๔.๒ กิจกรรมการจดั การขยะทัง้ 4 ประเภท ตามหลัก 3Rs
กจิ กรรม “เติมความรู สูอนั ตราย”
ขยะอันตรายเปนส่งิ ที่มอี งคประกอบหรอื ปนเปอนสารอนั ตราย วตั ถมุ ีพิษวตั ถกุ ดั กรอน วัตถุตดิ
เชอ้ื และวตั ถุไวไฟ เชน ถา นไฟฉาย แบตเตอรี่ หลอดไฟฟลอู อเรสเซนต ขวดนา้ํ ยาลางหองนํ้าและ
กระปองสเปรย
วธิ กี ารดาํ เนนิ งาน
๑.ลดปรมิ าณการใชส ่ิงของอันตรายเหลา นนั้ ในโรงเรยี น เพ่อื จะไดมีของเสียทีต่ องรวบรวมไป
กําจัดในปริมาณท่ีนอยลง
๒..แยกของเสยี หรือของอนั ตรายเหลานัน้ ออกจากขยะท่วั ไป ถา ของเสียเหลา น้นั เปนของเหลว
ไมค วรเทรวมกนั เพราะมันอาจทําปฏกิ ิรยิ าตอ กันได
๓..เก็บของเหลานัน้ ใหพนมือเด็ก และสตั วเลย้ี ง เชน ยาท่หี มดอายุ ยาฆา แมลง
๔..เม่ือแยกของเสียอนั ตรายออกมาจากขยะท่วั ไปแลว ควรรวบรวมไวในถุงพลาสติก มดั ใหแนน
หนาแลว นาํ ไปทง้ิ ในถังขยะที่เปนถังเฉพาะขยะมีพิษ ซ่งึ ขยะเหลา น้จี ะถูกนาํ ไปรวบรวมและกําจัดทงิ้ ที่ศนู ย
กาํ จัดขยะของเสยี
๕..สาํ หรบั วธิ ที ิ้งถานไฟฉายใชแลว อยา งถูกวิธีคอื เกบ็ รวมรวมถานเกาใสไวในถงุ
ดาํ แลวตดิ ปายวา "ขยะพิษ (ถานไฟฉายใชแ ลว" เพ่ือแจงใหค นเก็บขยะทราบ หรือหากมี
ซากถานไฟฉายเปนจํานวนมาก สามารถแจง เรียกฝายความสะอาดของสาํ นักงานเทศบาล
เมืองอางศลิ า ไปรบั ถึงที่ได วิธกี ารเชน น้สี ามารถใชไดก ับหลอดฟลูออเรสเซนต แบตเตอรี่
มอื ถือ กระปอ งสเปรย หรอื ตลบั หมึกพิมพด ว ยเชน กนั
๖. สําหรบั ในพื้นทใ่ี ดไมม ถี ังขยะสําหรับขยะมีพิษ ใหรวบรวมของเสยี ของอันตราย
เหลานน้ั ในถงุ พลาสติกเชน เดิม แลวเขยี นหนา ถุงวา ขยะอันตราย เจา หนา ทจ่ี ะไดน ําไป
กาํ จัดไดถกู วธิ ี เพราะหากนําไปรวมกับขยะทัว่ ไป อาจทาํ ใหสารพษิ ออกมาปนเปอนกบั ดิน
ได และสง ผลตอส่งิ แวดลอม
ระยะเวลาการดําเนนิ กิจกรรม ปก ารศึกษา ๒๕๖๑
ผลลพั ธ สรา งความตระหนกั เรื่องใกลตัวแบบนี้เราไมควรมองขา ม เพราะหากกําจัดไมถูกวิธี หรอื เก็บ
ซอ นไวม ันอาจเปน อันตรายกับคนในครอบครวั จงึ รวบรวมวิธีจดั การกับของอันตราย ของเสยี ใน
โรงเรียนเหลา น้ี เพอ่ื ความปลอดภยั ของสมาชิกทุกคน
ปริมาณขยะอนั ตรายทร่ี วบรวมไดเ ฉลย่ี ๐.๐๕ กิโลกรมั /วัน
กลมุ เปา หมาย เขา รว มกิจกรรมจํานวน ๑๐ คน
ผบู ริหาร คณะครู บคุ ลากร เขา รว มกจิ กรรมจํานวน ๒๐๐ คน
นกั เรียนโรงเรียนโรงเรยี นบานปากคลองโรงนาค เขา รว มกิจกรรมจํานวน ๒๐ คน
ผูป กครองเครอื ขาย
รวมปริมาณขยะอันตรายที่นํากลับมาใชป ระโยชนผ านทกุ กจิ กรรม 48
เฉล่ยี - กิโลกรมั /วัน
๔.๒ กิจกรรมการจดั การขยะทงั้ 4 ประเภท ตามหลกั 3Rs
กจิ กรรม “แนวคดิ จดั การขยะดว ยหลกั 3Rs”
วธิ ีการดําเนนิ งาน อบรม รณรงค ประชาสัมพันธ
กลมุ เปาหมาย ผูบริหาร คณะครู บคุ ลากร เขารวมกจิ กรรมจํานวน ๑๐ คน
นักเรียนโรงเรียนโรงเรียนบานปากคลองโรงนาค เขา รวมกิจกรรมจํานวน ๒๐๐ คน
ผูปกครองเครอื ขาย เขา รว มกิจกรรมจาํ นวน ๒๐ คน
ระยะเวลาการดาํ เนนิ กิจกรรม ปการศกึ ษา ๒๕๖๐
ผลลพั ธ นักเรียน ครู และบคุ ลากรทางการศึกษา ตระหนกั ถึงความสาํ คญั ของการลด การคัดแยกขยะ
และการนําขยะกลบั มาใชประโยชนใหม และนาํ มาใชใ นชวี ติ ประจาวนั รวมทง้ั ใหค วามรว มมือในกจิ กรรมจาก
