การจัดสภาพเเวดล้อม
ความปลอดภัยในการทำงาน
1. ความหมายของสภาพเเวดล้อมในการทำงาน
สภาพแวดล้อมในการทํางาน หมายถึง สิ่งที่อยู่รอบตัวและเอื้ออํานวยให้
คนทํางานได้อย่าง มีคุณภาพ ส่วนที่สําคัญคือ สภาพแวดล้อมทางกายภาพ
ได้แก่แสง สถานที่ในทํางาน เสียง อุณหภูมิ วัสดุอุปกรณ์ในการปฏิบัติงาน
และสภาพแวดล้อมทางสังคมและเศรษฐกิจ ซึ่งได้แก่การจัดการ สวัสดิการค่า
ตอบแทนความสัมพันธ์กับผู้ควบคุมงานและสภาพแวดล้อมต่าง ๆ
2. ความหมายของสิ่งแวดล้อมในการทำงาน
สิ่งแวดล้อมการทำงาน หมายถึง สิ่งต่างๆ ที่อยู่ล้อมรอบตัวผู้ปฏิบัติ
งานในขณะที่ทำงาน เช่น เพื่อนร่วมงานเครื่องจักร อุปกรณ์ต่างๆอากาศที่
หายใจ เสียง แสงสว่าง ความร้อน สารเคมี และรวมถึงเชื้อโรคต่างๆ ด้วย
3. ความหมายของการจัดการสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย
การจัดสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย หมายถึง การวิเคราะห์อันตรายที่อาจเกิด
ขึ้นจากสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการจัดสภาพแวดล้อมทางอาคารสถานที่
เครื่องใช้ เครื่องกีฬา วัตถุอันตราย แล้วจัดสภาพแวดล้อมเหล่านั้นให้เหมาะสมเกิด
ความปลอดภัย เช่น ติดตั้งอุปกรณ์เครื่องใช้เครื่องป้องกันอันตราย ได้แก่ เซฟทีคัท
เครื่องดับเพลิง อุปกรณ์ฝาครอบปลั๊กไฟฟ้า หรือจัดที่เก็บกล่องใส่ยา ที่เก็บสารเคมี
และของมีคมให้พ้นมือเด็ก ตรวจสิ่งชำรุดจัดหาของเล่นที่ปลอดภัยทำด้วยวัสดุและสีที่
ไม่เป็นอันตราย ติดตั้งระเบียงลูกกรงที่มีความถี่ มีระดับสูงจนเด็กไม่สามารถปีนป่าย
เล่น ประตูปิดกั้นไม่ให้ตกจากที่สูง หรือจัดที่พักให้มีการระบายถ่ายเทอากาศได้สะดวก
หากไม่ได้คาดการณ์ความเสี่ยงไว้หรือประเมินสถานการณ์ผิดพลาดอาจทำให้เด็กได้
รับอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้
4. ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมในการทำงาน
คุณภาพชีวิตในการทำงาน (Quality of Working Life) ถือว่าเป็นสิ่งที่
สำคัญอย่างยิ่งเพราะคนเป็นทรัพยากรที่มีค่าและมีความสำคัญต่อองค์กร ดัง
นั้น สภาพแวดล้อมและบรรยากาศในสถานที่ทำงานต้องมีความเหมาะสมและ
เอื้อต่อการทำงาน คือ ทำให้ผู้ปฏิบัติงานมีรู้สึกที่ดีต่องาน มีความมั่งคง ทำให้
เกิดความสุข โดยจะส่งผลดีทั้งตัวบุคคลและองค์กร
5. กิจกรรม 5 ส.
สะสาง Seiri (เซริ) (ทำให้เป็นระเบียบ) คือ การแยกระหว่างของที่จำเป็นต้องใช้กับ
ของที่ไม่จำเป็นต้องใช้ขจัดของที่ไม่จำเป็นต้องใช้ทิ้งไป
สะดวก Seiton (เซตง) = สะดวก (วางของในที่ที่ควรอยู่) คือ การจัดวางของที่จำเป็น
ต้องใช้ให้เป็นระเบียบสามารถหยิบใช้งานได้ทันที
สะอาด Seiso (เซโซ) = สะอาด (ทำความสะอาด) คือการปัดกวาดเช็ดถูสถานที่
สิ่งของ อุปกรณ์ เครื่องมือเครื่องจักร ให้สะอาดอยู่เสมอ
สุขลักษณะ Seiketsu (เซเคทซึ) = สุขลักษณะ (รักษาความสะอาด) คือ การรักษา
และปฏิบัติ 3ส ได้แก่ สะสาง สะดวก และสะอาดให้ดีตลอดไป
สร้างนิสัย Shitsuke (ซึทซึเคะ) = สร้างนิสัย (ฝึกให้เป็นนิสัย) คือ การรักษาและ
ปฏิบัติ 4 ส. หรือสิ่งที่ กำหนดไว้แล้วอย่างถูกต้องจนติดเป็นนิสัย
6. วิธีสร้างความปลอดภัยในการทำงาน
