ประวัติศาสตร์แปลกๆ

ปWระeวตั DิศiาdสตTรแ์ hปaลtก?ๆ

โซฟี สเตอรล์ ิง : เรือ่ ง อาริตา พงศ์ธรานนท์ : แปล
พิมพ์ พ.ศ. 2565
จัดท�ำ โดย

ส�ำ นกั พมิ พแ์ อรโ์ รว์
ในเครือบรษิ ทั แอรโ์ รว์ มลั ตมิ เี ดีย จำ�กดั
เลขท่ี 1 ถนนกำ�แพงเพชร 6 ซอย 5 แยก 6 (โกสุมนเิ วศน์ ซ. 2)
แขวงทงุ่ สองห้อง เขตหลักสี่ กรงุ เทพฯ 10210
โทรศัพท์ 0-2573-6584 โทรสาร 0-2573-6585 ฝ่ายขาย 0-2573-6572
Email : [email protected] Line ID : @arrow11
www.arrowmultimedia.co.th

WE DID THAT?: HUMAN BLOOPERS, SECRET HISTORIES, MEDICAL
MYSTERIES, STRANGE SUPERSTITIONS, AND OTHER CURIOSITIES
FROM OUR PAST by SOPHIE SITRLING
Copyright: ©2020 BY SOPHIE STIRLING
This edition arranged with Mango Media Inc.
through BIG APPLE AGENCY, INC., LABUAN, MALAYSIA.
THAILAND edition copyright: 2022 Arrow Multimedia Co., Ltd
All rights reserved.
© สงวนลิขสทิ ธิโ์ ดย บรษิ ทั แอร์โรว์  มลั ติมเี ดีย  จ�ำ กัด
หา้ มน�ำ สว่ นหน่ึงสว่ นใดของหนงั สือเลม่ นีไ้ ปลอกเลยี น ทำ�ส�ำ เนา ถ่ายเอกสาร หรือนำ�ไปเผยแพรใ่ นอินเทอรเ์ นต็
หรือส่ือตา่ งๆ ไม่วา่ ในรปู แบบใด นอกจากไดร้ ับอนญุ าตเปน็ ลายลักษณอ์ ักษรเท่านัน้

ข้อมูลทางบรรณานุกรม
  ประวัตศิ าสตรแ์ ปลกๆ
  สเตอร์ลิง, โซฟี—กรงุ เทพฯ : แอรโ์ รว์, 2565.
  288 หน้า.
  1. ประวตั ิศาสตร์ I. อาริตา พงศ์ธรานนท,์ แปล II. ชอ่ื เร่ือง.
  ISBN 978-616-434-273-6
บรรณาธกิ าร : นิคม ชาวเรือ
กองบรรณาธกิ าร : สภุ าภรณ์ สว่างจนั ทร,์ วลยั กร เตม็ ขันท,์ ปวันรตั น์ เกียรตธิ รี ชัย, ชญานี ขนุ พลิ ึก
ผู้จัดการท่วั ไป : เดอื นนภา สรุ ามติ ร ศิลปกรรม : รจนา นครโสภา, ชมพูนุช ขอดคำ�
พสิ จู น์อกั ษร : อรรถพร ทองบรรเทิง, อัญญารัตน์ อ่อนฤทธิ์
จัดจ�ำ หน่ายทัว่ ประเทศโดย
บริษัท อมรนิ ทร์ บคุ๊ เซน็ เตอร์ จ�ำ กดั
108 หมทู่ ่ี 2 ถ.บางกรวย-จงถนอม ต.มหาสวสั ด์ิ อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 11130
โทรศพั ท์ 0-2423-9999 โทรสาร 0-2449-9222, 0-2449-9500-6
Homepage : http://www.naiin.com
พมิ พท์ ่ี : บริษทั ไอดี ออล ดจิ ิตอลพร้ินท์ จ�ำ กดั
52 ซอยเอกชยั 69 ถนนเอกชัย แขวงบางบอน เขตบางบอน กรุงเทพฯ. 10150
โทรศัพท ์ 0-2899-5429-35  โทรสาร  0-2416-4097

ราคา 285 บาท

Sophie Stirling

โซฟี สเตอรล์ งิ เปน็ นกั วชิ าการประวัตศิ าสตร์และวรรณกรรม

ลักษณะงานการศึกษาของเธอมักจะเป็นการรวมเร่ืองราวของ
คติชนเข้าไวด้ ้วยกันกับวัฒนธรรมอันหลากหลาย
เธอไดร้ บั การกลา่ วถงึ วา่ เปน็ ผเู้ ชย่ี วชาญทฝ่ี กั ใฝใ่ นงาน
วรรณกรรมเป็นอย่างมาก เป็นนักเล่นคำ�ท่ีไม่เขินอาย รวมทั้ง
เชอ่ื วา่ การแบง่ ปนั เรอ่ื งราว อารมณข์ นั และการอา่ นประวตั ศิ าสตร์
จะทำ�ให้เราเชื่อมโยงกับเพ่อื นมนุษย์ได้ลกึ ขึ้น และทำ�ให้มองไป
ยังอนาคตโดยรวมของเราไดด้ ีกว่า โซฟเี ขยี น We Did That?
เพอ่ื แบง่ ปนั ความกระตอื รอื รน้ ในการเรยี นรู้ และความรกั ในโลก
อันบา้ คล่ังใบน้ีท่ีเราอาศยั อยู่



คำ�น�ำ ส�ำ นกั พิมพ์

“มนุษยชาติ” ได้ริเร่ิมคิดค้นสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ มากมาย