โครงการโรงเรียนปลอดขยะท่ีโรงเรยี นจดั ทาํ ขนึ้
ปรมิ าณขยะทั่วไปที่รวบรวมไดเ ฉลีย่ ๑๕.๐๓ กโิ ลกรมั /วนั
รวมปริมาณขยะท่ัวไปท่นี ํากลบั มาใชประโยชนผานทุกกจิ กรรม
เฉลีย่ - กโิ ลกรัม/เดอื น
49
๔.๒ กจิ กรรมการจดั การขยะทัง้ 4 ประเภท ตามหลัก 3Rs
๔.๗๖ ๑.๑๖ ๐.๐๕ ๑๕.๐๓
kg / day kg / day kg / day kg / day
๒๒.๐๐
kg / day
วธิ กี ารจัดเกบ็ ขอ มลู : จดั ทาํ ทะเบยี น สารสนเทศ
ขอมูลประมาณขยะของโรงเรียนบานปากคลองโรงนาค
ขอมลู ปรมิ าณขยะรวมท้ังสถานศกึ ษา ๒๒ กก./วัน
ขอ มลู ปริมาณขยะอนิ ทรีย ๕.๗๖ กก./วัน เฉล่ียตอคน ๐.๐๒๘๘ กก./วัน
ขอมูลปริมาณขยะรีไซเคลิ . ๑.๑๖ กก./วัน เฉลี่ยตอ คน ๐.๐๐๕๘ กก./วนั
ขอ มลู ปริมาณขยะทว่ั ไป ๑๕.๐๓ กก./วนั เฉลย่ี ตอคน ๐.๐๗๕๑ กก./วัน
ขอ มลู ปริมาณขยะอันตราย ๐.๐๕ กก./วัน เฉล่ยี ตอคน ๐.๐๐๐๓ กก./วัน
50
๔.๓ นวัตกรรมการจดั การขยะของโรงเรยี น
กจิ กรรม STEAM ขยะแปลงรา งสรางสอื่
(STEAM Transform )
กิจกรรม/วธิ ีการ :
นกั เรยี นคัดแยกขยะประเภทตา ง ๆ ท่มี ีในหองเรียน ดงั นี้ กลอ งนม
ลังนม กระดาษ ขวดพลาสติก โดยใชหลกั 3Rs ใชน อย ใชซ าํ้ นาํ
กลับมาใชใ หม
นักเรียนนาํ ขยะประเภทตาง ๆ ไปฝากไวกับธนาคารขยะของ
โรงเรียน โดยบนั ทึกลงในสมุดออมขยะในระดับชน้ั ประถมศึกษาปท่ี
๖
นกั เรยี นเบกิ ถอนขยะประเภทตา ง ๆ ทีไ่ ดฝากไวกับธนาคารไป
ประดษิ ฐผ ลงาน นวัตกรรมตา ง ๆ ในกิจกรรมการเรียนรู STEAM
รายละเอยี ดการมีสวนรวมของผูเรียน :
ผเู รียนเปนผูคัดแยกขยะ คดิ และสรา งนวัตกรรมดวยตนเองโดยมีครู
เปนผูใหค าํ แนะนาํ และคอยอาํ นวยความสะดวก (Facilitator)
51
๕.๑ ระดับความรู ความเขาใจของผูเรียนและบุคลากรภายในโรงเรียน
วิธีการใหความรูแกผ ูเรยี น โดยใชก ิจกรรม ZERO WASTE SCHOOL โรงเรยี นบา นปากคลองโรงนาค
อยา งตอเนอ่ื ง โดยเนน ใหน กั เรยี นมีสว นรว มและเผยแพรความรเู กี่ยวกับการจัดการขยะ สูครัวเรอื นและชมุ ชนตอไป
ผลสาํ เรจ็ /ผลลัพธ โรงเรียนบา นปากคลองโรงนาค มีการจดั การขยะอยางมรี ะบบ สงผลใหบ คุ ลากรและ
ผูเรียนมีจิตสํานกึ มคี วามรูความเขาใจในแนวทางการลดปริมาณขยะ การคดั แยกขยะ และการนําขยะไปใชใหเ กดิ
ประโยชนกอ นนําไปกาํ จดั ภาคผนวก
ผลความสําเร็จจากการประเมนิ ระดบั ความรคู วามเขาใจของผูเรียน
กจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School) โรงเรียนบานปากคลองโรงนาค
๑. นโยบายและสอื่ สาร นโยบายของผูบรหิ าร ระดบั ความเห็น คือ มากทส่ี ดุ
๒. โรงเรียนมแี ผนและวธิ ดี ําเนินงาน แผนการสรางวนิ ยั และจติ สาํ นกึ ใหก ับผเู รยี นและบคุ ลากรใน
โรงเรยี นระดับความเห็น คือ มาก
๓. การพฒั นาครู / บุคลากรเพ่ือนําไปสกู ระบวนการสง เสริมและสนบั สนนุ การดาํ เนินงาน
ระดบั ความเหน็ คอื มาก
๔. การจดั การขยะภายในโรงเรียน การจดั การขยะภายในโรงเรยี น ระดบั ความเหน็ คือ มากที่สดุ
๕. การสงเสรมิ และรักษาคณุ ภาพส่งิ แวดลอ มการจัดการทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอมในโรงเรียน
ระดับความเหน็ คอื มาก
๖. การบูรณาการหลักสตู รการเรียนการสอนและความเหมาะสมขององคความรู
