แผนสุขศึกษาและพลศึกษา ป 5

กจิ กรรม วิธีสอน ส่ือ/อปุ กรณ์ การประเมินผล
-ใบงานท่ี ๑
ขน้ั ฝกึ หดั และข้นั นำไปใช้ (๒๕ - ๓๐ นาที) -สังเกตวา่ นกั เรียนมี
ความสุข สนใจใน
๑.ใหน้ กั เรยี นลองทำทา่ การบริหารรา่ งกาย นักเรยี นปฏิบัติ -การเรียนรู้แบบ การเรียนหรอื ไม่
-สงั เกตความถกู ตอ้ ง
ซ้ำไดห้ ลายคร้ัง โดยแบง่ กลมุ่ กล่มุ ละ ๓ - ๔ คน รว่ มมือ ของการปฏบิ ตั ิ
-สังเกตความ
ⓈⓈⓈ ⓈⓈⓈ Ⓢ รว่ มมือกบั กลุ่ม
ⓈⓈ -การปฏิบตั ิตาม
ข้อตกลง
ⓈⓈⓈⓈ ⓈⓈⓈⓈ

๒.ใหน้ กั เรยี นเขา้ ทดสอบสมรรถภาพทางกาย -อธบิ ายและ -ใบงานที่ ๒ -สังเกตการ
ⓈⓈⓈⓈⓈⓈⓈ Ⓢ สาธิต เคล่อื นไหวทีถ่ ูกต้อง
-นักเรียนลงมือ ตามหลักการอย่าง
ดงั น้ี จับชพี จร- นงั่ รูปตวั วี (V)- ก้มแตะ –ยืนขาเดียว ปฏิบัติ ปลอดภยั
หลบั ตากางแขน- ยนื กระโดดไกล -เดนิ วงิ่ ๑๐ นาที

ขัน้ สรปุ และสขุ ปฏบิ ตั ิ (๕-๗ นาที)
๑. ครูเรียกรวมนกั เรยี นและให้นั่งที่ว่างตรงไหนกไ็ ด้ แต่
ตอ้ งไดย้ ินและเหน็ ครชู ัดเจน

Ⓣ

Ⓢ

Ⓢ ⓈⓈ ⓈⓈ

ⓈⓈ ⓈⓈ

๒. สรุปทง้ั หมดท่ีเรียน (ทกั ษะ ความรคู้ วามเขา้ ใจ การ -คำถาม-คำตอบ
-ให้การบ้าน -ใบงานท่ี ๓
แตง่ กาย ความต้งั ใจ กฎระเบียบ) -ออกคำสง่ั

๓. อบรมและสง่ั งาน คอื ใหไ้ ปสรุปความรู้ (ใบงานท่ี ๓)

๔. ส่ังใหน้ ักเรยี นทำความสะอาดร่างกาย

๕๑

๕. ให้นักเรยี นยืนและสงั่ เลิกแถวโดยการให้ปรบมือ ๓ ครั้ง -สังเกตการปฏบิ ตั ิ
แลว้ ร้อง “ไชโย” ตามระเบยี บและ
คำสงั่

๕๒

ใบความร้ทู ่ี ๑

เรือ่ ง สมรรถภาพทางกาย

จดุ ประสงค์ เพ่อื ใหน้ กั เรยี นใชศ้ กึ ษาและทำความเขา้ ใจพร้อมการครอู ธิบายและสาธิต

สมรรถภาพทางกาย
๑. สมรรถภาพทางกายคอื อะไร
๒. สมรรถภาพทางกายประกอบด้วยอะไรบา้ ง
๓. เราจะสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายได้อย่างไร

สมรรถภาพรา่ งกายคอื อะไร

สมรรถภาพทางกาย หรอื ความฟิต หมายถงึ ความสามารถของบคุ คลในอนั ท่ีจะใชร้ ะบบตา่ ง ๆ กระทำ
กจิ กรรมใด ๆ อันเกยี่ วกับการแสดงออก ซงึ่ ความสามารถทางดา้ นร่างกายได้อยา่ งมีประสิทธภิ าพหรือไดห้ นกั
หนว่ ง เปน็ เวลาตดิ ตอ่ กนั โดยไม่แสดงอาการเหนด็ เหน่ือยให้ปรากฏ และสามารถฟนื้ ตัวกลบั สสู่ ภาพปกตไิ ดใ้ น
ระยะเวลาอนั รวดเร็ว ผูท้ ่ีมีสมรรถภาพรา่ งกายทีด่ ีมกั จะเปน็ ผทู้ มี่ ีสขุ ภาพรา่ งกายแขง็ แรง จติ ใจร่าเริงแจ่มใส
บคุ ลกิ ดี ความมน่ั ใจตัวเองสูง และทำงานอยา่ งมีประสทิ ธิภาพ

การตรวจเชค็ สมรรถภาพรา่ งกายมีดงั น้ี

1. การซกั ประวตั ิ และตรวจร่างกาย เชน่ วัดชพี จร ความดนั โลหิต รวมถงึ การซกั ประวตั ิของโรคทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับ
การทดสอบสมรรถภาพ ซ่ึงเปน็ การประเมินเบ้อื งต้น หรือขอ้ ควรระวังในการทดสอบสมรรถภาพรา่ งกาย

2. วดั ปรมิ าณไขมนั ในรา่ งกาย เป็นการวดั คา่ เปอรเ์ ซน็ ต์ไขมนั ในรา่ งกาย โดยใชเ้ ครอื่ งมือเฉพาะในการวัดความ
หนาชั้นไขมันใต้ผิวหนงั ในจดุ ตา่ ง ๆ ของร่างกาย

3. การวัดสมรรถภาพของระบบทางเดินหายใจ เป็นการวดั ประสิทธภิ าพของระบบทางเดนิ หายใจ โดยผู้ท่มี ี
สมรรถภาพของปอดดี จะทำใหม้ ีความทนทานในการทำงาน ไมเ่ หนอ่ื ยเร็ว ขณะเดยี วกันถา้ มสี มรรถภาพของ
ปอดลดลง ก็อาจบ่งบอกถึงการขาดการออกกำลงั กาย

๕๓

4. การวดั ความอ่อนตัวร่างกาย เป็นการวดั สมรรถภาพของขอ้ ต่อต่าง ๆ รวมท้งั เอน็ และกล้ามเน้ือรอบ ๆ ข้อ
ผู้ท่มี ีความออ่ นตวั ของขอ้ ต่อน้อย จะมโี อกาสบาดเจบ็ จากการทำงาน หรือออกกำลังกายมากกวา่ ผู้ท่ีมี
สมรรถภาพความออ่ นตวั ดี ดงั น้ันในการตรวจหากพบวา่ รา่ งกายมีความอ่อนตวั หรือการยดื เหยียดของขอ้ ต่อ
น้อย การปฏบิ ัติตนตามคำแนะนำเบอื้ งต้น จะชว่ ยป้องกันและลดการบาดเจ็บของรา่ งกาย และเพม่ิ
ประสิทธภิ าพการทำงาน และออกกำลงั กายได้ดีข้ึน
5. การวัดความแขง็ แรงของกลา้ มเนื้อ เปน็ การวัดแรงของกล้ามเนือ้ สว่ นตา่ ง ๆ ที่เกย่ี วข้องกับการใช้งานใน
ชวี ิตประจำวนั เช่น กำลังของกลา้ มเน้ือแขน ขา เปน็ ต้น
6. ตรวจสมรรถภาพของระบบหัวใจ และการไหลเวียนเลือด เปน็ การวัดอตั ราการใชอ้ อกซิเจนขณะออกกำลงั
กาย ซึ่งจะบง่ ช้ีไปถงึ ประสิทธิภาพของหัวใจ ท่ีสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆในชวี ติ ประจำวัน

๕๔

ใบงานท่ี ๑

เรอ่ื ง ท่าทางการวิ่ง
ช่ือ......................................................................... ชัน้ ......................................
วันท่.ี .................เดือน............................พ.ศ. .............................
จดุ ประสงค์ เพื่อใหน้ ักเรียนฝึกบริหารรา่ งกายและชว่ ยเพื่อนแก้ไขข้อบกพร่อง
คำชี้แจง ให้นักเรยี นลองทำท่าการบรหิ ารรา่ งกายตามใบความรู้ นกั เรียนปฏบิ ตั ซิ ้ำได้หลายครง้ั โดยให้ไปฝึก
ในท่วี ่างโดยอิสระกลุ่มละ ๓ - ๔ คน และชว่ ยกนั แกไ้ ขใหเ้ พ่ือน ระมัดระวงั ไมใ่ หช้ นกัน

เกณฑก์ ารประเมิน ลงชือ่ ผปู้ ระเมิน.........................................................
o ดมี าก = ๕ คะแนน o ครู
o ดี = ๔ คะแนน o นกั เรียน
o พอใช้ = ๒ คะแนน o พอ่ แม่ ผปู้ กครอง

๕๕

ใบงานท่ี ๒

เรอ่ื ง การทดสอบสมรรถภาพทางกาย

ชื่อ......................................................................... ช้ัน......................................