รวมถึงความคิดความเช่ือท่ีมีผลต่อการด�ำเนินชีวิตของผู้คน
สิง่ เหล่าน้ีมีทั้งสว่ นที่จบั ตอ้ งได้และจบั ต้องไม่ได้ สิ่งทมี่ เี หตผุ ล
และไม่มีเหตุผล หรือแม้กระท่ังส่ิงท่ีพิสูจน์ไม่ได้ อาทิเช่น
เรื่องไสยศาสตร์ท่ีไม่สมเหตุสมผล สิ่งประดิษฐ์แปลกๆ เรื่อง
โง่เง่าน่าอับอาย เป็นต้น ซ่ึงเรื่องราวท่ีแปลกประหลาดบาง
ส่วนได้ถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์และน�ำมาเรียบเรียงไว้ใน
หนังสอื เลม่ นแี้ ล้ว

หนงั สอื ประวตั ศิ าสตรแ์ ปลกๆ (We Did That)
เปน็ ตรู้ วมประวตั ศิ าสตรแ์ ปลกประหลาด โดย โซฟี สเตอรล์ งิ
นักวิชาการประวัติศาสตร์และวรรณกรรม โซฟีได้รวบรวม
ความคดิ ความเชอ่ื และการกระท�ำแปลกๆ ในประวตั ศิ าสตร์
อยา่ งนา่ สนกุ สนานมาไวใ้ หผ้ อู้ า่ นไดเ้ พลดิ เพลนิ ไปพรอ้ มๆ กบั
การขมวดค้ิว ว่ามนุษย์เราเคยท�ำสิ่งน้ีด้วยหรือ เวลาน้ีหาก
ผอู้ า่ นพรอ้ มแลว้ เชญิ พบกบั ตปู้ ระวตั ศิ าสตรท์ จี่ ะท�ำใหท้ า่ นได้
หวั เราะและกระอกั กระอว่ นไปพรอ้ มๆ กนั ไดเ้ ลย!

ส�ำนักพิมพ์แอร์โรว์

เรื่องน่าอบั อายของมนุษย์ ความลับในประวัตศิ าสตร์
ความลึกลับทางการแพทย์ ไสยศาสตรแ์ ปลกๆ
และเรื่องน่าสนใจอ่ืนๆ จากอดตี ของเรา

“อย่าให้การศกึ ษาปกตมิ าขวางการเรียนรขู้ องเรา”

—มาร์ค ทเวน

สารบัญ

บทเรม่ิ ตน้ : ตู้เก็บรวบรวมประวัตศิ าสตร์ท่นี า่ สนใจ.................12
เราทำ�อย่างนนั้ หรอื ?
เรอื่ งนา่ อบั อาย เรอื่ งโงเ่ งา่ และเรอื่ งแปลกประหลาด.......................14
เราเช่อื อย่างนัน้ หรอื ?
ไสยศาสตร.์ ...................................................................................96
เราสง่ั ยาอยา่ งน้นั หรอื ?
การบ�ำ บดั รกั ษา หมอเถอ่ื น และความบา้ คลงั่ ..............................146
เราประดษิ ฐ์สิ่งนัน้ หรอื ?
สง่ิ ประดษิ ฐแ์ ผลงๆ และประหลาด...............................................190
เราท�ำ อย่างนัน้ หรอื ?
ความเจบ็ ปวดและความตายคอื ความงาม...................................216
เราทำ�อยา่ งนน้ั หรือ?
งานแปลกๆ................................................................................256

ปิดต้เู กา่ แก่..........................................................................282



ประวัตศิ าสตร์แปลกๆ

มนุษย์เราคิดและทำ�ไปไดอ้ ย่างไร?

We Did That?

บทเริ่มตน้

ตู้เก็บรวบรวมประวตั ศิ าสตร์ทน่ี ่าสนใจ

ประวัติศาสตร์และมนุษย์ สองคำ�ธรรมดานี้มีอะไรให้
จนิ ตนาการไดม้ ากมาย ทง้ั เรอ่ื งการลม่ สลายของจกั รวรรดติ า่ งๆ
การเกิดชาติใหม่ การก่อต้ังศาสนาใหม่ สงคราม ส่ิงประดิษฐ์
ความก้าวหนา้ ทางวิทยาศาสตร์ครง้ั สำ�คญั ความลกึ ลบั ชยั ชนะ
ไมต่ อ้ งสงสยั เลยวา่ สปชี สี ข์ องเราตอ้ งมเี รอื่ งราวนา่ สนใจใหบ้ อก
เล่าแน่
มเี รอ่ื งเลา่ มากมายทเ่ี กยี่ วกบั ต�ำ นาน ความสวยงาม สติ
ปัญญา และความช่างคิดประดิษฐ์ของมนุษยชาติ แต่ก็มีช่วง
เวลาอ่ืนๆ ของประวัติศาสตร์ท่ีเต็มไปด้วยความผิดพลาด
สะเพร่า ความแปลกประหลาด และความโง่เง่าแบบน่าเอ็นดู
พวกนักประวัติศาสตร์สติเฟื่องอย่างฉันมีชีวิตอยู่เพ่ือสิ่งเหล่านี้
เพราะฉะน้ัน แทนที่จะมีความสุขกับการพูดถึงเร่ืองราวชีวิต
อย่างภาคภูมิใจในสปีชีส์ของเรา ฉันคิดว่าเราน่าจะไปชมช่วง
เวลากระอักกระอ่วนและน่าอับอายในประวัติศาสตร์ เพ่ือสร้าง
ความปน่ั ปว่ นเสียหนอ่ ย