ระดบั ความเหน็ คอื มาก
๗. ผลสําเร็จการดําเนินกจิ กรรม ระดบั ความเห็น คือ มากท่ีสุด
๘. ความยง่ั ยืนในการดาํ เนนิ งาน ระดับความเหน็ คือ มากท่สี ุด
๙. สรปุ ผลการประเมินความรูความเขา ใจกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School)
ระดบั ความเห็น คือ มากท่สี ดุ คิดเปน รอยละ ๙๐.๖๓
สรุประดับความรูค วามเขา ใจของผเู รียน
จากการประเมนิ ของโรงเรยี น อยูในระดบั ดีมาก
52
๕.๒ มีจติ สํานึก และพฤตกิ รรมการจดั การขยะท่ดี ี
วธิ ีการสง เสรมิ จติ สาํ นึกและพฤตกิ รรมของผูเรียนดานการจัดการขยะ
สรางความตระหนักรูใหแ กผเู รยี น โดยการใชทรพั ยากรอยางคมุ คาและเกิดประโยชนสูงสุด
การปรบั เปล่ียนพฤตกิ รรม/จิตสาํ นึก (เลาสภาพปญ หาจนถึงการปรบั เปลี่ยนพฤตกิ รรมของผเู รียน)
จากการศึกษาสภาพปญหาพบวา ขยะในโรงเรยี นเกิดจากการขาดจติ สํานกึ ทด่ี ใี นการทงิ้ ขยะของเด็ก ๆ
การบรหิ ารจดั การของโรงเรยี นดานขยะไมไดร บั การสนใจจากนกั เรยี น ผปู กครอง คณะครู หรือผทู ่ีเขา มาใน
บรเิ วณโรงเรียน ดังน้นั จึงไดม ีการหารอื เพอ่ื หาแนวทางแกไขและ การสรางจิตสํานึก และกระตนุ เตือนในทุกคนใน
โรงเรียนไดตระหนักถงึ ผลกระทบเก่ยี วกบั ปญ หาขยะ จึงเปนเรอ่ื งจาํ เปนทีต่ องกระทําอยางสมํ่าเสมอ และวางกรอบ
แนวทางในการบริหารจัดการขยะอยางเปนระบบ หากเราทุกคนในโรงเรยี น สถานศึกษา ไดรว มมอื รว มใจเกย่ี วกับ
การจดั การขยะ โดยเชือ่ มโยงเรอ่ื งปญ หาขยะกบั เรือ่ งของการพฒั นาการเรียนรใู หแกผเู รยี น ซึ่งเนนในเรอ่ื งของ
ความตระหนักดวยการใหความรูแ ละบรู ณาการไปสวู ถิ ชี ีวิตจริงดว ยการ ปฏิบตั จิ ริง ปญ หาก็จะลดนอยลง และ
สง ผลใหโ รงเรียนสะอาด สวยงาม นาอยู มสี ิง่ แวดลอ มทีด่ ี และปราศจากมลพิษ สงผลใหผเู รียนปรบั เปลีย่ น
พฤติกรรมทด่ี ีขึน้ คือ
๑. สรา งระเบยี บวินยั ใหแกผ ูเรียนในการท้ิงขยะ
ใหถกู ประเภท จนเปนนิสยั ตดิ ตวั ซง่ึ ถือเปน
คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงคของโรงเรียน
บานปากคลองโรงนาค
๒. ผเู รยี นรูคุณคา ในของท่ใี ชแ ลว นํากลับมาใช
ใหมใ หเ กิดประโยชนส ูงสุดและยงั สามารถนาํ มา
สรา งรายได
๓. ผเู รยี นมีความรคู วามเขา ใจ
เกี่ยวกบั การลด การคดั แยกขยะ
และการนาํ ขยะกลับมาใชประโยชน
ผเู รียนมจี ติ สํานึกในการคดั แยกขยะ และจดั การขยะไดอ ยางเหมาะสม 53
ทง้ิ ขยะไดถูกตอ งตามประเภทของถังขยะ สงผลใหห อ งเรยี นสะอาด เปนระเบยี บ
๕.๓ ขอมลู ปรมิ าณขยะทบ่ี งชี้ผลสําเรจ็ ของกิจกรรม
๔.๗๖ ๑.๑๖ ๐.๐๕ ๑๕.๐๓
kg / day kg / day kg / day kg / day
วิธีการจดั เกบ็ ขอ มลู : จัดทําทะเบียน สารสนเทศ
ขอ มูลประมาณขยะของโรงเรียนบานปากคลองโรงนาค
ขอ มลู ปรมิ าณขยะรวมทั้งสถานศกึ ษา ๒๒ กก./วนั
๑. ขอมลู ปรมิ าณขยะอินทรีย ๕.๗๖ กก./วัน เฉล่ยี ตอคน ๐.๐๒๘๘ กก./วนั
๒. ขอมูลปริมาณขยะรีไซเคิล. ๑.๑๖ กก./วัน เฉล่ียตอ คน ๐.๐๐๕๘ กก./วนั
๓. ขอ มูลปริมาณขยะทัว่ ไป ๑๕.๐๓ กก./วนั เฉลีย่ ตอ คน ๐.๐๗๕๑ กก./วัน
๔. ขอ มูลปรมิ าณขยะอนั ตราย ๐.๐๕ กก./วัน เฉล่ียตอคน ๐.๐๐๐๓ กก./วนั
1. ปริมาณขยะทงั้ หมดกอนดําเนินการ ๒๒ กิโลกรมั /วัน ๓๐ กอนทาํ
