เงาและอุปราคา

กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ตามหลกั สตู รแกนกลาง พ.ศ. 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

วิทยาศาสตร์ ป.6

ใบความรทู้ ี่ 8 เงาและอปุ ราคา

เพจ : รวมสอื่ วทิ ย์ ครกู ี้

หน่วยที่ เงา อุปราคา และเทคโนโลยอี วกาศ วชิ า วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 6

5 ใบความรทู้ ี่ 8 เงาและอปุ ราคา

รูห้ รอื ไม่ว่า เงาเกิดไดอ้ ยา่ งไร

การเกดิ เงา

เงาเกดิ จากวตั ถุไปกน้ั แนวการเคล่อื นท่ีของแสง ทาใหเ้ กิดเงาบนฉาก เงามรี ูปรา่ ง 2 มติ ิ คล้ายกบั ดา้ น
ทกี่ ้ันแสงของวตั ถุ โดยขนาดจะเปลย่ี นตามระยะหา่ งระหวา่ งแหล่งกาเนดิ แสง วตั ถุ และฉาก

ประเภทของเงา

เงา

แบง่ เป็น

เงามดื เงามวั
คอื บริเวณทีไ่ ม่มแี สงตกลงบนฉากเลย
มีสีดาสนิท คอื บรเิ วณทม่ี ีแสงบางสว่ นตกกระทบบนฉาก
มสี เี ทาสลัว
เงามวั

เงามดื 1 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครูกี้

ใบความร้ทู ่ี 8 เงาและอุปราคา วิชา วิทยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 6

การเขยี นแผนภาพรงั สขี องแสงแสดงการเกดิ เงามดื และเงามวั

การเขียนเส้นแนวทางเดนิ ของแสงจะลากเสน้ รงั สีของแสงเพยี ง 4 เส้น ไปทฉ่ี ากรบั แสง

แหลง่ กาเนดิ แสง ฉากรบั แสง เงาบนฉาก

เงามวั
วตั ถุ

รงั สีของแสง เงามดื

รูห้ รือไม่วา่ อปุ ราคาคอื อะไร ได้แกอ่ ะไรบ้าง

อปุ ราคา

ปรากฏการณท์ ่เี กดิ จากกนั บังกนั ของโลก ดวงจนั ทร์ และดวงอาทิตย์เมอ่ื อย่ใู นแนวเสน้ ตรงเดียวกัน

อุปราคา ไดแ้ ก่

1) สรุ ิยุปราคา (ดวงอาทติ ย์มืด)
2) จันทรปุ ราคา (ดวงจันทรม์ ดื )

รู้วิทย์ คดิ ส์จา

สรุ ิยุปราคา (สุรยิ ะ หมายถงึ ดวงอาทิตย์) คอื ปรากฏการณท์ ีม่ องเหน็ ดวงอาทติ ย์มืดไป
จันทรุปราคา (จันทร์ หมายถึง ดวงจนั ทร)์ คอื ปรากฏการณ์ทมี่ องเห็นดวงจันทร์มดื ไป

2 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครูก้ี

ใบความรทู้ ี่ 8 เงาและอปุ ราคา วิชา วิทยาศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 6

1. สรุ ยิ ปุ ราคา

ปรากฏการณท์ ี่มองเห็นดวงอาทติ ยม์ ดื ไป เกิดจากดวงจนั ทร์บังดวงอาทติ ย์ทาให้เงา
ของดวงจันทร์ทอดมายังโลก
เกิดในเวลากลางวัน
แผนภาพแสดงการเกดิ สรุ ยิ ุปราคา

การมองเหน็ สรุ ิยปุ ราคาเตม็ ดวง
1. คนอยใู่ นบริเวณเงามดื ของดวงจันทร์ จะเห็น สุริยปุ ราคาบางส่วน
สรุ ยิ ุปราคาเตม็ ดวง

2. คนอยู่ในบรเิ วณเงามวั ของดวงจนั ทร์ จะเห็น
สรุ ยิ ปุ ราคาบางสว่ น

3. ถ้าดวงจนั ทรอ์ ยหู่ ่างจากโลกจนมเี พยี งเงามัวสว่ นใน
ดวงจันทร์ทอดไปยงั โลก จะเหน็ สุรยิ ุปราคาวงแหวน

สุรยิ ปุ ราคาวงแหวน

3 เพจ : รวมสอื่ วทิ ย์ ครูก้ี

ใบความรทู้ ่ี 8 เงาและอุปราคา วชิ า วิทยาศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 6

2. จันทรปุ ราคา

ปรากฏการณท์ มี่ องเหน็ ดวงจันทรม์ ดื ไป เกดิ จากโลกบงั ดวงอาทติ ย์ทาให้เงาของโลกทอด
ไปยงั ดวงจันทร์
เกิดในเวลากลางคนื
แผนภาพแสดงการเกดิ จนั ทรปุ ราคา

การมองเหน็

1. เมอ่ื ดวงจันทรโ์ คจรเขา้ ไปในเงามืดของโลกท้งั ดวง จะ
เกดิ จันทรปุ ราคาเตม็ ดวง

จนั ทรปุ ราคาเตม็ ดวง

2. เมื่อดวงจันทรโ์ คจรเขา้ ไปในเงามดื ของโลกบางสว่ น
จะเกิดจนั ทรปุ ราคาบางสว่ น

จันทรุปราคาบางสว่ น

3. เมือ่ เงามวั ของโลกทอดไปยงั ดวงจันทร์ ดวงจันทร์
จะไดร้ บั แสงลดลง แต่จะมองเห็นดวงจันทร์เต็มดวง
แต่สวา่ งน้อยลงเลก็ นอ้ ย เกดิ จนั ทรปุ ราคาในเงามัว

จนั ทรุปราคาในเงามัว

4 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครกู ี้