12 ประวัติศาสตร์แปลกๆ

บางคนอาจจะบอกว่าไม่รู้ก็ไม่เป็นทุกข์ แต่ฉันขอ
บอกว่าความไม่รู้นั้นน่าเบื่อ ตอนนี้ในมือของคุณกำ�ลังถือ
หนงั สอื เกยี่ วกบั ความแปลกประหลาดโดยไมต่ อ้ งอาย มนั เปน็
สง่ิ ทที่ �ำ ใหเ้ รารสู้ กึ อศั จรรยแ์ ละภาคภมู ใิ จในสง่ิ นี้ เพราะฉะนน้ั
มาสนกุ กนั ดกี วา่ ไมว่ า่ จะอยา่ งไร ถา้ มนษุ ยต์ า่ งดาวก�ำ ลงั มองดู
เราจากอวกาศ ฉันคิดว่าเราก็ได้โชว์เรียลลิต้ีทีวีท่ียอดเยี่ยม
ให้พวกเขาดู ถึงเวลาท่เี ราจะเปิดช่องนั้นด้วยแลว้ !
ตอนนเี้ รามาเพลดิ เพลนิ กบั เหตกุ ารณส์ นกุ สนานและ
ประหลาดที่สุดท่ีเราบันทึกไว้บางส่วนดีกว่า มีเหตุการณ์
ต่างๆ มากมาย ฉันไม่สามารถรวบรวมความย่ิงใหญ่และ
ความนา่ อบั อายในประวตั ศิ าสตรท์ ง้ั หมดมาไวใ้ นหนงั สอื เลม่
เดียวได้แน่นอน แตส่ ำ�หรบั ในเวลาสน้ั ๆ มาดูท่ชี น้ั หน่งึ ในตู้
เก็บรวบรวประวตั ิศาสตร์ที่นา่ สนใจของเรากันเถอะ
นงั่ พงิ หลัง ผอ่ นคลาย และพยายามไมร่ สู้ ึกขนพอง
สยองเกลา้
อ้อ และขอเตือนว่ามีการเล่นคำ�อยู่ตลอดหนังสือ
เล่มน้ี ตลกฝดื แหกกรงออกมาแล้ว และฉันก็ไม่คิดจะกักขงั
มันไว้ ความจรงิ แล้วฉนั ก�ำ ลังด่มื คอ็ กเทลพีนา โคลาดา และ
อาบแดดอยู่ขณะมองดเู รอื่ งตลกเหลา่ น้ี

We Did That 13

เราท�ำ อยา่ งน้ันหรือ

เรอ่ื งนา่ อบั อาย เรือ่ งโงเ่ งา่
และเรือ่ งแปลกประหลาด

“ความแตกต่างระหว่างนยิ าย
กบั ความเป็นจรงิ กค็ ือ
นิยายต้องสมเหตุสมผล”

—ทอม แคลนซี่

ประวตั ศิ าสตร์ประหลาดของเรา

ฉนั แปลกใจทกุ วนั จากการดขู า่ ว อา่ นบทความ เลอื่ นดู
ในโซเชียล และสังเกต บางคร้ังฉันก็ไม่อยากเชื่อเรื่องท่ี
ไดย้ นิ คณุ กต็ ้องเป็นเหมือนกันแน่นอน ชายจากฟลอรดิ ้า
จู่โจมท�ำร้ายคนด้วยน่องไก่ทอดจริงหรือ ประธานาธิบดี
พดู อยา่ งนัน้ จริงหรอื มีคนสร้างสถติ ิโลกจากการเสยี บไม้
จิ้มฟันเข้าไปในเครามากที่สุด (ซ่ึงมันสองพันกว่าอัน)
ดว้ ยหรอื

มนุษย์ฉลาดเฉลียวพอๆ กับที่บ้าบอคอแตก
ใครก็ตามเราไม่ทันหรอก ยอมรับว่าบางครั้งฉันยังตาม
ตัวเองไม่ทันเลยด้วยซ�้ำ แต่อย่าเพ่ิงตัดสิน...ฉันค่อนข้าง
แนใ่ จวา่ เราทกุ คนเคยไมแ่ นใ่ จวา่ มนั เปน็ “เรอ่ื งจรงิ หรอื ?”
เราทกุ คนเคยตดั สนิ ใจอยา่ งนา่ อาย ในขณะทหี่ วั เราะเรอ่ื ง
โชคร้ายของคนอื่น ประวัติศาสตร์เต็มไปด้วยเหตุการณ์
เหลา่ นี้ และฉนั แนใ่ จวา่ จะยงั คงเปน็ แบบนต้ี อ่ ไปจนกระทงั่
เราสญู พนั ธุ์ ซ่งึ ถา้ คุณดขู ่าวกค็ งอกี ไม่นานแลว้ ละ่

We Did That 15

เร่ืองน่าอับอายขายหน้า

คนเฝ้าประตูออกไปตกปลา

คอนสแตนติโนเปิล ซ่ึงปัจจุบันคืออิสตันบูลนั้นเคยเป็นพ้ืนที่
ส�ำคัญในยุคกลาง โดยไม่เพียงแต่เป็นประตูเช่ือมระหว่างยุโรปกับ
เอเชียเท่าน้ัน แต่มันยังสวยงาม อุดมด้วยวัฒนธรรม และต้ังอยู่บน
ท่าเรือท่ีวุ่นวาย รวมท้ังยังมาพร้อมกับเครื่องซักอบผ้าด้วย ทุกส่ิงท่ี
ต้องการมใี นอาณาจกั รแห่งนี้ แตด่ ว้ ยก�ำแพงป้อมปราการอนั แขง็ แรง
สองแห่งท�ำให้มันสามารถหยุดย้ังการโจมตีได้กว่ายี่สิบคร้ัง ไม่มีใคร
สามารถเขา้ ยึดครองได้