เฉลยี่ ตอ คน ๐.๑๑ กก./วัน (ระบปุ ฐ านของขอมูล ป ๒๕๖๒) ๒๐ กิจกรรม
2. ปริมาณขยะท้ังหมดหลงั ดําเนินการ ๑๖ กโิ ลกรัม/วนั ๑๐ หลังทาํ
เฉลยี่ ตอ คน ๐.๐๘ กก./วนั (ระบปุ ฐานของขอมูล ปปจจุบัน ๒๕๖๓) ๐ กจิ กรรม
3. ปรมิ าณขยะสว นตา งท่ีลดลง ๖ กิโลกรมั /วัน (ขอ 1 - ขอ 2 = ขอ 3)
ปริมาณขยะ
ปรมิ าณขยะมูลฝอยท่นี าํ กลบั มาใชประโยชน
ขยะอินทรีย ๕.๗๖ กโิ ลกรัม/วัน เฉล่ียตอคน ๐.๐๒๘๘ กก./วนั
ขยะรไี ซเคิล ๐.๕๒ กโิ ลกรมั /วนั เฉล่ยี ตอคน ๐.๐๐๒๖ กก./วัน
ขยะท่วั ไป - กิโลกรมั /วนั เฉลย่ี ตอ คน - กก./วัน
รวมปริมาณทนี่ ํากลับมาใชป ระโยชน ๖.๒๘ กิโลกรมั /วนั
เฉลีย่ ตอคน ๐.๐๓๑๔ กก./วัน
คดิ เปนรอยละ ๐.๐๖๒๘ จากขยะท่ีเกดิ ข้ึนท้ังหมดในชมุ ชน
( ขยะในชุมชน ท้ังหมด 10 ตนั ตอวัน)
54
๕.๔ ความยั่งยนื และตอเนื่องของการดาํ เนินงานโรงเรียนปลอดขยะ
แนวคิด Zero Waste หรือ “ขยะเหลือศนู ย” สามารถทําไดทัง้ ในชุมชน และโรงเรยี นเพื่อใหเกดิ เปน
ชมุ ชนปลอดขยะและโรงเรยี นปลอดขยะ โรงเรยี นบานปากคลองโรงนาคไดดาํ เนินโครงการประกวดโรงเรยี น
ปลอดขยะ (Zero School) มาตง้ั แตป 25๖๑ – ปจ จุบัน โดยอาศยั หลกั การงายๆ อยาง 3Rs ไดแก
R=Reduce ใชนอ ย คอื การลดปรมิ าณขยะใหเ กิดข้นึ นอยทสี่ ดุ R=Reuse ใชซ ํ้า หากเกิดวสั ดุเหลือใชน าํ มาใชซ ํ้า
หมนุ เวยี นใชใหมกอนทิง้ R = Recycle นาํ มาใชใ หม กอนทิง้ วสั ดเุ หลอื ใชห ากเปน วสั ดทุ ่ีสามารถรไี ซเคลิ ไดให
คัดแยกขายใหร าน สวน A = AVOID หมายถึง การหลีกเลี่ยง หรอื งดการใชพลงั งานอยางฟมุ เฟอ ยกนั เสียที
เชน การงดใชว สั ดุ ส้นิ เปลอื ง หรอื ส่ิงของทใ่ี ชไ ดเพียงคร้ังเดียวแลวทิง้ อยางกลองโฟมบรรจอุ าหาร เปนตน
55
๕.๔ ความย่ังยืนและตอ เน่อื งของการดําเนินงานโรงเรยี นปลอดขยะ
จากการกลาวอา งขางตน โรงเรยี นบา นปากคลองโรงนาค ไดจ ดั การขยะ ทั้งการลดการสรางขยะ
คดั แยกขยะ นําขยะกลบั มาใชใหมใหเกดิ ประโยชน และการกาํ จดั ขยะในวิธตี า งๆ ใหกลายเปนชวี ิตประวันของ
ผูเรยี น และบุคลากรทุกคน โดยเฉพาะการท้ิงขยะใหถูกประเภท ซง่ึ เปน พื้นฐานกอนทจ่ี ะนาํ ขยะประเภทตางๆ
ไปจัดการใหถกู วิธี
56
สว นท่ี ๖
การจดั การขยะมูลฝอยและสง่ิ แวดลอ มตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง
๖.๑ ดาํ เนินกจิ กรรมการจดั การขยะตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง
เศรษฐกิจ สังคม ๔ มติ ิ วฒั นธรรม สง่ิ แวดลอม
-การลดใช ใชซ า้ํ และนาํ
กลบั มาใชใ หม เปนการใช - เกดิ ความสามัคคี ชว ยเหลือ - มจี ติ สาํ นึกในการจัดการ - รกั ษาความสะอาดภายใน
ทรพั ยากรอยางประหยดั กนั และกนั ขยะ โรงเรยี น
- การสรา งรายไดจ ากการ - จิตอาสา เสียสละในการ - มีจติ สาํ นึกในการอยูรวมกัน - ลดปญ หาดานขยะ
แยกขยะ ทาํ งาน - ลดภาวะโลกรอ น
- การออม
57
สวนที่ ๖
การจัดการขยะมลู ฝอยและส่งิ แวดลอ มตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง
๖.๑ ดําเนินกิจกรรมการจัดการขยะตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง
ช่อื แหลงเรยี นรู แหลงเรียนรธู นาคารขยะรไี ซเคิลโรงเรียนบานปากคลองโรงนาค
เวลาเขา ใช 15.๓๐-16.๓๐ น.
