วรรณคดี ปลาบู่ทอง

วรรณคดี ปลาบู่ทอง จัดทำ โดย นายชนะชัย จันทะศรี

หนังมืออิเล็กทรอนิกส์(e-book)ฉบับนี้ เป็นส่วนหนึ่งของวิชา ภาษาไทยเพื่ออาชีพเพื่อศึกษาค้นคว้าหาความรู้ในเรื่องราวของ วรรณคดีไทย เรื่องปลาบู่ทอง โดยได้ศึกษาผ่านแหล่งความรู้ ต่างๆ เช่น ตำ ราหนังสือ หนังสือพิมพ์ วารสาร ห้องสมุดและ แหล่งความรู้จากเว็บไซต์ต่างๆโดยเล่มนี้ มีเนื้อหาเกี่ยวกับ ความหมายของวรรณคดีไทย เรื่องปลาบู่ทองและคุณค่า ความสำ คัญของ วรรณคดี เรื่องปลาบู่ทองต่อสังคมแ ละวัฒนธรรมไทย ผู้จัดทำ คาดหวังเป็นอย่างยิ่งว่าการจัดทำ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์(e-book)ฉบับนี้ จะมี ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจศึกษาวรรณคดีไทยเรื่อง ปลาบู่ทอง และสามารถนำ ข้อคิดต่างๆ จากวรรณคดีนี้ ไปใช้ในชีวิตประจำ วันได้เป็นอย่างดี ผู้จัดทำ นายชนะชัย จันทะศรี คำ นำ

สารบัญ บั 1 2-6 7 8-11 12 ประวัติเเละจุดประสงค์ เนื้อเรื่อง ข้อคิดที่ได้จากเรื่องปลาบู่ทอง ตัวละครหลัก คุณค่าด้านสังคมและวัฒนธรรม สารจากผู้จัดทำ 13 บรรณานุกรม 14

ประวัติ วั ติ จุดประสงค์ ปลาบู่ทองเป็นนิทานพื้นบ้าน ทางภาคกลางของไทย ที่เล่าโดยผ่านวิธี มุขปาฐะ, ร้อยแก้ว, ร้อยกรอง มีเนื้อหาเกี่ยวกับเด็กสาวชาวบ้านผู้มีใจ เมตตาได้แต่งงานกับกษัตริย์ สร้างเป็นภาพยนตร์และละครโทรทัศน์ มาแล้วหลายครั้ง เชื่อว่ามีที่มาจากชนชาติ จ้วง - ลาว - ไท ในภาคใต้ ของจีนเล่าถ่ายทอดกันมาแต่ดึกดำ บรรพ์ และชนพื้นเมืองในหลายชาติ ของภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ เช่น ลาว, เขมร, พม่า ก็มีเรื่องราวทำ นอง คล้ายกันนี้ แต่เรียกชื่อต่างออกไป วรรณกรรมเรื่องนี้สื่อให้เห็นถึงความรักที่ลูกมีต่อแม่ได้อย่าง ชัดเจนที่สุด เป็นเรื่องที่มีความน่าสนใจอย่างมาก

เรื่องปลาบู่ทองเริ่มขึ้นโดยเศรษฐีทารก (อ่านว่า ทา-ระ-กะ) ผู้มี อาชีพจับปลามีภรรยา 2 คน คนแรกชื่อขนิษฐา มีลูกสาวชื่อ เอื้อย ส่วนคนที่สองชื่อ ขนิษฐี มีลูกสาวชื่อ อ้าย และ อี่ วันหนึ่งเศรษฐีทารกพาขนิษฐาไปจับปลาในคลอง ไม่ว่าจะ เหวี่ยงแหไปกี่ครั้งก็ได้มาเพียงปลาบู่ทองที่ตั้งท้องตัวเดียว เท่านั้น จนกระทั่งพลบค่ำ เศรษฐีก็ตัดสินใจที่จะเอาปลาบู่ทองที่ จับได้เพียงตัวเดียวกลับบ้าน ทว่าขนิษฐาผู้เป็นภรรยาเกิดความ สงสารปลาบู่ ขอให้เศรษฐีปล่อยปลาไป เศรษฐีทารกเกิดบันดาล โทสะจึงฟาดนางขนิษฐาจนตายและทิ้งศพลงคลอง เมื่อกลับถึงบ้านเอื้อยก็ถามหาแม่ เศรษฐีจึงตอบไปว่าแม่ของ เอื้อยได้หนีตามผู้ชายไป และจะไม่กลับมาบ้านอีกแล้ว นับ ตั้งแต่วันนั้นขนิษฐีผู้เป็นแม่เลี้ยงของเอื้อย และอี่กับอ้ายน้อง สาวทั้งสองก็กลั่นแกล้งใช้งานเอื้อยเป็นประจำ โดยที่เศรษฐี ทารกไม่รับรู้และไม่สนใจ เนื้อเรื่อง