วันท่ี..................เดือน............................พ.ศ. .............................

จดุ ประสงค์ เพ่ือใหน้ ักเรียนรู้ถึงระดบั สมรรถภาพทางกายของตนเอง

คำช้ีแจง ให้นกั เรียนเขา้ ทดสอบสมรรถภาพทางกายเปน็ รายบคุ คล แล้วบนั ทกึ ผลไว้

รายการทดสอบ เกณฑป์ กติ ผลการทดสอบของนกั เรยี น
๑.การจับชีพจร ▪ ชาย ๗๐-๗๕ ครง้ั /นาที
▪ หญิง ๗๔-๗๘ คร้งั /นาที
๒.นั่งรปู ตวั วี (V) ▪ นง่ั ได้นาน ๑๕ วนิ าที
๓.ก้มแตะ ▪ ชาย ปลายนิว้ มือหา่ งนวิ้ เท้าประมาณ ๑ นวิ้
▪ หญงิ นวิ้ มอื แตะปลายนิ้วเท้าได้
๔.ยืนขาเดยี ว ▪ ยนื ทรงตัวอย่ไู ดน้ าน ๑๐ วนิ าที
หลับตากางแขน
๕.ยนื กระโดดไกล ▪ ชาย ระยะทางเทา่ ความสงู ของตนเอง
▪ หญงิ ระยะทางนอ้ ยกว่าความสูงของตนเอง ๒๐ซม.
๖.เดินวิง่ ๑๐ นาที ▪ ชาย ไม่น้อยกว่า ๑,๐๐๐ เมตร
▪ หญงิ ไมน่ ้อยกว่า ๘๐๐ เมตร

ลงชอ่ื ผู้ประเมนิ .........................................................

o ครู
o นกั เรียน
o พ่อแม่ ผปู้ กครอง

๕๖

ใบงานที่ ๓

เรือ่ ง สมรรถภาพทางกาย
ชอื่ ......................................................................... ชั้น......................................
วันที่..................เดือน............................พ.ศ. .............................
จุดประสงค์ เพอื่ ใหน้ ักเรยี นสรุปความรู้เกยี่ วกับสมรรถภาพทางกาย
คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนสรุปความรู้เกีย่ วกบั สมรรถภาพทางกายโดยทำแผนภูมปิ ญั ญาตามรปู แบบทนี่ กั เรียนชอบ

องคป์ ระกอบของสมรรถภาพทางกาย

ความหมายของสมรรถภาพทางกาย

การสรา้ งเสริมสมรรถภาพทางกาย

เกณฑ์การประเมิน ลงชอื่ ผปู้ ระเมิน.........................................................
o ดมี าก = ๕ คะแนน o ครู
o ดี = ๔ คะแนน o นกั เรียน
o พอใช้ = ๒ คะแนน o พ่อแม่ ผปู้ กครอง

๕๗

แบบประเมนิ ทศั นคตินักเรียน
นกั เรยี นรู้สกึ อยา่ งไรกบั การเรียนวนั น้ี ใหข้ ีดทำวงกลมล้อมรอบ

• มีความสขุ
• เร้าใจ
• ตลก
• ประหลาดใจ
• เสียใจ
• โกรธ
ลงชื่อนักเรียน...................................................................เลขท่ี........................................................

๕๘

แบบประเมินคณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ “คุณมีนำ้ ใจนักกีฬาเพยี งใด”
ช่ือ...................................................................................หอ้ งเรียน........................กลุ่ม.......

คณุ สมบตั ิ ๓ ๒๑
(มาก) (ปานกลาง) (น้อย)
๑.กลา้ หาญ
๒.อดทน
๓.รแู้ พ้
๔.ร้ชู นะ
๕.รู้จกั ใหอ้ ภยั
๖.ไม่เอาเปรยี บ
๗.สามัคคี
๘.ใหค้ วามร่วมมือกลุ่ม
๙.ไม่เหน็ แกต่ วั
๑๐.ให้ความชว่ ยเหลอื ผู้ดอ้ ยกวา่
๑๑.ซื่อสัตย์สจุ รติ
๑๒.มีความมั่นคงทางอารมณ์
๑๓.เคารพสิทธิผอู้ น่ื
๑๔.มคี วามรบั ผดิ ชอบ
๑๕.เออ้ื อาทรคนอน่ื

รวม

เกณฑ์ ผูป้ ระเมิน.......................................
ดีมาก (มากกวา่ ๔๐ คะแนนข้ึนไป)
ดี (๓๕ คะแนน - ๓๙ คะแนน)
พอใช้ (๓๐คะแนน - ๓๔ คะแนน)
ควรปรบั ปรงุ (ตำ่ กว่า ๓๐ คะแนน)

๕๙

แผนการจดั การเรยี นรูว้ ชิ าสุขศึกษาและพลศึกษา
หน่วยที่ ๔ ร่วมกนั ใส่ใจให้สุขภาพดี แผนฯ เรอื่ ง สขุ บัญญตั ิแห่งชาติ
เวลา ๒ ชัว่ โมง ระดับชน้ั ป.๕ วนั ท่ี .... เดือน...........ป.ี .............. ภาคเรยี นท่ี....... ปกี ารศึกษา .......
สาระที่ ๔ การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการปอ้ งกันโรค
มาตรฐาน พ ๔.๑ เหน็ คุณค่าและมีทกั ษะในการสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ การดำรงสุขภาพ การป้องกันโรค และ
การสรา้ งเสริมสมรรถภาพเพื่อสุขภาพ
ตวั ชวี้ ัด แสดงพฤตกิ รรมท่ีเห็นความสำคัญของการปฏิบตั ติ นตามสุขบัญญัตแิ ห่งชาติ
จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. บอกสขุ บัญญัติ ๑๐ ประการไดถ้ ูกต้องทกุ ขอ้
๒. บอกประโยชน์ของการดแู ลสขุ ภาพตนเองตามสุขบญั ญตั ิได้อย่างน้อย ๒ ขอ้
๓. แสดงพฤติกรรมทเี่ หน็ ความสำคญั ของการปฏิบตั ิตนตามสุขบญั ญัตแิ ห่งชาติ ๑๐ ประการ
สาระการเรยี นรู้
๑. สุขบญั ญตั ิ ๑๐ ประการ
๒. ขอ้ ควรปฏบิ ตั ติ ามสขุ บัญญัตแิ ตล่ ะขอ้

๓. ประโยชน์ของการสรา้ งเสรมิ สุขภาพและการป้องกันโรคดว้ ยการปฏิบตั ติ ามสขุ บญั ญตั ิ
๑๐ ประการ

