หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 5
บทที่ 2 ส่ิงมชี วี ติ กับส่ิงแวดลอ้ ม
เรอื่ ง: โซ่อาหารและสายใยอาหาร
ว 1.1 ป.5/3 เขียนโซอ่ าหารและระบบุ ทบาทหนา้ ทข่ี องสง่ิ มชี วี ติ ทเี่ ปน็ ผผู้ ลติ และผู้บรโิ ภคในโซอ่ าหาร
โซ่อาหาร
โซอ่ าหาร คือ ความสมั พนั ธข์ องกลมุ่ สงิ่ มชี วี ติ ทม่ี กี ารกินตอ่ กันเป็นทอด ๆ
จากผผู้ ลติ สผู่ บู้ รโิ ภค ทาให้มีการถา่ ยทอดพลงั งานในอาหารตอ่ เน่ืองกนั เป็น
ลาดับจากการกนิ ตอ่ กนั
ส่งิ มีชีวิตในโซอ่ าหาร
แบง่ ออกเปน็ 3 กล่มุ
ผู้ผลติ ผบู้ ริโภค ผ้ยู อ่ ยสลาย
ผ้ผู ลติ
กลมุ่ สิง่ มชี วี ิต ทีส่ ร้างอาหารเองได้
พชื
สังเคราะหด์ ้วยแสง = สร้างอาหาร
ผ้บู ริโภค
กินพชื เปน็ อาหาร
ผ้บู ริโภค
กินสัตวเ์ ปน็ อาหาร
ผ้บู รโิ ภค
กินได้ทง้ั พชื และสตั ว์เปน็ อาหาร
ผยู้ อ่ ยสลายสารอินทรยี ์
สิ่งมชี วี ติ ทไี่ มส่ ามารถสรา้ งอาหารเองได้ แตต่ อ้ งไดร้ บั อาหารโดยการ
สร้างเอนไซมอ์ อกมายอ่ ยสลายซากส่งิ มชี วี ติ
โซอ่ าหาร
แบ่งออกเปน็ 2 ประเภท
โซอ่ าหารแบบบริโภค
โซ่อาหารแบบยอ่ ยสลาย
หลกั การเขียนโซอ่ าหาร
เริ่มต้นจากผผู้ ลติ ไปจนถงึ ผบู้ ริโภคลาดบั สดุ ทา้ ย
ลกู ศรแทนการถา่ ยพลงั งาน
ผู้ผลติ /เหย่อื ผู้ล่า/ผบู้ รโิ ภค
โซอ่ าหารแบบบรโิ ภค
มีลักษณะเปน็ เสน้ ตรง
แครร์ อต กระตา่ ย สุนัขจ้งิ จอก สงิ โต
(ผผู้ ลติ ) (ผู้บรโิ ภคลาดบั ที่ 1) (ผ้บู รโิ ภคลาดบั ที่ 2) (ผบู้ รโิ ภคลาดบั สดุ ทา้ ย)
ผผู้ ลติ คือ ส่ิงมชี วี ติ ทส่ี รา้ งอาหารไดเ้ อง ผูบ้ รโิ ภค คือ สง่ิ มชี วี ติ ทส่ี รา้ งอาหารเองไมไ่ ด้
จึงตอ้ งกนิ สง่ิ มชี วี ติ อน่ื เปน็ อาหาร
ตวั อยา่ ง โซ่อาหารแบบบรโิ ภค
ขา้ วโพด ตั๊กแตน กบ งู เหยย่ี ว
(ผู้บรโิ ภคลาดบั สดุ ทา้ ย)
(ผู้ผลติ ) (ผู้บรโิ ภคลาดบั ที่ 1) (ผบู้ รโิ ภคลาดบั ท่ี 2) (ผ้บู รโิ ภคลาดบั ท่ี 3)
โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย
มลี กั ษณะเปน็ วงกลม
เกิดวนซา้ แบบไมร่ จู้ บ
ตวั อย่าง โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย
สายใยอาหาร หมายถงึ ความสมั พันธข์ องโซอ่ าหารหลาย ๆ โซอ่ าหาร ในธรรมชาติ
โซ่อาหารจะสมั พนั ธก์ นั อยา่ งซบั ซอ้ นในรปู ของสายใยอาหาร
ใหน้ กั เรยี นเขยี นสายใยอาหารเปน็ โซอ่ าหาร
1. ตน้ หญา้ ผง้ึ กบ อนิ ทรยี ์ สงิ ตต
2. ตน้ หญา้ ผง้ึ กบ งู อนิ ทรยี ์ สงิ ตต
3. ตน้ หญา้ ตกั๊ แตน กบ งู อนิ ทรยี ์ สงิ ตต
4. ตน้ หญา้ ไก่ งู อนิ ทรยี ์ สงิ ตต
5. ตน้ หญา้ ววั สงิ ตต
สรปุ ความรทู้ ไ่ี ด้
โซอ่ าหาร คือ ความสมั พนั ธข์ องกลมุ่ สงิ่ มีชวี ติ ทม่ี กี ารกนิ ตอ่ กนั เปน็ ทอด ๆ
จากผผู้ ลติ สผู่ บู้ รโิ ภค ทาใหม้ ีการถา่ ยทอดพลงั งานในอาหารตอ่ เนื่องกนั เปน็
ลาดบั จากการกนิ ตอ่ กนั
สายใยอาหาร หมายถึง ความสัมพนั ธ์ของโซ่อาหารหลาย ๆ โซ่อาหาร
ในธรรมชาติโซอ่ าหารจะสมั พันธ์กนั อยา่ งซับซอ้ นในรูปของสายใยอาหาร
จบบทเรยี น