เนื้อเรื่อง ต่อ เอื้อยคิดถึงแม่มากจึงมักไปนั่งร้องไห้อยู่ริมท่าน้ำ และได้พบกับ ปลาบู่ทองซึ่งเป็นนางขนิษฐากลับชาติมาเกิด เมื่อเอื้อยรู้ว่าปลา บู่ทองเป็นแม่ก็ได้นำ ข้าวสวยมาโปรยให้ปลาบู่ทองกิน และมา ปรับทุกข์ให้ปลาบู่ทองฟังทุกวัน นางขนิษฐีและลูกสาวเห็นเอื้อยมีความสุขขึ้น เมื่อถูกกลั่นแกล้ง ก็อดทนไม่ปริปากบ่นจึงสืบจนพบว่านางขนิษฐาได้มาเกิดเป็น ปลาบู่ทอง และได้พบกับเอื้อยทุกวัน ดังนั้นเมื่อเอื้อยกำ ลัง ทำ งานนางขนิษฐีก็จับปลาบู่ทองมาทำ อาหารและขอดเกล็ดทิ้ง ไว้ในครัว เอื้อยได้พบเกล็ดปลาบู่ทองก็เศร้าใจเป็นอย่างมาก นำ เกล็ดไป ฝังดินและอธิษฐานขอให้แม่มาเกิดเป็นต้นมะเขือ เอื้อยมารดน้ำ ให้ต้นมะเขือทุกวันจนงอกงาม เมื่อขนิษฐีทราบเรื่องเข้าก็โค่น ต้นมะเขือ และนำ ลูกมะเขือไปจิ้มน้ำ พริกกิน เอื้อยเก็บเมล็ดมะเขือที่เหลือไปฝังดินและอธิษฐานให้แม่ไปเกิด เป็นต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทองในป่า และไม่ให้ผู้ใดสามารถโค่น ทำ ลาย หรือเคลื่อนย้ายต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทองได้

เนื้อเรื่อง ต่อ วันหนึ่งพระเจ้าพรหมทัตเสด็จประพาสป่าได้พบกับต้น โพธิ์เงินโพธิ์ทอง โปรดให้นำ เข้าไปปลูกในวัง แต่ไม่มีผู้ใด สามารถเคลื่อนย้ายต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทองได้ พระเจ้าพรหม ทัตจึงประกาศว่าผู้ใดที่เคลื่อนย้ายต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทองได้ จะให้รางวัลอย่างงาม ขนิษฐีและอ้ายกับอี่เข้าร่วมลองถอนต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทอง ด้วยแต่ไม่สำ เร็จ เอื้อยขอลองบ้างและอธิษฐานจิตบอกแม่ ว่าขอย้ายแม่เข้าไปปลูกในวัง เอื้อยจึงถอนต้นโพธิ์เงิน โพธิ์ทองได้สำ เร็จ พระเจ้าพรหมทัตถูกชะตาเอื้อยจึงชวนเข้าไปอยู่ในวังและ แต่งตั้งให้เอื้อยเป็นพระมเหสี ฝ่ายขนิษฐีและลูกสาวอิจฉา เอื้อยจึงส่งจดหมายไปบอกเอื้อยว่าเศรษฐีทารกป่วยหนัก ขอให้เอื้อยกลับมาเยี่ยมที่บ้าน