๖๐

กจิ กรรมการเรยี นรู้

กิจกรรม/ขั้นตอน วธิ สี อน ส่ือ/อปุ กรณ์ การประเมินผล

ข้นั นำ (๕-๑๐ นาท)ี -บัญชีรายชอ่ื -สงั เกตการแสดง
-สมดุ จดบนั ทกึ ความคิดเห็นและ
๑.๑ สำรวจจำนวนนักเรียนโดยหัวหนา้ ห้อง -ออกคำสง่ั -แบบประเมิน บันทกึ
พฤติกรรม -สงั เกตการมีส่วน
๑.๒ นักเรียนและครสู นทนากันถงึ พฤตกิ รรม รว่ มในการตอบ
-ภาพพฤตกิ รรม คำถาม
สขุ ภาพทดี่ วี ่ามีอะไรบา้ ง แล้วจดบนั ทกึ ไวเ้ ป็น -อภิปราย ผู้ท่ีมีสุขภาพดี

แผนภมู ปิ ญั ญาในสมดุ

๑.๓ ครูให้นักเรียนดูภาพพฤติกรรมผู้ท่ีมสี ุขภาพ

ดี และชว่ ยกันแสดงความคิดเหน็ เกี่ยวกับ -คำถาม

พฤติกรรมเหลา่ น้นั ว่าทำไดอ้ ยา่ งไร นกั เรยี นเคย -การนำ

ทำหรอื ไม่ ฯลฯ ความคิด

๑.๔ ให้นกั เรยี นชว่ ยกนั สรปุ ว่าวันนจ้ี ะเรยี นเร่อื ง

อะไร

ขั้นสอนและกิจกรรม (๓๐-๔๐ นาท)ี -การเรยี นรู้ -ใบความรู้ที่ ๑ -สงั เกตการแสดง
-ใบงานท่ี ๑ ความคดิ เห็น
๒.๑ แบง่ กลุ่มนักเรยี นตามความสมัครใจ เปน็ แบบรว่ มมือ -บันทึกลงในแบบ
ประเมินพฤติกรรม
๑๐ กลุ่ม แลว้ จับฉลากเปน็ ๒ กล่มุ ให้ศกึ ษาข้อ -ประเมนิ ตามใบงาน
ที่ ๑
ควรปฏิบตั แิ ละประโยชน์ของสขุ บัญญัติจากใบ

ความร้ทู ่ี ๑ (กิจกรรม jigsaw) -ออกคำสัง่

๒.๒ ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลุ่มออกมาสรุปข้อควร

ปฏิบัติและประโยชนใ์ หเ้ พอื่ นฟงั หนา้ ชน้ั ทลี ะ

กลมุ่ -อภปิ ราย

๒.๓ ครูและนักเรยี นสนทนาแลกเปลี่ยนความ

คดิ เห็นเกีย่ วกบั ขอ้ ควรปฏิบัติ และประโยชน์

ของสขุ บัญญตั ิ ๑๐ ประการแต่ละข้อ -อภิปราย

๒.๔ ใหน้ กั เรยี นแสดงความคดิ เห็นเพ่ิมเตมิ

๖๑

ข้ันสรุป (๕-๑๐ นาที) -คำถาม -ใบงานที่ ๒ -สังเกตความสนใจ
๓.๑ ใหน้ ักเรียนซกั ถามข้อสงสยั และ จากการซกั ถามและ
-ให้ผู้เรยี น ตอบคำถาม
ชว่ ยกนั ทบทวนบทเรยี นเร่ืองสขุ บญั ญัติ ปฏิบตั ิ -บันทึกการประเมนิ
๑๐ ประการ -ให้การบ้าน พฤตกิ รรมการเรยี นรู้
-มอบหมาย
๓.๒ ให้นักเรียนจดบนั ทึกการปฏบิ ัติตน งาน
ตามสุขบญั ญตั ทิ ุกวันลงในสมุดบนั ทกึ โดยขอ
คำแนะนำจากผ้ใู หญใ่ นบ้านและให้ครูตรวจทุก
สปั ดาห์ (ใบงานท่ี ๒)

แหลง่ การเรยี นรู้เพม่ิ เติม
ห้องสมดุ โรงเรยี น หมบู่ า้ น/ตำบล โรงพยาบาลประจำตำบล/อำเภอ พอ่ แม่ ผู้ปกครอง ญาตผิ ู้ใหญ่

กจิ กรรมเสนอแนะ
นักเรียนควรปฏิเสธกิจกรรมที่อาจกอ่ ใหเ้ กิดความเสี่ยงตอ่ อันตรายตอ่ สุขภาพทุกชนิด

ภาพพฤตกิ รรมของผูม้ ีสขุ ภาพดี

๖๒

ใบความรู้ท่ี ๑
เรอ่ื ง สขุ บัญญตั ิ ๑๐ ประการ
จดุ ประสงค์ เพือ่ ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาและทำกิจกรรมรว่ มกนั และนำไปทบทวนท่บี ้าน

สุขบัญญตั ิ หมายถงึ ขอ้ กำหนดทเี่ ด็กและเยาวชน ตลอดจนประชาชนทัว่ ไปพึงปฏิบตั ิอยา่ งสม่ำเสมอจนเป็นสขุ

นิสัย เพื่อใหม้ ีสุขภาพดีท้งั รา่ งกาย จติ ใจ และสังคม ดังน้ันการสง่ เสรมิ สขุ บัญญตั ิจงึ เป็นกลวิธหี นึ่งในการ

สร้าง เสรมิ และปลูกฝงั พฤติกรรมสุขภาพท่พี ึงประสงค์ เพือ่ ให้เดก็ เยาวชน และประชาชนปฏบิ ตั ิเพื่อนำไปสู่

การมีสขุ ภาพท่ดี ีได้

หนตู ้องทำอะไร............. หนูตอ้ งทำอยา่ งไร…………………

๑. ดแู ลรกั ษาร่างกายและของใช้ให้ - อาบน้ำให้สะอาดทุกวนั อย่างนอ้ ยวนั ละ ๑ คร้งั

สะอาด - สระผมอยา่ งนอ้ ยสปั ดาหล์ ะ ๒ คร้งั

- ตัดเลบ็ มือเลบ็ เท้าให้ส้นั อย่เู สมอ

- ถา่ ยอุจจาระให้เปน็ เวลาทกุ วัน

- ใสเ่ สื้อผา้ ทส่ี ะอาด ไมอ่ ับชน้ื และให้อบอุ่นเพียงพอ

- จดั เก็บของใช้ให้เป็นระเบียบ

๒. รกั ษาฟันให้แขง็ แรง - แปรงฟันทุกวนั อย่างถกู วิธี อย่างน้อยวันละ ๒ ครง้ั เวลาเช้า

และแปรงฟนั ทุกวนั อย่าง และก่อนนอน

ถูกวิธี - เลือกใชย้ าสีฟนั และฟลอู อไรด์

- หลีกเลี่ยงการกนิ ลกู อม ลกู กวาด หรอื ขนมหวานจดั

- ตรวจสุขภาพในชอ่ งปาก อย่างน้อยปีละ ๑ ครั้ง

- ห้ามใช้ฟันกัดขบของแข็ง

๓. ลา้ งมอื ใหส้ ะอาดกอ่ นรับประทาน - ลา้ งมือดว้ ยสบทู่ ุกครงั้ ก่อนและหลงั การเตรยี ม ปรงุ และกิน

