ใบความรู้ที่ 2 ประเภทของห้องสมุด

ประเภทของหอ้ งสมดุ

รายวิชา ท21201 การใชห้ อ้ งสมดุ ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 1

เนอื้ หา

ผลการเรยี นรู้
1.นกั เรียนมคี วามรูค้ วามเข้าใจสามารถอธิบายประเภทของห้องสมดุ ได้

ประเภทของห้องสมดุ
การแบ่งประเภทของห้องสมุด ตามลักษณะและวัตถุประสงค์ที่ให้บริการ จาแนกได้เป็น

5 ประเภท ดังนี้
1. ห้องสมุดโรงเรยี น ( School Libraries )
ห้องสมุดโรงเรียน คือ ห้องสมุดท่ีจัดให้มีข้ึนภายในโรงเรียน ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล

ประถม มัธยม ยังหมายรวมถึงห้องสมุดของโรงเรียนสาธิตของมหาวิทยาลัยและห้องสมุดของโรงเรียน
เอกชนด้วย เพ่ือส่งเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตรให้มีประสิทธิภาพ ตลอดจนเพื่อสนองความ
ต้องการของนักเรียน ครู ผู้ปกครองและชุมชนนอกจากนี้ยังช่วยสร้างเสริมนิสัยรักการอ่าน และ
การศึกษาคน้ คว้าด้วยตนเองใหแ้ ก่นักเรียน เพื่อเป็นรากฐานในการใช้หอ้ งสมุดอืน่ ๆ ต่อไป

ขนาดของห้องสมุดโรงเรียนจะเล็ก หรือใหญ่ โตเพียงใด ขึ้นอยู่กับจานวนนักเรียนใน
โรงเรียนและจานวนหนังสือในห้องสมุด ห้องสมุดควรจัดต้ังอยู่บริเวณศูนย์กลางของนักเรียนและครู
เพ่ือความสะดวกในการใช้บริการ เช่น อยู่ช้ันล่างสุดของอาคาร อยู่ห่างไกลจากจุดจอแจ เสียงดัง
กลิน่ เหมน็ เช่น โรงอาหาร สนามกฬี า บันไดขน้ึ ลง ห้องน้าหอ้ งสว้ ม ทท่ี ้ิงขยะ เป็นต้น

หอ้ งสมดุ โรงเรยี นมธั ยมวดั หนองแขม

2. หอ้ งสมุดวิทยาลยั และมหาวทิ ยาลยั ( College and University Libraries )

ห้องสมุดวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย คือ ห้องสมุดระดับอุดมศึกษาท่ีต้ังอยู่ในวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยต่างๆ นับได้ว่าเป็นศูนย์ของแหล่งข้อมูลความรู้ท่ีใช้ในการศึกษาค้นคว้าด้านการเรียน
การสอนและการวิจัยของอาจารย์และนักศึกษา ให้บริการทางวิชาการแก่ชุมชุม ส่งเสริมทานุบารุง
ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม ปัจจุบันส่วนมากใช้คาว่า “สำนักหอสมุด หรือสถำบันวิทยบริกำร”
แทนคาว่า ห้องสมุด

สำนักหอสมดุ กลำง มหำวทิ ยำลยั รำมคำแหง

3. หอ้ งสมุดประชาชน ( Public Libraries )
ห้องสมุดประชาชน คือ ห้องสมุดที่จัดตั้งขึ้นเพื่อให้บริการแก่ประชาชนท่ัวไปไม่จากัด

เพศ วัย ศาสนา อาชีพ และระดับความรู้ในชุมชนท้องถ่ินนั้นๆ โดยไม่ได้เรียกค่าตอบแทนใดๆ ไม่
ว่าจะเปน็ คา่ บารงุ หอ้ งสมุด คา่ เช่าหนงั สอื ทัง้ นเี้ พราะถอื วา่ ประชาชนได้เสียภาษใี หแ้ ก่รฐั แลว้

หอ้ งสมดุ ประชาชน "เฉลมิ ราชกมุ าร"ี หอ้ งสมดุ เพอ่ื การเรยี นรู้ บางกะปิ

4. ห้องสมุดเฉพาะ ( Special Libraries )
ห้องสมุดเฉพาะ คือ ห้องสมุดที่เก็บรวบรวมสารนิเทศเพ่ือตอบสนองความต้องการของ

บุคคลเฉพาะกลุ่ม จึงต้องจัดบริการสารนิเทศเฉพาะด้าน เฉพาะสาขาวิชาใดวิชาหน่ึง ห้องสมุด
เฉพาะจึงมกั จะจัดต้ังอยตู่ ามหน่วยงานราชการ องค์การ โรงงาน สมาคม บริษัท ตลอดจนองคก์ าร
ระหว่างประเทศ เชน่ หอ้ งสมดุ ของธนาคาร ห้องสมดุ กรมวทิ ยาศาสตร์ หอ้ งสมุดโรงพยาบาล ฯลฯ

หอ้ งสมดุ การทอ่ งเทยี่ ว

หอสมดุ ศริ ริ าช

5. หอ้ งสมุดแหง่ ชาติ ( National Libraries )
ห้องสมดุ แห่งชาติ คอื ห้องสมุดประจาชาติหรือประเทศนัน้ ๆ มีหนา้ ที่เก็บรวบรวม

ทรพั ยากรสารสนเทศทุกชนิด ท่ผี ลิตขึน้ ในประเทศ แลว้ จัดทาเปน็ บรรณานกุ รมแหง่ ชาติ (National
Bibliography ) นอกจากนี้ หอสมดุ แหง่ ชาติ ยังเกบ็ รกั ษาและ อนรุ กั ษ์ส่งิ พมิ พห์ ายากให้คงทนถาวร
เพอ่ื ให้บริการศกึ ษาค้นคว้าแก่ประชาชนทั่วไป

บรรณานุกรมแห่งชาติ หมายถึง รายชือ่ หนังสอื และส่ิงพมิ พ์ต่างๆทเ่ี ขยี นข้ึนหรอื
ตพี ิมพ์ขึ้นในประเทศน้ันๆ ตัง้ แต่แรกเรม่ิ จนถึงปัจจบุ นั เปน็ เครื่องมือสาคญั ในการศึกษาคน้ คว้า เป็น
คมู่ อื จัดหาและคัดเลอื กหนงั สอื เปน็ สถติ ิการผลติ หนังสอื ของชาติ พรอ้ มทง้ั กาหนดเลขมาตรฐานสากล
หนงั สอื ( ISBN = International Standard Book Number )

หอสมดุ แหง่ ชาติ