กาพย์เห่เรือ บทชมไม้ e-book

กาพย์เห่เรือ

บทเห่ชมไม้

คำนำ

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์(E-book)เล่มน

สารบัญ

กาพย์เห่เรือ หน้า
ความน่าสนใจ ๑-๘
คุณค่าทางวรรณศิลป์
อ้างอิง ๙-๑๐
๑๑
๑๒

เห่ชมไม้

โคลง

เรือชายชมมิ่งไม้ มีพรรณ
กลิ่นเกลี้ยง
ริมท่าสาครคันธ์ ชูช่อ

เพล็ดดอกออกแกมกัน กลิ่นเนื้อนวล

หอมหื่นรื่นรสเพี้ยง

นาง

ถอดคำประพันธ์

เรือแล่นคล้อยไปจนพบพรรณไม้
ต่างๆ อยู่ริมท่าน้ำ มีกลิ่นหอมสดชื่น ผลิดอก
ออกช่อผสมกัน กลิ่นหอมน่าชื่นเชยเหมือน
กลิ่นเนื้อของน้อง

๑

กาพย์

เรือชายชมมิ่งไม้ ริมท่าไสวหลากหลายพรรณ
เพล็ดดอกออกแกมกัน ส่งกลิ่นเกลี้ยงเพียงกลิ่นสมร



ถอดคำประพันธ์

กระบวนเรือของพี่ที่เเล่นอยู่ในแม่น้ำต่าง
ก็พากันชื่นชมพรรณไม้ที่กำลังพากันบานชู
ช่อและส่งกลิ่นหอมมาจากชายตลิ่ง

๒

กาพย์ บานแสล้มแย้มเกสร
แย้มโอษฐ์ยิ้มพริ้มพรายงาม
ชมดวงพวงนางแย้ม คลี่กลีบเหลืองเรืองอร่าม
คิดความยามบังอร ผิวเหลืองกว่าจำปาทอง

จำปาหนาแน่นเนื่อง
คิดคะนึงถึงนงราม

ถอดคำประพันธ์

ดอกนางแย้มที่บานแย้มเกสรออกมา คิดถึงเมื่อ
น้องยิ้มออกมาอย่างร่าเริง

ดอกจำปาที่ขึ้นอยู่หนาแน่นคลี่กลีบสีเหลืองอร่าม
ออกมา นึกถึงน้องที่มีผิวสีเหลืองนวล

๓

กาพย์

ประยงค์ทรงพวงห้อย ระย้าย้อยห้อยพวงกรอง
เหมือนอุบะนวลละออง เจ้าแขวนไว้ให้เรียมชม
พิกุลแกมแซมสุกรม
พุดจีบกลีบแสล้ม เหมือนกลิ่นน้องต้องติดใจ
หอมชวยรวยตามลม

ถอดคำประพันธ์

ดอกประยงค์เป็นพวงห้อยระย้า เปรียบเหมือน
อุบะที่น้องร้อยแขวนประดับให้พี่ดู

ดอกพุดจีบมีกลีบ ทั้งดอกพิกุลขึ้นแซมดอก
สุกรมนั้น ต่างโชยกลิ่นหอมระรวยมาตามลม หอม
เหมือนกลิ่นของน้องที่พี่ติดใจ

๔

กาพย์

สาวหยุดพุทธชาด บานเกลื่อนกลาดดาษดาไป
นึกน้องกรองมาไลย วางให้พี่ข้างที่นอน
กลิ่นหอมหวานซ่านขจร
พิกุลบุนนาคบาน เห็นจะวอนอ้อนพี่ชาย
แม้นนุชสุดสายสมร


ถอดคำประพันธ์

ดอกสาวหยุดกับดอกพุทธชาดที่บานอยู่เกลื่อน
เต็มตลิ่ง นึกถึงน้องที่เคยร้อยมาลัยวางไว้ให้ที่ข้าง
หมอน

ดอกพิกุลกับดอกบุนนาคที่บานส่งกลิ่นหอม
หวาน ซาบซ่านเหมือนกับคำหวานที่น้องใช้อ้อน

๕

กาพย์

เต็งแต้วแก้วกาหลง บานบุษบงส่งกลิ่นอาย

หอมอยู่ไม่รู้หาย คล้ายกลิ่นผ้าเจ้าตราตรู

มะลิวัลย์พันจิกจวง ดอกเป็นพวงร่วงเรณู

หอมมาน่าเอ็นดู ชูชื่นจิตต์คิดวนิดา

ถอดคำประพันธ์

ต้นเต็ง ต้นแต้ว ต้นแก้ว และต้นกาหลง ต่างก็
มีดอกบานหอม อบอวนไม่รู้หายเหมือนกลิ่นผ้าของ
น้อง

มะลิวัลย์เลื้อยพันต้นจิก ต้นจวง มีดอกเป็นพวง
กลิ่นหอมอ่อนๆชื่นใจทำให้นึกถึงน้อง

๖

กาพย์

ลำดวนหวนหอมตระหลบ กลิ่นอายอบสบนาสา

นึกถวิลกลิ่นบุหงา รำไปเจ้าเศร้าถึงนาง

รวยรินกลิ่นรำเพย คิดพี่เชยเคยกลิ่นปราง

นั่งแนบแอบเอวบาง ห่อนแหห่างว่างเว้นวัน

ถอดคำประพันธ์

ดอกลำดวนก็มีกลิ่นหอมตลบอบอวลเมื่อ
พระองค์ได้กลิ่นก็ทำให้มีความรู้สึกคิดถึงนางผู้เป็น
ที่รักอย่างเศร้าใจ