อาหารและหลังการขบั ถ่าย อาหาร

- ล้างมือดว้ ยสบ่ทู ุกครงั้ หลังการขับถ่าย

๖๓

หนูต้องทำอะไร............. หนูตอ้ งทำอย่างไร…………………
๔. กนิ อาหารสกุ สะอาด ปราศจากสาร - เลือกซือ้ อาหารที่สด สะอาด ปลอดสารพษิ โดยคำนงึ ถึง หลัก
อันตราย และหลีกเล่ียงอาหารรสจดั สี ๓ ป คือ ประโยชน์ ปลอดภัย ประหยัด
ฉูดฉาด - ปรุงอาหารให้ถูกสขุ ลักษณะ และใชเ้ ครอ่ื งปรุงรสทีถ่ กู ตอ้ ง โดย
คำนงึ ถึง หลัก ๓ ส คอื สงวนคณุ คา่ สุกเสมอ สะอาดปลอดภัย
๕. งดสูบบุหร่ี สุรา ส่ิง - กินอาหารใหค้ รบ ๕ หมู่ เพยี งพอต่อความตอ้ งการของ
เสพตดิ การพนัน และ ร่างกาย และกนิ ใหถ้ ูกหลกั โภชนาการทุกวนั
การสำสอ่ นทางเพศ - กนิ อาหารปรุงสกุ ใหม่ และใช้ชอ้ นกลางในการกินอาหาร
รว่ มกนั
๖. สรา้ งความสัมพันธใ์ น - หลกี เลี่ยงการกินอาหารสุกๆ ดิบๆ หรืออาหารรสจัด ของหมัก
ครอบครัวให้อบอนุ่ ดอง หรือ อาหารใส่สฉี ดู ฉาด
- ดม่ื นำ้ สะอาด อยา่ งนอ้ ยวนั ละ ๘ แกว้
๗. ป้องกันอบุ ตั ภิ ัยดว้ ย - งดสบู บุหร่ี
ความไม่ประมาท - งดเครื่องด่ืมทม่ี แี อลกอฮอลท์ กุ ชนิด
- ไมเ่ สพสิง่ เสพติดทกุ ประเภท
- งดเลน่ การพนนั ทุกชนดิ
- งดการสำสอ่ นทางเพศ
- ทกุ คนในครอบครัว ช่วยกนั ทำงานบ้าน
- ปรกึ ษาหารือ และแสดงความคดิ เห็นร่วมกนั
- เผอ่ื แผน่ ำ้ ใจใหก้ นั และกนั
- ทำบญุ และได้ทำกจิ กรรมสนกุ สนานร่วมกัน
- ระมัดระวังในการปอ้ งกนั อุบตั ภิ ัยภายในบา้ น เช่น ไฟฟา้ เตา
แก๊ส ของมคี ม จุดธปู เทยี นบูชาพระ และไม้ขดี ไฟ เป็นตน้
- ระมดั ระวงั ในการปอ้ งกนั อุบตั ภิ ยั ในท่ีสาธารณะ เช่น ปฏบิ ตั ิ
ตามกฎแห่งความปลอดภยั จากการจราจรทางบก ทางน้ำ
ป้องกนั อันตรายจากโรงฝึกงาน ห้องปฏบิ ตั ิการ เขตก่อสรา้ ง
หลีกเล่ียงการชมุ นมุ หอ้ มล้อม ในขณะเกดิ อบุ ัติภัย การเลน่ กฬี า

๖๔

หนตู ้องทำอะไร............. หนูตอ้ งทำอย่างไร…………………
๘. ออกกำลงั กายสมำ่ เสมอ -ออกกำลงั กายอย่างน้อยสปั ดาห์ละ ๓ ครง้ั
และตรวจสุขภาพประจำปี -ออกกำลังกายและเลน่ กีฬาใหเ้ หมาะสมกบั สภาพรา่ งกายและวัย
- ตรวจสุขภาพประจำปี
๙. ทำจติ ใจให้รา่ เริงแจ่มใส - พักผ่อนและนอนหลับให้เพยี งพอ
อยู่เสมอ - จัดส่งิ แวดลอ้ มทงั้ ในบ้าน และทท่ี ำงานให้น่าอยู่ หรือนา่ ทำงาน
- มองโลกในแงด่ ี ใหอ้ ภยั และยอมรับในขอ้ บกพรอ่ งของคนอนื่
๑๐. มีสำนึกตอ่ ส่วนรวมรว่ มสร้างสรรค์ - เมอื่ มปี ัญหาไม่สบายใจ ควรหาทางผ่อนคลาย
สงั คม - กำจัดขยะในบา้ น และท้งิ ขยะในที่รองรบั
- หลีกเลย่ี งการใช้วสั ดุอุปกรณ์ทีก่ อ่ ใหเ้ กดิ มลภาวะต่อสิง่ แวดลอ้ ม
เช่น โฟม พลาสติก สเปรย์ เป็นต้น
- มแี ละใชส้ ว้ มท่ถี ูกสขุ ลักษณะ
- กำจดั น้ำทิ้งในครวั เรือนและโรงเรยี นดว้ ยวธิ ที ี่ถูกต้อง
- ใช้ทรัพยากรอยา่ งประหยัด
- อนรุ ักษ์และพฒั นาสงิ่ แวดลอ้ ม เชน่ ชุมชน ป่า น้ำ และสัตวป์ ่า
เป็นตน้

๖๕

ใบงานท่ี ๑

เร่ือง ข้อควรปฏบิ ัตแิ ละประโยชนข์ องสุขบญั ญตั ิ

จดุ ประสงค์ เพ่ือให้นักเรียนศกึ ษา อภปิ รายและสรุปข้อควรปฏบิ ัติและประโยชน์ของสขุ บัญญตั ิตามหวั ข้อท่ี

จับฉลากได้

คำชแ้ี จง ให้นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ ออกมาสรุปข้อควรปฏิบตั ิและประโยชน์ของสขุ บัญญตั ิให้เพื่อนฟงั หน้า

ชั้นทลี ะกลมุ่

ขอ้ ควรปฏบิ ตั ิ (๔ คะแนน) ประโยชน์ (๓ คะแนน) ขอ้ เสนอแนะเพม่ิ เตมิ (๓
คะแนน)

รายช่ือสมาชิกกลุ่ม ระดบั การประเมนิ
๑................................................... ดมี าก = มากกว่า ๘ คะแนน
๒.................................................. ดี = ๕ - ๗ คะแนน
๓.................................................. พอใช้ = น้อยกว่า ๕คะแนน
๔..................................................

ลงชื่อผปู้ ระเมิน.........................................................
ครู
นักเรยี น
พ่อแม่ ผู้ปกครอง

๖๖

ใบงานท่ี ๒

เร่ือง การปฏิบตั ติ ามสุขบัญญัติ
จุดประสงค์ เพือ่ ให้นกั เรียนจดบนั ทกึ การปฏิบัติตนตามสุขบญั ญัติ
คำชแ้ี จง ให้นกั เรียนจดบันทกึ การปฏบิ ัตติ นตามสขุ บญั ญัติทุกวันลงในสมดุ บันทึก (diary) โดยขอ
คำแนะนำจากผู้ใหญ่ในบ้านและใหค้ รตู รวจทกุ สัปดาห์ โดยสรปุ และบันทึกหวั ข้อ ๑ และ ๒ ลงตาราง และ
ระบายสีทบึ ลงในชอ่ งการปฏิบตั ิจริงในแต่ละวันของแต่ละเดอื น (หัวขอ้ ๓)

ช่ือ..........................................นามสกุล...............................................ห้อง..................

สุขบญั ญัติ ๒. วิธปี ฏบิ ตั ิ ๓. การปฏิบัติจรงิ (เดอื น......................)
…

๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ......................
๓๑

๑. ............................. ๑. ......................................................
๒. .....................................................

การประเมนิ ผล ลงช่ือผ้ปู ระเมนิ
ดมี าก = ๔ ครู
ดี = ๓
พอใช้ = ๒ ..................................................................
ควรปรับปรุง = ๑ พอ่ แม่/ผปู้ กครอง

..................................................................
วนั ท.ี่ ........../.........../.............

