งานทัศนศิลป์ในแต่ละยุคสมัยของไทย

รายวิชาทัศนศิลป์ ม.2 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 งานทัศนศิลป์ ในแต่ละยุคสมัย

ไ ท ย ส มั ย ก่ อ น สุ โ ข ทั ย ส มั ย สุ โ ข ทั ย ส มั ย อ ยุ ธ ย า ส มั ย รั ต น โก สิ น ท ร์ ต ะ วั น ต ก ส มั ย ก่ อ น ป ร ะ วั ติ ศ า ส ต ร์ ยุ ค โ บ ร า ณ ยุ ค ก ล า ง ยุ ค ใ ห ม่ ยุ ค ส มั ย ศ ต ว ร ร ษ ที่ 2 0

สมัยก่อนสุโขทัย งานทัศนศิลป์ 18 ม.ค. 66

สมัยก่อนสุโขทัย 1. สมัยทวารวดี 3.สมัยลพบุรี (ละโว้) 2.สมัยศรีวิชัย 4.สมัยเชียงแสน (ล้านนา) 18 ม.ค. 66

1.สมัยทวารวดี งานทัศนศิลป์ของไทยสมัยก่อนสุโขทัย ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา นิกายเถรวาท มีอิทธิพลมาจากประเทศอินเดีย "เถรวาท" แปลว่า คำ สอนที่วางไว้เป็นหลักการโดยพระเถระ "เถระ" ในที่นี้ หมายถึงพระเถระผู้ประชุมทำ สังคายนาครั้งแรก "นิกายเถรวาท" จึงหมายถึง คณะสงฆ์กลุ่มที่ยึดคำ สั่งสอนของ พระพุทธเจ้า ทั้งถ้อยคำ และเนื้อความที่ท่านสังคายนาไว้โดย เคร่งครัด นิกายเถรวาทเป็นนิกายหลักที่ได้รับการนับถือในประเทศศรีลังกา ประเทศในแผ่นดินเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ไทย กัมพูชา ลาว และพม่า) และเป็นส่วนน้อยในประเทศจีนและเวียดนาม

พระพุทธรูปศิลาขาว (หลวงพ่อประทานพร) วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร จังหวัดนครปฐม

2.สมัยศรีวิชัย งานทัศนศิลป์ของไทยสมัยก่อนสุโขทัย ส่วนใหญ่จะได้รับอิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และ พุทธศาสนานิกายอาจริยวาท นิกายอาจริยวาท เป็นนิกายที่พระภิกษุยึดถือตามที่อาจารย์ของตนได้ แก้ไขขึ้นในภายหลัง ต่อมาเรียกว่า "มหายาน" ซึ่งแปลว่า ยานใหญ่โต สามารถบรรทุกสัตว์โลกไปสู่ความพ้นทุกข์ได้มาก นิกายนี้แพร่หลายในประเทศทิเบต จีน มองโกเลีย เกาหลี เวียดนาม สิกขิม และภูฏาน

ประติมากรรมสำ ริดส่วนองค์ท่อนบนของ ค้นพบที่ อำ เภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ปัจจุบันอยู่ที่พิ ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร หรือ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรปัทมปาณี พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร

3.สมัยลพบุรี (ละโว้) งานทัศนศิลป์ของไทยสมัยก่อนสุโขทัย ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะขอม มีรากฐานมาจากพระนิพนธ์เรื่อง “ตํานานพุทธเจดีย์สยาม” ที่สมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชา นุภาพทรงนิพนธ์ขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2469 “ลักษณะพระพุทธรูปลพบุรีดูเหมือนจะเอาแบบทวารวดีกับ แบบขอมผสมกัน จึงเกิดเป็นแบบใหม่ขึ้นมาอย่างหนึ่ง” เป็นต้น กรมดํารงฯ ได้พยายามสร้างให้ “ศิลปะลพบุรี” แตกต่างไปจาก “ศิลปะขอม/เขมร” ดังตัวอย่างเช่น

พระปรางค์สามยอด จังหวัดลพบุรี

ปราสาทเมืองสิงห์ จังหวัดกาญจนบุรี

4.สมัยเชียงแสน (ล้านนา) งานทัศนศิลป์ของไทยสมัยก่อนสุโขทัย ศูนย์กลางของศิลปะ ล้านนาเดิมอยู่ที่เ ที่ ชียงแสน เรียก ว่า "อาณาจักรโยนก" ต่อมาเมื่อพญามังรายได้ย้าย มาสร้างเมืองที่เ ที่ ชียงใหม่ ลักษณะประติมากรรม พระพุทธรูป คือ พระวรกายอวบอูม พระพักตร์อิ่ม ยิ้มสำ รวม กระเกตุมาลา เป็นรูปต่อมกลม และดอกบัวตูม ไม่มีไรพระศก พระศกเป็นแบบก้นหอย พระขนงโก่งรับพระนาสิกงุ้มเล็กน้อย ชายสังฆาฏิสั้นเหนือพระถัน พระอุระนูนดังราชสีห์ ท่านั่ง ขัดสมาธิเพชร

