ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์

ระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (computer network) คือ ระบบทีม่ ีคอมพิวเตอรอ์ ย่างน้อยสองเครือ่ งเชื่อมต่อ
กนั โดยใช้สอ่ื กลาง และสามารถส่ือสารข้อมูลกนั ได้อย่างมปี ระสิทธิภาพ ซึ่งทำให้ผู้ใช้คอมพิวเตอรแ์ ต่ละเคร่อื ง
สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลซึง่ กันและกันได้ นอกจากนย้ี ังสามารถใช้ทรัพยากรทม่ี ีอยู่ในเครอื ขา่ ยร่วมกนั ได้ เชน่
เครอ่ื งพมิ พ์ สแกนเนอร์ ฮารด์ ดสิ ก์ เป็นตน้ การใชท้ รัพยากรเหล่าน้ผี า่ นเครือขา่ ยคอมพวิ เตอร์ ช่วยให้
ประหยัดคา่ ใชจ้ า่ ยได้มาก เมื่อมีการเชอื่ มต่อกบั เครอื ขา่ ยอื่นๆ ท่ีอย่หู า่ งไกล เชน่ ระบบอินเตอร์เนต็ ซึ่งเป็น
เครือข่ายทีเ่ ชื่อมต่อคอมพวิ เตอร์ท่ัวโลก ก็ทำให้สามารถแลกเปลีย่ นข้อมลู ข่าวสาร ไดก้ บั คนทัว่ โลก โดยใช้
แอพพลิเคชนั่ เชน่ เวบ็ อเี มลล์ เป็นต้น

การสรา้ งเครือขา่ ยคอมพิวเตอรม์ ีท่ีมาจากผู้ทีต่ อ้ งการแลกเปลย่ี นข้อมลู อยา่ งมีประสิทธิภาพและรวดเร็ว
คอมพวิ เตอรน์ นั้ เปน็ อปุ กรณท์ ่ีมีความสามารถในการประมวลข้อมูลในปริมาณมากได้อย่างรวดเร็ว แตม่ ีข้อเสยี
คอื ผใู้ ช้ไมส่ ามารถแชร์ข้อมลู กบั คนอ่ืนๆได้ ดังนน้ั ก่อนมกี ารสร้างเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ ผใู้ ช้จะแลกเปลี่ยน
ขอ้ มลู กันโดยการ พิมพ์(print) ข้อมลู ออกมาเปน็ เอกสารก่อนแลว้ คอ่ ยนำไปให้ผ้ใู ช้ท่ีตอ้ งการใชห้ รือแกไ้ ข
ขอ้ มลู อกี คนหน่ึง ซ่งึ ทำใหเ้ สียเวลาและเปน็ วิธีที่ยุ่งยากมากเม่ือเปรยี บเทยี บกับปจั จุบนั ท่ีมีการใช้เครอื ขา่ ย
คอมพวิ เตอร์แลว้

ลักษณะของเครอื ขา่ ยจึงเริ่มจากจุดเล็ก ๆ อาจจะอยบู่ นแผงวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ ดยี วกัน ขยายตัวใหญ่ข้นึ
เป็นระบบที่ทำงานร่วมกันในหอ้ งทำงาน ในตึก ระหวา่ งตึก ระหว่างสถาบัน ระหว่างเมือง ระหว่างประเทศ
การจัดแบ่งรูปแบบของเครือข่ายคอมพิวเตอร์จงึ แยกตามขนาดของเครอื ขา่ ย ดงั ตารางดงั ตอ่ ไปนี้

การติดตอ่ แบบถาวร หรอื Permanent Connection การติดต่อแบบนเี้ ปน็ แบบท่รี วดเร็วที่สดุ แต่ก็
สน้ิ เปลืองคา่ ใชจ้ า่ ยมากทส่ี ุดด้วยเช่นกัน ระบบเครือขา่ ยท่เี รียกว่า Ethernet ซ่งึ เปน็ ระบบฮาร์ดแวร ์ของ
เครือข่ายทใ่ี ช้กันมากทีส่ ดุ สายท่ีเชือ่ มต่อจากแม่ขา่ ยมายงั อาคารอบรมน้ีเปน็ สายใยแกว้ นำแสง ซึ่งให้ความเร็ว
ข้อมลู สงู มาก

การติดตอ่ โดยตรงเมื่อต้องการ หรือการติดตอ่ โดยตรงผา่ นสายโทรศพั ท์ (On Demand Permanent
Connection) การติดตอ่ แบบนเ้ี ปน็ วธิ ที ด่ี ที ีส่ ดุ ถา้ เคร่ืองของเราไม่ได้ติดต่อโดยตรงโดยเครอื ขา่ ย แบบ
Ethernet วธิ ีการกค็ ือเราใช้สายโทรศัพท์ธรรมดาทเี่ ราใช้กันอยเู่ ป็นเส้นทาง ในการเช่ือมโยงข้อมูลแทน การท่ี
คอมพิวเตอรต์ ิดต่อกันโดยผา่ นสายโทรศัพท์จำเปน็ ทจ่ี ะต้องมอี ุปกรณ ์อนั หนึ่งเรีกวา่ "โมเดม็ " (modem) ซง่ึ
ทำหน้าทีแ่ ปรขอ้ มูลจากคอมพิวเตอร์ ซงึ่ เป็นขอ้ มลู แบบดิจิตัล เป็นสัญญาณโทรศัพท์ซงึ่ เปน็ สญั ญาณแบบ
อนาลอ็ ก และนอกจากโมเด็มแล้วกจ็ ะตอ้ งมีโปรแกรมพิเศษ อกี โปรแกรมหน่ึงเพ่ือทำใหเ้ ครื่องของเราทำงาน
เปน็ สว่ นหนง่ึ ของอนิ เทอรเ์ น็ตจรงิ ๆ

องค์ประกอบของระบบเครือข่าย

ระบบเครือข่าย คอมพิวเตอร์ มีองค์ประกอบที่สำคัญ เพื่อการเช่อื มต่อเปน็ เครือข่ายคอมพิวเตอร์ ไดแ้ ก่
คอมพวิ เตอร์แม่ข่าย (File Server) ชอ่ งทางการสอ่ื สาร (Communication Chanel) สถานีงาน
(Workstation or Terminal) และ อปุ กรณ์ในเครือข่าย (Network Operation System)

1. คอมพวิ เตอรแ์ มข่ ่าย
คอมพวิ เตอร์ แม่ข่าย หมายถึงคอมพวิ เตอร์ ทที่ ำหน้าทีเ่ ปน็ ผใู้ หบ้ ริการทรพั ยากร (Resources) ตา่ ง ๆ
ซึ่งได้แก่ หนว่ ยประมวลผล หน่วยความจำ หน่วยความจำสำรอง ฐานข้อมลู และ โปรแกรมต่าง ๆ เป็นตน้ ใน
ระบบเครือขา่ ยทอ้ งถ่ิน (LAN) มกั เรยี กว่าคอมพวิ เตอร์แมข่ ่าย ในระบบเครือขา่ ยระยะไกล ที่ใช้
เมนเฟรมคอมพิวเตอร์ หรือ มินิคอมพวิ เตอรเ์ ป็นศูนยก์ ลางของเครือข่าย เรานิยมเรยี กวา่
Host Computer และเรียกเครอ่ื งทร่ี อรับบริการวา่ ลกู ข่ายหรือสถานงี าน

2. ชอ่ งทางการส่ือสาร
ช่อง ทางการสอ่ื สาร หมายถึง สอ่ื กลางหรอื เสน้ ทางท่ีใช้เป็นทางผา่ น ในการรบั ส่งขอ้ มูล ระหวา่ งผ้รู ับ
(Receiver) และผ้สู ง่ ขอ้ มูล (Transmitter) ปัจจุบันมชี ่องทางการส่ือสาร สำหรบั การเชื่อมต่อเครือข่าย
คอมพวิ เตอร์มีหลายประเภทคอื สายโทรศัพท์แบบสายค่ตู เี กลียวไมม่ ฉี นวนหุ้ม (UTP) สายคู่ตเี กลยี ว แบบมี
ฉนวนหุ้ม (STP) สายโคแอคเชยี ล สายใยแกว้ นำแสง คลน่ื ไมโครเวป และดาวเทยี ม เป็นตน้

รูปภาพที่เก่ียวข้อง
3. สถานีงาน
สถานี งาน (Workstation or Terminal) หมายถงึ อปุ กรณ์หรือเครื่องไมโครคอมพวิ เตอร์ ที่เช่อื มต่อ

กับเครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ ทำหน้าท่เี ปน็ สถานีปลายทางหรือสถานงี าน ที่ได้รบั การบรกิ ารจากเครอื่ ง
คอมพิวเตอร์แม่ข่าย เรียกวา่ เป็นคอมพวิ เตอร์ลูกข่าย (Workstation) ในระบบเครอื ขา่ ยระยะใกล้ มักมีหนว่ ย
ประมวลผล หรือซีพียูของตนเอง ในระบบท่ีใช้เครื่องคอมพิวเตอร์เมนเฟรม เป็นศูนย์กลาง เรยี กสถานี
ปลายทางวา่ เทอร์มนิ อล (Terminal) ประกอบด้วยจอภาพและแปน้ พิมพเ์ ทา่ น้ัน ไมม่ ีหน่วยประมวลกลางของ
ตวั เอง ต้องใช้หนว่ ยประมวลผลของคอมพวิ เตอร์ศนู ย์กลางหรือ Host

4. อปุ กรณใ์ นเครอื ขา่ ย

- การ์ดเชื่อมต่อเครือข่าย (Network Interface Card :NIC) หมายถึง แผงวงจรสำหรบั ใช้ในการ
เชื่อมต่อสายสญั ญาณของเครือข่าย ติดตั้งไวใ้ นเครื่องคอมพิวเตอร์ทีเ่ ปน็ เครื่องแม่ขา่ ย และเครื่องท่ีเป็นลูกข่าย
หนา้ ทข่ี องการด์ นี้คือแปลงสญั ญาณจากคอมพวิ เตอร์ส่งผา่ นไปตามสายสัญญาณ ทำให้คอมพิวเตอร์ใน
เครือข่ายแลกเปลย่ี นข้อมูลขา่ วสารกนั ได้