๖๗

แบบบันทึกการประเมินพฤตกิ รรมการเรียนรู้

คำชแี้ จง ให้ผปู้ ระเมนิ พิจารณาคณุ ภาพตามรายการท่ีระบุได้และเขียนเครอ่ื งหมาย ✓ ลงใน

ช่วงระดบั คะแนน ๕ ด้าน

เกณฑ์ประเมนิ พฤตกิ รรม ๓ = ดี ๒ = พอใช้ ๑ = ปรบั ปรุง

พฤติกรรม/ ๑ ๒๓ ๔ ๕ ระดับพฤตกิ รรมการเรยี นรู้ใน
ระดบั คะแนน สรปุ องค์ แสดงความ รับรู้และ สรุปใบ มีภาวะผ้นู ำ ภาพรวม
ความรู้ได้ คดิ เหน็ ใน ตอบสนอง งานได้ ผ้ตู ามใน รวมคะแนน
ลำดั ชดั เจน ระหว่างทำ การเรยี นรู้ ถูกตอ้ ง โอกาสอนั
บที่ กจิ กรรมกลุม่ อย่าง ควร

ช่อื - สกลุ ตอ่ เนอ่ื ง

๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑๕

๑
๒
๓
๔
๕
๖

รวม

๖๘

การแปลงผลพฤตกิ รรม
สงู กว่า ๑๓ คะแนน หมายถึงดมี าก
๑๐ - ๑๒ คะแนน หมายถึงดี
๗ - ๙ คะแนน หมายถงึ พอใช้
ต่ำกว่า ๗ คะแนน หมายถึงควรปรับปรงุ

ลงชื่อ............................................ผู้ประเมนิ

นกั เรียน ครูผู้สอน

๖๙

แผนการจัดการเรียนรูว้ ิชาสุขศึกษาและพลศกึ ษา

หนว่ ยท่ี ๔ ร่วมกนั ใสใ่ จใหส้ ุขภาพดี แผนฯ เร่ืองโรคทพ่ี บบ่อย ปอ้ งกันได้งา่ ยนดิ เดยี ว

เวลา ๑ - ๒ ช่ัวโมง ระดบั ชน้ั ป.๕ วันท่ี .... เดอื น...........ป.ี .............. ภาคเรียนท.ี่ .....ปีการศกึ ษา.........

สาระที่ ๔ การสร้างเสรมิ สุขภาพ สมรรถภาพ และการป้องกันโรค

มาตรฐาน พ ๔.๑ เห็นคุณค่าและมที ักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ การดำรงสขุ ภาพ การปอ้ งกันโรค และ

การสร้างเสริมสมรรถภาพเพอื่ สขุ ภาพ

ตวั ชวี้ ดั ปฏิบตั ิตนในการปอ้ งกันโรคทีพ่ บบ่อยในชีวิตประจำวนั

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

๑. อธิบายความหมายของโรคติดต่อและการตดิ ต่อของโรคได้ถกู ต้องอย่างน้อย ๕๐%

๒. บอกช่ือโรคติดต่อและการติดตอ่ ของโรคท่พี บบ่อยในประเทศไทยไดอ้ ย่างน้อย ๒ โรค

๓. อธบิ ายความสำคญั ของการป้องกนั โรคตดิ ตอ่ ไดอ้ ยา่ งน้อย ๒ ขอ้

๔. ปฏบิ ัตติ นในการปอ้ งกนั โรคท่ีพบบอ่ ยในชีวิตประจำวันได้ถกู ต้องอยา่ งน้อย ๕๐%

สาระการเรยี นรู้
๑. ความหมายของโรคติดตอ่
๒. การตดิ ตอ่ ของโรค
๓. ความร้เู กี่ยวกบั โรคตดิ ต่อทพ่ี บบอ่ ยในประเทศไทย เชน่ ไข้เลอื ดออก ไขห้ วัด ไขห้ วดั ใหญ่
๔.การป้องกนั โรคตดิ ตอ่

กิจกรรมการเรยี นรู้

กิจกรรม/ข้นั ตอน วธิ สี อน สือ่ /อุปกรณ์ การประเมินผล

ขน้ั นำ (๕-๑๐ นาที) -สมุดรายชอื่ -สงั เกตและบนั ทกึ ลง
นกั เรียน ในแบบประเมิน
๑.๑ สำรวจจำนวนนักเรยี นโดยหัวหนา้ หอ้ ง -ออกคำส่ัง พฤตกิ รรม
-สังเกตความตั้งใจ
๑.๒ ครตู งั้ คำถามนกั เรียน คดิ ว่าโรคติดตอ่ คือ ความสนใจ และการ
แสดงความคิดเหน็
โรคชนดิ ใด นกั เรยี นรู้จกั โรคตดิ ตอ่ หรือไม่ และคดิ -คำถาม- -บนั ทึกลงในแบบ
ประเมินพฤติกรรม
วา่ มีอันตรายตอ่ สุขภาพมากน้อยแคไ่ หน คำตอบ

๑.๓ ใหน้ กั เรยี นอาสาสมัครเล่าประสบการณ์

การเปน็ โรคติดตอ่ ๑-๒ คน (ชอื่ โรค อาการ

การรกั ษา)

๑.๔ ครูและนักเรยี นสรุปวา่ วันนจี้ ะเรยี นเร่ือง -ออกคำสัง่

อะไร

๗๐

-อภิปราย

ข้นั สอนและกิจกรรม (๓๐-๔๐ นาท)ี

๒.๑ ให้นักเรียนดภู าพคนปว่ ยและชื่อโรค -ถาม-ตอบ -บตั รคำ -สังเกตการแสดง
ความคิดเห็น
และ ให้นกั เรียนตอบคำถามจากบตั รคำ -บนั ทึกลงในแบบ
ประเมินพฤติกรรม
๒.๒ นักเรยี นและครสู นทนาแลกเปลย่ี น -อภปิ ราย
-ตรวจสอบและ
ประสบการณ์เก่ียวกบั โรคตดิ ต่อโดยมคี น สตั ว์ ประเมินตามใบงานที่
๑ และ ๒
หรือแมลงเปน็ พาหะการติดโรคและการแพร่ -สงั เกตและบนั ทกึ
พฤติกรรมการเรยี นรู้
กระจายโรคท่พี บเหน็ ในปจั จุบนั เชน่ ไข้เลอื ดออก

ไข้หวัด ไขห้ วดั ใหญ่

๒.๓ แบ่งกลุ่มตามความสนใจกลมุ่ ละ -ออกคำสง่ั -ใบความรู้

๔-๕ คน ให้ศกึ ษาจากใบความรู้และทำกิจกรรม -การเรยี นรู้ -ใบงานท่ี ๑

ตาม ใบงานที่ ๑ แบบรว่ มมือ -แบบประเมิน

๒.๔ นักเรียนแตล่ ะกลุ่มชว่ ยกันวาดภาพพาหะ -นักเรียนลงมือ พฤติกรรม

นำโรคและแสดงวธิ ีปอ้ งกนั ในใบงานที่ ๒ ปฏบิ ตั ิ -ใบงานท่ี ๒

๒.๕ ใหเ้ ลอื กตัวแทนกลุม่ มานำเสนอผลงาน

ครูและนกั เรยี นชว่ ยกันเพิม่ เตมิ ให้สมบูรณ์ -อภปิ ราย

๒.๖ นกั เรียนซักถามและเสนอขอ้ คิดเหน็ ครู -อธบิ าย -สงั เกตความสนใจ

อธบิ ายเพิ่มเติมเพื่อใหน้ กั เรียนปฏบิ ตั ิตนได้ถูกต้อง -สงั เกตความสนใจ
จากการซกั ถามและ
ปลอดภยั จากการเป็นโรคตดิ ต่อ ตอบคำถาม การเข้า
รว่ มกิจกรรม
ขัน้ สรุป (๕-๑๐ นาที) -บันทึกการประเมนิ

๓.๑ ใหน้ กั เรียนและครชู ว่ ยกนั เพิ่มเตมิ ใน -อภปิ ราย

ใบงานที่ ๑ และใบงานท่ี ๒

๓.๒ เปดิ โอกาสให้นกั เรียนซกั ถาม -คำถาม-

๓.๓ มอบหมายให้นกั เรยี นศกึ ษาเรือ่ งโรคอโี บ คำตอบ –ให้ -ใบงานที่ ๓

ลาจากหนังสือพิมพ์ เวบ็ ไซด์ต่างๆ และทำ การบา้ น

กิจกรรมตามใบงานที่ ๓

๗๑

แหลง่ การเรียนร้เู พ่ิมเติม
หอ้ งสมุดโรงเรยี น หมู่บา้ น/ตำบล ศูนย์อนามัย โรงพยาบาล ข่าวหนงั สอื พมิ พ์ วทิ ยุ โทรทัศน์ เว็บไซด์
กิจกรรมเสนอแนะ
๑. นักเรียนควรดแู ลสขุ ภาพตนเองใหแ้ ขง็ แรงอยู่เสมอ โดยการกินอาหาร การออกกำลังกาย และปฏิบัตติ น
ตามสขุ บญั ญตั แิ หง่ ชาติ
๒. นักเรยี นระมดั ระวงั ตนเองไม่ให้เกดิ การตดิ โรค เช่น หลีกเลย่ี งการเข้าใกล้ผู้ทเ่ี ปน็ โรค
๓. เมอ่ื มีอาการเจ็บป่วย ผิดปกติ ตอ้ งรีบบอกผู้ใหญ่