วตั ถุประสงค
1 วัตถปุ ระสงคก จิ กรรมการเรียนรู
๑) เพ่อื ใหน ักเรยี นรจู ักการคดั แยกขยะอยา งถูกวธิ ี
๒) เพ่อื ใหนักเรียนเขาใจวา ขยะทําใหเกิดมลพษิ และภาวะโลกรอนไดอยา งไร และการคดั แยกขยะจะ
ชว ยลดปญหาไดอ ยางไร
๒ วตั ถุประสงคของแหลง เรียนรู
๑) เพื่อใหเยาวชนมีจติ สาํ นกึ ในการคดั แยกขยะ และรกั ษาสิง่ แวดลอมภายในโรงเรยี นและชุมชน
๒) เพอ่ื เปน การชวยลดปริมาณขยะและสงเสริมความรูใหแ กเยาวชนในเร่ืองการคดั แยกขยะ ทถ่ี ูกตอง
และเหมาะสมและการเปล่ยี นขยะเปนรายได
๓) เพอื่ นําผลพลอยไดจ ากการตง้ั ธนาคารขยะรีไซเคิล มาตัง้ กองทนุ สนับสนุนการศึกษาของเยาวชน
๔) เพ่อื เปน การสรา งรูปแบบการจัดการขยะ โดยเยาวชนเขามามีสวนรว ม ในการดาํ เนินงาน
ความรทู ี่ไดร บั จากแหลงการเรียนรู
ศาสตรสากล ศาสตรท อ งถ่นิ ศาสตรพ ระราชา
ข้นั ตอนการลดและคัดแยกขยะ การนาํ วสั ดุมาใชซาํ้ อยา งคุมคา - ศกึ ษาขอมูลอยา งเปนระบบ
กอนนาํ ไปกําจดั / ขายเพ่ือสรา ง - การมสี วนรว ม
รายได - รรู ักสามัคคี
58
สวนท่ี ๖
การจัดการขยะมลู ฝอยและส่งิ แวดลอ มตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง
6.๒ การบรหิ ารจดั การทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ มควบคกู ารจัดการขยะ
“สวนผักคียโ ฮล”
การทําดวยสวนผักดวยวีธีแบบ KEYHOLE คอนขางไดรับการ
สงเสริมอยางแพรหลายในแถบแอฟริกา ดวยความท่ีไมตองใชนํ้ามากและ
สามารถใชวสั ดุท่มี อี ยูใ นทองถ่นิ ในการทําแปลงได
การทําดวยสวนผักดวยวีธีแบบ KEYHOLE คอนขางไดรับการสงเสริมอยางแพรหลายในแถบแอฟริกา
ดวยความท่ไี มตองใชน้ํามากและสามารถใชวัสดทุ ่มี ีอยูใ นทองถนิ่ ในการทําแปลงได
โรงเรียนบานปากคลองโรงนาค นํารปู แบบ มาจัดทํา เพื่อเปนการสาธติ ใหนักเรียนไดเห็นวาพืชผักที่ปลูก
สวนผกั แบบ KEYHOLE โดยใชอิฐวงกลมกอไวตรงกลาง รอบๆ วางอิฐเพื่อปลูก พืชผักสวนครัว วงกลางสําหรับ
ปุยหมักตรงกลาง อยางไรก็ตามรูปแบบและวัสดุที่นํามาใชทําแปลงและทําชองใสปุย ก็สามารถปรับเปลี่ยนไดตาม
ความเหมาะสมของพ้ืนที่และวสั ดุอุปกรณในทองถ่นิ ท่ีแตละคนหาไดก ิจกรรมภายในจุดเรยี นรู
กจิ กรรมภายในจดุ เรยี นรู
ผูเรียนรวบรวมเศษอาหารและผลไมที่เหลือจากการรับประทานอาหารกลางวันมาใสในหลุมคียโฮล และ
บูรณาการการเรียนรูในสาระวิชาการงานอาชีพท่ีใหผูเรียนไดมีโอกาสเรียนรูจากการปฏิบัติ โดยนักเรียนไดลงมือ
ปลูกผักสวนครวั บรเิ วณรอบหลุมคียโฮล และเรียนรู หลักการทําปยุ จากการหลุมคียโฮลอกี ดว ย
ผลการดาํ เนนิ งาน
1. ผเู รียนไดร หู ลกั การทําปยุ อินทรยี จากหลุมคียโ ฮล
๒. ผูเรียนไดเรียนรูการปลูกพืชผกั สวนครวั โดยใชประโยชนโ ดยการปลูกพชื ผกั สวนครวั
ความเชอ่ื มโยงควบคกู ารจัดการขยะ(ถามี)
- เปน การจดั การขยะอินทรีย ดวยการนาํ มาใชป ระโยชนอ กี คร้งั หน่งึ
59
ภาคผนวก
แบบประเมนิ ความรคู วามเขาใจ
โครงการสงเสรมิ การจัดการเรยี นการสอน
ทเ่ี นนผเู รียนเปน สําคญั
กจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ
( ZERO WASTE SCHOOL )
โรงเรียนบานปากคลองโรงนาค
61
ผลแบบประเมนิ ความรคู วามเขาใจกิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School)
จากผทู าํ แบบประเมนิ ๑๒๐ คน (ผเู รียน)
คําชแ้ี จง ใหป ระเมินกิจกรรมโดยทําเคร่อื งหมาย √ ตรงกบั ความคดิ เห็นของทานมากทส่ี ดุ
เกณฑก ารประเมิน ๕ = มากที่สดุ ๔ = มาก ๓ = ปานกลาง ๒ = นอย ๑ = นอยท่ีสุด