กลิ่นดอกรำเพยก็โชยมาเรื่อยๆทำให้คิดถึงเมื่อ
ครั้งเคยเชยชมน้องอยู่ทุกวันไม่มีห่าง

๗

กาพย์

ชมดวงพวงมาลี ศรีเสาวภาคย์หลากหลายพรรณ
วนิดามาด้วยกัน จะอ้อนพี่ชี้ชมเชย

ถอดคำประพันธ์

กลิ่นดอกไม้หอมรวยรินมากับสายลม ทำให้
คิดถึงกลิ่นแก้มน้อง ยามนั่งแนบชิดไม่เคยเว้นว่าง
ห่างไกลกัน พี่ชมดอกไม้หลากหลายชนิด แล้วคิด

ว่า หากน้องมาด้วยคงอ้อน
วอนให้พี่ช่วยชี้ชมดอกไม้

ด้วยกัน

๘

ความน่าสนใจของบทเห่ชมไม้

ธนเดช
ได้เห็นวิถีชีวิตของคนในยุคสมัยก่อนผ่านทางการ
เปรียบเทียบกับดอกไม้
พิชชารีย์
การเปรียบเทียบความสวยงามของดอกไม้ที่หลาก
หลายกับคนรัก
ภัคธีมา

๙

ศมน
ได้เรียนรู้ถึงกลวิธีในทางวรรณคดี การเชื่อมโยง
ธรรมชาติมาเปรียบเทียบกับผู้หญิงที่ตนรัก ความรู้
เกี่ยวกับพรรณไม้ต่างๆ รวมถึงโครงสร้างของร้อย
กรองที่กวีนำมาใช้แต่งกาพย์เห่เรือ

รวีวรรณ์
ได้รู้จักวิถีชีวิตของคนในสมัยอยุธยา และได้เรียน
รู้การใช้ภาษา

พุฒิพัฒน์
ได้เห็นถึงการเลือกใช้คำได้สวยงามและถูกต้องตาม
ความหมายที่ต้องการในการกล่าวถึงนางผู้เป็นที่รัก
และยังสะท้อนถึงขนบธรรมเนียมประเพณีของคน
ไทยในสมัยก่อน

วรัญญู

เห็นความสามารถของผู้แต่งที่นำเอาชื่อไม้ถึง 15

ชนิดมาสอดแทรกเข้าไปในกาพย์ได้อย่างไพเราะ

และสละสลวย ๑๐

คุณค่าทางวรรณศิลป์

1. มีการใช้ถัอยคำ โวหารภาพพจน์ที่หลากหลาย
และถ่ายทอดความรู้สึกของกวีผู้เขียนออกมาได้อย่างดี

2. มีการใช้กลวิธีทางวรรณศิลป์ เช่น การอุปมา
เปรียบกลิ่นของกอกพุดจีบว่ามีกลิ่นหอมเหมือนกลิ่นตัว
น้อง
(พุดจีบกลีบแสล้ม พิกุลแกมแซมสุกรม
หอมชวยรวยตามลม เหมือนกลิ่นน้องต้องติดใจ)
หรือ มีการเล่นคำซ้ำสัมผัสสระ แทบจะทุกวรรค เช่น
บานบุษบงส่งกลิ่นอาย ที่บง กับ ส่ง มีสำผัสสระ และ
บานบุษบงเป็นสัมผัสพยัญชนะ

๑๑

อ้างอิง

https://sites.google.com/site/kaphyhereux602/bth-he-chm-mi




๑๒

ผู้จัดทำ

๑. ธนเดช ประทีปจินดา เลขที่ ๓ รับผิดชอบหน้า ๕
๒. พิชชารีย์ โพธิ์ทอง เลขที่ ๖ รับผิดชอบหน้า ๘ และ e-book
๓. ภัคธีมา สุขประเสริฐ เลขที่ ๗ รับผิดชอบหน้า ๓
๔. ศมน ตันวิเชียร เลขที่ ๙ รับผิดชอบหน้า ๑ ๒ และ ๙
๕. รวีวรรณ์ ศานติพงศ์ เลขที่ ๑๐ รับผิดชอบหน้า ๔ และ e-book
๖. พุฒิพัฒน์ นรรทน์พัชรกุล เลขที่ ๒๒ รับผิดชอบหน้า ๗
๗. วรัญญู ผลธัญญา เลขที่ ๒๕ รับผิดชอบหน้า ๖

จงทำทุกสิ่ง
ในวันนี้ โดยที่
ตัวของคุณ
ในอนาคต จะรู้สึก
ขอบคุณตัวเอง

ก า ร ก ร ะ ทำ แ ล ะ ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ข อ ง เ ร า ใ น วั น นี้
จ ะ กำ ห น ด วิธี ที่ เ ร า จ ะ มี ชี วิต อ ยู่ ใ น อ น า ค ต