๗๒

ภาพประกอบและบตั รคำ

ไข้เลอื ดออก ไข้หวัด ไข้หวดั ใหญ่

อโี บลา

อีสุกอใี ส

๗๓

ใบความรู้

เร่อื ง โรคตดิ ต่อ
จดุ ประสงค์ เพ่ือใหน้ ักเรียนมีความรแู้ ละความเขา้ ใจเรื่องโรคติดต่อ เพ่อื นำไปปฏบิ ตั ิตนไดถ้ กู ต้อง
คำช้ีแจง ใหน้ กั เรยี นอา่ นและทำความเขา้ ใจและทำกจิ กรรมในใบงานท่ี ๑
……………………………………………………..
โรคติดตอ่ คอื โรคท่ีเกดิ จากเช้ือโรคหรอื พษิ ของเชื้อโรคชนิดใดชนดิ หนึง่ ท่อี าจติดต่อจากคน สตั ว์ หรือแมลง
ไปสคู่ นปกตไิ ด้ เชน่ ไข้เลอื ดออก ไข้หวดั ไข้หวดั ใหญ่ เปน็ ต้น
การติดตอ่ ของโรค คนปกตอิ าจไดร้ ับเชอื้ โรคจากผู้ปว่ ยโรคตดิ ต่อดว้ ยการสมั ผัสกับเชื้อโรค ทั้งโดยทางตรง เชน่
การสมั ผัสบาดแผล นำ้ มกู นำ้ ลายของผู้ปว่ ย โดยทางออ้ ม เชน่ การสมั ผสั เชอื้ โรคท่ีทากบั อาหาร น้ำ เสอ้ื ผา้
สิง่ ของเครอ่ื งใช้ตา่ งๆ ของผ้ปู ว่ ย หรอื มีสตั ว์ แมลง นำโรคมา
หากผปู้ ว่ ยโรคติดต่อมพี ฤตกิ รรมสขุ ภาพไมถ่ ูกต้อง เชน่ ไอ จาม ไมป่ ิดปาก กนิ อาหารโดยไม่ใชช้ ้อนกลาง ใช้
เสื้อผา้ ผา้ เช็ดตวั ร่วมกับผ้ปู ว่ ยกจ็ ะแพรเ่ ช้อื โรคไปสคู่ นอ่ืน ทำให้มผี ปู้ ว่ ยมากขน้ึ เมอื่ มีผูป้ ว่ ยจำนวนมาก
นอกจากจะเกดิ ปญั หากบั ครอบครัวท่ีจะต้องมภี าระในการดแู ลรกั ษาแลว้ ยงั ทำใหเ้ กดิ ปัญหาในระดับประเทศ
อีกด้วยเพราะต้องสูญเสยี ค่าใช้จา่ ยในการดแู ลรกั ษา สญู เสยี กำลงั คนในการประกอบอาชีพ ทำใหป้ ระเทศขาด
รายได้ จงึ ส่งผลต่อการพฒั นาประเทศ

๗๔

ใบงานท่ี ๑

เรอ่ื ง โรคตดิ ตอ่
จุดประสงค์ เพอ่ื ให้นกั เรียนเรียนมคี วามรู้เรื่องโรคติดต่อแต่ละโรค
คำชี้แจง ให้นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มช่วยกันเขยี นแผนภมู ปิ ัญญาสรปุ สาระสำคัญของโรคตดิ ตอ่ ตามทน่ี กั เรียน
จบั ฉลากได้ โดยการศกึ ษาจากใบความรู้

โรคตดิ ต่อ
“...........................”

เกณฑก์ ารประเมนิ ช่อื .......................... เลขที.่ ............
นกั เรียนตอบได้ถกู ตอ้ งทกุ ขอ้ ดีมาก ได้ ๕ คะแนน ชือ่ .......................... เลขท่.ี ............
นักเรียนตอบไดถ้ ูกต้อง ๓ - ๔ ข้อ ได้ ๓ คะแนน
นกั เรียนตอบได้ถกู ตอ้ ง ๑ - ๒ ขอ้ ได้ ๒ คะแนน ชือ่ .......................... เลขที.่ ............
สรปุ นกั เรยี น ได.้ ........คะแนน ชื่อ.......................... เลขที.่ ............

ครู ช่อื .......................... เลขท.ี่ ............
พ่อแม่ ลงช่ือ.................................... ผู้ประเมนิ
นกั เรยี น

๗๕

ใบงานท่ี ๒

เรือ่ ง โรคตดิ ต่อ
ช่ือ..........................นามสกุล............................ชั้น. ..............เลขที่...............................
จดุ ประสงค์ เพอื่ ใหน้ กั เรียนสรุปการเรยี นรเู้ รอ่ื ง โรคตดิ ตอ่
คำชแี้ จง
๑. ใหน้ กั เรียนวาดภาพสตั ว์ท่ีเป็นพาหะนำโรค ๓ ชนดิ แลว้ ระบายสีให้สวยงาม พรอ้ มทัง้ อธบิ ายใต้ภาพ
เก่ยี วกบั ช่อื โรค การตดิ เชือ้ โรค และแหลง่ นำโรค (๖ คะแนน)

๒.นักเรียนมวี ิธีปฏิบัตติ นในการดูแลและป้องกันตนเองจากโรค....................................................อยา่ งไรบา้ ง
(๔ คะแนน)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื ..............................................ผปู้ ระเมิน

นกั เรยี น
ครู
พ่อแม่ผู้ปกครอง

๗๖

ใบงานที่ ๓

เรือ่ ง การปฏิบัติตนเพ่อื ปอ้ งกนั โรคติดตอ่

ชื่อ..........................นามสกลุ ............................ชั้น. ..............เลขท่.ี ..............................

จุดประสงค์ เพื่อให้นักเรียนศึกษาค้นควา้ เรอ่ื งการปฏิบัติตนเพ่ือปอ้ งกันโรคติดตอ่

คำช้แี จง

๑. ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาคน้ คว้าและสรุปวิธีปฏิบัตติ นเพอ่ื ปอ้ งกันโรคตดิ ตอ่

๑…………………………………………………………………………………………

๒.………………………………………………………………………………………..

๓.………………………………………………………………………………………..

๔.………………………………………………………………………………………..

๕.………………………………………………………………………………………..

๒. บอกแหลง่ ท่มี าของความรู้ทีน่ ำมาทำใบงานนี้

…..พอ่ แม่ผปู้ กครอง …..พยาบาล

…..แพทย์ …..เพื่อน

…..ปูย่ า่ ตายาย …..ญาติ พ่ีน้อง

…..ผู้ใหญ่ …..เวบ็ ไซด์ ช่อื ...................................................................

