์โดย
นางนงคราญ ศรีวชิ ัย
บรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนอาเภอหางดง