นิทานชาดก

โรงเรียนวัดไทรเหนือวิทยา นันทิวิสาลชาดก และสุวัณณหังสชาดก นันทิวิสาลชาดก และสุวัณณหังสชาดก ม.3 " วิวิ วิ ช วิ ชา พระพุพุ พุ ท พุ ทธศาสนา"

นันั นั น นั นทิทิ ทิ วิ ทิ วิ วิสวิ าลชาดก ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่ วันเชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภการพูด เสียดแทงให้เจ็บใจของพวกภิกษุฉัพพัคคีย์ ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า... กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในสมัยของพระเจ้าคันธาระ ครองเมืองตักกศิลา แคว้นคันธาระ พระโพธิสัตว์เกิดเป็นโคนามว่า นันทิวิสาล เป็นโคมีรูปร่างสวยงาม มีพละกำ ลังมาก มีพราหมณ์ คนหนึ่งได้เลี้ยงและรักโคนั้นเหมือนลูกชาย โคนั้นคิดจะตอบแทน บุญคุณการเลี้ยงดูของพราหมณ์ในวันหนึ่ง ได้พูดกะพราหมณ์ว่า จึงยืนนิ่งไม่เคลื่อนไหว โควินทกเศรษฐีจึงเรียกให้พราหมณ์ นำ เงินหนึ่งพันกหาปณะมาให้แล้วกลับบ้านไปฝ่ายพราหมณ์ผู้แพ้ พนันเงินหนึ่งพันกหาปณะ ปลดโคแล้วก็เข้าไปนอนเศร้าโศกเสียใจ อยู่ในบ้าน ส่วนโคนันทิวิสาลเห็นพราหมณ์เศร้าโศกเสียใจเช่นนั้น จึง เข้าไปปลอบและกล่าวว่า

"พ่อ ฉันอยู่ในเรือนของท่านตลอดมา เคยทำ ภาชนะอะไรแตกไหม เคยเหยียบใครๆ เคยถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะในที่อันไม่ควรหรือ ไม่ เพราะเหตุใด ท่านจึงเรียกเราว่า โคโกง โคโง่ ครั้งนี้เป็นความผิดของ ท่านเอง ไม่ใช่ความผิดของฉัน บัดนี้ ขอให้ท่านไปเดิมพันกับโค วินทกเศรษฐีใหม่ด้วยเงินสองพันกหาปณะ ขออย่างเดียว ท่าน อย่าได้เรียกฉันว่า โคโกง โคโง่ ท่านจะได้ทรัพย์ตามที่ท่าน ปรารถนา ฉันจะไม่ทำ ให้ท่านเศร้าเสียใจ" นันั นั น นั นทิทิ ทิ วิ ทิ วิ วิสวิ าลชาดก พราหมณ์ได้ทำ ตามที่โคนันทิวิสาลบอก ในวันเดิมพัน พราหมณ์จึงพูดหวานว่า "นันทิวิสาลลูกรัก เจ้าจงลากเกวียนทั้งร้อยเล่มนี้ไปเถิด"

โคนันทวิสาลได้ลากเกวียนร้อยเล่มที่ผูกติดกัน ด้วยการออกแรงลากเพียงครั้งเดียวเท่านั้น ทำ ให้ เกวียนเล่มสุดท้ายไปตั้งอยู่ที่เกวียนเล่มแรกอยู่ ทำ ให้พราหมณ์ชนะพนัน ด้วยเงินสองพันกหาปณะพระพุทธ องค์เมื่อนำ อดีตนิทานมาสาธกแล้วตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ชื่อว่า คำ หยาบ ไม่เป็นที่ชอบใจของใครๆ แม้กระทั่งสัตว์เดียรัจฉาน"แล้วได้ตรัสพระคาถาว่า "บุคคลควรพูดแต่คำ ที่น่าพอใจเท่านั้น ไม่ควรพูดคำ ที่ไม่น่า พอใจในกาลใดๆ เมื่อพราหมณ์พูดคำ ที่น่าพอใจ โคนันทิวิสาล ได้ลากสัมภาระอันหนักได้ ทั้งยังทำ ให้หราหมณ์ผู้นั้นได้ทรัพย์ อีกด้วย ส่วนตนเองก็เป็นผู้ปลื้มใจ เพราะการช่วยเหลือนั้น ด้วย" นันั นั น นั นทิทิ ทิ วิ ทิ วิ วิสวิ าลชาดก

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า พูดดีเป็นศรีแก่ปาก พูดมากปากมีสี ข้อคิดที่ได้จาก นันทิวิสาลชาดก ข้อคิดที่ได้จาก นันทิวิสาลชาดก ๑.แม้คนที่กตัญญูรู้คุณ ตั้งใจจะทดแทนคุณ ยอมทำ ตามใจ เราทุกอย่าง ก็ยิ่งมีสิ่งที่เขาทนไม่ได้คือ ถ้อยคำ ที่ไม่ไพเราะ คำ พูดที่เสียดแทงใจ เพราะฉะนั้นไม่ว่ากาลไหนๆ ใครๆ ก็ไม่ควร พูดคำ หยาบเลย ๒.การพูดด้วยคำ พูดที่ดีพร้อมในทุกแง่ทุกมุม เป็นมงคลอย่าง ยิ่ง จัดอยู่ในมงคลชีวิต มงคลที่ ๑๐ มีวาจาสุภาษิต ๓.องค์ประกอบของวาจาสุภาษิต (๑) พูดด้วยจิตประกอบด้วยเมตตา มีเจตนาดี (๒) พูดแต่คำ จริง (๓) พูดแต่คำ สุภาพอ่อนน้อม (๔) พูดแต่คำ ที่เป็นประโยชน์ (๕) พูดตามกาลอันสมควร รู้ว่าเมื่อไรควรพูด เมื่อไรควรนิ่ง

ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วัด เชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภภิกษุณีชื่อ ถุล นันทา ผู้ไม่รู้จักประมาณในการบริโภคกระเทียม สร้างความเดือดร้อน ให้ชาวบ้าน ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า... กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นพราหมณ์ ตระกูลหนึ่ง มีภรรยาและลูกสาว ๓ คน ชื่อ นันทา นันทวดี และ สุนันทา พอลูกสาวทั้ง ๓ ได้สามีแล้วทุกคน พราหมณ์ก็เสียชีวิต ไปเกิดเป็นหงส์ทองคำ ระลึกชาติได้ สุสุ สุ วั สุ วั วั ณ วั ณณหัหั หั ง หั งสชาดก วันหนึ่งได้เห็นความลำ บากของนางพราหมณีและลูกสาวของ ตนที่ต้องรับจ้างคนอื่นเลี้ยงชีพ จึงเกิดความสงสาร ได้โผบินไปจับที่ บ้านนางพราหมณีแล้วเล่าเรื่องราวให้นางพราหมณีและลูกสาวฟังและ ได้สลัดขนให้แก่พวกเขาเหล่านั้นคนละหนึ่งขนแล้วก็บินหนีไป

หงส์ทองได้มาเป็นระยะๆ มาครั้งใดก็สลัด ขนให้ครั้งละหนึ่งขนโดยทำ นองนี้ นางพราหมณี และลูกสาวจึงร่ำ รวยและมีความสุขไปตามๆ กันต่อมาวันหนึ่งนางพราหมณีเกิดความโลภอยากได้มากกว่า เดิมจึงปรึกษากับลูกๆ ว่า "ถ้าหงส์มาครั้งนี้ พวกเราจะจับถอนขน เสียให้หมด เพื่อจะได้มีทรัพย์สมบัติมาก" พวกลูกๆ ไม่เห็นดี ด้วย แต่นางพราหมณีไม่สนใจ ครั้นวันหนึ่งพญาหงส์ทองมาอีก นางก็ได้จับถอนขนเสียให้หมด ขนเหล่านั้น สุสุ สุ วั สุ วั วั ณ วั ณณหัหั หั ง หั งสชาดก กลายเป็นขนนกธรรมดาเท่านั้น เพราะพญาหงส์ทองมิได้ให้ด้วย ความสมัครใจ นางพราหมณีได้เลี้ยงหงส์นั้นจนขนงอกขึ้นมาใหม่เต็มตัว หงส์ก็ได้บินหนีไปโดยไม่ได้กลับมาอีกเลย พระพุทธองค์ เมื่อนำ อดีตนิทานมาสาธกแล้ว ได้ตรัสพระคาถาว่า "บุคคลได้สิ่งใดควรยินดีสิ่งนั้น เพราะความโลภเกินประมาณเป็น ความชั่วแท้ นางพราหมณีจับเอาพญาหงส์ทองแล้วจึงเสื่อมจากทองคำ " นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า โลภมาก มักลาภหาย