- โมเด็ม ( Modem : Modulator Demodulator) หมายถึง อปุ กรณ์สำหรบั การแปลงสญั ญาณ
ดิจิตอล (Digital) จากคอมพิวเตอร์ด้านผสู้ ง่ เพ่ือสง่ ไปตามสายสัญญาณข้อมลู แบบอนาลอก(Analog) เม่อื ถงึ
คอมพวิ เตอรด์ ้านผ้รู บั โมเดม็ กจ็ ะทำหน้าทแ่ี ปลงสญั ญาณอนาลอก ใหเ้ ป็นดิจติ อลนำเข้าสเู่ ครือ่ งคอมพิวเตอร์
เพือ่ ทำการประมวลผล โดยปกตจิ ะใชโ้ มเด็มกบั ระบบเครือขา่ ยระยะไกล โดยการใชสายโทรศัพท์เป็นสือ่ กลาง
เชน่ เครอื ข่ายอนิ เทอร์เนต็ เป็นตน้

- ฮับ ( Hub) คอื อุปกรณ์เชอื่ มต่อทใี่ ชเ้ ปน็ จุดรวม และ แยกสายสัญญาณ เพ่ือให้เกดิ ความสะดวก ใน
การเชื่อมต่อของเครอื ขา่ ยแบบดาว (Star) โดยปกตใิ ช้เป็นจุดรวมการเชื่อมต่อสายสญั ญาณระหว่าง File
Server กบั Workstation ต่าง ๆ

5. ซอฟตแ์ วรร์ ะบบปฏิบตั ิการเครือข่าย

ซอฟตแ์ วร์ระบบปฏิบัติการเครือข่าย หมายถงึ ซอฟตแ์ วร์ทีท่ ำหน้าท่ี จัดการระบบเครอื ข่ายของ
คอมพิวเตอร์ เพอ่ื ใหค้ อมพวิ เตอร์ ท่ีเชอ่ื มตอ่ อยกู่ ับเครือข่าย สามารถติดต่อสือ่ สาร แลกเปลยี่ นข้อมูลกันได้
อยา่ งถูกต้อง และมปี ระสิทธภิ าพ ทำหน้าทจ่ี ดั การดา้ นการรักษาความปลอดภัย ของระบบเครอื ข่าย และยงั มี
หน้าท่คี วบคุม การนำโปรแกรมประยุกต์ ด้านการตดิ ต่อส่ือสาร มาทำงานในระบบเครือข่ายอีกด้วย นบั ว่า
ซอฟตแ์ วร์ระบบปฏบิ ตั ิการเครอื ข่าย มีความสำคัญต่อเครือขา่ ยคอมพิวเตอร์อยา่ งย่งิ ตวั อยา่ ง ซอฟต์แวร์
ประเภทนี้ได้แก่ ระบบปฏบิ ัติการ Windows NT , Linux , Novell Netware , Windows XP ,Windows
2000 , Solaris , Unix เป็นตน้

ข้อดีของระบบเครือข่ายคอมพวิ เตอร์

ระบบเครอื ขา่ ยคอมพิวเตอรห์ นึง่ เครือข่ายจะมีการทำงานรวมกันเปน็ กลมุ่ ท่เี รยี กวา่ กลุ่มงาน
(workgroup) แต่เม่ือเชือ่ มโยงหลายๆ กลมุ่ งานเข้าด้วยกัน กจ็ ะเปน็ เครือขา่ ยขององค์กร และถ้าเช่อื มโยง
ระหว่างองคก์ รผ่านเครือข่ายแวน กจ็ ะไดเ้ ครอื ขา่ ยขนาดใหญ่ขน้ึ

การประยกุ ต์ใช้งานเครอื ข่ายคอมพวิ เตอรเ์ ปน็ ไปอย่างกวา้ งขวางและสามารถใช้ประโยชน์ได้มากมาย
ท้ังนีเ้ พราะระบบเครือขา่ ยคอมพวิ เตอร์ ทำให้เกิดการเชือ่ มโยงอปุ กรณต์ ่างๆ เขา้ ด้วยกัน และสอ่ื สารข้อมูล
ระหว่างกนั ได้

ประโยชนข์ องระบบเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ มดี ังนี้

การใชอ้ ุปกรณ์รว่ มกัน (Sharing of peripheral devices) เครอื ข่ายคอมพิวเตอร์ทำให้ผู้ใช้
สามารถใชอ้ ปุ กรณ์ รอบข้างท่ีตอ่ พ่วงกับระบบคอมพิวเตอร์ รว่ มกันไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ เชน่ เคร่อื งพิมพ์
ดิสก์ไดร์ฟ ซดี รี อม สแกนเนอร์ โมเด็ม เป็นต้น ทำใหป้ ระหยดั ค่าใช้จา่ ย ไมต่ ้องซ้ืออปุ กรณ์ท่ีมรี าคาแพง
เช่ือมตอ่ พว่ งให้กับคอมพวิ เตอร์ทกุ เครื่อง