แต่แล้ว คุณก็รู้ว่ามันเป็นไปอย่างไร คุณต้องการส่ิงที่ไม่อาจ
มีได้ และสุลต่านเมห์เหม็ดที่สองแห่งจักรวรรดิออตโตมันก็ต้องการ
เมืองคอนสแตนติโนเปิลอย่างยิ่ง ดังน้ัน ในปี 1453 พระองค์จึงบุก
โจมตีเมืองโดยไม่ได้หวังมากนักว่าจะประสบความส�ำเร็จ นั่นแหละ...
จนกระทง่ั คนของพระองคค์ นหนงึ่ พบวา่ มนั มปี ระตทู ไ่ี มไ่ ดล้ อ็ กอยู่ ประตู
น้ันมีช่ือว่าเคอร์โคพอร์ตา ท�ำให้กองทัพของผู้บุกรุกหลั่งไหลเข้าไป
ในเมือง สร้างความประหลาดใจให้กับชาวเมืองทุกคน และพวกเขา
ก็เอาชนะได้โดยมีการต่อต้านน้อยมาก เกิดอะไรขึ้นกับคนเฝ้าประตู
เขาไม่รบั ผดิ ชอบต่อหนา้ ท่หี รือ เขาออกไปตกปลาทท่ี า่ เรอื อันสวยงาม
หรือ แค่หลงๆ ลืมๆ หรอื เราอาจไม่มีทางรู้ไดเ้ ลย แต่ฉนั แนใ่ จว่าเขา
คงลงเอยดว้ ยการถูกไล่ออกเหมอื นเมืองน่ันแหละ ฮ่าฮา่

16 ประวตั ศิ าสตรแ์ ปลกๆ

อบุ ตั เิ หตไุ มค่ าดฝัน

ตอนที่วอลต์ วิตแมน กวีผู้ยิ่งใหญ่ชาวอเมริกันเสียชีวิตในปี
1892 สมองของเขาถูกบริจาคให้มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย ในฐานะ
ที่เป็นนักเขียนที่มีผลงานมากมาย และเฉลียวฉลาดในประวัติศาสตร์
ของอเมริกา ถือเป็นอภสิ ทิ ธิ์ยงิ่ ใหญ่ทไ่ี ดค้ รอบครองสมองของเขา คณุ
นึกภาพออกไหม ฉันแน่ใจว่าเส้นเลือดในสมองเขาต้องจัดเรียงตัวกัน
เปน็ บทกวีตลอดเวลาแน่นอน

We Did That 17

อยา่ งไรกต็ าม เม่ือวิตแมนผ้ซู งึ่ เขยี นเกย่ี วกับการศกึ ษารูปร่าง
กะโหลกศรี ษะเพอ่ื บอกนสิ ยั และสติปญั ญา ไดบ้ ริจาคสมองของเขาแก่
วิทยาศาสตร์ วันหน่ึง นกั เทคนิคหนมุ่ คนหนึ่งในหอ้ งทดลองก็รายงาน
วา่ เขาได้ท�ำโหลบรรจสุ มองหลน่ และท�ำใหส้ มองเสยี หาย ไม่สามารถ
รกั ษาไวไ้ ดเ้ ลยแมแ้ ตช่ น้ิ เดียว เขาท�ำสมองแห่งบทกวหี ล่น

นคี่ อื เรอ่ื งราวอยา่ งเปน็ ทางการจาก ดร.เฮนรี่ แคตเทลล์ หวั หนา้
นักพยาธวิ ิทยาของมหาวทิ ยาลยั แต่สง่ิ ทเี่ กดิ ขึ้นจรงิ นนั้ เฮนร่เี กบ็ เป็น
ความลบั สดุ ยอด ความจรงิ ก็คอื เขาท�ำลายสมองไปโดยบังเอิญ วันนัน้
หลงั จากตรวจดสู มองเสรจ็ เขาลมื ปดิ ใหแ้ นน่ หนาและปลอ่ ยใหม้ นั วางอยู่
ในอากาศทง้ั คืน พอถึงตอนเช้ามนั ก็เนา่ เป่อื ยแลว้ ด้วยความกลวั ว่าจะ
มีผลต่ออาชพี การงาน เขาจงึ เก็บเงยี บไว้ โดยสารภาพความจรงิ อย่าง
ทุกข์ทรมานใจไวใ้ นสมุดบันทกึ ประจ�ำวนั ของตวั เองเทา่ น้ัน

“ฉันโง่เง่า โง่อย่างเลวร้าย ไม่มีส�ำนึกจดจ�ำ ไม่เหมาะกับ
ต�ำแหน่งวิชาการใดๆ ฉันปล่อยให้สมองของวอลต์ วิตแมนเน่า
เปอื่ ยเพราะไมป่ ิดฝาโหลให้ดี มารเู้ อาตอนเช้า สิง่ นีท้ �ำลายฉัน...”
ดร.แคตเทลล์ที่น่าสงสารไม่จำ�เป็นต้องตำ�หนิตัวเองขนาดนั้น
ทป่ี ลอ่ ยใหส้ มองของวติ แมนเนา่ เปอ่ื ย อยา่ งไรเสยี วติ แมน กร็ วู้ า่ ทกุ คน
ต้องตาย ในบทกวี “เมือ่ ถงึ เวลา” โดยเขาเขียนเอาไว้ว่า
แบบพมิ พ์ร่างน่าสนใจของมนษุ ย์
ท่ซี ึ่งความปรารถนาไมไ่ ด้รับการตอบสนองน้นั
สมอง หวั ใจ และโครงรา่ งอนั วเิ ศษ
ทั้งหมดตอ้ งเส่ือมสลายไปเหมือนกนั