ระดบั การประเมิน ลงชอื่ .................................... ผู้ประเมิน
ดมี าก ๑๐ คะแนน
ดี ๘- ๙ คะแนน
ดีพอใช้ ๖ -๗ คะแนน
พอใช้ ๔ -๕ คะแนน

ครู
พ่อแม่
นกั เรยี น

๗๗

แบบบนั ทกึ การประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้

คำชีแ้ จง ใหผ้ ปู้ ระเมิน พิจารณาคณุ ภาพตามรายการทีร่ ะบุได้และเขียนเครอ่ื งหมาย ✓ ลงใน

ชว่ งระดับคะแนน ๕ ดา้ น

เกณฑ์ประเมนิ พฤติกรรม ๓ = ดี ๒ = พอใช้ ๑ = ปรับปรุง

พฤตกิ รรม/ ๑ ๒๓ ๔ ๕ ระดบั พฤตกิ รรมการเรยี นรู้ใน
ระดับคะแนน สรุปองค์ แสดงความ รับรูแ้ ละ สรปุ ใบ มีภาวะผ้นู ำ ภาพรวม
ความรู้ได้ คดิ เหน็ ใน ตอบสนอง งานได้ ผู้ตามใน รวมคะแนน
ลำดบั ชดั เจน ระหวา่ งทำ การเรยี นรู้ ถกู ต้อง โอกาสอัน
ที่ กจิ กรรมกลมุ่ อยา่ ง ควร

ชอื่ - สกุล ตอ่ เน่ือง

๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑๕

๑
๒
๓
๔
๕
๖

รวม

การแปลงผลพฤติกรรม
สูงกว่า ๑๓ คะแนน หมายถงึ ดมี าก
๑๐ - ๑๒ คะแนน หมายถึงดี
๗ - ๙ คะแนน หมายถงึ พอใช้
ต่ำกว่า ๗ คะแนน หมายถงึ ควรปรบั ปรุง

ลงชือ่ ............................................ผปู้ ระเมนิ

นกั เรียน ครผู สู้ อน

๗๘

แผนการจัดการเรียนรวู้ ชิ าสุขศึกษาและพลศึกษา
หน่วยที่ ๕ มีความปลอดภยั แผนฯ เรอื่ งใชย้ าอย่างปลอดภัย
เวลา ๒ - ๓ ชัว่ โมง ระดับชั้น ป.๕ วนั ที่ .... เดอื น...........ปี............... ภาคเรยี นที.่ ....ปีการศกึ ษา.............
สาระที่ ๕ ความปลอดภยั ในชวี ิต
มาตรฐาน พ ๕.๑ ป้องกนั และหลีกเลยี่ งปัจจยั เสี่ยง พฤตกิ รรมเสย่ี งต่อสุขภาพ อบุ ตั เิ หตุ การใช้ยา
สารเสพติด และความรนุ แรง
ตัวชว้ี ัด ๒. วเิ คราะหผ์ ลกระทบของการใช้ยา และสารเสพติด ทม่ี ผี ลตอ่ ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และ
สติปญั ญา
๓ .ปฏบิ ตั ิตนเพ่ือความปลอดภยั จากการใชย้ าและหลีกเล่ียงสารเสพติด
จดุ ประสงค์การเรียนรู้
๑.บอกความหมายของยาขยะได้ถูกตอ้ งอยา่ งน้อย ๕๐%
๒. บอกวธิ ีป้องกันการเกิดยาขยะได้ถูกตอ้ งอย่างนอ้ ย ๕๐%
๓.จัดทำบญั ชียาในครวั เรอื นได้ถกู ตอ้ ง ๘๐ %
๓. ระบุหลักการใชย้ า และใช้ยาไดถ้ กู ต้องตามข้อปฏิบตั ิและข้อแนะนำอย่างเครง่ ครัด
๔. วิเคราะหผ์ ลกระทบของการใชย้ าท่มี ผี ลตอ่ รา่ งกาย จติ ใจ อารมณ์ สงั คม และสติปญั ญาได้
อย่างนอ้ ย ๕๐ %

สาระการเรยี นรู้
๑. หลกั การใชย้ า ๕ ถูก คือ ถกู โรค ถูกคน ถูกขนาด ถกู วิธี และถูกเวลา
๒. ความหมายของยาขยะ
๓. วิธปี อ้ งกันการเกดิ ยาขยะ ประกอบดว้ ย การอ่านและปฏิบัติตามฉลากยา การเก็บรักษายาอยา่ ง
ถกู ตอ้ ง การจัดทำบญั ชยี าในครัวเรอื น

๗๙

กิจกรรมการเรยี นรู้

กิจกรรม/ข้นั ตอน วิธีสอน สอ่ื /อปุ กรณ์ การประเมนิ ผล

ขั้นนำ (๕-๑๐ นาท)ี -ออกคำสัง่ -สมดุ รายชอื่ -สงั เกตและบนั ทกึ ลง
๑.๑ สำรวจจำนวนนักเรยี นโดยหัวหนา้ ห้อง -คำถาม-คำตอบ นกั เรยี น ในสมุดรายชอื่
นกั เรยี น
๑.๒ ครูทบทวนหลกั การใช้ยา โดยตัง้ -ออกคำสัง่ -ภาพโปสเตอร์ -สงั เกตความตั้งใจ
คำถามนกั เรียน -อภปิ ราย ความสนใจ และการ
ตอบคำถาม
๑.๓ ใหด้ ภู าพโปสเตอร์ “การพง่ึ ตนเอง ไม่
พึง่ หมอ พงึ่ ยา ตามหลักเศรษฐกิจพอเพยี ง”

๑.๔ ใหน้ ักเรยี นช่วยกันบอกถึงหลกั การ
ใชย้ า

ข้ันสอนและกิจกรรม (๓๐-๔๐ นาท)ี

๒.๑ ครูถามนกั เรยี นวา่ รูจ้ ัก “ยาขยะ” -คำถาม-คำตอบ -สงั เกตการแสดง
ความคิดเห็น
หรือไม่ -อภิปราย
-บันทกึ ลงในแบบ
๒.๒ นกั เรียนชว่ ยกนั ตอบคำถาม -การเรยี นรู้ ประเมนิ พฤตกิ รรม

๒.๓ หลงั จากศกึ ษาใบความรู้ ครู แบบรว่ มมือ -ใบความรู้ -ตรวจสอบและ
ประเมนิ ตามใบงานที่
แบง่ กลุ่มนกั เรยี นเป็น ๓ กลุม่ ตามความสมัครใจ -ใบงานที่ ๑ ๑
-สงั เกตและบันทกึ
มีการเลอื กหวั หนา้ กลมุ่ แตล่ ะกลุ่มให้แบ่งกลมุ่ -แบบประเมนิ พฤตกิ รรมการเรยี นรู้

ยอ่ ยรับผดิ ชอบสรุปแต่ละหัวข้อ และนำมารวมกนั พฤติกรรม -สังเกตความสนใจ

ตามเวลาทีค่ รูกำหนด

๒.๔ จากนัน้ ใหน้ กั เรยี นแต่ละกลุ่มช่วยกนั -นักเรยี นลงมือ -ใบงานท่ี ๑

เขยี นแผนภูมปิ ัญญาจากการศึกษาในใบความรู้ ปฏิบัติ

(jigsaw)

๒.๕ ใหเ้ ลือกตัวแทนกลมุ่ มานำเสนอ -อภิปราย -สมดุ

ผลงาน ครูและนกั เรียนช่วยกันเพม่ิ เติมให้

สมบรู ณ์ นักเรียนจดบันทกึ

๒.๖ นักเรยี นซกั ถามและเสนอขอ้ คิดเหน็ -อธิบาย

ครอู ธิบายเพิ่มเติมเพือ่ ใหน้ ักเรยี นปฏบิ ัติตนได้

อย่างปลอดภยั เมอ่ื จำเป็นตอ้ งใช้ยา

๘๐

กจิ กรรม/ขน้ั ตอน วิธสี อน ส่ือ/อุปกรณ์ การประเมนิ ผล

ข้นั สรุป (๕-๑๐ นาท)ี -สงั เกตความสนใจ
จากการซักถามและ
๓.๑ ใหน้ กั เรียนและครูช่วยกันและเพมิ่ เติม -อภปิ ราย ตอบคำถาม
-บันทกึ การประเมิน
จากการนำเสนอในภาพรวม พรอ้ มให้ พฤติกรรม

