โครงการพ่อแม่ยุคใหม่ใส่ใจลูกรัก

ทบ
นำ
สรำ
ญบั

โดย นักศกึ ษำฝึกประสบกำรณส์ ำธำรณสุขศำสตร์คลนิ กิ เวชกรรมตลิ่งชนั

บทนำ

เอกสำรนีเ้ ปน็ ส่วนหนง่ึ ของโครงกำร
พอ่ แม่ยุคใหม่ ใส่ใจลูกรัก จดั ทำโดยนักศึกษำ
ฝึกประสบกำรณ์คลินกิ เวชกรรมตล่งิ ชัน เพือ่
เป็นแหลง่ ควำมรู้กบั คุณพ่อคุณแม่ ทีเ่ ขำ้ รว่ ม
โครงกำร

สำรบัญ

โภชนำกำรอำกำรตำมวัย อำยุ 0-5 ปี 1

อำหำรทดแทน 5

อำหำรทค่ี วรหลีกเลยี่ ง 6

พฤติกรรมทท่ี ำใหล้ ูกอว้ น 7

ผลกระทบจำกกำรโรคอว้ นในเด็ก 8

1 2

โภชนำกำรอำหำรตำมวัย อำยุ 0-5 ปี ให้อำหำร 1 มอื โดย 1 มอื ประกอบดว้ ย ข้ำวต้มสุก

ทำรกแรกเกิด-6เดอื นแนะนำให้ทำนนมแม่อย่ำงเดียว 7 เดือน บดละเอยี ด 3 ช้อนกินข้ำว ไขส่ ุกคร่ึงฟอง สลบั กบั ตบั
โดยไม่ต้องให้อำหำรอื่นแม้แต่นำเพรำะนมแม่มี ไก่หมปู ลำ1ชอ้ นกินขำ้ ว ผักสกุ 1ชอ้ นกินขำ้ วบดหยำบ
แรกเกิด – สำรอำหำรครบถ้วนและเพยี งพอ
6 เดือน นำมนั ครง่ึ ช้อนชำ ผลไมส้ ุกบดหยำบวนั ละ 1 ชิน

+ ++

ให้อำหำร 1 มือ โดย 1 มือประกอบด้วย ข้ำวต้มสุก ใหอ้ ำหำร 2 มอื โดย 1 มือประกอบด้วยข้ำวสวยหงุ

6 เดือน บดละเอียด 2ช้อนกินข้ำว ไข่แดงสุกครึ่งฟองสลับกับ 8 เดอื น นมิ่ ๆบดหยำบ 4 ชอ้ นกินขำ้ ว ไขส่ ุกครงึ่ ฟอง สลบั กบั
ขนึ ไป ตับ ไก่ หมู ปลำ ผักต้มเปื่อยครึ่งช้อนกิน ข้ำว ตับ ไก่ หมู ปลำ 1 ชอ้ นกินขำ้ ว ผักสกุ 1 ชอ้ นกินข้ำว
บดละเอยี ด นำมันคร่ึงช้อนชำ และผลไม้บดละเอยี ดวัน
สับละเอียด นำมนั ครง่ึ ชอ้ นชำ และผลไม้สุกตัดชนิ เล็ก

ละ1ชิน วนั ละ3ชนิ

+++

3 4

9-12 เดือน ให้อำหำร 3 มือ โดย 1 มือประกอบดว้ ยข้ำวสวยนิม่ ๆ ใหอ้ ำหำรหลัก 3 มอื โดย 1 มอื ควรประกอบดว้ ยขำ้ ว
บดหยำบ 4 ชอ้ นกินข้ำว ไข่สกุ ครึง่ ฟอง สลบั กับ ตบั กล้องหรอื ขำ้ วสวยน่มิ ๆ 1-1.5 ทพั พเี นือสัตวต์ ่ำงๆ 1
ไก่ หมู ปลำ 1 ชอ้ นกินขำ้ ว ผักสุก1ช้อนครง่ึ หนั่ ชนิ เล็ก 3-5ปี ชอ้ นกนิ ข้ำวสลับกับไขห่ รืออำหำรทะเล ผักใบเขียว
นำมันครึง่ ชอ้ นชำ ผลไมส้ กุ หัน่ ชินพอดคี ำ วันละ4ชนิ ตำ่ งๆ มอื ละ 3/4-1 ทัพพีผลไม้ มอื ละ 1 สว่ น ดม่ื นม
รสจืดวนั ละ 2-3 แกว้
ใหอ้ ำหำร3มอื เป็นอำหำรหลักอำหำรของเด็กจะคลำ้ ย
อำหำรของผูใ้ หญ่แต่เป็นอำหำร ทีไ่ ม่รสจดั และไม่ควร อำหำรที่มเี หล็กสูง = เนอื สัตว์ ตับ เลอื ด ไข่แดง
13-24 เตมิ สำรปรุงแตง่ ใดๆ อำหำร 1 มอื ควรมีข้ำวสวยนม่ิ ๆ อำหำรท่มี ีสังกะสีสูง = เนือสตั ว์ ตับ อำหำรทะเล
เดอื น 1 ทพั พี เพมิ่ โปรตนี โดยเตมิ ไข่ หรอื เนือสัตวต์ ำ่ งๆ 1 อำหำรท่มี แี คลเซยี มสูง = นมและผลิตภณั ฑ์จำกนม เต้ำหู้
ชอ้ นกนิ ขำ้ ว เติมผักใบเขียวหรือผักสสี ้ม เหลอื ง ½
ทัพพี ให้เดก็ ด่มื นมรสจืดวันละ 2-3 แก้ว ผกั ใบเขียว
อำหำรท่มี วี ติ ำมินเอสูง = ตบั ไขแ่ ดง นมผกั และผลไม้สี

เหลอื งส้ม เช่น ฟกั ทอง แครอท
มะละกอ เปน็ ต้น

5 6

อำหำรทดแทน อำหำรทีค่ วรหลกี เล่ียง

กลุ่มขำ้ วแป้ง ทดแทนไดด้ ้วย ข้ำวเหนยี ว ขนมจีน ขนมปัง 1. ลูกอม มักมสี ีผสมอำหำร กำรบรโิ ภคในระยะยำวอำจทำให้
โฮลวที กว๋ ยเตยี๋ ว มักกะโรนี สปำเกตตีลวก ขำ้ วโพดสกุ เปน็ ไมเกรน และมะเร็งลำไสใ้ หญ่ได้
เผือก มนั เทศตม้ สุก เส้นหมี่ วุ้นเส้น 2. เยลลี่ นำอัดลม มสี ่วนผสมของวัตถุกันเสีย อำจทำให้เกดิ
กลมุ่ ผกั ทดแทนได้ดว้ ย ผักสุกทุกชนิด เช่น ผกั กำดขำว อำกำรวงิ เวียน หำยใจไม่ทนั และเกดิ แผลในกระเพำะอำหำร
กะหล่ำปลี แตงกวำ บอ็ คโคล่ี ถ่วั ฝักยำว แครอท ฟักทอง 3. เคร่อื งดืม่ และนำผลไม้กลอ่ ง ขวด หรือกระป๋อง มสี ว่ นผสม
ผักดิบท่เี ปน็ ใบ ผกั ดบิ ท่เี ปน็ หวั เช่น มะเขือเปรำะดิบ ของสำรให้ควำมหวำน บรโิ ภคสำรในระยะยำวหรอื มำกเกนิ ไป
ถั่วฝักยำวดบิ แตงกวำดิบ มะเขือเทศดิบ จะทำให้เกิดควำมผดิ ปกติในตับ และหำยใจไม่สะดวก
ผลไม้ ทดแทนไดด้ ้วย มังคดุ ชมพู่ ส้มเขียวหวำน แอปเปลิ้ 4. นำอดั ลม ขนมปังกรอบ มีส่วนผสมของนำตำลดัดแปลง คือ
กล้วยนำวำ้ กลว้ ยหอม ฝรง่ั มะม่วงสุก มะละกอสกุ นำตำลที่ดดั แปลงมำจำกนำตำลธรรมชำติ หำกบริโภคมำก
กลมุ่ เนอื สตั ว์ ทดแทนได้ดว้ ย เนอื สตั ว์ เชน่ ไก่ หมู ววั ปลำ เกนิ ไปจะทำใหอ้ ้วน เป็นโรคตบั และมีโอกำสเป็นเบำหวำนสงู
หอย กุง้ เครื่องในสัตว์ เช่น ตับ เลือด ถวั่ เมลด็ แห้ง เชน่ 5. อำหำรสำเรจ็ รูป และขนมขบเคียว เชน่ ไสก้ รอก แฮม
ถ่ัวดำ ถั่วแดง ถั่วเขียว ตูแ้ ข็ง เต้ำหู้อ่อน นมถั่วเหลือง บะหม่ีกง่ึ สำเร็จรูป ทีม่ ีส่วนประกอบของเกลอื เด็กทีก่ ินของเค็ม
กลมุ่ นม ทดแทนได้ดว้ ย นมสด โยเกิร์ต ปลำเลก็ ปลำนอ้ ย จัดมำกเกนิ ไปเสยี่ งเปน็ โรคไตและโรคหัวใจ
เตำ้ หู้แข็ง เตำ้ หู้อ่อน