เมื่อเอื้อยกลับมาบ้าน นางขนิษฐีก็ได้แกล้งนำ กระทะน้ำ เดือด ไปวางไว้ใต้ไม้กระดานเรือน และทำ กระดานกลไว้ เมื่อเอื้อย เหยียบกระดานกลก็ตกลงในหม้าน้ำ เดือดจนถึงแก่ความ ตาย ขนิษฐีให้อ้ายปลอมตัวเป็นเอื้อยและเดินทางกลับไปยัง วังของพระเจ้าพรหมทัต เอื้อยได้ไปเกิดใหม่เป็นนกแขกเต้า เมื่อเกิดใหม่แล้วก็บินกลับ เข้าไปในพระราชวัง พระเจ้าพรหมทัตเห็นนกแขกเต้าแสนรู้ ไม่รู้ว่าเป็นเอื้อยกลับชาติมาเกิดก็เลี้ยงไว้ใกล้ตัว อ้ายเห็นดัง นั้นก็ไม่พอใจ สั่งคนครัวให้นำ นกแขกเต้าไปถอนขนและต้ม กิน เนื้อเรื่อง ต่อ

เนื้อเรื่อง ต่อ แม่ครัวถอนขนนกแขกเต้าและวางทิ้งไว้บนโต๊ะ นกแขกเต้าจึง กระเสือกกระสนหลบหนีเข้าไปอยู่ในรูหนู มีหนูช่วยดูและจนขนขึ้นเป็นปกติ แล้วเอื้อยก็บินเข้าป่าไปจนเจอกับพระฤๅษี พระฤๅษีตรวจดูด้วยญานพบว่านกแขกเต้าคือเอื้อยกลับชาติมา เกิดจึงเสกให้เป็นคนตามเดิม และวาดรูปเด็กเสกให้มีชีวิตเพื่อให้ เป็นลูกของเอื้อย เมื่อเด็กนั้นโตขึ้นก็ขอเอื้อยเดินทางไปหาบิดา เอื้อยจึงเล่าเรื่องทั้งหมดให้บุตรชายฟังร้อยพวงมาลัยเพื่อให้บุตร ชายนำ ไปให้พระเจ้าพรหมทัต เมื่อพระเจ้าพรหมทัตได้พบกับบุตรชายของเอื้อยและพวงมาลัย ก็ขอให้เด็กชายเล่าเรื่องทั้งหมดให้ฟังว่าได้มาลัยมาอย่างไร เด็ก ชายก็เล่าตามที่เอื้อยเล่าให้ฟัง เมื่อทราบเรื่องทั้งหมดแล้วพระเจ้า พรหมทัตก็สั่งประหารชีวิตอ้าย อี่ และขนิษฐี และไปรับเอื้อยเพื่อ ให้กลับมาครองบัลลังก์ร่วมกันอีกครั้ง

ข้อคิดที่ได้ วรรณกรรมเรื่องนี้สื่อให้เห็นถึงความรักที่ลูกมีต่อแม่ได้อย่าง ชัดเจนที่สุด เป็นเรื่องที่มีความน่าสนใจอย่างมาก ความรักที่เอื้อย มีต่อแม่นั้น เราทุกคนควรแสดงออกอย่างที่เอื้อยแสดงต่อแม่ และ สามารถนำ แนวคิดมาใช้ในชีวิตประจำ วันได้ การแสดงความรักต่อ แม่ไม่ใช่เรื่องน่าอาย แต่เป็นการแสดงความกตัญญูที่มีต่อแม่ มากกว่า การแสดงความรักต่อแม่สามารถแสดงความรักได้ใน ทุกๆ วันไม่ใช่แสดงเพียงวันแม่หรือวันสำ คัญ