เหน็ ไหม สบายใจเถอะผู้เฒา่ แคตเทลล์

18 ประวัติศาสตร์แปลกๆ

สิบสามครัง้ จึงส�ำเรจ็

ภาพวาดของฮอลแลนด์ที่ชื่อ Het Lam Gods ซ่ึงแปลว่า
“ลกู แกะของพระเจา้ ” เปน็ งานทถี่ กู ขโมยบอ่ ยครงั้ ทส่ี ดุ ในประวตั ศิ าสตร์
ศิลปะ ภาพวาดสีน�้ำมันทางศาสนาในปี 1432 นี้บรรยายให้เหน็ ความเชื่อ
เร่ืองลึกลับเกี่ยวกับศาสนาคริสต์ ต้ังแต่ The Annunciation (ค�ำ
ประกาศของเทวทตู ตอ่ แมรว่ี า่ เธอจะตง้ั ครรภพ์ ระเยซคู รสิ ต)์ จนถงึ การ
เสยี สละของพระเยซคู รสิ ต์ ซงึ่ ใช้สัญลักษณ์เป็นลูกแกะก�ำลงั หลัง่ เลอื ด
ลงไปในแกว้ เหลา้ รปู นวี้ าดลงบนแผน่ ไมโ้ อก๊ นำ้� หนกั สองตนั งานศลิ ปะ
ขนาดสบิ สค่ี ณู สบิ เอด็ ฟตุ ชนิ้ นถี้ กู ขโมยสบิ สามครง้ั นนั่ เปน็ เหมอื นการ
ขโมยรถยนตไ์ มท้ ีแ่ บนและกว้างมากๆ

นคี่ อื งานศลิ ปะซง่ึ เปน็ ทปี่ รารถนาอยา่ งมาก ไมเ่ พยี งแคเ่ พราะ
ทักษะความสามารถและอายุอันเก่าแก่เท่านั้น แต่ยังเป็นเพราะความ
งดงามและความเช่ือมโยงกับศาสนาด้วย รูปวาดนี้เคยถูกไฟไหม้

ลูกแกะของพระเจา้ ท่มี ีแผน่ ไมค้ รบทัง้ หมด 19
We Did That

ระเบดิ ถกู โยน และแผน่ ไมบ้ างแผน่ กแ็ ยกออกมา แตม่ นั กย็ งั คงรอดพน้
มาจนสิบเอ็ดถึงสิบสองคร้ัง ประวัติอันยาวนานและพลิกผันของรูปนี้
เตม็ ไปดว้ ยการโจรกรรม สงคราม จดหมายเรยี กคา่ ไถ่ ทฤษฎสี มคบคดิ
และอนื่ ๆ อีกมาก

ตอนเร่ิมแรก รูปนี้สร้างข้ึนส�ำหรับโบสถ์เซนต์บาโวในเมือง
เกนต์ (ปัจจุบันคือเบลเยียม) และหลังจากท่ีรูปได้เดินทางไปรอบ
โลกแล้ว มันก็มาปักหลักอยู่ท่ีน่ันในปัจจุบัน นโปเลียนเป็นคนแรกที่
ขโมยรูปนี้ และนับตั้งแต่น้ันมันก็ถูกขโมยโดยชาวลัทธิคาลวิน นาซี
ชาวเยอรมัน และไม่รู้ตัวผู้ขโมยอีกหลายคน ยังคงมีชิ้นส่วนที่หาย
ไปจากการขโมยคร้ังสุดทา้ ย คอื “The Just Judges” ซึ่งอยู่ตรงมมุ
ซ้ายล่างของรูป โดยยังคงเป็นคดีที่ปิดไม่ได้ส�ำหรับต�ำรวจเมืองเกนต์
ดงั นนั้ นอกจากจะเปน็ รปู ทถ่ี กู ขโมยมากครง้ั ทสี่ ดุ ในประวตั ศิ าสตรแ์ ลว้
ยงั เปน็ คดคี งคา้ งทยี่ าวนานทส่ี ดุ ดว้ ย ขอ้ มลู สดุ ทา้ ยทตี่ �ำรวจไดร้ บั บอก
ว่ามันซอ่ นอย่ใู นที่ทเี่ ห็นไดง้ ่าย เพราะฉะนัน้ ใครจะร.ู้ ..คราวหนา้ ที่คุณ
ไปยุโรปใหค้ อยมองหาเอาไวล้ ่ะ

สภาพอากาศท่ีมพี ายุ

พระเจ้าจอร์จที่หกของอังกฤษ ไม่ได้ถูกคาดหมายว่าจะเป็น
ผู้สืบราชบัลลังก์อาณาจักรบริเตนใหญ่ พระองค์มักอยู่ใต้เงาของ
พระเชษฐาเอ็ดเวิร์ดซึ่งได้ราชาภิเษกเป็นกษัตริย์ แต่ก็สละราชสมบัติ
เพ่ือความรัก เมื่อเกิดเหตุการณ์นี้ จอร์จก็ต้องก้าวข้ึนมา บางทีการ
เติบโตขึน้ ภายใตค้ วามร้สู กึ วา่ พระองคส์ ามารถนั่งทเี่ บาะหลังได้ ท�ำให้
น�ำไปสชู่ อ่ งว่างกว้างใหญ่ในการศกึ ษาศิลปะของพระองค์