7 8

พฤตกิ รรมทำใหล้ ูกอว้ น ผลกระทบทำงสขุ ภำพที่เกดิ จำกโรคอว้ นในเดก็

1. ไม่สนสดั สว่ นอำหำรทเ่ี หมำะสม และบังคับให้ลูกกนิ 1. โรคระบบทำงเดินหำยใจ เด็กอ้วนเส่ียงต่อกำรหยุด
อำหำรในจำนใหห้ มดทงั ทล่ี ูกรสู้ กึ อ่มิ แล้ว หำยใจเมื่อหลับสนิท เน่ืองจำกมีไขมันสะสมในกล้ำมเนือ
2. ปลอ่ ยให้ตัวเองอว้ น งำนศึกษำในต่ำงประเทศพบวำ่ และเนือเยื่อรอบทำงเดินหำยใจส่วนบน ทำให้ทำงเดิน
เดก็ ท่ีมีพ่อแม่อว้ นจะมีโอกำสอว้ นมำกถงึ 80% หำยใจแคบลง มีปัญหำออกซิเจนในเลือดลดต่ำลงขณะ
3. ใหล้ ูกกินเค็มจัด หวำนจัด คอื ให้ลูกกินแต่อำหำรที่มี นอนหลับ ส่งผลต่อกำรเจริญเติบโต มีอำกำรปวดศีรษะ
รสชำตอิ รอ่ ยเท่ำนนั ซ่งึ อำจมโี ซเดยี มและนำตำลสูง ปัสสำวะรดทน่ี อน ซน สมำธิสัน หลับกลำงวัน เรยี นไม่รู้
4. ใหล้ ูกกินแตอ่ ำกำรแปรรูป เพรำะหำซือง่ำยและไม่คอ่ ย เรื่อง ระดับสตปิ ัญญำต่ำ และอำจเปน็ มำกจนมีกำรทำงำน
ใหก้ นิ ผักผลไมส้ ดหรืออำหำรปรงุ สุกใหม่ ของหัวใจและปอดแย่ลง ทำให้ต้องใส่เครื่องช่วยหำยใจ
สง่ เสริมให้ลูกเป็นเดก็ ติดบ้ำนโดยให้อยู่กับหนำ้ จอเล่นเกม ขณะนอนหลับ
ทงั วนั แทนที่จะไปออกกำลงั นอกบำ้ นบำ้ ง
5. ติดสนิ บนลูกด้วยของหวำน เช่นบอกลูกวำ่ ถำ้ ยอมทำ
กำรบำ้ นจะใหข้ นมเป็นรำงวัลเปน็ ตน้
6. ใหล้ ูกกินขนมขบเคียว

9 10

2. กระดูกและข้อผิดปกติ นำหนักที่มำกเกินวัยของเด็ก จะ 4. ระบบทำงเดินอำหำรและตับ เด็กอ้วนเส่ียงต่อกำรมีน่ิว
กดลงบนกระดูกและข้อต่ำงๆ โดยเฉพำะข้อท่ีต้องรับ ในถุงนำดีได้ง่ำย มีไขมันสะสมในตับมำก ทำให้เกิดตับ
นำหนกั ท่ีพบได้บ่อยคอื ข้อเขำ่ กระดูกสะโพก และกระดูก อักเสบ มีพังผืดในตับ ตับแข็ง และอำจนำไปสู่กำรเป็น
ต้นขำ ทำให้เกิดภำวะขำโก่ง เข่ำผิดรูปร่ำง ปวดข้อต่ำงๆ มะเรง็ ในตับได้
และอำจทำให้กำรเจริญเติบโตของกระดูกผิดปกติ มีขำสัน
ขำ้ งยำวข้ำงได้ 5. ผวิ หนงั ผิดปกติ เด็กอว้ นมกั มีผิวหนังหนำและดำคลำ
บริเวณรกั แร้ คอ และขำหนีบ มีแผลถลอกจำกกำรเสยี ดสี
3. โรคกลุ่มอำกำรเมตำบอลิก ซ่ึงประกอบด้วย ภำวะอ้วนลงพุง เปน็ แผลพุพอง และมีกำรตดิ เชอื ท่ีผวิ หนังได้งำ่ ย
เบำหวำนหรือภำวะเร่ิมดือต่อฮอร์โมนอินซูลินที่ควบคุมระดับ
นำตำลในเลือด ไขมันในเลือดผิดปกติ และควำมดันโลหิตสูง 6. ปัญหำด้ำนสุขภำพจิต เด็กอ้วนมักถูกเพื่อนล้อเลียน
ซ่ึงจะส่งผลให้มีหัวใจโต หัวใจวำย และเพิ่มควำมเสี่ยงต่อกำรที่ ประกอบกบั ควำมล้มเหลวดำ้ นกำรเรียนและระดับสตปิ ัญญำท่ี
ไขมันจะไปเกำะตำมผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดตีบแข็ง ด้อยกว่ำ ทำให้เกิดปัญหำในกำรเข้ำสังคม ขำดควำมเชื่อม่ัน
กลำยเป็นโรคหัวใจขำดเลือด หรือหลอดเลือดในสมองตีบทำให้ ในตนเอง รู้สึกตนเองไร้ค่ำ เป็นโรคซึมเศร้ำ บำงครงั ถึงขัน
เป็นอัมพำต อมั พฤกษ์ได้ อยำกฆ่ำตัวตำย ซึ่งควำมรู้สึกเหล่ำนี ยังส่งผลกระทบ
ย้อนกลบั ไปทำใหผ้ ลกำรเรียนต่ำอกี ด้วย

จดั ทำโดย THE END
นำงสำวสดุ ำรัตน์ พมิ พส์ วัสดิ์
นำงสำวอินธริ ำ ตระกูลฤกษ์