1.ดูแลรักษาให้พื้นที่ปฏิบัติงานมีความสะอาดอยู่เสมอ
2.ถ้าเป็นไปได้ ให้ใช้ระบบป้องกันและการควบคุมด้านวิศวกรรมแทนการ
อาศัยแต่เพียงอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล (PPE) เพียงอย่างเดียว
3.ให้สันนิษฐานไว้เสมอว่าพนักงานของคุณต้องการทำงานอย่างปลอดภัย
และคุณก็จะต้องหยิบยื่นโอกาสดังกล่าวให้แก่พวกเขา
4.ระบุคำแนะนำในการปฏิบัติงานให้ชัดเจน
5.อย่าหมกมุ่นเพียงเฉพาะสถานการณ์สมมติที่เป็นสถานการณ์เลวร้ายที่มี
มากมายหลากหลายกรณี
6. วิธีสร้างความปลอดภัยในการทำงาน (ต่อ)
6.คุณจะต้องรักพนักงานของตัวเองให้มาก
7.ใช้เวลาศึกษารายละเอียดงานต่างๆ ที่พนักงานของคุณทำ
8.ดูแลรักษาเครื่องจักรต่างๆ ให้อยู่ในสภาพการทำงานที่ดีเสมอ
9.หลีกเลี่ยงอันตรายต่างๆ ที่ไม่จำเป็น
10.ดูแลรักษาพื้นที่ปฏิบัติงานให้สะอาด (ดูเคล็ดลับข้อ 1 ข้างต้น)
7. อันตรายจากการทํางาน workplace hazards
แม้ว่าการทำงานจะให้ผลประโยชน์กับนายจ้างและทางเศษรกิจอื่นๆอย่าง
มากมาย แต่การทำงานก็แฝงไปด้วยอันตรายในสถานที่ทำงานที่มากมายด้วย
เช่นกัน หรือที่เรียกว่า สภาพการทำงานที่ไม่ปลอดภัย เช่น สารเคมี สารก่อให้เกิด
ภูมิแพ้ สารชีวภาพ อันตรายจากการรับสัมผัสสารเคมีอันตรายในที่ทำงาน ได้แก่
สารพิษต่อระบบประสาท สารเคมีที่ทำมีผลต่อภูมิคุ้มกัน สารเคมีที่ทำลายผิวหนัง
สารเคมีประเภทก่อมะเร็ง สารก่อโรคหอบหืด เป็นต้น ปัจจัยอันตรายทาง
กายภาพ สภาพการทำงานด้านการยศาสตร์ อันตรายการจากสูญเสียการได้ยิน
จากเสียงดังซึ่งพบบ่อยที่สุดในประเทศสหัฐอเมริกาโดยมีพนักงานประมาณ 22
ล้าน คนที่สัมผัสกับเสียงดังเกิดมาตรฐาน
8. พื้นฐานเกี่ยวกับความปลอดภัยในการทำงาน
สิ่งที่ต้องคำนึงถึงเสมอในการปฏิบัติงานด้านอาชีวอนามัยและความ
ปลอดภัยในโรงงานคือความปลอดภัย โดยเฉพาะการผลิตในภาค
อุตสาหกรรมซึ่งมีความเสี่ยงที่จะได้รับ อันตรายจากการทำงานสูง หาก
ป้องกันไม่รัดกุมไม่เพียงพออาจก่อให้เกิดความเสียหายทั้งผู้ปฏิบัติงาน
วัตถุดิบและเครื่องจักรในการผลิต อุบัติเหตุส่วนใหญ่เกิดขึ้นจากการรู้เท่าไม่
ถึงการณ์ และความประมาทของผู้ปฏิบัติงานเอง นอกจากนี้แล้วสภาพ
แวดล้อม ในการทำงาน เช่น การวางผังโรงงาน เครื่องจักร อากาศ แสงสว่าง
หรือเสียงก็อาจก่อให้เกิดอันตรายได้ หากสิ่งเหล่านั้นมีความบกพร่องและผิด
จากมาตรฐานที่กำหนดไว้ก็อาจเกิดอุบัติเหตุได้ทุกเมื่อเช่นกัน
9. การเกิดอุบัติเหตุมักเกิดจากสาเหตุที่สำคัญอยู่ 3 ประการ
ประการที่ 1 คือ คน ซึ่งส่วนใหญ่มักเกิดจากพฤติกรรม เช่น การดื่มสุรา
แล้วขับรถ การขับรถเร็ว การขับรถโดยประมาท เป็นต้น หรือมีปัญหาด้าน
สุขภาพ เช่น สายตาสั้น หูตึง ตาบอดสี เป็นต้น
ประการที่2 คือ ยานพาหนะ ที่ขาดการดูแลบำรุงรักษาเครื่องยนต์อย่าง
ต่อเนื่อง
ประการที่ 3 คือ สิ่งแวดล้อม เช่น สภาพถนนที่ไม่ได้มาตรฐานทาง
วิศวกรรม ฝนตก ถนนลื่น ความมืด ควันไฟ เป็นต้น
สื่อนำเสนอ การจัดสภาพเเวดล้อมความปลอดภัยในการทำงาน
เป็นส่วนหนึ่งของวิชา การจัดการสำนักงาน
รหัสวิชา 30203-2005
ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2565
เสนอ
ครูปรียา ปันธิยะ
จัดทำโดย
นางสาวนวภัทร สวยงาม
สบล .65.1 เลขที่ 4
สาขาวิชาการเลขานุการ