20 ประวตั ิศาสตร์แปลกๆ

จอห์น ไพเพอร์เป็นจิตรกรชาวอังกฤษ เชี่ยวชาญการวาด
รูปทิวทัศน์ท่ีมีพายุมืดคร้ึม เขาโด่งดังมาจากการวาดรูปที่บรรยาย
ถึงสงครามโลกครั้งที่หน่ึง แต่รูปที่สะดุดตามากท่ีสุดก็คือรูปทิวทัศน์
เมอื่ พระเจา้ จอรจ์ ไดช้ มบางรปู ของไพเพอรใ์ นงานแสดง พระองคก์ อ็ อก
ความเห็นกับเขาว่า “น่าเสียดายนะที่คุณวาดให้อากาศย่�ำแย่มากๆ”
โอ จอรจ์

ขา่ วปลอม

มีตัวเลขเหตุการณ์น่าอับอายมากมายในประวัติศาสตร์
หนงั สือพิมพ์ กอ่ นจะมโี ทรศัพทแ์ ละอินเทอรเ์ นต็ สปีชีสข์ องเราหวงั วา่
หนงั สอื พมิ พค์ อื แหลง่ ทมี่ าของขา่ วสารในโลกทเ่ี ชอื่ ถอื ได้ แตอ่ ยา่ งไรเสยี
บคุ คลทอ่ี ยเู่ บอื้ งหลงั นำ้� หมกึ นน้ั กค็ อื มนษุ ยเ์ หมอื นพวกเรา ตอ่ ไปนค้ี อื
พาดหวั ขา่ วเรยี กรอ้ งความสนใจทจี่ ะท�ำใหย้ มิ้ และ/หรอื กระอกั กระอว่ น
ได้

“ไททานิกจม ไม่มคี นตาย”

15 เมษายน 1912 วันท่ีโลกหัวใจสลายและสับสนอลหม่าน
เม่ือเรือไททานิกจมลงสู่ผืนน้�ำเย็นยะเยือกและมืดด�ำของมหาสมุทร
แอตแลนติก คร่าชีวิตผู้โดยสารและลูกเรือไปกว่าคร่ึง แต่โลกยังไม่รู้
เรอ่ื งน้นั โดยเฉพาะโลกของแวนคเู วอรเ์ วลิ ด์

วันจันทร์อันเลวร้ายน้ัน เม่ือมีข่าวแรกเกี่ยวกับหายนะมาถึง
หนงั สอื พิมพ์แคนาดาฉบบั นกี้ ร็ บี พมิ พ์หัวขอ้ ข่าว “ไททานิกจม ไมม่ ี
คนตาย” โชคร้าย อย่างที่เรารู้ตอนนี้นั่นแหละว่าพวกเขาผิดพลาด

We Did That 21

22 ประวตั ศิ าสตร์แปลกๆ

อย่างมหันต์ อย่างไรก็ตาม ถึงแม้จะน่าอาย แต่มันก็ไม่ใช่ความผิด
ของพวกเขาทง้ั หมด โทรเลขทพี่ วกเขาไดร้ บั นน้ั รายงานวา่ เรอื ก�ำลงั ถกู
ลากไปฮาลิแฟก็ ซ์ และผูโ้ ดยสารปลอดภัย เพียงแตน่ ่นั ไมไ่ ดห้ มายถึง
ไททานิก แต่แวนคูเวอร์เวิลด์ก็ไม่ได้โดดเด่ียวในเร่ืองน้ี หนังสือพิมพ์
อนื่ ๆ อกี หลายฉบบั ก็รายงานข่าวผิดพลาดว่าไม่มผี ูเ้ สยี ชีวิต หรือบาง
ฉบับก็รายงานตวั เลขทผ่ี ดิ พลาดไป

เมื่อฝุ่นหายตลบ ข้อมูลท่ีถูกต้องแม่นย�ำเป็นสิ่งที่หาได้ยาก
เมอื่ เกดิ โศกนาฏกรรมขน้ึ แตเ่ นอื่ งจากธรุ กจิ หนงั สอื พมิ พม์ นั คอื การให้
ขอ้ มลู แกผ่ อู้ า่ นอยา่ งรวดเรว็ ทสี่ ดุ เทา่ ทจี่ ะเปน็ ไปได้ ดงั นนั้ บรรณาธกิ าร
หลายคนจงึ นบั ไกต่ งั้ แตก่ อ่ นออกจากไขเ่ สยี อกี เพอื่ ทจี่ ะพดู มนั ออกมา
การรายงานข่าวที่ไม่ถูกต้องน้ันมีบ่อย โดยเฉพาะในหมอกควันแห่ง
ความสบั สนซงึ่ มกั จะมาพรอ้ มกบั เหตกุ ารณอ์ ยา่ งน้ี หายนะของไททานกิ
คือเหตุการณ์หน่ึงท่ีถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ เหมือนพาดหัวข่าว
นี่แหละ ถงึ แม้จะดว้ ยเหตผุ ลที่ตา่ งกนั มากก็ตาม