งานทัศนศิลป์ สมัยสุโขทัย สัปดาห์หน้า 25 ม.ค. 66

สมัยสุโขทัย งานทัศนศิลป์ 25 ม.ค. 66

สมัยสุโขทัย พุทธศตวรรษที่ 18-20 เกิดขึ้นบริเวณลุ่มแม่น้ำ ยม แม่น้ำ น่าน และแม่น้ำ ปิง จังหวัดสุโขทัย อุตรดิตถ์ แพร่ พิษณุโลก และ กำ แพงเพชร เป็นศิลปะที่เกิดจาก ความศรัทธา ในพระพุทธศาสนา แบบลังกาวงศ์

เจดีย์ทรงดอกบัวตูม (เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์) วัดเจดีย์เจ็ดแถว อำ เภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ทำ ฐานเป็น 4 เหลี่ยม 3 ชั้น ตั้งซ้อนกันขึ้นไปแล้วถึงองค์เจดีย์ เหลี่ยมย่อมุม

เจดีย์ทรงดอกบัวตูม (เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์) วัดตระพังเงิน จังหวัดสุโขทัย ทำ ฐานเป็น 4 เหลี่ยม 3 ชั้น ตั้งซ้อนกันขึ้นไปแล้วถึงองค์เจดีย์ เหลี่ยมย่อมุม

เจดีย์ทรงกลมแบบลังกา (เจดีย์ทรงระฆัง) วัดพระธาตุหริภุญไชย จังหวัดลำ พูน ได้รับอิทธิพลมาจากเกาะลังกา พร้อมกับพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์ ที่ส่วนล่างขององค์ระฆัง มักมีลายกลีบบัวประกอบ ซึ่งอาจได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะพม่า จากศิลปะปาละของอินเดียอีกต่อหนึ่ง

เจดีย์ทรงกลมแบบลังกา (เจดีย์ทรงระฆัง) วัดตระกวน จังหวัดลำ พูน ได้รับอิทธิพลมาจากเกาะลังกา พร้อมกับพุทธศาสนานิกายลังกาวงศ์ ที่ส่วนล่างขององค์ระฆัง มักมีลายกลีบบัวประกอบ ซึ่งอาจได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะพม่า จากศิลปะปาละของอินเดียอีกต่อหนึ่ง

เจดีย์ทรงปราสาทยอด เจดีย์ที่มีเรือนธาตุและมีส่วนยอดเป็นเจดีย์ทรงระฆัง และมีเจดีย์ส่วนฐานเป็นเหลี่ยม พบเฉพาะเจดีย์บริวารและเจดีย์ราเท่านั้น

พระพุทธรูปปางลีลา พระพุทธรูปสุโขทัยจัดเป็นพระพุทธรูป ที่สวยงามที่สุดในบรรดาศิลปกรรมไทย นิยมสร้าง 4 อิริยาบถ คือ นั่ง นอน ยืน เดิน หรือที่เรียกกันว่า ปางลีลา ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่มีลักษณะเฉพาะ ของสุโขทัยที่งดงามที่สุด ศิลปกรรมสมัยสุโขทัย

เครื่องสังคโลก เครื่องปั้นดินเผาที่ผลิตขึ้น ในรูปภาชนะเครื่องใช้ และ เครื่องประดับอาคารต่าง ๆ เช่น ถ้วย ชาม จาน โอ่งน้ำ ช้อน ตุ๊กตารูปคน ช้าง รูปยักษ์ รูปเทวดา พระพุทธรูป ศิลปกรรมสมัยสุโขทัย

ศิลปกรรมสมัยสุโขทัย งานจิตรกรรม

งานทัศนศิลป์ สมัยอยุธยา สัปดาห์หน้า 1 ก.พ. 66

สมัยอยุธยา งานทัศนศิลป์ 1 ก.พ. 66

ได้รับอิทธิพลมาจากสุโขทัย และมีวิวัฒนาการไปตามสภาพบ้านเมือง ส่วนมากเป็นศิลปะที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา และพระมหากษัตริย์เช่นเดียวกับศิลปสุโขทัย

ส่ ว น ม า ก เ กี่ ย ว กั บ พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า พ ร ะ พุ ท ธ รู ป นิ ย ม ห ล่ อ ด้ ว ย สำ ริ ด อ า จ ทำ ด้ ว ย วั ส ดุ อื่ น บ้ า ง เ ช่ น ส กั ด จ า ก ศิ ล า ไ ม้ ปู น ปั้ น ดิ น เ ผ า ท อ ง คำ ป ร ะ ติ ม า ก ร ร ม ส มั ย อ ยุ ธ ย า ห ล ว ง พ่ อ โต วั ด พ นั ญ เ ชิ ง จ . อ ยุ ธ ย า