แปลผล
ขอ รายการประเมนิ ระดับความคดิ เห็น คะแนน คารอย คา เฉลี่ย (ความรู
๕๔๓๒๑ ท่ไี ด ละ ความเขา ใจ)
๑ นโยบายการสื่อสารนโยบาย 86 24 10 ๕๕๖ ๙๒.๖๗ ๔.๖๓ มากท่ีสดุ
ของผบู ริหารภายในโรงเรยี น
โรงเรยี นมีแผนและวิธี
ดําเนนิ งาน แผนการสรางวินยั
๒ และจติ สาํ นกึ ใหกับผูเรียนและ 56 63 1 ๕๓๕ ๘๙.๑๗ ๔.๔๖ มาก
บุคลากรภายในโรงเรยี น
การพัฒนาครู / บุคลากรเพือ่ ๕๓๘ ๘๙.๖๗ ๔.๔๘ มาก
๓ นําไปสูกระบวนการสงเสริม 74 30 16
และสนบั สนุนการดําเนินงาน
๔ การจัดการขยะภายใน 86 28 6 ๕๖๐ ๙๓.๓๓ ๔.๖๗ มากทีส่ ดุ
โรงเรยี น
การสงเสรมิ และรักษาคุณภาพ
ส่งิ แวดลอม การจัดการ
๕ ทรพั ยากรธรรมชาติและ 58 52 10 ๕๒๘ ๘๘.๐๐ ๔.๔๐ มาก
สงิ่ แวดลอมในโรงเรยี น
การบูรณาการหลักสตู รการ ๕๒๖ ๘๗.๖๗ ๔.๓๘ มาก
๖ เรียนการสอนและความหมาย 64 38 18
ขององคความรู
๗ ผลสําเร็จการดําเนนิ กจิ กรรม 87 25 8 ๕๕๙ ๙๓.๑๗ ๔.๖๖ มากทสี่ ุด
๘ ความย่ังยืนในการดาํ เนินงาน 83 22 15 ๕๔๘ ๙๑.๓๓ ๔.๕๗ มากทสี่ ุด
สรุปผลการประเมนิ ความพึงพอใจกิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะ ๕๔๔ ๙๐.๖๓ ๔.๕๓ มากทีส่ ดุ
(Zero Waste School)
62
ผลความสําเร็จจากการประเมนิ ระดบั ความรคู วามเขาใจของผเู รียน
กจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School) โรงเรยี นบา นปากคลองโรงนาค
๑. นโยบายและสื่อสาร นโยบายของผูบริหาร ระดับความเหน็ คือ มากทสี่ ดุ
๒. โรงเรียนมแี ผนและวิธดี ําเนินงาน แผนการสรางวนิ ยั และจิตสํานกึ ใหก บั ผเู รยี นและบคุ ลากรในโรงเรยี น
ระดบั ความเหน็ คือ มาก
๓. การพัฒนาครู / บุคลากรเพอ่ื นาํ ไปสูกระบวนการสง เสริมและสนับสนนุ การดําเนินงาน
ระดับความเหน็ คอื มาก
๔. การจดั การขยะภายในโรงเรยี น การจดั การขยะภายในโรงเรียน ระดบั ความเห็น คือ มากท่ีสดุ
๕. การสง เสรมิ และรักษาคุณภาพสิง่ แวดลอ มการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอมในโรงเรียน
ระดับความเห็น คือ มาก
๖. การบูรณาการหลกั สูตรการเรียนการสอนและความเหมาะสมขององคค วามรู
ระดบั ความเหน็ คือ มาก
๗. ผลสาํ เร็จการดําเนนิ กิจกรรม ระดบั ความเห็น คือ มากท่สี ุด
๘. ความยงั่ ยืนในการดําเนนิ งาน ระดับความเห็น คือ มากท่ีสุด
๙. สรปุ ผลการประเมินความรคู วามเขาใจกจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School)
ระดับความเห็น คอื มากท่สี ดุ คิดเปนรอ ยละ ๙๐.๖๓
63
ผลแบบประเมินความรคู วามเขาใจกิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School)
จากผทู าํ แบบประเมนิ ๑๔ คน (ผบู รหิ าร คณะครู และบุคลากร)
คาํ ชแ้ี จง ใหป ระเมินกจิ กรรมโดยทําเครอ่ื งหมาย √ ตรงกับความคิดเห็นของทานมากทสี่ ุด
เกณฑก ารประเมนิ ๕ = มากทสี่ ุด ๔ = มาก ๓ = ปานกลาง ๒ = นอย ๑ = นอ ยทสี่ ุด
แปลผล
ขอ รายการประเมนิ ระดับความคิดเห็น คะแน คารอ ย คาเฉล่ีย (ความรู
๕๔๓๒๑ นทไ่ี ด ละ ความเขาใจ)
๑ นโยบายการสือ่ สารนโยบาย 12 2 0 0 0 ๖๘ ๙๗.๑๔ ๔.๘๖ มากท่ีสุด
ของผูบรหิ ารภายในโรงเรยี น
โรงเรียนมีแผนและวิธี
ดําเนนิ งาน แผนการสรางวนิ ัย
๒ และจติ สาํ นึกใหกบั ผเู รยี นและ 11 3 0 0 0 ๖๗ ๙๕.๗๑ ๔.๗๙ มากทีส่ ดุ
บคุ ลากรภายในโรงเรยี น ๖๖ ๙๔.๒๙ ๔.๗๑ มากทสี่ ดุ
๗๐ ๑๐๐.๐๐ ๕.๐๐ มากทสี่ ุด
การพัฒนาครู / บคุ ลากรเพื่อ ๗๐ ๑๐๐.๐๐ ๕.๐๐ มากที่สดุ