พ่อมดแห่งดาวอังคาร

ในขณะที่หลายแง่มุมในกาแล็กซี่ของเรายังคงเป็นเรื่องลึกลับ
ช่วงเวลากว่าหนึ่งร้อยปีท่ีผ่านมา ความรู้เกี่ยวกับดาวอังคารก็ได้
เพ่ิมขน้ึ อยา่ งมากมาย ลองดตู ัวอย่างน้ี : ชว่ งตน้ ศตวรรษ 1900 เป็น
เรื่องธรรมดาท่ีเชื่อว่ามีส่ิงมีชีวิตอยู่บนดาวอังคาร โดยมีพ้ืนฐานจาก
ความร้ทู ีห่ าได้ ซึ่งท�ำใหเ้ ช่ือว่ามชี าวดาวอังคารจรงิ ๆ แคบ่ ทความจาก
ซอลต์ เลค ทรบิ นู (Salt Lake Tribune) นกี้ ม็ ขี ้อมูลนา่ สนใจมากมาย
ที่จะให้ความกระจ่างแกเ่ รา

We Did That 23

เส้นบนดาวอังคารตามทวี่ าดโดยคณะของโจเวลล์

ปี 1877 จโิ อวานนี เชพาเรลลี นกั ดาราศาสตรช์ าวอติ าลรี ายงาน
ว่าได้พบสง่ิ ท่ีเขาเชอ่ื วา่ เปน็ เสน้ เล็กๆ ยาวๆ หลายเส้นบนพ้นื ผวิ ของ
ดาวเคราะห์สีสม้ ดวงน้ี เขาเรียกพวกมนั ว่า คานาลี (canali) ซึ่งเปน็
ภาษาอิตาลีท่ีแปลว่า “คลอง” หลายปีต่อมา ช่วงปลายศตวรรษท่ี
สบิ แปดถึงต้นศตวรรษทส่ี ิบเกา้ เพอรซ์ ิวาล โลเวลล์ นกั ดาราศาสตร์
ทม่ี ชี ื่อเสียงกไ็ ดห้ ยิบเรื่องการสังเกตน้ขี ึ้นมาศกึ ษา

โลเวลล์ต้ังสมมติฐานว่า คลองเส้นยาวบนพ้ืนผิวดาวเคราะห์
เหลา่ นอี้ าจเปน็ ผลมาจากระบบวศิ วกรรมของชาวดาวองั คาร นน่ั คอื ผทู้ ่ี
อาศยั อยบู่ นดาวเคราะหส์ แี ดงดวงนไี้ ดส้ รา้ งเครอื ขา่ ยคลองชลประทาน
ทใ่ี ชด้ งึ นำ้� จากบรเิ วณทมี่ นี ำ้� แขง็ ปกคลมุ เพอ่ื พยายามรกั ษาดาวเคราะห์
ที่ก�ำลงั แหง้ เหอื ดของพวกเขา

24 ประวัตศิ าสตรแ์ ปลกๆ

We Did That 25

เรื่องการปรากฏของคลองบนดาวอังคารเป็นที่พูดถึงตลอด
ท้ังปี แต่แทนท่ีจะรายงานถึงทฤษฎีอันน่าหัวเราะว่าชาวดาวอังคาร
ก�ำลังขุดคลองและเติมน้�ำมาท้ังปี ทริบูนกลับรายงานทฤษฎีว่าเส้น
ทั้งหลายท่ีเราเห็นเพิ่มข้ึนและลดลงนั้น คือรูปทรงจากพืชพันธุ์เป็น
แนวตามริมฝงั่ คลอง ไม่ใช่ตัวล�ำคลอง

และจากการเปรียบเทียบพืชพันธุ์ของชาวดาวอังคาร กับพืช
กินสัตว์ของโลกเพ่ือเรียนรู้และเพ่ือการพัฒนา บางคนก็เร่ิมสงสัยว่า
ท�ำไมพืชบนดาวอังคารถึงไม่สามารถวิวัฒนาการได้อย่างฉลาดด้วย
มันนา่ จะพัฒนามากขน้ึ สิ!

ทริบูนคาดการณ์ต่อไปว่า พืชพันธุ์มีภารกิจของตัวเองที่จะ
รักษาดวงดาวให้มีชีวิตอยู่ นั่นคือต้องมีสติปัญญาที่ย่ิงใหญ่กว่าอยู่
เบ้ืองหลังการจัดการท้ังหมด ซ่ึงก็คือลูกตาใหญ่ยักษ์ที่งอกขึ้นมาจาก
พ้ืนผวิ ของดาว :

“จดุ สขี าวทบ่ี างครงั้ เราเหน็ (อยบู่ นดาวองั คาร) ไมใ่ ช่
กองหมิ ะ แตค่ อื ‘ดวงตา’ ทม่ี ีเสายืดหยุ่นได้เล็กนอ้ ยพยุงอยู่
มันสามารถชูตัวเองขน้ึ สงู เหนือพ้นื ผวิ ดาวไดห้ ลายไมล์ และ
คอยเฝ้ามองการปฏบิ ัติหนา้ ที่ของคณะพืชผกั ตามจดุ ตา่ งๆ”

ทน่ี กั วทิ ยาศาสตรแ์ ละนกั ดาราศาสตรจ์ �ำนวนมากพลาดดวงตา
นไ้ี ปไมใ่ ชเ่ รอื่ งนา่ แปลกใจ พวกเขายนื ยนั กบั ผอู้ า่ นวา่ มผี เู้ ชยี่ วชาญเพยี ง
ไมก่ ่ีคนทีเ่ หน็ คลอง และหลายคนปฏเิ สธว่ามนั ไม่มอี ยู่จริง พวกเขาไม่
สามารถเข้าถึงทฤษฎนี นั้ ได้ถ้าไมร่ ้เู รื่องน้ี