มีการสร้าง "เจดีย์เหลี่ยม" หรือ "เจดีย์ย่อไม้สิบสอง" นับเป็นแบบอย่างเฉพาะของ สถาปัตยกรรมอยุธยา และมีอิทธิพลต่อการสร้างเจดีย์ ในสมัยต่อมา สถาปัตยกรรม สมัยอยุธยา วัดกษัตราธิราช

สมัยปลายอยุธยา งานประณีตศิลป์รุ่งเรืองมาก เช่น การทำ ลายรดน้ำ เพื่อตกแต่งบานประตู งานประณีตศิลป์ สมัยอยุธยา

บานประตู ประดับมุก มณฑปพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี งานประณีตศิลป์ สมัยอยุธยา

งานทัศนศิลป์ สมัยรัตนโกสินทร์ สัปดาห์หน้า 8 ก.พ. 66

สมัยรัตนโกสินทร์ งานทัศนศิลป์ 8 ก.พ. 66

ศิลปะรัตนโกสินทร์ หมายถึง ศิลปะในสมัยที่เริ่มต้นตั้งแต่ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงสถาปนากรุงเทพมหานคร ขึ้นเป็นราชธานีตั้งแต่ พ.ศ. 2325 จนถึงสมัยปัจจุบัน

งานจิตรกรรมในสมัยรัตนโกสินทร์นั้นยังคง รักษารูปแบบของจิตรกรรมไทยไว้ เช่น การเขียน หนังสือที่โบสถ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม แต่ก็มีการรับเอาอิทธิพลศิลปะตะวันตกเข้ามา ผสมผสาน เช่น เทคนิคภาพมองจากที่สูง และมี การใช้ทองปิดภาพวาด จิตรกรรม

จิตรกรรมฝาผนัง สมัยรัตนโกสินทร์ส่วนใหญ่ เขียนขึ้นในอุโบสถ วิหาร และ หอไตร เป็นหลัก หลักฐานที่เหลืออยู่เป็นงานไทยประเพณีที่ สืบทอดมาจาก ศิลปะอยุธยาตอนปลาย พบในวัดที่มีมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลายและ ได้รับการบูรณะใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 1 จิตรกรรม

ศิลปินไทยที่สำ คัญ ได้แก่ ขรัวอินโข่ง ที่ได้นำ เอาอิทธิพล จิตรกรรมตะวันตก เข้ามาผสมผสานกับ แบบจิตรกรรมไทย เป็นงาน 3 มิติ

มีการหล่อ การปั้น การแกะสลักพระพุทธ รูปและรูปสัตว์สิงโต มีการปั้นรูปแบบคน เหมือนจริงขึ้นเป็นรูป ปั้นอนุสาวรีย์ของ รัชกาลต่างๆ ประติมากรรม

เน้นการเลียนแบบจาก อยุธยาตอนปลาย เกิดคตินิยมในการ สร้าง ระเบียงคด ล้อมรอบพระอุโบสถ สถาปัตยกรรม

เจดีย์ทรงปรางค์ เจดีย์ทรงเครื่อง เจดีย์ทรงระฆัง เจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง เจดีย์ในสมัยรัตนโกสินทร์ พบเพียง 4 รูปแบบ

เขียนสรุปเนื้อหาเป็น MIND MAPPING หรือเขียนสรุปก็ได้ ขนาด A4 แนวตั้ง/แนวนอนก็ได้ ตกแต่งให้สวยงาม (งานเดี่ยว) "งานทัศนศิลป์ในแต่ละยุคสมัยของไทย" 10 คะแนน ส่งภายใน 24 ก.พ. 66 **ส่งช้าหักคะแนน **

งานทัศนศิลป์ ในแต่ละยุคสมัยของไทย 1.งานทัศนศิลป์ สมัยก่อนสุโขทัย 2.งานทัศนศิลป์ สมัยสุโขทัย 3.งานทัศนศิลป์ สมัยอยุธยา 4.งานทัศนศิลป์ สมัยรัตนโกสินทร์ สมัยทวารวดี ... สมัยศรีวิชัย ... สมัยลพบุรี ... สมัยเชียงแสน ... มีอิทธิพลมาจาก ... งานจิตรกรรม มีลักษณะ... เช่น...(3 ผลงาน) งานประติมากรรม มีลักษณะ... เช่น...(3 ผลงาน) มีอิทธิพลมาจาก ... งานจิตรกรรม มีลักษณะ... เช่น...(3 ผลงาน) งานประติมากรรม มีลักษณะ... เช่น...(3 ผลงาน) มีอิทธิพลมาจาก ... งานจิตรกรรม มีลักษณะ... เช่น... (3 ผลงาน) งานประติมากรรม มีลักษณะ... เช่น...(3 ผลงาน)

งานทัศนศิลป์ ตะวันตก สัปดาห์หน้า 15 ก.พ. 66