๓ นําไปสกู ระบวนการสง เสรมิ 10 4 0 0 0 ๖๘ ๙๗.๑๔ ๔.๘๖ มากท่สี ดุ
๗๐ ๑๐๐.๐๐ ๕.๐๐ มากทีส่ ุด
และสนับสนุนการดาํ เนนิ งาน
๔ การจดั การขยะภายใน 14 0 0 0 0
โรงเรยี น
การสงเสริมและรักษาคุณภาพ
สงิ่ แวดลอ ม การจัดการ
๕ ทรพั ยากรธรรมชาติและ 14 0 0 0 0
สิง่ แวดลอ มในโรงเรียน
การบูรณาการหลกั สูตรการ
๖ เรียนการสอนและความหมาย 12 2 0 0 0
ขององคความรู
๗ ผลสาํ เร็จการดําเนนิ กิจกรรม 14 0 0 0 0
๘ ความยั่งยนื ในการดําเนนิ งาน 14 0 0 0 0 ๗๐ ๑๐๐.๐๐ ๕.๐๐ มากทสี่ ดุ
สรุปผลการประเมนิ ความพึงพอใจกจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ ๖๙ ๙๘.๐๔ ๔.๙๐ มากทีส่ ุด
(Zero Waste School)
64
ผลความสาํ เร็จจากการประเมนิ ระดับความรูความเขาใจของผบู รหิ ารและคณะครู
กจิ กรรมโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School) โรงเรยี นบา นปากคลองโรงนาค
๑. นโยบายและสอ่ื สาร นโยบายของผบู ริหาร ระดับความเห็น คือ มากที่สุด
๒. โรงเรียนมีแผนและวิธีดําเนินงาน แผนการสรางวินัยและจิตสาํ นกึ ใหก ับผเู รยี นและบคุ ลากรในโรงเรียนระดบั
ความเห็น คอื มากท่ีสุด
๓. การพัฒนาครู / บุคลากรเพื่อนาํ ไปสกู ระบวนการสงเสริมและสนบั สนนุ การดําเนนิ งาน
ระดับความเหน็ คอื มากทส่ี ดุ
๔. การจัดการขยะภายในโรงเรยี น การจัดการขยะภายในโรงเรยี น ระดับความเห็น คือ มากทีส่ ดุ
๕. การสง เสรมิ และรักษาคุณภาพสงิ่ แวดลอมการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอมในโรงเรียน
ระดบั ความเหน็ คือ มากทีส่ ดุ
๖. การบรู ณาการหลักสตู รการเรียนการสอนและความเหมาะสมขององคความรู
ระดับความเหน็ คือ มากทส่ี ุด
๗. ผลสําเรจ็ การดําเนนิ กจิ กรรม ระดับความเห็น คือ มากทีส่ ุด
๘. ความยงั่ ยืนในการดําเนนิ งาน ระดบั ความเหน็ คือ มากทสี่ ุด
๙. สรปุ ผลการประเมินความรูความเขา ใจกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School)
ระดบั ความเหน็ คอื มากที่สดุ คดิ เปนรอยละ ๙๘.๐๔
65
ผลแบบประเมินความรูความเขาใจกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School)
จากผูทําแบบประเมนิ ๑๒๐ คน (ผูปกครอง)
คําชีแ้ จง ใหประเมนิ กจิ กรรมโดยทาํ เครอื่ งหมาย √ ตรงกับความคิดเห็นของทา นมากทสี่ ุด
เกณฑการประเมิน ๕ = มากท่สี ดุ ๔ = มาก ๓ = ปานกลาง ๒ = นอย ๑ = นอยทสี่ ุด
แปลผล
ขอ รายการประเมนิ ระดบั ความคิดเห็น คะแนน คา รอย คาเฉล่ีย (ความรู
๕๔๓๒๑ ที่ได ละ ความเขา ใจ)
๑ นโยบายการสอื่ สารนโยบาย 85 25 10 ๕๕๕ ๙๒.๕๐ ๔.๖๓ มากทสี่ ดุ
ของผบู ริหารภายในโรงเรยี น
โรงเรยี นมีแผนและวธิ ี
ดําเนนิ งาน แผนการสรางวนิ ัย
๒ และจติ สํานึกใหกบั ผูเรยี นและ 52 66 2 ๕๓๐ ๘๘.๓๓ ๔.๔๒ มาก
บุคลากรภายในโรงเรยี น
๓ การพัฒนาครู / บุคลากรเพื่อ 69 33 18 ๕๓๑ ๘๘.๕๐ ๔.๔๓ มาก
นําไปสูกระบวนการสงเสริม
และสนับสนุนการดําเนนิ งาน
๔ การจัดการขยะภายใน 72 ๓๖ ๑๒ ๕๔๐ ๙๐.๐๐ ๔.๕๐ มาก
โรงเรยี น
การสงเสรมิ และรักษาคณุ ภาพ
ส่งิ แวดลอม การจดั การ
๕ ทรพั ยากรธรรมชาติและ 64 42 14 ๕๓๐ ๘๘.๓๓ ๔.๔๒ มาก
สงิ่ แวดลอมในโรงเรียน
๖ การบูรณาการหลกั สูตรการ 76 31 13 ๕๔๓ ๙๐.๕๐ ๔.๕๓ มากทส่ี ดุ
เรียนการสอนและความหมาย ๕๕๑ ๙๑.๘๓ ๔.๕๙ มากที่สุด
ขององคความรู
๗ ผลสําเร็จการดาํ เนินกจิ กรรม 83 25 12
๘ ความย่ังยืนในการดําเนินงาน 83 22 15 ๕๔๘ ๙๑.๓๓ ๔.๕๗ มากที่สดุ