คลา้ ยๆ กบั เรอ่ื งพอ่ มดแหง่ ออซ ดวงตานนั้ เฝา้ มองชาวมนั ชกนิ ส์
ผักท้งั หลาย และดใู ห้แน่ใจว่าดาวไดร้ ับสารอาหาร แตต่ อนทด่ี ที ี่สดุ ยงั

26 ประวัติศาสตร์แปลกๆ

มาไมถ่ งึ ...ดเู หมอื นวา่ เวลาทดี่ วงตานไ้ี มไ่ ดย้ งุ่ อยกู่ บั การคอยจบั ตามอง
ดาวของตัวเอง มันกจ็ ะคอยจับตามองดเู ราดว้ ย

ทริบูนรายงานวา่ : “เวลาทไี่ มไ่ ดม้ ภี าระต้องเฝา้ ดูสถานะทาง
กายภาพของดาวตวั เอง ‘ดวงตา’ ผยู้ ิ่งใหญจ่ ะสังเกตโลก ดวงอาทิตย์
ดาวเคราะห์ตา่ งๆ ดวงดาว และจักรวาลทง้ั หมด จากความกวา้ งใหญ่
ท�ำให้มันสามารถมองเห็นมากกว่าและไกลกว่ากล้องโทรทรรศน์
ทง้ั หมดบนโลกเรารวมกนั ” ตอนนมี้ นั อาจจะก�ำลงั เฝา้ มองเราอยกู่ ไ็ ด.้ ..



เพื่อจะรักษาแนวทางของอวกาศอันแปลกประหลาด นี่คือ
ภาพถ่ายทางอากาศโดยนาซ่าในปี 1976 แสดงให้เห็นการก่อตัวทาง
ธรณวี ทิ ยาบนดาวองั คารทด่ี คู ลา้ ยใบหนา้ สวมหนา้ กากนา่ ขนลกุ บางที
น่ีอาจจะเป็นใบหนา้ ท่แี ท้จริงของพ่อมดแห่งดาวอังคารหรอื เปล่า หรอื
อาจจะเป็นแค่อีกเหตุผลที่ท�ำให้คุณคอยแหงนหน้ามองท้องฟ้าใน
ตอนกลางคืน ยนิ ดีตอ้ นรบั มนษุ ย์โลก!

We Did That 27

ไดโนเสาร์ใหม่

ฉนั ตอ้ งขอบคณุ ทเี่ รานบั สว่ นนเ้ี ขา้ มาอยใู่ นหมวดการคาดการณ์
ทีผ่ ิดพลาด ในเดือนเมษายน ปี 1905 เซน็ ต์ พอล โกลบ (Saint Paul
Globe) ได้ท�ำนายถึงความพินาศคร้ังใหญข่ องส่วนหนง่ึ ในอาณาจักร
สตั ว์ ชื่อบทความกบ็ อกทกุ อย่างแลว้ ซ่งึ เรอ่ื งเริม่ ดว้ ยการบรรยายถึง
นักวิทยาศาสตร์ท่ีพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติอเมริกัน ได้น�ำ
ชิ้นส่วนกระดูกบรอนโตซอรัสมาต่อเข้าด้วยกัน มันคือไดโนเสาร์ที่ฉัน
คดิ วา่ ดเู หมอื นเนสซที มี่ สี เี่ ทา้ จากนนั้ บทความกค็ าดการณว์ า่ อกี ไมน่ าน
“กระดกู สตั วแ์ ละนกทต่ี อนนคี้ นุ้ เคยกบั มนษุ ย์ จะถกู คน้ หาอยา่ งกระตอื
รอื ร้นว่ามันเป็นส่ิงแปลกประหลาดส�ำหรับพิพธิ ภัณฑ”์

บทความกลา่ วตอ่ ไปถงึ รายการสปชี สี ต์ า่ งๆ ทส่ี ญู พนั ธไ์ุ ปแลว้
(ซง่ึ ในความเปน็ จรงิ แลว้ ไมใ่ ช)่ อยา่ งเชน่ ววั กระทงิ ววั ทะเล (แมนนาท)ี
และสิงโตทะเล พวกเขาท�ำนายว่าสัตว์ที่จะตามบรอนโตซอรัสไปสู่
จดุ จบในอีกไมน่ านคอื วัวมสั ค์ นากทะเล แมวน้ำ� ชา้ ง เต่ากาลาปากอส
ยีราฟ และแมวน้�ำขน ฉันจะยอมรับเหมือนนักวิทยาศาสตร์จ�ำนวน

28 ประวตั ิศาสตร์แปลกๆ

มากว่าความตื่นตระหนกเป็นปฏิกิริยาตามธรรมชาติ หลายสปีชีส์
ก�ำลังหายไปจากโลกสมัยใหม่ของเราอย่างรวดเร็ว แต่ต้องขอบคุณท่ี
สตั ว์ส่วนใหญ่ในการคาดการณข์ องพวกเขายงั ไมห่ ายไป

ซ่ึงปัจจุบันเป็นระยะเวลากว่าหนึ่งร้อยปี มีเพียงสปีชีส์เดียว
ในสตั ว์เหล่านี้ที่ใกลส้ ูญพันธ์ุ (แตไ่ ม่ไดส้ ญู พนั ธ)์ุ คือเต่ากาลาปากอส
ส่วนนากทะเลจัดว่ามีความเส่ียงต่อการสูญพันธุ์ โชคดีท่ีในกรณีน้ีมี
เพยี งสิ่งเดียวทีส่ ูญพนั ธุ์ คอื เซ็นต์ พอล โกลบ และฉบับที่ลงเร่ืองนีก้ ็
เปน็ ฉบบั ทา้ ยๆ ของพวกเขา

We Did That 29