ตัวละครหลัก พระเจ้าพรหมทัต กษัตริย์ปกครองเมืองพาราณาสี เป็นชายหนุ่ม รูปงาม ใจดี มีเมตตาแต่ยังหาพระมเหสีไม่ได้ เอื้อย ลูกสาวของนายทองกับนางขนิษฐา เป็นคน สุภาพเรียบร้อย อ่อนน้อมถ่อมตน อ่อนโยน แต่ ไม่อ่อนแอ ใจดี รักสัตว์

ตัวละครหลัก ขนิษฐา แม่ของเอื้อย ใจดีมีเมตตา รักเอื้อยมาก ขนิษฐี เมียอีกคนของนายทอง เป็นคนขี้อิจฉา ชอบแกล้ง ขนิษฐา และเอื้อยต่างๆนาๆ รักลูกแต่ส่งเสริมลูก ใน ทางที่ไม่ดี ฉลาดแกมโกง

ตัวละครหลัก อ้าย ลูกสาวของนางขนิษฐีกับนายทอง มีนิสัยเหมือน แม่ อิจฉาริษยา ไม่ชอบเห็นใครได้ดีกว่าตน อี่ น้องสาวอ้าย เป็นคนที่ไม่ค่อยฉลาดเท่าไรนัก ไม่ เป็นคนใจร้ายเลยซะทีเดียว แต่เนื่องจากอยู่กับแม่ ขนิษฐีและอ้าย จึงต้องร้ายตามไปด้วย ขี้กลัว

ตัวละครหลัก นายทอง เป็นหัวหน้าครอบครัว รักทุกๆคน ใน ครอบครัว แต่ชอบฟังความข้างเดียว ขี้โมโห (ขาดเหตุผล) โกรธง่ายหายเร็ว ปลาบู่ทอง คือขนิษฐา (นิสัยเหมือนตอนที่เป็นคน)

คุณค่าด้านสังคมและ วัฒนธรรม ปลาบู่ทอง มีอิทธิพลต่อผู้ชมโดยผ่านคำ พูดและการ กระทำ ของตัวละคร ได้ปลูกฝังคุณธรรมด้านความขยันหมั่นเพียร ความกตัญญู และการเคารพเชื่อฟังผู้ใหญ่ ด้านการให้ข้อคิด เกี่ยวกับการด้าเนินชีวิตค่านิยมเกี่ยวกับการท้าความดี การใช้ สติปัญญา และ การแต่งงาน ด้านการสั่งสอนให้อนุรักษ์ ธรรมชาติและสัตว์

สารจากผู้จัดทำ สุดท้ายนี้ข้าพเจ้าหวังว่าผู้อ่านจะได้ความสนุกเเละข้อคิดจาก เรื่องปลาบู่ทองเล่มนี้ไปบ้าง ซึ่งข้อมูลที่ข้าพเจ้านำ ลงมาใส่ในหนังสือเล่มนี้นั้นข้าพเจ้านำ มาจากเว็บไซต์ออนไลน์และนำ มาปรับใช้ หากข้าพเจ้าผิดพลาดอันใด ขออภัยมา ณ ที่นี้

บรรณานุกรม ___.(26 พฤษจิกายน พ.ศ. 2565) สืบค้น วันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2567 https://www.blockdit.com/posts/638183e66a2799ad3f518cd8 ___.(27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2557) สืบค้น วันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2567 https://plabutong.blogspot.com/2014/02/blogpost_6194.html หลักสูตรศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต(การสื่อสารภาษาไทยเป็นภาษาที่สอง) บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ(พ.ศ.2558) สืบค้น วันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2567 https://has.hcu.ac.th/jspui/bitstream/123456789/659/1/WU %20XUE.pdf

ผู้ตรวจทาน นายจิรภัทท์ ไพรศรี นายวีรวิชญ์ ทวีลาภนิรันดร์ นายราชยศ บัวปั้น วรรณคดีไทยเรื่อง “ปลาบู่ทอง” ผู้จัดทำ นายชนะชัย จันทะศรี คุณครูที่ปรึกษา คุณครู อุทัยวรรณ สามิภักดิ์ศิลป์