สรุปผลการประเมินความพึงพอใจกจิ กรรมโรงเรียนปลอดขยะ ๕๔๑ ๙๐.๑๗ ๔.๕๑ มากที่สุด
(Zero Waste School)
66
ผลความสาํ เร็จจากการประเมนิ ระดับความรูความเขาใจของผปู กครอง
กิจกรรมโรงเรยี นปลอดขยะ (Zero Waste School) โรงเรียนบา นปากคลองโรงนาค
๑. นโยบายและสือ่ สาร นโยบายของผูบริหาร ระดบั ความเห็น คอื มากที่สดุ
๒. โรงเรยี นมีแผนและวิธีดําเนินงาน แผนการสรางวนิ ยั และจิตสาํ นกึ ใหกับผเู รียนและบุคลากรในโรงเรียน
ระดับความเห็น คือ มาก
๓. การพัฒนาครู / บุคลากรเพอ่ื นําไปสกู ระบวนการสง เสริมและสนบั สนุนการดําเนินงาน
ระดับความเห็น คอื มาก
๔. การจดั การขยะภายในโรงเรียน การจดั การขยะภายในโรงเรียน ระดับความเห็น คือ มาก
๕. การสงเสรมิ และรักษาคณุ ภาพสิง่ แวดลอมการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอมในโรงเรียน
ระดับความเหน็ คอื มาก
๖. การบูรณาการหลักสตู รการเรียนการสอนและความเหมาะสมขององคความรู
ระดับความเหน็ คือ มากท่สี ุด
๗. ผลสาํ เร็จการดาํ เนินกจิ กรรม ระดับความเห็น คือ มากท่สี ุด
๘. ความยั่งยืนในการดาํ เนินงาน ระดับความเหน็ คือ มากท่ีสุด
๙. สรปุ ผลการประเมินความรูความเขา ใจกิจกรรมโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School)
ระดับความเห็น คือ มากท่สี ดุ คิดเปนรอยละ ๙๐.๑๗
67
คําสง่ั โรงเรยี นบา นปากคลองโรงนาค
โครงการสงเสรมิ การจดั การเรยี นการสอน
ที่เนน ผเู รยี นเปน สาํ คญั
กจิ กรรมโรงเรยี นปลอดขยะ
( ZERO WASTE SCHOOL )
โรงเรียนบา นปากคลองโรงนาค
68
ภาพคาํ ส่งั ปก ารศกึ ษา ๒๕๖๐
69
70
ภาพคาํ ส่งั ปก ารศกึ ษา ๒๕๖๑
71
ภาพคาํ ส่งั ปก ารศกึ ษา ๒๕๖๒
72
สาํ เนา
73
สําเนา
74
สําเนา
75
สําเนา
76
ประกาศนโยบาย
โรงเรียนบา นปากคลองโรงนาค
เรอ่ื ง โรงเรยี นปลอดขยะ
( Zero Waste School)
77
สาํ เนา
78
สาํ เนา
79
สาํ เนา
80
สาํ เนา
81
ท่ปี รกึ ษา คณะผจู ดั ทํา
๑. นายเต็ม เสืออว ม ผอู าํ นวยการสาํ นกั งานเขตพน้ื ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต ๑
๒. นางสาวนอิ ร ศรีสุนทร รองผูอ ํานวยการสาํ นกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต ๑
๓. นางสาวลกั ษมกี านต เท่ยี งพมิ ล ศกึ ษานเิ ทศกส าํ นกั งานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต ๑
๔. นายวินยั พนภัยพาล ประธานกรรมการสถานศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน
โรงเรียนบา นปากคลองโรงนาค
คณะผจู ดั ทํา
1. นางสาวบุญเอ้ือ เอย่ี มรตั น ผอู ํานวยการโรงเรยี นบานปากคลองโรงนาค ประธานกรรมการ
๒. นายบัณฑิต ศรีทัศน ครผู ชู ว ย กรรมการ
๓. นางธิดารัตน ซือ่ สวุ รรณ ครชู าํ นาญการ กรรมการ
๔. นางดลใจ โชตะนา ครู คศ.๑ กรรมการ
๕. นางสาวสุพชิ ฌาย ใบยา ครู กรรมการ
๖. นางสาวจฑุ ามาศ จันทะนา ครู กรรมการ
๗. นางจริญญา บุญชํานาญ ครู กรรมการ
๘. นางสาววราภาพร กลุ กมุ ภีล ครผู ูชว ย กรรมการ
๙. นางสาวปรดี าพร กองเงนิ ครูผชู วย กรรมการ
๑๐. นางสาวปาจรยี สนิทรกั ษา ครผู ูชวย กรรมการ
๑๑. นายสทิ ธิพงษ ไตรวงษ ครู กรรมการ/เลขานุการ
๑๒. นายราเมศ อนิ ทรห า ครผู ชู ว ย กรรมการและผชู ว ยเลขานกุ าร
ผเู รียบเรียงและตรวจทาน ครูผูชวย
๑. นายราเมศ อินทรห า ครผู ชู ว ย
๒. นายบัณฑิต ศรีทศั น ครู
๓. นางสาวจฑุ ามาศ จันทะนา ครู
๔. นายสทิ ธิพงษ ไตรวงษ
ผูพิมพ / และออกแบบปก
นายราเมศ อนิ ทรหา ครผู ชู ว ย