ข้อเสนอแนะ -คำถาม-คำตอบ

๓.๒ เปดิ โอกาสให้นกั เรียนซักถาม -มอบหมายงาน/ -ใบงานที่ ๒

๓.๓ มอบหมายให้นกั เรยี นฝกึ จดั ทำบัญชยี า ใหก้ ารบ้าน

ในครวั เรอื นเปน็ การบ้านโดยใชต้ ารางตาม

ใบงานท่ี ๒

แหล่งการเรยี นรู้เพม่ิ เติม
ห้องสมุดโรงเรียน หมบู่ า้ น/ตำบล ศนู ย์อนามัย โรงพยาบาล ข่าวหนงั สือพมิ พ์ วทิ ยุ โทรทศั น์ เว็บไซด์

ร้านขายยา ภูมปิ ัญญาทอ้ งถ่นิ

กิจกรรมเสนอแนะ
๑. นักเรียนควรดูแลสุขภาพตนเองให้แข็งแรงอยู่เสมอ โดยการกินอาหาร การออกกำลังกาย เพื่อ

ป้องกันการเจ็บปว่ ย จะได้ “ไมต่ อ้ งพง่ึ ยา”
๒. ครคู วรแนะนำนักเรียนดงั น้ี
-กอ่ นใชย้ าควรบอกให้ผใู้ หญท่ ราบ
-อ่านฉลากยาใหเ้ ข้าใจ ๒-๓ เท่ียว
-ปฏบิ ัติตามคำแนะนำในฉลากยาหรอื แพทย์อยา่ งเครง่ ครัด
-เมื่อสงสัยวา่ แพ้ยา ตอ้ งหยุดใช้ และบอกผู้ใหญ่
-ใชย้ าแลว้ ตอ้ งเกบ็ เข้าที่เดมิ ทุกคร้ัง

๘๑

การพงึ่ ตนเอง ไม่พงึ่ หมอ พึ่งยา ตามหลกั เศรษฐกจิ พอเพยี ง

๘๒

ใบความรู้

เรื่อง ยาขยะ
จดุ ประสงค์ เพื่อให้นักเรยี นมีความรูแ้ ละความเขา้ ใจความหมายของ “ยาขยะ” และ วธิ ีปอ้ งกันการเกิดยาขยะ
คำช้ีแจง ใหน้ ักเรียนอา่ นและทำความเขา้ ใจและทำกจิ กรรมในใบงานที่ ๑

……………………………………………………..
การใชย้ าอย่างปลอดภัย

๑. หลักการใช้ยา ๕ ถูก คอื ถกู โรค ถกู คน ถูกขนาด ถกู วธิ ี และถกู เวลา
๒. ความหมายของยาขยะ
๓. วธิ ีป้องกนั การเกิดยาขยะ ประกอบด้วย การอ่านและปฏิบตั ิตามฉลากยา การเก็บรกั ษายาอยา่

ถกู ต้อง การจดั ทำบัญชยี าในครัวเรือน

๘๓

ใบงานท่ี ๑

เร่อื ง ยาขยะ

ชอื่ ..........................นามสกุล............................ชน้ั . ..............เลขท่ี...............................

จุดประสงค์ เพ่ือใหน้ กั เรียนสรุปวิธปี ้องกนั การเกิดยาขยะ

คำชแ้ี จง หลงั จากศึกษาใบความรู้ ครูแบง่ กลมุ่ นักเรยี นเปน็ ๓ กลุม่ ใหญต่ ามความสมัครใจ มีการเลือก
หวั หน้ากลุม่ แต่ละกลุ่มใหแ้ บง่ กลุม่ ยอ่ ยรับผิดชอบสรปุ แตล่ ะหัวขอ้ และนำมารวมกัน จากน้ัน
ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั เขียนแผนภมู ิปัญญาจากการศกึ ษาในใบความรู้ (jigsaw)

กล่มุ ๒
การเกบ็ รักษายา
อยา่ งถูกตอ้ ง

กลมุ่ ๑ “วิธีป้องกนั การเกิดยาขยะ” กลมุ่ ๓
การอ่านและปฏบิ ตั ิ การจดั ทาบญั ชียาใน

ตามฉลากยา ครัวเรือน

รู้สึกอยา่ งไรกบั ผลงาน ใหว้ งกลมลอ้ มรอบหนา้

เกณฑ์การประเมนิ แตล่ ะกลมุ่
สรุปถูกตอ้ งครบถว้ นทกุ หัวข้อ ดีมาก ได้ ๕ คะแนน
สรปุ ถูกตอ้ งครบถ้วนเกอื บทุกหวั ข้อ ได้ ๓ คะแนน
สรุปถูกตอ้ งไม่ครบถว้ นทกุ หวั ขอ้ ได้ ๒ คะแนน
สรุป กลุม่ .... ได้.........คะแนน

ลงช่ือ.................................... ผู้ประเมนิ
ครู พ่อแม่ นกั เรยี น

๘๔

ใบงานที่ ๒

เร่ือง การทำบญั ชียา
ชื่อ..........................นามสกุล............................ช้ัน. ..............เลขที่...............................
จุดประสงค์ เพื่อมอบหมายใหน้ ักเรยี นฝกึ จดั ทำบญั ชียาในครัวเรือนเป็นการบา้ น
คำชแ้ี จง ให้นักเรยี นจดั ทำบัญชียาในครัวเรือนโดยใช้ตารางดังตัวอย่าง

ตัวอยา่ ง บัญชียาในครวั เรอื นของครอบครวั “............................................”

ลำดับ ชอ่ื ยา/ สรรพคณุ วธิ ีใช้ ลกั ษณะ วนั ผลิต/ วันทไี่ ด้รับ หมายเหตุ
เจา้ ของ วัน ยา

หมดอายุ

๑ พาราเซตา แกป้ วด ครัง้ ละ เมด็ สีขาว ไมร่ ะบุ ๒๙ พ.ย. ได้เปน็ ซองจาก

มอล /ของพอ่ ลดไข้ ๑เมด็ กลมแบน ๒๕๕๗ โรงพยาบาล

ทกุ ๔-๖ อำเภอ

ชม.

๒

เกณฑก์ ารประเมนิ คะแนนทไ่ี ด้

ความครบถ้วนสมบรู ณ์ ๕ คะแนน ..................คะแนน

ความชดั เจนในการบันทกึ รายละเอยี ดแต่ละชอ่ ง ๕ คะแนน ..................คะแนน

ความเรียบรอ้ ยสวยงาม ๕ คะแนน ..................คะแนน

รวม ..................คะแนน

ลงชื่อ..............................................ผู้ประเมนิ

ครู

พ่อแม่

นักเรียน

๘๕

แบบบนั ทึกการประเมินพฤติกรรมการเรยี นรู้

คำชีแ้ จง ให้ผูป้ ระเมนิ พิจารณาคุณภาพตามรายการที่ระบไุ ดแ้ ละเขียนเคร่อื งหมาย ✓ ลงใน

ชว่ งระดับคะแนน ๕ ด้าน

เกณฑ์ประเมนิ พฤติกรรม ๓ = ดี ๒ = พอใช้ ๑ = ปรบั ปรงุ

๑๒ ๓๔๕ ระดับพฤติกรรมการเรียนรู้ใน
ภาพรวม
พฤติกรรม / สรุปองค์ แสดงความ รบั รู้และ สรปุ ใบ มภี าวะผนู้ ำ รวมคะแนน
ระดบั
ความร้ไู ด้ คดิ เหน็ ใน ตอบสนอง งานได้ ผตู้ ามใน
ลำดับ คะแนน
ท่ี ชดั เจน ระหว่างทำ การเรียนรู้ ถกู ตอ้ ง โอกาสอัน

ชื่อ - สกลุ กิจกรรมกล่มุ อยา่ ง ควร

ตอ่ เน่อื ง

๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑ ๒ ๓ ๑๕

๑
๒
๓
๔
๕
๖

รวม

การแปลงผลพฤตกิ รรม หมายถงึ ดมี าก
สูงกวา่ ๑๓ คะแนน หมายถึง ดี
๑๐ - ๑๒ คะแนน หมายถงึ พอใช้
๗ - ๙ คะแนน หมายถึง ควรปรบั ปรงุ
ต่ำกวา่ ๗ คะแนน

ลงชอ่ื ............................................ผูป้ ระเมนิ

๘๖

๘๗